«Η θεωρία: το κράτος υπεράνω των τάξεων, τη στιγμή που υπάρχουν τάξεις, είναι καθαρό ξεγέλασμα, για να κρύψει την πραγματικότητα, δηλαδή το κράτος υπέρ της άρχουσας τάξης.
Το ίδιο είναι ξεγέλασμα και η θεωρία: η παιδεία υπεράνω των τάξεων, εκεί όπου υπάρχουν τάξεις, για να αποσκεπάσει την πραγματικότητα, δηλαδή η παιδεία όργανο της άρχουσας τάξης…».
Δημήτρης Γληνός
Σαν σήμερα, στις 22 Αυγούστου 1882 γεννιέται στην Σμύρνη, ένας σπουδαίος διανοούμενος, δάσκαλος και κομμουνιστής ηγέτης ο Δημήτρης Γληνός.
Από τα τέλη της δεκαετίας του 1920 ο Γληνός στράφηκε καθαρότερα προς το μαρξισμό, προσεγγίζοντας σταδιακά το ΚΚΕ. Συνεργάστηκε με το περιοδικό Νέοι Πρωτοπόροι, καθώς και με την εφημερίδα του κόμματος, τον Ριζοσπάστη.
Το καλοκαίρι του 1934, μαζί με τον Κώστα Βάρναλη, επισκέφτηκε τη Σοβιετική Ένωση, μετά από πρόσκληση της ένωσης των Σοβιετικών συγγραφέων. Οι εντυπώσεις του από το ταξίδι δημοσιεύτηκαν σε πολλές συνέχειες στην εφημερίδα Νέος Κόσμος.
Το 1936 εκλέχτηκε βουλευτής.
Στη διάρκεια της 4ης Αυγούστου γνώρισε τη φυλακή και τις εκτοπίσεις αλλά και την πιο γόνιμη, από συγγραφική άποψη, περίοδο της ζωής του. Το 1940 δημοσιεύθηκε η μετάφραση του πλατωνικού Σοφιστή από τον Γληνό. Η εισαγωγή του σε αυτήν την έκδοση θεωρείται από τα σπουδαιότερα μνημεία της νεοελληνικής γραμματείας.
Στη διάρκεια της Κατοχής ο Γληνός πρωταγωνίστησε στις διεργασίες για την ίδρυση του ΕΑΜ και συνέταξε το ιδεολογικο-πολιτικό μανιφέστο Τί είναι και τί θέλει το ΕΑΜ. Ο θάνατος τον βρήκε τα Χριστούγεννα του 1943, έπειτα από μια εγχείρηση και ενώ ετοιμαζόταν να μεταβεί στην Ελεύθερη Ελλάδα, προκειμένου να ηγηθεί της κυβέρνησής της.
Το πολύπλευρο έργο του Δημήτρη Γληνού είναι εξαιρετικής σπουδαιότητας όχι μόνο αν κριθεί με τα μέτρα της Ελληνικής κοινωνίας: το International Bureau of Education της UNESCO συμπεριέλαβε τον Γληνό μεταξύ των 100 πιο σημαντικών διανoουμένων, πολιτικών, δημοσιολόγων κ.λπ. όλου του κόσμου, που με το στοχασμό και τη δράση τους είχαν σημαντική συμβολή στην υπόθεση της εκπαίδευσης από την εποχή της αυγής του ανθρώπινου πολιτισμού έως τις μέρες μας.
«… Δεν είναι μονάχα μεγάλος Επιστήμονας και μεγάλος Δάσκαλος, ήτανε και μεγάλος τεχνίτης (του λόγου)… ήτανε και μεγάλος άνθρωπος της δράσης…
Στάθηκε ο φωτισμένος αρχηγός του εκπαιδευτικού δημοτικισμού. Χωρίς αυτόν δε θα γινότανε ποτές η γλώσσα του έθνους, γλώσσα της εθνικής παιδείας…
Αν τα γραφτά του έχουνε το χάρισμα του ισορροπημένου λόγου των κλασικών κειμένων, ο προφορικός του λόγος άστραφτε όλος από τη φλόγα και το πάθος της πίστης και της αλήθειας…
Οσοι τον ακούσανε σα Δάσκαλο είτε στα επίσημα ιδρύματα είτε στα ανεπίσημα (της εξορίας) άθελα τους πήγαινε η σκέψη τους στα λίγο επιγραμματικά, που λέει ο Θουκυδίδης για τον Περικλή: «άξιο να καταλαβαίνει το σωστό και να το εξηγεί»».
Κώστας Βάρναλης
Σας θυμίζει κάτι το παρακάτω;:
«Με την πρόφαση να περισώσουνε τάχα κάτι από την καταστροφή, μα στην πραγματικότητα για να εξασφαλίσουν αξιώματα, πρωτοκαθεδρίες φαγοπότια, ρεμούλες για τον εαυτό τους, τους συγγενείς τους και τους φίλους τους, εδέχθηκαν να κυλιούνται καθημερινά στη λάσπη της προδοσιάς να κοψομεσιάζονται, να υποβοηθούνε τη λεηλασία και την ερήμωση της χώρας τους και να δίνουνε πρόσχημα νομιμότητας σ’ όλα τα άτιμα κακουργήματα των καταχτητών, να τα κρύβουν από το λαό και να παρουσιάζουν και τον ίδιο το λαό πως αποδέχεται, πως εγκρίνει, πως είναι τάχα ενθουσιασμένος από την εκμηδένιση του και από τη σκλαβιά του.
Αυτά λοιπόν τα φιλόδοξα και ιδιοτελή καθάρματα κρύβουν από το λαό όλα τα εγκλήματα των καταχτητών, τους παρουσιάζουν για ευεργέτες του λαού, τους καίνε λιβανωτό, γιατί τάχα μας έστειλαν δέκα κουτιά γάλα, τη στιγμή που μας απογυμνώνουν από όλα μας τα αγαθά».
Δημήτρης Γληνός, «Οι προδότες και τα τσακάλια», Εκλεκτές Σελίδες, τ. Δ’, εκδ. Στοχαστής, Αθήνα 1975
Το ίδιο είναι ξεγέλασμα και η θεωρία: η παιδεία υπεράνω των τάξεων, εκεί όπου υπάρχουν τάξεις, για να αποσκεπάσει την πραγματικότητα, δηλαδή η παιδεία όργανο της άρχουσας τάξης…».
Δημήτρης Γληνός
Σαν σήμερα, στις 22 Αυγούστου 1882 γεννιέται στην Σμύρνη, ένας σπουδαίος διανοούμενος, δάσκαλος και κομμουνιστής ηγέτης ο Δημήτρης Γληνός.
Από τα τέλη της δεκαετίας του 1920 ο Γληνός στράφηκε καθαρότερα προς το μαρξισμό, προσεγγίζοντας σταδιακά το ΚΚΕ. Συνεργάστηκε με το περιοδικό Νέοι Πρωτοπόροι, καθώς και με την εφημερίδα του κόμματος, τον Ριζοσπάστη.
Το καλοκαίρι του 1934, μαζί με τον Κώστα Βάρναλη, επισκέφτηκε τη Σοβιετική Ένωση, μετά από πρόσκληση της ένωσης των Σοβιετικών συγγραφέων. Οι εντυπώσεις του από το ταξίδι δημοσιεύτηκαν σε πολλές συνέχειες στην εφημερίδα Νέος Κόσμος.
Το 1936 εκλέχτηκε βουλευτής.
Στη διάρκεια της 4ης Αυγούστου γνώρισε τη φυλακή και τις εκτοπίσεις αλλά και την πιο γόνιμη, από συγγραφική άποψη, περίοδο της ζωής του. Το 1940 δημοσιεύθηκε η μετάφραση του πλατωνικού Σοφιστή από τον Γληνό. Η εισαγωγή του σε αυτήν την έκδοση θεωρείται από τα σπουδαιότερα μνημεία της νεοελληνικής γραμματείας.
Στη διάρκεια της Κατοχής ο Γληνός πρωταγωνίστησε στις διεργασίες για την ίδρυση του ΕΑΜ και συνέταξε το ιδεολογικο-πολιτικό μανιφέστο Τί είναι και τί θέλει το ΕΑΜ. Ο θάνατος τον βρήκε τα Χριστούγεννα του 1943, έπειτα από μια εγχείρηση και ενώ ετοιμαζόταν να μεταβεί στην Ελεύθερη Ελλάδα, προκειμένου να ηγηθεί της κυβέρνησής της.
Το πολύπλευρο έργο του Δημήτρη Γληνού είναι εξαιρετικής σπουδαιότητας όχι μόνο αν κριθεί με τα μέτρα της Ελληνικής κοινωνίας: το International Bureau of Education της UNESCO συμπεριέλαβε τον Γληνό μεταξύ των 100 πιο σημαντικών διανoουμένων, πολιτικών, δημοσιολόγων κ.λπ. όλου του κόσμου, που με το στοχασμό και τη δράση τους είχαν σημαντική συμβολή στην υπόθεση της εκπαίδευσης από την εποχή της αυγής του ανθρώπινου πολιτισμού έως τις μέρες μας.
«… Δεν είναι μονάχα μεγάλος Επιστήμονας και μεγάλος Δάσκαλος, ήτανε και μεγάλος τεχνίτης (του λόγου)… ήτανε και μεγάλος άνθρωπος της δράσης…
Στάθηκε ο φωτισμένος αρχηγός του εκπαιδευτικού δημοτικισμού. Χωρίς αυτόν δε θα γινότανε ποτές η γλώσσα του έθνους, γλώσσα της εθνικής παιδείας…
Αν τα γραφτά του έχουνε το χάρισμα του ισορροπημένου λόγου των κλασικών κειμένων, ο προφορικός του λόγος άστραφτε όλος από τη φλόγα και το πάθος της πίστης και της αλήθειας…
Οσοι τον ακούσανε σα Δάσκαλο είτε στα επίσημα ιδρύματα είτε στα ανεπίσημα (της εξορίας) άθελα τους πήγαινε η σκέψη τους στα λίγο επιγραμματικά, που λέει ο Θουκυδίδης για τον Περικλή: «άξιο να καταλαβαίνει το σωστό και να το εξηγεί»».
Κώστας Βάρναλης
Σας θυμίζει κάτι το παρακάτω;:
«Με την πρόφαση να περισώσουνε τάχα κάτι από την καταστροφή, μα στην πραγματικότητα για να εξασφαλίσουν αξιώματα, πρωτοκαθεδρίες φαγοπότια, ρεμούλες για τον εαυτό τους, τους συγγενείς τους και τους φίλους τους, εδέχθηκαν να κυλιούνται καθημερινά στη λάσπη της προδοσιάς να κοψομεσιάζονται, να υποβοηθούνε τη λεηλασία και την ερήμωση της χώρας τους και να δίνουνε πρόσχημα νομιμότητας σ’ όλα τα άτιμα κακουργήματα των καταχτητών, να τα κρύβουν από το λαό και να παρουσιάζουν και τον ίδιο το λαό πως αποδέχεται, πως εγκρίνει, πως είναι τάχα ενθουσιασμένος από την εκμηδένιση του και από τη σκλαβιά του.
Αυτά λοιπόν τα φιλόδοξα και ιδιοτελή καθάρματα κρύβουν από το λαό όλα τα εγκλήματα των καταχτητών, τους παρουσιάζουν για ευεργέτες του λαού, τους καίνε λιβανωτό, γιατί τάχα μας έστειλαν δέκα κουτιά γάλα, τη στιγμή που μας απογυμνώνουν από όλα μας τα αγαθά».
Δημήτρης Γληνός, «Οι προδότες και τα τσακάλια», Εκλεκτές Σελίδες, τ. Δ’, εκδ. Στοχαστής, Αθήνα 1975
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου