Το δέντρο του σκαντζόχοιρου Αντόνιο Γκράμσι

Με το ρίσκο να φανώ γελοίος , επιτρέψτε μου να πω, πως ο πραγματικός επαναστάτης καθοδηγείται από τρομερά συναισθήματα αγάπης . Μου είναι αδύνατον να σκεφτώ έναν αληθινό επαναστάτη να υστερεί αυτής της ποιότητας.

Ερνέστο Γκεβάρα

 
Αυτά τα λόγια του Τσε θα περιέγραφαν χωρίς καμιά άλλη λέξη «το δένδρο του σκαντζόχοιρου» του Αντόνιο Γκράμσι. Τα γράμματα που έγραψε μέσα από τη φυλακή απευθυνόμενος στους δυο γιους του Ντέλιο και Τζουλιάνο.

Το δένδρο του σκαντζόχοιρου κομματιάζει την «ανάγκη» μας να ταυτίζουμε τους μεγάλους επαναστάτες με ήρωες μυθικούς, ατσάλινους, χαλύβδινους και απομακρυσμένους από την ανθρώπινη φύση. Με μια κουβέντα επαναφέρει τους επαναστάτες στην πραγματική τους υπόσταση που εσκεμμένα αφήνουμε στην άκρη θεωρώντας σημαντικότερο να αναδείξουμε τη δράση και το θεωρητικό τους έργο. Αυτή η ανάρτηση δεν έχει στόχο να αναδείξει τον Αντόνιο Γκράμσι ως έναν από τους σημαντικότερους επαναστάτες του παγκόσμιου κινήματος αλλά ως έναν από τους πιο ιδιαιτέρους ,στοργικούς, σπανίους και τρυφερούς πατεράδες που έχω «συναντήσει» μέσα από τα γραπτά του.

 

Ο Αντόνιο Γκράμσι μέσα από τις σελίδες του βιβλίου αποκαλύπτεται ως ένας πατέρας που ενώ ήταν κλεισμένος στους τέσσερεις τοίχους ενός κελιού κατάφερε όχι μόνο να αναπληρώσει την απουσία ,όχι μόνο να ξεπεράσει και να μικρύνει την φυσική απόσταση ,όχι μόνο να δώσει δεκάδες σημαντικά ερεθίσματα στα παιδιά του ,όχι μόνο να τους περάσει τη μεθοδολογία της σκέψης του, αλλά κυριολεκτικά να εξαφανίσει τα κάγκελα της φυλακής και να προσπαθήσει να τους περάσει τις αξίες του μέχρι κεραίας. Ήταν ένας τόσο τρυφερός και στοργικός πατέρας ακριβώς όπως φανταζόμαστε την ποιότητα ενός σπουδαίου επαναστάτη. Εάν σκεφτεί κανείς τη μικρή ηλικία των γιων του θα εντυπωσιαστεί από τις ιστορίες που τους διηγείται από την δική του παιδική ηλικία, από την αγάπη που προσπαθεί να τους εμφυσήσει για τη φύση και την παρατήρηση της, από τα παραμύθια των Τολστόι ,Πούσκιν, Κίπλινγκ, Ντίκενς που τους στέλνει, από τα βιβλία που τους προτείνει να διαβάσουν και να κουβεντιάσουν μέσω αλληλογραφίας όπως του Όμηρου ,από τις εξαιρετικές παραινέσεις του που αποτελούν και τους τίτλους του κάθε γράμματος του.

 

Να μελετάς καλά , Να σχεδιάζεις όπως σου αρέσει , Να κρατάς τις υποσχέσεις , Μελέτησε την ιστορία αλλά και τα …Τα φτερά ξαναμεγαλώνουν, Συνάντηση με τη θάλασσα, Ο μηχανοκίνητος ελέφαντας, Ο άφοβος σκαπανέας ,Τα πέντε λεπτά του μπαμπά.

Αν σκεφτεί κανείς ότι δεν  ξαναείδε ποτέ τους γιούς του γιατί πέθανε μέσα στη φυλακή ,τότε αντιλαμβάνεται ότι τα γράμματα αυτά αποκτούν μια πρόσθετη αξία, είναι οι παρακαταθήκες που άφησε στα παιδιά του απλουστευμένες και ειπωμένες με απέραντη Αγάπη. Σε αυτά τα γράμματα δεν αναφέρει ποτέ το λόγο που ήταν στη φυλακη, δηλαδη για τις ιδέες και τη δράση του σαν κομμουνιστης, αλλα αφήνει την καρδιά του να εξηγήσει σε εκείνα το τι τον έκανε να φτάσει ως εκεί.Μου φαίνεται ότι μίλησα πολύ και πάλι δε χωράνε οι λέξεις, με στενευουν. Τα γράμματα που επέλεξα μιλούν από μόνα τους .

Γράμμα I

Μια χριστουγεννιάτικη περιπέτεια

Αγαπητή Τάνια,
Σήμερα θα ήθελα να διηγηθώ για σένα, τον Ντέλιο και τον Τζουλιάνο, μια χριστουγεννιάτικη ιστορία της παιδικής μου ηλικίας, πιστεύοντας ότι θα σας διασκεδάσει και θα σας δώσει μια χαρακτηριστική εικόνα της ζωής στα μέρη μου.Ημουν δεκατεσσάρων χρονών και πήγαινα στην Τρίτη Γυμνασίου στο Σάντου Λουσούρτζου, ένα χωριό που απέχει από το δικό μου δεκαοκτώ χιλιόμετρα.Με ένα άλλο αγόρι, για να κερδίσουμε ένα εικοσιτετράωρο περισσότερο κοντά στις οικογένειες μας, ξεκινήσαμε με τα πόδια για το χωριό, στις 23 του Δεκέμβρη μετά το δείπνο, αντί να περιμένουμε το λεωφορείο που θα έφευγε την επομένη το πρωί.
Περπατώντας αδιάκοπα, είχαμε κάνει περίπου το μισό της απόστασης, βρεθήκαμε σ’ ένα τελείως ερημικό και μοναχικό μέρος. Στ’ αριστερά, εκατό μέτρα μακριά από το δρόμο, υπήρχε μια σειρά από λεύκες και συστάδες από σκίνα. Σε μια στιγμή ακούστηκε ένας πυροβολισμός και η σφαίρα πέρασε σφυρίζοντας καμιά δεκαριά μέτρα πάνω από τα κεφάλια μας. Υποθέσαμε ότι ήταν κάτι τυχαίο και συνεχίσαμε ήσυχοι το δρόμο μας. Ενας δεύτερος και στη συνέχεια ένας τρίτος πυροβολισμός, αυτή τη φορά πιο χαμηλά, μας έκαναν να καταλάβουμε ότι ο στόχος ήμασταν εμείς, και τότε πέσαμε στο μικρό χαντάκι του δρόμου περιμένοντας ακίνητοι για λίγο.
Κάθε φορά που επιχειρούσαμε να σηκωθούμε και να επιστρέψουμε στο δρόμο, ένας άλλος πυροβολισμός μας ανάγκαζε να ξανασυρθούμε. Συνολικά δώδεκα πυροβολισμοί, για δύο ώρες περίπου. Σίγουρα ήταν κάποια παρέα χασομέρηδων που ήθελε να διασκεδάσει, φοβίζοντας μας. Τι ωραίο χριστουγεννιάτικο αστείο, ε;
Φτάσαμε στο σπίτι αργά, μέσ’ στην κατασκότεινη νύχτα, κουρασμένοι και λασπωμένοι, αλλά δεν είπαμε σε κανέναν τίποτα, για να μην τους τρομάξουμε αλλά κι εμείς δεν τρομάξαμε και πολύ, γιατί στις επόμενες διακοπές, του καρναβαλιού, κάναμε το ίδιο ταξίδι, χωρίς, αυτή τη φορά, κανένα επεισόδιο.
Σε αγκαλιάζω σφιχτά
Αντόνιο

Υ.Γ. Η ιστορία είναι αληθινή και δεν είναι καθόλου ιστορία με ληστές.

Γράμμα II

Τι θα κάνω όταν μεγαλώσω;

Αγαπητή Τάνια,
Αρχίζει και πάλι ένας καινούργιος χρόνος. Όπως συνηθίζεται, θα έπρεπε να κάνω σχέδια για μια καινούργια ζωή. Αλλά, όσο και αν προσπάθησα, δεν κατόρθωσα ποτέ να κάνω τέτοια σχέδια. Αυτή υπήρξε μια μεγάλη δυσκολία στη ζωή μου, ακόμα και από τα πρώτα χρόνια της λογικής δραστηριότητας μου. Στα δημοτικά σχολεία, κάθε χρόνο, έδιναν τότε σαν θέμα έκθεσης το εξής:
«Τι θα κάνετε στη ζωή;»
Δύσκολο ερώτημα, στο οποίο εγώ έδωσα απάντηση για πρώτη φορά στα οκτώ χρόνια μου, επιλέγοντας για επάγγελμα αυτό του καροτσιέρη. Έβρισκα ότι το επάγγελμα του καροτσιέρη συγκεντρώνει όλα τα χαρακτηριστικά του χρήσιμου και του ευχάριστου: Κροταλίζει το καμτσίκι και οδηγεί τ’ άλογα, αλλά ταυτόχρονα εκτελεί ένα έργο που εξευγενίζει τον άνθρωπο και του παρέχει τον επιούσιο.
Έμεινα πιστός σ’ αυτή την κατεύθυνση και τον επόμενο χρόνο, αλλά, θα έλεγα, μόνο για λόγους εξωτερικούς. Αν ήμουν ειλικρινής με τον εαυτό μου θα είχα εκδηλώσει την πιο ζωντανή επιθυμία μου, που ήταν να γίνω δικαστικός κλητήρας. Γιατί; Διότι τον ίδιο χρόνο είχε έρθει στο χωριό μου, σαν δικαστικός κλητήρας, ένας ηλικιωμένος κύριος που είχε ένα πολύ συμπαθητικό μαύρο σκυλάκι, όλο στολίδια: κόκκινο φιογκάκι στην ουρά, ζακετούλα στην πλάτη, γυαλισμένο κολάρο και στολίδια στο κεφάλι.

Εγώ στ’ αλήθεια δεν μπορούσα να ξεχωρίσω από τη συνολική εικόνα το σκύλο, το αφεντικό του ή το επάγγελμα του αφεντικού του. Κι όμως, αρνήθηκα με μεγάλη δυσαρέσκεια να λικνίζομαι σ’ αυτή την προοπτική, που τόσο με γοήτευε. Σαν αποτέλεσμα μιας εξαιρετικής λογικής και μιας ηθικής ακεραιότητας που θα έκανε και τους πιο μεγάλους ήρωες του καθήκοντος να κοκκινίσουν, θεωρούσα τον εαυτό μου ανάξιο να γίνει δικαστικός κλητήρας, και κατά συνέπεια να έχει σκυλάκια τόσο όμορφα. Ο λόγος; Δεν ήξερα απ’ έξω τα ογδόντα τέσσερα άρθρα του Συντάγματος του βασιλείου. Αυτό ήταν όλο.
Είχα τελειώσει τη δευτέρα δημοτικού (πρώτη αποκάλυψη των αρετών ενός μελλοντικού καροτσιέρη) και σκέφτηκα να δώσω τις εξετάσεις προβιβασμού το Νοέμβρη για να περάσω στην τετάρτη τάξη, πηδώντας την τρίτη: ήμουν πεισμένος ότι μπορούσα να το καταφέρω, αλλά, όταν παροσιάστηκα στο διευθυντή για να του καταθέσω τη σχετική αίτηση, άκουσα να με ρωτούν: «Μα γνωρίζεις τα ογδοντατέσσερα άρθρα του Συντάγματος;»
Ούτε καν είχα σκεφτεί τα άρθρα αυτά: είχα αρκεσθεί να μελετήσω γενικά τα «καθήκοντα και υποχρεώσεις του πολίτη . που υπήρχαν στο βιβλίο.
Αυτό ήταν για μένα μια τρομερή παραίνεση, που με είχε εντυπωσιάσει περισσότερο γιατί στις 20 του Σεπτέμβρη του προηγούμενου έτους είχα λάβει μέρος για πρώτη φορά στη συνοδεία απόδοσης τιμών με μια βενετική λάμπα στα χέρια, είχα φωνάξει μαζί με τους άλλους «Ζήτω το λιοντάρι της Καπρέρα! Ζήτω ο νεκρός του Σταλιένο» (δεν θυμάμαι να φώναζα ο «νεκρός» ή ο «προφήτης», ίσως και τα δύο, για ποικιλία) με μια βεβαιότητα ότι θα πέρναγα τις εξετάζεις και ότι θα αποκτούσα τους δικαστικούς τίτλους, και θα γινόμουν ένας δραστήριος και τέλειος πολίτης.
Αντίθετα, δεν ήξερα τα ογδόντα τέσσερα άρθρα του Συντάγματος. Τι είδους πολίτης ήμουν λοιπόν; Πώς θα μπορούσα να εκδηλώσω τη φιλοδοξία μου, να γίνω δικαστικός κλητήρας και να έχω σκυλάκι με φιογκάκι και ζακετούλα; Ο χαοτικός κλητήρας είναι ένα κρατικό γρανάζι (εγώ θα έλεγα ένας μεγάλος οδοντωτός τροχός), είναι ένας φύλακας του νόμου, που μπαίνει εμπόδιο στους πιθανούς τυράννους που θέλουν να τον καταπατήσουν. Και εγώ δεν γνώριζα τα ογδόντα τέσσερα άρθρα!
Έτσι λοιπόν κατέληξα να περιορίσω τους ορίζοντες μου, εκθειάζοντας για μια ακόμα φορά τις κοινωνικές αρετές του καροτσιέρη, που παρ’ όλα αυτά μπορεί να έχει και αυτός σκυλάκι, έστω και χωρίς φιόγκο. Βλέπεις πώς τα σχέδια, όταν είναι πολύ αυστηρά και σχηματικά, συγκρούονται κατά τρόπο σκληρό με την ωμή πραγματικότητα, όταν υπάρχει αυστηρή συναίσθηση του καθήκοντος.

Σε φιλώ Αντόνιο

*Εδώ, ο υπαινιγμός είναι εύκολος: για τους Ιταλούς το «λιοντάρι της Καπρέρα» είναι ο Τζουζέπε Γκαριμπάλντι και ο «νεκρός  Σταλιένο» είναι ο Τζουζέπε Ματσίνι. Σταλιένο, είναι το νεκροταφείο της 33ας, όπου υπάρχει ο τάφος και το μνημείο του Ματσίνι.

Γράμμα III

Τα δυο σπουργίτια

Αγαπητή Τάνια,
Θα σου διηγηθώ την ιστορία των σπουργιτιών μου.
Πρέπει λοιπόν να ξέρεις ότι έχω ένα σπουργίτι. Είχα και ένα άλλο, που τώρα έχει πεθάνει, πιστεύω ότι δηλητηριάστηκε από κάποιο έντομο, (κατσαρίδα ή σαρανταποδαρούσα). Το πρώτο σπουργιτάκι ήταν πολύ πιο συμπαθητικό από το τωρινό. Ήταν υπερήφανο και εξαιρετικά ζωηρό. Το τω¬ρινό είναι συνηθισμένο, το διακρίνει μια δουλοπρέπεια και δεν παίρνει καθόλου πρωτοβουλίες.
Το πρώτο έγινε αμέσως αφεντικό του κελιού. Έπιανε όλες τις κορυφές και σταματούσε εκεί για κανένα λεπτό, ώστε να γευθεί την υπέροχη ηρεμία. Το να ανεβαίνει στο καπάκι ενός μικρού μπουκαλιού από σιρόπι ήταν το αιώνιο του άσυλο: γι’ αυτό κιόλας μια φορά έπεσε σ’ ένα δοχείο γεμάτο από κατακάθια του καφέ και παρά λίγο να πνιγεί.

Αυτό που μου άρεσε περισσότερο σ’ αυτό το σπουργίτι είναι ότι δεν ήθελε να το ακουμπούν. Γύριζε άγρια με τις φτερούγες ανοιχτές και ράμφιζε το χέρι με μεγάλη δύναμη. Αν και είχε εξημερωθεί, δεν επέτρεπε πολλές οικειότητες. Το περίεργο ήταν ότι η σχετική οικειότητα δεν ήρθε βαθμιαία, αλλά απότομα. Κινιόταν μέσ’ στο κελί, αλλά πάντοτε στην αντίθετη πλευρά από μένα. Για να το παρασύρω, του προσέφερα μια μύγα μέσα σ’ ένα κουτί σπίρτων δεν την πήρε παρά μόνο όταν εγώ ήμουν μακριά. Μια φορά, αντί για μία, στο κουτάκι ήταν πέντε ή έξι μύγες. Πριν να τις φάει, χόρεψε τρελά γύρω για μερικά δευτερόλεπτα1 ο ίδιος χορός ξαναγινόταν πάντα όταν οι μύγες ήταν πολλές.
Ένα πρωινό, επιστρέφοντας από τον περίπατο, βρήκα το σπουργίτι πολύ φιλικό’ δεν ξεκόλλησε από τότε, θέλω να πω ότι από τότε βρισκόταν πάντα κοντά μου, κοιτάζοντας με προσεκτικά και δίνοντας τσιμπήματα στα παπούτσια μου, για να με κάνει να του δώσω κάτι. Ποτέ όμως δεν άφησε κανέναν να το κρατήσει στο χέρι, χωρίς να παλέψει και να προσπαθήσει να ξεφύγει απότομα.
Πέθανε σιγά-σιγά, δηλαδή κάτι ξαφνικό έγινε ένα βράδυ, ενώ είχε τρυπώσει κάτω από το τραπεζάκι. Στρίγγλισε όπως ένα μωρό, αλλά πέθανε μόνο μια μέρα μετά: έμεινε παράλυτο από τη δεξιά πλευρά και σερνόταν κοπιαστικά για να φάει και να πιει, ύστερα πέθανε απότομα.
Το τωρινό σπουργίτι, αντίθετα, είναι τόσο ήρεμο που γίνεται κουραστικό. Θέλει να το ταΐζεις, και καλά, όταν εσύ τρως. Έρχεται και κάθεται στο πόδι σου, στη μύτη του παπουτσιού σου, καταλαβαίνεις ότι θέλει να ανέβει πιο ψηλά. στο γόνατο, αλλά δεν έχει δυνατά φτερά για να το κάνει και κατρακυλά πάλι πάνω στο παπούτσι σου.
Έχω την εντύπωση ότι και αυτό θα πεθάνει σύντομα, γιατί έχει τη συνήθεια να τρώει τις καμένες κεφαλές από τα σπίρτα. Κι ακόμα τρώει συνέχεια ψίχουλα από μαλακό ψωμί. που προκαλούν ενοχλήσεις και τελικά οδηγούν στο θάνατο αυτά τα μικρά πουλάκια. Μέχρι στιγμής είναι υγιέστατο, αλλά δεν είναι καθόλου ζωηρό, δεν τρέχει, μπερδεύεται πάντα στα πόδια, και έτσι κατά λάθος έχει φάει αρκετές κλοτσιές.
Αυτή είναι η ιστορία των μικρών σπουργιτιών μου.

Σε αγκαλιάζω τρυφερά
Αντόνιο

Γράμμα VII

Το δέντρο του σκαντζόχοιρου

Αγαπητέ Ντέλιο,
Μου άρεσε πολύ η ζωντανή γωνιά με τους σπίνους και τα ψαράκια. Αν οι σπίνοι ξεφύγουν από το κλουβί, δεν πρέπει να τους κρατήσεις από τα φτερά ή τα πόδια, γιατί είναι πολύ ευαίσθητοι και μπορούν να σπάσουν ή να εξαρθρωθούν πρέπει να τους πιάσεις με ολόκληρο το χέρι σου, χωρίς να σφίγγεις. Από παιδί έχω ασχοληθεί και μεγαλώσει πολλά πουλιά, καθώς και άλλα ζώα: γεράκια, κουκουβάγιες, κούκους, καρακάξες, κουρούνες, καρδερίνες, καναρίνια, σπίνους και άλλα- μεγάλωσα μια νυφίτσα, σκαντζόχοιρους και χελώνες.
Να, λοιπόν, πώς είδα τους σκαντζόχοιρους να συλλέγουν τα μήλα. Ένα φθινοπωρινό απόγευμα, όταν ήδη είχε πέσει το σκοτάδι αλλά έλαμπε το φωτεινό φεγγάρι, πήγα μαζί με ένα άλλο αγόρι, φίλο μου, σε ένα χωράφι γεμάτο από οπωροφόρα, ειδικά μηλιές. Κρυφτήκαμε σε ένα θάμνο ενάντια στον άνεμο. Σε μια στιγμή, ξεπρόβαλαν οι σκαντζόχοιροι, ήταν πέντε: δύο μεγάλοι και τρεις μικρότεροι. Ο ένας πίσω από τον άλλο κατευθύνθηκαν προς τα μήλα, σεργιάνισαν μέσ’ στο χορτάρι και έπειτα βάλθηκαν στη δουλειά: με τις μουσούδες και τα μικρά πόδια τους έκαναν τα μήλα που ο άνεμος είχε ρίξει κάτω να κυλήσουν, μαζεύοντας τα σε έναν μικρό χώρο το ένα κοντά στο άλλο. Μα φαίνεται τα μήλα που υπήρχαν κατά γης δεν τους έφταναν ο πιο μεγάλος σκαντζόχοιρος, με το μουσούδι του στον αέρα, κοίταξε γύρω του, διάλεξε ένα δένδρο αρκετά γερμένο και ανέβηκε ακολουθούμενος από τη σύζυγο. Σκαρφάλωσαν σε ένα κλαδί φορτωμένο και άρχισαν να λικνίζονται ρυθμικά: οι κινήσεις τους πέρασαν στο κλαδί που κυματίζοντας όλο και πιο πολύ από τα βίαια χτυπήματα έκανε τα μήλα να πέσουν κατά γης. Μαζεύοντας και αυτά τα μήλα κοντά στα υπόλοιπα, όλοι οι σκαντζόχοιροι, μικροί-μεγάλοι, κυλίστηκαν με τα αγκάθια τους όρθια ξαπλώνοντας πάνω στα φρούτα τα οποία καρφώνονταν και παρέμεναν πάνω σ’ αυτά: μερικοί από τους σκαντζόχοιρους (τα σκαντζοχοιράκια) είχαν λίγα μήλα καρφωμένα, αλλά ο πατέρας και η μητέρα είχαν κατορθώσει τελικά να κρατήσουν επτά ή οκτώ ο καθένας.
Ενώ γύριζαν για τη φωλιά τους, εμείς βγήκαμε από την κρυψώνα μας, βάλαμε τους σκαντζόχοιρους σ’ ένα σακί και τους πήραμε στο σπίτι.
Εγώ πήρα τον πατέρα και δύο μικρά και τα κράτησα για αρκετούς μήνες, ελεύθερα, στην αυλή αυτά κυνηγούσαν άλλα ζωάκια και έτρωγαν φρούτα και φύλλα μαρουλιού. Τα φρέσκα φύλλα τους άρεσαν πολύ και έτσι μπόρεσα να τα εξημερώσω λιγάκι δεν γινόντουσαν πια μπάλες όταν έβλεπαν κόσμο, αλλά φοβόντουσαν πολύ τα σκυλιά. Διασκέδαζα με το να φέρνω στην αυλή μικρά φίδια και να βλέπω τους σκαντζόχοιρους να τα κυνηγούν. Μόλις ο σκαντζόχοιρος έπαιρνε είδηση το φιδάκι, ανασηκωνόταν αργά-αργά στα τέσσερα πόδια του και ορμούσε με πολύ κουράγιο. Το φιδάκι ανασήκωνε το κεφάλι, έβγαζε τη γλώσσα έξω και άρχιζε να σφυρίζει• ο σκαντζόχοιρος έβγαζε ένα μικρό σκούξιμο, έπιανε το φιδάκι με τα μπροστινά του πόδια, του δάγκωνε το σβέρκο και έπειτα το έτρωγε κομμάτι-κομμάτι. Αυτοί οι σκαντζόχοιροι μια μέρα εξαφανίστηκαν: κάποιος θα τους πήρε για να τους φάει.
Θα σου γράψω μιαν άλλη φορά για τον χορό των λαγών, του πουλιού υφαντή και της αρκούδας, όπως και για άλλα ζώα και πράγματα που έζησα όταν ήμουν παιδί: την ιστορία της αλεπούς και του αλόγου που είχε την ουρά του μόνο κατά τις γιορτινές ημέρες κλπ. κλπ. Μου φαίνεται ότι γνωρίζεις την ιστορία του Κιμ, τα παραμύθια της ζούγκλας και ειδικά το παραμύθι της άσπρης φώκιας και της Ρίκι-Τίκι-Τά-ουι.

Σε φιλώ Αντόνιο

Γράμμα XVI

Με τη μελέτη θα ξεπεράσεις τις δυσκολίες

Αγαπημένε μου Τζουλιάνο,
Σου στέλνω τις καλύτερες ευχές μου για την καινούργια σχολική χρονιά σου.
Θα με ευχαριστούσε πάρα πολύ αν μου εξηγούσες σε τι συνίστανται οι δυσκολίες που βρίσκεις στη μελέτη. Νομίζω ότι αν εσύ ο ίδιος αναγνωρίζεις ότι συναντάς δυσκολίες, αυτές δεν θα πρέπει να είναι πολύ μεγάλες και θα μπορέσεις να τις ξεπεράσεις με τη μελέτη. Αυτό δεν σου αρκεί; Ίσως να είσαι λίγο ακατάστατος, ίσως αφαιρείσαι, η μνήμη δεν λειτουργεί κι εσύ δεν ξέρεις να την κάνεις να λειτουργεί; Κοιμάσαι καλά; Όταν παίζεις σκέφτεσαι αυτό που έχεις μελετήσει ή όταν μελετάς σκέπτεσαι το παιχνίδι; Είσαι τώρα πια ένα ανεπτυγμένο παιδί και μπορείς να απαντήσεις στα ερωτήματα μου με ακρίβεια.
Στην ηλικία σου εγώ ήμουν πολύ ακατάστατος, πήγαινα για πολλές ώρες περίπατο στην εξοχή, όμως ταυτόχρονα μελετούσα και καλά, γιατί είχα πολύ καλό μνημονικό και δεν μου ξέφευγε τίποτα από αυτά που μου χρειάζονταν για το σχολείο: για να σου πω όλη την αλήθεια πρέπει να προσθέσω ότι ήμουν πονηρός και ήξερα να βγαίνω λάδι από τις δυσκολίες, έστω κι αν δεν είχα διαβάσει αρκετά. Αλλά το σχολικό σύστημα που ακολούθησα εγώ ήταν πολύ καθυστερημένο.
Εξάλλου, σχεδόν το σύνολο των συμμαθητών μου δεν ήξεραν καλά τα ιταλικά και αυτό με έβαζε σε πλεονεκτική θέση, γιατί ο δάσκαλος έπρεπε να παίρνει υπόψη του το μέσο επίπεδο των μαθητών, και το να ξέρεις να μιλάς τα ιταλικά ήταν κάτι που διευκόλυνε πολλά πράγματα (το σχολείο ήταν σε αγροτική περιοχή και η μεγάλη πλειοψηφία των μαθητών ήταν παιδιά αγροτών).
Αγαπημένε μου, είμαι βέβαιος ότι θα μου γράφεις χωρίς διακοπές και θα με κρατάς ενήμερο για τη ζωή σου.

Σε φιλώ Αντόνιο

Γράμμα XXI

Ο «Μπαρμπαμπούκο»

Αγαπητέ Τζουλιάνο,
Με πολύ ενθουσιασμό έλαβα τα καινούργια σου σχέδια: φαίνεται ότι είσαι εύθυμος και έτσι πιστεύω ότι είσαι και υγιέστατος.
Αλήθεια, πες μου: ξέρεις να φτιάχνεις άλλα σχέδια εκτός από αυτά που φτιάχνεις γι’ αστείο; Δεν μου έγραψες αν στο σχολείο διδάσκουν το σχέδιο και αν σου αρέσει να σχεδιάζεις «στα σοβαρά».
Εγώ, από παιδί, ζωγράφιζα πολύ, αλλά οι ζωγραφιές μου ήταν φτιαγμένες με υπομονή: κανείς δεν μου είχε μάθει. Ξαναέφτιαχνα σε μεγέθυνση τις φιγούρες και τις εικόνες ενός περιοδικού. Έψαχνα να βρω τα βασικά χρώματα με έναν δικό μου τρόπο, που δεν ήταν δύσκολος, αλλά που απαιτούσε πολλή υπομονή.
Θυμάμαι μια εικόνα που μου είχε κοστίσει τουλάχιστον τρεις μήνες εργασίας: ένας μικρός χωρικός είχε πέσει ντυμένος μέσα σ’ έναν κάδο γεμάτο σταφύλι, έτοιμο για το πατητήρι, και μια χωριατοπούλα στρουμπουλή και παχουλή τον κοίταζε μισοτρομαγμένη αλλά και διασκεδάζοντας το. Η εικόνα ήταν μέρος μιας σειράς σκίτσων, των οποίων πρωταγωνιστής ήταν ένας φοβερός τράγος, ο Μπαρμπαμπούκο, που, χτυπώντας με τα κέρατα ξαφνικά και ύπουλα, έκανε τους εχθρούς του και τα παιδιά που τον κορόιδευαν να πετάγονται μακριά.
Οι καταλήξεις ήταν πάντα χαριτωμένες, όπως στον μικρό πίνακα μου. Πώς ευχαριστιόμουνα όταν μεγάλωνα το σχεδιάκι! Μετρήσεις με το χάρακα και το διαβήτη, δοκιμές, ξανά δοκιμές με το μολύβι κλπ. Οι αδελφοί και οι αδελφές μου κρυφοκοίταζαν, γέλαγαν, αλλά προτιμούσαν να τρέχουν και να φωνάζουν αφήνοντας με στις ασκήσεις μου.

Αγαπητέ Τζουλιάνο, σε φιλώ
Αντόνιο

Γράμμα XXVII

Το κάθε τι είναι σοβαρό

Αγαπημένε μου Τζουλιάνο,
Θέλεις να σου γράφω για σοβαρά πράγματα. Πολύ καλά. Αλλά ποια είναι τα «σοβαρά πράγματα» που θέλεις να διαβάζεις στα γράμματα μου; Εσύ είσαι ένα παιδί, και για τα παιδιά ακόμα και τα παιδικά πράγματα είναι πολύ σοβαρά, γιατί έχουν σχέση με την ηλικία τους, με τις εμπειρίες τους, με τις ικανότητες που απόκτησαν από την πείρα και τις σκέψεις τους. Κατά τα άλλα θέλω να μου δώσεις την υπόσχεση πως θα μου γράφεις κάτι κάθε πέντε μέρες. Θα είμαι πολύ ευχαριστημένος αν το κάνεις. Θα μου δείξεις έτσι ότι έχεις μεγάλη δύναμη θέλησης. Εγώ θα σου απαντώ πάντα (αν μπορώ) και πολύ σοβαρά.
Αγαπημένε μου, εγώ σε ξέρω μόνο από τα γράμματα σου και από όσα μου γράφουν για σένα οι μεγάλοι. Ξέρω ότι είσαι ένα καλό παιδί, αλλά γιατί δεν μου έγραψες κάτι για το ταξίδι σου στη θάλασσα; Πιστεύεις πως αυτό δεν ήταν κάτι σοβαρό; Το κάθε τι που σε αφορά είναι για μένα πολύ σοβαρό και με ενδιαφέρει πολύ. Ακόμα και τα παιχνίδια σου.

Σε φιλώ Αντόνιο

Γράμμα XXXVI

Μελέτησε την ιστορία

Αγαπητέ Ντέλιο,
Αισθάνομαι λίγο κουρασμένος και δεν μπορώ να σου γράψω πολύ.
Εσύ γράφε μου πάντα για όλα και επιπλέον για ότι σ’ ενδιαφέρει στο σχολείο. Νομίζω ότι η ιστορία σ’ αρέσει, όπως άρεσε και σε μένα όταν ήμουν στην ηλικία σου, γιατί αφορά τους ζωντανούς ανθρώπους, και όλα όσα αφορούν τους ανθρώπους, όσους περισσότερους γίνεται, όλους τους ανθρώπους του κόσμου και, εφόσον όλοι ενώνονται σε μια κοινωνία και εργάζονται και αγωνίζονται και καλυτερεύουν τους εαυτούς τους, δεν μπορεί παρά να σου αρέσουν περισσότερο από κάθε άλλο πράγμα. Δεν είναι έτσι;

Σε αγκαλιάζω Αντόνιο

Γράμμα XLIII

Ο άφοβος σκαπανέας

Αγαπητή Τζούλια,
Μπορείς να πεις στον Ντέλιο ότι η είδηση που μου διαβίβασε με ενδιέφερε πολύ, γιατί ήταν σπουδαία και εξαιρετικά σοβαρή. Και όμως ελπίζω ότι κάποιος με λίγη κόλλα θα μπορέσει να επισκευάσει την απροσεξία του Τζουλιάνο, και ότι το καπέλο δεν θα γίνει για πέταμα.
Θυμάσαι στη Ρώμη πώς ο Ντέλιο πίστευε ότι μπορούσα να επισκευάσω όλα τα χαλασμένα πράγματα; Φυσικά, τώρα θα το έχει ξεχάσει. Έχει και αυτός την τάση να επιδιορθώνει; Αυτό κατά τη γνώμη μου θα ήταν θετική ένδειξη ότι έχει κλίση στις κατασκευές, μεγαλύτερη από το παιχνίδι παιδικών κατασκευών.

Κάνεις λάθος αν νομίζεις ότι εγώ από μικρός είχα λογοτεχνικές και φιλοσοφικές τάσεις, όπως μου έγραψες. Αντίθετα, ήμουν ένας άφοβος σκαπανέας και δεν έβγαινα από το σπίτι χωρίς να έχω μαζί μου λίγο στάρι και σπίρτα τυλιγμένα σε αδιάβροχο περίβλημα, για την περίπτωση που θα ‘βγαινα σε ένα ερημικό νησί όπου θα έπρεπε να αφεθώ στα δικά μου μέσα.
Έπειτα, ήμουν ένας ακούραστος κατασκευαστής πλεούμενων και καροτσιών και γνώριζα απ’ έξω όλη τη ναυτική ορολογία: η μεγαλύτερη επιτυχία μου ήταν όταν ένας ντόπιος κατασκευαστής μου ζήτησε το σχέδιο μιας έξοχης γολέτας με δύο καταστρώματα, γιατί ήθελε να την ξαναφτιάξει από λευκοσίδηρο. Ήμουν παθιασμένος μ’ αυτά τα αντικείμενα, γιατί στα επτά μου χρόνια είχα διαβάσει τον Ροβινσώνα και το Μυστηριώδες νησί .
Επίσης, πιστεύω ότι μια ζωή παιδική όπως πριν τριάντα χρόνια είναι κάτι το αδύνατο: σήμερα τα παιδιά όταν γεννιούνται είναι ήδη ογδόντα χρονών, όπως ο κινέζος Λάο-Τσε . Το ράδιο και το αεροπλάνο έχουν καταστρέψει για πάντα τον ροβινσωνισμό που γέμιζε τη φαντασία πολλών γενεών. Η ίδια η ανακάλυψη των παιδικών κατασκευών είναι ένδειξη του ότι το παιδί μεγαλώνει πνευματικά πολύ γρήγορα. Ο ήρωας του δεν μπορεί πλέον να είναι ο Ροβινσώνας, αλλά ο αστυνόμος ή ο επιστήμων κλέφτης, όπως τουλάχιστον συμβαίνει στη Δύση.

Αγαπημένη μου σε αγκαλιάζω με τα παιδιά
Αντόνιο

*Ο Λάο-Τσε έζησε τον 6ο αιώνα π.Χ., ήταν φιλόσοφος και δημιούργησε ένα είδος θρησκείας που ονομάστηκε ταοϊσμός. Γι’ αυτόν, η σοφία και η τέλεια ευεξία συνίστανται στην πλήρη απραξία. Με λίγα λόγια είναι η φιλοσοφία της γλυκιάς τεμπελιάς.

Γράμμα XLIV

Οι τρεις γίγαντες

Αγαπητή μου Τζούλια,
Στην αλληλογραφία μας μερικές φορές λείπει μια «ανταπόκριση» πραγματική και συγκεκριμένη. Αν σ’ αυτό προστεθεί το στοιχείο του χρόνου που κάνει να ξεχνάς αυτό που γράφτηκε προηγούμενα, η εντύπωση του καθαρού «μονόλογου» ενισχύεται.
Δεν νομίζεις; Θυμάμαι μια λαϊκή ιστοριούλα της Σκανδιναβίας: τρεις γίγαντες ζουν στη Σκανδιναβία, μακριά ο ένας από τον άλλο όπως τα ψηλά βουνά. Ύστερα από χιλιάδες χρόνια σιωπής, ο πρώτος απ’ αυτούς φωνάζει στους άλλους δύο: «Ακούω να μουγκρίζει μια αγέλη αγελάδων!» Ύστερα από τριακόσια χρόνια, ο δεύτερος γίγαντας επεμβαίνει: «Και εγώ άκουσα το μουγκρητό», και ύστερα από άλλα τριακόσια χρόνια ο τρίτος απ’ αυτούς τους εκμυστηρεύεται: «Αν συνεχίσετε να κάνετε τόση φασαρία εγώ θα φύγω.»
Έτσι που λες: Φυσάει ένας σορόκος που σε κάνει να νομίζεις πως είσαι μεθυσμένος.
Αγαπημένη μου, σε αγκαλιάζω τρυφερά μαζί με τα παιδιά μας.

Αντόνιο

ΥΓ.Η ανάρτηση αφιερώνεται στους  Α. και Κ.με τη συντροφική μου αγάπη
Τα αποσπάσματα είναι παρμένα από το ομώνυμο βιβλίο των εκδόσεων Σύγχρονη Εποχή 1991 ©
 redflecteur

Η χώρα της Lidl

Αλέξης Ζακυνθινός

Το ξεπούλημα της Πορτογαλίας άφησε πίσω του Πολίτες ερείπια, καθώς επίσης μία χώρα υπό την κατοχή των βιομηχανικών και λοιπών γερμανικών επιχειρήσεων – η κατάργηση των λαών και η αντικατάσταση τους, από τη δικτατορία των εκλεκτών    

.

«Ο νεοφιλελευθερισμός καθορίζει σταδιακά όλες τις δυτικές κοινωνίες – ενώ είναι κάτι περισσότερο από μία απλή οικονομική πολιτική. Πρόκειται ουσιαστικά για μία ιδεολογία, η οποία ρυθμίζει εκ νέου τις σχέσεις του κράτους και της οικονομίας – με στόχο τον επανακαθορισμό της συνολικής σκέψης, η οποία αλλάζει ριζικά όλους τους τομείς της ζωής, καθώς επίσης τους ανθρώπους, με μοιραίες συνέπειες για τη Δημοκρατία.

Όλες οι σφαίρες και οι πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης, εξετάζονται από την πλευρά της νεοφιλελεύθερης οικονομικής άποψης, μετρούμενες από αυτήν: η πολιτική, το Δίκαιο, η κουλτούρα, η παιδεία, η οικογένεια και οι ρόλοι των δύο φύλων.

Στα πλαίσια αυτά, το παλαιό ευρωπαϊκό ιδεώδες του πολιτικού ανθρώπου (homo politicus), αντικαθίσταται από τον οικονομικό άνθρωπο (homo economicus) – ο οποίος γίνεται κατανοητός ως ανθρώπινος πόρος, σαν «ανθρώπινο κεφάλαιο» καλύτερα, το οποίο πρέπει συνεχώς να καλυτερεύει την ανταγωνιστικότητα του.

Με τον τρόπο αυτό ο λαός, ως η συνένωση των Πολιτών και το θεμέλιο της Δημοκρατίας καταργείται,αντικαθιστάμενος από την κυριαρχία των εκλεκτών – κυρίως από τη δικτατορία του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου. Παρά τις συνεχείς οικονομικές και χρηματοπιστωτικές κρίσεις δε, εάν όχι με τη βοήθεια τους, η σταδιακή νεοφιλελεύθερη βαθιά διάβρωση των κοινωνιών μας συνεχίζεται ασταμάτητα – μεταξύ άλλων μέσω της αναπροσαρμογής του εργατικού Δικαίου, καθώς επίσης του εκπαιδευτικού συστήματος».

.

Άρθρο

Η ευρωπαϊκή περιφέρεια, εντός ή εκτός της Ευρωζώνης, μετατρέπεται σταδιακά σε μία περιοχή χαμηλού εργατικού κόστους, με τους Πολίτες της σκλάβους χρέους – προς όφελος κυρίως των βιομηχανικών και λοιπών επιχειρήσεων της Γερμανίας.

Το γεγονός αυτό τεκμηριώνεται εν πρώτοις από τη «διάσωση» της Πορτογαλίας, εκ μέρους της Τρόικας – από μία χώρα που η συντηρητική της κυβέρνηση εφάρμοσε με ακρίβεια, καθώς επίσης με απόλυτη συνέπεια το πρόγραμμα που της δόθηκε, ξεπουλώντας μεταξύ άλλων το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της δημόσιας περιουσίας της (άρθρο: Το ευρωπαϊκό monopoly).

Ειδικότερα η Πορτογαλία, σε αντίθεση με την Ελλάδα, τήρησε πιστά τη διαδικασία των αποκρατικοποιήσεων, περιόρισε ριζικά τις δημόσιες δαπάνες, μεταρρύθμισε την αγορά εργασίας έτσι ώστε να καταστεί ευέλικτη, μείωσε τους μισθούς και τις συντάξεις, αύξησε κατακόρυφα τη φορολογία και ενίσχυσε σημαντικά τους εισπρακτικούς μηχανισμούς της – χωρίς καμία αντίρρηση ή καθυστέρηση. Εύλογα λοιπόν ο σκιώδης γερμανός καγκελάριος εγκωμίαζε ανέκαθεν την κυβέρνηση της – ισχυριζόμενος πως η χώρα βρίσκεται σε καλό δρόμο, ενώ οι προσπάθειες των Πολιτών της αποδίδουν καρπούς.

Πράγματι, η Πορτογαλία εγκατέλειψε επίσημα το μηχανισμό στήριξης το 2014, ενώ το Φεβρουάριο του 2015 εξόφλησε πρόωρα τα δάνεια του ΔΝΤ. Εν τούτοις, οι μεγαλύτεροι εργοδότες της χώρας είναι πλέον οι γερμανικές επιχειρήσεις – γεγονός που αναγκάζει πολλούς να αναρωτηθούν, εάν οι Γερμανοί βρίσκουν καλύτερες συνθήκες στην Πορτογαλία ή εάν έχει κάποια σχέση με την πολιτική της Τρόικας.

Πόσο μάλλον όταν οι επικριτές της Τρόικας θεωρούν πως ο ισολογισμός των οικονομικών εξελίξεων στην Πορτογαλία είναι αρνητικός, θέτοντας την παρακάτω δυσάρεστη ερώτηση:

«Εάν το φάρμακο, το οποίο υποχρεώθηκαν να πιούν οι χώρες που βυθίστηκαν στην κρίση εκ μέρους της γερμανικής κυβέρνησης, καθώς επίσης της Τρόικας, έχει καταστροφικές παρενέργειες ακόμη και στον πιο υποδειγματικό μαθητή, στην Πορτογαλία, μήπως θα έπρεπε να αναθεωρήσει κανείς τη συνταγή;«.

Στα πλαίσια αυτά οι ίδιοι οι Γερμανοί, οι οποίοι συνδυάζουν με έναν απίστευτο τρόπο τόσο το καλό, όσο και το κακό στη συμπεριφορά τους, διενέργησαν μία τηλεοπτική έρευνα στην Πορτογαλία, αναζητώντας την αλήθεια. Τα αποτελέσματα της έρευνας φαίνονται σε ένα ντοκιμαντέρ που προβλήθηκε πρόσφατα, με τον τίτλο «Ξεπούλημα στην Πορτογαλία» (πηγή) – τεκμηριώνοντας πως η χώρα είναι πλέον υπό γερμανική κατοχή, κάτω από την πρωσική μπότα, χωρίς καμία δυνατότητα να ανακτήσει την εθνική της ανεξαρτησία.

.

Το ντοκιμαντέρ

Μεγάλες βιομηχανικές μονάδες έχουν εγκατασταθεί στην Πορτογαλία, όπως η Bosch και η Volkswagen,πληρώνοντας μισθούς πείνας, στο 1/4 των γερμανικών (περί τα 500-600 € μικτά) – παράγοντας μηχανήματα και αυτοκίνητα, τα οποία στη συνέχεια εξάγουν στη Γερμανία!

Φυσικά με τον τρόπο αυτό πιέζονται αντίστοιχα οι υψηλοί μισθοί των γερμανών εργαζομένων, οι οποίοι είναι πάντα μεγαλύτεροι από τους βασικούς, αποδεικνύοντας με τον καλύτερο τρόπο τη δυναμική του νεοφιλελευθερισμού – καθώς επίσης τις μεθόδους που χρησιμοποιεί για την επιβολή του. Οι κατώτατοι μισθοί σε ορισμένες χώρες της Ευρώπης φαίνονται στο επόμενο γράφημα – με την Πορτογαλία να ακολουθεί την Ελλάδα, τη συγκεκριμένη ημερομηνία (1.1.2015).

.

Επεξήγηση γραφήματος: Ελάχιστες αμοιβές (κατώτατοι μισθοί) στις χώρες της Ευρωζώνης την 1 Ιανουαρίου του 2015, σε € μηνιαία.

.

Το πλέον εντυπωσιακό όμως είναι το ότι, η Πορτογαλία αποκαλείται ως «η χώρα της Lidl», αφού η αλυσίδα Σούπερ Μάρκετ είναι ο μεγαλύτερος εργοδότης, διαθέτοντας περί τα 220 καταστήματα. Φυσικά δεν μπορεί να την ανταγωνισθεί κανείς, αφού διαθέτει συνολικά πάνω από 10.000 καταστήματα σε 28 χώρες – έχοντας τη δυνατότητα να υιοθετεί μία «τιμολογιακή πολιτική dumping» στα κράτη που πρωτοεισέρχεται, με αποτέλεσμα να χρεοκοπούν οι τοπικές αλυσίδες.

Η πολιτική τώρα που εφαρμόζει η επιχείρηση στην Πορτογαλία, σύμφωνα πάντοτε με το ντοκιμαντέρ, είναι κάτι περισσότερο από ληστρική, όσον αφορά τους εργαζομένους – οι οποίοι αρνούνταν ακόμη και να εμφανισθούν στην τηλεόραση, φοβούμενοι την απόλυση τους. Σε γενικές γραμμές δε απαγορεύεται να μιλούν για το χώρο ή μέσα στο χώρο εργασίας τους, εάν δεν θέλουν να βρεθούν ξαφνικά στο δρόμο – χωρίς αποζημίωση, καθώς επίσης με μία πολύ εύκολη διαδικασία.

Η εικόνα που ακολουθεί διακωμωδεί ακριβώς αυτές τις συνθήκες – τόσο τη σιωπή που επιβάλλεται στους εργαζομένους, όσο και τη θέση τους απέναντι στους Γερμανούς πλέον εργοδότες τους, στην κατεχόμενη Πορτογαλία. Σε μία χώρα λοιπόν που δεν αντιστάθηκε καθόλου στην Τρόικα, που οι κυβερνήσεις της λειτούργησαν συναινετικά, καθώς επίσης που λεηλατήθηκε όσο καμία άλλη στον πλανήτη, χωρίς την παραμικρή αντίρρηση.

.

.

Περαιτέρω η Lidl, από την οποία ψωνίζουν πλέον πάρα πολλοί Έλληνες, λόγω των φθηνών τιμών, καθώς επίσης των μεγάλων προβλημάτων των άλλων αλυσίδων (ιδίως της Βερόπουλος και της Μαρινόπουλος), αδιαφορώντας ουσιαστικά για τη γερμανική της προέλευση, έχει χωρίσει τους εργαζομένους της στην Πορτογαλία σε τρεις βασικές κατηγορίες: στην κόκκινη, στην πορτοκαλί και στην πράσινη (όπως τα φανάρια στους δρόμους).

Στην κόκκινη καταχωρούνται αυτοί που είναι προς άμεση απόλυση, στην πορτοκαλί οι επόμενοι υποψήφιοι, ενώ στην πράσινη όλοι οι υπόλοιποι – με κριτήριο το εάν μιλούν ή όχι, εάν διαμαρτύρονται, εάν δουλεύουν παραπάνω ώρες χωρίς υπερωρίες ή/και χωρίς διαλείμματα κοκ. Λέγεται δε πως παρακολουθούνται ακόμη και στα αποδυτήρια ή στις καντίνες φαγητού από κρυφές κάμερες, όπως είχε τεκμηριωθεί κάποτε στα γερμανικά καταστήματα αλυσίδων – έτσι ώστε να κρίνεται σωστά η συμπεριφορά τους.

.

Η Ελλάδα

Στον επόμενο πίνακα τώρα φαίνονται οι ελάχιστοι μισθοί σε διάφορες χώρες, σε € μηνιαία – το 2008, το 2014, καθώς επίσης το 2015 (τρείς πρώτες στήλες). Στην τέταρτη στήλη αναγράφεται η διαφορά τους το 2015, σε σχέση με το 2008 – όπου η μοναδική χώρα που έχουν μειωθεί (-14%) είναι η Ελλάδα! Στην τελευταία στήλη αναφέρεται το μερίδιο των εργαζομένων με τη βασική αμοιβή, στο σύνολο τους, το 2010 – στην Ελλάδα το 51% των συνολικών εργαζομένων αμειβόταν με τον ελάχιστο μισθό (σήμερα είναι πολύ περισσότερο).

.

.

Περαιτέρω, οφείλει κανείς να εξάγει συμπεράσματα, σε σχέση με το τι θα είχε πράγματι συμβεί, εάν η Ελλάδα είχε εφαρμόσει επακριβώς όλα τα μνημόνια, όπως η Πορτογαλία – έτσι ώστε να μην κρίνει θεωρητικά, αλλά με βάση την υφιστάμενη εμπειρία.

Πρέπει βέβαια να λάβει υπ’ όψιν πως το δημόσιο χρέος της Πορτογαλίας διπλασιάστηκε σε σχέση με το 2008 (από 71,7% του ΑΕΠ στο 130,2% το 2014) –  παρά το ότι ξεπούλησε τα πάντα, έκλεισαν οι δικές της επιχειρήσεις που δεν εξαγοράσθηκαν από Γερμανούς, ενώ εγκαταστάθηκαν παντού οι γερμανικές.

Εκτός αυτού, με κριτήριο την Πορτογαλία δεν είναι δύσκολο να προβλεφθεί το μέλλον της Ελλάδας που θα ξεκινήσει μετά την ολοκλήρωση του τρίτου μνημονίου – με το οποίο δρομολογούνται επίσης όλες οι αλλαγές που δεν έγιναν με τα δύο προηγούμενα.

Σημαντικότερος σταθμός δε θεωρείται η ψήφιση του ασφαλιστικού η οποία, εάν πράγματι συμβεί, θα επικυρώσει τη συμφωνία των Ελλήνων στη σκλαβιά και στην κατοχή της χώρας τους – οπότε προβλέπεται πως θα εκτιναχθούν οι τιμές των μετοχών των τραπεζών, αφού ακριβώς αυτό υποθέτω πως περιμένουν οι ξένοι κερδοσκόποι, για να εισβάλλουν μαζικά στην Ελλάδα.

.

Επίλογος

Ολοκληρώνοντας, αυτή είναι η μοίρα όλων εκείνων των χωρών που δεν χρεοκοπούν, επιλέγοντας τη διάσωση τους από τους διεθνείς οργανισμούς – όπως στο παράδειγμα της Τουρκίας ή της Βραζιλίας, οι οικονομίες των οποίων άνθισαν για ένα χρονικό διάστημα μετά την εισβολή των ξένων, ενώ σήμερα καταρρέουν.

Βασικό οικονομικό κριτήριο εν προκειμένω είναι το ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών το οποίο, αφού γίνει πλεονασματικό μετά τις αποκρατικοποιήσεις, ακολουθεί στη συνέχεια αρνητική πορεία – αφού τα κέρδη των ξένων επιχειρήσεων που κυριαρχούν φορολογούνται με διάφορα τεχνάσματα στις χώρες από τις οποίες προέρχονται, τα ξένα κεφάλαια φεύγουν κοκ.

Αυτό που παραμένει σε όλα αυτά τα κράτη είναι οι χαμηλά αμειβόμενοι εργαζόμενοι σε συνθήκες πραγματικής σκλαβιάς, καθώς επίσης οι τυπικές «κυβερνήσεις πιόνια» – ενώ η μεσαία τάξη εξαφανίζεται εντελώς, με αποτέλεσμα οι κοινωνίες να χαρακτηρίζονται από μία πολύ μικρή εγχώρια ελίτ, καθώς επίσης από στρατιές δούλων, οι οποίοι αμείβονται με μισθούς που τους εξασφαλίζουν την οριακή επιβίωση τους.

Οι μοίρα των άλλων θυμάτων του νεοφιλελευθερισμού βέβαια που επιλέγουν τη στάση πληρωμών όπως, για παράδειγμα, της Αργεντινής (άρθρο), δεν είναι ρόδινη, αφού τοποθετούνται στο στόχαστρο της διεθνούς συμμορίας – αν και ορισμένα, όπως η Ισλανδία, καταφέρνουν να διαφύγουν, διαθέτοντας έναν ώριμο και αποφασισμένο λαό, ο οποίος είναι πρόθυμος να υπομείνει τα πάντα, για να υπερασπίσει την ελευθερία, καθώς επίσης την εθνική του κυριαρχία.

Μπορεί αλήθεια η Ελλάδα; Ασφαλώς μπορεί, κατά την άποψη μου. Το πρόβλημα είναι μόνο εάν θέλει να το επιχειρήσει, να πολεμήσει δηλαδή, χωρίς να φοβάται τις συνέπειες – οι οποίες είναι πράγματι εξαιρετικά επώδυνες, κάτι περισσότερο από οδυνηρές, για το πρώτο χρονικό διάστημα.

Αλέξης Ζακυνθινός, Senior Analyst (Geopolitics)

πηγή:

http://www.analyst.gr

 anhsyxia.wordpress.com

Νέα Δημοκρατία – Άντε και καλή ψυχή!

Πιτσιρίκος



Με μεγάλη επιτυχία διεξήχθησαν οι εσωκομματικές εκλογές στην Νέα Δημοκρατία, για την ανάδειξη νέου προέδρου του κόμματος, αφού αυτή τη φορά κατάφεραν και να ψηφίσουν και να βγάλουν αποτελέσματα.

Στις εκλογές ψήφισαν οι μισοί από αυτούς που είχαν ψηφίσει στις εσωκομματικές εκλογές του 2009, αλλά, αν κρίνουμε από τις ηλικίες αυτών που ψήφισαν σήμερα, αυτοί που δεν πήγαν να ψηφίσουν έχουν πεθάνει, οπότε έχουν μια πολύ καλή δικαιολογία και δεν πρέπει να τους κατηγορήσουμε για αδιαφορία.

Οι υπερήλικες ψηφοφόροι ανέδειξαν πρώτο τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη και δεύτερο τον Κυριάκο Μητσοτάκη, οι οποίοι θα αναμετρηθούν στον επόμενο γύρο, οπότε θα πάνε να ψηφίσουν ακόμα λιγότεροι οπαδοί του κόμματος, αφού μεσολαβούν οι γιορτές και πολλοί θα τα τινάξουν σαβουρώνοντας γαλοπούλες, κουραμπιέδες και μελομακάρονα.

Πάντως, με τόσο ηλικιωμένους ψηφοφόρους ήταν λογικό να βγει πρώτος ο Μεϊμαράκης -που ήταν ο πιο ηλικιωμένος υποψήφιος-, γιατί, αν είσαι 90 χρονών, οι 40άρηδες και οι 50άρηδες σου φαίνονται τρελόπαιδα.

Ο προσωρινός πρόεδρος του κόμματος, Γιάννης Πλακομουνιωτάκης, δήλωσε πως οι νεοδημοκράτες πήραν την τύχη της Νέας Δημοκρατίας στα χέρια τους, αλλά αν κρίνουμε από τις ηλικίες αυτών που ψήφισαν, οι νεοδημοκράτες δεν πήραν την τύχη της Νέας Δημοκρατίας στα χέρια τους αλλά στον τάφο τους.

Ο πραγματικός νικητής των εκλογών στη Νέα Δημοκρατία είναι ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος εκτέλεσε την αποστολή που του είχαν αναθέσει να ψηφίσει το τρίτο Μνημόνιο -που δεν μπορούσε να περάσει η κυβέρνηση Σαμαρά-, και θα δώσει τώρα την σκυτάλη στη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-Νέας Δημοκρατίας, για να ψηφίσει και το τέταρτο Μνημόνιο.

Πάντως, είναι πάρα πολύ αστείο να λέγεται ένα κόμμα «Νέα Δημοκρατία» και οι ψηφοφόροι του να είναι έτοιμοι για καλή ψυχή.

Καλή Ψυχή θα έπρεπε να λέγεται η Νέα Δημοκρατία.

pitsirikos

Το μανιφέστο της χαμένης γενιάς

Σερένα Νομικού

Η κατάσταση στην Ευρώπη θυμίζει τη Μεγάλη Ύφεση του 1929, όπου οι νέοι σαπίζουν και σκουριάζουν σε μία θέση αναμονής, δεν έχουν προοπτικές, δεν μπορούν να δημιουργήσουν οικογένεια και κρύβονται στους γονείς τους

«Εμείς οι Ευρωπαίοι πρέπει να μείνουμε ενωμένοι απέναντι στην τρομοκρατία. Εμείς οι Ευρωπαίοι θα τα καταφέρουμε με το προσφυγικό. Εμείς οι Ευρωπαίοι θα αντιμετωπίσουμε με επιτυχία την οικονομική κρίση. Εμείς οι νέοι είμαστε η Ευρώπη«.

Με το παραπάνω μανιφέστο απευθύνεται στους νέους ένα γερμανικό περιοδικό (Νέον), θέλοντας να τους πείσει πως είναι όλοι Ευρωπαίοι, με μία κοινή ταυτότητα και με ένα κοινό μέλλον. Τους προειδοποιεί επίσης πως είναι πάρα πολλοί αυτοί που βρίζουν την Ευρώπη. Που τη θέτουν σε αμφισβήτηση. Ισχυρίζεται δε ότι, δεν πρέπει να το επιτρέψουν οι νέοι, επειδή καμία άλλη γενιά ανθρώπων μέχρι σήμερα δεν ωφελήθηκε από την Ευρώπη, περισσότερο από τη σημερινή!
Κατά το περιοδικό, τα προνόμια των νέων είναι πως χρησιμοποιούν σε δεκαεννέα χώρες το ίδιο νόμισμα, ότι μπορούν να μετακινούνται ελεύθερα παντού και πως έχουν τη δυνατότητα να εργάζονται σε όποια χώρα της Ευρώπης θέλουν. Είναι όμως έτσι;

Θα ήταν πιθανότατα, εάν το ευρώ δεν δημιουργούσε τα γνωστά προβλήματα μεταξύ των κρατών ή εάν έβρισκαν δουλειές στις χώρες τους. Η ανεργία των νέων στην Ισπανία και στην Ελλάδα ξεπερνάει το 50%, το ίδιο στην Ιταλία, ενώ το 25% στη Γαλλία δεν έχουν μία θέση εργασίας ή είναι εντελώς ανειδίκευτοι. Όσο για τους πάμπτωχους Πορτογάλους που μεταναστεύουν μαζικά, υποφέρουν κάτω από τη μπότα των γερμανικών εταιριών που έχουν υπό κατοχή τη χώρα τους, χωρίς να μπορούν καν να μιλήσουν (άρθρο).

Πάνω από το 25% των νέων κάτω των 18 ετών στην Ευρώπη απειλούνται από τη φτώχεια: σχεδόν 26.000.000 (πηγή). Όταν δε οι νέοι αυτοί βρουν δουλειά, τότε είναι συνήθως ορισμένου χρόνου, επισφαλής ή κακοπληρωμένη. Ακόμη χειρότερα, η κατάσταση στην Ευρώπη θυμίζει τη Μεγάλη Ύφεση του 1929, όπου μία χαμένη γενιά σαπίζει και σκουριάζει σε μία θέση αναμονής, δεν έχει προοπτικές, δεν μπορεί να δημιουργήσει οικογένεια και κρύβεται σιωπηλή στα σπίτια των γονιών της.
Μπορεί λοιπόν να «πουλήσει» κανείς ως προνόμιο σε αυτούς τους ανασφαλείς, πανικοβλημένους νέους ανθρώπους που νοιώθουν άχρηστοι, το νόμισμα που δεν έχουν στην τσέπη τους και την ελεύθερη μετακίνηση για να εργαστούν εκεί που δεν υπάρχουν δουλειές; Πολύ δύσκολα, όσο και να το επιθυμεί.

«Εάν επιτρέψεις να καταστραφεί η Ευρώπη, τότε ενεργείς ενάντια στα συμφέροντα σου», προειδοποιεί το περιοδικό. Ποιά συμφέροντα αλήθεια; Δεν πρόκειται μόνο για βαριές υποχρεώσεις και για καθήκοντα; Για βουνά χρεών που θα πληρωθούν από τις επόμενες γενιές, για εκατομμύρια δύστυχους μετανάστες που πρέπει να αφομοιωθούν, για ηλικιωμένους που παίρνουν πια τις συντάξεις τους από τους νέους;

Είναι πολλά τα λάθη που έχουν κάνει οι προηγούμενες γενιές και ειδικά οι πολιτικοί. Απελευθέρωσαν το τραπεζικό θηρίο, παρέδωσαν τα ηνία στις αγορές, υπερχρέωσαν τα κράτη, ανάγκασαν τους ανθρώπους σε μία πολιτική λιτότητας για να σωθούν οι τράπεζες, μετέτρεψαν τα Πανεπιστήμια σε χώρους μαζικής παραγωγής, κατέστρεψαν το κοινωνικό κράτος, ξεπούλησαν τις δημόσιες περιουσίες, διέφθειραν τους πάντες και τόσα πολλά άλλα, που είναι αδύνατον να απαριθμήσει κανείς. Το χειρότερο από όλα, διέλυσαν κυριολεκτικά μία ολόκληρη γενιά νέων ανθρώπων, η οποία δεν βλέπει καμία προοπτική για το μέλλον της.

Είναι πολύ δύσκολο λοιπόν να πείσουν αυτά τα μανιφέστα ανθρώπους που έχουν το συναίσθημα πως είναι αναλώσιμοι, περιττοί στην κοινωνία και που νοιώθουν ότι δεν υπάρχει καμία προοπτική για το μέλλον τους. Νέους που μένουν ακόμη στα σπίτια των γονιών τους, επειδή δεν βρίσκουν κάποια δουλειά που να τους επιτρέπει να ζήσουν μόνοι τους. Νέους που φοβούνται να αντιμετωπίσουν τη ζωή, που δεν έχουν όνειρα, ούτε ελπίδες.

Όταν δε οι νέοι αυτοί άνθρωποι βλέπουν πως η τελευταία τους ελπίδα, τα αριστερά πολιτικά κόμματα είναι ακόμη χειρότερα, ανίκανα και διεφθαρμένα, πλημμυρισμένα στο ψέμα, στην εξουσιομανία, στην ανηθικότητα και στην ανεντιμότητα, τότε η κατάσταση φτάνει στο απροχώρητο.

Προβλέπει όμως αλήθεια κανείς μία επανάσταση ή, έστω, μία συλλογική εξέγερση των νέων; Δυστυχώς όχι, κανένας και πουθενά στην Ευρώπη. Η αιτία είναι απλούστατη: όταν δεν υπάρχουν όνειρα, όταν δεν διαφαίνονται προοπτικές, όταν επικρατεί ο φόβος και η ανασφάλεια για το μέλλον, δεν βγαίνει κανένας στους δρόμους.

Αντίθετα, κατεβαίνει όλο και πιο βαθιά στο υπόγειο του, κλείνει τις πόρτες, κρύβεται και αποστασιοποιείται από τα πάντα, νοιώθοντας πως μόνο έτσι θα επιβιώσει. Δεν εξοργίζεται, δεν διαμαρτύρεται και δεν απαιτεί απολύτως τίποτα, εκτός από λίγη τροφή, νερό και την ησυχία του.

ΥΓ: Κανένας και καμία δεν περίμενε ποτέ πως η αριστερά θα δολοφονούταν στην Ελλάδα, με τέτοιο αποτρόπαιο τρόπο, από έναν νεαρό άνδρα. Από έναν μητροκτόνο που θυσίασε στο βωμό των φιλοδοξιών του τους αγώνες εκατομμυρίων ανθρώπων σε ολόκληρη την Ευρώπη, χωρίς κανέναν ηθικό ενδοιασμό. Το έγκλημα αυτό είναι μεγαλύτερο από οτιδήποτε άλλο, ενώ θα συνοδεύει τον ίδιο και την Ελλάδα για πάντα.
πηγή:
http://www.analyst.gr/2015/12/14/to-manifesto-tis-zamenis-genias/

Ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος έχει κιόλας αρχίσει…

Επιτέλους έχουμε έναν κανονικό καπιταλισμό, όπως τον γνώρισε η ανθρωπότητα, μέχρι τη διάβρωση του από τις σοσιαλιστικές ιδέες. Ταξικό, πολεμικό, επεκτατικό και αυταρχικό. Η πολλή δημοκρατία, επί πολύ, του είναι ασύμβατη. Μετά από μία μεγάλη παρένθεση , μπαίνει φρένο στο κοινωνικό κράτος και γίνεται συντεταγμένη επιστροφή στους επιθετικούς τυχοδιωκτικούς πολέμους, στις γενοκτονίες και στην αρπαγή. Τα καπιταλιστικά κράτη σκοτώνονται μεταξύ τους, οι ισχυροί τρώνε τους ανίσχυρους, τρέφοντας τα κανόνια τους με τους υπηκόους τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι δεν έκαναν πολέμους με τα σοσιαλιστικά κράτη, αλλά πάντα μεταξύ τους. Είχαν μεγάλη αντίθεση με τα σοσιαλιστικά κράτη γιατί περιόριζαν την επέκτασή τους και «μόλυναν» τις δυτικές κοινωνίες με ανατρεπτικές ιδέες, αλλά δεν ήταν ανταγωνιστές στις αγορές.

Με την κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ και τη στροφή της Κίνας στην οικονομία της αγοράς, οι σοσιαλιστικές ιδέες αποδυναμώθηκαν πάρα πολύ και έπαψαν να αποτελούν μεγάλη απειλή για τη Δύση, δεκάδες χώρες «απελευθερώθηκαν» από το «σιδηρούν παραπέτασμα» και τα μητροπολιτικά καπιταλιστικά κράτη απαλλάχτηκαν από τους δεσμούς που εμπόδιζαν τη φυσική τους λειτουργία. Έχοντας πλέον απέναντι τους μόνο καπιταλιστικά κράτη, ξαναλάδωσαν τις πολεμικές τους μηχανές, αύξησαν τις στρατιωτικές τους επεμβάσεις σε όλο τον κόσμο και βάλθηκαν να καταστρέφουν τα πιο αδύναμα καπιταλιστικά κράτη για να τα υποτάξουν πλήρως και να τα εκμεταλλευτούν στο έπακρο, με την πιο άγρια μορφή, ενδυναμώνοντας το μπλοκ τους απέναντι στις νέες μεγάλες αναδυόμενες δυνάμεις, Κίνα, Ρωσία, Βραζιλία κ.λπ., αλλά εντείνοντας και τον μεταξύ τους ανταγωνισμό για τη γη και τη θάλασσα, τις πρώτες ύλες και τις αγορές.

Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η αξιοποίηση των ίδιων των λαών σ”  αυτό το σκληρό ανταγωνισμό. Η εμπλοκή των ίδιων των εργαζομένων στην εξυπηρέτηση των  συμφερόντων της ολιγαρχίας που καρπούται τη μερίδα του λέοντος. Διαπαιδαγωγώντας τους  εργαζόμενους με την αντίληψη  ότι ωφελούνται κι αυτοί από τη  λεία των ληστρικών επιδρομών, ότι η εργασία τους δεν είναι αρκετή για να τους εξασφαλίσει την ευημερία οπότε χρειάζεται η επικυριαρχία με κάθε μέσο στον υπόλοιπο κόσμο, εξασφαλίζουν  από ανοχή και συναίνεση έως ενεργητική συνδρομή στην εφαρμογή των επιθετικών πολιτικών τους.

Αυτό φαίνεται από την αποδοχή των θέσεων των κομμάτων εξουσίας, αλλά και από τις σχετικές δημοσκοπήσεις. Τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη, η πλειοψηφία των λαών, σε κρίσιμες στιγμές, στηρίζει τους πολεμικούς τυχοδιωκτισμούς σε βάρος της Γιουγκοσλαβίας, του Ιράκ, του Αφγανιστάν και της Λιβύης, όπως και σε βάρος του Παναμά και της Ονδούρας, αλλά και του Μαλί και της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας, για να αναφέρουμε μερικές μόνο από τις περιπτώσεις σε παρόντα χρόνο

.

Στο όνομα της δημοκρατίας

Στις ίδιες τις χώρες που δέχονται πιέσεις, επιδρομές και επεμβάσεις, εκτός από τις διεφθαρμένες κλίκες που είναι υποτελείς στις μητροπόλεις, σημαντικά τμήματα του εργαζόμενου πληθυσμού συντάσσονται με τις πιο αντιδραστικές δυνάμεις που εποφθαλμιούν τον πλούτο των ίδιων των χωρών τους, αλλά και μηχανεύονται την καταστροφή και το διαμελισμό τους. Οι εξεγέρσεις στη Χιλή επί Αλιέντε έδειξαν ένα δρόμο για τη βίαιη ανατροπή νομίμων κυβερνήσεων με τη χρησιμοποίηση του λαϊκού παράγοντα. Αργότερα, το είδαμε στη Νικαράγουα και την Ονδούρα, και τώρα το βλέπουμε στην Αργεντινή, την Αίγυπτο, την Ουκρανία και τη Βενεζουέλα. Ενώ το ίδιο συνέβη στη Λιβύη και τη Συρία, με συγκεντρωτικά καθεστώτα που ήταν συνεργάσιμα με τη Δύση, αλλά όχι υποτελή. Ο κανόνας στις εξεγέρσεις αυτές είναι η επίκληση της δημοκρατίας. Κανόνας που για τις μητροπόλεις προσαρμόζεται κατά περίπτωση .

Ο αυταρχισμός υποτελών καθεστώτων που υπερβαίνουν σε αγριότητα τον αυταρχισμό του Καντάφι και του Άσαντ, τελούν υπό την απόλυτη προστασία της Δύσης. Οι δολοφονημένοι, ακρωτηριασμένοι, φυλακισμένοι και εκτοπισμένοι στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, επί αμερικανοκρατίας, κάνουν τα εγκλήματα του Σαντάμ Χουσεΐν και των Ταλιμπάν να μοιάζουν με πλημμελήματα. Οι σφαγές στο φιλοδυτικό Μπαχρέιν δεν εξασφαλίζουν ούτε μονόστηλα στο διεθνή τύπο. Οι αποκεφαλισμοί των αντιφρονούντων στη Σαουδική Αραβία δεν προκαλούν ούτε το ένα χιλιοστό των διαμαρτυριών των Δυτικών για τις διώξεις των Pussy Riot στη Ρωσία. Οι αυστηρές κριτικές στο στρατιωτικό καθεστώς της Μιανμάρ ως δια μαγείας εξαφανίστηκαν μόλις η Χίλαρι Κλίντον επισκέφτηκε τους δικτάτορες προσπαθώντας να βάλει ανάχωμα στην επιρροή της Κίνας στην περιοχή. Οι δικτάτορες του βόρειου Σουδάν είναι εγκληματίες, ενώ οι δικτάτορες του φιλοδυτικού νότιου Σουδάν είναι περιστέρια. Η γενοκτονία των Ταμίλ στη Σρι Λάνκα περνάει απαρατήρητη, όπως πέρασαν οι σφαγές εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων στο Σαλβαδόρ, τη Γουατεμάλα και την Αλγερία. Οι περιπτώσεις είναι πάρα πολλές για να τις απαριθμήσω. Κι αυτά όλα στην εποχή μας, όχι προπολεμικά ούτε στο μεσαίωνα.

Ο καπιταλισμός ξαναβρήκε τον παλιό αληθινό εαυτό του, μετά από χρόνια καταπίεσης από τις σοσιαλιστικές ιδέες. Χωρίς αντίπαλο δέος, καταργεί ή συρρικνώνει το κοινωνικό κράτος, εξαπολύει πολέμους και επιβάλλει πραξικοπήματα και χρεοκοπίες κατά βούληση.

Οι Ευρωπαίοι ακολούθησαν, μετά από μία μεγάλη ανάπαυλα, τους Αμερικάνους. Για τις μητροπόλεις δεν υπάρχουν ούτε έθνη ούτε ανεξάρτητα κράτη ούτε δημοκρατίες. Όλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν προσωρινά και ελεγχόμενα για να επιτευχθούν οι πραγματικοί απώτεροι στόχοι τους. Αυτό το ξέρουμε από το 1821. Τώρα, αν στα χρόνια της ευημερίας και της ειρήνης, πιστέψαμε κάτι διαφορετικό, αυτό είναι δικό μας πρόβλημα. Αυτοί πάντα ήξεραν τι είναι και τι θέλουν και πώς βλέπουν όλους τους άλλους.Οι ψευδαισθήσεις ήταν αποκλειστικό κουσούρι των εργαζομένων.

Ζούμε πλέον σε κανονικές καπιταλιστικές συνθήκες. Καπιταλιστές εναντίον καπιταλιστών και όλοι μαζί σε βάρος των εργαζομένων, πόλεμοι εναντίον εχθρών και φίλων, παρακολουθήσεις όλων ανεξαιρέτως των πολιτών, βασανιστήρια, στοχευμένες δολοφονίες, κατάργηση νόμιμα εκλεγμένων κυβερνήσεων, επιστράτευση ναζιστών, φασιστών και εθνικιστών, πρόκληση εμφυλίων πολέμων, λεηλασία των πιο αδύναμων αντιπάλων και συμμάχων, ανισότητες σε ύψιστο βαθμό, ολιγαρχίες με κοινοβουλευτικό μανδύα.Η δημοκρατία εξελίσσεται σε φερετζέ των ολιγαρχικών καθεστώτων. Ο καπιταλισμός στα φόρτε του, ενώ βρίσκεται στην παρακμή του. Ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος έχει κιόλας αρχίσει…

• Το κείμενο γράφτηκε πριν ξεκινήσει ο πόλεμος στη Συρία. Τα γεγονότα επιβεβαίωσαν απόλυτα τις εκτιμήσεις. 

πηγή: http://www.nostimonimar.gr

Ένας «άλλος»-νέος κόσμος αποκαλύπτεται (τέλος εποχής): ο κόσμος των ονείρων μας

Εδώ και σχεδόν εκατό χρόνια έχει ανατραπεί το κοσμοείδωλο του σύγχρονου ανθρώπου, χάρη στις ανατροπές που επέφεραν οι θετικές επιστήμες και ιδιαίτερα η φυσική και η κοσμολογία. Η απόδειξη θεωρητικά και πειραματικά ότι η αντίληψη και η εικόνα για τον κόσμο που έχουμε είναι ψευδής, ότι ο χρόνος και ο χώρος είναι μια ψευδαίσθηση, έτσι όπως τον βιώνουμε και τον αντιλαμβανόμαστε. Ακόμη περαιτέρω, ότι ουσιαστικά όλα τα πράγματα (ζωντανά και ανόργανα) είναι Ένα: ενωμένα σε μια αδιάσπαστη ενότητα με κοινά τα θεμελιώδη συστατικά της ύπαρξης, τα στοιχειώδη σωματίδια. Ουσιαστικά η αίσθηση-αντίληψη ότι τα πράγματα είναι διακριτά και ξεχωριστά, ότι οι άνθρωποι είμαστε κάτι ξέχωρο από την υπόλοιπη φύση, ότι είμαστε ξεχωριστά άτομα, δεν είναι παρά μια ψευδής και παραπλανητική εικόνα. Είμαστε όλοι και όλα άρρηκτα συνδεδεμένοι σε μια «σούπα» σωματιδίων, δηλαδή ύλης και ενέργειας αδιάσπαστης. Έτσι λοιπόν, αυτή η νέα ανατρεπτική επιστημονική κοσμοεικόνα συντάραξε τα θεμέλια της ανθρώπινης συνείδησης. Κι όμως, αυτή η επαναστατική αλλαγή στη σκέψη-νόηση δεν φαίνεται να επηρέασε ουσιαστικά και καθοριστικά τη ζωή της πλειοψηφίας των ανθρώπων. Εννοώντας τον τρόπο ζωής, την αντίληψη για την πραγματικότητα, τη νοοτροπία και την κυρίαρχη εξουσιαστική ιδεολογία. Μόνο η τεχνολογία έχει αλλάξει ριζικά την καθημερινότητά μας, όχι πάντα προς το καλύτερο, δηλαδή ποιοτικότερο και ουσιαστικότερο.

---

Αυτή η νέα εικόνα του κόσμου δεν έχει γίνει ευρύτερα γνωστή στις «μάζες» τόσο γιατί είναι εξαιρετικά παράδοξη και αντιφατική με την κοινή αντίληψη όσο κυρίως γιατί δεν έχει ενσωματωθεί στην παιδεία, πόσο μάλλον στην εξουσιαστική εκπαίδευση. Έτσι ζούμε σε έναν κόσμο ιλιγγιώδους ταχύτητας λόγω των τεχνολογικών εραρμογών, σ’ έναν κόσμο από το μέλλον, στον οποίο όμως η ανθρώπινη σκέψη, αντίληψη και συνείδηση έχουν αγκιστρωθεί στο παρελθόν – για να μην πούμε ότι πάνε προς τα πίσω. Η γνώση λοιπόν, η παιδεία και η σκέψη είναι στην πραγματικότητα παρωχημένες και ξεπερασμένες. Τώρα όμως που η κατάσταση της ανθρωπότητας και της φύσης έχει φτάσει στο απροχώρητο, διανύοντας μια περίοδο βαθύτατης κρίσης και κατάρρευσης, είναι επιτακτικότατη ανάγκη το πέρασμα σε μια νέα κοσμοεικόνα, και κατ’ επέκταση σε μια νέα κοινωνία και πολιτισμό. Η άρδην ανατροπή αυτού του γερασμένου και πλάνου κόσμου, η επαναστατική αλλαγή συνείδησης και τρόπους σκέψης-αντίληψης.

---

Χρειάζεται λοιπόν να αποκαλυφτεί η ψευδαίσθηση της επίπλαστης «πραγματικότητας» που δεν αφήνει την ανθρωπότητα να εξελιχτεί αλλά, αντίθετα, τη ρίχνει στο βάραθρο της αυτοκαταστροφής. Αυτή η βαθιά υπαρξιακή, συνεδησιακή, ηθική, κοινωνική και πολιτισμική κρίση εκφράστηκε με την κορύφωση του καπιταλισμού και την βίαιη επέκτασή του σε όλη την υφήλιο. Η έξαρση και κυριαρχία της εξουσιαστικής ιδεολογίας της εκμετάλλευσης, της καταπίεσης και της ιεραρχίας, του διαχωρισμού των ανθρώπων σε ανώτερους και κατώτερους, η αποθέωση-επικράτηση με βίαιο τρόπο (με στρατιωτικά μέσα αλλά και μαζική πλύση εγκεφάλου) του άκρατου υλισμού, του ατομισμού-καταναλωτισμού, του ανταγωνισμού και του οικονομισμού έχει φέρει τον κόσμο στο χείλος της καταστροφής: οικονομικής, οικολογικής. Αλλά και στα πρόθυρα νέων μεγάλων πολέμων, ίσως και ενός ακόμη παγκόσμιου καταστροφικού αλληλοσπαραγμού με όπλα μαζικής καταστροφής.

---

Όλα αυτά δεν είναι άσχετα με την παραπάνω σχιζοειδή κατάσταση που ζει η ανθρωπότητα: τεχνολογικός και υλιστικός αχαλίνωτος ναρκισσισμός, από τη μια, πρωτογονισμός και συνειδησιακή τύφλωση μπροστά στην αδικία, την ανισότητα και την πραγματική πραγματικότητα (την αληθινή εικόνα του κόσμου) από την άλλη. Πώς λοιπόν θα αλλάξει η συνείδηση και η εντελώς λάθος πορεία της ανθρωπότητας;

---

Και ερχόμαστε τώρα στο καυτό ζήτημα της παιδείας-μόρφωσης-γνώσης. Η υποκρισία και η αυταπάτη-ψευδαίσθηση που επικρατεί σε κοινωνικό-ηθικό-πολιτισμικό επίπεδο είναι αναπόφευκτα κυρίαρχο γνώρισμα και στον χώρο της παιδείας. Ο ανταγωνισμός, ο ατομισμός και ο παραγωγισμός-παραγωγικότητα, είναι οι κυρίαρχες συνθήκες-καταστάσεις και αξίες της σύγχρονης αστικής-εξουσιαστικής εκπαίδευσης. Ο καθωσπρεπισμός, η εξουσία-αυθεντία των μεγάλων απέναντι στους νέους επιβάλλονται αυταρχικά, αν και με τρόπο τυπολατρικό και επιφανειακό, αφού στην πράξη η αυθεντία του ενήλικα έχει κι αυτή καταρρεύσει μαζί με τον φανταχτερό κόσμο του της υποκρισίας, της καταπίεσης, της αδικίας, της παράνοιας και του ψέματος. Φυσικά τα χαρακτηριστικά αυτά συνιστούν συνέχεια και προέκταση της οικογένειας, των δομών και σχέσεων που διαμορφώνουν την ίδια την κοινωνία και τον πολιτισμό.

---

Έτσι, αντί να ξαναγίνουμε παιδιά, ως οφείλαμε, κάναμε τα παιδιά γέρους πριν την ώρα τους. Αυτοσκοπός η πειθάρχηση και η επιβεβαίωση των ενηλίκων απέναντι στα παιδιά. Παρόλο που τα παιδιά (και λόγω της φύσης τους) τους αμφισβητούν και τους απαξιώνουν. Γιατί οι νέες ηλικίες έχουν μεγαλώσει σε έναν άλλο χωρόχρονο από αυτό των μεγάλων, με άλλους κώδικες και συνείδηση, οπότε οι δύο κόσμοι είναι ασύμβατοι και η ουσιαστική επικοινωνία ανύπαρκτη. Μόνο τυπική-διεκπαιρεωτική και επιφανειακή επικοινωνία υπάρχει: τα παιδιά προσαρμόζονται αναγκαστικά στις εντολές και στην καθοδήγηση-συμμόρφωση (επιβολή) του κόσμου των μεγάλων, για να επιβιώσουν. Μόνο που τελικά τα περισσότερα συμβιβάζονται και ξεχνούν την παιδικότητά τους. Έτσι αναπαράγεται το σύστημα της εξουσίας και ιεραρχίας, εκμετάλλευσης και αδικίας. Δηλαδή ο πλαστός κόσμος που ξέραμε (πιστεύαμε) πριν τις μεγάλες επαναστατικές επιστημονικές αλήθειες.

---

Το «κυνήγι της διδακτέας ύλης», η μονοδιάστατη-μονιστική σκέψη (με το ένα εγχειρίδιο), η παπαγαλία, το άγχος, ο ανταγωνισμός, η βαθμοθηρία, η αξία και η λογική της παραγωγικότητας, δεν έχουν καμιά σχέση με τη γνώση και τη συνείδηση. Το αντίθετο μάλιστα: σκοτώνουν και τις δύο. Η πειθάρχηση, η εμμονή σε άχρηστους κανόνες, ο υποκριτικός καθωσπρεπισμός, η άρνηση και η καταστολή της αυθόρμητης-πηγαίας αμφισβήτησης του παιδιού προς όλα αυτά τα ψεύτικα εξουσιαστικά χαρακτηριστικά, στρώνουν τον δρόμο προς τον εκφασισμό και τον συντηρητισμό – τον έχουν ήδη στρώσει, για να μην πούμε ότι έχουν πετύχει τον στόχο τους οι εξουσιαστές και οι φασίστες. Φτιάχνουν αντί για ανθρώπους ζόμπι, στρατιωτάκια, χωρίς ζωή μέσα τους. Η αναπαραγωγή της ιδεολογίας του μιλιταρισμού, του εθνικισμού και του πολέμου μέσα από τις παρελάσεις, τα παραγγέλματα το πρωί πριν την προσευχή και τις εθνικές επετείους τι άλλο κάνουν παρά να παράγουν πειθήνια ανθρωπάκια;

---

Αλλά και η υποκρισία περί θρησκευτικής πίστης: η τελετουργία της προσευχής, τυπική και άσχετη με το θρησκευτικό συναίσθημα, θέλει να μας πείσει ότι είμαστε πιστοί – όμως, αλήθεια πώς γίνεται να πιστεύουν και να λένε ότι είναι χριστιανοί; Τι κάνουν στην καθημερινή ζωή τους; Νοιάζονται για τους άλλους, τους συνανθρώπους τους; Μάλλον όχι, αν κρίνουμε από τη στάση τους απέναντι στους κολασμένους και κατατρεγμένους, από την κατάσταση αδικίας, δυστυχίας, πολέμου, πείνας και αρρώστιας που επικρατεί στον πλανήτη. Αλήθεια, αν πιστεύεις πραγματικά σε μια ανώτερη δύναμη, γιατί πρέπει να κάνεις τον σταυρό σου και να προσεύχεσαι δημόσια; Για να αποδείξεις κάτι; Και γιατί μια θρησκεία να θεωρείται καλύτερη και ανώτερη από τις άλλες; Έχει κάποια ανώτερη (θεϊκή) «πιστοποίηση»; Δεν είναι όλες ανθρώπινες – και άρα μειονεκτικές, παρά τα όποια ψήγματα αλήθειας – ερμηνείες και κατασκευές; Βέβαια το ίδιο το θρησκευτικό συναίσθημα κάτι άλλο μας δείχνει, όσον αφορά το βαθύτερο νόημά του.

---

Η ανασφάλεια του μεγάλου για την εικόνα του, η τραυματική απώλεια και της δικής του παιδικότητας, όλα αυτά αποπνέουν μιζέρια, θάνατο. Η εκπαίδευση μαθαίνει τους νέους ανθρώπους στο ψέμα και στην υποκρισία, στην υποταγή και στην φιλαυτία. Με το να καταστέλλει και να πνίγει τον παιδικό ψυχισμό όμως, η ανθρωπότητα δεν συνειδητοποιεί ότι σκάβει τον ίδιο της τον λάκκο. Ότι θα πνιγεί μέσα στην ασυδοσία, την υποκρισία, την αδικία, τη χλιδή και την υπερβολή-ύβρις που η ίδια καλλιέργησε και θέριεψε. Το μοίρασμα του κόσμου (του πλανήτη) σε προνομιούχο και μη, η μετατροπή ηπείρων και θαλασσών σε οικόπεδα προς εκμετάλλευση και των ανθρώπων σε νούμερα και στατιστικά μεγέθη, η κλοπή του πλούτου των φτωχών χωρών, η υποδούλωσή τους στις πλαστές ανάγκες του σύγχρονου ανθρωπάκου (όλος ο πλανήτης έχει γίνει ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης, ένα κάτεργο όπου τα δύο τρία των ανθρώπων δουλεύουν για να έχει το πλούσιο ένα τρίτο την αποχαυνωτική του ευμάρεια και χλιδή), έχουν δημιουργήσει το σημερινό αδιέξοδο. Διότι όλα αυτά είναι ανισορροπίες και δυσαρμονίες που έχουν φέρει την απύθμενη κρίση και έχουν ξεθεμελιώσει το καπιταλιστικό-εξουσιαστικό σύστημα.

---

Επομένως είναι επιτακτική ανάγκη, ιστορική αναγκαιότητα και μονόδρομος, για να προχωρήσει η ανθρωπότητα σε μια νέα εποχή, να κηρυχθεί πανηγυρικά, και τυπικά το τέλος της παλιάς εποχής (αφού ουσιαστικά έχει εκπνεύσει) και η έλευση μιας άλλης επαναστατικής εποχής. Ένας νέος κόσμος, αληθινός, που δεν θα έχει καμιά σχέση με τον προηγούμενο, όπου θα ταιριάζει με την κοσμοεικόνα που μας έχει αποκαλύψει η νέα επιστήμη και όπου η απογύμνωση-απομυθοποίηση και αποδόμηση της ψευδαίσθησης είναι ήδη εδώ.

---

9/12/2015

---

Δημήτρης Φασόλης

 πηγή:

https://amesoslogosdrash.wordpress.com/

“Κραυγή”: Το ποίημα του Μουνκ

“Η δύναμη να σε σοκάρει παραμένει αμείωτη”

Επιμέλεια-Μετάφραση Αλέξανδρος Στεργιόπουλος

Έντβαρντ Μουνκ ανήκει στους κορυφαίος εκπροσώπους του εξπρεσιονισμού. Γεννήθηκε σαν σήμερα στις 12 Δεκεμβρίου 1863 στη Νορβηγία. Το διασημότερο, και ίσως καλύτερο, έργο του είναι “Η Κραυγή”. Ο Πίτερ “Ασπντεν των “Financial Times”, στις 21 Απριλίου 2012 απάντησε στο ερώτημα “Τι σημαίνει Η Κραυγή;”.

 

Μία από τις πιο ενοχλητικές εικόνες

“Η Κραυγή” του Έντβαρντ Μουνκ δημοπρατήθηκε τον Μάιο του 2012 από τον οίκο Sotheby’s και πουλήθηκε για 91.033.826 ευρώ! Φυσικά η αξία του εν λόγω πίνακα δεν αποτιμάται (μόνο) χρηματικά. Υπάρχει κάτι πολύ πιο σημαντικό και αυτό είναι η ενόχληση που προκαλεί. Απεικονίζει μια στιγμή ψυχικής συμφοράς, θρυμματισμένων νεύρων. Μία από τις πιο ενοχλητικές εικόνες στην ιστορία της Μοντέρνας Τέχνης. Η πρόθεση του Μουνκ, όταν δημιούργησε τον πίνακα το 1893, ήταν να καταγράψει “τη σύγχρονη ζωή της ψυχής” και πόσο γεμάτη άγχος ήταν. Για δεκαετίες η στρεβλή οπτική του εθεωρείτο εκκεντρική κατά τρόπο εξπρεσιονιστικό, έμφορτη σκανδιναβικής κατήφειας και περιττού κοσμικού πεσιμισμού. Μολαταύτα, οι συλλέκτες έργων τέχνης “εκτόξευσαν” την οικονομική-χρηματιστηριακή αξία του πίνακα.

Πλέον, την αντέχουμε

Η εικόνα του στοιχειωμένου σούρουπου, τον 19ο αιώνα, βρήκε τη θέση της και ο Μουνκ είναι πια μέρος της επικρατούσας τάσης. Πλέον, μπορούμε να αντέξουμε “Την Κραυγή” του. Κάποιος, κάπου  στον κόσμο, σκέφτεται σε ποιο σημείο πάνω από το τζάκι να τοποθετήσει τον πίνακα. Το στροβιλιζόμενο χάος και η κενή έκφραση, έκδηλα στο έργο-σήμα κατατεθέν του Νορβηγού, είναι ο θεμέλιος λίθος των ταραγμένων μας καιρών.

Δεν ήταν πάντα έτσι. Ο Πίτερ Όλσεν, νορβηγός επιχειρηματίας που πούλησε το έργο, μεγάλωσε με “Την Κραυγή” και όπως θυμάται “κρεμόταν σε μια γωνιά του τοίχου”. Οι γονείς του προσπαθούσαν να του εξηγήσουν πόσο σημαντικός ήταν, ενώ η ερμηνεία που έδινε όταν ήταν μικρός “νόμιζα πως αυτό το άτομο ήταν γυναίκα με μακριά ξανθά μαλλιά και ένα όμορφο ηλιοβασίλεμα πίσω της. Σε άλλα έργα του είδα τα κρυμμένα ξωτικά. Στα 20 διάβαζα βιβλία γι” αυτόν και επισκέφτηκα το μικρό του σπίτι στην Aasgaardstrand. Μετά ανακάλυψα το νόημα της τέχνης του”.

 

Το ποίημα του καλλιτέχνη

Συζητάμε στην αίθουσα συσκέψεων του Sotheby’s στο Λονδίνο. Ο χώρος περιβάλλεται από πίνακες τουΝτάμιεν Χιρστ. Το διακοσμητικό αποτέλεσμα έρχεται σε αντίστιξη με την εικόνα-αναζήτηση της ψυχής του Μουνκ. […] Η έκδοση αυτή, που χρονολογείται από το 1895 και μοναδική στα χέρια ιδιώτη, είναι μία από τις τέσσερις που έφτιαξε ο Μουνκ.

Οι οίκοι δημοπρασιών έχουν την ικανότητα να παρουσιάζουν έργα τέχνης με πιο κομψό τρόπο από τις γκαλερί. Αποδεικνύεται και με “Την Κραυγή”. Μέσα στην αίθουσα, που έχει κάτι από παρεκκλήσι, κάτι από κλαμπ, η ζωντάνια των παστέλ χρωμάτων του Μουνκ είναι σοκαριστική. Η συγκεκριμένη έκδοση δεν είχε παρουσιαστεί ποτέ σε Ηνωμένο Βασίλειο ή ΗΠΑ, εκτός από σύντομη διαμονή στην Εθνική Πινακοθήκη της Ουάσιγκτον.

Υπάρχει όμως κι άλλος λόγος που κάνει αυτή “Την Κραυγή” πιο συναρπαστική από τις τέσσερις: είναι η μοναδική που ενσωματώνει το ποίημα του καλλιτέχνη στο οποίο στηρίχτηκε το όραμα του:

“Περπατούσα κατά μήκος του δρόμου με δυο φίλους/Ο Ήλιος έδυε-Ο Ουρανός γύρισε σ” ένα αιματηρό κόκκινο/Και ένιωσα μια πνοή Μελαγχολίας-Κάθισα/Ακόμα θανατηφόρα κουρασμένος από το μπλε-μαύρο/Τα φιορδ και η πόλη κρέμαγαν Αίμα και Γλώσσες Φωτιάς/Οι φίλοι μου συνέχισαν-έμεινα πίσω/-έτρεμα με Ανησυχία- Ένιωσα τη μεγάλη Κραυγή στη Φύση”.

 

Ο Όλσεν λέει ότι αυτά τα λόγια σήμαιναν ελάχιστα γι” αυτόν καθώς μεγάλωνε. “Πρόσφατα κατάλαβα τι είναι Η Κραυγή, αν και οι γονείς μου προσπάθησαν να μου εξηγήσουν το αίσθημα της Ανησυχίας και τη μεγάλη Κραυγή στη Φύση”. […]

 

Σώθηκε από τους Ναζί

“Η Κραυγή” έχει “γεμάτη” ιστορία. Ήταν ο πατέρας του Όλσεν, Τόμας, ο παππούς του οποίου ίδρυσε τη ναυτιλιακή εταιρεία “Fred Olsen &Co”, που αγόρασε τον πίνακα από σκανδιναβό έμπορο το 1937. Ο Τόμας ήταν φίλος και πελάτης του Μουνκ από τη δεκαετία του ’20. Ο Όλσεν σημειώνει ότι όταν ο πατέρας του έμαθε να πλέει στην πόλη Hvisten, ο Μουνκ ήταν εγκατεστημένος εκεί. Ζωγράφιζε γυμνούς άνδρες, γυναίκες στην παραλία. Μάλιστα, συχνά παραπονούνταν για το πόσο κοντά στην ακτή ανατρέπονταν τα πλοιάρια των νεαρών ναυτικών.

Το 1932 ο Μουνκ φιλοτέχνησε το πορτρέτο της μητέρας τού Όλσεν. Τότε, γνωρίστηκε με τον πατέρα του. Συζητούσαν για πολιτική και τέχνη και κράτησαν επαφή στη δεκαετία του ’30. Όταν τα έργα του κηρύχθηκαν εκφυλισμένα από τους Ναζί, ο Τόμας Όλσεν έσωσε 74 απ” αυτά ερχόμενος σε συμφωνία με τη γερμανική κυβέρνηση το 1937.

“Η Κραυγή” δεν ήταν ανάμεσα σ” αυτά. Βρισκόταν στην προσωπική συλλογή του Όλσεν, μαζί με άλλα 34 έργα τα οποία είχε κρύψει σε έναν αχυρώνα στην κεντρική Νορβηγία αφού ο πόλεμος είχε ξεκινήσει. Πολύ πριν όμως την εισβολή των Γερμανών στη Νορβηγία τον Απρίλιο του 1940. Το έργο έμεινε εκεί μέχρι την απελευθέρωση το 1945. Ως ένδειξη ευγνωμοσύνης στη Μ. Βρετανία που τον “αγκάλιασε” όταν τράπηκε σε φυγή από τους Ναζί, χάρισε στην Tate γκάλερι ένα από τα πιο αξιόλογα έργα του Μουνκ: “The Sick Child”.

 

Χιλιάδες ερμηνείες

Ο Πίτερ Όλσεν κληρονόμησε “Την Κραυγή” μετά από νομική διαμάχη με τον αδερφό του Φρεντ. Η διένεξη αφορούσε στην κληρονομιά της μητέρας τους και διευθετήθηκε το 2001. Ο Πίτερ κληρονόμησε το πάθος του πατέρα του για τη διάδοση του έργου του Μουνκ. […]

Ενώ η ιστορία του πίνακα είναι συναρπαστική, γεμάτη δράμα, πνευματικά σαγηνευτική, δεν εξηγεί απόλυτα τη γοητεία που ασκεί μέχρι και σήμερα. Ο Φίλιπ Χουκ, μέλος του δ.σ και ανώτερο στέλεχος στο τμήμα Ιμπρεσιονισμού και Μοντέρνας Τέχνης του Sotheby’s, σε άρθρο του για τον πολυτελή κατάλογο της δημοπρασίας, ισχυρίζεται ότι είναι (σ.σ. Η Κραυγή) το δεύτερο πιο άμεσα αναγνωρίσιμο έργο τέχνης μετά τη“Μόνα Λίζα”.  “Η Κραυγή είναι η εικόνα που προκάλεσε χιλιάδες ερμηνείες. Είναι η απόλυτη ενσάρκωση του φόβου, της αγωνίας και της αποξένωσης. Έχει καταλήξει να συμβολίζει την αρνητική συναισθηματική αντίδραση σχεδόν στα πάντα”.

Πάντα θα σοκάρει

Αποτέλεσμα της οικουμενικότητάς του είναι η ποικιλότροπη εκμετάλλευσή του. Μάλιστα, φαίνεται ότι έλκει τους σατιρικούς καλλιτέχνες, αλλά και όσους θέλουν να αποκομίσουν κέρδος από την διαχρονική αξία του έργου. […] Κυκλοφορούν κούπες, πετσέτες, μπλουζάκια φέροντα λογότυπο  “Την Κραυγή”. Ο Μακόλεϊ Κάλκιν προσπαθούσε να μιμηθεί την έκφραση στην αφίσα του “Μόνος Στο Σπίτι”. Στο θρίλερ “Scream”, ο δολοφόνος φορά μάσκα βασισμένη σε αυτήν. […]

Υπάρχουν όμως και πιο παράξενες εκδηλώσεις. Διαφημιστική καμπάνια για τα M&M  χρησιμοποιούσε την εικόνα για να προωθήσει το νέο προϊόν με μαύρη σοκολάτα. Το 2004, όταν εκλάπη η εκδοχή του 1910 από το μουσείο Μουνκ στο Όσλο, η εταιρεία Masterfoods πρόσφερε αμοιβή δύο εκατομμύρια δολάρια για την επιστροφή του πίνακα!

Ο συνάδελφος του Χουκ, Σίμον Σο, επικεφαλής ιμπρεσιονισμού-μοντέρνας τέχνης του οίκου δημοπρασιών στη Νέα Υόρκη, επισημαίνει ότι είναι η πλαστικότητα των εικόνων που το έχει κάνει ώριμο για οικειοποίηση από τη σύμμεικτη οπτική μας γενιά. Τονίζει ότι αρκετοί είναι έξυπνοι και δεν προσπαθούν να εξηγήσουν τι σημαίνει η εικόνα. Η ικανότητά της να φέρει τόσο νοήματα, σημαίνει ότι μπορεί να είναι ό,τι θέλει ο θεατής.

Παρ” όλα αυτά, δεν παύει να είναι ισχυρή εικόνα. Όπως τονίζει ο Σο “είναι αξέχαστη, ισχυρή, πυκνή εικόνα. Εάν δεις τη Μόνα Λίσα δείχνει ακριβώς όπως περίμενες να δείχνει. Με Την Κραυγή όμως οι άνθρωποι δεν είναι προετοιμασμένοι. Νομίζουν ότι την ξέρουν επειδή έχουν δει τα καρτούν, τις παρωδίες. Το αυθεντικό όμως είναι κάτι άλλο. Η δύναμη να σε σοκάρει παραμένει αμείωτη”. […]

Σε μια κοινωνία που εξελίσσεται ταχύτατα, πολυεπίπεδη και πιο αποπροσανατολισμένη από ποτέ, “Η Κραυγή”αντιπροσωπεύει τις διάφορες καταστάσεις άγχους των ημερών μας. Από το αν ξεχάσαμε τον φούρνο αναμμένο ως την προσωπική τραγωδία. […] Η ανθεκτικότητά της στον χρόνο την κάνει να ξεπερνά τις τάσεις στην αγορά της τέχνης.

Πηγή: Financial Times

πηγή:

 http://www.toperiodiko.gr

Η κτηνωδία των πολιτισμένων του βορρά

Ποιος είναι το κτήνος τελικά; Τι αξίζει άραγε σ’ αυτούς που αποφασίζουν για την ζωή και τον θάνατο ελεύθερων πλασμάτων; Ποιος θα κυνηγήσει επιτέλους νόμιμα τα κτήνη του πλανήτη; Θα έρθει άραγε κάποτε η στιγμή να βρεθούν στην πλευρά του κυνηγημένου; Σίγουρα όταν μυρίσουν το δικό τους αίμα θα καταλάβουν έστω και την ύστατη στιγμή την αγωνία του άδικου θανατικού που σπέρνουν συνέχεια.

Χιλιάδες Νορβηγοί (ανθρωπόμορφα κτήνη) εγγράφηκαν για να κυνηγήσουν 16 από τους 30 εναπομείναντες λύκους της χώρας. 

Οι αιτήσεις των Νορβηγών κυνηγών για την άδεια θήρευσης 16 λύκων έφτασαν τις 11.571 φέτος, διαμορφώνοντας μία αναλογία 723 κυνηγών ανά λύκο, για ένα πληθυσμό που μπορεί να αριθμεί μόλις 30 άτομα ελεύθερα στην άγρια φύση της χώρας. 

Η νορβηγική καφέ αρκούδα ακολούθησε σε ζήτηση, με 10.930 εγγεγραμμένους κατόχους άδειας να δηλώνουν πρόθεση για το κυνήγι 18 ζώων. 

Ο αριθμός των ατόμων που εγγράφηκαν για το κυνήγι λύκων τη σεζόν 2015-16 είναι αρκετά υψηλότερος σε σύγκριση με τη σεζόν 2013-14, όπου τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι οι ενδιαφερόμενοι ήταν κάτω από 10.000. 

Στη Νορβηγία, η εποχή κυνηγιού λύκων ξεκινά την 1η Οκτωβρίου και λήγει στις 31 Μαρτίου. Η Νορβηγία έχει ισχυρή κυνηγετική παράδοση και διαθέτει πάνω από 200.000 εγγεγραμμένους κυνηγούς, μεταξύ των οποίων και 500 γυναίκες που κάθε χρόνο αυξάνουν το ποσοστό τους. 

Οι περισσότεροι λύκοι βρίσκονται στο νοτιοανατολικό κομμάτι της Νορβηγίας, όπου υπάρχει επίσης ένας καθορισμένος βιότοπος. Ωστόσο, αρκετοί λύκοι περιπλανώνται σε άλλες περιοχές της χώρας και θέτουν τη ζωή τους σε κίνδυνο. 

Οι λύκοι που εισέρχονται στη Σουηδία, τη Φινλανδία ή τη Ρωσία είναι πιο τυχεροί καθώς σε αυτές τις χώρες προστατεύεται περισσότερο η βιωσιμότητα των εύθραυστων πληθυσμών. 

Παρά το γεγονός ότι ούτε οι αρκούδες, ούτε οι λύκοι έχουν τα επιθυμητά επίπεδα πληθυσμού, οι νορβηγικές αρχές αποφάσισαν να εκδώσουν άδειες κυνηγιού για την προστασία των μικρών κτηνοτροφικών μονάδων, σύμφωνα με το υπουργείο Περιβάλλοντος της χώρας. 

Η κυβερνητική πολιτική επί του παρόντος επιτρέπει την παρουσία τριών θηλυκών ικανών για αναπαραγωγή εντός της οριοθετημένης προστατευόμενης περιοχής. Αυτό όμως δεν είναι αρκετό για τη διατήρηση ενός υγιούς πληθυσμού, αναφέρουν οι ειδικοί.

http://www.stontoixo.com

Η δικτατορία που έρχεται

«Το χέρι υπέγραψε συνθήκη, γέννησε πυρετό,

θέρισε η πείνα κι έπεσε ακρίδα

μέγα το χέρι που έχει τόση εξουσία

στον άνθρωπο, με τ’ όνομα του ορνιθοσκαλισμένο».

Ντύλαν Τόμας, Το χέρι που υπέγραψε

Στις 8 Ιουλίου, το Ευρωκοινοβούλιο με 432 ψήφους υπέρ, 241 κατά και 32 αποχές, ενέκρινε ψήφισμα με το οποίο προετοιμάζεται το έδαφος για την υπογραφή συνθήκης ελεύθερου εμπορίου ανάμεσα στην ΕΕ και τις ΗΠΑ με την επωνυμία «Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων» (TTIP).[i] Πρόκειται για ένα αποφασιστικό βήμα προς την ολοκλήρωση αυτού που ο Κ. Πολάνυι αποκαλούσε «μεγάλο μετασχηματισμό» της καπιταλιστικής κοινωνίας. Δηλαδή, την ολοκλήρωση της ιστορικής διαδικασίας που αποβλέπει στην πλήρη αγοραιοποίηση της κοινωνικής ολότητας και την υπαγωγή όλων των πτυχών του οργανωμένου κοινωνικού βίου στην δικτατορική κυριαρχία του κεφαλαίου, μέσω της κατάργησης των συλλογικών ελέγχων που οι κολεκτιβιστικές τάσεις είχαν επιβάλλει προκειμένου να προστατευτούν τα ασθενέστερα στρώματα από τις καταστροφικές συνέπειες της οικονομίας της αγοράς.[ii] Πέρα ωστόσο από την αρνητική όψη της άρσης των κοινωνικών ελέγχων, η διαδικασία αγοραιοποίησης έχει και «θετικό», δηλαδή ενεργητικό, περιεχόμενο το οποίο θα μπορούσαμε, κάπως σχηματικά, να το συνοψίσουμε ως εξής: σε ανθρωπολογικό επίπεδο, συνεπάγεται την εξύψωση της άντλησης οικονομικής ωφέλειας σαν μοναδικού ορθολογικού κινήτρου για την ανθρώπινη συμπεριφορά (homo economicus). Η άτυπη τάση προς την ψυχρή οικονομίστικη λογική που ανέκαθεν συνιστούσε χαρακτηριστικό του τρόπου σκέψης και της ψυχοσύνθεσης του ανθρωπολογικού τύπου του μπουρζουά, και που η ιστορική αστική τάξη πάσχιζε να συγκαλύψει μέσω της λογοτεχνίας, της τυπολατρικής ηθικής και της ψεύτικης θρησκευτικής ευλάβειας της, τείνει στην νεοφιλελεύθερη νεωτερικότητα να προσλάβει διαστάσεις κανονιστικής αρχής της ορθολογικότητας, μιας οικουμενικής αλήθειας που είναι αυθύπαρκτη στην «φύση» του ανθρώπου και ως τέτοια οφείλει να καθρεφτίζεται στα συστήματα αξιών και στις πολιτισμικές πεποιθήσεις που αναπαράγονται από τους θεσμούς κοινωνικοποίησης του κυρίαρχου κοινωνικού παραδείγματος (π.χ. σχολεία, παν/μια, ΜΜΕ). Η μετεξέλιξη αυτή βρίσκει έκφραση και στο πνεύμα οργάνωσης της ετερόνομης κοινωνικής ολότητας που αναγνωρίζει την αρχή της κερδοφορίας σαν την μοναδική ορθολογική αρχή γύρω από την οποία θα πρέπει να οργανωθεί η συλλογική ύπαρξη της κοινωνίας. Η τάση για ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας και για εμπορευματοποίηση του συνόλου των κοινωνικών αγαθών μέσω της μαζικής εξαγοράς τους από έναν πανίσχυρο και υπερδιογκωμένο ιδιωτικό τομέα δεν είναι παρά η λογική προέκταση του σκεπτικού που αναφέραμε προηγουμένως. Η εξυπηρέτηση του στενού εγωιστικού συμφέροντος και η επιδίωξη της ατομικής κερδοφορίας, εκλαμβάνονται σαν οι μοναδικοί παράγοντες που μπορούν να διασφαλίσουν την ομαλή διεκπεραίωση των ζωτικών κοινωνικών λειτουργιών. Σύμφωνα με αυτό το πνεύμα, ακόμη και η παροχή και κατανάλωση νερού και ηλεκτρικού ρεύματος, η εξόρυξη στρατηγικής σημασίας πρώτων υλών, ή η αποκομιδή σκουπιδιών, είναι λειτουργίες που θα πρέπει να περιέλθουν στον έλεγχο της αγοράς προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι οι λειτουργίες αυτές θα εξακολουθήσουν να επιτελούνται σωστά και με την μέγιστη οικονομική παραγωγικότητα και αποτελεσματικότητα. Τέλος, ερχόμαστε στην καθολική υποκατάσταση των οργανικών κι αδιαμεσολάβητων κοινωνικών σχέσεων από απρόσωπες νομικές σχέσεις που τελούν υπό την αιγίδα του Κράτους και στην αποθέωση του χρήματος ως μοναδικού μέσου για την ικανοποίηση των ανθρώπινων αναγκών κι επιθυμιών.

Η TTIP προβλέπει την πλήρη απορρύθμιση της ευρωπαϊκής αγοράς σε όλους τους τομείς, στα πρότυπα του αχαλίνωτου καπιταλισμού που κυριαρχεί στις ΗΠΑ. Θα πούμε μόνο ένα παράδειγμα ως προς το τι μπορεί να συνεπάγεται αυτή η διαδικασία για τα ετεροκαθοριζόμενα στρώματα. Στην Ευρώπη υπάρχουν 1.200 ουσίες που απαγορεύεται να χρησιμοποιηθούν στην παρασκευή καλλυντικών, επειδή οι ουσίες αυτές απέτυχαν να περάσουν τα εργαστηριακά τεστ στα οποία υποβλήθηκαν για να αποδειχτεί ότι δεν είναι ζημιογόνες για την υγεία των καταναλωτών. Από την άλλη, στις ΗΠΑ οι ουσίες που απαγορεύονται φτάνουν με το ζόρι τις… 12. Αυτό συμβαίνει διότι ενώ στην Ευρώπη το προϊόν πρέπει πρώτα να αποδειχτεί ότι πληρεί τις προδιαγραφές για την προστασία της δημόσιας υγείας και μετά να κυκλοφορήσει στην αγορά, στις ΗΠΑ η νομοθεσία προβλέπει ότι το προϊόν θεωρείται αβλαβές μέχρι αποδείξεως του εναντίου! Δηλαδή, αν κάποιος πελάτης δεν υποβάλλει επίσημο παράπονο το οποίο θα πρέπει να είναι και σε θέση να το αποδείξει, οι εταιρείες θεωρείται ότι φέρουν την ευθύνη για την ποιότητα των εμπορευμάτων που λανσάρουν στην αγορά και επαφίεται αποκλειστικά σε αυτές να συμπεριφερθούν «ηθικά». Και φυσικά ο καταναλωτής θα πρέπει μετά να καταθέσει μήνυση και να κοντραριστεί δικαστικά με την τάδε ή δείνα εταιρεία, με ότι αυτό συνεπάγεται για την πελώρια ανισότητα των μέσων που έχει στη διάθεση του ο μέσος ιδιώτης και ένας εταιρικός κολοσσός που εμπλέκονται σε δικαστική διαμάχη.

Πρόκειται για μια άλλη έκφανση της κυρίαρχης συστημικής ιδεολογίας, σύμφωνα με την οποία η σύμβαση που υπογράφεται ανάμεσα σε έναν εργαζόμενο και έναν εταιρικό κολοσσό συνάπτεται «ελεύθερα» κι εθελοντικά από δύο «ισότιμα» μέρη. Αυτή η λογική της ίσης αντιμετώπισης από τον αστικό νόμο επιστρατεύτηκε στις αρχές του αιώνα για να κηρύξει παράνομες τις πρώτες μαζικές απεργίες εργατών στις ΗΠΑ, αφού σύμφωνα με το σκεπτικό των πολιτικών και δικαστικών ελίτ, ήταν οι εργάτες αυτοί που χρησιμοποιούσαν αθέμιτα μέσα εξαναγκασμού κατά της επιχείρησης, συνασπιζόμενοι εναντίον της σε ένα κοινό απεργιακό μέτωπο.[iii] Κατόπιν τούτου, οι δυνάμεις καταστολής του Κράτους καλούνταν από τους «πληγέντες» εκατομμυριούχους για να επέμβουν δυναμικά και να συντρίψουν τις κινητοποιήσεις χρησιμοποιώντας, δολοφονική πολλές φορές, βία και λειτουργώντας απροκάλυπτα και χωρίς περιστροφές σαν νόμιμοι μπράβοι των οικονομικών ελίτ. Δεν τίθετο θέμα ταξικής μεροληψίας, δεδομένου ότι οι προλετάριοι ήταν εκείνοι που είχαν παραβιάσει και καταπατήσει τις διατάξεις του, ιερού για την αρπακτική μπουρζουαζία, δικαίου των συμβάσεων. Στην περίοδο της νεοφιλελεύθερης νεωτερικότητας, βλέπουμε ότι αυτή η εξουσιαστική νοοτροπία και οι ανορθολογικές αντιλήψεις επιστρέφουν ξανά, ισχυρότερες από πριν. Άλλωστε, δεν έχει περάσει πολύς καιρός από την σφαγή των απεργών ανθρακωρύχων στο Κέιπ Τάουν,[iv] ενώ μόλις πρόσφατα αποκαλύφτηκε ότι ο πολυεθνικός κολοσσός της Walmart στρατολόγησε τις κρατικές υπηρεσίες ασφαλείας των ΗΠΑ (FBI) σε μια προσπάθεια να καταστείλει στην γέννηση του το κίνημα που ξέσπασε ανάμεσα στους 1,3 εκατομμύρια ανοργάνωτους εργαζόμενους της επιχείρησης υπέρ της ένταξης τους σε εργατικές ενώσεις.[v] Κατά τα άλλα, η ζοφερή πραγματικότητα της ανισοκατανομής της δύναμης και της ιεραρχικής ταξικής δομής της ετερόνομης καπιταλιστικής κοινωνίας συγκαλύπτεται επιμελώς κάτω από τον μύθο μιας χιμαιρικής τυπικής ισονομίας και μιας ψευδεπίγραφης ατομικής ελευθερίας.

Μια παρόμοια χαλάρωση των προστατευτικών διατάξεων προβλέπεται από την TTIP και στον τομέα των επεξεργασμένων τροφίμων, όπου οι μεγάλες πολυεθνικές που δραστηριοποιούνται στο κομμάτι των agro-business θα έχουν επιτέλους την ευκαιρία να κατακλύσουν την ευρωπαϊκή αγορά με μεταλλαγμένα διατροφικά προϊόντα. Μάλιστα, καμία σημασία δεν θα έχει αν τα επίμαχα προϊόντα θα υποχρεωθούν να φέρουν ειδική προειδοποιητική ετικέτα που θα εφιστά την προσοχή του καταναλωτή στο γεγονός ότι περιέχουν γενετικά τροποποιημένες ουσίες. Όπως και σε άλλα πράγματα, η θρυλούμενη ελευθερία της ατομικής επιλογής του καταναλωτή στην οικονομία της αγοράς δεν είναι παρά ένας ιδεολογικός μύθος. Καταρχάς, η επιλογή αυτή προσκρούει στα πολύ πραγματικά όρια του χρήματος που ο κάθε άνθρωπος έχει στην κατοχή του προκειμένου να μπορέσει να ικανοποιήσει τις όποιες ανάγκες και επιθυμίες του. Με την σειρά της, η αγοραστική δύναμη επιδρά πάνω στον μηχανισμό των τιμών, ο οποίος, παρ’ όλο που κατά μια έννοια λειτουργεί ως εργαλείο ροής πληροφοριών από τον καταναλωτή προς τον παραγωγό, ταυτόχρονα επιδρά και ο ίδιος στη διαθεσιμότητα ενός προϊόντος μέσω της αύξησης της τιμής. Το αποτέλεσμα είναι ότι καταγράφοντας αύξηση της ζήτησης, στην πραγματικότητα περιορίζει την ικανοποίηση της καταγεγραμμένης ανάγκης στη βάση κριτηρίων οικονομικής δύναμης, δηλαδή στα οικονομικά ισχυρά στρώματα της κοινωνίας. Έτσι, ενώ στο πλαίσιο της οικονομίας της αγοράς έχουμε ίσως μια αντικειμενική καταγραφή των προτιμήσεων του καταναλωτή μέσω των τιμολογιακών διακυμάνσεων, δεν έχουμε όμως ικανοποιητική και δίκαιη κατανομή των αγαθών, αφού μόνο οι εύπορες τάξεις μπορούν να καταναλώνουν και να ικανοποιούν τις ανάγκες τους για αγαθά που παρουσιάζουν αυξημένη ζήτηση. Έτσι, φτάνουμε σε ένα ανορθολογικό σύστημα παραγωγής και κατανομής των αγαθών, στο πλαίσιο του οποίου όσο πιο μεγάλη είναι η ανάγκη της κοινωνίας για ένα συγκεκριμένο προϊόν, τόσο πιο περιορισμένα τα μέσα που έχει στη διάθεση της για να την ικανοποιήσει! Από εκεί και πέρα, οι μεγάλες εταιρείες agro-business, εξαιτίας των οικονομιών κλίμακας που είναι σε θέση να πετυχαίνουν και χάρη στην πρόσβαση που διαθέτουν στα πιο εξελιγμένα τεχνολογικά μέσα, έχουν την δυνατότητα να πουλούν ελκυστικότερο προϊόν σε τιμές που είναι περισσότερο προσιτές από αυτές των ανταγωνιστών τους. Έτσι, είναι ζήτημα χρόνου τα ακριβότερα και σπανιότερα βιολογικά προϊόντα να εξαφανιστούν από την ευρωπαϊκή αγορά, εκτός αν οι ευρωπαίοι καταναλωτές, των οποίων η αγοραστική δύναμη ολοένα και μειώνεται, αποφασίσουν για κάποιον ανεξήγητο λόγο, να δράσουν όλοι μαζί ανορθολογικά, από την άποψη μιας αναγκαίας ανάλυσης κόστους-οφέλους που υποχρεωτικά ρυθμίζει την ικανοποίηση των αναγκών σε μια αγοραία οικονομία, και να αγοράζουν ακριβότερα προϊόντα την στιγμή που το εισόδημα τους μειώνεται. Το πολύ, πολύ τα βιολογικά προϊόντα να μετατραπούν σε είδος πολυτελούς κατανάλωσης διαθέσιμα μόνο για τα προνομιούχα κοινωνικά στρώματα, πράγμα που έχει ήδη αρχίσει να συμβαίνει σε κάποιο βαθμό. Γίνεται αντιληπτό, ότι τα πέραν του Ατλαντικού σκουπίδια θα ενσκήψουν σαν γάγγραινα πάνω στους ανυποψίαστους ευρωπαίους, κυριεύοντας τις αγορές και θέτοντας τις επικρατούσες τάσεις ως προς το πρότυπο της παραγωγής και την κατανάλωσης. Ήδη, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία, στις ΗΠΑ «το 70% όλων των επεξεργασμένων τροφίμων που πωλούνται στα αμερικανικά σούπερ μάρκετ περιέχουν πλέον γενετικά τροποποιημένα συστατικά».[vi]

Αυτή η ζοφερή πρόγνωση περί των συστημικών τάσεων που δρουν «αντικειμενικά» ευνοώντας τις οικονομίες κλίμακας, βασίζεται κατά ένα μέρος στην άδοξη κατάληξη που είχε ο νόμος για το 35ώρο στην Γαλλία. Ο «προοδευτικός» νόμος που είχε ψηφιστεί από την κυβέρνηση Σοσιαλιστών – Πρασίνων το 2000, ουδέποτε καταργήθηκε επίσημα από την εθνοσυνέλευση. Ωστόσο, συμπληρώθηκε το 2004 (κεντροδεξιά κυβέρνηση Ραφαρέν) από μια καινούρια νομοθετική διάταξη η οποία αύξανε υπέρογκα τις εργατοώρες των υπερωριών κι επέτρεπε την «ευέλικτη», κατά περίπτωση εφαρμογή του επτάωρου, ανάλογα με τις προτιμήσεις του εργοδότη και την ατομική αξιολόγηση των παραγωγικών αναγκών της επιχείρησης του. Λίαν συντόμως, τα αφεντικά που έκαναν εθελοντική χρήση αυτής της νομοθετικής ρύθμισης, μπόρεσαν να κατοχυρώσουν ότι οι επιχειρήσεις τους θα λειτουργούσαν με παρατεταμένο ωράριο χωρίς να είναι υποχρεωμένοι να προβούν σε αντίστοιχη αύξηση δαπανών ως προς την μισθοδοσία. Με αυτόν τον τρόπο, εξασφάλισαν το στρατηγικό πλεονέκτημα απέναντι στους ανταγωνιστές τους. Όσοι θέλησαν να μείνουν πιστοί στην εφαρμογή του επτάωρου τέθηκαν μπροστά στο δίλημμα είτε να υποκύψουν στον ανταγωνισμό και να αφανιστούν, είτε να ακολουθήσουν την ίδια τακτική κατάργησης στην πράξη του επταώρου προκειμένου να καταστήσουν τις επιχειρήσεις τους εκ νέου ανταγωνιστικές. Η τάση γενικεύτηκε και ο νόμος περιέπεσε σε αχρηστία, σε σημείο που να έχει υποστεί απανωτές αναθεωρήσεις προς το χειρότερο από το γαλλικό κοινοβούλιο και πλέον να έχει καταστεί ως επί το πλείστον συμβολικός.[vii]

Τέλος, ένα ακόμη τερατούργημα που προβλέπεται να θεσπιστεί από την TTIP είναι ο λεγόμενος Μηχανισμός Επίλυσης Διαφορών μεταξύ Επενδυτών και Κρατών (Investor-State Dispute Settlements). Η θεσμοποίηση ενός μηχανισμού διαιτησίας ανάμεσα σε κράτη και επενδυτές υποδηλώνει πως στα μάτια των υπερεθνικών κέντρων πολιτικής και οικονομικής εξουσίας, η ανάγκη της προστασίας του δημόσιου συμφέροντος, ουδόλως υπερτερεί της ανάγκης για την προστασία της κερδοφορίας των πολυεθνικών. Θα λέγαμε πως, οδηγώντας την νεοφιλελεύθερη αντίληψη στην λογική της κατάληξη, οι τεχνοκράτες που εμπνεύστηκαν το θεσμικό πλαίσιο της TTIP καταλήγουν ότι είναι πρακτικά αδύνατο να γίνει διάκριση ανάμεσα στα εταιρικά συμφέροντα από την μία, και το συμφέρον του κοινωνικού «συνόλου» από την άλλη, μιας και οι επιχειρήσεις, και ειδικότερα οι πολυεθνικές, είναι οι κατεξοχήν φορείς της οικονομικής ανάπτυξης στο σύστημα της διεθνοποιημένης οικονομίας της αγοράς, οι οικονομικές ατμομηχανές της δημιουργίας πλούτου και θέσεων εργασίας. Αυτή η εγγενής, αντικειμενική τάση του συστήματος κατοχυρώνεται νομικά από τον μηχανισμό ISDS, ο οποίος αναγνωρίζει εξορισμού ότι η διαφύλαξη των συμφερόντων των «επενδυτών» είναι εξίσου σημαντική με την προάσπιση της κοινωνίας από μονομερείς ενέργειες παραγόντων που συγκεντρώνουν στα χέρια τους τεράστια οικονομική δύναμη. Έτσι, σε μια πλήρη αντιστροφή της επικρατούσας άποψης της σοσιαλδημοκρατικής περιόδου, αντί να αναγνωρίζεται ρητά το δικαίωμα της κοινωνίας να αυτοπροστατεύεται ως συλλογικό σώμα από τις ατομοκεντρικές εγωιστικές μηχανορραφίες των μεμονωμένων καπιταλιστών που αποβλέπουν μόνο στην μεγιστοποίηση του προσωπικού τους κέρδους, αντίθετα αναγνωρίζεται το δικαίωμα του κάθε καπιταλιστή αετονύχη να διεκδικήσει αποζημίωση από μια κυβέρνηση σε περίπτωση που θεωρήσει ότι τα συμφέροντα του ζημιώθηκαν από τις ενέργειες της. Ήδη κάποια παράσιτα του διεθνοποιημένου καπιταλισμού έχουν σπεύσει να κάνουν χρήση αυτή της διασταλτικής ερμηνείας του δικαίου, όπως η σουηδική πολυεθνική Vatenfall. Η εν λόγω εταιρεία υπέβαλε μήνυση κατά της γερμανικής κυβέρνησης απαιτώντας αποζημίωση έξι δισεκατομμυρίων ευρώ, επειδή μετά το πυρηνικό ατύχημα στην Φουκουσίμα, η κυβέρνηση διέταξε το κλείσιμο των πυρηνικών μονάδων παραγωγής ενέργειας στο Κρούμελ και στο Μπρουνσμπούτελ στις οποίες η Vatenfall είχε επενδύσει χρήματα.[viii] Δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς, ότι με τα όργανα διαιτησίας που συγκροτούνται στο υπερεθνικό επίπεδο να αποφαίνονται μαζικά υπέρ των εταιρειών, ακόμη και η ανάγκη απεμπλοκής από οικολογικά καταστροφικές πηγές ενέργειας όπως η πυρηνική, θα καταστεί οικονομικά ασύμφορη για τα μεμονωμένα κράτη και κατ’ επέκταση για τους υπηκόους τους που συνιστούν την φορολογική τους βάση. Στην περίπτωση αυτή, θα έχουμε να διαλέξουμε ανάμεσα στην επιταχυνόμενη οικολογική καταστροφή που απειλεί να καταστήσει τον πλανήτη μη-βιώσιμο στο όχι πολύ μακρινό μέλλον, ή στην οικονομική καταστροφή των προλετάριων μέσω της υπερχρέωσης των μεμονωμένων κρατών. Σε κάθε περίπτωση, τα όπλα μαζικής καταστροφής που οι ελίτ κρατούν στα χέρια τους για να μας εκβιάζουν φαίνεται να πολλαπλασιάζονται, ενώ οι ταξικές άμυνες της κοινωνίας φαίνεται ολοένα ότι εξασθενίζουν.



[i] https://www.theparliamentmagazine.eu/articles/news/ttip-eu-parliament-vote-paves-way-new-isds.

[ii] Κ. Πολάνυι, Ο μεγάλος μετασχηματισμός (Νησίδες).

[iii] «Εκείνη την εποχή ιδρύονται τα πρώτα εργατικά σωματεία […]. Τα δικαστήρια αποφάνθηκαν ότι τα σωματεία ήταν συνωμοτικές οργανώσεις που είχαν σκοπό την παρεμπόδιση του εμπορίου και τα κήρυξαν παράνομα. Ένας δικαστής της Νέας Υόρκης επέβαλε πρόστιμο στα εικοσί πέντε μέλη μιας Ένωσης Εμποροραφτών, δηλώνοντας: ‘Σ’ αυτή την προνομιακή χώρα, η οποία διαθέτει νόμους και ελευθερία, ο δρόμος της προόδου είναι ανοικτός σε όλους… Κάθε Αμερικανός γνωρίζει ή θα έπρεπε να γνωρίζει ότι ο νόμος είναι ο καλύτερος του φίλος και ότι δεν έχει ανάγκη από τεχνητές μορφές προστασίας’ […]». Στο H. Zinn, Ιστορία του λαού των Ηνωμένων Πολιτειών (Αιώρα), σελ. 250.

[iv] Marikana mine shootings revive bitter days of Soweto and Sharpeville, http://www.theguardian.com/world/2012/sep/07/marikana-mine-shootings-revive-soweto.

[v] Walmart Recruited FBI and Lockheed Intelligence Unit for Surveillance of Employee Union Activity, http://www.allgov.com/news/controversies/walmart-recruited-fbi-and-lockheed-intelligence-unit-for-surveillance-of-employee-union-activity-151127?news=857944.

[vi] TTIP/TPP: Ζήτω η παντοκρατορία των πολυεθνικών!, Άπατρις, Οκτώβριος – Νοέμβριος 2015.

[vii] In France, New Review of 35-Hour Workweek, http://www.nytimes.com/2014/11/27/business/international/france-has-second-thoughts-on-its-35-hour-workweek.html?_r=0.

[viii] Vatenfall sues Germany over phase-out policy, http://www.world-nuclear-news.org/C-Vattenfall-sues-Germany-over-phase-out-policy-16101401.html.

 antisystemic

H ανυπακοή είναι το θεμέλιο της ελευθερίας

Εκείνον τον πολύ θερμό Ιούνιο του σωτήριου (πραγματικά σωτήριου) έτους 1789, η αίθουσα συνεδριάσεων των τριών τάξεων, στα ανάκτορα του Λουδοβίκου ΙΣΤ΄ ήταν κλειδωμένη (έτσι κι αλλιώς ο Λουί ήταν μανιώδης συλλέκτης κλειδιών, έβαλε ένα κλειδί παραπάνω). Οι εκπρόσωποι λοιπόν της Γ’ Τάξης κατέλαβαν την αίθουσα του σφαιριστηρίου όπου και έδωσαν τον ιστορικό όρκο της 20ής Ιουνίου να παραμείνουν ακλόνητοι και ενωμένοι μέχρι την ψήφιση του νέου Γαλλικού Συντάγματος. Η πράξη αυτή ήταν καθόλα παράνομη. Όμως, όπως έλεγε ο Χένρι Ντέιβιντ Θορό: «η ανυπακοή είναι το πραγματικό θεμέλιο της ελευθερίας. Οι υπάκουοι θα πρέπει να είναι σκλάβοι». Και η παράνομη αυτή πράξη οδήγησε στην ιστορική νύχτα της 4ης Αυγούστου, στη Διακήρυξη Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και στην γκιλοτίνα, αν θέλετε, που κατέβηκε πάνω στο τρυφερό κεφάλι της Μαρίας Αντουανέτας

Η ελληνική «αίθουσα του σφαιριστηρίου» υπήρξε πάντα η Πλατεία Συντάγματος. Εκατόν τριάντα τρία χρόνια έπειτα από εκείνον τον θερμό Ιούνιο, τον Οκτώβριο του 1922, ένας καθημαγμένος λαός, δημιουργεί εκεί μια μεγαλειώδη συγκέντρωση 100.000 ανθρώπων. Το αίτημα είναι πάλι η δικαιοσύνη. «Η Μικρασιατική καταστροφή δεν προήλθε είπαν από ήττα αλλά από προδοσία». Το αποτέλεσμα είναι γνωστό: Μια αμφιλεγόμενη δίκη, και -εδώ αντί για γκιλοτίνα- 6 τουφεκιές! Η περίφημη «δίκη των έξι» δεν θα γινόταν ποτέ αν ο λαός δεν έβγαινε στο δρόμο να απαιτήσει δικαιοσύνη.

Η ματωμένη πλατεία Ταχρίρ, η πολύπαθη πλατεία Ταξίμ, η αιματοβαμμένη Τιεν Αν Μεν υπήρξαν πάντα μεγάλα ζυμωτήρια πολιτικών εξελίξεων, διαψεύδοντας όσους  διακηρύσσουν ότι η ιστορία γράφεται μόνο από αξιόλογες ή μη πολιτικές προσωπικότητες. Η αντίσταση, η συμμετοχή, η άρνηση, η πίεση, η στήριξη, όταν εκφράζονται ομόφωνα κι ομόθυμα υποκαθιστούν το λειψό ανάστημα των ηγετών και πιάνουν τον κοντυλοφόρο της ιστορίας.

Είμαστε συνυπεύθυνοι όταν παρακολουθούμε θηριωδίες, είμαστε συμμέτοχοι όταν περνούν από δίπλα μας σκοτωμένα παιδιά, είμαστε άξιοι της τύχης μας όταν μας ξηλώνουν τα αμπέλια και τις ελιές, είμαστε εκούσιοι φουκαράδες όταν μας ψαλιδίζουν τους μισθούς, τα επιδόματα, τη σύνταξη. Και είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε χρήση της δημοκρατίας διορθώνοντας τα σφάλματα, προλαβαίνοντας τα εγκλήματα, αποτρέποντας τους εκβιασμούς που συμβαίνουν σε μας ή σε άλλους  μπροστά μας. «Εκτιμώ μόνο αυτούς που μου αντιστέκονται», έλεγε ο Σαρλ Ντε Γκολ, ενώ ο Χάουαρντ Ζιν είχε πει: «To να διαμαρτύρεσαι πέρα από τα όρια του νόμου δεν είναι παρέκκλιση από τη δημοκρατία. Είναι απόλυτα αναγκαίο γι’ αυτήν». 

http://www.artinews.gr

H αυτο-αγιογραφία του Βασιλέως

του Στρ. Μπουλαλάκη

«Το άκουσμα δε τούτο μας ηλέκτρισεν αμφοτέρους, διότι εννοήσαμεν ότι επρόκειτο περί ευρήματος. […] Απλή πρόχειρος εκφύλλισις των χειρογράφων μ’ έπεισαν εν τω άμα ότι επρόκειτο περί θησαυρού μωρίας, ικανού να μας χαρίσει πολλάς ώρας ευθυμίας»

Μπάμπης Άννινος, «Ο σύλλογος των εισαγγελέων» (1925)

Το έχει φαίνεται η εποχή για τις ναυαρχίδες του πάλαι ποτέ έγκυρου και κραταιού αστικού Τύπου να φλερτάρoυν με τους δικτάτορες και τους βασιλιάδες. Πέρσι τον Δεκέμβρη, η Καθημερινή μοίραζε τη βιογραφία του Ι. Μεταξά, ο οποίος έκλεινε τη σειρά των «Ηγετών του ελληνισμού» (δίπλα στον Βενιζέλο, τον Περικλή, τον Ιουστινιανό, τον Κολοκοτρώνη κ.ά.). Φέτος ήταν η σειρά του Βήματος να μοιράσει την τρίτομη αυτοβιογραφία του Κωνσταντίνου (με τη «συγγραφική αρωγή» του Γεωργίου Μαλλούχου και επιμέλεια  Γιάννη Διαμαντή).

O KΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΠΑΕΙ ΤΟΥΒΛΑ. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΠΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΩΝ ΕΠΙΚΑΙΡΩΝ (28/10/66) ΜΕ ΤΙΤΛΟ «Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΜΕ ΤΗΝ ΜΑΥΡΗ ΖΩΝΗ»

Μέσα από τις σελίδες του έργου αναδύεται μια εικόνα αλλόκοτη: ένας βαθιά δημοκράτης άναξ, σχεδόν κρυπτοεδαΐτης, λάτρης του Θεοδωράκη, ορκισμένος πολέμιος της Χούντας, σοφός πολιτικός (σε κρίσιμες στιγμές, συμβουλεύει τους πάντες, δίνοντας  καίριες λύσεις, από τον ντε Κλερκ της Ν. Αφρικής μέχρι τον Χουάν Κάρλος) κλπ. Βαθιά δημοκράτες ήταν και οι γονείς του, Παύλος και Φρειδερίκη,  και υπέστησαν  βαρύτατες θυσίες γι’ αυτό. Φανταστείτε τι σημαίνει  να αναγκάζεσαι να ανάψεις το τζάκι Ιούνιο μήνα! Παραθέτω:

«Ένα από τα πρώτα δώρα που έλαβαν ο πατέρας μου και η μητέρα μου ήταν από τον Ιωάννη Μεταξά: η παιδική στολή των μελών της ΕΟΝ. Παρόλο που ήταν Ιούνιος μήνας, ο πατέρας μου ζήτησε να ανάψουν το τζάκι και την πέταξε μέσα στη φωτιά!»  (τ. Α΄, σ. 72).

Η θυσία, βεβαίως  ήταν ακόμα μεγαλύτερη,  καθότι ο Παύλος  ήταν γενικός αρχηγός της ΕΟΝ. Δημοσίως λοιπόν ηγούνταν της ΕΟΝ και ιδιωτικώς άναβε το τζάκι για να κάψει τη στολή της — σαν τους  κρυπτοχριστιανούς ένα πράμα. Συνεχίζω με άλλο παράθεμα:

«Ο πατέρας μου, ο Παύλος όπως λίγοι ίσως θα ανέμεναν, αντιμετώπισε πολύ θετικά την ίδρυση της ΕΔΑ. Ήταν αναμφισβήτητα ένα βήμα προς τη σταθερότητα. Η ΕΔΑ ήταν από κάθε πλευρά ένας πόλος ηρεμίας και προόδου για τον τόπο. Κανείς δεν έχει λόγο να φοβάται μια κοινοβουλευτική Αριστερά σε μια σύγχρονη δημοκρατία […] Κι εμένα ως Βασιλέως το κυριότερο μέλημά μου στις αρχές του 1967 ήταν να φτάσουμε με απλή αναλογική σε εκλογές» (τ. Α΄, σ. 264-265).

Εκεί όπου ο τέως εκμαίνεται είναι όταν αναφέρεται στη Χούντα:  «Οι παλιάνθρωποι [οι χουντικοί] με έφτασαν στο σημείο να σκέφτομαι ότι μοναδική λύση θα ήταν το εκτελεστικό απόσπασμα. Και το είχα αποφασίσει… αν μπορούσε ο [υποστράτηγος] Ζαφειρόπουλος να μου φέρει τους καταδρομείς στο Πεντάγωνο θα εκτελούσα τους χουντικούς επί τόπου. Ούτε στρατοδικεία ούτε τίποτα!» (τ. Γ΄,  σ. 251-252).

Είναι πάμπολλα τα αποσπάσματα αυτού του είδους, δημιουργώντας ισχυρά συναισθήματα στον αναγνώστη, είτε οργής είτε θυμηδίας –έως ακράτητο γέλωτα– είτε και τα δύο.  Η προσπάθεια υπερβαίνει σαφώς τα συνήθη όρια αυτοπροβολής και καλλωπισμού των αυτοβιογραφιών, και γι’ αυτό, νομίζω, αποτυγχάνει, καθώς είναι ελάχιστα πειστική.   Ας σημειωθεί ότι ένα από τα λιγοστά σημεία με ενδιαφέρον είναι το όξος και η χολή κατά του Καραμανλή που διαχέονται  σε όλο το έργο, γιατί εκεί ο τέως δεν προσπαθεί να φιλοτεχνήσει μια εικόνα αντίθετη με την πραγματικότητα. Αντίστοιχα, σκέφτομαι ότι, αν αντί να γεμίζει τις σελίδες με φληναφήματα (για το πόσο θετική ήταν –και καλά– η συνεισφορά της ΕΔΑ και πόσο διακαώς επιθυμούσε να νομιμοποιήσει το ΚΚΕ), μας περιέγραφε λίγες έστω από τις βυσσοδομίες των Ανακτόρων εναντίον της Αριστεράς, το ανάγνωσμα θα αποκτούσε πραγματικό ενδιαφέρον.

Είναι εντυπωσιακό πόσο φτωχό  σε σκέψη και πληροφορίες είναι ένα έργο πάνω από χίλιες σελίδες. Αποτελεί πηγή; Ασφαλώς, αλλά το θέμα είναι για ποιο πράγμα. Για δύο, νομίζω. Πρώτον να δούμε πώς ο Κωνσταντίνος και το επιτελείο του προσπαθεί να αγιογραφηθεί, να ξεπλύνει την εικόνα του. Για μια τέτοια μελέτη, είναι πράγματι χρήσιμη πηγή — και θα είχε μεγάλο ενδιαφέρον να ακούσουμε τις κασέτες  με την «εξονυχιστική καταγραφή, σχεδόν ημέρα με την ημέρα των αναμνήσεών του», για να δούμε πόση απόσταση διανύθηκε και πόσα κιλά βελτιωτικών και καλλυντικών χρειάστηκε να ριχτούν στο αρχικό ζυμάρι. Όπως πηγή αποτελεί και  για το τι μαγειρεύουν το Βήμα και ο Σταύρος Ψυχάρης. Γιατί, όσο κι αν δεν αρέσκεται κανείς σε ιντριγκαδόρικες ιστορίες, δυσκολεύεται  να πιστέψει ότι όλο το εγχείρημα απλώς «προέκυψε» ή  οργανώθηκε για λόγους κυκλοφοριακούς (σιγά το τεφαρίκι) —  ειδικά αν το συνδυάσει με κάποια περιέργως ευνοϊκά δημοσιεύματα του Βήματος, υπό μορφήν «ρεπορτάζ», υπέρ του τέως και των τέκνων του.

Συστήνω, πάντως,  στην εφημερίδα την επόμενη Κυριακή να μοιράσει τις Αλλόκοτες περιπέτειες του βαρώνου Μυνχάουζεν — μαζί με τα απομνημονεύματα του Βασιλέως σε κοινή έκδοση. Εκεί θα διαβάσουμε πώς ο Μυνχάζουζεν πέταξε πάνω σε βολίδα, ταξίδεψε στο φεγγάρι και γύρισε πίσω για να προλάβει να πάρει πρωινό και βρήκε τον Κωνσταντίνο να ετοιμάζει την απλή αναλογική και να εξοντώνει τους χουντικούς. Ή ακόμα καλύτερα, να μοιράσει, υπερπροσφορά, τρία σε ένα, τον Πινόκιο, τον Κωνσταντίνο και τον Μυνχάουζεν.  Μαζί.

Ο Στρ. Μπουλαλάκης είναι επίτιμος πρόεδρος του συλλόγου αγιογράφων-κιβδηλοποιών, γ.γ. των συστεγαζόμενων σωματείων «Επιμενίδης ο Κρης-Εδουάρδος Ληρ».

πηγή:

https://enthemata.wordpress.com/2015/12/13/kokos-2/#wp-toolbar