Ημέρες του 2002 στη Βενεζουέλα;

 
Τις ΗΠΑ κατηγορεί για τις βίαιες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις η κυβέρνηση της Βενεζουέλας

Οργανωμένο σχέδιο ανατροπής του από τις ΗΠΑ καταγγέλλει ο πρόεδρος της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο, ύστερα από τα βίαια επεισόδια που στοίχισαν τη ζωή τουλάχιστον έξι ανθρώπων – ανάμεσά τους και υποστηρικτών της κυβέρνησης που κυριολεκτικά πολυβολήθηκαν από άγνωστους οπλοφόρους.
Τα επεισόδια πάντως, που ξεκίνησαν από ομάδες της δεξιάς αντιπολίτευσης στο Καράκας, επεκτάθηκαν σε 13 από τις 23 επαρχίες και κλιμακώθηκαν μετά τη σύλληψη του επικεφαλής της αντιπολίτευσης Λεοπόλντο Λόπεζ. Η κυβέρνηση Μαδούρο φάνηκε να πέφτει στην παγίδα του Λόπεζ, ο οποίος κυριολεκτικά ζητούσε καθημερινά… τη σύλληψή του.

«Δεν έχεις τα κότσια να με συλλάβεις» έγραφε στο λογαριασμό του στο Twitter, ο άνθρωπος που οργάνωσε τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις του 2002, τις οποίες χρησιμοποιήσε η αμερικανική κυβέρνηση για να ενορχηστρώσει το αποτυχημένο πραξικόπημα εναντίον του Τσάβες.
Μέχρι στιγμής τα βίαια επεισόδια έχουν περιοριστεί, ως επί το πλείστον, σε περιοχές όπου κατοικούν μεσαία και ανώτερα στρώματα και συγκεκριμένα στο Ανατολικό Καράκας και στις πόλεις Μερίντα και Σαν Κριστομπάλ, στα δυτικά της χώρας. Παρόλα αυτά η δυσαρέσκεια για την οικονομική κατάσταση της χώρας εξαπλώνεται σταδιακά και σε εργατικά στρώματα με τις πρώτες μικρές αντικυβερνητικές διαδηλώσεις να ξεινούν και σε πιο υποβαθμισμένες περιοχές, όπως οι συνοικίες Ελ Βάλε και Καρικουάο, του Καράκας. Αν και η κατάσταση της οικονομίας δεν έχει την παραμικρή σχέση με την εικόνα κατάρρευσης που προωθούν τα δυτικά μέσα ενημέρωσης (το πραγματικό και όχι πρωτογενές πλεόνασμα της Βενεζουέλας έφτασε το 2.9% του ΑΕΠ) οι επιπτώσεις της κρίσης γίνονται καθημερινά αισθητές σε μεγάλα στρώματα του πληθυσμού. Ο Μαδούρο φαίνεται να χάνει αργά αλλά σταθερά και την υποστήριξη ορισμένων συνδικάτων, τα οποία δεν δέχθηκαν να συμμετάσχουν στις κυβερνητικές διαδηλώσεις των τελευταίων ημερών.

Είναι γεγονός ότι αρκετές από τις κινήσεις των αντιπάλων του Μαδούρο θυμίζουν απελπιστικά τις ημέρες πριν από την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος του 2002 όταν ο Σύνδεσμος Βιομηχάνων της Βενεζουέλας και οι ΗΠΑ ενορχήστρωσαν την προσπάθεια ανατροπής του Τσάβες, χρησιμοποιώντας το σύνολο των κυρίαρχων μέσων ενημέρωσης εντός και εκτός της χώρας.

Πριν από το ξέσπασμα των επεισοδίων παρατηρήθηκαν περιστατικά κερδοσκοπίας στη μαύρη αγορά γεγονός που ανάγκασε την κυβέρνηση να παρέμβει για τον έλεγχο των τιμών. Την ίδια ώρα υποστηρικτές του Μαδούρο καταγγέλλουν τεχνητές ελλείψεις στην αγορά τροφίμων, που ξεκίνησαν λίγο λίγο πριν τα Χριστούγεννα. Η αστυνομία υποστηρίζει ότι εντοπίστηκαν μεγάλες ποσότητες τροφίμων που είχαν απομακρυνθεί από καταστήματα του κέντρου και έμεναν να σαπίζουν σε αποθήκες.

Η Ουάσινγκτον δεν έκρυψε ποτέ την έμπρακτη υποστήριξη που παρέχει σε αντικαθεστωτικές ομάδες στο εσωτερικό της Βενεζουέλας οι οποίες μόνο πέρυσι έλαβαν επισήμως από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ περίπου πέντε εκατομμύρια δολάρια – χωρίς κανείς να μπορεί να υπολογίσει τον πακτωλό χρημάτων που φτάνει μέσω διαφόρων ΜΚΟ. Αρκεί να σημειωθεί ενδεικτικά ότι το περίφημο βίντεο της νεαρής Ουκρανής που κάνει τα τελευταία 24ωρα το γύρο του διαδικτύου, γυρίστηκε από την ίδια εταιρεία παραγωγής που ετοιμάζει ντοκιμαντέρ για την αντιπολίτευση της Βενεζουέλας.

Στην ομάδα παραγωγής συμμετέχουν και στελέχη του διαβόητου Εθνικού Ταμείου για τη Δημοκρατία (NED) το οποίο χρημαοδοτείται από το Κογκρέσο και ιδρύθηκε από τον Ρόναλτ Ρίγκαν για να πραγματοποιεί, όπως έλεγε και ο ίδιος, τις δουλειές που δεν μπορεί να κάνει η CIA.

Η προσπάθεια αποσταθεροποίησης του Μαδούρο από τις ΗΠΑ ξεκίνησε ήδη από την προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση όταν ο Τζον Κέρι επιχείρησε να αμφισβητήσει το αποτέλεσμα αλλά αναγκάστηκε να υπαναχωρήσει κάτω από την οργισμένη αντίδραση αρκετών κυβερνήσεων γειτονικών χωρών. Η σχετική προσπάθεια εκλογικής αμφισβήτησης εγκαταλείφθηκε οριστικά μετά τις δημοτικές εκλογές του Δεκεμβρίου όπου η κυβέρνηση πέτυχε σημαντική νίκη, παρά το γεγονός ότι ο πληθυσμός έτρεχε ήδη με 56% και παρατηρούνταν οι γνωστές ελλείψεις σε τρόφιμα.

Ημέρες του 2002 θυμίζει και η στάση των ιδιωτικών μέσων ενημέρωσης, που ελέγχονται από τα πιο επιθετικά στοιχεία της αστικής τάξης της Βενεζουέλας ενώ η αντικυβερνητική προπαγάνδα εξαπλώνεται τώρα και στο Ιντερνετ. Οι δεκάδες ψεύτικες φωτογραφίες που κυκλοφόρησαν τις τελευταίες εβδομάδες, από την υποτιθέμενη «βαρβαρότητα» των αρχών ασφαλείας, είναι ένα μόνο από τα νέα χαρακτηριστικά της επικοινωνιακής μάχης. Είναι χαρακτηριστικό ότι οπαδοί της αντιπολίτευσης καλούν ανοιχτά σε δολοφονία του Μαδούρο ενώ πρόσφατα δημοσιοποίησαν και στοιχεία για το σχολείο που πηγαίνουν τα παιδιά του.

Εντω μεταξύ με κοινή ανακοίνωσή τους οι χώρες του MERCOSUR (Βραζιλία, Αργεντινή, Ουρουγουάη, Παραγουάη) χαρακτήρισαν «εγκληματικά» τα βίαια επεισόδια που προκαλούν συγκεκριμένες ομάδες για να χρησιμοποιηθούν σαν “πολιτικό εργαλείο που στόχο έχει να αποσταθεροποιήσει τη δημοκρατική τάξη”. Όπως σημείωνε ο αναλυτής Μαρκ Γουάισμπροτ, από τις σελίδες του βρετανικού Γκάρντιαν, οι χώρες του Μερκοσούρ δεν είχαν κάνει αντίστοιχες δηλώσεις στις μεγάλες διαδηλώσεις που συντάραξαν πέρυσι τη Βραζιλία θεωρώντας ότι παρά τη βιαιότητα που τις χαρακτήριζε δεν αποσκοπούσαν σε δημοκρατική εκτροπή.

Η αντιπολίτευση, όπως όλα δείχνουν, θα προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί και διαφαινόμενους τριγμούς στην κυβερνητική παράταξη ανάμεσα στον πρόεδρο Μαδούρο και τον επικεφαλής της Εθνικής Συνέλευσης Ντιοσντάντο Καμπέλο, που εκπροσωπεί και τα συμφέροντα των αξιωματικών της χώρας. Ο Καμπέλο πραγματοποιεί προεκλογικού τύπου περιοδείες σε αρκετές επαρχίες της χώρας ενώ πρόσφατα ξεκίνησε και μια δική του τηλεοπτική εκπομπή στο πρότυπο των καθημερινών εμφανίσεων που πραγματοποιούσε ο Τσάβες.

Οι προσπάθειες ανατροπής της κυβέρνησης Μαδούρο έχουν για άλλη μια φορά πολύ συγκεκριμένη ταυτότητα και σχεδιασμό που ξεκινούν από ομάδες της παλαιάς ολιγαρχίας της χώρας και φτάνουν μέχρι τους διαδρόμους της Ουάσινγκτον. Το ερώτημα όμως είναι εάν ο πρόεδρος της Βενεζουέλας είναι πλέον σε θέση να κατεβάσει στους δρόμους τα εκατομμύρια υποστηρικτών που είχε χρησιμοποιήσει ο Τσάβες για να αποτρέψει την ανατροπή του. Ύστερα από σχεδόν μια δεκαετία στην οποία η κυβέρνηση Τσάβες κατάφερε να μειώσει τα ποσοστά απόλυτης φτώχειας από το 40% στο 7.3% και να προσφέρει ένα στοιχειώδες κράτος πρόνοιας για εκατομμύρια εξαθλιωμένους πολίτες, ο Μαδούρο απολαμβάνει μια περίοδο χάριτος, η οποία όμως δεν μπορεί να θεωρείται ανεξάντλητη.

Άρης Χατζηστεφάνου
ΠΡΙΝ 23/2/2014