Η Αριστερά του (αστυ)νόμου

Η Αριστερά του (αστυ)νόμου

Θεσμολαγνεία, αοριστολογία και …συμπάθεια για τα σώματα ασφαλείας από την «Αριστερά του Μνημονίου». Ακούγεται κάπως παράδοξο μια από τις πρώτες επισκέψεις του προέδρου της ΔΗΜΑΡ σε υπουργείο, να είναι στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Επίσης προκαλεί μια έκπληξη ότι ένα από τα πρώτα μελήματα του Φ. Κουβέλη να είναι η εύρεση των «ισοδύναμων» προκειμένου να μην περικοπούν οι μισθοί των ένστολων. Αυτή η Αριστερά των ισοδύναμων και των αντίρροπων, δεν θα ήταν «Αριστερά της ευθύνης» αν δεν εξομοίωνε και τις φασιστικές συμμορίες με το αντιρατσιστικό κίνημα, με όσους μάχονται για κοινωνικά δικαιώματα και ατομικές ελευθερίες. Οπότε μάλλον είναι εσφαλμένη η παραδοχή της αρχής ότι όλα αυτά προκαλούν εντύπωση.

Ο αρχηγός μιας «Αριστεράς» που καταπίνει αμάσητο το Μνημόνιο και αναπαράγει σχεδόν αυτούσια τη λογική Χρυσοχόϊδη – Λοβέρδου με αόριστες επικλήσεις ενός αενάως αναζητούμενου εκδημοκρατισμού των σωμάτων ασφαλείας, μόνο εντύπωση δεν πρέπει να προκαλεί. Επιβεβαιώνει απλώς με το χειρότερο τρόπο το γεγονός ότι αποτελεί το «αριστερό» -έστω και κατ’ όνομα- άλλοθι μιας ανίερης κυβερνητικής συμμαχίας.

Δήλωσε αμέσως μετά τη συνάντηση του με τον Ν. Δένδια την περασμένη Δευτέρα ο αρχηγός της ΔΗΜΑΡ: «Για μας είναι μείζον αγαθό η προστασία της υγείας, της ζωής και της ασφάλειας του πολίτη. Κατά συνέπεια, το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη πρέπει να καταγράψει την παρουσία του κράτους μέσα στην ελληνική κοινωνία αποτέλεσματικά και με απόλυτο σεβασμό στα δικαιώματα και στις  ατομικές ελευθερίες. Η προστασία της ζωής του πολίτη  δεν μπορεί να υποκαθιστά-ται από κανέναν εξωθεσμικό μηχανισμό, ούτε από κείνους οι οποίοι αυτόκλητα αναλαμβάνουν την προστασία της ζωής των Ελλήνων πολιτών, αλλά ούτε και απόαυτόκλητους υπερασπιστές των ξένων πολιτών που βρίσκονται στην χώρα μας».

Έτσι απλά. Κεντρώα, τάχα, ρητορική και πολιτική «ίσων αποστάσεων». Βάπτισμα συμπεριφορών ως «ακραίων» για να μπουν φασίστες και αντιρατσιστικές πρωτοβουλίες στο ίδιο τσουβάλι. Ούτε λόγος για τις αιτίες που οδήγησαν και εξακολουθούν να οδηγούν στην εμπέδωση του φασισμού σε κοινωνικό επίπεδο και εκτοξεύουν εκλογικά τη Χρυσή Αυγή, ούτε ίχνος κριτικής για την τακτική πολιτικών και φυσικών ηγεσιών της Αστυνομίας που οδήγησαν ως εδώ, καμία αναφορά στην άλωση των σωμάτων ασφαλείας από φασιστικά στοιχεία. Στο βάθος δηλαδή ταύτιση με τις προηγούμενες ηγεσίες των υπουργείων Προστασίας του Πολίτη και Υγείας που έσπειραν μίσος, φόβο και πανικό και διαπόμπευσαν τα θύματα εγκληματικών οργανώσεων.

Σύμφωνα με τον υπεύθυνο και μετριοπαθή λόγο της ΔΗΜΑΡ, υπάρχει το διαρκές ζητούμενο του εκδημοκρατισμού. «Τα σώματα ασφαλείας πρέπει να βρίσκονται υπό διακομματικό έλεγχο και στήριξη», επανέλαβε κάμποσες φορές ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ. Μάλλον όμως δεν κατέστησε σαφές και το πλαίσιο του εκδημοκρατισμού, όταν το ίδιο το Σύνταγμα της χώρας έχει γίνει κουρελόχαρτο από τα μνημόνια. Όταν η πολιτική της βάναυσης καταστολής έχει καταστεί προϋπόθεση για την επιβολή των αντεργατικών μέτρων και κατά πάσα πιθανότητα προβλέπεται και ένταση , τότε η συζήτηση περί εκδημοκρατισμού καταντάει ανέκδοτο.

Μάκης Γεωργιάδης – «Πριν»

http://tsak-giorgis.blogspot.gr

Φάτε τα... παραγωγικά απόβλητα των αγορών

http://oramiden.blogspot.gr

Τελευταία γίνεται μεγάλη συζήτηση στην Ευρώπη, για τις επενδύσεις, τις αγορές, τα κέρδη που ειναι αναγκαία για τον τραπεζικό κλάδο ώστε να τροφοδοτήσει με χρήμα παραγωγικές δραστηριότητες κλπ. Είναι προφανές ότι οι αγορές (χρηματαγορές, κεφαλαιαγορές, δευτερογενείς αγορές, αγορές εμπορευμάτων, μετάλλων, νομισμάτων κλπ) είναι ο No1 υπέυθυνος για τα δεινά μας και όλες οι επιχειρήσεις, παράλληλα με τις κυβερνήσεις, έχουν εναρμονιστεί στα πρότυπά και τις ανάγκες τους.

Αν εξειδικεύσουμε την πραγματικότητα στη χώρα μας, θα δούμε ότι το μείζον ζήτημα είναι οι ιδιωτικοποιήσεις παράλληλα με τις Επενδύσεις σε Ειδικές Οικονομικές Ζώνες (ΕΟΖ) με την κατάργηση Συλλογικών Συμβάσεων και εργασιακών δικαιωμάτων ή όπως «πολύ όμορφα» τα αποκαλούν οι άνθρωποι της αγοράς, «Labor Market Rigidities».

Δε θα ασχοληθούμε ιδιαίτερα με τα παραπάνω καθώς οι περισσότεροι γνωρίζουν με απλά λόγια τις συνέπειες των πολιτικων αυτών και τον ταξικό τους χαρακτηρά (όποιος τον αγνοεί δε το κάνει τυχαία).

Θα πάμε, λοιπόν, ένα βήμα παρακάτω και θα ασχοληθούμε με το ζήτημα της ιδιωτικοποίησης των φυσικών πόρων της γης, δηλαδή το νερό, τα τρόφιμα κ τα παράγωγά τους. Στην περίπτωσή μας, είναι γνωστή η θέληση της οποιασδήποτε ελληνικής κυβέρνησης για ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ, της ΕΥΔΑΠ καθώς για πώληση όποιας δημόσιας εταιρείας ή οργανισμού (κερδοφόρου ή μη) έχει παραμείνει υπό κρατικο έλεγχο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Δωδώνη ή η EBZ, που ως θυγατρικές της βιασμένης απο τα Κόμματα ΑΤΕbank, αποτελεί κομμάτι ενός πολύ καβλωτικού (για τους ιδιώτες) επενδυτικού project.

Στο θέμα του νερού θα επανέλθουμε με ξεχωριστό αφιερωματάκι! Αλλωστε, μόνο ο Ασωπός είναι ένα θέμα από μόνο του! Παμε, όμως, στο διατροφικό ζήτημα!

Η ανάγκη για υπερσυσσωρευση κερδών δημιουργεί συνεχείς πιέσεις στα κόστη των επιχειρήσεων. Κ συνήθως η μείωση του κόστους είναι πολύ πιο επώδυνη από την αύξηση της τιμής! Οι συνέπειες κυρίως στην ποιότητα κ ακολούθως στην ποσότητα των προϊόντων ειναι μεγάλες κ αφορούν αποκλειστικά κ μόνο τους καταναλωτές-πολίτες μιας κοινωνίας.

Τι συμβαίνει, λοιπόν, με την ποιότητα και την ποσότητα των διατροφικών προϊόντων; Ποια η σχέση τιμής-ποιότητας conditional ότι το κέρδος ειναι πάντα ο πρωταρχικός στόχος; Εχει αναλογιστεί κανείς τις επιπτώσεις από την αέναη ολίσθηση της ποιότητας κ της ποσότητας;

Ποσοτικό ζήτημα

H ποσοτική επίπτωση σε ένα προϊόν εμφανίζεται κυρίως μεσω του Downsizing ή μέσω του Downscooping σε όποιο προϊόν μετριέται σε μεζούρες. Με άλλα λόγια οι εταιρείες χαμηλώνουν τη χωρητικότητα της συσκευασίας διατηρώντας την ίδια τιμή, αυξάνοντας το μεικτό περιθώριο του Brand ή όλης της κατηγορίας. Με άλλα λόγια πληρώνοντας την ίδια τιμή, παίρνεις λιγότερο προϊόν. Η τακτική αυτή ειναι πολύ συνηθισμένη σε εταιρείες με ταχέως κινούμενα καταναλωτικά προιόντα (Fast Moving Consumer Goods) καθώς αυτα έχουν ανελαστική ζήτηση (οι μεταβολές της τιμής έχουν μικρές μεταβολές στην ζητούμενη ποσότητα), δηλαδή αποτελούν αποτελούν αγαθά πρώτης ανάγκης για τους περισσότερους...

Προφανώς, η ελεύθερη αγορά κ οι αρχές ανταγωνισμού δε βρίσκουν τίποτα μεμπτό σε αυτήν την εταιρική πρακτική. Πως γίνεται, λοιπόν, οι εταιρείες κ οι αρχές να διατρανώνουν ότι ενεργούν προς το συμφέρον του καταναλωτή/πολίτη; 

Ταυτοχρόνως γεννιέται το ερώτημα: Πως γίνεται ένα νομικό πρόσωπο να δικαιούται αύξηση της μέσης αμοιβής του μειώνοντας την ποσότητα που προσφέρει κ παράγει, ενώ ένα φυσικό πρόσωπο να μη δικαιούται ούτε καν τη διατήρηση της μέσης αμοιβής του, στον ίδιο ή αυξανόμενο χρόνο εργασίας (που μας εξυψώνει ούτως ή άλλως) παράγοντας το ίδιο ή περισσότερο προϊόν;

Αντιθέτως, ανεβαζουν ιδιαίτερη πίεση τα αφεντικά, στο άκουσμα της αύξησης του μέσου εργασιακού κόστους ή στη μείωση της πασίγνωστης κ στα σκυλιά, πλέον, παραγωγικότητας. Βεβαια η σύνδεση της ανταγωνιστικότητας με την αύξηση/πτώση των μισθών δεν έχει αποδειχθεί ούτε επιστημονικά, αλλά αυτό δε νομίζω ότι πρέπει να μας απασχολεί κ προφανώς ούτε να μας βάζει σε σκέψεις... 

Ποιοτικό ζήτημα

Από την άλλη πλευρά, το ποιοτικό ζήτημα που είναι ακόμη πιο σημαντικό δείχνει να έχει διογκωθεί αρνητικά. Είναι πολλές οι περιπτώσεις χειροτερεύσης της ποιότητας των τροφίμων από τις επιχειρήσεις με τη σύμπραξη του παρακράτους. Οι ελεγχοί των αρχών είναι επειικώς γελοίοι καθώς ειναι πολύ αραιοί αλλά κυρίως δειγματοληπτικοί! Δε θα έπρεπε οι εταιρείες να ανακοινώνουν τι  κάνουν τα ληγμένα τρόφιμα, τα μολυσμένα ή τα τοξικά; Είναι ηθική για μία κοινωνία η απλή επιβολή ενός προστίμου, το οποίο δε γνωρίζουμε καν αν καταβάλλεται; Ακούσατε ποτέ να ξεσκονίσουν τις αποθήκες ενός μεγάλου SuperMarket ή ακόμη καλύτερα τις κεντρικές αποθήκες μιας εταιρείας με τρόφιμα σε εβδομαδιαία βάση;

Ούτε τα παιδιά σας δε σκέφτεστε;

Για παράδειγμα, πρόσφατες περιπτώσεις ποιοτικών διολισθήσεων αποτελούν οι χαλασμένες ...παιδικές τροφές κ τα βοδινά κρέατα ( εκ Γερμανίας) με το παθογόνο βακτήριο e-coli του κατεξοχήν Discount Retailer, Lidl, το  ...ζιζανιοκτόνο σε προϊόν της Coca-Cola κλπ. Άλλωστε χιλιάδες ειναι οι περιπτώσεις μη τήρησης των προτύπων υγείας από μεγάλες αλυσίδες Supermarket.

Εδώ έχουμε, λοιπόν, την περίπτωση όπου μία εταιρεία ρισκάρει την υγεία των καταναλωτών καθώς ο κύριος στόχος της είναι η μεγιστοποίηση του κέρδους της, που απαιτούν οι αιμοβόρες αγορές; Και μάλιστα μιλάμε για παιδικές τροφές, γάλατα, σοκολάτες, προιόντα τα οποία καταναλώνονται από ...παιδιά! Αυτές οι αδίστακτες εταιρικές πρακτικές είναι φοβερά επικίνδυνες για μια κοινωνία! Πόσω μάλλον όταν η κοινωνία αυτή θέλει να γίνει ανταγωνιστική για κάθε επενδυτή!  

Οταν, λοιπόν, η υγεία των πολιτών έρχεται σε δευτερη ή/και σε τρίτη μοίρα για ένα παρακράτος-μεσάζων, ενώ σε πρώτο πλάνο είναι η προσέλκυση οποιονδήποτε επενδυτών παραδίδοντας τα πάντα, τι μπορείς να υποθέσεις για το παρακράτος κ τα στελέχη του; Ότι ενδιαφέρονται για το μέλλον αυτής της κοινωνίας;

Και για να δούμε λίγο μπροστά: «η κατανάλωση τοξικών τροφίμων είναι για το καλό σας κ παράλληλα διατηρούνται όλες οι θέσεις εργασίας», θα έλεγε ένας μελλοντικός υπουργός εργασίας!! 

You Pay Your Crisis: Ιδιωτικοποιήσεις: Ένα επικίνδυνο παραμύθι του καιρού μας

You Pay Your Crisis: Ιδιωτικοποιήσεις: Ένα επικίνδυνο παραμύθι του καιρού μας

Η άνοδος της Χρυσής Αυγής ως σύμπτωμα της κρίσης νομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος

http://contramee.wordpress.com

Την Τετάρτη 4 Ιουλίου πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση του Συλλόγου για τη διάδοση της μαρξιστικής σκέψης “Γ. ΚΟΡΔΑΤΟΣ” με θέμα “Φασισμός και δημοκρατία στην εποχή της κρίσης”. Στο κατάμεστο αμφιθέατρο της ΓΕΝΟΠ εισηγήσεις παρουσίασαν ο Βασίλης Λιόσης, εκπαιδευτικός, η Μαρία Σουάνη εργαζόμενη στη ΔΕΗ και ο καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου Γιώργος Κατρούγκαλος. Ακολούθησε πλούσια συζήτηση και παρεμβάσεις του κοινού.

H εισήγηση του Γιώργου Κατρούγκαλου.

Πηγή: Εργατικός Αγώνας

Η άνοδος της Χρυσής Αυγής αποτελεί ένα ακόμη από τα συμπτώματα της γενικευμένης κρίσης του πολιτικού συστήματος, μαζί με την άνοδο της αποχής και την προφανή κατάρρευση του δικομματισμού. Σε κάθε περίπτωση, η άνοδος των ακροδεξιών και νεοφασιστικών κομμάτων στην Ευρώπη προκαλεί εύλογη ανησυχία. Πολύ περισσότερο που η Χρυσή Αυγή όχι μόνο αποτελεί ένα από τα δυναμικότερα και πιο γρήγορα ανερχόμενα παρόμοια σχήματα, αλλά φαίνεται να έχει και μαύρα χαρακτηριστικά που την ξεχωρίζουν ακόμη και στην δική της οικογένεια: για παράδειγμα, όπως παρατηρούσε πρόσφατα και ο Επίτροπος Ανθρώπινων Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, φασιστικό χαιρετισμό δεν δίνουν άλλοι βουλευτές ευρωπαϊκών κομμάτων[1].

Τόσο η ερμηνεία όμως των αιτίων της ανόδου της Χρυσής Αυγής όσο και οι συνταγές που προτείνονται για την αντιμετώπιση της είναι συχνά προβληματικές. Μία από τις αληθοφανέστερες ερμηνευτικές διηγήσεις είναι αυτή που μιλά για την παράλληλη άνοδο των άκρων σε συνθήκες κρίσης και τον κίνδυνο που αυτή συνεπάγεται για την δημοκρατία. Στο πλαίσιο αυτό συνήθης είναι και ο παραλληλισμός με την Δημοκρατία της Βαϊμάρης, η οποία υποτίθεται ότι υπονομεύθηκε εξίσου εξ αριστερών και εκ δεξιών.

Η ιστορική αλήθεια, βεβαίως, είναι διαφορετική. Οι σοσιαλδημοκράτες που έλεγχαν κατά το μεγαλύτερο διάστημα την κυβερνητική εξουσία στη Γερμανία του μεσοπολέμου όχι απλώς δεν κράτησαν αποστάσεις από τα «άκρα» αλλά χρησιμοποίησαν συχνά τα ακροδεξιά στοιχεία, ιδίως τα διαβόητα Freikorps, για να καταπνίξουν τις εργατικές εξεγέρσεις στο Βερολίνο, στο Μόναχο και στην κοιλάδα του Ρουρ και για να δολοφονήσουν εργατικούς ηγέτες, όπως η «κόκκινη» Ρόζα Λούξεμπουργκ και ο Καρλ Λίμπκνεχτ.

Αντιθέτως, οι μαζικές εργατικές διαδηλώσεις και η δράση των κομμουνιστών αποτέλεσαν το έσχατο φράγμα στη φαιά πλημμυρίδα του ναζιστικού κόμματος. Για το λόγο αυτό χρειάστηκε η μεγάλη προβοκάτσια του εμπρησμού του Ράιχσταγκ για την τελική εξουδετέρωση του αριστερού κινήματος και της φυσικής εξόντωσης των ηγετών του, προκειμένου να εδραιωθεί απόλυτα η χιτλερική εξουσία.

Όσο ανιστόρητη όμως και εάν είναι η «θεωρία των άκρων» άλλο τόσο χρήσιμη φαίνεται για όσους τη χρησιμοποιούν, προκειμένου να συκοφαντήσουν την αριστερά, με σχήματα όπως αυτά που εξομοιώνουν «μαύρο» και «κόκκινο» φασισμό. Δυστυχώς, παρόμοια ρητορική έχει υιοθετήσει τα τελευταία χρόνια τόσο το Συμβούλιο της Ευρώπης όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ιδιαίτερα προβληματική είναι μία πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η οποία καλεί τις αστυνομικές αρχές των κρατών μελών να συλλέξουν στοιχεία ώστε να αντιμετωπίσουν την «ριζοσπαστικοποίηση» των ευρωπαϊκών κοινωνιών[2].

Καλά όλα αυτά, αλλά πώς θα αντιμετωπιστεί η καθημερινή βία της Χρυσής Αυγής; Πώς μπορεί να ανέχεται κανείς την υποκατάσταση της αστυνομίας από τις αυτόκλητες περιπολίες των vigilante, τους ξυλοδαρμούς και τα μαχαιρώματα μεταναστών, συχνά μπροστά στα μάτια των παιδιών τους; Μήπως, πέραν της –αυτονόητης- ποινικής δίωξης παρόμοιων εγκλημάτων του κοινού ποινικού δικαίου (που, δυστυχώς, δεν είναι καθόλου αυτονόητη, λόγω της αμαρτωλής σχέσης που συνδέει αρκετές φορές τις συμμορίες των νεοφασιστών με επίορκους αστυνομικούς) θα έπρεπε η Χρυσή Αυγή να τεθεί εκτός νόμου;

Αυτό υποστηρίζουν αρκετοί καλόπιστοι πολίτες και το υπαινίχθηκε και ο Επίτροπος Ανθρώπινων Δικαιωμάτων της ΕΕ στην προαναφερθείσα συνέντευξη του. Το Σύνταγμα μας πράγματι προβλέπει στο άρθρο 29 παρ. 1 του Συντάγματος μας ότι «η οργάνωση και η δράση των πολιτικών κομμάτων οφείλει να εξυπηρετεί την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος». Η προγραμματική, όμως, αυτή ρύθμιση, σοφά δεν συνοδεύεται από την πρόβλεψη για διοικητική ή δικαστική διάλυση ενός πολιτικού κόμματος.

Ο κίνδυνος είναι προφανής: ποιος θα ελέγξει ποιών κομμάτων η δράση πράγματι εξυπηρετεί τη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος και ποιων όχι; Μπορεί να αναθέσουμε μία πολιτική απόφαση τέτοιας σημασίας στον δικαστή; Στη Γερμανία, για παράδειγμα, τη μοναδική ευρωπαϊκή χώρα που επέλεξε τον δρόμο της διάλυσης με δικαστική απόφαση όσων κομμάτων θα κρίνονταν εχθροί της δημοκρατίας, πρώτα απαγορεύθηκε το νέο-ναζιστικό κόμμα και μετά από λίγο το κομμουνιστικό.

Πέραν τούτου, οι απαγορεύσεις έχουν συχνά αποδειχθεί εντελώς αντιπαραγωγικές, αφού ενισχύουν τα κόμματα που τίθενται σε απαγόρευση αντί να τα αποδυναμώσουν. Έτσι, για παράδειγμα, το ισλαμικό κόμμα στην Τουρκία, μετά την διάλυση του με απόφαση του συνταγματικού δικαστηρίου της χώρας αυτής (που κρίθηκε σύμφωνη με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου από το Δικαστήριο του Στρασβούργου), με νέο όνομα και νέο ηγέτη –τον Ερντογάν- έγινε σε λίγα χρόνια ο αναμφισβήτητος κυρίαρχος του πολιτικού παιχνιδιού. Ο λόγος είναι προφανής: οι ιδέες δεν αντιμετωπίζονται με καταστολή. Όπως τα καρφιά, όσο τις χτυπάς τόσο στερεώνονται.

Η Χρυσή Αυγή δεν θα αντιμετωπιστεί με διοικητικής φύσης περιορισμούς. Αυτοί, αντίθετα, θα την δυναμώσουν. Θα ενισχύσουν το βασικό προπαγανδιστικό της μήνυμα, ότι αυτή είναι –τάχα- η βασική αντισυστημική δύναμη, και ότι για το λόγο αυτό βρίσκεται σε διωγμό. Οι «ιδέες» της δεν αντέχουν στο δημόσιο διάλογο και σε αυτόν θα πρέπει να δοκιμαστούν. Οι παράνομες πράξεις της θα πρέπει να παταχθούν αμείλικτα και αμείλικτα πρέπει να αντιμετωπιστούν και οι συνένοχοι της στα σώματα ασφαλείας. Η τελική της, όμως, αποδυνάμωση, δεν θα συμβεί παρά μόνον όταν εκλείψει το αντικείμενο της δημαγωγίας της: όταν η συλλογική δράση της αλληλεγγύης και της ανθρωπιάς θα ξανακάνει τις γειτονιές ελεύθερες από το φόβο.

[1] Βλ. συνέντευξη του Επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Νιλς Μούζνιεκς στην Εφημερίδα Το Βήμα, 15/7/2012, σ. Α35.

[2] DRAFT COUNCIL CONCLUSIONS ON THE USE OF A STANDARDISED, MULTIDIMENSIONAL SEMI-STRUCTURED INSTRUMENT FOR COLLECTING DATA AND INFORMATION ON THE PROCESSES OF RADICALISATION IN THE EU, 8570/10 7984/10 ENFOPOL 78 + COR 1 + ADD 1 5692/1/10 REV 1 ENFOPOL 24 + ADD 1 REV 1, Brussels, 16 April 2010.

Για ένα Λαικό Μέτωπο Σωτηρίας -Ευτύχης Μπιτσάκης

http://contramee.wordpress.com

Εφημ. Δρόμος της Αριστεράς

Από Θεού άρξασθε: Κρίση παγκόσμια, δομική. Ελληνική ιδιομορφία: η χώρα εκποιείται από τους πολιτικούς εκπροσώπους της αστικής τάξης μας (κομπραδόρικης, υποτελειακής, εθνοπροδοτικής).

(…) Ποια δύναμη μπορεί να οργανώσει και να καθοδηγήσει το κίνημα αντίστασης στο νέο καθεστώς υποτέλειας, με προοπτική τον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της χώρας; Προφανώς: Η Αριστερά! Ποια Αριστερά; Το ΚΚΕ, ο ΣΥΡΙΖΑ, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ και άλλες, διάσπαρτες αριστερές δυνάμεις.

Η καταστροφή προχωρεί με επιταχυνόμενους ρυθμούς. Στο άμεσο μέλλον θα υπάρξουν ξεσπάσματα των αγανακτισμένων. Θα μπορέσει η Αριστερά να συμβάλει στη μετατροπή του αυθόρμητου σε συνειδητή δράση με καθορισμένο στρατηγικά στόχο; Ποιος θα έπρεπε να είναι αυτός ο στόχος;

Σήμερα η αστική τάξη μας, «από κοινού συμφέροντος με τους εκπροσώπους του ευρωπαϊκού-διεθνικού κεφαλαίου», έχει αποδεχτεί ένα νέο καθεστώς υποτέλειας: Εκποίηση της εθνικής ανεξαρτησίας, εκποίηση του δημόσιου πλούτου, αστική δημοκρατία που μεταλλάσσεται σε αυταρχική, εντολοδόχο ξένων δυνάμεων.

Νέο ΕΑΜ λοιπόν; Λέγεται και αυτό. Όμως, ας το ξαναπώ: κανείς Άρης δεν θα πάρει σήμερα το καριοφίλι του ν’ ανέβει στο Βελούχι. Τότε κυρίαρχο ήταν το εθνικό. Το ταξικό δευτερεύον, λειτούργησε στα πλαίσια του εθνικού. Σήμερα, κυρίαρχο είναι το ταξικό. Το εθνικό αναδύεται ως παράγωγη αντίθεση. Η άρση αυτής της αντίθεσης προϋποθέτει την άρση της κυρίαρχης. Σήμερα, σε σύγκρουση με τον αντιδραστικό εθνικισμό και τον αναδυόμενο νεοφασισμό, η Αριστερά οφείλει να προτάξει το σύνθημα για ένα νέο, διεθνικό πατριωτισμό. «Θέλουμε ελεύθερη εμείς πατρίδα και πανανθρώπινη τη λευτεριά» τραγουδούσαμε πριν από 70 χρόνια ΕΠΟΝίτες και ΕΑΜίτες. Πανανθρώπινη λευτεριά σήμαινε τότε, έστω και αν δεν λέγονταν ρητά, το κοινό κομμουνιστικό μέλλον της ανθρωπότητας.

Σήμερα, παρά τις ήττες και την καταστροφή, ο σοσιαλισμός παραμένει η μόνη ελπίδα της ανθρωπότητας. Σοσιαλισμός με το κομμουνιστικό κίνημα σε παρακμή; Ας θυμηθούμε όμως τη διαλεκτική της στρατηγικής και τακτικής: ευλυγισία στους άμεσους, επιτεύξιμους στόχους, ανένδοτη προσήλωση στον στρατηγικό. Που σημαίνει: συνεργασία, κοινή δράση, σε ένα, δύο, τρία άμεσα ζητήματα. Συνεργασία με δυνάμεις που θα μας εγκαταλείψουν στην πορεία. Συνεργασία με τους ρεφορμιστές και άλλες ασταθείς δυνάμεις, σε επιμέρους στόχους (Λένιν). Αλλά τότε οι συνεπείς επαναστατικές δυνάμεις δεν υπάρχει κίνδυνος να αφομοιωθούν, ειδικά σήμερα από τη σοσιαλδημοκρατία;

Ο κίνδυνος είναι υπαρκτός. Αλλά οι συνεπείς επαναστατικές δυνάμεις έχουν να επιλέξουν: Συμμαχία με τον εαυτό τους; ιδεολογική «καθαρότητα», αναχωριτισμό ή, αν έχουν τα κότσια, αν έχουν αυτοπεποίθηση, να συμβάλουν κριτικά και πρακτικά στη ριζοσπαστικοποίηση του πολύμορφου, αναπτυσσόμενου κινήματος των μαζών: Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα!

Ο ΑΜΕΣΟΣ ΣΤΟΧΟΣ

Ας περάσουμε, λοιπόν, στα του οίκου μας. Υπάρχει σήμερα επαναστατική κατάσταση στη χώρα; Όχι! Ποιος θα έπρεπε να είναι λοιπόν ο άμεσος στόχος; Μέτρα για να μην πεθάνουν τα θύματα της κρίσης. Άρνηση πληρωμής του χρέους. Εκδίωξη της τρόικας. Προοδευτική ανασυγκρότηση της οικονομίας; Αν αρκεστούμε σε αυτό το ελάχιστο, που και αυτό είναι δύσκολα επιτεύξιμο σήμερα, τότε πρόκειται για καθαρό ρεφορμισμό: όμως αυτός ο άμεσος, τακτικός στόχος, πρέπει να αποτελέσει «στιγμή» μιας ενιαίας επαναστατικής διαδικασίας που μέσα από την επίτευξη ενδιάμεσων στόχων, θα οδηγεί στο σοσιαλισμό.

Ποιοι θα μπορούσαν σήμερα να είναι οι ενδιάμεσοι στόχοι; Ένα μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα; Ένας από αυτούς: έξω από το ευρώ. Έξω από την Ε.Ε. Εδώ αρχίζουν οι διαφωνίες. Το ΚΚΕ και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι υπέρ της εξόδου. Ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ ξεπέρασε τη νεκρή πλέον ιδεολογία του ευρωκομμουνισμού, είναι υπέρ της παραμονής στο ευρώ και στην Ε.Ε., με στόχο το μετασχηματισμό της σε «Ευρώπη των Λαών». Ούτε η πρώτη, ούτε η δεύτερη θέση δεν έχει θεμελιωθεί συγκεκριμένα, επιστημονικά.

Μήπως λοιπόν το όλον ερώτημα τίθεται λανθασμένα; Στην εποχή της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης, στην Ευρώπη του κεφαλαίου, η απάντηση της Αριστεράς πρέπει να είναι η επιστροφή στο έθνος-κράτος, με ό,τι νέους ανταγωνισμούς θα γεννούσε μια τέτοια επιστροφή στον 19ο αιώνα; Ειδικά η ελληνική οικονομία θα είναι βιώσιμη κόβοντας τις οικονομικές σχέσεις και την τεχνολογική εξάρτηση από τις χώρες της Ευρώπης; Μήπως στόχος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς πρέπει να είναι οι ενωμένες σοσιαλιστικές δημοκρατίες της Ευρώπης; Στόχος που θα επιτευχθεί με το συντονισμό του ευρωπαϊκού εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος. Το ερώτημα φαίνεται ουτοπικό, επειδή προϋποθέτει την ανάπτυξη, τον συντονισμό, την κοινή δράση και τους κοινούς στόχους του εργατικού κινήματος των λαών της Ευρώπης. Το ερώτημα φαίνεται ουτοπικό. Αλλά αυτό που σήμερα είναι ουτοπία, μπορεί να αποτελέσει την πραγματικότητα του αύριο. Ας θυμηθούμε λοιπόν και τη διαλεκτική δυνατότητας και πραγματικότητας, τη διαλεκτική του δυνάμει και του ενεργεία που πρωτοδιατυπώθηκε από τον Αριστοτέλη, αναπτύχθηκε από τον Χέγκελ και εμπλουτίστηκε με υλιστικό περιεχόμενο από τον Μαρξισμό και τις σημερινές επιστήμες, φυσικές και κοινωνικές.

Λοιπόν: Κοινή δράση για άμεσους στόχους, κοινό μέτωπο σωτηρίας από ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ανένταχτους, κινήματα, τοπικές οργανώσεις, ως πρώτο βήμα για το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της χώρας μας; Αλλά οι ριζοσπάστες δεν κινδυνεύουν να αφομοιωθούν από την αριστερίζουσα σοσιαλδημοκρατία; Τι λένε λοιπόν οι «αρμόδιοι»; Το ΚΚΕ θεωρεί κύριο εχθρό τον ΣΥΡΙΖΑ. Συμμαχώντας λοιπόν με τον εαυτό του, επιμένοντας ότι τίποτα καλό δεν θα υπάρξει για «τον λαό» στα πλαίσια του καπιταλισμού, συμμαχώντας με τον εαυτό του και μόνο, θα κάνει όπως ελπίζει, ένα άλμα από το κενό του σήμερα, στο κενό της αόριστης «λαϊκής εξουσίας». Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, με τη σειρά της, θέτει ως όρο συνεργασίας την έξοδο από το ευρώ και την Ε.Ε. Αρνείται τη συνεργασία στο όνομα του μεσοπρόθεσμου στόχου. Και παραπέρα. Στο χώρο αυτό κυριαρχεί η άποψη ότι μια τέτοια συνεργασία θα είχε ως συνέπεια να αφομοιωθούν οι συνεπείς επαναστατικές δυνάμεις, από τη σοσιαλδημοκρατία, ειδικά από τη δεξιόστροφη ηγεσία του ΣΥΝ. Τόσο τρομερός είναι λοιπόν αυτός ο ΣΥΝ και ο ΣΥΡΙΖΑ και τόσο λίγη εμπιστοσύνη έχουν οι οπαδοί της ΑΝΤΑΡΣΥΑ στις δυνάμεις τους και στη δύναμη των επιχειρημάτων τους; Τόσο πολύ αγνοούν τη δύναμη της βάσης του ΣΥΡΙΖΑ;

Τι είναι δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ; Το άμεσο πρόγραμμά του είναι ρεφορμιστικό. Υπάρχει όμως ρεφορμισμός και ρεφορμισμός. Κατ’ αρχήν, στρατηγικός στόχος του ΣΥΡΙΖΑ, πολλάκις διατυπωμένος προφορικά και γραπτά είναι ο σοσιαλισμός: «σοσιαλισμός με δημοκρατία», πλεονασμός έστω ο δεύτερος όρος, σοσιαλισμός σχεδόν εξίσου αόριστος με τον σοσιαλισμό της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Αλλά: ο ΣΥΡΙΖΑ είναι μια παγιωμένη κατάσταση; Ακόμα χειρότερα: βαδίζει προς την αγκαλιά της σοσιαλδημοκρατίας; Θα γίνει το νέο ΠΑΣΟΚ; Οι Κασσάνδρες ξεχνούν και στην περίπτωση αυτή τη διαλεκτική: Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα πολυτασικό μόρφωμα. Πεδίο δυνατοτήτων. Υπάρχει η δεξιόστροφη τάση. Αλλά στον ΣΥΡΙΖΑ είναι ενταγμένοι ή τον ψηφίζουν αγωνιστές της Αντίστασης, του εμφυλίου, της ΕΔΑ, των Λαμπράκηδων, του αντιδικτατορικού κινήματος, των μετέπειτα κοινωνικών αγώνων. Που θεμελιώνεται λοιπόν η άποψη της σύγχρονης Κασσάνδρας, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα γίνει το Νέο ΠΑΣΟΚ, η σημερινή σοσιαλδημοκρατία;

Το ΚΚΕ θεωρεί κύριο εχθρό τον ΣΥΡΙΖΑ. Θα μπορέσει ποτέ να θεραπευτεί από την καταστροφική ασθένεια του πλέγματος σεχταρισμού – οπορτουνισμού; Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ θα ξεπεράσει την επαναστατική ρητορεία, και θα θελήσει να συνεργαστεί με τον ΣΥΡΙΖΑ και τις άλλες αριστερές δυνάμεις; Θα προσπαθήσει, με τις μικρές δυνάμεις της να συμβάλει δημιουργικά στην περαιτέρω ριζοσπαστικοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ; Θα θυμηθεί ότι ο ταξικός αγώνας δεν κρίνεται κυρίως από τις επιλογές των ηγεσιών, αλλά από την κίνηση των μαζών;

ΕΝΙΑΙΑ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ, ΑΛΛΑ ΜΕ ΠΟΙΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ;

Λοιπόν: Ενιαία επαναστατική διαδικασία με στόχο το σοσιαλισμό. Με ποιες δυνάμεις; Ας δούμε τι έλεγε τότε ο Λένιν: «Μόνο με την πρωτοπορία δεν μπορούμε να νικήσουμε. Δεν θα ήταν απλώς ανοησία αλλά έγκλημα, να ρίξουμε μόνη την πρωτοπορία στην αποφασιστική μάχη, προτού όλη η τάξη, προτού οι πλατιές μάζες να έχουν πάρει θέση ή ανοικτής υποστήριξης ή ευμενούς ουδετερότητας» (Λένιν, Άπαντα, Σύγχρονη Εποχή, σ.-41, σ.-68). Η ηγεσία του ΚΚΕ ίσως έχει διαβάσει Λένιν. Αλλά, επί του παρόντος, πρέπει να τον θεωρεί οπορτουνιστή.

Οι δεινοί, πράγματι δεινοί ρήτορες της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, τα ξέρουν τα κλασικά γράμματα. Όμως, επί του παρόντος, δεν τολμούν να βγουν από τον κόσμο των «καθαρών ιδεών»: της κατά Μαρξ, ιδεολογίας. Αλλά: το πρόβλημα είναι στενά πολιτικό και η πολιτική της Αριστεράς είναι απλά εμπειρισμός; Ας θυμηθούμε τον ασπάλακα του Μαρξ, που υπομονετικά σκάβει κάτω από την αστική κοινωνία, προετοιμάζοντας την επαναστατική ανατροπή. Και ας θυμηθούμε τον Γκράμσι και την έννοια της ηγεμονίας: «Το θεωρητικό και πρακτικό αξίωμα της ηγεμονίας, δηλαδή η δυνατότητα μιας τάξης να διευθύνει το σύνολο της κοινωνίας, την οργάνωση και την συναίνεση της ηγεμονίας της, αυτό που είναι το περιεχόμενο της έννοιας της ηγεμονίας, έχει μια γνωσιοθεωρητική εμβέλεια». Για τον Ιταλό κομμουνιστή ηγέτη, η πολιτική συνδέεται οργανικά με την φιλοσοφία: Θεμελιώνεται φιλοσοφικά, και αναδραστικά έχει μια φιλοσοφική εμβέλεια.

Αντίστοιχα, και κατά συνέπεια, στόχος του σοσιαλισμού δεν πρέπει να είναι απλώς η κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Η φτωχή αυτή, οικονομίστικη αντίληψη εφαρμόστηκε (στο βαθμό που εφαρμόστηκε) και απέτυχε. «Ουκ επ’ άρτω μόνον ζήσεται άνθρωπος». Το χριστιανικό αυτό αξίωμα, πρέπει να ισχύσει κατά μείζονα λόγο σε μια σοσιαλιστική κοινωνία, που δεν υπόσχεται την ευτυχία στο επέκεινα αλλά εδώ, στη μικρή γη, όπου όπως έλεγε ο νεαρός Μαρξ, «η ύλη άρχισε να σκέπτεται», να αποκτά συνείδηση του εαυτού της. Ο πρώην «υπαρκτός σοσιαλισμός», πρόσφερε στους πολίτες του «τα λίγα γραμμάρια ευτυχίας» (κατά πως λέει ο Ελύτης). Αλλά σοσιαλισμός σημαίνει ριζική αναμόρφωση της κοινωνίας.

Ο Μαρξισμός λοιπόν, εξ ορισμού, έχει μια βασική συνιστώσα: να συγκροτήσει μια ενδοκοσμική ηθική, ιστορική άρνηση του ηθικού κενού του καπιταλισμού. Και τώρα τι; Στις επόμενες εκλογές, που ίσως γίνουν σύντομα, θα κατορθώσει η Αριστερά μας να συγκροτήσει ένα μέτωπο σωτηρίας με θεμέλιο ορισμένα άμεσα αιτήματα; Θα ανοίξει, ταυτόχρονα ένα δημόσιο, ανοικτό διάλογο για τους μεσοπρόθεσμους στόχους και για τον σοσιαλισμό; Και θα θελήσει να θέσει ως βασικές αξίες του μέλλοντος τον πολιτισμό και μια νέα εγκόσμια ηθική, ελπίδα και κίνητρο για την κοινωνική δημιουργία;

Τέλος: Μια μελλοντική κυβέρνηση της Αριστεράς θα έχει να αντιμετωπίσει την επίθεση και το ψεύδος των μηχανισμών της αστικής τάξης. Θα αρχίσει λοιπόν η Αριστερά μας να προετοιμάζεται οργανωτικά, πολιτικά, ιδεολογικά και ηθικά, για την σύγκρουση που επίκειται;

ΥΠΑΚΟΗ ΣΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ: ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ ΤΟΥ MILIGRAM

ΠΗΓΗ:

Το πείραμα του Μίλγκραμ είναι ένα από τα πιο γνωστά αντιδεοντολογικά πειράματα της ψυχολογίας, ουσιαστικά μια «φάρσα» που ξεγύμνωσε την ανθρώπινη ψυχή. Το 1961, ο είκοσι εφτάχρονος Στάνλει Μίλγκραμ, επίκουρος καθηγητής ψυχολογίας στο Γέιλ, αποφάσισε να μελετήσει την υπακοή στην εξουσία. Είχαν περάσει λίγα μόνο χρόνια από τα φρικτά εγκλήματα των Ναζί και γινόταν μια προσπάθεια κατανόησης της συμπεριφοράς των απλών στρατιωτών και αξιωματικών των SS, οι οποίοι είχαν εξολοθρεύσει εκατομμύρια αμάχων.
Η ευρέως αποδεκτή εξήγηση -πριν το πείραμα του Μίλγκραμ- ήταν η αυταρχική τευτονική διαπαιδαγώγηση και η καταπιεσμένη -κυρίως σεξουαλικά- παιδική ηλικία των Γερμανών.
Όμως ο Μίλγκραμ ήταν κοινωνικός ψυχολόγος και πίστευε ότι αυτού του είδους η υπακοή -που οδηγεί στο έγκλημα- δεν μπορεί να είναι αποτέλεσμα μόνο της προσωπικότητας, αλλά περισσότερο των πιεστικών συνθηκών.
Και το απέδειξε κάνοντας τη «φάρσα» του.

Τα υποκείμενα του πειράματος ήταν εθελοντές, κυρίως φοιτητές, οι οποίοι καλούνταν έναντι αμοιβής να συμμετέχουν σε ένα ψυχολογικό πείραμα σχετικό με τη μνήμη.

Χώριζε τους φοιτητές σε ζεύγη και -μετά από μια εικονική κλήρωση- ο ένας έπαιρνε το ρόλο του «μαθητευομένου» και ο άλλος του «δασκάλου».
Ο έκπληκτος «μαθητευόμενος» δενόταν χειροπόδαρα σε μια ηλεκτρική καρέκλα και του περνούσαν ηλεκτρόδια σε όλο το σώμα. Έπειτα του έδιναν να μάθει δέκα ζεύγη λέξεων.
Ο «δάσκαλος», από την άλλη, καθόταν μπροστά σε μια κονσόλα ηλεκτρικής γεννήτριας. Μπροστά του δέκα κουμπιά με ενδείξεις: «15 βολτ, 30 βολτ, 50 βολτ κλπ.» Το τελευταίο κουμπί έγραφε: «450 βολτ. Προσοχή! Κίνδυνος!»
Πίσω από το «δάσκαλο» στεκόταν ο πειραματιστής, ο υπεύθυνος του πειράματος.

(Και περνάμε σε ενεστώτα για να γίνουμε μέτοχοι της στιγμής.)
«Θα λέτε την πρώτη λέξη από τα ζεύγη στο μαθητευόμενο. Αν κάνει λάθος θα σηκώσετε το πρώτο μοχλό και θα υποστεί ένα ηλεκτροσόκ 15 βολτ. Σε κάθε λάθος θα σηκώνετε τον αμέσως επόμενο μοχλό», λέει ο πειραματιστής και ο «δάσκαλος» αισθάνεται ήδη καλά που δεν του έτυχε στην κλήρωση ο άλλος ρόλος.

Το πείραμα ξεκινάει. Ο «δάσκαλος» λέει τις λέξεις από το μικρόφωνο. Ο «μαθητευόμενος», ήδη τρομαγμένος, απαντάει σωστά, αλλά όχι για πολύ.
Μόλις κάνει το πρώτο λάθος ο «δάσκαλος» γυρνάει να κοιτάξει τον πειραματιστή. Εκείνος του λέει να προχωρήσει στο πρώτο ηλεκτροσόκ. Ο «δάσκαλος» υπακούει.
15 βολτ δεν είναι πολλά, αλλά ο «μαθητευόμενος» έχει αλλάξει ήδη γνώμη. Παρ' όλα αυτά απαντάει σωστά σε άλλη μια ερώτηση, αλλά στο επόμενο λάθος δέχεται 30βολτ. «Αφήστε να φύγω», λέει ο «μαθητευόμενος» που δεν μπορεί να λυθεί. «Δε θέλω να συμμετάσχω σε αυτό το πείραμα.» Ο «δάσκαλος» κοιτάει τον πειραματιστή. Εκείνος του κάνει νόημα να συνεχίσει.

Τα βολτ αυξάνονται και τώρα πια ο πόνος είναι εμφανής στο πρόσωπο του «μαθητευόμενου», που εκλιπαρεί να τον αφήσουν ελεύθερο.
Στα 200 βολτ ταρακουνιέται ολόκληρος. Ο «δάσκαλος» πριν κάθε ηλεκτροσόκ γυρνάει να κοιτάξει τον πειραματιστή. Εκείνος, με σταθερή φωνή, του λέει ότι το πείραμα πρέπει να συνεχιστεί.
Ο «δάσκαλος» συνεχίζει να βασανίζει έναν άγνωστο, έναν απλό φοιτητή που κλαίει, ζητάει τη βοήθεια του Θεού και παρακαλεί να τον λυπηθούν. Δεν μπορεί πια να απαντήσει στις ερωτήσεις, αλλά ο πειραματιστής λέει στο «δάσκαλο»:
«Τη σιωπή την εκλαμβάνουμε ως αποτυχημένη απάντηση και συνεχίζουμε με την τιμωρία.»
Στα 345 βολτ ο «μαθητευόμενος» τραντάζεται ολόκληρος, ουρλιάζει και χάνει τις αισθήσεις του.
Ο «δάσκαλος», ιδρωμένος και με τα χέρια του να τρέμουν, κοιτάει τον πειραματιστή.
«Μην ανησυχείτε», λέει εκείνος, «το πείραμα είναι απολύτως ελεγχόμενο...Συνεχίστε με τον τελευταίο μοχλό.»
«Μα είναι λιπόθυμος», λέει ο «δάσκαλος».
«Δεν έχει καμιά σημασία. Το πείραμα πρέπει να ολοκληρωθεί. Συνεχίστε με τον τελευταίο μοχλό.»

Πόσοι από τους εθελοντές έφτασαν ως τον τελευταίο μοχλό;

Πριν ξεκινήσει το πείραμα του ο Μίλγκραμ είχε κάνει μια «δημοσκόπηση» ανάμεσα στους ψυχιάτρους και στους ψυχολόγους, ρωτώντας 'τους τι ποσοστό των εθελοντών θα έφτανε ως τον τελευταίο μοχλό.
Σχεδόν όλοι απάντησαν ότι κανείς δε θα έφτανε ως τον τελευταίο μοχλό, πέρα ίσως από κάποια άτομα με κρυπτοσαδιστικές τάσεις, καθαρά παθολογικές.
Δυστυχώς έκαναν λάθος.

Μόλις το 5% των «δασκάλων» αρνήθηκαν εξ' αρχής να συμμετάσχουν σε ένα τέτοιο πείραμα και αποχώρησαν -συνήθως βρίζοντας τον πειραματιστή.
Το υπόλοιπο 95% προχώρησε πολύ το πείραμα, πάνω από τα 150 βολτ.
Και το 65%... Έφτασε μέχρι τον τελευταίο μοχλό, τα πιθανότατα θανατηφόρα 450βολτ!

Που έγκειται η φάρσα;
Ο «μαθητευόμενος» δεν ήταν φοιτητής, αλλά ηθοποιός, που είχε προσληφθεί από το Μίλγκραμ για αυτόν ακριβώς το «ρόλο».
Δεν υπήρχε ηλεκτρισμός ούτε ηλεκτροσόκ. Ο ηθοποιός υποκρινόταν.
Το μοναδικό πειραματόζωο ήταν ο «δάσκαλος».

Όμως τα αποτελέσματα ήταν αληθινά: Το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων θα υπακούσει και θα βασανίσει -ίσως και θα σκοτώσει- έναν άγνωστο του, αρκεί να δέχεται εντολές από κάποιον με κύρος (στην προκειμένη περίπτωση επιστημονικό) και ταυτόχρονα να αισθάνεται ότι δεν τον βαρύνει η ευθύνη για ότι συμβεί –αφού εκείνος «απλά ακολουθούσε τις διαταγές».

Και φυσικά οι περισσότεροι από εμάς θα σκεφτούν όταν μάθουν για αυτό το πείραμα: «Εγώ αποκλείεται να έφτανα ως τον τελευταίο μοχλό.»

Όμως δείτε τι συμβαίνει στην κοινωνία μας, κάθε μέρα.
Ο υπάλληλος της ΔΕΗ που δέχεται να κόψει το ρεύμα από έναν άνεργο ή άπορο, ξέροντας ότι έτσι τον ταπεινώνει, τον υποβάλει σε ένα διαρκές βασανιστήριο και πιθανότατα θέτει σε κίνδυνο τη ζωή του, ανήκει στο 65% του τελευταίου μοχλού. Και δεν είναι καθόλου κρυπτοσαδιστής. Απλά ακολουθάει τις εντολές που του έδωσαν.
Ο υπάλληλος του σούπερ-μάρκετ που σου δίνει το χαλασμένο ψάρι και σε διαβεβαιώνει ότι είναι φρέσκο (μιλώ εξ' ιδίας πείρας, ως αγοραστής) δε σε μισεί, παρότι γνωρίζει ότι μπορεί να πάθεις και δηλητηρίαση. Απλώς ακολουθάει εντολές.

Ο αστυνομικός ο οποίος ραντίζει με χημικά τους διαδηλωτές δεν είναι κρυπτοσαδιστής -αν και πολλοί θα διαφωνήσουν στο συγκεκριμένο παράδειγμα. Απλώς κάνει τη δουλειά του.

Ο υπάλληλος της εφορίας ή της τράπεζας που υπογράφει την κατάσχεση κάποιου σπιτιού για 1.000 ευρώ χρέος, θα έφτανε ως τον τελευταίο μοχλό στο πείραμα. Γιατί υπακούει.

Ο πολιτικός που υπογράφει το μνημόνιο το οποίο οδηγεί ένα ολόκληρο έθνος στην εξαθλίωση του νεοφιλελευθερισμού θα έφτανε μέχρι τον τελευταίο μοχλό. Και αυτός υπακούει, σε εντολές πολύ πιο ισχυρές από εκείνες του πειραματιστή με την άσπρη φόρμα. (Σημ. Μήτσου: Αυτός ο πολιτικός, όπως και ο δημοσιογράφος, είναι ολοφάνερα σαδιστής, του αρέσει, δεν υπακούει απλά, γι αυτό διαλέγουν αυτούς…)

Αν όμως δούμε το πείραμα του Μίλγκραμ από την ανθρωπιστική-ηθική του πλευρά(από την πλευρά του 5% που αρνήθηκε να υπακούσει) θα καταλάβουμε ότι κανένας δεν είναι άμοιρος ευθυνών. Αν σε διατάζουν να κάνεις κάτι που προκαλεί κακό στον άλλον, στο συμπολίτη σου, σε έναν μετανάστη, σε έναν άνθρωπο (ή σε ένα ζώο, αλλά αυτό περιπλέκει πολύ τα πράγματα, εφόσον συνεχίζουμε να τρώμε κρέας),πρέπει να αρνηθείς να υπακούσεις. Ακόμα κι αν χάσεις το μπόνους παραγωγικότητας, την προαγωγή, την επανεκλογή, τη δουλειά σου.
Μόνο όταν θα είμαστε έτοιμοι να αρνηθούμε να υπακούσουμε στις «μικρές» και καθημερινές εντολές βίας -με τις οποίες οι περισσότεροι ασυνείδητα συμμορφωνόμαστε, μόνο όταν θα είμαστε έτοιμοι να προβούμε σε μια γενικευμένη και μέχρι τέλους πολιτική, κοινωνική, καταναλωτική ανυπακοή, μόνο όταν μάθουμε να συμπεριφερόμαστε ως αυτεξούσιοι άνθρωποι και όχι ως ανεύθυνοι υπάλληλοι, μόνο τότε θα μπορέσουμε να γκρεμίσουμε τη λαίλαπα του νεοφιλελευθερισμού που μας θέλει υπάνθρωπους, υπάκουους και υπόδουλους.

Και μια τελευταία παρατήρηση:
Τα υποκείμενα του πειράματος του Μίλγκραμ, οι εθελοντές φοιτητές, μάθαιναν από εκείνον ποιος ήταν ο στόχος του πειράματος. Μάθαιναν ότι ο «μαθητευόμενος» ήταν ηθοποιός και ότι δεν είχε ποτέ υποστεί ηλεκτροσόκ. Ο Μίλγκραμ το έκανε αυτό για να τους ανακουφίσει, αλλά πέτυχε το ακριβώς αντίθετο.
Αυτοί οι άνθρωποι, ειδικά το 65% που είχε φτάσει ως τον τελευταίο μοχλό, πέρασαν την υπόλοιπη ζωή τους κυνηγημένοι από τις Ερινύες της πράξης τους. Γιατί συνειδητοποίησαν ότι δεν ήταν τόσο αθώοι και τόσο «καλοί» όσο ήθελαν να πιστεύουν για τον εαυτό τους.

ΠΗΓΗ

Θα προσθέσω κάποια πράγματα. Στο καπιταλιστικό σύστημα, που οι άνθρωποι θεωρούνται εμπορεύματα και τρόπος απόκτησης κέρδους, η ηθική είναι ανύπαρκτη. Χρησιμοποιούνται ηθικές έννοιες, μόνο για να μπερδέψουν τους φτωχούς (είναι «κακό» το να διεκδικείς, θα ανταμειφθείς στην άλλη ζωή, κα), ή να δικαιολογήσουν την κλοπή από τους πλούσιους, συνήθως στο όνομα της παρτίδας κλπ. Στα μέσα μαζικής εξαπάτησης, ιδιαίτερα σήμερα, γίνεται μια εργώδη προσπάθεια, να υποταχθούν και να τσαλαπατηθούν οι προσωπικότητες. Θυμάστε τα κατάπτυστα παιχνίδια τύπου big brother, όπου οι τηλεθεατές εθίζονταν στην ιδέα της παρακολούθησης της ιδιωτικής ζωής.

Άλλα «παιχνίδια», ποδοπατούν την αξιοπρέπεια του ανθρώπου με την προοπτική ενός κέρδους. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα. Ένα που υπέπεσε στην αντίληψή μου, βάζει ένα άτομο από μια παρέα να αυτόγελοιοποιείται στην ουσία, και να φέρνει σε δύσκολη θέση τους φίλους του σε δημόσιο χώρο (μια καφετέρια), για να πάρει κάθε φορά ένα αντίτιμο.

Υπάρχουν και άλλα παρόμοια. Εκείνο που δεν γνωρίζουν οι συμμετέχοντες, είναι ότι τα κανάλια βγάζουν τα πολλαπλάσια από τις διαφημίσεις, που δείχνουν ενδιάμεσα, και έχουν κέρδη εξ αιτίας τους.

Επίσης, η γελιοποίηση της προσωπικότητας και η υποταγή του ανθρώπου σε παραλογισμούς έχει δόλιο σκοπό. Όπως κάνουν ένα γελοίο με τη θέλησή του, δυστυχώς, να υπακούει σε εξευτελισμούς και βλακείες, έτσι προσπαθούν να κάνουν ένα λαό, να υπακούει σε παρανοϊκά μνημόνια και διαταγές από κλέφτες και προδότες. Και αυτό δεν έχει καθόλου πλάκα.