Η κυβέρνηση ΝΔ – ΚΚΕ του 1989

Εφημερίδα “Πριν”   29/6/2014
του Γιώργου Δέλαστικ
Ήταν σαν μεθαύριο, πριν από ένα τέταρτο του αιώνα: 1 Ιουλίου 1989. Τότε, πριν πό 25 ακριβώς χρόνια, έπεφτε Σάββατο η 1η Ιουλίου. Γύρω στις 7 το απόγευμα ο Βουλευτής της ΝΔ Τζαννής Τζαννετάκης παίρνει από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Χρήστο Σαρτζετάκη την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης.

Λίγες ώρες νωρίτερα έχει πάρει μέρος σε σύσκεψη του αρχηγού της ΝΔ Κωνσταντίνου Μητσοτάκη με τους δύο αρχηγούς του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου, τον γενικό γραμματέα του ΚΚΕ Χαρίλαο Φλωράκη και τον αρχηγό της ΕΑΡ (όπως έχει μετονομαστεί το ΚΚΕ Εσωτερικού) Λεωνίδα Κύρκο. Αυτοί έχουν αποφασίσει όχι μόνο να σχηματίσουν κυβέρνηση Δεξιάς – Αριστεράς, αλλά στη συνάντησή τους… μοίρασαν και τα υπουργεία!

Στις 18 Ιουνίου 1989 είχαν γίνει βουλευτικές εκλογές. Η ΝΔ, παρά το γεγονός ότι πήρε το 44,25% των ψήφων, λόγω του σχεδόν αναλογικού εκλογικού συστήματος είχε πάρει 145 βουλευτές. Το ΠΑΣΟΚ είχε αντέξει στην ασφυκτική πίεση συγκεντρώνοντας το 39,15% των ψήφων και 125 Βουλευτές. Ο μεγάλος χαμένος των εκλογών ήταν ο Συνασπισμός της Αριστεράς, ο οποίος παρά τις στημένες από τη Δεξιά δημοσκοπήσεις που τον απογείωναν λαμβάνει μόνο το γλίσχρο 13,12% των ψήφων – μόλις μια εκατοστιαία μονάδα πάνω από το άθροισμα των ποσοστών που είχαν πάρει στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές του 1985 χωριστά το ΚΚΕ και το ΚΚΕ Εσωτερικού.

Την Παρασκευή 30 Ιουνίου 1989, προς στιγμή φάνηκε ότι θα σχηματιζόταν κυβέρνηση του ΚΚΕ (και του Συνασπισμού της Αριστεράς, φυσικά), με τους… «κλέφτες του ΠΑΣΟΚ»! Ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε δεχθεί να διοριστεί πρωθυπουργός της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ – Αριστεράς ο Κωστής Στεφανόπουλος και η κυβέρνηση αυτή να παραιτηθεί 8 μήνες μετά, την άνοιξη του 1990, στη λήξη της θητείας του Χρήστου Σαρτζετάκη, οπότε και έπρεπε να εκλεγεί νέος πρόεδρος της Δημοκρατίας. Το απόγευμα της Παρασκευής όμως ο Χαρ. Φλωράκης αποφάσισε να κάνει κυβέρνηση με τον Μητσοτάκη και τη ΝΔ έχοντας «χάψει» το παραμύθι της Δεξιάς ότι όπου να ‘ναι ο Αντρέας πεθαίνει κι έτσι ο Συνασπισμός θα γίνει αξιωματική αντιπολίτευση!

Στις 2 Ιουλίου ορκίζεται όντως η κυβέρνηση Τζαννετάκη της συνεργασίας ΝΔ – ΚΚΕ. Στο εσωτερικό του ΚΚΕ και της ΚΝΕ ξεσπάει πολιτική θύελλα. Ένα μήνα νωρίτερα, τον Μάιο του 1989, βλέποντας την άθλια δεξιά πορεία του κόμματος, από την αριστερή πτέρυγα του ΚΚΕ είχε εκδοθεί το περιοδικό Πριν.

Στις 5 Ιουλίου ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ Κώστας Κάππος δίνει στη δημοσιότητα δήλωση-ράπισμα για τον Χ. Φλωράκη: «Πιστεύω ότι η συνεργασία αυτή είναι ολέθρια για το ΚΚΕ (…) που τείνει να υποταχθεί σε μικροαστικές και αστικές εκσυγχρονιστικές θέσεις» αναφέρει μεταξύ άλλων. Η κυβέρνηση Τζαννετάκη παίρνει άνετα ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή με 174 ψήφους. Ψηφίζουν υπέρ οι 145 Βουλευτές της ΝΔ, οι 27 από τους 28 Βουλευτές του Συνασπισμού, ο Κωστής Στεφανόπουλος της ΔΗΑΝΑ και ο μουσουλμάνος Σαδίκ – τότε δεν υπήρχε ακόμη το όριο του 3% για να στη Βουλή κάποιο κόμμα.

Ο Κώστας Κάππος ψηφίζει λευκό. «Είμαι αντίθετος στη συνεργασία του Συνασπισμού της Αριστεράς με τη ΝΔ» δηλώνει χωρίς περιστροφές. «Βεβαίως είμαι κατά της συνεργασίας του Συνασπισμού και με το ΠΑΣΟΚ» προσθέτει. Δύο ακόμη μέλη της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, οΚώστας Μπάτικας και ο Νίκος Κοτζιάς, διαφοροποιούνται από τν κυβέρνηση Τζαννετάκη. Η μεγάλη σύγκρουση όμως γίνεται με την ΚΝΕ, η συντριπτική πλειοψηφία της οποίας διαφωνεί ανοιχτά με τη συνεργασία του ΚΚΕ με τη ΝΔ. Στις 21 Σεπτεμβρίου 1989 η ΚΕ του ΚΚΕ αποφασίζει να… καθαιρέσει το εκλεγμένο Κεντρικό Συμβούλιο της ΚΝΕ και να διορίσει εγκάθετους της στην ηγεσία της νεολαίας!

«Φυσικά και δεν θα υπακούσω!» δηλώνει ο γραμματέας της ΚΝΕ Γιώργος Γράψας το ίδιο βράδυ, όταν φτάνει κατά τις 10 στα γραφεία της οργάνωσης, στην πλατεία Βικτωρίας. Το ΚΣ της ΚΝΕ, με ψήφους 36 υπέρ και 14 απόντες, απορρίπτει ως αντικαταστατική την απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ και συντάσσεται με το γραμματέα της.

Στις 5 Νοεμβρίου 1989 γίνονται νέες βουλευτικές εκλογές. Η ΝΔ ανεβάζει το ποσοστό της στο 46,2% και παίρνει 148 Βουλευτές – 2 λιγότερους από τους αναγκαίους. Το ΠΑΣΟΚ σημειώνει κι αυτό αύξηση ξεπερνώντας το 40% – παίρνει το 40,67% των ψήφων και 128 Βουλευτές. Ο Συνασπισμός πέφτει στο 10,96% και παίρνει μόνο 21 έδρες, έχοντας πλέον ποσοστό μικρότερο από αυτό που είχε πάρει μόνο του το ΚΚΕ το 1981! Δύο εβδομάδες αργότερα, στις 21 Νοεμβρίου, η ηγεσία του ΚΚΕ αυτογελοιποιείται καθώς συμφωνεί ο Χ. Φλωράκης να σχηματίσει κυβέρνηση όχι μόνο με τη ΝΔ αλλά και με το… ΠΑΣΟΚ του Α. Παπανδρέου, τον οποίον ΝΔ και Συνασπισμός είχαν παραπέμψει στο Ειδικό Δικαστήριο στις 27 Σεπτεμβρίου! Η απόλυτη ξεφτίλα! ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ σχηματίζουν την οικουμενική κυβέρνηση Ζολώτα, η οποία έχει τη στήριξη των 296 από τους 300 της Βουλής!

Την επόμενη μέρα του σχηματισμού της κυβέρνησης Ζολώτα , στις 22 Νοεμβρίου παραιτούνται οκτώ μέλη της ΚΕ του ΚΚΕ (Κ. Τζιαντζής, Άγγ. Χάγιος, Θ. Σκαμνάκης, Σ. Καυκαλάς, Χρ. Καυκιάς, Δ. Τσουραμάνης, Δ. Τσακνιάς και Γ. Σταμάτης, ενώ από τον Οκτώβριοέχει παραιτηθεί και ο Μιχ. Τερζίδης).

Στις 28 Νοεμβρίου ανεξαρτητοποιείται και αποχωρεί από το ΚΚΕ ο ευρωβουλευτής Δημήτρης Δεσύλλας.

Στις 11 Φεβρουαρίου ιδρύεται το Νέο Αριστερό Ρεύμα από αυτούς και χιλιάδες μέλη και στελέχη του ΚΚΕ, και κυρίως της ΚΝΕ, που έχουν πέσει θύματα πογκρόμ διαγραφών ή έχουν αποχωρήσει οικειοθελώς.

Για να πάει με τη ΝΔ και τους «κλέφτες του ΠΑΣΟΚ» και να συμμετάσχει στη γλυκιά νομή της εξουσίας, η ηγεσία του ΚΚΕ δεν δίστασε να διαγράψει χιλιάδες κομμουνιστές! Από τότε πέρασε στην πλήρη ανυποληψία και ουδέποτε τα εκλογικά ποσοστά του ΚΚΕ προσέγγισαν εκείνα που έπαιρνε προτού συμμετάσχει στις κυβερνήσεις Τζαννετάκη και Ζολώτα.