Βασίλης Βιλιάρδος
Οι χαμένοι της παγκοσμιοποίησης είναι αυτοί που δεν κέρδισαν τίποτα από τα ανοιχτά σύνορα και από το ελεύθερο εμπόριο – αλλά, αντίθετα, έχασαν τις θέσεις εργασίας τους, το κοινωνικό τους κράτος, τις συντάξεις τους και τους αξιοπρεπείς μισθούς τους δανειζόμενοι υπερβολικά, με αποτέλεσμα σήμερα να κινδυνεύουν τα σπίτια τους και η ίδια η ζωή τους.
.
«Όλο και περισσότεροι άνθρωποι δεν είναι πλέον απαραίτητοι στο οικονομικό μας σύστημα, με αποτέλεσμα να αποκλείονται από την κοινωνία – να «απελαύνονται», οριστικά κατά κάποιον τρόπο, από το ίδιο το σύστημα.Αυτό συμβαίνει σε ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού της Ελλάδας ή της Ισπανίας, λόγω της χρηματοπιστωτικής κρίσης, αλλά και σε άλλες χώρες, όπως στις Η.Π.Α. – με τους πάνω από 2 εκ. κρατουμένους στις φυλακές να έχουν εντελώς ξεχαστεί, με τους μακροχρόνια ανέργους να παύουν πλέον να καταγράφονται στις επίσημες στατιστικές, να έχουν γίνει «αόρατοι» δηλαδή, με 47 εκ. αμερικανούς να επιβιώνουν από τα κουπόνια διατροφής, καθώς επίσης με 30 εκ. Πολίτες να έχουν εκδιωχθεί δικαστικά από τα σπίτια τους» (πηγή).
.
Ανάλυση
Οι Η.Π.Α. έχουν έναν καινούργιο,
δημοκρατικά εκλεγμένο πρόεδρο. Εν τούτοις, χιλιάδες πολίτες καίνε
αμερικανικές σημαίες – αυτή τη φορά στο εσωτερικό της υπερδύναμης και
όχι σε κάποια χώρα, από τις αυτές που έχουν υποστεί αμέτρητα δεινά εκ
μέρους της.
Ένας μεγάλος αριθμός Αμερικανών διαδηλώνει σε όλες τις πόλεις
εναντίον του κ. Trump, τα ΜΜΕ τον προσβάλλουν ανοιχτά και χυδαία,
αποκαλώντας τον «κακόβουλο, ηλίθιο κλόουν», ενώ ολόκληρη η δημοκρατική
Δύση έχει σοκαριστεί – με τη γερμανίδα καγκελάριο να δηλώνει ότι,
εύχεται ο νέος πρόεδρος να σεβαστεί τους κανόνες του Κράτους Δικαίου και
της Δημοκρατίας, γεγονός που υποδηλώνει πως τον θεωρεί άκρως
επικίνδυνο.
Την ίδια στιγμή, οι θλιβεροί εκπρόσωποι μίας ΕΕ που βρίσκεται στα πρόθυρα της διάλυσης,
τον προσκαλούν για να συζητήσουν μαζίτου – γεγονός που υποδηλώνει το
φόβο τους για τις μελλοντικές εξελίξεις, ειδικά όσον αφορά την άμυνα της
ηπείρου μας που βιάστηκε να επιβάλλει κυρώσεις στη Ρωσία, καθώς επίσης να συμμετέχει στην περικύκλωση της από το ΝΑΤΟ.
Από την άλλη πλευρά οι μισθοφόροι της CIA στη Συρία έχουν
τρομοκρατηθεί από την εκλογή του κ. Trump, γνωρίζοντας ότι είναι
εναντίον του πολέμου, καθώς επίσης της σύγκρουσης με τη Ρωσία– ο Καναδάς
και το Μεξικό ετοιμάζονται για συζητήσεις σχετικά με τη NAFTA, η
επικεφαλής της Fed είναι βέβαιη πως δεν θα εκλεγεί ξανά, ενώ η Κίνα
αύξησε την πώληση αμερικανικών ομολόγων, οδηγώντας την απόδοση τους μέσα
σε λίγες ώρες από το 1,7% στο 2,08% και υποτιμώντας παράλληλα το
νόμισμα της (γράφημα).
Επεξήγηση γραφήματος: Αύξηση των δεκαετών επιτοκίων δανεισμού των Η.Π.Α. και ανατίμηση του δολαρίου απέναντι στο γουάν.
.
Η αιτία δεν είναι βέβαια μόνο η εκλογή του νέου προέδρου, ο
οποίος θεωρεί την Κίνα ως βασικό εχθρό της χώρας του και όχι τη Ρωσία,
αλλά το γεγονός ότι, ο απερχόμενος 44ος πρόεδρος των Η.Π.Α. αύξησε το δημόσιο χρέος στη
διάρκεια της οκταετούς θητείας του κατά 10 τρις $ – όσο δηλαδή όλοι
μαζί οι 43 προηγούμενοι, σε 220 περίπου χρόνια, ενώ πενταπλασίασε σχεδόν
τον ισολογισμό της Fed! Εάν δε πράγματι ο κ. Trump αυξήσει τις δημόσιες
δαπάνες, όπως έχει ανακοινώσει, μειώνοντας ταυτόχρονα τη φορολογία και
στηρίζοντας την πραγματική οικονομία, τότε οι Η.Π.Α. δεν πρόκειται να
αποφύγουν τον υψηλό πληθωρισμό – οπότε λογικά το δολάριο θα καταρρεύσει.
Περαιτέρω, ο κ. Trump δεν εξελέγη με ένα κλασσικό πολιτικό
πρόγραμμα, αφού δεν έχει δημοσιοποιήσει λεπτομερή σχέδια για τον τρόπο,
με τον οποίο θα επιτύχει τους στόχους που έχει θέσει – για το πώς δηλαδή
θα κάνει τη χώρα του ξανά μεγάλη, για το τι θα διαπραγματευθεί όσον
αφορά τη NAFTA, την TTIP κοκ.
Επομένως, οι όποιες προβλέψεις είναι παρακινδυνευμένες – εκτός από το
ότι, η ανοδική πορεία της Wall Street δεν θα διακοπεί, λόγω του
πληθωρισμού και της υποτίμησης του δολαρίου που προβλέπεται, εκτός εάν η
Fed αυξήσει απότομα τα βασικά επιτόκια.
Το φαινόμενο Trump
Όσον αφορά τώρα την εκλογή του κ. Trump, πρόκειται για ένα
φαινόμενο που διαδραμάτισε επίσης έναν σημαντικό ρόλο στο δημοψήφισμα
της Βρετανίας – όπου επικράτησε το BREXIT,
κόντρα σε όλες τις προβλέψεις των δημοσκοπήσεων. Το φαινόμενο αυτό
αφορά όλες τις δυτικές, ανοιχτές Δημοκρατίες – ενώ επεξηγείται πολύ καλά
από το ακόλουθο γράφημα (πηγή).
Επεξήγηση γραφήματος: Παγκόσμια αύξηση των εισοδημάτων από το
1988 έως το 2008. Αριστερός κάθετος άξονας: Ποσοστιαία αλλαγή του
πραγματικού εισοδήματος του πληθυσμού του πλανήτη, στην εποχή του ζενίθ
της (2ης) παγκοσμιοποίησης. Οριζόντιος άξονας: Ο παγκόσμιος πληθυσμός
ανά εκατοστημόρια – εντελώς αριστερά τα φτωχότερα εισοδηματικά στρώματα
και εντελώς δεξιά τα πλουσιότερα.
.
Ειδικότερα, αυτό που έχει ιδιαίτερα σημασία στο γράφημα είναι το
σχήμα και η εξέλιξη της γαλάζιας καμπύλης – σύμφωνα με την οποία τα
εξής:
(α) Οι πιο φτωχοί άνθρωποι στον πλανήτη (εντελώς αριστερά, έως
το 15ο εκατοστημόριο), δεν βίωσαν καμία αύξηση των εισοδημάτων τους, την
εποχή της παγκοσμιοποίησης.
(β) Η επόμενη ομάδα (περιοχή μεταξύ του 15ου και 70ου
εκατοστημόριου στον οριζόντιο άξονα), η οποία αφορά τα ευρεία στρώματα
του παγκόσμιου πληθυσμού, βίωσε κατά τη διάρκεια αυτής της εποχής
μεγάλες αυξήσεις στα πραγματικά εισοδήματα της, από 60% έως 80% – όπως
φαίνεται από την πορεία της καμπύλης. Δεν πρόκειται όμως για τη Δύση
αλλά, κυρίως, για τη μεσαία τάξη των αναπτυσσομένων οικονομιών, όπως
είναι η Κίνα, η Βραζιλία, η Ινδονησία, το Μεξικό κοκ.
(γ) Η ομάδα μεταξύ του 70ου και 95ου εκατοστημορίου αφορά τα
κατώτερα και μεσαία στρώματα των δυτικών βιομηχανικών χωρών – όπου
φαίνεται καθαρά η ραγδαία πτώση των
πραγματικών εισοδημάτων τους την εποχή της παγκοσμιοποίησης. Με απλά
λόγια, υπήρξε σύγκλιση των εισοδημάτων στις δύο αυτές τάξεις, μεταξύ των
αναπτυσσομένων και ανεπτυγμένων οικονομιών – όπου στις μεν πρώτες
αυξήθηκαν έως και 80%, ενώ στις δεύτερες μειώθηκαν ανάλογα, λόγω του
ανταγωνισμού μεταξύ τους στα πλαίσια των ανοιχτών αγορών και της
παγκοσμιοποίησης.
Εν προκειμένω, η απώλεια των εισοδημάτων των Πολιτών στις βιομηχανικές χώρες καλύφθηκε
είτε με τον ιδιωτικό δανεισμό, ο οποίος επίσης αυξήθηκε κατακόρυφα στη
Δύση την ίδια εποχή, είτε με το δημόσιο δανεισμό – μέσω του οποίου
μεταφερόταν πλούτος από τα κρατικά ταμεία στους εργαζομένους με τη μορφή
υψηλών συντάξεων, αυξημένων κοινωνικών παροχών, επιδομάτων κοκ.
Στο γράφημα που ακολουθεί φαίνεται η εξέλιξη του δημοσίου χρέους
ως προς το ΑΕΠ των Η.Π.Α. και της Ελλάδας – η οποία είναι παρόμοια,
παρά το ότι η οικονομία της υπερδύναμης είναι φυσικά κατά πολύ
ισχυρότερη, διαθέτει το δολάριο κοκ.
Επεξήγηση γραφήματος: Δημόσιο χρέος ως ποσοστό επί του ΑΕΠ της
Ελλάδας (αριστερή στήλη, γαλάζια καμπύλη) και των Η.Π.Α. (δεξιά στήλη,
διακεκομμένη καμπύλη).
Περαιτέρω, μετά το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης, λόγω
ακριβώς του υπερδανεισμού, έπαψαν να καλύπτονται με τη δημιουργία χρεών
οι εισοδηματικές απώλειες – οπότε σταδιακά η Δύση οδηγείται σε
εκρηκτικές καταστάσεις, εξ αιτίας της κατακόρυφης πτώσης των εισοδημάτων
και του βιοτικού επιπέδου του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού της. Ως
συνήθως δε προηγούνται των εξελίξεων οι Η.Π.Α. – στις οποίες πολύ μεγάλα
μέρη του πληθυσμού βιώνουν τρομακτικές συνθήκες εξαθλίωσης, αναζητώντας
εναγωνίως λύσεις (ανάλυση).
Λογικά λοιπόν τοποθετήθηκαν μαζικά εναντίον του συστήματος, το
οποίο εκπροσωπούσε στις εκλογές η κυρία Clinton – επιλέγοντας τον
αντίπαλο της, ο οποίος τάχθηκε από την αρχή μαζί τους. Ως εκ τούτου, ο
κ.Trump δεν είναι ούτε δημαγωγός, ούτε κλόουν όπως τον κατηγορούν – αλλά
ο σωστός για τις εξαθλιωμένες μάζες άνθρωπος, με βάση τις δηλώσεις του,
στην κατάλληλη χρονική στιγμή.
Προφανώς δε θα ακολουθήσουν πολλοί άλλοι ανάλογοι στη Δύση, εάν
δεν διορθώσει τα λάθη της αφενός μεν με τις μαζικές διαγραφές χρεών
(πάγωμα ουσιαστικά από τις τράπεζες ενός μεγάλου μέρους τους, όπως θα
συμβεί σύντομα στην Ιαπωνία) και τον πληθωρισμό, αφετέρου με τη
δημιουργία θέσεων εργασίας – μέσω της στήριξης της πραγματικής
οικονομίας και της αύξησης των εισοδημάτων της μεσαίας και κατώτερης
τάξης.
(δ) Στο τελευταίο εκατοστημόριο της καμπύλης, μετά το 80στο
δηλαδή, τα εισοδήματα αυξήθηκαν επίσης έως και 60%. Εδώ πρόκειται για τα
πολύ πλούσια εισοδηματικά στρώματα του πλανήτη και ειδικά της Δύσης,
για το 1%, το οποίο είναι κερδισμένο από την παγκοσμιοποίηση – ενώ
συνεχίζει να αυξάνει τον πλούτο του μετά το 2008, αφού εκμεταλλεύεται τη
μη συμβατική πολιτική των κεντρικών τραπεζών (ποσοτική χαλάρωση,
μηδενικά επιτόκια), εις βάρος όλων των υπολοίπων.
Οι χαμένοι της παγκοσμιοποίησης
Συμπερασματικά λοιπόν οι μεγάλοι χαμένοι της παγκοσμιοποίησης
δεν είναι οι κάτοικοι της Νέας Υόρκης, του Σαν Φραντσίσκο, της Σαγκάης,
της Σιγκαπούρης, του Σαο Πάολο, του Λονδίνου ή του Βερολίνου – αλλά
αυτοί που κατοικούν στις πιο παραμελημένες περιοχές των Η.Π.Α., της
Βρετανίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας και φυσικά της Ελλάδας.
Όλοι αυτοί δηλαδή που δεν κέρδισαν απολύτως τίποτα από τα
ανοιχτά σύνορα, από το ελεύθερο εμπόριο, από την ελεύθερη μετακίνηση,
από τα χρηματιστήρια κοκ. – αλλά, αντίθετα, έχασαν τις θέσεις εργασίας
τους, το κοινωνικό τους κράτος, τις συντάξεις τους, τους αξιοπρεπείς
μισθούς τους κοκ. δανειζόμενοι υπερβολικά, με αποτέλεσμα σήμερα να
κινδυνεύουν τα σπίτια τους και η ίδια η ζωή τους.
Οι άνθρωποι αυτοί, οι
οποίοι είναι η συντριπτική πλειοψηφία, ψήφισαν ΟΧΙ στο ελληνικό
δημοψήφισμα, ψήφισαν BREXIT στη Βρετανία και υπέρ του Trump στις Η.Π.Α. –
ενώ θα ενεργήσουν πιθανότατα ανάλογα στην Ιταλία στις 4 Δεκεμβρίου, στη
Γαλλία και στην Ολλανδία την άνοιξη, ενδεχομένως ακόμη και στη Γερμανία
το Φθινόπωρο του 2017. Επομένως ο κ. Trump δεν είναι
ένα αμερικανικό φαινόμενο, αλλά αφορά ολόκληρη τη δημοκρατική Δύση – η
οποία, εάν δεν αλλάξει, θα καταρρεύσει πολύ γρήγορα, με την παράλληλη
άνοδο των αυταρχικών καθεστώτων.
Δυστυχώς οι υποστηρικτές
της κυρίας Clinton – όπως επίσης οι οπαδοί του ΝΑΙ στην Ελλάδα, η
κυβέρνηση που πρόδωσε το ΟΧΙ και η μελλοντική που επιμένει πως δεν
υπάρχει καμία εναλλακτική λύση στο μνημόνιο – δεν συνειδητοποίησαν πως
το ήμισυ περίπου των Πολιτών ζουν σε συνθήκες εξαθλίωσης, αγωνιζόμενοι
να επιβιώσουν.
Αδιαφόρησαν εντελώς για τη
συνεχώς αυξανόμενη ανεργία στις Η.Π.Α. που καλύπτεται από τις
χειραγωγημένες στατιστικές, για τον τεράστιο αριθμό των αστέγων, για τα
50 σχεδόν εκατομμύρια που ζουν με κουπόνια διατροφής, καθώς επίσης για
όλους εκείνους που δεν καταγράφονται από τις επίσημες στατιστικές,
έχοντας καταντήσει ζωντανοί πεθαμένοι.
Δεν έδωσαν καμία σημασία
στο γεγονός ότι, η προεκλογική εκστρατεία χρηματοδοτείται νόμιμα και
παράνομα από τις ελίτ της χώρας, με αποτέλεσμα να διαβρώνεται και να
υπονομεύεται η Δημοκρατία – ενώ η αλαζονεία και η έλλειψη
αντικειμενικότητας των ΜΜΕ που επίσης χρηματοδοτούνται από τις ελίτ,
τους είχε δημιουργήσει την εντύπωση ότι, μπορούν κατά το δοκούν να
χειραγωγούν τις μάζες.
Έτσι έχασαν τις εκλογές πανηγυρικά, ενώ κάτι ανάλογο θα συμβεί
και στην Ευρώπη – η οποία δεν αδιαφορεί μόνο για την καταστροφή που
προκάλεσαν και συνεχίζουν να προκαλούν τα μνημόνια στην Ελλάδα αλλά,
επίσης, για τη συνεχή αύξηση της ανεργίας στην ΕΕ, για την τρομακτική
άνοδο της μερικής απασχόλησης, για τη ραγδαία πτώση των μισθών και των
συντάξεων, για την κατάρρευση του κοινωνικού κράτους, για τα εγγενή
προβλήματα του ευρώ, για την εξαθλίωση του πληθυσμού (πάνω από 2 εκ.
άνθρωποι στην Αυστρία ζουν κάτω από τα όρια της φτώχειας), για την
επέλαση χιλιάδων μεταναστών από τις χώρες που βομβαρδίζει η Δύση, για τα
υπερχρεωμένα νοικοκυριά κοκ.
Το κυριότερο όλων οι Η.Π.Α. διχάσθηκαν,
με τη δημιουργία δύο αντιμαχόμενων στρατοπέδων, γεγονός που ήδη έχει
προκαλέσει έναν εμφύλιο πόλεμο, κρίνοντας από της διαδηλώσεις εναντίον
του κ. Trump – ο οποίος ελπίζουμε και ευχόμαστε να μην οξυνθεί,
επισημαίνοντας πως αντίστοιχοι κίνδυνοι υπάρχουν σε όλες τις χώρες της
Δύσης.
Επίλογος
Ολοκληρώνοντας, η σημερινή
ελληνική κυβέρνηση, εκ των υστέρων πειθήνιο όργανο των κατ’ επίφαση
δανειστών, θα ανατραπεί σύντομα εάν δεν αλλάξουν τακτική η ίδια και η
Τρόικα – αφού ο αριθμός των εξαθλιωμένων Ελλήνων έχει υπερβεί το κρίσιμο
μέγεθος, οπότε η έκρηξη τους δεν θα αργήσει για πολύ ακόμη, όσο και αν
βασιλεύει μία εκκωφαντική σιωπή των αμνών.
Η επόμενη, εάν βέβαια προλάβει, θα έχει την ίδια μοίρα όσο
θεωρεί πως δεν υπάρχει εναλλακτική λύση στα μνημόνια, πιστεύοντας στο
δόγμα της Thatcher: στο γνωστό μας ΤΙΝΑ (There Is No Alternative).
Ως εκ τούτου η Ελλάδα θα ακολουθήσει σύντομα το παράδειγμα των
Αμερικανών, πόσο μάλλον εάν το μιμηθούν οι Γάλλοι στις εκλογές, αφού
κάποια στιγμή θα εμφανισθεί ένας ανάλογος ηγέτης – ο οποίος, επειδή η
χώρα μας δεν έχει τις δυνατότητες των Η.Π.Α., θα έχει εντελώς
διαφορετικά χαρακτηριστικά από τον κ. Trump που εύκολα μπορεί να
μαντέψει κανείς. Σε κάθε περίπτωση, η Δημοκρατία και η εξαθλίωση των
μαζών δεν ταιριάζουν μαζί – γεγονός που έχει αποδειχθεί άπειρες φορές
στον πλανήτη.
Υστερόγραφο: Φαίνεται πως ο εμφύλιος πόλεμος στις
Η.Π.Α. έχει ήδη ξεκινήσει, αφού μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα περί
τα 2,2 εκ. υποστηρικτές της κυρίας Clinton υπέγραψαν μία διαμαρτυρία
(Petition, πηγή), απαιτώντας από τους εκλέκτορες να ψηφίσουν διαφορετικά από τους εκλογείς.
Οφείλει να σημειωθεί εδώ πως οι εκλέκτορες είναι μεν δια νόμου
σε 24 Πολιτείες υποχρεωμένοι να ψηφίσουν υπέρ του νικητή της περιοχής
τους αλλά, εάν δεν το κάνουν, τότε απειλούνται με πρόστιμο μόλις 1.000
$ – ενώ σε πολλές Πολιτείες δεν επιβάλλεται καν πρόστιμο όταν, κατά τους
υποστηρικτές της υποψηφίας, το σύνταγμα δεν υποχρεώνει τους εκλέκτορες
να σεβαστούν το εκλογικό αποτέλεσμα.
Σε κάθε περίπτωση, πρόεδρος των Η.Π.Α. εκλέγεται αυτός που
επιλέγει το εκλογικό σώμα των εκλεκτόρων, σε μία ψηφοφορία που θα
διεξαχθεί στις 19 Δεκεμβρίου – όπου μπορεί να ψηφιστεί ο οποιοσδήποτε,
χωρίς να υπάρχουν νόμιμα μέσα στις περισσότερες Πολιτείες για να
εμποδιστεί η διαδικασία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου