Το πολιτικό σκηνικό καταρρέει

του Γ.Δελαστίκ

Τίποτα τελικά δεν θα μείνει όρθιο από το υφιστάμενο πολιτικό σκηνικό στις επόμενες βουλευτικές εκλογές, όποτε και αν γίνουν αυτές. Αυτήν την αναπότρεπτη εξέλιξη τη συνειδητοποιούν σταδιακά ολοένα και περισσότεροι βουλευτές όλων των κομμάτων και προσαρμόζουν ανάλογα την πολιτική συμπεριφορά τους, επιλέγοντας και προτάσσοντας τακτικές προσωπικής πολιτικής επιβίωσης. Καμιά κομματική πειθαρχία δεν υφίσταται πλέον σε κανένα κόμμα. Μόνο η αποτροπή των εκλογών πάση θυσία ενώνει τους βουλευτές όλων των κομμάτων πλην του ΣΥΡΙΖΑ.

Όλοι αντιμετωπίζουν τον Σαμαρά και τον Βενιζέλο σαν… πολιτικά ζόμπι, από τα οποία θα απαλλαγούν – συμβολικά μιλώντας – τη νύχτα των επόμενων βουλευτικών εκλογών. Την ίδια νύχτα όμως οι σημερινοί ηγέτες της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ θα συμπαρασύρουν στο πολιτικό τους τέλος τουλάχιστον καμιά ….διακοσαριά (!) από τους σημερινούς τριακόσιους βουλευτές όλων των κομμάτων. Αυτό εξηγεί και την εμφανέστατη απέχθεια σχεδόν όλων των βουλευτών προς τη διενέργεια πρόωρων εκλογών, δεδομένου ότι καμιά ιδεολογία και κανένα γενικότερο ταξικό ή κομματικό συμφέρον δεν τίθενται στις σημερινές συνθήκες από κανένα βουλευτή πάνω από την προσωπική επανεκλογή του! Μέχρι τώρα καταλυτικός παράγοντας της αποσύνθεσης του πολιτικού σκηνικού ήταν το ΠΑΣΟΚ. Μέχρι πέρυσι τον Απρίλιο είχε θεωρητικά 160 βουλευτές (τόσους δηλαδή είχε εκλέξει στις εκλογές του 2009), πέρυσι τον Ιούνιο εξέλεξε 33 και σήμερα, ενάμισι χρόνο μετά, του έχουν απομείνει 27! Έχει χάσει δηλαδή πάνω από 130 βουλευτές!

Αν στις επόμενες εκλογές η ΝΔ έρθει δεύτερο κόμμα, χάνοντας και αυτή τουλάχιστον …60 με 70 έδρες από τις 129 που έβγαλε πέρυσι (και από τις οποίες της έχουν απομείνει 127), είναι προφανές ότι οι πυλώνες του μεταπολιτευτικού πολιτικού σκηνικού θα έχουν ισοπεδωθεί. Αυτό μπορεί να είναι δευτερεύουσας σημασίας για την Αριστερά από τη στιγμή που το σύστημα δεν φαίνεται για την ώρα να απειλείται με ανατροπή, αλλά έχει τεράστια σημασία για την αστική τάξη. Πόσο μάλλον που, όπως είναι τα πράγματα αυτή τη στιγμή, η επόμενη κυβέρνηση είναι πιθανό να έχει ηγετικό πυρήνα τον ΣΥΡΙΖΑ. Ένα κόμμα δηλαδή που δεν είναι αστικό, αλλά το οποίο η αστική τάξη πρέπει να ενσωματώσει πλήρως και μάλιστα ταχύτατα, αν δεν θέλει να μπει σε περιπέτειες απελευθέρωσης μιας λαϊκής δυναμικής με εντελώς απρόβλεπτες συνέπειες. Η οικονομική, πολιτική και κοινωνική κατοχή της Ελλάδας από τους Γερμανούς και τους υπόλοιπους μισητούς ευρωπαίους εταίρους της ελληνικής αστικής τάξης και της κυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ κυοφορεί παντελώς άγνωστες και ενδεχομένως κοινωνικά ανεξέλεγκτες καταστάσεις και εξελίξεις. Αποκλείεται τα πράγματα να μείνουν όπως είναι σήμερα! Μπορεί προσωρινά τα πράγματα να μην εξελίσσονται όπως θα ήθελε η Αριστερά, με ταξικές και κοινωνικές συγκρούσεις στο μαζικό κίνημα υπό την ηγεμονία ανατρεπτικών πολιτικών δυνάμεων, αλλά οι αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό είναι ήδη κατακλυσμιαίες και η πρώτη φάση τους θα ολοκληρωθεί στις κάλπες των επόμενων βουλευτικών εκλογών.

Όσο κι αν η ριζοσπαστική, αντικαπιταλιστική Αριστερά της ανατροπής δεν συμπεριλαμβάνεται ακόμη στους κερδισμένους των πολιτικών ανακατατάξεων, δεν μπορεί να μην αναγνωρισθεί τις εκ βάθρων ανατροπές στο πολιτικό σκηνικό που έχει επιφέρει ο μνημονιακός όλεθρος της κατοχής και εξαθλίωσης της χώρας μας από την ΕΕ και το ΔΝΤ. Εξαιτίας της δραματικής φτωχοποίησης του λαού μας μέσω του καθεστώτος που επέβαλλε το Μνημόνιο από τον Μάιο του 2010 αναδείχθηκαν με θεαματικό τρόπο τρία αντιμνημονιακά κόμματα. Ο ΣΥΡΙΖΑ από το χώρο της Αριστεράς πήγε από το 4,6% του 2009 στο 26,9% του περσινού Ιουνίου. Δημιουργήθηκαν οι Ανεξάρτητοι Έλληνες και πήραν αμέσως 7,5% στο χώρο της Δεξιάς. Εκτοξεύθηκε από το 0,29% στο 6,92% η Χρυσή Αυγή, στο ακροδεξιό άκρο του πολιτικού φάσματος. Από το 4,9% δηλαδή που είχαν συνολικά τα κόμματα αυτά στις βουλευτικές εκλογές του 2009 πήγαν στο…41,3%! Από το «τίποτα» του 5% πλησίασαν στο μισό των ψηφοφόρων – και έπεται συνέχεια! Αυτονόητο είναι ότι η αντιμνημονιακή στάση δεν ενοποιεί ούτε κατά διάνοια πολιτικά τα κόμματα αυτά ή κάποιους στόχους τους, δείχνει όμως τις εκλογικές μεταπτώσεις της ελληνικής κοινωνίας. Από 335.289 ψήφους συνολικά το 2009 πήραν …2.543.489 ψήφους τον περσινό Ιούνιο! Πάνω από 2,2 εκατ. επιπλέον ψηφοφόροι τάχθηκαν στο πλευρό των αντιμνημονιακών κομμάτων! Σχεδόν… οκταπλασίασαν (!) την εκλογική τους απήχηση.

Αυτό συνιστά πολιτικό σεισμό, ανεξάρτητα αν η επαναστατική Αριστερά δεν επωφελήθηκε από αυτόν μέχρι τώρα. Βρισκόμαστε όμως ακόμη στην αρχή της πολιτικής σεισμικής δραστηριότητας. Όλα αυτά που έχουν γίνει μέχρι τώρα ενδέχεται να αποδειχθούν απλώς προσεισμοί του κύριου πολιτικού σεισμού που θα ακολουθήσει. Το βέβαιο είναι πως θα ζήσουμε μεγάλα, πολύ μεγάλα γεγονότα. Και είναι απολύτως σίγουρο ότι δεν θα έχουν πια τους γνωστούς μέχρι σήμερα πρωταγωνιστές, οι οποίοι στη καλύτερη περίπτωση θα πάνε σπίτι τους. Η αντικαπιταλιστική Αριστερά δεν θα είναι παρατηρητής αλλά συνδιαμορφωτής των εξελίξεων αυτών. Έχει κάθε λόγο να φιλοδοξεί να παίξει όχι απλώς ενεργό, αλλά πρωταγωνιστικό ρόλο – με την κυριολεκτική σημασία των λέξεων αυτών. Από αυτή τη νοοτροπία πρέπει να διακατέχεται και τέτοιο ρόλο να προετοιμάζεται πολιτικά, ιδεολογικά και οργανωτικά.

(ΠΗΓΗ: http://prin.gr/)

Γ. Δελαστίκ: Δεν ευθύνεται μόνο ένας ηγέτης για το χρέος της χώρας

Υπάρχει ένας μύθος πολιτικής σκοπιμότητας - ότι δήθεν υπεύθυνος για την υπερδιόγκωση του ελληνικού δημόσιου χρέους ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου με τη φιλολαϊκή πολιτική που ακολούθησε. Πρόκειται για ανακριβή ισχυρισμό. Πολλοί σίγουρα θα εκπλαγούν αν μάθουν πως οι αριθμοί αποδεικνύουν ότι π.χ. κατά την τετραετή διακυβέρνηση της χώρας από τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη (1990-1993) το δημόσιο χρέος αυξήθηκε ποσοστιαία περισσότερο από όσο κατά την ανδρεϊκή οκταετία 1981-1989! Πόσοι άραγε γνωρίζουν ότι τα ελλείμματα τα χρόνια που ήταν πρωθυπουργός ο Κ. Μητσοτάκης ήταν τα... χειρότερα (!) της μεταπολίτευσης παρ' όλο που ο ίδιος ισχυριζόταν ότι «νοικοκυρεύει» το κράτος;

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά. Το 1975, την πρώτη χρονιά μετά την κατάρρευση της χούντας των συνταγματαρχών που η εξουσία ασκήθηκε σε όλη τη διάρκεια του έτους από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, το δημόσιο χρέος διαμορφώθηκε στο 24,7% του ΑΕΠ. Το 1981, η ΝΔ παρέδωσε το χρέος στο 34,5% στον Ανδρέα Παπανδρέου. Το 1988, τελευταία ολόκληρη χρονιά που ο Ανδρέας άσκησε την εξουσία, το δημόσιο χρέος ήταν πάνω από 30 ολόκληρες εκατοστιαίες μονάδες υψηλότερο - είχε φτάσει στο 66,8% του ΑΕΠ. Το 1989, μια ταραγμένη χρονιά που την εξουσία μοιράστηκαν... τρεις (!) κυβερνήσεις -Α. Παπανδρέου, Τζανετάκη και Ζολώτα- το δημόσιο χρέος αυξήθηκε ελάχιστα. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης το παρέλαβε στο ύψος του 69,9% του ΑΕΠ. Το απογείωσε κυριολεκτικά καθώς το 1993 το παρέδωσε πάνω από... 40 (!) εκατοστιαίες μονάδες υψηλότερο - για την ακρίβεια στο 111,6% του ΑΕΠ.

Μόνο μέσα στο 1993 το χρέος εκτοξεύθηκε πάνω από 20 εκατοστιαίες μονάδες - από το 89% στο προαναφερθέν 111,6%! Ολέθρια αύξηση, αλλά οφειλόμενη και στα τεράστια ελλείμματα των χρόνωντης διακυβέρνησης Μητσοτάκη. Ξεκίνησε κατευθείν το 1990 με... ρεκόρ μεταπολίτευσης: 16,1% του ΑΕΠ! Συνέχισε με ανάλογο ρυθμό: 11,5% του ΑΕΠ το 1991 και 12,8% το 1992, για να κλείσει με έλλειμμα 13,8% του ΑΕΠ το 1993 (Η ελληνική οικονομία 1961-1997, Μελέτη Ι. Σηδηρόπουλου, υπουργείο Εθνικής Οικονομίας). Ακόμη και με διορθωμένα στοιχεία της Γιούροστατ, της στατιστικής υπηρεσίας της ΕΕ, αναθεωρημένα το 2009, το έλλειμμα του 1990 προσδιορίζεται στο 14% του ΑΕΠ και των τριών επόμενων χρόνων στο 9,9% και 10,9% και 11,9% του ΑΕΠ! Το 1994 και το 1995 που κυβέρνησε πάλι ο Ανδρέας Παπανδρέου το δημόσιο χρέος μειώθηκε οριακά στο 109,3% και 110,1% του ΑΕΠ. Την οκταετία του Κώστα Σημίτη (1996-2003) το δημόσιο χρέος της Ελλάδας παρέμεινε σταθερό σε αυτό το ύψος.

Παραδόθηκε ελαφρά μειωμένο το 2003 στο 107,8% του ΑΕΠ, έχοντας φτάσει στο μέγιστο το 2001 με 114,1% του ΑΕΠ και στο ελάχιστο το 1999 με 104,6% του ΑΕΠ. Ο Κώστας Καραμανλής το παρέλαβε λοιπόν στο ύψος του 107,8% το 2004 και το παρέδωσε γύρω στο 115% του ΑΕΠ στα τέλη Σεπτεμβρίου, με το τελικό ύψος του για το 2009, μετά από τρεις μήνες διακυβέρνησης του Γιώργου Παπανδρέου και πολλές λαθροχειρίες να ανέρχεται στο 129,7% του ΑΕΠ. Κατά τη μνημονιακή τετραετία 2010-2013, με τον Γιώργο Παπανδρέου πρωθυπουργό τα δύο πρώτα χρόνια και τον Αντώνη Σαμαρά στη συνέχεια (συν το εξάμηνο του Λουκά Παπαδήμου), το ελληνικό δημόσιο χρέος έγινε κυριολεκτικά... πύραυλος! Από το 130% εκτινάχθηκε στο φετινό 175%, αυξανόμενο κατά 45 (!) ολόκληρες εκατοστιαίες μονάδες μέσα σε τέσσερα μόλις χρόνια - και μάλιστα με «κούρεμα» του δημόσιου χρέους κατά 53%!

Μιλάμε πραγματικά για εξωφρενικές καταστάσεις, ιδίως αν λάβει κανείς υπόψη του ότι για... 16 (!) ολόκληρα χρόνια, από το 1993 ως το 2008, το χρέος παρέμεινε γύρω στο 110% του ΑΕΠ. Συνοψίζοντας, 30 μονάδες αυξήθηκε το δημόσιο χρέος επί Ανδρέα Παπανδρέου, όταν για πρώτη φορά βελτιώθηκε θεαματικά το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων εργαζομένων και αγροτών. Στη συνέχεια, 40 εκατοστιαίες μονάδες αυξήθηκε το δημόσιο χρέος επί Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, χωρίς να υποστεί πτώση το βιοτικό επίπεδο. Καθόλου, κυριολεκτικά καθόλου δεν αυξήθηκε το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ τόσο επί Κώστα Σημίτη όσο και επί Κώστα Καραμανλή, επί 14 συνεχή χρόνια, όταν ο ελληνικός πληθυσμός έζησε τη μεγαλύτερη ευημερία του στα σχεδόν 200 χρόνια ύπαρξης του σύγχρονου ελληνικού κράτους! Αντιθέτως, 45 ολόκληρες εκατοστιαίες μονάδες αυξήθηκε το δημόσιο χρέος αυτή την τελευταία ολέθρια τετραετία του Μνημονίου, όταν καταβαραθρώθηκαν οι ζωές σχεδόν 10 εκατομμυρίων Ελλήνων! Είναι εμφανέστατο ότι το πρόβλημα είναι πολιτικό, δεν είναι απλά οικονομικό.

*Δημοσιεύθηκε στο "ΕΘΝΟΣ" την Τρίτη 19 Νοεμβρίου 2013

Μικαέλ Λεβί: Υπάρχει έλλειμμα δημοκρατίας σε όλη την Ευρώπη

Συνέντευξη του Γάλλου φιλοσόφου Μίκαλε Λεβί στον Αδάμο Ζαχαριάδη

Υπάρχει μεγάλη συζήτηση το τελευταίο διάστημα σχετικά με τις ανισότητες του ευρωπαϊκού Νότου και του Βορρά. Θεωρείτε ότι υπάρχει ζήτημα με την ισορροπία δυνάμεων μέσα στην Ε.Ε και ποια η θέση της Γαλλίας σε αυτό το δίπολο;

Ο καπιταλισμός, ειδικά στη νεοφιλελεύθερη εκδοχή του, παράγει και ισχυροποιεί όλες τις μορφές ανισοτήτων. Οι ανισότητες μεταξύ ευρωπαϊκού Βορρά και Νότου είναι ένα παράδειγμα. Όμως, η κεντρική σύγκρουση στην Ευρώπη δεν είναι ανάμεσα στον Βορρά και τον Νότο αλλά ανάμεσα στους λαούς της ηπείρου και τις οικονομικές ολιγαρχίες που κατέχουν την εξουσία σε όλες τις χώρες και που ασκούν τη δικτατορία τους μέσω της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Η γαλλική κυβέρνηση δεν είναι παρά ένας από τους πιστούς υπηρέτες των συμφερόντων του κεφαλαίου.

Ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί ότι πιθανή άνοδος του στην διακυβέρνηση είναι δυνατόν να πυροδοτήσει εξελίξεις στην Ευρώπη. Συμμερίζεστε την θέση αυτή;

Είναι μια πιθανότητα. Μια κυβέρνηση που θα είχε το σθένος να διαρρήξει τα ατσάλινα δεσμά του νεοφιλελευθερισμού και της δικτατορίας των τραπεζών, θα αποτελούσε μεγάλη ενθάρρυνση για τους εργαζόμενους και τους ευρωπαϊκούς λαούς. Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο να ακολουθήσουν και άλλες χώρες αυτό το παράδειγμα. Διάφορες κυβερνήσεις στη Λατινική Αμερική έχουν δείξει ότι μπορούμε να διαλέξουμε έναν άλλο δρόμο.

Πολλοί υποστηρίζουν ότι ειδικά τα τελευταία χρόνια υπάρχει δημοκρατικό έλλειμμα στην Ελλάδα. Με δεδομένο ότι πρόσφατα κάνατε και μια παρέμβαση για τη δίκη του Σ. Μιχαήλ, ποια είναι η θέση σας για αυτό το ζήτημα;

Υπάρχει έλλειμμα δημοκρατίας σε όλη την Ευρώπη. Οι κυριότερες οικονομικές και κοινωνικές αποφάσεις δεν λαμβάνονται από τους εκλεγμένους αντιπροσώπους των λαών αλλά από τις αγορές. Η δημοκρατία μετατρέπεται σε ένα άδειο κέλυφος, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στην Ισπανία, την Πορτογαλία, κ.τ.λ. Σε αυτό το γεγονός πρέπει να προσθέσουμε και την απειλητική άνοδο των φασιστικών κομμάτων και κινημάτων σε όλη την ήπειρο, που έχουν ως στόχο την εξάλειψη κάθε μορφής δημοκρατίας εγκαθιδρύοντας μια αυταρχική, ρατσιστική και ξενοφοβική εξουσία. Στην Ελλάδα χρειάστηκε να δολοφονηθεί ένας νέος Έλληνας τραγουδιστής, στρατευμένος στον αντιφασιστικό αγώνα για να αρχίσει να μπαίνει ένα όριο στη σκανδαλώδη ατιμωρησία των νέο-ναζί.

Παρατηρούμε μια άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων σε όλη την Ευρώπη. Επιπλέον, πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δείχνουν να εφαρμόζουν την ακροδεξιά ατζέντα με μεγάλη ευκολία. Πιστεύετε ότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος αναβίωσης του φασιστικού φαινομένου στη Γηραιά Ήπειρο;

Δεν είναι πλέον απλώς ένας κίνδυνος, είναι μια πραγματικότητα: παρακολουθούμε στην πλειοψηφία των χωρών της Ευρώπης μια εντυπωσιακή άνοδο των ρατσιστικών, ξενοφοβικών, συχνά φασιστικών, και ορισμένες φορές νέο-ναζιστικών κομμάτων. Σε αρκετές χώρες αγγίζουν ένα ποσοστό 15-25% των ψήφων. Και ασκούν μια εμφανή επίδραση στις εφαρμοζόμενες πολιτικές –επίσης ρατσιστικές κι αυτές— είτε προέρχονται από τη δεξιά είτε από την «αριστερά». Σε ορισμένες χώρες, συμμετέχουν ήδη σε κυβερνητικές συμμαχίες. Επιστρέφουμε στη δεκαετία του 1930; Η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται αλλά μπορούμε να φοβόμαστε για το χειρότερο, αν δεν υπάρξει μια πραγματική αντιφασιστική κινητοποίηση στο επίπεδο της ηπείρου. Το Ευρωπαϊκό Αντιφασιστικό Μανιφέστο, που παρουσιάστηκε στην Ελλάδα, είναι ένα πρώτο βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση.

Για ποιο λόγο, κατά τη γνώμη σας, παρατηρούμε το τελευταίο διάστημα μια αποδυνάμωση των κοινωνικών κινημάτων σε όλη την Ευρώπη;

Δεν πιστεύω ότι μπορούμε να μιλάμε γενικά για αποδυνάμωση των κοινωνικών κινημάτων στην Ευρώπη. Ορισμένα κινήματα έχουν ατονήσει, όπως για παράδειγμα το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ. Όμως αναδύθηκαν άλλα, καινούργια, όπως οι «Αγανακτισμένοι» ή το κίνημα για την κλιματική δικαιοσύνη ή τα αντιρατσιστικά κινήματα. Παρακολουθούμε σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες εντυπωσιακές κοινωνικές κινητοποιήσεις.

Η Γαλλική Αριστερά είναι και πάλι διασπασμένη, αυτή τη φορά με αφορμή την εκλογική στάση στις δημοτικές εκλογές. Ποιο είναι το δικό σας σχόλιο;

Είναι πολύ λυπηρό ότι το Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα, ενδιαφερόμενο προπάντων να διατηρήσει τις θέσεις του στην τοπική αυτοδιοίκηση (δημάρχους, δημοτικούς συμβούλους), δέχθηκε να συμμαχήσει στον πρώτο γύρο με το Σοσιαλιστικό Κόμμα σε πολλές σημαντικές πόλεις, μεταξύ άλλων και στο Παρίσι. Πως μπορούν να συνεργάζονται σε τοπικό επίπεδο με δυνάμεις, τις οποίες έχουν καταγγείλει σε επίπεδο εθνικής κυβέρνησης για συνθηκολόγηση με τα συμφέροντα των οικονομικών ολιγαρχιών και για προσχώρηση στις καταστροφικές νεοφιλελεύθερες συνταγές; Ευτυχώς, οι υπόλοιποι συμμετέχοντες στο Αριστερό Μέτωπο αποφάσισαν να παρουσιάσουν αυτόνομες λίστες στον πρώτο γύρο στις κυριότερες πόλεις, σε ορισμένες περιπτώσεις σε συνεργασία με την εξωκοινοβουλευτική Αριστερά (NPA).

left.gr

Εργατική τάξη, qu’est-ce que c’est ?

του Ταξιάρχη Κεραμέ

“Καταλαβαίνω πως πρέπει ν’ αρχίσω τις προετοιμασίες για έναν πόλεμο που νόμιζα πως είχε τελειώσει.»

 N.Π.

Πλάνο 1

Συμβαίνουν μπροστά μας: ο βασικός μισθός όλο και κατρακυλά προς τα κάτω, οι απολύσεις απελευθερώνονται,  στα πεντάμηνα κι εξάμηνα του ΟΑΕΔ η αμοιβή είναι μέχρι 490 ευρώ, το κράτος αποφασίζει ότι οι κάτω των 25 θα αμείβονται με ακόμα λιγότερα (διότι ο 24χρονος έχει μικρότερο στομάχι από τον 26άρη).

Συμβαίνουν κι άλλα τέτοια που είναι ενδεικτικά.  Γύρω μας παίζουν όλο και πιο μαζικά τα εξής: ανεργία και ψάχνω δουλειά, δουλεύω και δεν πληρώνομαι εδώ και καιρό ή παίρνω κάνα ψιλό για το θεαθήναι, δουλεύω υποχρεωτικά «μαύρα» κι ανασφάλιστα, δουλεύω φουλ υπερωρίες τις οποίες δεν πληρώνομαι, δουλεύω με γνώμονα «ό,τι πει το αφεντικό» γιατί είναι και γνωστός της νονάς μου και λέω κι ευχαριστώ που με πήρε, έχω ένα ρεπό το χρόνο και δε βγάζω κιχ.

Πλάνο 2

Τα τελευταία είκοσι χρόνια αλλάζει ριζικά και εξακολουθητικά η τεχνική σύνθεση της εργασίας. Καινούριες εφευρέσεις αναδιαρθρώνουν μαζικά τη διαδικασία της παραγωγής, πεδία ειδίκευσης μετασχηματίζονται ενώ εντελώς καινούρια γεννιούνται, καινούριες μηχανές φέρνουν μεγάλης κλίμακας διαφοροποιήσεις, γνώσεις που θεωρούνται βασικές αχρηστεύονται σε μια νύχτα από το επόμενο κύμα αναδιάρθρωσης, ο γενικός καταμερισμός και η διαστρωμάτωση των επαγγελμάτων αναδιατάσσονται. Αυτό  είναι μια «φυσική» ροή της καπιταλιστικής ζωής.

Πλάνο 3

Παραμύθια. Παπάτζες και ιδεολογικά νέφη: ο καθένας μπορεί να τα βγάλει πέρα μόνος του, όνειρα ατομικής ανόδου, κάτσε και θα με δεις σε λίγα χρόνια ελευθεροεπαγγελματία κι ωραίο,  λίγα σύμβολα επιτυχίας ή και σκέτες ελπίδες, η «μικροάπλα» μου, λίγα τετραγωνικά, εύκολα ή δύσκολα αγορασμένο αμάξι, το τελευταίο ipad της apple, ή και (ιδεολογικός) αέρας κοπανιστός. Ξέραμε ότι η ιδιοκτησία γεννά τον μικροαστισμό, μάθαμε κι αυτό: αρκούνε από μόνες τους κι οι «υποσχέσεις».

Ακούς: έχω πτυχία, έχω βγάλει πανεπιστήμιο, έχω προσόντα-εφόδια, μπορώ κι εγώ ρε γαμώτο να παρέχω μια υπηρεσία μέσα από την τρυφερή φωλίτσα του τριτογενούς.

 Έτσι πάει,  αυτά τα αγόρια και κορίτσια, αυτά τα καινούρια τμήματα της (συνεχώς μετασχηματιζόμενης) εργατικής τάξης καθόλου δε βιώνουν τον εαυτό τους σαν εργάτες κι εργάτριες. Εν μέρει επειδή είναι εξοικειωμένα με την καινούρια γνωσιολογία της καπιταλιστικής κίνησης, εν μέρει επειδή προσαρμόζονται σχετικά άνετα στην καινούρια μηχανολογία και τεχνολογία, εν μέρει από ελπίδες κι όνειρα ανόδου που τους τάιζε η οικογένεια μια ζωή κι εν μέρει από διανοητική οκνηρία, θεωρούν ότι μπορεί να «είναι» πολλά, και ενδεχομένως να νιώθουν καλά μέσα σε αυτό (τουλάχιστο για όσο καιρό ο βάτραχος θεωρεί πως είναι εφικτό να περιμένει το transformation σε σούπερ πρίγκιπα χάρη στο φιλί από τα χείλη της πανταχού παρούσας ταρατατζούμ ταρατατζουμ ταξικής κινητικότητας). Παραδείγματος χάρη να είναι σύγχρονες πολιτισμικές ταυτότητες (ακόμα πιο catchy το εναλλακτικές), soon-to-be τρανοί ελευθεροεπαγγελματίες, μικρο-προτζεκτμανατζαρέες, μέλη των urban φυλών, καλλιτεχνάριοι, φίλοι του ποδοσφαίρου και του άγριου σκουμπριού και λοιπά. Πάντως ένα είναι σίγουρο: δεν αναγνωρίζουν εαυτούς ως κάποιους που (συλλογικά) βρίσκονται στα χαμηλότερα της ιεραρχημένης κοινωνικής πυραμίδας, ως κάποιους που διαπιστώνουν πως αυτή η πυραμίδα είναι χτισμένη με τούβλα πολιτικά (δηλαδή πολεμικά). Δυσκολεύονται να έρθουν στην επίγνωση ότι αποτελούν κομμάτι ενός μεγαλύτερου συνόλου που δημιουργεί τον πλούτο παγκόσμια. Βιώνουν την ανεργία σαν προσωπική γκαντεμιά, ανεπάρκεια ή κακοδαιμονία, το στάτους του working poor σαν κάτι προσωρινάκι που σύντομα θα αλλάξει μαζί με την Αφροδίτη που πάει στον Ερμή. Δεν εννοούν ότι οι ίδιοι και τα εκατοντάδες παιδιά και τα παρεάκια τους που βρίσκονται στην ίδια (ταξική) μοίρα τραβάνε ό,τι τραβάνε (υλικά και διανοητικά στραπάτσα,) διότι απλούστατα παραμένουν (σα σύνολο) κατακερματισμένοι, ράθυμοι, ιδεολογικά δηλητηριασμένοι και αυστηρά στοχοπροσηλωμένοι στο νέο τοτέμ: το άτομο.

Μωρέ ποιος εργάτης και ποια εργάτρια? Εδώ δεν υπάρχει τίποτα το χειρωνακτικό, δεν υπάρχουν πλέον μουτζουρωμένες σαλοπέτες, δεν υπάρχει το ρομποτικό χέρι της φορντικής αλυσίδας. Άλλα υπάρχουν καθαρά γραφεία με αναβαθμισμένο τεχνικό περιβάλλον, τεχνολογία, πληροφορική, σύγχρονες γνώσεις. Ποια εργατική τάξη, αφού όλοι έχουν μια κάποιαν εκπαίδευση.  Και όμως, αυτά βγαίνουν από χείλη ανθρώπων που ανήκουν στα κατώτερα από μισθολογική άποψη στρώματα των σύγχρονων κοινωνιών!

Πλάνο 4

Το ότι άλλαξε η τεχνική σύνθεση του καπιταλιστικού μοντέλου (διογκωμένος τριτογενής, μαζική πρόσβαση στην τριτοβάθμια, είσοδος των μηχανών της πληροφορικής) βέβαια καθόλου δε συνεπάγεται ότι εξαφανίστηκε το προλεταριάτο, απλά επανακαθορίστηκε –σε μεγάλο βαθμό- και μετασχηματίστηκε η δομή και η σύνθεση των νέων προλετάριων[1]. Συντρέχουν ειδικότεροι λόγοι για τους οποίους στην Ελλάδα, φάνηκε ότι το προλεταριάτο εξατμίστηκε (η σοσιαλδημοκρατική θολούρα του ο-λαός-στην-εξουσία των 80ς, το δημόσιο σαν αφεντικό-προστάτης και οι συν αυτώ πρόσοδοι και καβάτζες, το πανεπιστήμιο σαν ταξικό τελεφερίκ, το αισθητικό σνομπάρισμα για καθετί χειρωνακτικό, οι ονειρώξεις της αγίας ελληνικής οικογένειας κλπ) που δεν είναι δυνατό να αναλυθούν σε ένα τόσο σύντομο κείμενο. Πάντως η κατακλείδα είναι ότι δεν υπάρχει εργατική τάξη. Ούτε οι βαλκάνιοι-ες μετανάστες των 90ς υπήρχαν, ούτε οι ασιάτες των 00ς υπάρχουν. Είναι δε τέτοια η ανυπαρξία τους που ούτε η τυπική εργατική νομοθεσία τους χωράει. Ο μόνος τρόπος να ανοίξουν ρωγμή στην ανυπαρξία τους είναι να εξαναγκαστούν σε απεργία πείνας. Η banalite του «δεν υπάρχουν προλετάριοι σου λέω» δεν μπορεί βέβαια να εξηγήσει τον ανηλεή πόλεμο και τη λεηλασία που δέχεται η ίδια η εργασία, ο μισθός και τα εισοδήματα. Διότι το ζητούμενο δε φαίνεται να είναι όντως το να εξαφανιστούν οι εργάτες. Διότι οι εργάτες γεννιούνται ως τέτοιοι θέλουν δε θέλουν από μια διαδικασία που τους ξεπερνά κατά πολύ, μια διαδικασία συνεχή και ψυχρή, από μια διαδικασία εγγενή στην καπιταλιστική συσσώρευση,   μια διαδικασία καταμερισμού, ξεδιαλέγματος και διατίμησης όπου το μαχαίρι και το πεπόνι για το ποιες είναι οι χρήσιμες ή άχρηστες γνώσεις και ικανότητες, για το τι αξίζει να πληρωθεί και πόσο, το έχουν μονάχα τα αφεντικά. Το ζητούμενο δείχνει να είναι άλλο: να εξαφανιστεί κάθε προοπτική του όλοι αυτοί άνθρωποι που υφίστανται αυτή τη βίαιη πολιτική υποτίμησης της εργασίας να πάψουν να λειτουργούν ως μονάδες και δράσουν ως συλλογικότητες (και δη μάχιμες). Λειτουργώντας ως άτομα δεν κλείνουμε το δρόμο και δεν αποτελούμε εμπόδιο για τον κυρίαρχο μύθο που συνεχίζει να σερβίρεται αφειδώς ακόμα και διαρκούσης της κρίσης, ότι δηλαδή υπάρχουν άπειρες ευκαιρίες κοινωνικής ανόδου αρκεί να το προσπαθήσεις (ούτε λόγος φυσικά για το ότι η άνοδος του ενός σημαίνει την πτώση των πολλών). Δεν αποτελούμε εμπόδιο ούτε και για τους συναισθηματισμούς που επιβάλλουν στον καθένα από μας να βιώνει την κατάστασή του σαν «προσωπικό ζήτημα» κι όχι αυτό που πραγματικά είναι: μια τυχαία στατιστικά θέση μέσα σ΄ένα ευρύ πεδίο εκμετάλλευσης και υποτίμησης. Λειτουργώντας ως άτομα δεν συντελούμε καθόλου στο να αναγνωριστεί η προλεταριακή πραγματικότητα, στο να διαλυθούν οι ψευδαισθήσεις, στο να αυτοαξιοποιηθεί συλλογικά αυτός ο βραχυκυκλωμένος πλούτος συναισθημάτων, γνώσεων και πρακτικών που κατέχουν αυτοί οι νέοι πρεκάριοι και πρεκάριες. Λειτουργώντας ως άτομα θα πηγαίνουμε από τη Σκύλα της ανεργίας στη Χάρυβδη της δουλειάς-μέχρι-να-τα-φτύσω. Λειτουργώντας ως άτομα θα περνάμε τις ροχάλες που μας ρίχνουν τα αφεντικά για ρομαντικές ψιχάλες. Οπότε ας κάνουμε κάτι άλλο έτσι για αλλαγή: ας λειτουργήσουμε συλλογικά, ως τάξη. Ως τάξη που την ώρα που οι από πάνω υποτιμούν την εργασία της εκείνη επιλέγει να ανατιμήσει τον εαυτό της πολιτικά. Ως τάξη που μπορεί να γίνει επικίνδυνη.

[1] Περιοδικό Sarajevo, τεύχος σεπτεμβρίου 2011

Πηγή:

https://barikat.gr/content/ergatiki-taxi-quest-ce-que-cest

Γενική ανάλυση για την κατάσταση του κόσμου

Υπήρξαν κάποιοι αναγνώστες, που είναι καινούργιοι στο Blog, και μου ζήτησαν να γράψω μερικές γενικότερες εκτιμήσεις για την κατάσταση του κόσμου σήμερα.

Αυτό βέβαια δε μπορεί εύκολα να γίνει μέσα σε μία ανάρτηση. Ειδικά όταν δεν υπάρχει και ελεύθερος χρόνος.

Πάντως, σήμερα που λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων είμαι πιεσμένος και δεν προλαβαίνω σχεδόν για τίποτα, αναδημοσιεύω ένα απόσπασμα από παλιότερο άρθρο, με μερικές γενικές παρατηρήσεις για το πως βλέπω τον κόσμο σήμερα:

1)  Μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, μπαίνουμε στη λεγόμενη "εποχή της παγκοσμιοποίησης". Αυτό πρακτικά σημαίνει πως εισέρχονται στην παγκόσμια αγορά εργασίας δισεκατομμύρια νέοι εργάτες, ειδικά από την Ασία. Οι εργάτες αυτοί είναι (αρχικά τουλάχιστον, γιατί τώρα βελτιώνονται) χωρίς ιδιαίτερη εξειδίκευση, αλλά έστω και έτσι, είναι πάρα πολύ ανταγωνιστικοί, διότι δουλεύουν πολύ σκληρά με ελάχιστο μισθό.

2) Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι κεφαλαιοκράτες να αρχίσουν να επενδύουν τα κεφάλαια τους εκεί, και όχι στη Δύση (ειδικά αν μιλάμε για επιχειρήσεις που αφορούν χειρωνακτική εργασία), μιας και ως γνωστόν ο κεφαλαιοκράτης ψάχνει να μεγιστοποιήσει το δικό του ατομικό ποσοστό κέρδους. Η αλήθεια είναι πως στη Δύση υπήρχαν έτσι και αλλιώς προβλήματα από πριν (μη λέμε δηλαδή ότι όλα πήγαιναν "μέλι-γάλα" - καμία σχέση), αλλά πάντων η "εποχή της παγκοσμιοποίησης" όξυνε την ταξική πάλη σε τεράστιο βαθμό. Μοναδική εξαίρεση στην παρακμή της Δύσης είναι η Γερμανία, που ναι μεν έχει σχετικά "μεγάλους μισθούς" σε σχέση πχ με την Κίνα, αλλά παρόλα αυτά την ανταγωνίζεται με επιτυχία, διότι αντισταθμίζει το ακριβότερο εργατικό κόστος με υψηλότερη ποιότητα και τεχνογνωσία στα προϊόντα της.

3) Παρά τη φυγή αυτή του κεφαλαίου προς την Ασία, η Δύση φαινόταν να μην έχει ιδιαίτερο πρόβλημα. Αυτό το κατάφερε διότι άρχισε να υποκαθιστά τη φυγή της παραγωγικής της βάσης...με χρέος. Εδώ και πολλά χρόνια, "η αγορά κινιόταν" με δάνεια, είτε μιλάμε για δάνεια που έπαιρναν τα κράτη για να καλύψουν τους ελλειμματικούς τους προϋπολογισμούς, είτε μιλάμε για στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια, που έδιναν δουλειά σε οικοδόμους, πολιτικούς μηχανικούς ή υπαλλήλους πολυκαταστημάτων που πουλάνε plasma TV και gadget, κτλ.

4) Το πρόβλημα είναι βέβαια ότι κάποια στιγμή το πραγματικό εισόδημα των εργατών είχε μειωθεί τόσο πολύ, και ο δανεισμός είχε αυξηθεί τόσο πολύ, που πλέον ήταν φανερό ότι...τα δάνεια δεν μπορούσαν να αποπληρωθούν.

5) Τα δάνεια αυτά, που συχνά τα ονομάζουν "τοξικά", είναι μεγάλο πρόβλημα για τις τράπεζες (δείτε και την περίπτωση της Lehman Brothers), διότι από τη στιγμή που δε μπορούν να εισπράξουν πίσω τα λεφτά που είχαν δανείσει+τους τόκους, είναι αναγκασμένες να καταγράψουν πάρα πολλές απώλειες και ζημιές στους ισολογισμούς τους.

6) Στην πραγματικότητα λοιπόν, όλες λίγο-πολύ οι τράπεζες είναι στα πρόθυρα της χρεωκοπίας, όπως η Lehman. Και όλες θα χρεωκοπήσουν, ή μάλλον όλες θα είχαν ήδη χρεωκοπήσει, αν δεν δίνονταν "πακέτα σωτηρίας" από τα κράτη.

7) Από που όμως βρίσκονται τα τρισεκατομμύρια που απαιτούνται για τα τραπεζικά "πακέτα σωτηρίας"; Από την μία πλευρά, τα χρήματα αυτά βρίσκονται από περικοπές σε μισθούς/συντάξεις/κοινωνική ασφάλιση/δαπάνες υγείας, κτλ, και από την άλλη βρίσκονται από την εκτύπωση πληθωριστικού χρήματος (νομίσματος). Η ευρωζώνη προτιμά περισσότερο την πρώτη εκδοχή, οι ΗΠΑ/Ιαπωνία/Αγγλία προτιμούν περισσότερο τη δεύτερη, αν και όλοι εφαρμόζουν και τις δύο μεθόδους.

8) Η εκτύπωσης νομίσματος πετυχαίνει όχι μόνο να δημιουργεί νόμισμα ώστε να δωθεί στις τράπεζες ως "πακέτο σωτηρίας", αλλά παράλληλα να ρίξει και την αξία του νομίσματος αυτού. Αυτό είναι "θετικό" για ένα κράτος που θέλει να ρίξει το μισθό του εργάτη, διότι ο εργάτης που πληρώνεται σε αυτό το νόμισμα ουσιαστικά χάνει λεφτά από τη μισθό του (λόγω του πληθωρισμού), αλλά δεν το πολυκαταλαβαίνει (διότι δεν πρόκειται για μια "άμεση" μείωση μισθού, όπως πχ γίνεται κατά κόρον στην ευρωζώνη).

9) Γενικά, η "λύση" για τους ιμπεριαλιστές έχει δύο βασικούς πυλώνες: Καταρχήν, θέλουν να δώσουν αμύθητα ποσά ως "πακέτα σωτηρίας" στις τράπεζες, και δεύτερον θέλουν να μειώσουν όσο το δυνατόν περισσότερο το μισθό και τις κατακτήσεις των εργατών, ώστε οι εργάτες αυτοί να γίνουν πιο "ανταγωνιστικοί", δηλαδή να πουλήσουν την εργατική δύναμη πάμφθηνα, ώστε να πειστούν οι κεφαλαιοκράτες να (ξανά)επενδύσουν στη Δύση, και όχι πχ στην Ασία ή αλλού.

10) Σε νομισματικό επίπεδο, σήμερα έχουμε το δολάριο να παίζει το ρόλο του παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος. Δηλαδή όποιο κράτος έχει πλεονάσματα (πχ Κίνα, Ρωσία, Σ. Αραβία, κτλ) επιλέγει γενικά να αποταμιεύει τα κέρδη του σε δολάρια, έστω και αν -πλέον- υπάρχει και η λύση του ευρώ, ή υπάρχει ο χρυσός, κτλ. Παρόλα αυτά, μέχρι και το ξέσπασμα της κρίσης, το δολάριο ήταν κυρίαρχο, και δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι το δολάριο είναι το μοναδικό νόμισμα στο οποίο γίνονται οι πετρελαϊκές συναλλαγές (δηλαδή όποιος θέλει να αγοράσει πετρέλαιο από τη Σ. Αραβία και τα υπόλοιπα μέλη του ΟΠΕΚ πρέπει υποχρεωτικά να πληρώσει σε δολάρια).

11) Το δολάριο έγινε παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς η Αμερική ήταν η μοναδική χώρα με μεγάλη βιομηχανική βάση (η Αγγλία, που έως τότε ήταν η #1 δύναμη είχε βομβαρδιστεί από τους ναζί, η Γερμανία είχε βομβαρδιστεί από τους Συμμάχους, η Ιαπωνία είχε δεχτεί 2 ατομικές βόμβες, κτλ). Οι Αμερικάνοι είχαν μια μεγάλη και ανέπαφη βιομηχανική βάση, και οι εξαγωγές των ΗΠΑ ήταν πάνω από το 50% των παγκόσμιων εξαγωγών! Δηλαδή μόνο μία χώρα, η Αμερική, είχε περισσότερες εξαγωγές από όλες τις άλλες χώρες μαζί. Επίσης, είχε μεγάλα αποθέματα χρυσού (τότε ίσχυε ο κανόνας του χρυσού και κάθε δολάριο αντιστοιχούσε σε μια συγκεκριμένη ποσότητα χρυσού). Οπότε, θέλοντας και μη, όλοι αναγνώρισαν την ανωτερότητα των ΗΠΑ [και] σε νομισματικό επίπεδο.

12) Καθώς περνούσαν τα χρόνια, η Αμερική άρχισε να χάνει έδαφος στη "μάχη της ανταγωνιστικότητας", ειδικά απέναντι σε χώρες όπως η Γερμανία και η Ιαπωνία, που ανασυγκροτήθηκαν και άρχισαν να έχουν και αυτές μεγάλες εξαγωγές και πλεονάσματα. Η Αμερική έπαψε σιγά-σιγά να έχει πλεονάσματα στους προϋπολογισμούς της, και άρχισε να έχει ελλείμματα.

13) Η "χαριστική βολή" ήταν ο πόλεμος στο Βιετνάμ, που εκτός των άλλων, ήταν και οικονομικά κοστοβόρος. Η Αμερική ήθελε να τυπώσει χρήμα (νόμισμα), ώστε να χρηματοδοτήσει τον πόλεμο, και παράλληλα αν πληθώριζε το δολάριο, θα μείωνε έτσι και το μισθό των εργατών, ώστε να γίνουν πιο ανταγωνιστικοί, και να αντιμετωπίσουν έτσι τους ανταγωνιστές τους που ανέβαιναν (κυρίως Γερμανία και Ιαπωνία).

14) Όμως, ίσχυε ο "κανόνας του χρυσού", που δεν επέτρεπε στις ΗΠΑ να τυπώσουν δολάρια - όποτε οι ΗΠΑ τον κατάργησαν (το 1971) και άρχισαν να τυπώνουν δολάρια!

15) Δύο χρόνια μετά, το 1973, ξεσπά η λεγόμενη "πετρελαϊκή κρίση", με τη Σ. Αραβία να κηρύσσει εμπάργκο, σταματώντας δηλαδή να στέλνει πετρέλαιο στη Δύση. Πέρα από την αφορμή (βιαιότητες του Ισραήλ εναντίον μουσουλμάνων), η Σ Αραβία λέει στη Δύση ότι δε θα στείλει πετρέλαιο αν δε πληρωθεί σε ΧΡΥΣΟ, μιας και δεν ήθελε να πληρώνεται σε ένα νόμισμα που πληθωρίζεται και άρα χάνει την αξία του. Τελικά, η λύση βρίσκεται σε μια "απλή" ανατίμηση της ισοτιμίας του πετρελαίου,με την τιμή σου σε δολάρια να...πολλαπλασιάζεται εν μία νυκτί (δηλαδή αφού η Αμερική υποτιμούσε το νόμισμα, η Σ. Αραβία αύξησε την τιμή του πετρελαίου, ώστε το ποσοστό κέρδους της να παραμείνει σχετικά σταθερό).

16) Σήμερα, όλα αυτά τα "ξεχασμένα" ζητήματα επανέρχονται, διότι οι ΗΠΑ τυπώνουν πλέον περισσότερα δολάρια από ποτέ. Και όχι μόνο αυτό, αλλά οι ΗΠΑ έχουν ήδη τυπώσει πάρα πολλά δολάρια. Δε βρισκόμαστε δηλαδή στην αρχή της πίστωσης πλέον. Σκεφτείτε το σα να μην έχετε λεφτά να πληρώσετε τη ΔΕΗ, και να ζητάτε πίστωση. Αρχικά, η ΔΕΗ θα σας δώσει πίστωση, και δε θα σας κόψει αμέσως το ρεύμα. Όμως, αν δει ότι κυλάει ο χρόνος και εσείς δεν έχετε να την πληρώσετε, τότε απλά θα σας κόψει την πίστωση, και μετά σταματά η παροχή ρεύματος.

17) Σε αυτή την κατάσταση είναι (περίπου) η Αμερική, αλλά και η πλειοψηφία των δυτικών κρατών σήμερα. Εδώ και δεκαετίες έχουν συσσωρεύσει τεράστια χρέη, και συνεχίζουν να έχουν ελλείμματα. Γίνεται λοιπόν ολοένα και πιο φανερό ότι δε θα μπορέσουν να αποπληρώσουν τα χρέη τους, και γι' αυτό βλέπουμε πετρελαιάδες όπως ο Σαντάμ ή ο Αχμαντινετζάντ να ζητούν να πληρώνονται σε άλλο νόμισμα από το δολάριο (έχω δώσει λινκ σε παλιότερες αναρτήσεις), γι' αυτό βλέπουμε την Κίνα και τη Ρωσία να αμφισβητούν την πρωτοκαθεδρία του δολαρίου και παράλληλα να αγοράζουν χρυσό, και γι' αυτό βλέπουμε τη Γερμανία να μην τυπώνει και πολλά ευρώ, ώστε να προωθήσει το δικό της νόμισμα ως "αντιδολάριο", μιας και είναι το μοναδικό από τα "μεγάλα" νομίσματα που δεν πληθωρίζεται μέχρι τέλους (και έχει επίσης και τα μεγαλύτερα αποθέματα χρυσού να το υποστηρίζουν, αν συνδυάσουμε τα αποθέματα χρυσού όλων των κρατών-μελών της ευρωζώνης).

18) Γενικά, ο καπιταλισμός είναι το "σύστημα της αγοράς", δηλαδή ένα σύστημα ατομικής ιδιοκτησίας, όπου ο καθένας πουλάει τα εμπορεύματα και τις υπηρεσίες του σε κάποιον άλλο (ακόμα και ο εργάτης είναι ένας ιδιότυπος έμπορος, που πουλά την εργατική του δύναμη στον εργοδότη). Όμως, πέρα από το να ανταλλάξω άμεσα ένα "δικό μου" εμπόρευμα σε ένα εμπόρευμα "κάποιου άλλου", μπορώ να τον πληρώσω σε κάποιο χρηματικό ισοδύναμο (που έχει οριστεί να είναι ο χρυσός). Υπάρχει όμως και μια τρίτη επιλογή: Αντί να πληρώσω σε είδος, ή σε χρήμα (χρυσό), μπορώ να υπογράψω ένα γραμμάτιο (δάνειο/πίστωση), και να το ξεπληρώσω στο μέλλον, με κάποιον μελλοντικό πλούτο που υποτίθεται ότι θα αποκτήσω.

19) Αυτό είναι που κάνει σε μεγάλο βαθμό η Αμερική, αλλά και οι περισσότερες χώρες της Δύσης: Έχουν ελλείμματα στους προϋπολογισμούς τους, και πληρώσουν με ομόλογα, με πιστωτικό χρήμα (νόμισμα), κτλ. Δηλαδή εισάγουν εμπορεύματα και υπηρεσίες από άλλα κράτη (πχ από Κίνα), και επειδή οι εξαγωγές τους δε φτάνουν για να καλύψουν τις εισαγωγές, αλλά ούτε θέλουν να πληρώσουν σε χρυσό, πληρώνουν σε νόμισμα (πίστωση). Εννοείται ότι αυτό συμφέρει τις ΗΠΑ, διότι μπορούν -πλέον- να τυπώνουν όσο νόμισμα θέλουν. Αλλά μόλις οι πιστωτές τους μπορέσουν να ξοδέψουν αρκετά από τα δολάρια τους και αποκτήσουν αρκετό χρυσό, γη, πετρέλαια, λιμάνια, κτλ, τότε απλά θα σταματήσουν να δέχονται αυτή την πίστωση.
 ciaoant1

Ο Νταλί και ο Φασισμός

Αναδημοσιευση απο το antapocrisis
του Vicente Navarro

Η Σκοτεινή Πλευρά του Νταντά

Η ισπανική μετάβαση από τη δικτατορία στη δημοκρατία πραγματοποιήθηκε υπό την κυριαρχία των συντηρητικών δυνάμεων που έλεγχαν το μηχανισμό του φασιστικού κράτους από το 1939 ως το 1978. Η ηγεσία των δημοκρατικών δυνάμεων είχε μόλις βγει από τη φυλακή ή είχε επιστρέψει στην Ισπανία από την εξορία και δεν μπορούσε να συγκριθεί με τις τεράστιες δυνάμεις που η Ακροδεξιά είχε στους πολιτικούς θεσμούς και στα μέσα ενημέρωσης, στα οποία ο έλεγχος της ήταν σχεδόν απόλυτος. Η κινητοποίηση των εργαζομένων ενάντια στη δικτατορία είχε συμβάλει στον τερματισμό της. Από το 1974 μέχρι το 1976, η Ισπανία είχε το μεγαλύτερο αριθμό απεργιών στην Ευρώπη, με στόχο τον τερματισμό της δικτατορίας. Ο Φράνκο πέθανε στο κρεβάτι του αλλά η δικτατορία τελείωσε στους δρόμους, με κινητοποιήσεις των εργαζομένων. Αυτή η λαϊκή πίεση ήταν σε θέση να τροποποιήσει, αλλά όχι να τσακίσει, το μηχανισμό του δικτατορικού κράτους.
Η τεράστια δύναμη των υπερσυντηρητικών δυνάμεων και η αδυναμία της πολιτικής ηγεσίας του αριστερόστροφου δημοκρατικού κινήματος εμπόδισε τη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης δημοκρατίας και, κατά συνέπεια, οι συντηρητικές δυνάμεις διατήρησαν μια τεράστια επιρροή στην πολιτική και πολιτιστική ζωή της Ισπανίας. Αυτό εξηγεί τις δυσκολίες που οι προοδευτικές δυνάμεις στην Ισπανία είχαν στη διόρθωση της επίσημης ιστορίας που προωθούσαν οι μεταφρανκικές συντηρητικές δυνάμεις της χώρας.
Ένα παράδειγμα αυτής της αδυναμίας αλλαγής της «επίσημης» ιστορίας είναι και το πως ο Νταλί παρουσιάζεται στο κοινό. Υπάρχει μια ολόκληρη βιομηχανία με στόχο την προώθηση της ζωγραφικής του και της ζωής του. Και ο Νταλί είναι μια σημαντική μορφή που τιμάται στην Ισπανία. Πρόσφατα, η μεγάλη όπερα της Βαρκελώνης -El Liceu- ανέβασε μια όπερα αφιερωμένη στον Νταλί. Και στο Cadaques, μία από τις περιοχές στη μεσογειακή καταλανική ακτή όπου η καταλανική αστική τάξη περνάει τις διακοπές της, υπάρχει ένα μνημείο στην κεντρική πλατεία της πόλης με τη μορφή του.
Ο Νταλί ήταν, όμως, ένα άτομο με σαφείς φασιστικές θέσεις. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης έχουν κρατήσει μια συνένοχη σιωπή γι’ αυτό. Στις σπάνιες περιπτώσεις που η πολιτική εμφανίζεται στην επίσημη βιογραφία του Νταλί, η υποστήριξή του στη δικτατορία εξηγείται ως πρόθεση του να έχει καλές σχέσεις με τον εν λόγω κρατικό μηχανισμό, προκειμένου να αποφεύγει την καταβολή φόρων, αντίληψη που υπάρχει στην Καταλονία και την Ισπανία, όπου η φοροδιαφυγή είναι μια γενικευμένη πρακτική μεταξύ των πλουσίων. Έτσι η συνεργασία με τη δικτατορία γίνεται ασήμαντη, επειδή στην κοινότητα των πλουσίων (μεταξύ των οποίων και ο Νταλί ήταν μια εξέχουσα μορφή) όλοι φοροδιέφευγαν. Εκτός από αυτήν την πληροφορία που συνήθως εμφανίζεται ως υποσημείωση, δεν αναφέρεται τίποτα για τη σοβαρή εμπλοκή του Νταλί με το φασισμό. Με αυτόν τον τρόπο εμπεδώνεται η κυριαρχία των συντηρητικών δυνάμεων στη διαμόρφωση της αντίληψης περί του κόσμου της τέχνης. Το ισοδύναμο αυτής της κατάστασης στις Ηνωμένες Πολιτείες θα ήταν αν το Κέντρο Κένεντι της Ουάσιγκτον να αφιέρωνε ένα ολόκληρο μιούζικαλ στον Ezra Pound, τον αμερικανό υποστηρικτή του Μουσολίνι, ο οποίος είχε σωστά εξοστρακιστεί από τη συγγραφική κοινότητα των ΗΠΑ.
Στο λεπτομερές και εξαιρετικό βιβλίο του για τον Νταλί, ο Ίαν Γκίμπσον έχει τεκμηριώσει την ταυτοποίηση του Νταλί με το φασισμό στην Ισπανία από την αρχή (Η επαίσχυντη ζωή του Σαλβαδόρ Νταλί, Faber and Faber, 1997). Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, ο Νταλί δεν υποστήριξε ποτέ την Ισπανική Δημοκρατία. Δεν συνεργάστηκε, για παράδειγμα, στην Έκθεση του Παρισιού το 1937, όπου παρουσίασε ο Πικάσο τη Γκουέρνικα του, με στόχο να συγκεντρώσει χρήματα για τη δημοκρατική υπόθεση. Και σύντομα έκανε σαφή τη συμπάθειά του για το φασιστικό πραξικόπημα του 1936 και για τη δικτατορία που αυτό εγκαθίδρυσε, σε μια επιστολή προς τον Μπουνιουέλ, ένα γνωστό σκηνοθέτη στην Ισπανία. Έκανε σαφές και γνωστό το θαυμασμό του για το πρόσωπο και τα γραπτά του ιδρυτή του ισπανικού φασιστικού κόμματος (Φάλαγγα), José Antonio Primo de Rivera, και χρησιμοποιούσε στις ομιλίες και στα γραπτά του τη φασιστική αφήγηση και σχετικές εκφράσεις (όπως τη φασιστική επίκληση «Arriba España»), αναφερόμενος στο ειδικό ιμπεριαλιστικό ρόλο της Ισπανίας σε σχέση με άλλα έθνη. Είχε συμπάθεια στις αντισημιτικές απόψεις του Χίτλερ και χαιρέτησε τη συμμαχία του Φράνκο με τον Χίτλερ και τον Μουσολίνι κατά της Γαλλίας, της Μεγάλης Βρετανίας και των Ηνωμένων Πολιτειών. Χαιρέτισε επίσης τη «λύση του εθνικού προβλήματος» που ήταν στη μόδα στους ναζιστικούς και φασιστικούς κύκλους εκείνη την εποχή.

Νταλί και Φράνκο

Ο Νταλί έγινε ο μέγας υπερασπιστής της δικτατορίας του Φράνκο στον καλλιτεχνικό κόσμο. Ήταν, επίσης, όπως ο ισπανικός φασισμός, πολύ κοντά στην Εκκλησία και το Βατικανό του Πάπα Πίου ΧΙΙ, υποδεικνύοντας ότι η μοντέρνα τέχνη έπρεπε να βασίζεται στο Χριστιανισμό. Η αφοσίωσή του στη φασιστική δικτατορία συνέχισε μέχρι το τέλος, υπερασπιζόμενος τις πολιτικές της κρατικής τρομοκρατίας που περιλάμβαναν πολιτικές δολοφονίες, μέχρι και τις τελευταίες στιγμές της δικτατορίας. Λίγους μήνες πριν πεθάνει, ο Φράνκο υπέγραψε απόφαση εκτέλεσης πέντε πολιτικών κρατουμένων, που δημιούργησε ένα διεθνή σάλο διαμαρτυρίας. Ο Νταλί υπερασπίστηκε την εντολή εκτέλεσης του Φράνκο, αναφέροντας ότι πολλές περισσότερες θανατικές ποινές θα έπρεπε να έχουν υπογραφεί από τον generalissimo, στον οποίο αναφερόταν ως «το μεγαλύτερο ήρωα της Ισπανίας». O Φράνκο είναι αυτός που έχει σκοτώσει τους περισσότερους Ισπανούς στην ιστορία (120.000 από αυτούς εξακολουθούν να είναι εξαφανισμένοι χωρίς να ξέρουμε που είναι θαμμένοι).
Όλα αυτά τα γεγονότα είναι καλά τεκμηριωμένα στο βιβλίο του Ίαν Γκίμπσον, αλλά σπάνια, αν όχι ποτέ, δεν εμφανίζονται στον ισπανικό Τύπο. Στην πραγματικότητα, η εφημερίδα La Vanguardia, η οποία ανήκει στην οικογένεια Godo (η οποία εφημερίδα ήταν σημαντικός υποστηρικτής του φασιστικού πραξικοπήματος και ο κύριος υπερασπιστής της ισπανικής δικτατορίας και τώρα έχει γίνει η κύρια συντηρητική εφημερίδα της Καταλονίας), συνεχίζει να δημοσιεύει άρθρα για τη ζωή του Νταλί, χωρίς ποτέ να αναφερθεί σε αυτά τα γεγονότα.
Τα λαϊκά στρώματα, όμως, έχουν μνήμη. Ο Νταλί ήταν μισητός από τις δημοκρατικές δυνάμεις. Όταν πέθανε ο Φράνκο, ο Νταλί έφυγε από το Cadaques, φοβούμενος για τη ζωή του. Το 1976, κατά τα τελευταία χρόνια της δικτατορίας, μια βόμβα ανακαλύφθηκε κάτω από τη συνήθη θέση του σε ένα μεγάλο εστιατόριο στη Βαρκελώνη. Και σύντομα συνειδητοποίησε ότι η ζωή και η υστεροφημία του θα μπορούσαν να τεθούν σε κίνδυνο εάν οι δημοκρατικές δυνάμεις κυριαρχούσαν. Αλλά υποτίμησε τη δύναμη των υπερσυντηρητικών δυνάμεων που ήταν πιστές σε αυτόν. Ο βασιλιάς, Juan Carlos I, που ενθρονίστηκε με απόφαση του στρατηγού Φράνκο, έγινε ο αρχηγός του Κράτους και των ενόπλων δυνάμεων στη νεοσύστατη δημοκρατία και επέκτεινε την προστασία του σε όλα τα σημαντικά πρόσωπα του φασιστικού καθεστώτος, συμπεριλαμβανομένου του Νταλί. Και ένα μνημείο με το άγαλμα του τελευταίου ανεγέρθηκε στο Cadaques.

«Ο Πικάσο είναι ζωγράφος. Και εγώ επίσης. Ο Πικάσο είναι Ισπανός. Και εγώ επίσης. Ο Πικάσο είναι κομουνιστής. Ούτε εγώ είμαι».

——————————————

*Ο Vicenç Navarro γεννήθηκε στη Βαρκελώνη , Ισπανία. Είναι απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του  Πανεπιστήμιου της Βαρκελώνης. Αναγκάστηκε να φύγει από την Ισπανία για πολιτικούς λόγους, λόγω της ενεργούς συμμετοχής του στον ισπανικό αντιφασιστικό αγώνα. Σπούδασε πολιτική οικονομία στο Διεθνές Ινστιτούτο Οικονομικών  και Πολιτικών Μελετών,  του London School of Economics,  Υγειονομική Διοίκηση στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου και  Πολιτικές και Κοινωνικές Επιστήμες  στο Πανεπιστήµιο Johns Hopkins. Είναι καθηγητής Δημόσιας Διοίκησης στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins.

——————————————

Μετάφραση: Γιάννης Σκαλιδάκης
The Dark Side of Dada: Dali and Fascism
Αναδημοσιευει ο Μανικάκος για το 24ο μνημόσυνο του Salvador Dali

Αν υπήρχε MEGA το ’73…

Παρασκευή 16 Νοεμβρίου 1973 , ώρα 20:15

-Όλγα , είναι φανερό ότι οι καταληψίες του  Πολυτεχνείου-όπως κι αυτοί της Νομικής πριν λίγο καιρό- είναι αργόσχολοι , αιώνιοι φοιτητές , αναρχικοί και μπαχαλάκηδες που δεν αφήνουν τους σωστούς φοιτητές και νοικοκυραίους να σπουδάσουν.

-Γιάννη , μην ξεχνάμε επίσης ότι αν συνεχιστεί για λίγες ακόμα μέρες αυτή η θλιβερή κατάσταση , υπάρχει κίνδυνος να χαθεί το εξάμηνο.

-Και εκτός αυτού Όλγα , είναι πραγματικά κρίμα η τεράστια προσπάθεια της κυβερνήσεως εδώ και τόσα χρόνια , για να μπει η χώρα στο σωστό δρόμο , να βγει επιτέλους από το γύψο που έπρεπε να μπει , να πάρει το δρόμο μιας ακόμα εντονότερης ανάπτυξης , να δυσφημείται στο εξωτερικό από ενέργειες θλιβερών μειοψηφιών.

-Γιάννη , θα σου κάνω δυο παρατηρήσεις: πρώτον , στη χώρα υπάρχει ήδη εντονότατη ανάπτυξη , αρκεί να δει κανείς μόνο τους δρόμους που γίνονται! Και δεύτερο , για να κάνουμε και λίγο χιούμορ , τα προπέρσινα κατορθώματα της ομάδος μας στο θαύμα του Γουέμπλευ , είναι η καλύτερη διαφήμιση της ευμάρειας στον τόπο.

-Χα χα..! Πόσο δίκιο έχεις Παύλο!

-Μου επιτρέπετε να προσθέσω , ότι δεν είναι μόνο αυτά τα ζητήματα που τίθενται. Μην ξεχνάμε ότι η περιουσία του ιδρύματος , η περιουσία των φορολογουμένων , είναι στα χέρια λίγων ατόμων , γνωστών για την τάση τους στη βία. Για να μην πω για τα λεωφορεία που καταστρέφουν καθημερινά οι ταραξίες , κάνοντας επιδρομές μέσα από το Πολυτεχνείο. Ποιος θα τα πληρώσει αυτά Όλγα;

-Έχει δίκιο ο Παύλος. Πρέπει να υπενθυμίζουμε κάθε μέρα , σε κάθε ευκαιρία ότι καταδικάζουμε τη βία απ’όπου κι αν προέρχεται. Κλείνοντας…

-Όλγα πριν κλείσουμε να προσθέσω ότι είναι ποταπή και η συνθηματολογία των συγκεκριμένων φοιτητών (;;;)! Μα για ποιο ψωμί , ποια παιδεία και κυρίως ποια ελευθερία μιλούν , όταν όλα αυτά περισσεύουν στην Ελλάδα του 1973; Αυτά τα συνθήματα μας πηγαίνουν δεκαετίες πίσω , σε άλλες , μαύρες εποχές!

-Πολύ σωστή η παρατήρηση Γιάννη. Αυτά ήταν τα νέα του MEGA κυρίες και κύριοι. Εάν υπάρξουν εξελίξεις θα διακόψουμε το πρόγραμμα μας με έκτακτο δελτίο. Να είστε καλά. Καλό βράδυ.

Λίγες ώρες αργότερα…Ξημερώματα Σαββάτου 17 Νοεμβρίου 1973

-Δυστυχώς κυρίες και κύριοι πρέπει να διακόψουμε το πρόγραμμα μας , καθώς όπως πολλοί περίμεναν , η θλιβερή αυτή μειοψηφία των νεαρών που είχαν κλειστεί στο Πολυτεχνείο εδώ και 3 ημέρες , καταστρέφοντας τη δημόσια περιουσία , πριν λίγη ώρα επιτέθηκαν με σφοδρότητα στις δυνάμεις ασφαλείας. Πριν δούμε τα ντοκουμέντα , ας ακούσουμε ένα σχόλιο. Γιάννη…

-Όλγα δυστυχώς επιβεβαιωθήκαμε. Τα λέγαμε. Αυτή η αδίστακτη ομάδα των λίγων δεκάδων νεαρών , δε δίστασε να επιτεθεί ύπουλα στους αστυνομικούς και τους στρατιωτικούς που με θάρρος και αυταπάρνηση προσπάθησαν να δώσουν ξανά στον λαό το κτίριο του Πολυτεχνείου. Οι τρομοκράτες , γιατί περί τέτοιων πρόκειται , επιτέθηκαν και στους χιλιάδες φιλήσυχους πολίτες , οι οποίοι συγκεντρωμένοι εδώ και μέρες έξω από το κτίριο , απαιτούσαν να απελευθερωθεί το ίδρυμα.

Ευτυχώς για όλους μας δεν υπάρχει κάποιος τραυματίας αστυνομικός , ενώ οι ταραξίες έχουν οδηγηθεί στα κρατητήρια. Τις επόμενες ώρες , αν δεν έχει ήδη βγει , περιμένουμε και το πόρισμα του εισαγγελέα , το οποίο σύμφωνα με πληροφορίες θα χαρακτηρίζει τη συγκεκριμένη ομάδα , τρομοκρατική οργάνωση.

-Αυτό είναι βέβαια. Δεν μπορεί να χαρακτηριστεί αλλιώς Γιάννη. Παύλο , ένα σχόλιο.

-Όλγα , τι να πούμε; Δεν νομίζω ότι έχω να προσθέσω κάτι. Για να κάνω και λίγο τον δικηγόρο του διαβόλου να πω μόνο , ότι ελπίζω οι συγκεκριμένοι νεαροί να κατανοήσουν τα εγκλήματά τους και να μπουν ξανά στον ίσιο δρόμο. Άλλωστε , οι δομές του κράτους για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο είναι ως γνωστόν επιτυχημένες , με το σωφρονιστικό σύστημα σε Μακρόνησο , Λήμνο , Άγιο Ευστράτιο να λειτουργεί υποδειγματικά , ακόμα και για τα ευρωπαϊκά δεδομένα.

-Θα μου επιτρέψεις βέβαια Παύλο να τονίσω σε αυτό το σημείο ότι κάποια στιγμή πρέπει να ξαναδούμε το πόσο κοστίζουν στον Έλληνα φορολογούμενο αυτά τα “ταξιδάκια αναψυχής” των αναρχικών εγκληματιών. Ίσως πρέπει να περάσουμε σε πιο άμεσες ενέργειες σωφρονισμού.

-Έχει δίκιο Γιάννη , αλλά δεν είναι της ώρας.

-Θα σας διακόψω κάπου εδώ γιατί έρχονται νεότερες πληροφορίες από το χώρο των επεισοδίων. Σύμφωνα με αυτές οι εγκληματίες δεν δίστασαν να πετάξουν την πολύ βαριά καγκελόπορτα της πύλης του ιδρύματος πάνω σε διερχόμενο όχημα του Ελληνικού Στρατού. Είναι απίστευτα αυτά που συμβαίνουν. Μπορούμε νομίζω να δούμε και σχετική αποκλειστική φωτογραφία: 

-Όλγα νομίζω ότι η φωτογραφία αυτή αποδεικνύει την επικινδυνότητα των συγκεκριμένων ακραίων στοιχείων , που δεν σεβάστηκαν την κοινωνική ειρήνη.

-Παύλο , έχεις δίκιο. Δεν έχουμε κάτι άλλο να προσθέσουμε. Ας αφήσουμε τις αρχές να επιβάλλουν ξανά τη νομιμότητα στο κέντρο της Αθήνας. Περισσότερη αντικειμενική και αληθινή ενημέρωση αύριο ξανά , στις ειδήσεις του MEGA , στις 8 ακριβώς. Καληνύχτα σας.

ellinikaanalekta

«Πώς ξεκίνησε και από ποιον οργανώθηκε το Πολυτεχνείο» – της Τώνιας Μοροπούλου

[Αν το Πολυτεχνείο πρέπει να γιορτάζεται είναι γιατί ήταν ένα αυθόρμητο παλλαϊκό αντιστασιακό ξέσπασμα κατά της δικτατορίας που δεν ποδηγετήθηκε από τα κόμματα, τα οποία στάθηκαν, ιδίως στην αρχή, πολύ επιφυλακτικά απέναντί του. Το Πολυτεχνείο (πρέπει να) είναι σύμβολο ενότητας και δημοκρατικών αγώνων, όχι πεδίο παραταξιακής εκμετάλλευσης και ανάδειξης ατομικών φιλοδοξιών –αλλιώς απαξιώνεται στις συνειδήσεις. Παρουσιάζουμε εδώ σχετική μαρτυρία της Τώνιας Μοροπούλου, μέλους τότε της Συντονιστικής Επιτροπής και καθηγήτριας σήμερα στο ΕΜΠ.]

Για το πώς ξεκίνησε και από ποιον οργανώθηκε το Πολυτεχνείο διατυπώθηκαν δύο μύθοι και μία αλήθεια…. Ήταν μύθος ότι τάχα το οργάνωσαν οι κομμουνιστικές και άλλες αριστερές δυνάμεις, για να περάσουν την ανατρεπτική πολιτική τους εναντίον της «επανάστασης της 21 Απρίλη» κ.λπ. Γιατί δεν μπορούσαν οι ελάχιστα οργανωμένες τότε αριστερές δυνάμεις να κάνουν μια τέτοια οργάνωση που θα έφτανε στα όρια της εξέγερσης. Αυτό φαίνεται και από την πολιτική εξέλιξη της υπόθεσης στο Πολυτεχνείο και από τη στάση των κομμάτων μετά. Επίσης ήταν μύθος που καλλιεργήθηκε και μέσα στο πλαίσιο της σύγχυσης και των ίδιων των αριστερών κομμάτων εκείνη την εποχή, ότι τάχα το Πολυτεχνείο ήταν έργο προβοκατόρων, οι οποίοι στο πλαίσιο τάχα της διαμάχης μεταξύ «σκληρών» και «λιγότερο σκληρών» χουντικών κλικών ξεκίνησαν την υπόθεση και συσπείρωσαν κάποιες δυνάμεις αφελών κ.λπ. Και είναι και αυτό μύθος γιατί δεν μπορεί να πιστέψει κανείς ότι είναι έργο προβοκατόρων μια λαϊκή εξέγερση όπως εκείνη που ξεκίνησε και αναπτύχθηκε μέσα από τη συνείδηση των αντιδικτατορικών αισθημάτων του λαού και μέσα από μια διαδικασία ωρίμανσης των ίδιων των συνθημάτων της, όπως αυτά διατυπώθηκαν το μεσημέρι της Παρασκευής εκείνης, δηλαδή για ψωμί, παιδεία, ελευθερία και εθνική ανεξαρτησία. [...]

Το κείμενο της Συντονιστικής Επιτροπής που βγήκε την Παρασκευή το μεσημέρι δεν ήταν το πολιτικό μήνυμα των οργανωμένων δυνάμεων που κατά κάποιον τρόπο συμμετείχαν στο Πολυτεχνείο, μέσα από μας που ήμασταν στη Συντονιστική. Ήτανε η συνολική θέληση του λαού που αγωνιζόταν εκεί.
Εμείς οι ίδιοι άλλωστε γράψαμε το κείμενο εκείνο, έξω και άσχετα από πολιτικές και κομματικές γραμμές, π.χ. για «οικουμενική κυβέρνηση», «συντακτική Βουλή» κ.λπ. Η πραγματική θέση που βγήκε τότε και εξέφραζε όλους τους αγωνιζόμενους, όλο το λαό, ήταν η γραμμή μιας νέας ενότητας που ξεπέρναγε τα στεγανά των τότε οργανωμένων πολιτικών απόψεων, τα οποία κι εμείς εκφράζαμε. Γι’ αυτό και οι απόψεις περί «οικουμενικής κυβερνήσεως» με τον Κανελλόπουλο κ.λπ. δεν μπόρεσαν να μπουν στο Πολυτεχνείο και να εκφραστούν απ’ αυτό. [...]

Μέσα από τις διαδικασίες μας τότε στη Συντονιστική Επιτροπή, που ήταν διαδικασίες ζύμωσης του αγωνιστικού πνεύματος και όχι δοσμένων γραμμών, βγήκαν τα συνθήματά μας και η ανακοίνωση με την οποία καλούσαμε σε συσπείρωση όλες τις δημοκρατικές αντιδικτατορικές δυνάμεις που εκφραζόντουσαν από το γενικό αίτημα για λαϊκή κυριαρχία, ελευθερία και εθνική ανεξαρτησία. Αυτό ήταν το πολιτικό περιεχόμενο του Πολυτεχνείου και σ’ αυτό δεν χωρούσαν ούτε οι «οι οικουμενικές κυβερνήσεις» ούτε οι ίδιες εναλλακτικές λύσεις που πρόβαλλαν διάφορες οργανωμένες δυνάμεις και συγκάλυπταν τη φιλελευθεροποίηση της Χούντας. Με ανάλογο τρόπο δεν πέρασαν και οι απόψεις μερικών καθοδηγητικών κύκλων της Αντι-ΕΦΕΕ για προβολή κύρια των φοιτητικών αιτημάτων, γιατί μέλη της αντι-ΕΦΕΕ στη Συντονιστική Επιτροπή – εγώ ήμουν μία από αυτούς – θεωρήσαμε ότι αυτό θα αποτελούσε υποβάθμιση του αγώνα και των στόχων του.

Με την έννοια αυτή, πρέπει να πούμε ότι το Πολυτεχνείο δεν εκφράστηκε οργανωμένα, γιατί δεν ήταν στην προοπτική των πολιτικών κομμάτων…

Και γιατί ξεκίνησε, εξελίχθηκε και αποκορυφώθηκε με έναν τρόπο απρόβλεπτο.

Ελευθεροτυπία, 17.11.1978

[Το κείμενο προέρχεται από τον τόμο Βαγγέλης Αγγελής-Ολύμπιος Δαφέρμος, Όνειρο ήταν... Το Αντιδικτατορικό Φοιτητικό Κίνημα και το Πολυτεχνείο με το βλέμμα των πρωτεργατών, Γαβριηλίδης, Αθήνα 2003.] 

 frear

ΗΜΕΡΕΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ

ΗΜΕΡΕΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ


Ντοκιμαντέρ αφιερωμένο στην εξέγερση του Πολυτεχνείου και βασισμένο σε κινηματογραφικά ντοκουμέντα επαγγελματιών οπερατέρ οι οποίοι κατέγραψαν με την κάμερά τους τα γεγονότα. Έλληνες κινηματογραφιστές και συνεργάτες ξένων ειδησεογραφικών πρακτορείων περιγράφουν σκηνές από την εξέγερση του Πολυτεχνείου τον Νοέμβριο του 1973 όπως τις βίωσαν ως αυτόπτες μάρτυρες, τις επικίνδυνες συνθήκες κινηματογράφησης, τις τεχνικές δυσχέρειες, τις αντιξοότητες ως προς τη διοχέτευση του δημοσιογραφικού τους υλικού στο εξωτερικό, αλλά και τις συλλήψεις τους από το δικτατορικό καθεστώς και την κακοποίησή τους, όπως στην περίπτωση του ΝΙΚΟΥ ΠΑΤΣΑΒΟΥ, συνεργάτη της γερμανικής τηλεόρασης, ο οποίος ανεβασμένος στην κολώνα της πύλης του Πολυτεχνείου γκρεμίστηκε μαζί της με την είσοδο του τανκ.
Το κινηματογραφικό υλικό του ντοκιμαντέρ περιλαμβάνει στιγμιότυπα από τους κεντρικούς δρόμους της Αθήνας, το συγκεντρωμένο πλήθος και τα αντιδικτατορικά συνθήματα. Παρακολουθούμε το χρονικό των γεγονότων με εικόνες από το προαύλιο του Πολυτεχνείου και τους εσωτερικούς χώρους --αίθουσα του ραδιοφωνικού πομπού, αμφιθέατρα-συνεντεύξεις και δηλώσεις των φοιτητών σε έλληνες και ξένους δημοσιογράφους, την πορεία των εργαζομένων και των σπουδαστών το πρωί της 16ης Νοεμβρίου αλλά και τη σκηνή την ίδια νύχτα της επέμβασης του στρατού και της εισβολής του τανκ, που κάλυψε ολλανδικό τηλεοπτικό συνεργείο από το απέναντι ξενοδοχείο. Περιέχονται επίσης, σκηνές που γυρίστηκαν κατ' εντολήν της στρατιωτικής δικτατορίας-φιλμ ΣΙΝΑΝΙΔΗ-από την έξοδο του τανκ από το Πολυτεχνείο λίγο μετά την εισβολή και από την επόμενη ημέρα της καταστολής της εξέγερσης και της κήρυξης του στρατιωτικού νόμου

“Ηρωϊκές έξοδοι” και “μικρά καλάθια” Τι να κάνουμε με το ευρώ;

Η διαμάχη με την τρόικα και το καταφανές αδιέξοδο που αντιμετωπίζει η χώρα, ξανάφεραν στο προσκήνιο τη συζήτηση για το ευρώ. Έκαναν επίσης φανερή την έλλειψη…

εθνικού σχεδίου για να βγει η χώρα από την κρίση, καθώς το μόνο σχέδιο που ουσιαστικά υπάρχει είναι αυτό της τρόικας, δηλαδή τα μνημόνια.

Kώστας Λαπαβίτσας

Η απουσία εθνικού σχεδίου δεν είναι ούτε τυχαία, ούτε ένδειξη ελληνικής ανοργανωσιάς, αλλά συνδέεται άμεσα με την απόφαση να παραμείνει η χώρα στην ΟΝΕ. Αν το ευρώ είναι αδιαπραγμάτευτο, τότε το μόνο εφικτό σχέδιο είναι αυτό της τρόικας, έστω με μικρές παραλλαγές, ή χωρίς τα παιδαριώδη λάθη του πρώτου μνημονίου. Αν θέλουμε να υπάρξει ανεξάρτητο σχέδιο, ώστε να μπορέσει να διαπραγματευτεί η χώρα αποτελεσματικά με τους δανειστές της, το θέμα του νομίσματος θα μπει αναπόφευκτα στο τραπέζι.

Τρεις παρατηρήσεις έχουν απόλυτη σημασία στο σημείο αυτό.

Παρατήρηση πρώτη

Το ευρώ είναι βαθύτατα προβληματικό όχι μόνο ως προς τη Ελλάδα, αλλά ως προς ολόκληρη την ευρωζώνη. Το πρόβλημα δεν είναι δυστυχώς ‘τεχνικό’, όπως υποστηρίζουν όσοι θέλουν να διασώσουν το ευρώ με ευρωομόλογα, τραπεζικές ενώσεις, ενεργητική κεντρική τράπεζα, δημοσιονομικές μεταβιβάσεις και τα παρόμοια. Είναι βαθύτατα κοινωνικό: η Γερμανία έχει συμπιέσει την αμοιβή της εργασίας τόσο ώστε να αποκτήσει μεγάλο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα εντός της ευρωζώνης. Το γερμανικό πλεονέκτημα εμφανίστηκε αρχικά ως προς την περιφέρεια, αλλά τώρα έχει γίνει απαγορευτικό και ως προς την Ιταλία και τη Γαλλία.

Το Βερολίνο έχει αρνηθεί ουσιαστικές αλλαγές στην ΟΝΕ γιατί το μεγάλο γερμανικό κεφάλαιο έχει ωφεληθεί τα μέγιστα από την παρούσα κατάσταση. Δεν αποδέχθηκε καμία από τις έξυπνες ‘τεχνικές’ λύσεις που προτάθηκαν και επέβαλε λιτότητα μεταφέροντας το κόστος προσαρμογής εξ ολοκλήρου στην περιφέρεια. Η πολιτική αυτή είχε το μεγάλο πλεονέκτημα να εξυπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα της Γερμανίας, ενώ παράλληλα απέφυγε την άμεση κατάρρευση της ευρωζώνης. Η μόνη χώρα για την οποία η συμμετοχή στην ευρωζώνη δε σημαίνει απουσία εθνικού σχεδίου είναι η Γερμανία, ακριβώς γιατί η ευρωζώνη εξυπηρετεί πλήρως τα γερμανικά συμφέροντα. Η γερμανική πολιτική είναι όμως κοντόφθαλμη. Δημιούργησε τρομακτικές κοινωνικές και πολιτικές εντάσεις στην περιφέρεια, ενώ δεν έλυσε το πρόβλημα ανταγωνιστικότητας της Ιταλίας και της Γαλλίας. Το ευρώ δεν είναι μακροπρόθεσμα βιώσιμο και η επόμενη ευρωκρίση είναι θέμα χρόνου.

Παρατήρηση δεύτερη

Η παραμονή στην ΟΝΕ με οποιοδήποτε κόστος οδήγησε στην ‘εσωτερική υποτίμηση’, τις ιδιωτικοποιήσεις και την απελευθέρωση των αγορών. Το μίγμα αυτό ήταν απόλυτα προβλέψιμο μέσα στο πλαίσιο της ΟΝΕ, όπως προβλέψιμα ήταν και τα επακόλουθά του. Αφού η Ελλάδα δεν είχε δικό της σχέδιο και υπάκουσε στις υποδείξεις των δανειστών που ήθελαν πρωτίστως να εξασφαλίσουν τα δικά τους συμφέροντα, ακολούθησε οικονομική καταστροφή και κοινωνικός Αρμαγεδδών. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη εθνική ζημία σε καιρό ειρήνης στην ιστορία της χώρας, καταγεγραμμένη πλέον σε όλους τους επίσημους ευρωπαϊκούς και παγκόσμιους δείκτες. Από την ιστορικά αποτυχημένη αυτή απόφαση, η χώρα θα χρειαστεί δεκαετίες και πολλές γενιές για να ανακάμψει.

Η Ελλάδα έπρεπε από το 2010 να είχε συντάξει ένα εθνικό σχέδιο για την οικονομία και να αποχωρήσει συντεταγμένα από την ΟΝΕ, προχωρώντας ταυτόχρονα σε στάση πληρωμών και διαγραφή του χρέους. Η ελληνική οικονομία δεν είχε ακόμη γονατίσει, ενώ το χρέος ήταν προς ιδιώτες και υπό ελληνική νομοθεσία. Θα ακολουθούσε μια δύσκολη περίοδος, αλλά όχι δυσκολότερη από την καταστροφή που τελικά συνέβη, την οποία ζούμε σήμερα και θα ζήσουμε για τις επόμενες γενιές. Η ύπαρξη εθνικού σχεδίου στη βάση συνειδητής ηγεσίας και κοινωνικής συσπείρωσης θα έβαζαν γρήγορα τη χώρα σε ανάκαμψη. Σε αυτές τις συνθήκες θα υπήρχε η δυνατότητα ουσιαστικής κοινωνικής αλλαγής υπέρ των εργατικών και λαϊκών στρωμάτων, καθώς και βαθιάς οικονομικής μεταρρύθμισης.

Παρατήρηση τρίτη

Το κενό ανταγωνιστικότητας έχει πλέον σχεδόν κλείσει  ανάμεσα στην Ελλάδα και στη Γερμανία, γιατί έχουν συντριβεί οι μισθοί. Η προσαρμογή όμως έγινε μέσω τεράστιας ανεργίας και καταστροφής του οικονομικού και κοινωνικού ιστού και γι’ αυτό τα αποτελέσματά της θα είναι αναιμικά. Όταν τελειώσει η ύφεση, η Ελλάδα θα συνεχίζει να αντιμετωπίζει για χρόνια, χαμηλή κατανάλωση, χαμηλές δημόσιες δαπάνες, υψηλή φορολογία, προβληματικές ιδιωτικές επενδύσεις, υψηλή ανεργία, μετανάστευση των πλέον ειδικευμένων και φυσικά, τεράστιο χρέος. Παράλληλα θα υπάρχει απώλεια εθνικής κυριαρχίας, εξασθένιση της δημοκρατίας και εκρηκτικές κοινωνικές αντιθέσεις. Οι δυνατότητες εναλλακτικής πολιτικής μέσα στο ασφυκτικό θεσμικό πλαίσιο της ΟΝΕ είναι αμελητέες.

Τι πρέπει να γίνει, λοιπόν;

Μια απάντηση μας δίνει ο κ. Σημίτης. Αφού διαπιστώσει ότι η ευρωζώνη δε λαμβάνει ουσιαστικά μέτρα ανάπτυξης και αλληλεγγύης, μας πληροφορεί ότι η μονόπλευρη αποδέσμευση της Ελλάδας από τις υποχρεώσεις της όπως προτείνουν ‘ορισμένα ελληνικά κόμματα’, είναι εξωπραγματική, αν θέλουμε να παραμείνουμε στην ευρωζώνη. Η δε ‘ηρωική έξοδος’ θα έχει σοβαρότατες αρνητικές επιπτώσεις.

Συνεπώς: «Η μόνη δυνατή για την Ελλάδα στρατηγική είναι η υποβολή καλά επεξεργασμένων και πειστικών προτάσεων για την υπέρβαση του προβλήματος, η εκπόνηση πολιτικών για την ανάπτυξη με συγχρηματοδότηση της Ένωσης, η εφαρμογή διαρθρωτικών μέτρων για την αύξηση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας και η συνεχής επίμονη διαπραγμάτευση».

Αυτό το συνονθύλευμα – που στην πράξη είναι η πολιτική που ήδη ακολουθεί η κυβέρνηση Σαμαρά – είναι ότι έχει να προτείνει στην κατεστραμμένη Ελλάδα ο αυθεντικός εκπρόσωπος της κεντροαριστεράς. Χρειάζονται κι άλλες αποδείξεις ιστορικής χρεοκοπίας;

Μια άλλη απάντηση μας δίνει ο κ. Δραγασάκης. Το κόμμα του θα διαπραγματευτεί δυναμικά την ακύρωση του μνημονίου και την αναδιαπραγμάτευση της δανειακής σύμβασης, εξηγώντας στους απέναντι ότι η παρούσα πολιτική είναι καταστροφική. Θα διεκδικήσει αναπτυξιακή πορεία, έστω κι αν αυτό φέρει ρήξεις, οι οποίες όμως θα είναι εντός της ευρωζώνης. Αυτό που δεν εξηγεί σε μας είναι γιατί, αφού η παραμονή στην ευρωζώνη είναι η βασική του επιλογή, θα τα καταφέρει καλύτερα από τους προηγούμενους; Κάτι θα γνωρίζει όμως δεδομένου ότι προτείνει στον Σύριζα να κρατάει ‘μικρό καλάθι’. Μέσα στην ευρωζώνη μόνο τέτοιο είναι διαθέσιμο.

Στην πραγματικότητα η χώρα δεν έχει άλλο διαπραγματευτικό χαρτί από το να θέσει η ίδια θέμα εξόδου από την ΟΝΕ και παύσης πληρωμών. Μόνο με αυτό το ενδεχόμενο στο τραπέζι μπορεί η Ελλάδα να αποκτήσει ρόλο στη διαπραγμάτευση, αντί να άγεται και να φέρεται από τους δανειστές. Αλίμονό της όμως αν το κάνει χωρίς να το εννοεί και χωρίς να είναι προετοιμασμένη τεχνικά, πολιτικά και ψυχολογικά. Συνεπώς η ύπαρξη εθνικού σχεδίου για την οικονομία είναι σήμερα περισσότερο απαραίτητη από ποτέ για λόγους κοινωνικής και εθνικής επιβίωσης.

Η έξοδος θα είναι βέβαια καλύτερα να γίνει με συμφωνία, όπως προσφέρθηκε στην Ελλάδα στο παρελθόν και αυτή την αρνήθηκε. Αλλά η Ελλάδα πρέπει να είναι έτοιμη και για μονομερείς ενέργειες γιατί πλέον είναι θέμα κοινωνικής και εθνικής επιβίωσης. Η επιλογή της “συντεταγμένης εξόδου” παραμένει και σήμερα απολύτως εφικτή  και θα ήταν ευχής έργο να μη φτάσει η χώρα εκεί μετά από ακόμη βαθύτερη καταστροφή, με απρόβλεπτες κοινωνικές συνέπειες.