Μία εκτίμηση γιά το περιβόητο πραξικόπημα στη Τουρκία

Επειδή η ανοησία των μέσων είναι κολλητική και έχει οδηγήσει σε θεωρίες περί στημένου επεισοδίου από τον ίδιο τον Ερντογάν είναι καλό να δούμε κάποιες αλήθειες.

Το πραξικόπημα ήταν η κορύφωση των αντιθέσεων ανάμεσα σε τμήματα της Τουρκικής αστικής τάξης και των σχέσεών της με ιμπεριαλιστικές δυνάμεις ιδιαίτερα τους Αμερικάνους. Είναι περισσότερο από προφανές ότι οι Αμερικάνοι ήταν φιλικά διακείμενοι προς τους πραξικοπηματίες, όπως φαίνεται και από τις πρώτες δηλώσεις του Κέρι όπου μάλιστα χαρακτήριζε το πραξικόπημα «εξέγερση».

Ο ίδιος ο Ερντογάν το είχε σχεδόν πάρει απόφαση ότι είχε χάσει το παιχνίδι και έκοβε βόλτες στον «αέρα» (με το αεροπλάνο) αναζητώντας άσυλο στη Γερμανία.

Μάλλον εκεί βρήκε ή ανέσυρε έναν απρόσμενο σύμμαχο το Κεμαλικό κατεστημένο. Τα κόμματα και οι στρατιωτικές δυνάμεις των Κεμαλικών έναντι ανταλλαγμάτων (προσωπικών και πολιτικών) που θα φανούν τις επόμενες μέρες πήραν θέση υπέρ του Ερντογάν (της νομιμότητας) και μετέβαλαν το κλίμα υπέρ της κυβέρνησης. Το κρίσιμο στοιχείο ήταν η δήλωση του διοικητή της πρώτης στρατιάς ότι δεν στηρίζει τους πραξικοπηματίες. Είναι ο κύριος που έκανε δηλώσεις σήμερα, ως αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων πλέον, με background ένα πορτραίτο του Κεμάλ τρία στρέμματα.

Αυτές οι εξελίξεις κινητοποίησαν τις δυνάμεις του Ερντογάν στην Πόλη με τέτοια μαζικότητα.

Οι Αμερικάνοι είδαν στη διαφαινόμενη συμμαχία Ερντογάν Κεμαλικών την προοπτική ενός ποιο αδύναμου και ελεγχόμενου Ερντογάν σε μια πολιτικά σταθερή Τουρκία και άδειασαν τους πραξικοπηματίες. Αυτό ήταν και το νόημα των δεύτερων δηλώσεων Κέρι αργά χθες το βράδυ. Οι δηλώσεις υπέρ της νομιμότητας έγειραν αποφασιστικά την πλάστιγγα υπέρ της κυβέρνησης. Βέβαια Αμερικάνοι και Κεμαλικοί δεν έσπευσαν να αποτελειώσουν με το στρατό τα υπολείμματα των πραξικοπηματιών αφού θέλουν πρώτα να εξασφαλίσουν τη νομή της εξουσίας. Αυτός είναι και ο λόγος που ο Ερντογάν ζήτησε από τους οπαδούς του να παραμείνουν στο δρόμο.

Ανεξάρτητα από την τελική ισορροπία που θα επιτευχθεί οι αντιθέσεις δεν πρόκειται να απαλυνθούν.

Το μοντέλο Ερντογάν βασισμένο σε πετροδόλλαρα που συντηρούν μια εσωτερική φούσκα ακινήτων έχει ημερομηνία λήξης. Με αυτή τη λογική η ισορροπία που θα επιτευχθεί αν επιτευχθεί θα είναι ιδιαίτερα ασταθής.
Χωρίς να υπάρχει ευθεία σύνδεση ανάμεσα στα γεγονότα, το BREXIT μοιάζει να εγκαινίασε μια περίοδο εκρηκτικής όξυνσης των ενδο-αστικών αντιθέσεων.
Το στοιχείο αυτό πρέπει να ενσωματωθεί στην πολιτική ατζέντα των αριστερών δυνάμεων.

Τού Νίκου Στραβελάκη