Υπό διωγμό οι τοπικές παραδοσιακές ποικιλίες φυτών

Σύμφωνα με απόφαση των 14 επιτρόπων της Ε.Ε. που ελήφθη 6 Μαΐου, μπαίνουν τέτοιοι όροι και περιορισμοί στην καλλιέργεια των τοπικών παραδοσιακών σπόρων και ποικιλιών, ώστε πρακτικά... καθιστούν πολύ δύσκολη ως αδύνατη την καλλιέργεια τους.

Ετσι, η συστηματική εξαφάνιση των τοπικών ποικιλιών συνεχίζεται τώρα και με την σφραγίδα της ΕΕ και θα οδηγήσει σύντομα να μην έχουμε άλλη επιλογή παρά μόνον υβριδισμένους ή μεταλλαγμένους σπόρους....

Οι φυτικές καλλιέργειες των οποίων οι σπόροι παράγονται από τους γεωργούς είναι δημόσια ιδιοκτησία και αποτελούν κοινό αγαθό δηλαδή μπορούν να αναπαραχθούν από όλους.

Αντίθετα οι σπόροι που παράγονται από τις ιδιωτικές βιομηχανίες σπόρων προστατεύονται από κανονισμούς πνευματικής ιδιοκτησίας και ευρεσιτεχνίες και συνεπώς δεν μπορούν ελεύθερα να αναπαραχθούν. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (ΠΟΕ) και η ΕΕ στηρίζουν τις βιομηχανίες σπόρων ενώ ταυτόχρονα επιβάλουν παράλογες απαιτήσεις στους σπόρους των αγροτών περιορίζοντας την εμπορική κυκλοφορία τους

. Ως αποτέλεσμα ο πολύτιμος αυτός φυσικός πόρος το δημόσιο αυτό αγαθό ,πού αποκαλείται αγροτική βιοποικιλότητα και αποτελεί την βάση της διατροφικής μας ασφάλειας, της υγιεινής διατροφής και της φυσικής εξέλιξης των φυτών απειλείται σοβαρά από τα μεγάλα συμφέροντα των πολυεθνικών εταιρειών σπόρων.

Οι μοναδικές ποικιλίες φυτών ,οπωροκηπευτικών,κ.α. σε νησιωτικές και άλλες γεωγραφικά απομονωμένες περιοχές της χώρας μας πού προσαρμόστηκαν και επιβίωσαν επί χιλιετίες απειλούνται με εξαφάνιση κατόπιν της πρόσφατης απόφασης των 14 Επιτρόπων της ΕΕ.Οι φυτικές αυτές ποικιλίες χρειάστηκαν αιώνες για να προσαρμοστούν γενετικά στις διαφορετικές συνθήκες των νησιών και των άλλων γεωγραφικά απομονομένων περιοχών παραλιακών ή ορείνων όπως η έλλειψη νερού,οι έντονοι άνεμοι,το φτωχό σε θρεπτικά συστατικά χώμα,τα τοπικά φυτοπαθογόνα και γενικά το μικροκλίμα της περιοχής. Η γεωγραφική απομόνωση των νησιών και των άλλων ελληνικών περιοχών οδήγησε στην ανάπτυξη διαφορετικών τοπικών ποικιλιών οι οποίες είναι προσαρμοσμένες στις εδαφοκλιματικές συνθήκες της κάθε περιοχής. Έτσι μπορούν να αναπτύσσονται έχοντας καλή απόδοση, περιορισμένες ανάγκες νερού και θρεπτικών συστατικών, χωρίς να χρειάζονται λιπάσματα ή φυτοφάρμακα. Συνεπώς είναι υγιεινά,σχετικά φθηνά,με ιδιαίτερη οσμή και γεύση και φυσικά απαλλαγμένα από λιπάσματα και φυτοφάρμακα..

Οι τοπικές παραδοσιακές ποικιλίες ενώ χρειάζονται αιώνες για να εξελιχθούν βλέπουμε μέσα σε μόνο λίγες δεκαετίες να εξαφανίζονται με ανησυχητικούς ρυθμούς.

Ενδεικτικά αναφέρω ότι στην Ελλάδα σε μόνο λιγες δεκαετίες από τις 200 ποικιλίες σταριού που καλλιεργούνταν έχουν μείνει μόνο 7 δηλαδή μειώθηκαν πάνω από 95%. Πρόσφατες επίσης έρευνες έχουν δείξει οτι μόνο το 2-3% των ποικιλιών λαχανικών που υπήρχαν πριν 50 χρόνια έχουν διασωθεί και καλλιεργούνται μέχρι και σήμερα στην χώρα μας.

Οι μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες σπόρων πού είναι συγχρόνως και οι ίδιες εταιρείες που παράγουν τα λιπάσματα,τα φυτοφάρμακα και τα μεταλλαγμένα με την υποστήριξη του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου και της ΕΕ επέτυχαν να ελέγχουν το 73% της παγκόσμιας παραγωγής σπόρων. Μεταξύ των δέκα μεγαλύτερων πολυεθνικών εταιρειών παραγωγής και εμπορίας σπόρων είναι οι: Monsanto, DuPont, Sygenta, Bayer, BASF,κ.α.

Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ σήμερα καλλιεργείται μόνο το 10% των παραδοσιακών ποικιλιών σπόρων πού καλλιεργούνταν πρίν 100 χρόνια.Αυτό το γεγονός είναι καταστροφικό για την βιοποικιλότητα ,την συνέχεια της ποικιλίας στήν φύση δηλ.την συνέχεια στην ζωή.

Βέβαια η πολιτική διαχρονικά των ελληνικών κυβερνήσεων ήταν ανύπαρκτη εως εγκληματική στον τοέα αυτόν.Η ελληνική πολιτεία ουδέποτε έκανε την παραμικρή προσπάθεια για την διατήρηση,διάδοση και βελτιωση του γενετικού υλικού των ελληνικών σπόρων και του πολλαπλασιαστικού υλικού..Η τράπεζα σπόρων του ΕΘΙΑΓΕ στην Θες/νίκη είναι ανεπαρκής,η συμβολή των ελληνικών σπόρων στην Παγκόσμια Τράπεζα (κιβωτός του Νώε στην Αρκτική) είναι περιορισμένη παρά το μηδενικό κόστος,και η αξιόλογη δραστηριότητα της ΜΚΟ ΠΕΛΙΤΙ αξίζει συγχαρητηρίων.

Μιλάμε για Μεσογειακή διατροφή αλλά ξεχνάμε ότι η Ελληνική Μεσογειακή Διατροφή στηρίζεται σε τοπικές παραδοσιακές ποικιλίες σπόρων.

Η εγκληματική αδιαφορία της πολιτείας που απο την μία μεριά εμφανίζεται να στηρίζει την γεωργική παραγωγή και απο την άλλη να καταδικάζει σε αφανισμό τις τοπικές παραδοσιακές ποικιλίες πρέπει να ενεργοποιήση τον κάθε Έλληνα και όχι μόνο τους γεωργούς. Οι Έλληνες πολίτες πρέπει να αντιδράσουν δυναμικά και να απαιτήσουν απο την ελληνική κυβερνηση να προστατεύσει τους τοπικούς παραδοσιακούς σπόρους .Να ζητήσουν την ακύρωση της απόφασης των 14 Ευρωπαίων Επιτρόπων και η ελληνική κυβέρνηση να καταβάλλει κάθε προσπάθεια για την καταψήφιση της πρότασης στο Συμβούλιο Υπουργών και το Ευρωκοινοβούλιο.

Παράλληλα πιστεύω ότι πρέπει να πραγματοποιηθούν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας σε ολες τις μεγάλες πόλεις της χώρας στις 5 Ιουνιου Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος διότι η βιοποικιλότητα και συνεπώς το περιβάλλον απειλείται.Η σωτηρία των ελληνικών παραδοσιακών σπόρων εξαρτάται απο εμάς.

Νίκος Κατσαρός

Π. Πρόεδρος ΕΦΕΤ              Δίκτυο Κοινωνικής Αλληλεγγύης Εξαρχείων-Νεάπολης-Μουσείου