Michael Fitzpatrick: «Η οπτική μιάς κοινωνίας που έχει εγκαταλείψει κάθε μεγάλο σχέδιο»

  Κοινωνική Θεωρία

Και στην οποία οι ορίζοντες του ατόμου έχουν περιοριστεί στο ίδιο του το σώμα - Σε αντίθεση με τη βικτοριανή αντίληψη περί ενός δεσμού ανάμεσα στην ατομική υγεία και την εθνική ανταποδοτικότητα, το ενδιαφέρον των Νέων Εργατικών για την υγεία δεν εμπνέεται από κάποιο ευρύτερο κοινωνικό όραμα. Αντιθέτως, αντανακλά την οπτική μιας κοινωνίας που έχει εγκαταλείψει κάθε μεγάλο σχέδιο, στην οποία οι ορίζοντες του ατόμου έχουν περιοριστεί στο ίδιο του το σώμα:
Άσχετα με το τι πάει στραβά στη ζωή μας – προβλήματα με τα χρήματα, την εργασία ή τις σχέσεις – η καλή υγεία μας βοηθάει ν” αντέξουμε. Πόσο συχνά δεν έχουμε ακούσει κάποιον να λέει ότι, παρόλο που τα πράγματα μπορεί να μην πηγαίνουν καλά, τουλάχιστον έχει την υγεία του. Η καλή υγεία θεωρείται πολύτιμη (ΥΥ Βρετανίας 1998: 7-8)
Σε αυτό το κήρυγμα, η υγεία υποβιβάζεται σε πηγή παρηγοριάς για ανθρώπους που έχουν παραιτηθεί από κάθε υψηλότερη φιλοδοξία. Σε μια κοινωνία χαμηλών προσδοκιών, ο σκοπός της ανθρώπινης ύπαρξης επανορίζεται ως επιδίωξη στο να παραταθεί η διάρκειά της.
Από τη στιγμή που η υγεία συνδέεται με την αρετή, τότε η ρύθμιση του τρόπου ζωής εν ονόματι της υγείας γίνεται ένας μηχανισμός για την αποτροπή του κακού και την πειθάρχηση της κοινωνίας ως συνόλου. Οι νέες κυβερνητικές πολιτικές για την υγεία δεν εστιάζουν πλέον στην υγεία με τη γνωστή έννοια της θεραπείας των παθήσεων και των ασθενειών, αλλά μάλλον υποκινούν έναν επανορισμό της υγείας, με όρους του τρόπου με τον οποίο ζούμε τη ζωή μας. Υπό την κάλυψη της αμφίβολης ιδέας ότι μια παρατεταμένη ζωή (με οποιοδήποτε κόστος για τον εαυτό μας και την κοινωνία) είναι καλή για μας, η κυβέρνηση προτείνει, ακόμη και επιβάλλει, τη δική της εκδοχή για το τι είναι καλή ζωή. Αυτή η καλή ζωή δεν είναι απλώς μια πιο μακρόχρονη ζωή, αλλά μια πιο μακρόχρονη ζωή που διάγεται υγιεινά, δηλαδή ενάρετα. Η εξέλιξη αυτή δεν είναι λιγότερο δόλια επειδή επιδιώκεται και υποστηρίζεται καλοπροαίρετα από πολλούς γιατρούς, ιατρικά σώματα και εθελοντικές οργανώσεις. Ενώ απαντά στη βαθιά ανάγκη ορισμένων για ένα διαρθρωτικό πλαίσιο μέσω του οποίου μπορεί να συσπειρωθεί η κοινωνία σε ταραγμένους καιρούς, εκείνοι που είναι ανίκανοι ή απρόθυμοι να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της νέας δημόσιας υγείας μπορεί κάλλιστα να τη θεωρούν πατερναλιστική αν όχι απροκάλυπτα καταπιεστική {..}
______
Πηγή: Michael Fitzpatrick, H Τυραννία της Υγείας – Οι γιατροί και οι κανόνες για το σύγχρονο τρόπο ζωής, σελ. 51-53, Μετάφραση: Άσπα Γολεμη, Επιμέλεια: Βαγγέλης Γεωργίου – Θανάσης Παπαγεωργίου, Αιρετική Σκέψη Πολύτροπον 2004.