H τέχνη τού να μην κυβερνάσαι

του James C. Scot

Μόνο το νεωτερικό κράτος, τόσο στην αποικιακή όσο και στην ανεξάρτητη εκδοχή του, είχε τις δυνατότητες να πραγματοποιήσει ένα σχέδιο κυριαρχίας που ήταν μακρινό όνειρο για τον προ- αποικιακό πρόγονό του: να καθυποτάξει τους μη κρατικούς χώρους και λαούς. Το σχέδιο αυτό, στην ευρύτερή του έννοια, συνιστά την τελευταία μεγάλη κίνηση περίφραξης στη νοτιοανατολική Ασία. Επιδιώχθηκε σταθερά –έστω αδέξια και με πισωγυρίσματα- σε όλο τον προηγούμενο αιώνα τουλάχιστον. Οι κυβερνήσεις, αποικιακές ή ανεξάρτητες, κομμουνιστικές ή νεοφιλελεύθερες, λαϊκιστικές ή αυταρχικές, το ασπάστηκαν πλήρως. Η ξεροκέφαλη επιδίωξη του σκοπού αυτού από καθεστώτα κατά τα λοιπά τόσο διαφορετικά δείχνει ότι τέτοια σχέδια διοικητικής, οικονομικής και πολιτισμικής τυποποίησης είναι ενσωματωμένα στην ίδια την αρχιτεκτονική τού νεωτερικού κράτους.

Από την οπτική του κρατικού κέντρου, αυτή η κίνηση περίφραξης είναι, εν μέρει, μια προσπάθεια να εντάξει και να νομισματοποιήσει τους λαούς, τις γαίες και τους πόρους της περιφέρειας ούτως ώστε να τους κάνει, για να χρησιμοποιήσουμε τον γαλλικό όρο, rentable[1] –μετρήσιμους συντελεστές στο ακαθάριστο εθνικό προϊόν και στο εξωτερικό ισοζύγιο. Στην πραγματικότητα, οι λαοί της περιφέρειας ήταν ανέκαθεν οικονομικά συνδεδεμένοι με τα πεδινά και με το παγκόσμιο εμπόριο. Παρόλα αυτά, η προσπάθεια πλήρους ενσωμάτωσής τους παρουσιάστηκε υπό τον πολιτιστικό μανδύα της ανάπτυξης, της οικονομικής προόδου, του αλφαβητισμού και της κοινωνικής ένταξης. Στην πράξη, σήμανε κάτι άλλο. Ο στόχος του κράτους δεν ήταν τόσο να τους κάνει παραγωγικούς, όσο να καταστήσει την οικονομική τους δραστηριότητα ευανάγνωστη, φορολογήσιμη, αξιολογήσιμη, και δημεύσιμη, ή, αν όχι, να την αντικαταστήσει με μορφές παραγωγής που να είναι. Όπου μπορούσαν, τα κράτη εγκατέστησαν υποχρεωτικά σε μόνιμους οικισμούς τούς μετακινούμενους γεωργούς που ως τότε εκχέρσωναν και καλλιεργούσαν άλλα εδάφη κάθε χρόνο[2]. Προσπάθησαν να αντικαταστήσουν την ανοιχτή, από κοινού νομή με το κλειστό σύστημα ατομικής γαιοκτησίας των φιλελεύθερων οικονομιών. Δήμευσαν την ξυλεία και τον ορυκτό πλούτο και τα μετέτρεψαν σε εθνική περιουσία. Ενθάρρυναν την εμπορευματική γεωργία και τις μονοκαλλιέργειες σε φυτείες, αντί των πιο βιοποικίλων μορφών καλλιέργειας που ακολουθούνταν παλιότερα. Ο όρος περίφραξη φαίνεται πολύ ταιριαστός για τη διαδικασία αυτή, καθώς παραπέμπει στις αγγλικές περιφράξεις οι οποίες, από το 1761 και μετά, μέσα σε έναν αιώνα κατάπιαν τις μισές κοινόχρηστες αρόσιμες γαίες της Αγγλίας προς όφελος της ιδιωτικής, εμπορευματικής παραγωγής μεγάλης κλίμακας.

Η καινοτόμος και επαναστατική όψη αυτής της μεγάλης κίνησης περίφραξης φαίνεται καθαρότερα εάν χρησιμοποιήσουμε έναν πιο ευρυγώνιο ιστορικό φακό. Τα πρώιμα κράτη στην Κίνα και την Αίγυπτο –και, αργότερα, στην Ινδία επί Τσάντρα-Γκούπτα, στην κλασική Ελλάδα και στη ρεπουμπλικανική Ρώμη- ήταν, με δημογραφικούς όρους, ασήμαντα. Καταλάμβαναν ένα μικροσκοπικό μερίδιο στο παγκόσμιο τοπίο, και οι υπήκοοί τους δεν υπερέβαιναν ένα ποσοστό στατιστικού λάθους στις παγκόσμιες πληθυσμιακές στατιστικές. Στην ενδοχώρα της νοτιοανατολικής Ασίας, όπου τα πρώτα κράτη εμφανίζονται μόλις περί τα μέσα της πρώτης χιλιετίας της κοινής χρονολογίας, το σημάδι που αφήνουν πάνω στο τοπίο και τους ανθρώπους του είναι σχετικά ασήμαντο σε σχέση με την υπερτονισμένη θέση τους στα ιστορικά βιβλία. Οι μικροί αυτοί κόμβοι ιεραρχίας ήταν απλώς μικρά κέντρα περιτριγυρισμένα από τείχη και τάφρους, μαζί με τα υποτελή σε αυτά χωριά –ασταθή και γεωγραφικά περιορισμένα. Για ένα μάτι που δεν θα ήταν ακόμα υπνωτισμένο από αρχαιολογικά κατάλοιπα και κρατοκεντρικές ιστορίες, το τοπίο πραγματικά θα εμφάνιζε μόνο περιφέρειες και καθόλου κέντρα. Σχεδόν το σύνολο του πληθυσμού και του εδάφους κείτονταν έξω από την τροχιά τους.

Όσο μικροσκοπικά κι αν ήταν αυτά τα κέντρα, κατείχαν ένα μοναδικό στρατηγικό και στρατιωτικό πλεονέκτημα: την ικανότητα να συγκεντρώνουν ανθρώπους και τρόφιμα σε ένα μέρος. Το κλειδί γι’ αυτό ήταν η καλλιέργεια ρυζιού σε μόνιμους ορυζώνες μέσω άρδευσης. Ως νέα πολιτική μορφή, το κράτος των ορυζώνων[3] υπήρξε μία συνάθροιση λαών που προηγουμένως δεν είχαν κράτος. Μερικοί υπήκοοι αναμφίβολα ελκύστηκαν από τις δυνατότητες για εμπόριο, πλούτο και κοινωνική θέση τις οποίες πρόσφεραν οι ανακτορικές αυλές των κέντρων, ενώ άλλοι, σίγουρα η πλειονότητα, ήταν αιχμάλωτοι πολέμου ή αγορασμένοι δούλοι. Η τεράστια «βάρβαρη» περιφέρεια αυτών των μικρών κρατών αποτελούσε ζωτικό πόρο από δύο τουλάχιστον απόψεις. Πρώτα, ήταν πηγή εκατοντάδων εμπορευμάτων και δασικών προϊόντων αναγκαίων για την ευημερία του κράτους των ορυζώνων. Δεύτερον, ήταν η πηγή του πιο σημαντικού εμπορεύματος που κυκλοφορούσε: των αιχμαλώτων, που συνιστούσαν το εργαζόμενο κεφάλαιο κάθε επιτυχημένου κράτους. Όσα γνωρίζουμε για τα κλασικά κράτη όπως η Αίγυπτος, η Ελλάδα και η Ρώμη, καθώς και για τα πρώιμα κράτη των Χμερ, της Ταϊλάνδης και της Βιρμανίας, δείχνουν ότι οι περισσότεροι υπήκοοί τους ήταν και επίσημα σκλάβοι.

Η τεράστια ακυβέρνητη περιφέρεια που περιέβαλλε αυτά τα κρατίδια εκπροσωπούσε επίσης μία πρόκληση και μία απειλή. Φιλοξενούσε φευγαλέους, ευκίνητους πληθυσμούς οι οποίοι εξασφάλιζαν τα προς το ζην με τρόπους πολύμορφους, ρευστούς και κινητικούς –τροφοσυλλογή, κυνήγι, εναλλασσόμενες καλλιέργειες, ψάρεμα και βοσκή- οι οποίοι ήταν ουσιωδώς ασύμβατοι προς την κρατική ιδιοποίηση και δημοσιονομικά στείροι. Εάν δεν ήθελαν οι ίδιοι να ανταλλάξουν, η παραγωγή τους ήταν απρόσιτη και για έναν πρόσθετο λόγο: ενώ τα πρώιμα κράτη ήταν σχεδόν παντού δημιούργημα αρόσιμων πεδιάδων και οροπεδίων, οι ακυβέρνητοι αυτοί πληθυσμοί ζούσαν σε δύσβατα για το κράτος εδάφη: όρη, έλη, βάλτους, άγονες στέππες και ερήμους. Οι δύο ζώνες ήταν οικολογικά συμπληρωματικές και γι’ αυτό φυσικοί εμπορικοί εταίροι, αλλά το εμπόριο αυτό ήταν πάντοτε εθελοντικό· ήταν αδύνατο επιβληθεί, λόγω διασποράς και δυσκολιών στη μεταφορά.

Για τις ελίτ των πρώιμων κρατών, η περιφέρεια –που συχνά αντιμετωπιζόταν ως το βασίλειο «βάρβαρων φυλών»- ήταν επίσης μία δυνάμει απειλή. Σε περιπτώσεις σπάνιες –αλλά αξιομνημόνευτες, όπως οι Μογγόλοι, οι Ούννοι και ο Οσμάν με την κατακτητική του συμμορία- ένας στρατιωτικοποιημένος λαός κτηνοτρόφων συνέβαινε να διασχίσει το κράτος και να το καταστρέψει, ή να διοικήσει στη θέση του. Συνηθέστερα, οι λαοί χωρίς κράτος έβρισκαν πιο βολικές τις επιδρομές στους οικισμούς των εδραίων γεωργικών κοινοτήτων που υπάγονταν στο κράτος, ενίοτε αποσπώντας απ’ αυτές συστηματικά φόρο υποτέλειας, κατά τον τρόπο των κρατών.

Η κύρια, μακροπρόθεσμη απειλή της ακυβέρνητης περιφέρειας, ωστόσο, ήταν ότι εκπροσωπούσε έναν διαρκή πειρασμό, μία διαρκή εναλλακτική λύση προς τη ζωή εντός του κράτους. Οι ιδρυτές ενός νέου κράτους συχνά άρπαζαν αρόσιμη γη από τους προηγούμενους ενοίκους της, οι οποίοι τότε είτε ενσωματώνονταν είτε επέλεγαν να απομακρυνθούν. Όσοι έφευγαν, θα μπορούσαμε να πούμε ότι γίνονταν οι πρώτοι πρόσφυγες από την κρατική εξουσία, και ενώνονταν με άλλους εκτός του ελέγχου της.

Σε μια εποχή που το κράτος φαίνεται πανταχού παρόν και αναπόδραστο, εύκολα ξεχνάμε ότι, στο μεγαλύτερο μέρος της ανθρώπινης ιστορίας, είχε κανείς την επιλογή εάν θα ζει εντός ή εκτός του κράτους –ή σε μια ενδιάμεση ζώνη· μια επιλογή την οποία μπορούσε να αναθεωρήσει εάν το επέβαλλαν οι περιστάσεις. Ένα εύπορο και ειρηνικό κρατικό κέντρο ίσως προσείλκυε περισσότερο πληθυσμό που έβρισκε συμφέροντα τα πλεονεκτήματά του. Αυτό, φυσικά, ταιριάζει με την τυποποιημένη εκπολιτιστική αφήγηση περί άξεστων βαρβάρων οι οποίοι γοητεύονται από την ευημερία που δημιουργεί η ειρήνη και η δικαιοσύνη του βασιλιά –μια αφήγηση την οποία συμμερίζονται οι περισσότερες από τις σωτηριολογικές θρησκείες στον κόσμο, για να μην αναφέρουμε και τον Τόμας Χομπς.

Η αφήγηση αυτή αγνοεί δύο κεφαλαιώδη γεγονότα. Πρώτον, όπως είπαμε, ο πληθυσμός των πρώιμων κρατών ήταν ως επί το πλείστον ανελεύθερος· ζούσε υπό καταναγκασμό. Το δεύτερο γεγονός, ιδιαίτερα άβολο για την εκπολιτιστική αφήγηση, είναι ότι οι υπήκοοι των κρατών πολύ συχνά δραπέτευαν. Το να ζεις εντός του κράτους εξ ορισμού σήμαινε: φόρους, στρατολόγηση, αγγαρείες, και, για τους περισσότερους, μια συνθήκη υποδούλωσης. Όταν τα βάρη αυτά γίνονταν αβάσταχτα, οι υπήκοοι μετακινούνταν χωρίς πρόβλημα προς την περιφέρεια ή προς ένα άλλο κράτος. Σε προ-νεωτερικές συνθήκες, ο συνωστισμός του πληθυσμού, τα οικόσιτα ζώα και η εξάρτηση από μία μόνο καλλιέργεια καθιστούσαν πιο πιθανούς τους λιμούς και τις επιδημίες. Τέλος, τα πρώιμα κράτη ήταν και αυτά μηχανές πολέμου, ο οποίος προκαλούσε αιμορραγία υπηκόων που δραπέτευαν από τη στρατολόγηση, τις εισβολές και τις λεηλασίες. Τα κράτη κατ’ ουδένα τρόπο δεν δημιουργούνταν άπαξ και διά παντός. Αναρίθμητα αρχαιολογικά ευρήματα κρατικών κέντρων που άνθησαν σύντομα και μετά εξέλιπαν λόγω πολεμικών συγκρούσεων, επιδημιών, πείνας ή οικολογικής κατάρρευσης απεικονίζουν μία μακρά ιστορία κρατικής δημιουργίας και κατάρρευσης, παρά μονιμότητας. Για μεγάλες περιόδους οι άνθρωποι μπαινόβγαιναν στα κράτη, και η «κρατικότητα» συχνά ήταν ίδια κυκλική και αντιστρέψιμη.

Αυτό, με τον καιρό, παρήγαγε μία περιφέρεια που αποτελούνταν τόσο από πρόσφυγες όσο και από ανθρώπους οι οποίοι δεν είχαν ποτέ υπάρξει υπήκοοι κάποιου κράτους. Η περιφέρεια αυτή έγινε καταφύγιο ή «ζώνη κονιορτού», όπου τα ανθρώπινα θραύσματα από το σχηματισμό και τις αντιπαλότητες των κρατών συσσωρεύονταν θέλοντας και μη, δημιουργώντας περιοχές απίστευτης εθνοτικής και γλωσσικής πολυπλοκότητας. Συχνά, η επέκταση και η κατάρρευση κρατών είχε και αλυσιδωτά αποτελέσματα, διότι οι υπήκοοί τους, καθώς μετακινούνταν, ανάγκαζαν άλλους λαούς που βρίσκονταν μπροστά απ’ αυτούς να αναζητούν επίσης ασφάλεια σε νέα εδάφη. Οι οροσειρές της νοτιοανατολικής Ασίας είναι ακριβώς μία τέτοια «ζώνη ανθρώπινου κονιορτού». Η φήμη της κινεζικής επαρχίας Γιουννάν ως ενός «μουσείου ανθρώπινων φυλών» αντανακλά αυτή την ιστορία μεταναστεύσεων. Τέτοιες ζώνες βρίσκουμε παντού όπου η επέκταση κρατών, αυτοκρατοριών, δουλεμπορίου και πολέμων, καθώς και φυσικές καταστροφές, οδήγησαν μεγάλους αριθμούς ανθρώπων να αναζητήσουν καταφύγιο σε απόμερους τόπους: στην Αμαζονία, στην ορεινή Λατινική Αμερική, στο διάδρομο της ορεινής Αφρικής που προστατεύει από τις επιδρομές των δουλοκτητών, στα Βαλκάνια και στον Καύκασο. Τα διαγνωστικά χαρακτηριστικά αυτών των ζωνών είναι η σχετική γεωγραφική τους δυσβατότητα και η τεράστια πολυμορφία γλωσσών και πολιτισμών.

Σημειωτέον ότι αυτή η εκδοχή για την περιφέρεια βρίσκεται σε οξεία αντίθεση με την επίσημη ιστορία που αφηγούνται για τον εαυτό τους οι περισσότεροι πολιτισμοί. Σύμφωνα με αυτή τη διήγηση, ένας οπισθοδρομικός, αφελής και ίσως βάρβαρος λαός ενσωματώνεται βαθμιαία σε μια προωθημένη, ανώτερη και πιο ευκατάστατη κοινωνία και κουλτούρα. Αν όμως αυτοί οι ακυβέρνητοι βάρβαροι είχαν, τη μία ή την άλλη στιγμή, προτιμήσει, ως πολιτική επιλογή, να πάρουν τις αποστάσεις τους από το κράτος, ένα νέο στοιχείο πολιτικής αυτενέργειας εισέρχεται στην εικόνα. Πολλοί, ίσως οι περισσότεροι, κάτοικοι των ακυβέρνητων περιθωρίων δεν είναι υπολείμματα ενός παλαιότερου κοινωνικού σχηματισμού, ή, όπως τους περιγράφουν κάποιες λαογραφικές καταγραφές στη νοτιοανατολική Ασία, «οι ζωντανοί μας πρόγονοι». Οι τρόποι διαβίωσης αυτών των πληθυσμών που σκοπίμως έθεσαν τους εαυτούς τους στην περιφέρεια των κρατών, η κοινωνική τους οργάνωση, η γεωγραφική τους διασπορά, και πολλά στοιχεία από την κουλτούρα τους, μακράν του να αποτελούν αρχαϊκά χαρακτηριστικά ενός λαού που έχει μείνει πίσω, έχουν σκοπίμως διαμορφωθεί τόσο για να παρεμποδίσουν την ενσωμάτωση στα κοντινά κράτη, όσο και για να ελαχιστοποιήσουν την πιθανότητα να αναδυθούν κρατικού τύπου συγκεντρώσεις δύναμης στο εσωτερικό τους. Η αποφυγή του κράτους, και η αποτροπή του κράτους, διαπερνούν τις πρακτικές τους και, συχνά, και την ιδεολογία τους. Με άλλα λόγια, οι λαοί αυτοί είναι «βάρβαροι από επιλογή». Συνεχίζουν να διεξάγουν ζωηρές και αμοιβαία επωφελείς ανταλλαγές με τα πεδινά κέντρα, αποφεύγοντας με προσοχή να αιχμαλωτιστούν πολιτικά.

Εάν λάβουμε υπόψη την πιθανότητα οι «βάρβαροι» να μη βρίσκονται απλώς «εκεί» ως ένα υπόλειμμα του παρελθόντος, αλλά να έχουν επιλέξει τον τόπο και τον τρόπο διαμονής τους, τις πρακτικές και την κοινωνική τους δομή με σκοπό να διατηρήσουν την αυτονομία τους, η συνήθης αφήγηση περί του εκπολιτισμού ως κοινωνικής εξέλιξης καταρρέει τελείως. Οι χρονικές, εκπολιτιστικές σειρές –από την τροφοσυλλογή στην εναλλασσόμενη καλλιέργεια (ή τη νομαδική κτηνοτροφία), στην εδραία καλλιέργεια σιτηρών, την άρδευση και τους ορυζώνες, και το δίδυμο αδέρφι της, η σειρά από τις μικρές δασικές ομάδες στα μικρά ξέφωτα, στις καλύβες, στα χωριά, στις πόλεις και τις ανακτορικές αυλές- όλα αυτά στηρίζουν την αίσθηση υπεροχής των κρατών της πεδιάδας. Αν όμως αυτά τα υποτιθέμενα «στάδια» ήταν, στην ουσία, μία γκάμα κοινωνικών επιλογών, που κάθε μια τους εκπροσωπούσε μία διακριτή τοποθέτηση έναντι του κράτους; Και αν, για μεγάλα χρονικά διαστήματα, πολλές ομάδες μετακινήθηκαν στρατηγικά μεταξύ αυτών των επιλογών προς μορφές θεωρούμενες πιο «πρωτόγονες» ώστε να κρατήσουν σε απόσταση το κράτος; Τότε, η εκπολιτιστική αφήγηση των κρατών της πεδιάδας –και πολλών θεωρητικών της κοινωνικής εξέλιξης- θα αποδεικνυόταν απλώς ένας αυτο-κολακευτικός τρόπος να ταυτίζουμε την κατάσταση του κρατικού υπηκόου με τον πολιτισμό, και εκείνη των αυτοδιοικούμενων λαών με τον πρωτογονισμό.

Το βιβλίο αυτό έχει γραφτεί ακριβώς για να αντιστρέψει τη λογική αυτού του ισχυρισμού. Τα περισσότερα, αν όχι όλα τα χαρακτηριστικά που χρησιμοποιούνται για να στιγματίσουν τους λαούς των λόφων –η εγκατάστασή τους στα περιθώρια, η χωρική τους κινητικότητα, η εναλλασσόμενη γεωργία τους, η ευλύγιστη κοινωνική τους δομή, η θρησκευτική ετεροδοξία τους, ο εξισωτισμός τους, ακόμα και οι αναλφάβητες, προφορικές κουλτούρες τους-, μακράν του να αποτελούν ένδειξη πρωτογονισμού που ξεπεράστηκε από τον πολιτισμό, είναι ορθότερο να ερμηνευθούν μακροπρόθεσμα ως προσαρμογές σχεδιασμένες με σκοπό τη διαφυγή από την κρατική αιχμαλώτιση και από το σχηματισμό κράτους. Με άλλα λόγια, την προσαρμογή μη κρατικών λαών σε έναν κόσμο κρατών τα οποία είναι, την ίδια στιγμή, ελκυστικά και απειλητικά.

Το παραπάνω κείμενο αποτελεί απόδοση της ενότητας με τίτλο «The Last Enclosure» [Η τελευταία περίφραξη] από την Εισαγωγή του βιβλίου The Art of Not Being Governed. An Anarchist History of Upland Southeast Asia [H τέχνη τού να μην κυβερνάσαι. Μια αναρχική ιστορία της ορεινής νοτιοανατολικής Ασίας], Yale University Press, New Haven & London 2009. Μετάφραση-σημειώσεις: Α.Γ.

[1] Επικερδείς, αποδοτικοί.

[2] Στο πρωτότυπο: swidden cultivators.

[3] Στο πρωτότυπο: padi state. To padi είναι μαλαισιανή λέξη που δηλώνει το φυτό του ρυζιού, και την οποία χρησιμοποιεί ο συγγραφέας για να καθιερώσει έναν δικό του νεολογισμό με κρίσιμη λειτουργία για την ανάλυσή του.

nomadicuniversality

Reuters: Εφαρμόζουν επίπονα μέτρα στην Ελλάδα, αλλά όχι στις χώρες τους

Oι Ευρωπαίοι δανειστές απαιτούν από την Ελλάδα να προχωρήσει σε επίπονα μέτρα που αυτοί, αν χρειαζόταν να τα επιβάλλουν στους λαούς τους, θα βίωναν μια κατάσταση φόβου και κοινωνικής αναταραχής, επισημαίνει το Reuters.

Πρόκειται για την κλασική περίπτωση να ζήσεις μια ημέρα τη ζωή ενός άλλου, σημειώνει και προσθέτει ότι και οι ίδιοι με δυσκολία θα μπορούσαν να εφαρμόσουν αυτές τις πολιτικές στις χώρες τους.

Όπως επισημαίνει, το νέο πρόγραμμα προς την Ελλάδα φιλοδοξεί να την μετατρέψει από «κακό παιδί της Ευρώπης» σε παράδειγμα. Για να το καταφέρει αυτό όμως θα πρέπει να περικόψει κι άλλο τις δαπάνες της και να «τρέξει» ένα, έστω, μικρό πρωτογενές πλεόνασμα. Την ίδια στιγμή, η Γαλλία εμφανίζει ελλείμματα. Τα μέτρα που ζητούνται από την Αθήνα, αναφέρει το άρθρο, δύσκολα θα μπορούσαν να περάσουν από τις περισσότερες πρωτεύουσες των χωρών της Ευρωζώνης.

Μια χαρακτηριστική περίπτωση, σημειώνει, είναι η μεταρρύθμιση στο συνταξιοδοτικό. Οι περισσότεροι αναλυτές, συμφωνούν πως το συνταξιοδοτικό σύστημα της Ελλάδας χρήζει μεταρρύθμισης, εντούτοις σημειώνουν πως οι στόχοι που έχουν τεθεί είναι επί της ουσίας ανεφάρμοστοι. Ειδικά σε μια ήπειρο που ολοένα γερνάει.

Οι αξιωματούχοι της ΕΕ αρνούνται μετά βδελυγμίας ότι χρησιμοποιούν άλλα μέτρα και σταθμά στην περίπτωση της Ελλάδας, σημειώνοντας πως για πολλά χρόνια η χώρα δεν κατάφερε να προωθήσει κάποιες δομικές μεταρρυθμίσεις.

«Οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν περισσότερους κανονισμούς και περιορισμούς από ό, τι σε πολλές άλλες χώρες της ΕΕ και του ΟΟΣΑ», δηλώνει σχετικά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Επικαλούμενη τις προσπάθειες στην Ισπανία, την Ιταλία και το Βέλγιο, το Συμβούλιο σημείωσε ότι η Ελλάδα ήταν «μακράν η χώρα που δεν αναμόρφωσε το συνταξιοδοτικό της σύστημα».

topontiki.gr

Sahra Wagenknecht: "οι επιταγές της τροϊκανής μαφίας δεν πρόκειται να βοηθήσουν τον ελληνικό λαό"

ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΟΙ ΕΠΙΔΕΙΝΟΥΜΕΝΗΣ ΔΥΣΤΥΧΙΑΣ
"LIDL ΚΑΙ FRAPORT ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΟΥΝ ΠΑΝΩ ΣΤΗ ΔΥΣΤΥΧΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ"

Η αναπληρώτρια προέδρος στην Κ.Ο. του κόμματος της γερμανικής Αριστεράς, «DIE LINKE»,Sahra Wagenknecht, έγραψε στον λογαριασμό της στο facebook ένα μήνυμα για τη νέα πραγματικότητα της Συμφωνίας που πέρασε από την ελληνική βουλή:

"Από τη Δευτέρα, σε μια χώρα όπου πεινάνε ήδη χιλιάδες παιδιά, αυξήθηκαν οι φόροι για τα τρόφιμα. Χτες βράδυ το Ελληνικό κοινοβούλιο έπρεπε να υπογράψει για μια ακόμα φορά τις προσταγές της Τροϊκανής μαφίας.

Κερδοσκόποι της συνεχώς επιδεινούμενης δυστυχίας είναι οι τράπεζες και οι μεγάλες παγκόσμιες εταιρείες.

Ο εκπτωτικός όμιλος Lidl για παράδειγμα γιορτάζει με τα απαιτούμενα μέτρα για την απορρύθμιση των τιμών, αφού μπορεί να τα απορροφήσει χωρίς προβλήματα ενώ τα ίδια μέτρα θα οδηγήσουν τις μικρές τοπικές επιχειρήσεις στην καταστροφή.

O διαχειριστής αεροδρομίων Fraport, με έδρα την Φρανκφούρτη, θέτει υπό τον έλεγχο του 14 ελληνικά αεροδρόμια χαλινάρι προκειμένου να αυξήσει τα έσοδα του.

Σημειώνω: οι επιταγές της Τροϊκανής μαφίας δεν πρόκειται να βοηθήσουν ούτε τον ελληνικό λαό, ούτε η ελληνική οικονομία να σταθεί στα πόδια της. Πρέπει να υπάρξει ένα τέλος σε αυτή την πολιτική που υπακούει στην χρηματοπιστωτική αγορά και βυθίζει μια ολόκληρη χώρα στην εξαθλίωση"!

Παρασκευή 24 Ιουλίου 2015

Πηγή: ISKRA

Guardian: Το χρέος της Ελλάδας μπορεί να διαγραφεί – ό,τι και να λέει ο Σόιμπλε

Άρθρο του Phillip Inman

‘’ Ο αυτο-διορισμένος φύλακας των οικονομικών κανόνων της ΕΕ, λέει πως οι κανόνες της ΕΕ απαγορεύουν τη διαγραφή. Αλλά υπάρχουν πολλοί τρόποι για να παρακαμψει κανείς τους νομικούς περιορισμούς.’’

Μια ψηφοφορία στο Ελληνικό κοινοβούλιο δεν σημαίνει τίποτα για τον υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας, Wolfgang Schäuble. Ο αυτο-διορισμένος φύλακας των οικονομικών κανόνων της ΕΕ, λέει η πως Αθήνα μπορεί να ψηφίσει όσες φορές θέλει υπέρ μιας συμφωνίας που υπόσχεται, ακόμη και με τους πλέον ασαφείς όρους, την διαγραφή ορισμένων από τα κολοσσιαία χρέη της, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οι κανόνες το επιτρέπουν.

Στην πραγματικότητα, όπως ο Σόιμπλε απολαμβάνει να επισημαίνει, οποιαδήποτε προσπάθεια να διαγραφεί το Ελληνικό χρέος είναι, σύμφωνα με τις συμβουλές του, παράνομη. Ωστόσο ο Σόιμπλε γνωρίζει πως τα χρέη της Ελλάδας δεν είναι βιώσιμα εκτός αν μερικά από αυτά διαγραφούν – το έχει διατυπώσει και ο ίδιος σε αρκετές περιπτώσεις. Έτσι, αντιμέτωπος με τις εσωτερικές αντιφάσεις του, υποθέτει ότι η συμφωνία πρέπει να αποτύχει και οι Έλληνες να βγουν από το ευρώ.

Ως συμβιβαστική λύση, επανέλαβε την πρότασή του την Τρίτη ότι η Ελλάδα θα πρέπει να αφήσει προσωρινά το ευρώ. Αυτοί που ενδιαφέρονται περισσότερο για τη διατήρηση του σημερινού συνασπισμού του ευρώ, ως 19μελής οντότητα, αναγνώρισαν αμέσως τον ελιγμό αυτό ως ένα εισιτήριο χωρίς επιστροφή για την Ελλάδα. Ο Αυστριακός καγκελάριος, Werner Faymann, ένας κέντρο-αριστερός σοσιαλδημοκράτης, είπε πως ο Σόιμπλε έκανε «εντελώς λάθος» να δημιουργήσει την εντύπωση ότι “θα ήταν χρήσιμο για εμάς αν η Ελλάδα έφευγε από την νομισματική ένωση, ότι ίσως θα πληρώναμε λιγότερα με αυτόν τον τρόπο” .

Ο Φέϊμαν, ο οποίος έχει ακολουθήσει με συνέπεια μια γραμμή συμπάθειας προς την Ελλάδα, έδειξε τον αυξανόμενο εκνευρισμό του στη στάση του Γερμανού υπουργού: ‘’Δεν είναι ηθικά σωστό, αυτό θα αποτελέσει την αρχή μιας διαδικασίας αποσύνθεσης … Η Γερμανία έχει αναλάβει έναν ηγετικό ρόλο εδώ στην Ευρώπη και στην περίπτωση αυτή όχι έναν θετικό ρόλο.’’

Το πρόβλημα της Ελλάδας και του Φέϊμαν είναι ότι υπάρχουν πολλές άλλες δυνάμεις στο παιχνίδι που τραβούν τα χαλαρά νήματα της τελευταίας συμφωνίας διάσωσης. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) έχει πει πως μια μεγάλη διαγραφή του χρέους είναι απαραίτητη για να αποτραπεί η κατάρρευση της προτεινόμενης συμφωνίας των € 86δις κάτω από το ίδιο το βάρος των μελλοντικών υποχρεώσεων και της απροθυμίας από την Ελλάδα να φέρει εις πέρας τις μεταρρυθμίσεις.

Ακόμα και οι Έλληνες παραδέχονται ότι μια συμφωνία θα μπορούσε να καταρρεύσει μόλις οι επιθεωρητές του ΔΝΤ φτάσουν και διαπιστώσουν μια οπισθοδρόμηση στις περικοπές των δαπανών και τα σχέδια ιδιωτικοποίησης. Οι αισιόδοξοι υποστηρίζουν ότι η διαγραφή του χρέους μπορεί να πάρει πολλές μορφές, να παρακάμψει τους νομικούς περιορισμούς που θέτει ο Σόιμπλε. Σύμφωνα με το προηγούμενο πακέτο διάσωσης, η Ελλάδα επρόκειτο να αποπληρώσει τα δάνεια από το ΔΝΤ και την ΕΚΤ κατά τα πρώτα έτη της εφαρμογής του, αλλά συγχρόνως να καθυστερήσει το μεγαλύτερο μέρος της αποπληρωμής του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στην Ευρώπη μέχρι το 2023. Η ημερομηνία αυτή θα μπορούσε να προωθηθεί στο 2040 ή αργότερα.

Η καθυστέρηση είναι το ίδιο με μια διαγραφή, επειδή την ώρα που μια χώρα δεν πληρώνει τα χρέη της, η οικονομία της γίνεται όλο και μεγαλύτερη και ισχυρότερη και συνεπώς σε καλύτερη θέση για να πληρώσει το χρέος. Ο πληθωρισμός σημαίνει επίσης ότι το χρέος αξίζει λιγότερο και είναι πιο εύκολο να αντέξει οικονομικά. Και τα χρέη, πολλά από τα οποία είναι μόνο οι εγγυήσεις του Ελληνικού τραπεζικού ενεργητικού που θα ανακτήσουν το μεγαλύτερο μέρος της αξίας τους με την πάροδο του χρόνου, είναι πιθανόν να μην χρειάζονται ούτως ή άλλως.

Αυτό δεν είναι ένα μήνυμα που θέλει να ακούσει ο Σόιμπλε ή το Γερμανικό κοινοβούλιο. Δυστυχώς, πολλοί από τους καλύτερους του Bundestag ανήκουν ακόμη σε μια νοοτροπία ότι η χρηματοδότηση του χρέους προαναγγέλλει υπερπληθωρισμό. Για ένα έθνος που έχει εμμονή με την εξοικονόμηση για τα γεράματα, ο πληθωρισμός είναι μια πραγματική καταστροφή. Αυτό που δεν φαίνεται να μπορούν να καταλάβουν είναι ότι η Ευρώπη χρειάζεται λίγο πληθωρισμό και εάν υπάρχει πάρα πολύς, υπάρχουν πολλά εργαλεία για να τον θέσουν υπό έλεγχο.

Πηγή: http://www.theguardian.com/commentisfree/2015/jul/17/wolfgang-schauble-greek-bailout-morally-right?CMP=share_btn_fb

Μετάφραση/Επιμέλεια για το Νόστιμον ἦμαρ: Παπαποστόλου Θανάσης

Είναι το ευρώ κοινό νόμισμα;

Μωυσής Λίτσης

 

Το ερώτημα μοιάζει ρητορικό αφού με το ίδιο ευρώ μπορείς να πληρώσεις για προϊόντα και υπηρεσίες, στην Αθήνα, το Βερολίνο ή τη Μαδρίτη χωρίς συναλλαγματικό κόστος, αν και οι προμήθειες των τραπεζών-τουλάχιστον στην Ελλάδα-παρέμειναν αλμυρές όχι μόνο για να μεταφέρεις ευρώ σε κάποια από τα κράτη μέλη της ευρωζώνης αλλά ακόμη και από τράπεζα σε τράπεζα και ας απέχει μόλις μερικά τετράγωνα…

 Πόσο κοινό είναι άλλωστε ένα νόμισμα το οποίο χρησιμοποιείται ως απειλή, επειδή ένας λαός ψήφισε «λάθος» στις εκλογές ή το δημοψήφισμα, στο οποίο οι ίδιοι οι εταίροι έθεσαν το δίλημμα « ή ψηφίζετε ΝΑΙ ήGrexit»;

 Αλλά αφού έτσι κι αλλιώς το Grexit έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας, ας δούμε κάποιους από τους μύθους που περιβάλλαν τη δημιουργία του ευρώ και την ένταξη της χώρας μας σε αυτό. Παραμονές της εισόδου της χώρας μας στο ευρώ, ένα από τα κυριότερα επιχειρήματα για τα οφέλη που θα έφερνε η νέα εποχή, ήταν η…μείωση του δημόσιου χρέους.

Ή σωστότερα το κόστος  εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους, του εξωτερικού δημόσιου χρέους, το οποίο μέχρι τότε ήταν κυρίως σε δολάρια και άλλα ξένα νομίσματα και επηρεαζόταν άμεσα από τις συνεχείς υποτιμήσεις της δραχμής. Χρειαζόντουσαν δηλαδή όλο και περισσότερες δραχμές για να αγοραστούν τα δολάρια για την εξυπηρέτηση του εξωτερικού χρέους και με δεδομένη τη συνεχή διολίσθηση του εθνικού νομίσματος, η επιβάρυνση γινόταν όλο και μεγαλύτερη.   

Αφού το χρέος θα γινόταν πλέον σε ευρώ, το οποίο μετατρέπονταν αυτόματα σε εθνικό μας  νόμισμα, περιοριζόταν, έλεγαν, το βάρος εξυπηρέτησης του χρέους, το οποίο θα ήταν κυρίως σε ευρώ: σε ένα σταθερό νόμισμα με το οποίο κλείδωνε πλέον η ισοτιμία της δραχμής, η οποία άφηνε πίσω χρόνια αστάθειας και υποτιμήσεων…

Υπερχρέωση σε ευρώ…

Τι στην πραγματικότητα συνέβη; To δημόσιο χρέος δηλαδή τα ομόλογα που κατά καιρούς εξέδιδε το ελληνικό δημόσιο για τις χρηματοδοτικές του ανάγκες, βρισκόταν ήδη από το 1999-έτος δημιουργίας του ευρώ ως «εικονικού» αρχικά νομίσματος, πριν τεθούν σε κυκλοφορία τα νέα χαρτονομίσματα και κέρματα το 2002-σε ξένα χέρια.

Διαβάζουμε σε δελτίο του Investment Research & AnalysisJournal του Απριλίου 1999. «Όσον αφορά στη διάρθρωση του συνολικού χρέους του Ελληνικού Δημοσίου, βάσει των τελευταίων διαθεσίμων στοιχείων της 31ης Μαρτίου 1999, το εσωτερικό χρέος ανερχόταν στο 77,8% και το εξωτερικό στο 22,2%. Το εσωτερικό χρέος συνίστατο σε ομόλογα (70,5%), έντοκα γραμμάτια (16,6%) και δάνεια της Τράπεζας της Ελλάδος(12,9%), ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι το μεγαλύτερο μέρος των ομολόγων ανήκει σε ξένους επενδυτές… Είναι φανερό ότι η πολιτική των οικονομικών αρχών έχει προσανατολιστεί προς τη επιμήκυνση της διάρκειας του εσωτερικού χρέους με την προγραμματιζόμενη π.χ. έκδοση των 20ετών ομολόγων. Το σκεπτικό αυτής της στάσης στηρίζεται στην προοπτική μείωσης των επιτοκίων – λόγω υιοθέτησης του ευρώ-με αποτέλεσμα να επιτευχθούν ευνοϊκότερες πληρωμές τόκων στο μέλλον». Με το ευρώ το πρόβλημα χρέους μετατέθηκε για το μέλλον και τα υποσχόμενα πιο χαμηλά επιτόκια…

Η ένταξη στο ευρώ  και η πρωτοφανής μείωση επιτοκίων που αυτή έφερνε, χρησιμοποιήθηκε μάλιστα ως άλλοθι, για ακόμη μεγαλύτερη υπερχρέωση της χώρας αλλά και των νοικοκυριών στην Ελλάδα, αλλά και άλλες χώρες του νότου(Ισπανία, Ιρλανδία, Πορτογαλία). Στην πραγματικότητα οι ιδιώτες πιστωτές δεν έβλεπαν διαφορά μεταξύ του αξιόχρεου των κρατών μελών και δάνειζαν όλες τις χώρες με εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια ασχέτως του ισοζυγίου πληρωμών, την πιθανότητα στάσης πληρωμών ή άλλα ρίσκα, ποντάροντας στο γεγονός ότι ακόμη και αν μια χώρα δεν πάει και τόσο καλά, έχει πίσω της το «ιππικό»(Γερμανία, ΕΚΤ) που θα σπεύσει να τη σώσει…Οι Ευρωπαϊκές Συνθήκες απαγόρευαν ωστόσο τη «διάσωση» αφού η αλαζονεία των δημιουργών του ευρώ εκτιμούσε ότι ένα ισχυρό νόμισμα δεν θα βρισκόταν ποτέ σε κρίση. Από την άλλη τα κράτη μέλη παρέμεναν υπεύθυνα για την οικονομική τους πολιτική, χωρίς ωστόσο να έχουν δυνατότητα διαρθρωτικών παρεμβάσεων(υποτίμηση, κυκλοφορία χρήματος).

Με άλλα λόγια η κρίση ανέδειξε όλες τις εγγενείς αντιφάσεις της Οικονομικής Νομισματικής Ένωσης, η οποία δεν στηρίζεται σε μία ενιαία Αρχή, αλλά σε διακρατικά συμφέροντα και διαφορά ισχύος(οικονομικής και πολιτικής) μεταξύ του πλούσιου βορρά και ιδιαίτερα της Γερμανίας που έχει πλέον το πάνω χέρι και του εξασθενημένου νότου, αλλά και μεταξύ των ισχυρών οικονομιών, λόγω της απόκλισης σε ανταγωνιστικότητα π.χ. της Ιταλίας και της Γαλλίας σε σχέση με την ισχυρή και φαινομενικά λιγότερο επηρεασμένη από την κρίση Γερμανία.

Με το ξέσπασμα της κρίσης δημιουργήθηκαν οι μηχανισμοί που έλειπαν για την αντιμετώπιση των κρίσεων ρευστότητας(EFSM, ESM), διατηρώντας ωστόσο τον υπερεθνικό τους χαρακτήρα. Για παράδειγμα η διάσωση της Καλιφόρνια στις ΗΠΑ ήταν θέμα αποκλειστικά της Ομοσπονδιακής κυβέρνησης των ΗΠΑ, χωρίς απειλές «Californiaexit», ενώ το δίλημμα μέσα ή έξω από το ευρώ ακολουθεί την Ελλάδα(και ολοένα και περισσότερες χώρες) από την πρώτη στιγμή της κρίσης.

Το ευρώ δημιούργησε την ψευδαίσθηση «κοινού νομίσματος», ενώ δεν ήταν παρά το μέσον, το οποίο μέσω της υποτιθέμενης οικονομικής ευημερίας και νομισματικής σταθερότητας, θα χαλύβδωνε το κοινό ευρωπαϊκό συμφέρον, θα μετρίαζε τις ενδοευρωπαϊκές αντιθέσεις και θα απέτρεπε στο να ξυπνήσει ο γερμανικός ηγεμονισμός-όπως ήλπιζαν Μιτεράν και Κολ που έθεσαν τις βάσεις του ευρώ-μετά τη γερμανική ενοποίηση και το ολοκληρωτικό σπάσιμο των γερμανικών ενοχών για τα δεινά του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τα οποία το ευρωπαϊκό εγχείρημα από τη δεκαετία το ’50 και μετά επιχειρούσε να αποτρέψει…

Κοινό νόμισμα σημαίνει βέβαια και κοινή κεντρική τράπεζα. Η ΕΚΤ είναι υποτίθεται ανεξάρτητη από πολιτικές επιρροές κατά το πρότυπο της γερμανικής Μπούντεσμπανκ. Οι κεντρικές τράπεζες δημιουργήθηκαν στον 20ο αιώνα ως καταφύγιο ύστατης στιγμής για να αντιμετωπιστούν οι χρηματοπιστωτικές κρίσεις και οι συνακόλουθες κρίσεις ρευστότητας.

Θα μπορούσε κανείς να διανοηθεί να κλείνουν π.χ. οι τράπεζες σε άλλη αναπτυγμένη χώρα και η κεντρική τράπεζα αντί να σπεύδει να βοηθήσει να ρίχνει κι’ άλλο λάδι στη φωτιά;  Αντί να ενισχύει τη ρευστότητα(έστω προσωρινά) να κλείνει όλες τις τράπεζες της χώρας; Χωρίς να υπάρχει κάποιο σχέδιο για την παραπέρα πορεία; – το 1932 π.χ. ο Ρούσβελτ έκλεισε τις αμερικανικές τράπεζες για μία εβδομάδα, τις εθνικοποίησε, προχώρησε στην πλήρη αναμόρφωσή τους και θέσπισε νομοθετικό πλαίσιο το οποίο ίσχυε μέχρι τα τέλη του ’90.

Επιπλέον η ΕΚΤ στο τελευταίο επεισόδιο του σήριαλ που λέγεται Grexit, λειτούργησε ως υπερεθνικός οργανισμός με σαφή πολιτική εντολή, αφού συνέχισε τον οικονομικό στραγγαλισμό, με προφανή στόχο την αποδοχή των μέτρων ή την ανατροπή της κυβέρνησης Τσίπρα, υπό το βάρος της κοινωνικής δυσαρέσκειας που ενδεχομένως θα προκαλούσε ένα τέτοιο μέτρο.

Όσο για την απειλή μηδενισμού των καταθέσεων, την οποία εκστόμισαν οι ηγέτες της ΕΕ στον Έλληνα πρωθυπουργό, δεν είναι παρά η απόδειξη ότι το ευρώ δεν είναι στην πράξη «κοινό νόμισμα», αλλά μέσον επιβολής και δημιουργίας σχέσεων νεοαποικιοκρατίας. Σε άλλες εποχές η απειλή «μηδενισμού των καταθέσεων» θα ήταν αφορμή για casus belli.

Τι θα συμβεί σε περίπτωση εξόδου από το ευρώ;

Το ερώτημα είναι δύσκολο να απαντηθεί καθώς δεν έχει υπάρξει προηγούμενο αποχώρησης ενός κράτους από νομισματική ένωση, η οποία αυτό-προσδιορίζεται μάλιστα ως αμετάκλητη…

Τα πιο κοντινά παραδείγματα σε μια παρόμοια κατάσταση είναι οι υποτιμήσεις που ακολούθησαν πρόσφατες πτωχεύσεις και αποδέσμευση νομισμάτων από την πρόσδεσή τους με το δολάριο στην Λατ. Αμερική, με τη διαφορά ότι στις χώρες αυτές κυκλοφορούσε εθνικό νόμισμα, ενώ στην περίπτωση ενός Grexit, απαιτείται μία τεράστια τεχνική προετοιμασία: από το τύπωμα νέων χαρτονομισμάτων και κόψιμο κερμάτων μέχρι τη λογιστική προσαρμογή τραπεζών, χρηματιστηρίου και επιχειρήσεων στο νέο νόμισμα.

Για παράδειγμα η Αργεντινή με την πτώχευση του 2001 αποδέσμευσε το πέσο από το δολάριο, με το οποίο είχε προσδεθεί το νόμισμα με τη σταθερή ισοτιμία ένα προς ένα. Μετά την αποδέσμευση το πέσο έφθασε να υποχωρεί ως τα 4 ως προς το δολάριο. Η Αργεντινή άρχισε να ανακάμπτει δύο χρόνια μετά την πτώχευση, αλλά σε αυτό βοήθησε και η μεγάλη αύξηση στις διεθνείς τιμές των τροφίμων, με την Αργεντινή να διαθέτει σημαντική παραγωγή κρέατος και σιτηρών.

Στο Μεξικό η εγκατάλειψη το 1994 της συνδεδεμένης ισοτιμίας, προκάλεσε πτώση του πέσο από τα 3,4 ανά δολάριο σχεδόν στα οκτώ τον επόμενο χρόνο. Το ευρώ βέβαια πέρα από νόμισμα είναι κατά βάση πολιτικό εγχείρημα. Μία έξοδος δηλαδή δεν θα έχει μόνο οικονομικές και νομισματικές επιπτώσεις, αλλά και ευρύτερες γεωπολιτικές ως προς το ρόλο και τη σχέση της χώρας μας στο διεθνές πλαίσιο. Ενδεχομένως να σημάνει και αυτόματη έξοδο από την ΕΕ και να οδηγήσει αναγκαστικά σε αναπροσανατολισμό της εξωτερικής πολιτικής σε έναν κατά βάση μονοπολικό κόσμο, με τις ανερχόμενες Κίνα και Ρωσία, να παραμένουν καπιταλιστικές οικονομίες(και μάλιστα κρατικά ελεγχόμενες), με τις δικές τους οικονομικές και γεωπολιτικές προτεραιότητες.

Θα διαλυθεί η Ευρωζώνη;

Το να απαντήσει κάποιος στο ερώτημα αυτό θα ήταν σαν να μπορούσε κάποιος να προβλέψει το 1985 ότι πέντε χρόνια μετά θα κατέρρεε η πρώην ΕΣΣΔ. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στην βρετανική εφημερίδα Telegraph, η ευρωζώνη δεν θα μπορέσει να επιβιώσει στη σημερινή της μορφή.

Η εν λόγω μελέτη αναφέρει ότι τα κράτη μέλη της ευρωζώνης αποκλίνουν όλο και περισσότερο οικονομικά, καθιστώντας αδύνατη την καθιέρωση ενιαίου επιτοκίου για όλες τις χώρες. Οι πολιτικές, κοινωνικές και πολιτισμικές διαφορές καθιστούν επίσης όλο και πιο δύσκολο για τα κράτη μέλη να μοιράζονται ένα κοινό νόμισμα.

Αντί της περιώνυμης σύγκλισης συνέβη ακριβώς το αντίθετο. Οι οικονομίες της ευρωζώνης παρουσιάζουν σήμερα μεγαλύτερη απόκλιση από ότι το 1982.

Ποιος έχει σειρά;

Κι’ όμως Ιταλία και Γαλλία αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο πρόβλημα από την Ελλάδα, που ούτως ή άλλως από την αρχή χρησιμοποιήθηκε ως φόβητρο για αυτά που θα επακολουθούσαν…Το συνολικό ιταλικό χρέος(δημόσιο, νοικοκυριών και επιχειρήσεων) ανέρχεται σε 259% του ΑΕΠ, καταγράφοντας αύξηση 55% από το 2007. Το αντίστοιχο χρέος της Γαλλίας είναι 280% του ΑΕΠ, υψηλότερο κατά 66% από το 2007.

Η Ιταλία παρουσιάζει δημοσιονομικό έλλειμμα 2,9%, με το δημόσιο χρέος της στα 2,1 τρισ. ευρώ, 132% του ΑΕΠ. Το γαλλικό δημόσιο χρέος ανέρχεται σε 2 τρισ. ευρώ, 95% του ΑΕΠ, με δημοσιονομικό έλλειμμα 4,2% του ΑΕΠ. Η Γαλλία δεν είχε ούτε έναν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό από το 1974.

Η ιταλική οικονομία έχει συρρικνωθεί περί το 10% από το 2007, με ανεργία πάνω από 12% και ανεργία των νέων στο 44%. Η ανάπτυξη στη Γαλλία είναι οριακή, με ανεργία πάνω από 10% και ανεργία στους νέους στο 25%.

* Το παρόν άρθρο προοριζόταν με μικρές αλλαγές να δημοσιευτεί στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού ΜΕΤΡΟ, το οποίο δυστυχώς ανέστειλε την έκδοσή του λόγω των γνωστών οικονομικών προβλημάτων.

** Για το ίδιο θέμα βλέπε και παλαιότερο άρθρο μου:

http://oikonomiallomati.blogspot.gr/2013/12/blog-post.html?view=magazine

Πηγές:

• http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/11687660/Eurozone-doomed-whether-Greece-leaves-or-stays-study-shows.html
• http://www.ft.com/intl/cms/s/0/bad1e540-0908-11e5-881f-00144feabdc0.html#axzz3gR42D1Ku
• http://www.wsj.com/articles/euro-exit-would-bring-greece-trauma-before-growth-1435264124

oikonomiallomati.blogspot.gr

http://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/einai-eyro-koino-nomisma

Πόσο κοστίζει στους φορολογούμενους ένας δημοσιογράφος του ΣΚΑΙ;

Άφθονο γέλιο χάρισε την προηγούμενη εβδομάδα η συγκλονιστική δημοσιογραφική «αποκάλυψη» ότι ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας της Επιτροπής Αλήθειας Δημοσίου Χρέους στοίχισε στο ελληνικό δημόσιο το γιγαντιαίο ποσό των 1150 ευρώ προκειμένου να βρεθεί για ένα μήνα στην Ελλάδα (συμπεριλαμβανομένων εξόδων παραμονής, διατροφής, μετακινήσεων κτλ).

Πολύ σωστά απάντησε ο Τάσος Παπάς από την Εφημερίδα των Συντακτών ότι πρόκειται για «βλακώδη στοχοποίηση και αρλουμπολογία»

Σήμερα, Παρασκευή, ο ΣΚΑΙ ξαναχτύπησε στις ιστορίες περί κόστους λειτουργίας του ελληνικού κοινοβουλίου υπονοώντας ότι είναι λάθος να πραγματοποιηθεί ανοιχτή εκδήλωση με τον Μανώλη Γλέζο για τα 41 χρόνια από την πτώση της χούντας.

Κοιτάζοντας όμως κανείς το πάνελ δεν μπορούσε παρά να αναρωτηθεί ποιοί είναι αυτοί που ασχολούνται με το θέμα.

Σε πάνω αριστερά παράθυρο κρεμόταν ο Βασίλης Μπεσκένης (διορισμένος παλαιότερα στο υπουργείο πολιτισμού επί Παπαληγούρα, στο γραφείο Τύπου και Δημοσίων σχέσεων του υπουργείου Παιδείας επί Αβραμόπουλου και στο γραφείο τύπου του Υπουργείου Υγείας επί Γεωργιάδη και Βορίδη.

Μπαίνοντας κανείς στο διαύγεια θα διαπιστώσει ότι ο κ.Μπεσκένης πέρναγε τον καιρό του μαζί με τον Γεωργιάδη ταξιδεύοντας σε όλη την Ευρώπη με τεράστιες σπατάλες. Συγκεκριμένα τον Απρίλιο του 2014 τον βρίσκουμε να χρεώνει το ελληνικό δημόσιο 540 ευρώ για ένα εισιτήριο με επιστροφή στη Ρώμη (οι τιμές ξεκινούν από 150 ευρώ) 70 ευρώ την ημέρα αποζημίωση και 245 ευρώ για μια βραδιά σε ξενοδοχείο τεσσάρων αστέρων. Για δυο ημέρες δηλαδή στοίχισε 925 ευρώ πέραν της αμοιβής του.

Σε άλλη περίπτωση ταξίδεψε πάλι με τον Γεωργιάδη στις ΗΠΑ, για προσωπική υπόθεση του υπουργού, με εισιτήρια 765 ευρώ (ομολογουμένως φτηνά) και 210 ευρώ αποζημίωση. Το καλύτερο όμως ήταν το 2013 όταν μετέβη στην Κοπεγχάγη με εισιτήρια 953 ευρώ (οι τιμές ξεκινούν από 250) και τη γνωστή ημερήσια αποζημίωση.

Για ταξίδια διάρκειας περίπου μιας εβδομάδας λοιπόν ο Μπεσκένης μας στοίχισε περίπου 3.000 ευρώ για να συνοδεύει ένα υπουργό ως υπεύθυνος επικοινωνίας – πέραν φυσικά του μισθού του.

Αν αρχίσουμε να προσθέτουμε και τους παλαιότερους μισθούς στο δημόσιο άλλων δημοσιογράφων του ΣΚΑΙ που βρέθηκαν στο ίδιο πάνελ, όπως ο Πάνος Πολυζωίδης (ο οποίος «φύτευε» κείμενα υπέρ του Γεωργιάδη στο Protagon ενώ εργαζόταν παράλληλα στη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας) καταλαβαίνουμε ότι τα λεφτά ήταν… πολλά.

tsagounews.com

Ο Γεωργιάδης στοίχισε στους Έλληνες φορολογούμενους 35 δισ. ευρώ!

Μια σοβαρότατη καταγγελία κάνει σήμερα ο συντάκτης του newsbomb.gr:

Οι δημόσιες δηλώσεις του κ. Γεωργιάδη για bank run σε περίπτωση που πέσει η κυβέρνηση των Σαμαροβενιζέλων, προκάλεσε φυγή καταθέσεων 13,3 δισ. ευρώ, όπως αποκάλυψε ο Μάριο Ντράγκι της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και η οποία προκάλεσε με τη σειρά της αύξηση του ELA κατά 35 δισ. ευρώ.
Όπως λέει κι ποινικός κώδικας στο Αρθρο 191, και φυσικά δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ
Ποινικός Κώδικας – Άρθρο 191

1. Σε φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών και σε χρηματική ποινή καταδικάζεται όποιος διασπείρει με οποιονδήποτε τρόπο ψευδείς
ειδήσεις ή φήμες ικανές να επιφέρουν ανησυχίες ή φόβο στους πολίτες ή να ταράξουν τη δημόσια πίστη ή να κλονίσουν την εμπιστοσύνη του κοινού στο εθνικό νόμισμα ή στις ένοπλες δυνάμεις της χώρας ή να επιφέρουν διαταραχή στις διεθνείς σχέσεις της χώρας. Αν η πράξη τελέστηκε επανειλημμένα μέσω του τύπου, ο υπαίτιος καταδικάζεται τουλάχιστον σε φυλάκιση έξι μηνών και σε χρηματική ποινή τουλάχιστον διακοσίων χιλιάδων μεταλλικών δραχμών.

2. Όποιος από αμέλεια γίνεται υπαίτιος κάποιας από τις πράξεις της προηγούμενης παραγράφου τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι ενός έτους ή με χρηματική ποινή.

ΘΥΜΑΣΤΕ που ο Άδωνις έδωσε την ιδέα στους δανειστές να κλείσουν τις τράπεζες;

ΔΕΝ ΠΑΕΙ ΑΛΛΟ: Κυνική ομολογία Άδωνι: Εγώ πρότεινα στους Γερμανούς να κλείσουν τις τράπεζες για να χρεοκοπήσει η χώρα

Ο Ντράγκι ήταν αυτός που αποκάλυψε ότι το μεγαλύτερο bank-run της Ιστορίας έγινε κατά την εκλογική περίοδο του Ιανουρίου.

Ευρω-αυτοκρατορία της ΕΕ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΕΛΑΣΤΙΚ
Καταπέλτης εναντίον της φύσης της σημερινής ΕΕ το άρθρο των «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», της πιο φιλο-ΕΕ συντηρητικής εφημερίδας της Βρετανίας, το οποίο υπογράφει ο Τζον Κέι. Ο τίτλος του άρθρου δεν αφήνει καμιά αμφιβολία: «Aυτοκρατορικές φιλοδοξίες έχουν ωθήσει την Ευρώπη στα όριά της». Ο αρθρογράφος αναφέρεται σε μια ομιλία ηγετικού στελέχους της ΕΕ που άκουσε κάποτε. «Η ΕΕ που ο ομιλητής περιέγραφε ήταν ένα ιμπεριαλιστικό σχέδιο» υπογραμμίζει και συνεχίζει: «Η επέκταση της ΕΕ υιοθετούσε ένα παρόμοιο όραμα. Για τους οικοδόμους της σύγχρονης Ευρώπης, η ευρύτερη ένωση ήταν τόσο σημαντική όσο η πιο σφιχτή ένωση».
Οαρθρογράφος της αγγλικής εφημερίδας υπενθυμίζει ότι «η Ελλάδα έγινε δεκτή (σ.σ.: στην τότε ΕΟΚ, σήμερα ΕΕ) εσπευσμένα με την ελπίδα στήριξης της εύθραυστης δημοκρατίας της μετά το τέλος της στρατιωτικής διακυβέρνησης. Η Ισπανία και η Πορτογαλία (σ.σ. που……
……….
και αυτά τα κράτη είχαν δεκαετίες ολόκληρες φασιστικά καθεστώτα) ακολούθησαν σύντομα. Κάθε μετα-κομμουνιστικό κράτος με υποφερτά έντιμους και δημοκρατικούς θεσμούς εξασφάλισε την εισδοχή του (στην ΕΕ), όπως και κάποια κράτη που δεν είχαν τέτοιους θεσμούς». Ο Τζον Κέι έχει απόλυτο δίκιο. Για τα πανηγύρια ήταν από πλευράς δημοκρατικών θεσμών οι χώρες της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης, όταν μπήκαν στην ΕΕ – και σχεδόν όλες συνεχίζουν να έχουν τέτοιους θεσμούς και σήμερα. Σχεδόν όλες αυτές οι χώρες όμως είχαν φασιστικά καθεστώτα, και κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου συνεργάστηκαν με τους ναζί! Να είναι τάχα αυτό που έκανε τον Αγγλο αρθρογράφο να επισημάνει στο άρθρο του ότι «τα σύνορα της Δυτικής Ευρώπης εξωθήθηκαν τόσο μακριά στην Ανατολή όσο καμιά άλλη φορά στην Ιστορία, εκτός από το καλύτερο ξεχασμένο παράδειγμα της ναζιστικής κατοχής του μεγαλύτερου μέρους της ηπείρου το 1941-42;». Οπως και να ‘χει το πράγμα, μόνο η ναζιστική Γερμανία του Αδόλφου Χίτλερ είχε φτάσει τόσο ανατολικά όσο σήμερα η ΕΕ.
Σκληρός όσο δεν παίρνει γίνεται ο αρθρογράφος των «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», της πιο φιλογερμανικής εφημερίδας που υπάρχει στην Αγγλία, όταν αναλύει τον «ιμπεριαλιστικό χαρακτήρα» της ΕΕ, σε συνάρτηση με την Ελλάδα. Γράφει σχετικά: «Φυσικά, υπάρχουν μεγάλες διαφορές ανάμεσα στην Ευρώπη του 21ου αιώνα και στις αυτοκρατορίες του 19ου και του 20ού αιώνα. Ιδιαιτέρως, οι παραδοσιακοί ιμπεριαλιστές δεν αναζητούσαν τη συναίνεση εκείνων που αποίκιζαν. Σήμερα όμως οι Ελληνες μπορεί να μην αντιλαμβάνονται αυτές τις διαφορές ως ιδιαιτέρως μεγάλες»!!! Αδικο δεν έχει καθόλου. Ο Τζον Κέι δεν είναι κάποιος που εκτιμά ή συμπαθεί την Ελλάδα. Απλούστατα, ως γνώστης του αποικιοκρατικού παρελθόντος της Αγγλίας, είναι σε θέση να αναγνωρίσει πολύ καλύτερα από έναν Ελληνα την αποικιοκρατική φύση της γερμανικής Ευρώπης. Η υποτίμηση της χώρας μας φαίνεται άλλωστε από το εξής απόσπασμα του άρθρου του: «Το κεντρικό ελληνικό πρόβλημα είναι πως οι πολιτικοί θεσμοί της χώρας δεν είναι αρκετά ώριμοι ώστε να πετύχουν ικανή διοίκηση ή οικονομική διαχείριση ή να ασχοληθούν με υπεύθυνο τρόπο με τους θεσμούς της Δυτικής Ευρώπης. Και η Ελλάδα δεν είναι η μοναδική χώρα – μέλος της ΕΕ που αυτή η κριτική μπορεί να ισχύσει»! Κάτι παραπάνω από εμφανής ο τρόπος σκέψης ενός διαμορφωτή της κοινής γνώμης που προέρχεται από μια μεγάλη ευρωπαϊκή χώρα, η οποία μέχρι τη δεκαετία του 1960, πριν από μισόν αιώνα, ήταν πανίσχυρη και είχε τη μεγαλύτερη αποικιακή αυτοκρατορία του πλανήτη.
Δεν θολώνει όμως την ορθότητα της κρίσης του το αποικιακό παρελθόν της Αγγλίας. Αντιθέτως, στο θέμα που διαπραγματεύεται τον καθιστά πολύ πιο διεισδυτικό σε όλες τις πτυχές των ζητημάτων που ασχολείται. «Το φιλόδοξο σχέδιο της δημιουργίας μιας νομισματικής ένωσης ανάμεσα στη Γαλλία και στη Γερμανία επεκτάθηκε κατεβάζοντας τα στάνταρ εισόδου ώστε να συμπεριλάβει τα περισσότερα μέλη της ΕΕ» γράφει και ορθότατα επισημαίνει: «Το κύριο προσόν για να γίνει κανείς μέλος ενός ευρωπαϊκού κλαμπ είναι η επιθυμία ένταξης»!
Προειδοποιεί ταυτόχρονα: «Οι αυτοκρατορίες της Ιστορίας γενικά κατέρρευσαν από υπερεπέκταση, η οποία οδήγησε σε ανυπάκουους πληθυσμούς στις περιφέρειες και κατόπιν σε αμφιβολίες γύρω από τη σοφία του σχεδίου στην ίδια τη χώρα – αυτοκράτειρα. Αυτά τα συμπτώματα είναι αναγνωρίσιμα στην Ευρώπη σήμερα. Η ΕΕ έχει σημειώσει τις επιτυχίες της ωθώντας την ολοκλήρωση πάντα λίγο παραπέρα και γρηγορότερα από όσο οι θεσμοί της εύκολα θα υποστήριζαν ή οι πληθυσμοί της θα αποδέχονταν πρόθυμα. Ισως αυτή η φιλόδοξη στρατηγική να έχει κάνει τώρα ένα βήμα πιο μακριά από όσο έπρεπε» τονίζει με ιδιαίτερη έμφαση ο αρθρογράφος των «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς». Τα έχει πει όλα!
ΕΘΝΟΣ

Η Ελλάδα να προετοιμαστεί για Grexit (και ας μην το υλοποιήσει)

Στα παιχνίδια στρατηγικής, οι απειλές καθορίζουν το αποτέλεσμα. Στις διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ελλάδας και των πιστωτών της, η απειλή ήταν πάντα το Grexit. Οι Έλληνες θα μπορούσαν να φύγουν, αφήνοντας έναν βαρύ λογαριασμό πίσω τους.

(του Charles Wyplosz)

Οι πιστωτές θα μπορούσαν να μειώσουν την ροή ρευστού. Αλλά ασφαλώς, οι απειλές πρέπει να είναι αξιόπιστες, και οι Έλληνες δεν ήταν έτοιμοι για Grexit.

Δεν τυπώθηκαν χαρτονομίσματα δραχμής, ούτε "κόπηκαν” νομίσματα, δεν ετοιμάστηκαν τραπεζικοί αλγόριθμοι, και κυρίως, δεν ήταν έτοιμη καμία νομοθεσία για την μετατροπή των συμβάσεων. Από την άλλη πλευρά, ο Herr Schaeuble εδώ και καιρό άφηνε να εννοηθεί ότι το Grexit ήταν η προτιμώμενη επιλογή του και η Καγκελάριος άρχισε να μιλάει για ανθρωπιστική βοήθεια. Ο πρόεδρος της Κομισιόν δήλωσε με τόλμη ότι είχαν εκπονηθεί σχέδια προστασίας. Με την αναστολή της νέας βοήθειας ρευστότητας, και ως εκ τούτου υποχρεώνοντας σε κλείσιμο των τραπεζών, η ΕΚΤ έδωσε στους Έλληνες μια γεύση για το τι θα σήμαινε ένα Grexit.

Το μόνο ερώτημα ήταν εάν οι πιστωτές ήταν πρόθυμοι να καταφύγουν σε μια τόσο επιθετική κίνηση. Η αγριότητα των όρων που επιβλήθηκαν στην Ελλάδα έχει αποδείξει ότι είναι, και περισσότερο.

Τι θα συμβεί στη συνέχεια;

Ο Έλληνας πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, έχει σαφώς αφήσει να εννοηθεί ότι δεν πιστεύει πως αυτοί οι όροι θα φέρουν κάτι καλό στην χώρα του, επομένως, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, η Ελλάδα δεν θα τα καταφέρει. ΟΙ πιστωτές είναι αποφασισμένοι να επιβάλλουν τους όρους τους. Μια νέα αντιπαράθεση είναι αναπόφευκτη. Εάν δεν θέλει να βρεθεί αντιμέτωπος με μια ακόμη ταπεινωτική ήττα, ο Τσίπρας θα πρέπει να αρχίσει να ετοιμάζεται.

Υπάρχει πληθώρα διαφορών μεταξύ μιας εξόδου με πανικό και μιας προσεκτικά προετοιμασμένης και διαχειρίσιμης διάσπασης.

Με βάση την εμπειρία της Αργεντινής το 2001, το Grexit αναμένεται να είναι καταστροφή. Με βάση τη διάσπαση της Τσεχοσλοβακίας, μπορεί να μην είναι έτσι. Η προετοιμασία θα κάνει τη διαφορά. Η έξοδος από την ευρωζώνη είναι πολύ πιο περίπλοκη από μια υποτίμηση, και πολλά πράγματα πρέπει να γίνουν για να αξιοποιηθούν τα οφέλη της αλλαγής καθεστώτος.

Λίστα αγορών για την προετοιμασία εξόδου

Το προφανές είναι να προετοιμαστούν τα "υδραυλικά”. ΝΑ τυπωθούν χαρτονομίσματα και να "κοπούν” νομίσματα που θα γίνουν αποδεκτά σε μηχανήματα σε όλη την χώρα και να εκπονηθεί ένα νομοσχέδιο που θα καθορίζει το νέο νόμιμο χρήμα και την μετάβαση μεταξύ του ευρώ και της δραχμής. Πρόκειται για μια εννοιολογικά απλή διαδικασία και μία που έλαβε χώρα πριν από μία δεκαετία, στην αντίθετη κατεύθυνση. Ωστόσο, απαιτεί μήνες για να ολοκληρωθεί. Υπό αυτή την έννοια, αυτό είναι ένα επείγον καθήκον.

Κάντε την υποτίμηση να έχει αποτέλεσμα

Πιο δύσκολες είναι οι προϋποθέσεις για να καταστεί το νέο καθεστώς επιτυχημένο. Όταν το πέσο της Αργεντινής αποκόπηκε από το αμερικανικό δολάριο, έχασε αμέσως σχεδόν το ήμισυ της αξίας του, κάτι που προκάλεσε υψηλό πληθωρισμό, έναν μεγάλο φόρο στα φτωχότερα τμήματα της κοινωνίας. Αυτό δεν πρέπει να γίνει, αν και μια υποτίμηση θα βοηθούσε πολύ.

Γνωρίζουμε από τους Eichengreen και Sachs πως το πότε οι χώρες διέφυγαν της Μεγάλης Ύφεσης, καθορίστηκε εν πολλοίς από την ταχύτητα με την όποια έφυγαν από το Gold Exchange Standard. Η ανάκτηση της ευελιξίας των συναλλαγματικών ισοτιμιών, δημιουργεί μια κρίσιμη προϋπόθεση για την οικονομική ανάκαμψη, αλλά αυτό δεν θα είναι αρκετό. Η οικονομία πρέπει να είναι έτοιμη να επωφεληθεί από την κίνηση. Αυτό απαιτεί τρία προκαταρκτικά βήματα:

Να αποτραπεί ο πολύ γνωστός σε όλους φαύλος κύκλος της υποτίμησης-πληθωρισμού

Η Τράπεζα της Ελλάδας πρέπει να πάρει μια καθαρή εντολή με πλήρη ανεξαρτησία, για να δράσει αντιστοίχως. ΟΙ αξιωματούχοι της κεντρικής τράπεζας πρέπει να είναι σε θέση να οδηγήσουν σε ταραγμένα νερά με ένα μείγμα αποφασιστικότητας και ευελιξίας. 

Το βρετανικό μοντέλο μιας Επιτροπής Νομισματικής Πολιτικής (MPC) που περιλαμβάνει ντόπιους γραφειοκράτες με άψογες ικανότητες και εξωτερικά μέλη με εξαιρετικές ικανότητες ανάλυσης, θα είναι το σωστό μοντέλο. Υπάρχουν αρκετοί Έλληνες νομισματικοί οικονομολόγοι στην Ελλάδα και στο εξωτερικό για να δημιουργηθεί μιας πρώτης τάξεως MPC. Πρέπει να αρχίσουν να εργάζονται αμέσως για να καθορίσουν μια στρατηγική και να βρουν πώς θα εφαρμοστεί.

Να δημιουργηθούν προϋποθέσεις ώστε η υποτίμηση να είναι αποτελεσματική

Είναι κατανοητό ότι οι αγορές αγαθών δεν λειτουργούν κανονικά και ότι αυτό έχει εδώ και καιρό πλήξει την ικανότητα της Ελλάδας να είναι ένας ανταγωνιστικός εξαγωγέας σε όποιους κλάδους βρίσκεται το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα. Πολλές μελέτες έχουν υποδείξει τι πρέπει να γίνει και με ποια σειρά.

Σειρά υποσχόμενων μεταρρυθμίσεων βρίσκεται στην λίστα των όρων που έχουν επιβληθεί από τους πιστωτές. Η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να κάνει στον εαυτό της μια χάρη και να εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις που έχουν σημασία -δίνοντας έτσι στον εαυτό της κάποιο περιθώριο ελιγμών έναντι των πιστωτών- με την σωστή σειρά, ενώ παράλληλα να αγνοήσει τις ανόητες, όπως το άνοιγμα καταστημάτων την Κυριακή ή την άμεση πώληση των κρατικών assets. Το να έχει εφαρμόσει αυτές τις μεταρρυθμίσεις την στιγμή του Grexit, θα κάνει τη διαφορά μεταξύ επιτυχίας και αποτυχίας.

Η νέα συναλλαγματική ισοτιμία πρέπει να είναι συμβατή με την συμμετοχή στην ΕΕ

ΟΙ συνθήκες απαιτούν τα κράτη-μέλη χωρίς μια παρέκκλιση, να ενταχθούν τελικά στην ευρωζώνη. Ένας μεγάλος αριθμός χωρών που είναι σε θέση να ενταχθεί στην ευρωζώνη (π.χ. η Τσεχία, η Πολωνία και η Σουηδία), ευτυχώς δεν κατόρθωσαν να συμμορφωθούν χωρίς να έλθουν αντιμέτωπες με την οργή της υπόλοιπης ΕΕ. Η Ελλάδα πρέπει να αναπτύξει την στρατηγική της για να ενταχθεί στις τάξεις της.

Τραπεζική εξυγίανση

Οι τράπεζες θα πρέπει να εξυγιανθούν άμεσα, αν είναι δυνατόν χωρίς καθόλου κόστους για τους φορολογούμενους. Η Οδηγία για την Τραπεζική Ανάκαμψη και Εξυγίανση (BRRD) είναι το κύριο σημείο. Επαίσχυντα, δεν έχει ακόμη ενταχθεί στην ελληνική νομοθεσία. Αυτό είναι εύκολο, είναι στα σκαριά. Επίσης χρειάζεται ένα σχέδιο πρωτοκόλλου μεταξύ της κεντρικής τράπεζας και του υπουργείου. Η κεντρική τράπεζα θα πρέπει να βάλει τα χρήματα, αλλά οι πιθανές απώλειες θα πρέπει να εγγυηθούν από το υπουργείο.

Δημοσιονομική πειθαρχία και χρέος

Προκειμένου να μην εξαρτάται από τον επίσημο δανεισμό, και τις συνεπακόλουθες προϋποθέσεις, η Ελλάδα πρέπει να ανακτήσει πρόσβαση στην αγορά και, ειδικά τότε, να τηρήσει δημοσιονομική πειθαρχία. Απαιτούνται διάφορα βήματα:

Προφανώς, η ΕΛλάδα θα πρέπει να χρεοκοπήσει, αλλά προσεκτικά

Μαζί με μια υποτίμηση, αυτό είναι μια απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάκαμψη. Το χρέος προς το ΔΝΤ πρέπει να εξυπηρετείται διότι πάντα μπορεί να χρειαστεί το ΔΝΤ, αν μη τι άλλο για τεχνική βοήθεια. Τα χρέη στον ιδιωτικό τομέα δεν θα πρέπει να αθετηθούν, διότι τα περισσότερα από αυτά οφείλονται προς τους ελληνικούς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Δεν έχει νόημα να διαγράψεις αυτά τα χρέη και στη συνέχεια να δανειστείς για να ανακεφαλαιοποιήσεις τις τράπεζες. Για τα υπόλοιπα, το χρέος οφείλεται σε διάφορα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και σε κυβερνήσεις. Αυτό θα πρέπει να διαγραφεί πλήρως. Αυτό είναι το εύκολο μέρος.

Το πιο δύσκολο θα είναι να έλθουμε σε μια συμφωνία. Όπως είναι γνωστό, οι πιστωτές πάντα ξεκινούν από το ότι είναι έξω φρενών και ότι θα ανακτήσουν τα χαμένα τους χρήματα. Με τον καιρό ωστόσο, και όχι πολύ, αναγνωρίζουν πως ό,τι πέρασε, πέρασε, και οι διαπραγματεύσεις καθίστανται δυνατές. Η Ελλάδα πρέπει να προετοιμαστεί για αυτές τις ενδεχόμενες διαπραγματεύσεις. Τα ομόλογα brady είναι ένα παράδειγμα, υπάρχουν κι άλλα.

Το να δανείζεσαι από τις αγορές είναι το καλύτερο σε άσχημες στιγμές, αλλά δεν μπορεί να είναι τρόπος ζωής

Είτε είναι μέλος της ευρωζώνης είτε όχι, ο περιορισμός του προϋπολογισμού δεν είναι επιλογή αλλά υποχρέωση. Ας ελπίσουμε ότι η Ελλάδα έχει μάθει να μην εμπιστεύεται τραπεζίτες και άλλους επενδυτές που χαμογελούν και δανείζουν ανεύθυνα σε καλές εποχές, για να αποχωρήσουν μετά και να αναζητήσουν προστασία από τις αρχές τους σε άσχημες στιγμές. Πολλές χώρες έχουν υιοθετήσει στέρεα πλαίσια που συνδυάζουν έναν απλό κανόνα με κάποια διακριτικότητα στα χέρια ενός ανεξάρτητου συμβουλίου. Η Σλοβακία και το Ηνωμένο Βασίλειο δίνουν καλά παραδείγματα, και μαθήματα θα πρέπει να διδαχθούν από την ουγγρική πανωλεθρία.

Συμβουλή

Η προετοιμασία μιας χώρας για ένα επιτυχημένο Grexit είναι μια δύσκολη υπόθεση. Απαιτεί δεξιότητες που είναι απίθανο να είναι άφθονες στην Ελλάδα σήμερα. Είναι επίσης ένα έργο που πρέπει να αρχίσει άμεσα και που πρέπει να προχωρήσει με ασυνήθιστα ταχύ ρυθμό. Δεν μπορεί να είναι μια διαδικασία δοκιμής και λάθους.

Η ελληνική κυβέρνηση χρειάζεται συμβουλές από υψηλής ποιότητας εξειδικευμένους ανθρώπους. Πολλοί από τους καλύτερους είναι στο ΔΝΤ, αλλά αυτό μπορεί να είναι ευαίσθητο πολιτικά. Οι Έλληνες θα μπορούσαν ωστόσο να αξιοποιήσουν την σημαντική γνώση της μεγάλης ομάδας των πρώην μελών του ΔΝΤ, που είναι ακόμη πρόθυμοι να εξυπηρετήσουν. Πολλοί από αυτούς είναι δυσαρεστημένοι με την απόδοση του Ταμείου. Μια άλλη πηγή είναι πρώην αξιωματούχοι από χώρες που πέρασαν από παρόμοια πειράματα, καθώς και ο μικρός στρατός των εξαίρετων ακαδημαϊκών Ελλήνων οικονομολόγων. Η κυβέρνηση θα πρέπει να αποφύγει την γνώριμη παγίδα του να ζητήσει βοήθεια από τις τράπεζες και τις συμβουλευτικές εταιρείες, που έχουν απώτερους θεσμικούς στόχους, καθώς και εμπορικούς.

Διακυβέρνηση

Η ελληνική κυβέρνηση είναι εμφανώς ακατάλληλη να διεξάγει τις μεταρρυθμίσεις για ένα σωρό ανείπωτων λόγων που περιλαμβάνουν διαφθορά, νεποτισμό και ανικανότητα. Οι καλύτερες αποφάσεις θα παραμείνουν θεωρητικές εκτός κι αν εφαρμοστούν από τις αρχές όπως προβλέπεται. Θα πάρει χρόνια να διορθωθεί μια δυσλειτουργική διοίκηση. ΟΙ διεθνείς οργανισμοί όπως ο ΟΟΣΑ και η Παγκόσμια Τράπεζα μπορούν να παράσχουν τεχνική βοήθεια, αλλά θα είναι πολύ αργή. Η Ελλάδα θα πρέπει να αποδεχθεί ότι χρειάζεται να φέρει ξένους ειδικούς, σε προσωρινή βάση. Αυτοί οι εμπειρογνώμονες θα πρέπει να συνεργαστούν με νέους, ταλαντούχους Έλληνες που θα προσληφθούν σύμφωνα με τις ικανότητες τους, όχι με τις οικογενειακές διασυνδέσεις. (ΣΧΟΛΙΟ Α.Α.: Ειδικά εδώ διαφωνούμε εξολοκλήρου, αφού το μύθευμα των "ξένων επαϊόντων" και των "ανεύθυνων Ελλήνων" έχει διαψευστεί προ πολλού στην πράξη, με τους ξένους να συνιστούν απλά μία δράκα διεφθαρμένων πλασιέ και τους Έλληνες -τους μη ενταγμένους, βεβαίως, στην παλαιοκομματική σαπίλα και τη διαπλεκόμενη μαφία- να αποτελούν το ιδανικό εκείνο δυναμικό που θα εμφορείται από την απαραίτητη τεχνοκρατική κατάρτιση αλλά και τον απαιτούμενο πατριωτισμό για την επιτέλεση ενός τέτοιου έργου.)

Si vis pacem, para bellum (αν θες ειρήνη, ετοιμάσου για πόλεμο)

Θα πρέπει να γίνει σαφές ότι το Grexit παραμένει μια καταστροφική επιλογή, αλλά έχει γίνει η επιλογή χρεοκοπίας για την Ελλάδα και τους πιστωτές της. Το να προετοιμάζεται για Grexit δεν σημαίνει ότι θα αφήσει την ευρωζώνη. Ίσως παράδοξα, μια αξιόπιστη απειλή μπορεί να καταλήξει σε ένα καλύτερο αποτέλεσμα τόσο για την Ελλάδα όσο και για τους πιστωτές της. Ο στόχος πρέπει να είναι να καταστεί το Grexit μια πιθανή λύση, όχι να συμβεί.

* Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο VoxEU.org, ένα policy portal που ιδρύθηκε από το Center for Economic Policy Research (CEPR)

(ΠΗΓΗ: http://www.capital.gr/)

Die Welt: Η Ευρωπαίοι βλέπουν το 4ο Ράιχ να αναγεννιέται στη Γερμανία

Die Welt: Η Ευρωπαίοι βλέπουν το 4ο Ράιχ να αναγεννιέται στη Γερμανία

Λόγω Ελλάδας

«Ένα κύμα μίσους για τη Γερμανία κατακλύζει την Ευρώπη» είναι ο τίτλος δημοσιεύματος της γερμανικής εφημερίδας Die Welt, η οποία βλέπει με αφορμή την Ελλάδα το μίσος απέναντι στη Γερμανία να παίρνει πανευρωπαϊκές διαστάσεις.

«Πριν από έναν χρόνο όλα ήταν διαφορετικά», γράφει η εφημερίδα. «Ο γερμανικός λαός παρουσιαζόταν στον αμερικανικό, τον ιταλικό ακόμη και στον αυστριακό Τύπο ως αυτός που έλυνε προβλήματα, έκανε μακροπρόθεσμα σχέδια, ως το πρότυπο που θα έπρεπε να ακολουθούν όλες οι σύγχρονες χώρες», παρατηρεί η εφημερίδα.

Μετά την καταλυτική ανάμειξη της Γερμανίας στην ελληνική κρίση όμως, το προφίλ της Γερμανίας φαίνεται ΝΕ περνάει τη δική του κρίση. «Τώρα πια όμως, προωθείται η εικόνα του μισητού Γερμανού ο οποίος δεν διστάζει να υποτάξει μικρά κράτη, ο οποίος αψηφά τις ειρηνευτικές συνθήκες με τον εθνικισμό του και γεμίζει ανυπεράσπιστες οικονομίες με τον στρατιωτικό του εξοπλισμό», συνεχίζει το δημοσίευμα.

«Το μίσος για τη Γερμανία έχει ξεπεράσει εδώ και καιρό τα όρια της Ελλάδας και έχει εξαπλωθεί και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες», αναφέρει η εφημερίδα και εξηγεί: «Στα ιταλικά μέσα ενημέρωσης γίνεται λόγος για βασανιστές κρατών, για τη μανία της Γερμανίας να υπερισχύσει ‘όλων’. Για μια Ευρώπη την οποία και πάλι η Γερμανία βομβαρδίζει μέχρι να την καταστρέψει και τώρα παρακολουθεί από ψηλά τη θέα. Για το ένστικτο των Γερμανών για παντοδυναμία. Για το τέταρτο Ράιχ».

Όπως σημειώνει η  Die Welt: «Ο Ιταλός κοινωνιολόγος Λέλιο Ντεμικέλις έγραψε σε κείμενό του: ‘Όπως ο Βίλι Μπραντ κάποτε υποκλίθηκε στη Βαρσοβία, έτσι τώρα αναγκάζει η Μέρκελ τους Έλληνες και τους άλλους Ευρωπαίους να υποκλιθούν στο Βερολίνο’. Οι αφορισμοί αυτοί δεν περιορίζονται γεωγραφικά».

Ακόμη και ο Αυστριακός καγκελάριος Βέρνερ Φάιμαν, αν και κάπως πιο διπλωματικά, υιοθετεί ανάλογη ρητορική, σύμφωνα με τη Welt. Όπως σημειώνει τέλος το δημοσίευμα και ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Ζαν Άσελμπορν έκανε λόγο επανειλημμένα για τα «φαντάσματα του παρελθόντος», ενώ ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι μίλησε για την «αφάνταστη ταπείνωση» των Ελλήνων από τη Γερμανία.

Ανάλογο είναι το κλίμα και στην Πορτογαλία, όπου μέσα μαζικής ενημέρωσης της χώρας παρουσιάζουν τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ως τη μεγαλύτερη απειλή για την ήπειρο, «πολύ μεγαλύτερη από την τρομοκρατία και τον λαϊκισμό», όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν.

Όμως και σε πιο μετριοπαθείς χώρες, όπως για παράδειγμα στο Βέλγιο, τα πράγματα δεν ελιναι διαφορετικά. Η φλαμανδική εφημερίδα De Standaard γράφει για τη «Γερμανία και τους 18 νάνους», επισημαίνοντας ότι πλέον δεν πρόκειται «για τη συμπαθητική χώρα της επανένωσης».

Η αντιπάθεια της Ευρώπης στη σύγχρονη ηγεμονία της Γερμανίας φαίνεται άλλωστε και στη διαδικτυακή εκστρατεία μποϊκοτάζ γερμανικών προϊόντων #BoycottGermany, που ξεκίνησε από την Ισπανία, σημειώνει η εφημερίδα.

http://tvxs.gr/news/ellada/die-welt-i-eyropaioi-blepoyn-4o-raix-na-anagennietai-sti-sygxroni-germania

Washington Post: Το ευρώ είναι καταστροφή, ακόμη και για χώρες που τα κάνουν όλα σωστά

Άρθρο του Matt O’Brien

Το ευρώ θα μπορούσε να είναι χειρότερο ακόμα και από μια πτώχευση.

Αυτή, τουλάχιστον, ήταν η περίπτωση για τη Φινλανδία και την Ολλανδία, οι οποίες έχουν πράγματι αναπτυχθεί λιγότερο απ’ ότι η Ισλανδία από το 2007. Η Ισλανδία, εάν θυμάστε, ουσιαστικά κήρυξε πτώχευση το 2008.

Τώρα, η αλήθεια είναι ότι η Φινλανδία και η Ολλανδία είχαν το δικό τους μερίδιο στα οικονομικά προβλήματα, αλλά αυτά θα έπρεπε να είναι διαχειρίσιμα. Καμία από αυτές τις δυο χώρες δεν ήταν ανεπαρκείς, και οι δύο έκαναν ό, τι έπρεπε να κάνουν. Με άλλα λόγια, ακολούθησαν τους κανόνες, και τα αποτελέσματα παραμένουν ακόμη και σήμερα καταστροφικά. Αυτό συμβαίνει λόγω της καταστροφικής υπόστασης του ίδιου του ευρώ. Ή, αν θέλουμε να το πούμε πιο εξευγενισμένα, το κοινό νόμισμα είναι «ατελές, και να το να είναι ατελές το καθιστά εύθραυστο, ευάλωτο, και δεν προσφέρει όλα τα οφέλη που θα μπορούσε να παρέχει.” Αυτή ήταν η ετυμηγορία του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Mario Draghi την περασμένη Πέμπτη.

Τι συνέβη δηλαδή σε αυτούς; Απλά τα συνήθη κακά οικονομικά μαντάτα. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι η Apple έδωσε τη χαριστική βολή στην οικονομία της Φινλανδίας. Οι δύο μεγαλύτερες εξαγωγές της ήταν τα τηλέφωνα Nokia και τα προϊόντα χάρτου, αλλά, όπως ο πρώην πρωθυπουργός της χώρας Alex Stubb είχε δηλώσει, το iPhone σκότωσε τα τηλέφωνα της Nokia και το iPad σκότωσε το χαρτί. Τώρα, η λογική μέθοδος για να αναπληρωθούν αυτές οι απώλειες σε εξαγωγές θα ήταν να μειωθεί το κόστος με την υποτίμηση του νομίσματός, μόνο που η Φινλανδία δεν έχει πλέον το δικό της νόμισμα ώστε να το υποτιμήσει. Έχει το ευρώ. Έτσι, για να μειώσει το κόστος της οικονομικής καταστροφής οδηγήθηκε στην περικοπή των μισθών, η οποία όχι μόνο καθυστερεί πολύ, αλλά επίσης προκαλεί μεγαλύτερη οικονομική ζημιά από τη στιγμή που πρέπει να απολυθεί προσωπικό προκειμένου οι εργαζόμενοι να δεχθούν μειώσεις στις αμοιβές τους. Το αποτέλεσμα ήταν μια ύφεση μεγαλύτερη από οποιαδήποτε άλλη στη νεότερη ιστορία της Φινλανδίας, πιο μεγάλη ακόμη και από την ύφεση στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Δεν βοήθησε, βέβαια, ότι οι κανόνες της ευρωζώνης εξανάγκασαν την κυβέρνηση της Φινλανδίας να μειώσει τον προϋπολογισμό της κατά την ίδια περίοδο.

Στην Ολλανδία είχαμε μια διαφορετική περίπτωση. Τα προϊόντα της είναι περισσότερο από ανταγωνιστικά στο εξωτερικό, το εμπορικό της πλεόνασμα είναι 10% μεγαλύτερο από την οικονομική της παραγωγή, αλλά οι εγχώριες δαπάνες της αποτελούν πρόβλημα. Η Ολλανδία απέκτησε μια τεράστια φούσκα όσων αφορά τις κατοικίες, κάτι που τροφοδοτήθηκε, εν μέρει, από το γεγονός ότι οι πληρωμές τόκων εκπίπτουν πλήρως από τον φόρο. Έτσι τα ακίνητα στην Ολλανδία έχασαν το 20% της αξίας τους και η φούσκα των ακινήτων ήταν έτοιμη να εκραγεί, με πιθανά θύματα τους μετόχους και ομολογιούχους των πιστωτικών ιδρυμάτων και βέβαια τους Ολλανδούς φορολογουμένους που θα επωμιστούν το βάρος της διάσωσης των ασύνετων πιστωτών. Ως αποτέλεσμα τα ολλανδικά νοικοκυριά επωμίστηκαν με το μεγαλύτερο βάρος χρέους από οποιονδήποτε άλλο κράτος στη ζώνη του ευρώ. Επιπλέον ήρθε η συνήθης λιτότητα με περικοπές στον Δημόσιο Τομέα και αύξηση των φόρων. Πράγματι, η οικονομία της Ολλανδίας ήταν ελαφρώς μικρότερη στο τέλος του 2014 από ό, τι ήταν στο τέλος του 2007. Η κατάσταση είναι σίγουρα καλύτερη από ότι αυτή της Φινλανδίας, η οικονομία της οποίας έχει συρρικνωθεί 5,2 τοις εκατό κατά τη διάρκεια αυτού του χρόνου, αλλά, εξακολουθεί να υστερεί συγκριτικά με το 1,1 τοις εκατό αύξησης της Ισλανδίας που υπερτερεί.

Τώρα, είναι δύσκολο να τα πάει χειρότερα απ΄ότι η Ισλανδία, η οποία βασικά μετέστρεψε ολόκληρη την οικονομία της σε ένα ταμείο αντιστάθμισης το οποίο κατέρρευσε το 2008. Οι τράπεζες της κατέρρευσαν, η κυβέρνηση της έπρεπε να στηρίξει τις τράπεζες, και το νόμισμά της υποχώρησε κατά 60 τοις εκατό. Εκτός από αυτό, μεταξύ του 2009 και του 2014, η Ισλανδία εφάρμοσε σχεδόν διπλάσια λιτότητα από την Ολλανδία και 12 φορές μεγαλύτερη από την Φινλανδία. Και αν αυτό δεν σας φαίνεται αρκετό, η οικονομική λαίλαπα της Ισλανδίας περιλαμβάνει επίσης υψηλότατο χρέος των νοικοκυριών και ελέγχους στις κινήσεις κεφαλαίων (capital controls) που τηρήθηκαν για να εμποδίσουν τους κατοίκους να μεταφέρουν χρήματα έξω από τη χώρα αλλά και απέτρεψαν να το μεταφέρουν εντός συνόρων.

Αλλά παρ ‘όλα αυτά, η Ισλανδία έχει ακόμη καταφέρει να ξεπεράσει τη Φινλανδία και την Ολλανδία. Πως ειναι δυνατον; Επειδή αυτοί δεν είχαν σαν νόμισμα το ευρώ. Η Ισλανδία έχει το δικό της νόμισμα, την Κορώνα. Και όσο και αν έβλαψε τους πολίτες της Ισλανδίας με το να χάσουν το 60 τοις εκατό της αγοραστικής τους δύναμης για τα εισαγόμενα αγαθά, όταν η κορόνα έπεσε τόσο πολύ, βοήθησε την οικονομία της Ισλανδίας, κάνοντας τα προϊόντα της πιο ανταγωνιστικά στο εξωτερικό. Αυτό ήταν αρκετό να αποτρέψει μια ολική συντριβή της οικονομίας της μετατρέποντας την όλη υπόθεση σε μια απλά κακή ύφεση.

Το ευρώ, όμως, κάνει το αντίθετο. Οι χώρες δεν μπορούν να υποτιμήσουν το νόμισμά τους ή να μειώσουν τα επιτόκια του και ακόμη και αν κάνουν περικοπές και εφαρμόσουν πολιτικές λιτότητας δεν μπορούν να αποφύγουν τους μπελάδες. Το μόνο που μπορεί να γίνει είναι να μειωθούν οι μισθοί, να γίνει περικοπή δαπανών, και στη συνέχεια να μειωθούν οι μισθοί λίγο περισσότερο ως τιμωρία για όποιες οικονομικές παραβάσεις έχουν (ή δεν έχουν) διαπράξει. Ο ζουρλομανδύας του ευρώ, με άλλα λόγια, μετατρέπει τα συνήθη προβλήματα σε έκτακτες ανάγκες (Φινλανδία) και έκτακτες ανάγκες σε προβλήματα ιστορικής σημασίας (Ελλάδα). Και αυτό μπορεί να συμβεί είτε ακολουθήσεις τους κανόνες της ευρωζώνης είτε όχι.

Το ευρώ είναι ένας «ιδιότροπο θεός», που μπορεί να τιμωρήσει εξίσου τους αμαρτωλούς και τους αγίους. 

nostimonimar

€ 530 δις το μήνα κερδίζει η Γερμανία από την κρίση του ευρώ

Η Γερμανία κέρδισε περισσότερα χρήματα από την κρίση του ευρώ σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη χώρα της ΕΕ . Τον Απρίλιο μόνο, υπήρξε εισροή ποσού πάνω από € 530 δισεκατομμύρια στην Γερμανία.

Η Γερμανία αισχροκερδεί από την κρίση του ευρώ. Μόνο τον Απρίλιο υπήρξε εισροη  € 532.200.000.000 απο την ζώνη του ευρώ προς την Γερμανία. Ποσό, το οποίο είναι πέντε φορές μεγαλύτερο από το αντίστοιχο του Λουξεμβούργου,το οποίο κατέχει την δεύτερη θέσηστην έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας TARGET2.

Η έκθεση TARGET2 δείχνει τις ταμειακές ροές μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Πχ για μια μεταφορά χρήματων από την Γερμανία σε έναν φίλο μας στη Γαλλία, δεν ρέουν«πραγματικά χρήματα» από την Γερμανία προς το Παρίσι. Αντ’αυτού, η γαλλική κεντρική τράπεζα πληρώνει στον φίλο σας τα χρήματα στον λογαριασμό του. Ακολούθως, στην γερμανική κεντρική τράπεζα τηνBundesbank, δημιουργείται ένα αρνητικό ισοζύγιο, το οποίο και οι γερμανικές κεντρικές τράπεζες εξισορροπούν με την αφαίρεση χρημάτων από τον προσωπικό λογαριασμό σας στην γερμανική τράπεζα.

Με τον τρόπο αυτό, προσδιορίζεται με ακρίβεια από ποιες χώρες της ΕΕ έχουμε εκροή κεφαλαίων και σε ποια χώρα της ΕΕ έχουμε αντίστοιχη εισροή. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να εξεταστούν τα υπόλοιπα Target2 των αντίστοιχων κεντρικών τραπεζών.

Εκτός από την Γερμανία και το Λουξεμβούργο, τον Απρίλιο του 2015, μόνο η Πορτογαλία (€ 53.700.000.000), η Φινλανδία (18 δισεκατομμύρια ευρώ), η Ολλανδία (3,1 δισεκατομμύρια ευρώ) και το Βέλγιο (1.000.000.000 ευρώ)ήταν με πλεόνασμα εισροών.

Τέσσερις χώρες βρίσκονται με αρνητικό υπόλοιπο, δηλαδή οι εκροές από αυτές είναι σαφώς μεγαλύτερες των εισροών προς αυτές.

Τέσσερα κράτη μέλη βρίσκονται βάσει της παραπάνω έκθεσης με μεγάλο«έλλειμα»: Γαλλία, με € 25 δισεκατομμύρια, η Ελλάδα με 99 δισεκατομμύρια, η Ιταλία με 177 δισεκατομμύρια, η Ισπανία με 212 δισεκατομμύρια.

Σημαντικό: Τα σύνολα-υπόλοιπα του συστήματος Target2 δεν δίνουν ξεκάθαρη εικόνα για το δημόσιο χρέος των επιμέρους χωρών, δεδομένου ότι όλες οι πράξεις που περιλαμβάνονται στο σύστημα μεταφοράς κεφαλαίων Target2 περιλαμβάνουν όλες τις κινήσεις χρημάτων: από αγορές αυτοκίνητου ως και για την αγορά μετοχώναπό το ΧΑ.

Όπως φαίνεται και από το παραπάνω γράφημα, μέχρι το 2009, η διαφορά μεταξύ των δύο συνόλων κυμαινόταν στα 150 δισεκατομμύρια ευρώ, πάνω κάτω. Το σίγουρο είναι, ότι η Γερμανία από την εισαγωγή της Ευρωπαϊκής Νομισματικής Ένωσης το 1999, εξακολουθεί να είναι η χώρα με τις περισσότερες εισροές .

Εντούτοις, το χάσμα, διευρύνθηκε σημαντικά από το 2009: το 2012 η Γερμανία «κέρδισε» μέσασε ένα μήνα περίπου € 750 δισεκατομμύρια – ενώ αντίστοιχα την ίδια περίοδο, οι εκροές από την Ισπανία ήταν σχεδόν € 450 000 000 000 και άλλα 300 δισεκατομμύρια ευρώ από την Ελλάδα. Από τότε, το χάσμα έχει μειωθεί ελαφρώς, η ψαλίδα όμως μεταξύ εκροών από την Ελλάδα και εισροών προς την Γερμανία , εξακολουθεί να είναι σημαντικά μεγαλύτερη από ό, τι κατά την τελευταία δεκαετία.

*TARGET (Διευρωπαϊκό Αυτοματοποιημένο Σύστημα Ταχείας Μεταφοράς Κεφαλαίων σε Συνεχή Χρόνο) (TARGET – Trans–EuropeanAutomatedReal–timeGrosssettlementExpressTransfersystem): το σύστημα διακανονισμού σε συνεχή χρόνο του Ευρωσυστήματος για το ευρώ. Το σύστημα πρώτης γενεάς αντικαταστάθηκε από το TARGET2 το Μάιο του 2008.

**TARGET2: η δεύτερη γενεά του συστήματος TARGET. Διακανονίζει πληρωμές σε ευρώ σε χρήμα κεντρικής τράπεζας και λειτουργεί με βάση ενιαία κοινή πλατφόρμα πληροφορικής, στην οποία υποβάλλονται για επεξεργασία όλες οι εντολές πληρωμής.

Μετάφραση για το Νοστιμον Ήμαρ από το finanzen100.de

Μιχάλης Κατσαρός - Θὰ σᾶς περιμένω

Θὰ σᾶς περιμένω

Θὰ σᾶς περιμένω μέχρι τὰ φοβερὰ μεσάνυχτα ἀδιάφορος-
Δὲν ἔχω πιὰ τί ἄλλο νὰ πιστοποιήσω.
Οἱ φύλακες κακεντρεχεῖς παραμονεύουν τὸ τέλος μου
ἀνάμεσα σὲ θρυμματισμένα πουκάμισα καὶ λεγεῶνες.
Θὰ περιμένω τὴ νύχτα σας ἀδιάφορος
χαμογελώντας μὲ ψυχρότητα γιὰ τὶς ἔνδοξες μέρες.

Πίσω ἀπὸ τὸ χάρτινο κῆπο σας
πίσω ἀπὸ τὸ χάρτινο πρόσωπό σας
ἐγὼ θὰ ξαφνιάζω τὰ πλήθη
ὁ ἄνεμος δικός μου
μάταιοι θόρυβοι καὶ τυμπανοκρουσίες ἐπίσημες
μάταιοι λόγοι.

Μὴν ἀμελήσετε.
Πάρτε μαζί σας νερό.
Τὸ μέλλον μας θὰ ἔχει πολὺ ξηρασία.