(προ)καπιταλιστικά κοινωνικά σώματα

-Tο χρήμα κινείται ανάμεσα σε δύο διαφορετικές λειτουργίες στον καπιταλισμό:λειτουργεί ταυτόχρονα ως μέσο επένδυσης,ως κεφάλαιο και ως μισθός/μέσο κατανάλωσης.Το χρήμα είναι ο συνδετικός κρίκος που κινεί την όλη διαδικασία συσσώρευσης και η στιγμή διαμεσολάβησης ανάμεσα στις δύο τάξεις:ένα ποσό χρήματος ως κεφάλαιο αγοράζει μια μάζα εργατικής δύναμης,την καταναλώνει στην παραγωγική διαδικασία προς παραγωγή μάζας αξίας μεγαλύτερης από την αρχική που επενδύθηκε και η οποία μορφοποιείται ως χρηματικό κέρδος,το οποίο με τη σειρά του επαν-επενδύεται κ.ο.κ επ’άπειρον.Η μυστικοποιητική/φετιχιστική λειτουργία που επιτελεί το χρήμα εδώ είναι ότι χρησιμοποιείται ως κοινό μέτρο,ως κοινή μονάδα για δύο ετερογενή μεγέθη:το κεφάλαιο και το μισθό.Με αυτόν τον τρόπο η ταξική διαφορά στον καπιταλισμό κατασκευάζεται ως διαφορά ποσότητας.Εργατική και αστική τάξη δεν διαχωρίζονται από ένα αγεφύρωτο χάσμα,δεν είναι ριζικά ασύμμετρες,καθώς και οι δύο είναι φορείς του ίδιου σημείου:οι μεν ως μισθωτή τάξη οι δε ως τάξη του κεφαλαίου.Η απόσταση μεταξύ τους παρουσιάζεται ως μετρική:απλά περισσότερο χρήμα.Σε προ-νεωτερικές κοινωνίες τα κοινωνικά χάσματα επικυρώνονται από κώδικες τιμής,αίματος,παράδοσης,θρησκείας,φυλής,στάτους παράγοντας διαφορές ποιότητας (κάποιος γεννιέται βασιλιάς,ευγενής,χωρικός σε μια συγκεκριμένη κάστα κλπ)

-Το καπιταλιστικό βλέμμα στην καθαρή του μορφή επικεντρώνεται στην αφηρημένη ικανότητα του σώματος να αποδώσει εργασία.Αφαιρεί από τις επιμέρους ποιότητές του:φύλο,έθνος,ηλικία κλπ για να βρει πίσω από αυτές την ικανότητα να λειτουργήσει ως παραγωγική δύναμη,ως μεταβλητή στο αξίωμα του Χ-Ε-Χ’.Αυτή η μετατόπιση προοπτικής,εκκίνησε την επαναστατική ρευστοποίηση των παλιών κωδίκων που έδεναν το άτομο στην παράδοση,στην γη και χάρασσαν στο Έίναι του κάποιον κοινωνικό ρόλο εκ των προτέρων δοσμένο.Το σπάσιμο των δεσμών του ατόμου από την άμεση σχέση του με την κοινότητα και η παραγωγή του με τη μορφή του ελεύθερου,ατομικού Εγώ,που στέκεται απέναντι στην κοινωνική ολότητα,αποτελούν και το υπόστρωμα πάνω στο οποίο εμφανίζονται οι έννοιες του επαγγέλματος και η όλη λογική της σταδιοδρομίας ως θεμελιωμένες πάνω στην ατομική επιλογή,και όχι ως κάτι που επιβάλλεται εξωτερικά ως πεπρωμένο.Πρόκειται για θεσμίσεις καθαρά μοντερνιστικές.

- Ακριβώς επειδή η θέση που θα αναλάβει κάποιος στην κοινωνική δομή είναι (ιδεοτυπικά) τυχαία,δεν καθορίζεται από κάποια μοίρα,ούτε του αποδίδεται από τη γέννησή του,απαιτείται η διαδικασία της αξιολόγησης.Η αξιολόγηση ως τεχνική διακυβέρνησης είναι στον πυρήνα της νεωτεριστική καινοτομία:ελεύθερα υποκείμενα που έρχονται σε σχέση ανταγωνισμού μεταξύ τους και υπάγονται σε μια αντικειμενική τεχνοκρατική διαδικασία που εφαρμόζει ορθολογικά κριτήρια στο να διαλέξει αυτούς που έχουν τα κατάλληλα προσόντα για μια θέση και να τους κατανείμει ανάλογα.Γι’αυτό και στη μαζική κοινωνική ρητορεία αγανάκτησης το ρουσφέτι,ο διορισμός,η αναξιοκρατία  κλπ μπορούν να εμφανιστούν μόνο ως επιστροφή στην εποχή του προ-νεωτερικού,σε οπισθοδρομικές μορφές κρατικής παθολογίας και πολιτισμικής βαρβαρότητας(πχ ο καημός των ελλήνων για την υποβάθμιση της ελλάδας σε ελλαδιστάν,ουγκάντα)

-Στους προ-καπιταλιστικούς σχηματισμούς,οι κοινωνίες αναπαριστούν τον εαυτό τους σε μια επιφάνεια καταγραφής εντασιακή και ποιοτική:στο ‘’κοινωνικό σώμα’’ κατανέμονται κώδικες,κλειστές κάστες,κατώφλια που δεν μπορούν να ξεπεραστούν,διαφορές που επισφραγίζονται ανοιχτά στο κράτος και σε προ-κρατικές κοινωνίες μπορεί να χαράσσονται στη σάρκα(πχ η σωματο-πολιτική των ταττού ως τεχνική διαφοροποίησης των υπο-ομάδων στο ευρύτερο σύνολο της φυλής).Στον καπιταλισμό το χρήμα δημιουργεί μια επιφάνεια καταγραφής εκτατική-ποσοτική.Έναν ομοιογενή χώρο στον οποίο οι διάφοροι δρώντες(εργατικές δυνάμεις,κεφάλαια κλπ)κατέχουν το ίδιο σύμβολο.Όλοι είναι φορείς χρήματος,και όλοι είναι ισότιμα υποκείμενα δικαίου,αποφορτισμένα από δεσμούς παράδοσης,αναγνωρισμένα από το κράτος ως ελεύθεροι πολίτες να ανταλλάξουν τα εμπορεύματά τους στην αγορά.

-Όλοι συμμετέχουν στο παίγνιο και οι θέσεις μεταξύ των δρώντων δεν είναι de facto φιξαρισμένες,αλλά εναλλάξιμες.Δεν υπάρχει κάποιος απαράβατος κανόνας που να εμποδίζει την κοινωνική άνοδο και την ταξική ροή από την μια θέση στην άλλη,αφού αυτό που διαφοροποιεί τον έναν από τον άλλο,δεν είναι κάποιος ''φυσικοποιημένος'' κώδικας, αλλά μια χρηματική ποσοτική διαφορά.Με λίγα λόγια,οι προκαπιταλιστική ρύθμιση και κατανομή γίνεται με κώδικες ποιοτικούς,που φέρουν κάποιο νόημα,κάποια πολιτισμική σημασία,παράγοντας διαφορές που έχουν τη μορφή απείρου,που δεν μπορούν να διαμεσολαβηθούν.Στο καπιταλιστικό μοντέλο,ο κώδικας ποσοτικοποιείται,και το κοινωνικό χάσμα αντίστοιχα γίνεται πεπερασμένο και διασχίσιμο

-Οι κοινωνικές διαφοροποιήσεις/ιεραρχίες και οι ατομικές αποτυχίες εμφανίζονται αντίστοιχα στη συνείδηση των υποκειμένων όχι ως κάτι που τους επιβάλλεται με τρόπο αναγκαίο,αλλά ως αποτέλεσμα ελλείπούς εργασιακής ηθικής,μειωμένης θέλησης για επιτυχία,ανορθολογικών αποφάσεων.Κατάσταση δηλαδή που δεν απορρέει από τη λειτουργία της οικονομίας ως τέτοιας,αλλά που μπορεί δυνητικά να υπερκεραστεί με μεγαλύτερη ατομική προσπάθεια,καλύτερες επενδυτικές επιλογές κλπ

Η απομάγευση του κόσμου που έφερε η νεωτερικότητα,έσβησε μαζί της και την ιδέα ότι μπορεί να υπάρχει κάτι γενικό,κάποιο υπερβατικό Υποκείμενο(όπως η αφηρημένη κίνηση της αξίας και η λογική της συσσώρευσης/κρίσης) πέρα από το άθροισμα των ατομικών συνειδήσεων.Ένα αντικειμενικό στοιχείο που μπορεί,όπως η παλιά Θεοδικία,να περιφέρεται πάνω από αυτά και να τα καταστρέφει,με νομοτελειακή συνέπεια και αδιαφορία απέναντι σε όλες τις προφυλάξεις και τον ορθό λόγο του homo economicus

 http://bestimmung.blogspot.gr