ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΠΡΟΣ ΤΣΙΠΡΑ: ΜΗΝ ΥΠΟΧΩΡΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΕΡΚΕΛ!

ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΦΩΝΕΣ ΑΠΟ ΒΡΕΤΑΝΙΑ ΚΑΙ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΑΠΟΔΟΜΟΥΝ ΤΟ ΦΟΒΗΤΡΟ ΤΟΥ GREXIT

Του ΠΕΤΡΟΥ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Καθώς έχουμε μπει, κατά τα φαινόμενα, στην τελική ευθεία της διαπραγμάτευσης με τους «εταίρους», κορυφώνεται στα όρια τουπαροξυσμού η εκστρατεία ιδεολογικής τρομοκρατίας εναντίον του ελληνικού λαού και παράλυσης- παράδοσης της κυβέρνησής του. Όσοι υποστηρίζουν ως «μη χείρον» την άνευ όρων συνθηκολόγηση, αρκούνται να μηρυκάζουν τα επιχειρήματα του «ακραίου Κέντρου» που κυβερνά την Ευρώπη και ευελπιστεί να επιστρέψει σύντομα και στην Ελλάδα: κάθε σκέψη για στάση πληρωμών με στόχο τη γενναία διαγραφή του χρέους είναι τρέλλα αντάξια «οικονομικών βομβιστών αυτοκτονίας», καθώς θα μας οδηγήσει αυτομάτως στην έξοδο από το ευρώ, η οποία, με τη σειρά της, θα φέρει ένα είδος «οικονομικού πυρηνικού χειμώνα». Επιπλέον, μια τέτοια ρήξη δεν θα είχε καμία σχέση με τις αριστερές αξίες, αντίθετα θα μας κατέτασσε στο ίδιο στρατόπεδο με δεξιούς ή και ακροδεξιούς εθνικιστές, όπως η Μαρίν Λεπέν και ο Νάιτζελ Φάρατζ, τους μόνους, εκτός συνόρων, που επιδιώκουν την αποδόμηση της Ε.Ε.

Σ’αυτό το φόντο, έχει μεγάλη σημασία να σπάσει η Αριστερά το Τείχος της λογοκρισίας που υψώνουν τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης, αποσιωπώντας τις ενοχλητικές φωνές που χαλάνε το τρομοκρατικό τους αφήγημα. Φωνές που αμφισβητούν εξ αριστερών την ευρωζώνη, καλώντας τον Αλέξη Τσίπρα να… μην υποχωρήσει στη Μέρκελ και να μην απογοητεύσει οικτρά όχι μόνο τους Έλληνες, αλλά και τους πολλούς Ευρωπαίους πολίτες που είδαν με συμπάθεια και ελπίδα τον σχηματισμό κυβέρνησης με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ. Δύο εκπρόσωποι αυτού του ρεύματος σκέψης, που διευρύνεται σε πείσμα του ευρωϊερατείου και των υπηρετών του, είναι ο γνωστός αρθρογράφος του βρετανικού Guardian Σέιμας Μάιλν και ο έγκριτος Γερμανός κοινωνιολόγος, ομότιμος διεθυντής του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ στην Κολωνία, Βόλφγκανγκ Στρέεκ.

ΚΑΛΥΤΕΡΑ GREXIT ΠΑΡΑ ΣΥΝΘΗΚΟΛΟΓΗΣΗ

«Η υπόθεση της ριζοσπαστικής αλλαγής δεν μπορεί να αφεθεί στην εθνικιστική Δεξιά», ήταν ο τίτλος σημαντικού άρθρου παρέμβασης του Μάιλν στον Guardian της 11^ης Ιουνίου. Από την πρώτη παράγραφο, ο προοδευτικός δημοσιογράφος δεν κρύβει τη συμπάθειά του προς τον ελληνικό λαό και την αποστροφή του για την αντιμετώπιση της Ελλάδας από τη γερμανική Ευρώπη:

«Αν θέλετε να δείτε το πραγματικό πρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν χρειάζεται να πάτε μακρυά:κοιτάξτε τον πόλεμο που διεξάγει εναντίον της Ελλάδας η τρόικα των πιστωτών. Κανείς λαός δεν υπέφερε από την κρίση της ευρωζώνης όσο οι Έλληνες. Θύμα των αρπακτικών ευρωπαϊκών τραπεζών, μιας διεφθαρμένης ελίτ και μιας ανισόρροπης νομισματικής ένωσης, η Ελλάδα πλήρωσε με τηνκονιορτοποίηση της κοινωνίας το τίμημα για την χρηματοπιστωτική κρίση και την αποδιάρθρωση της ευρωζώνης».

Στηλιτεύοντας την αντιμετώπιση της νέας ελληνικής κυβέρνησης από την Ε.Ε., ο Μάιλν δεν κρύβει την ανησυχία του για τις υποχωρήσεις της Αθήνας. «Εκλεγμένος με ένα πρόγραμμα που υποσχόταν το τέλος της λιτότητας, αλλά και την παραμονή στο ευρώ, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας εξαναγκάστηκε σε οπισθοχώρηση από τους θεματοφύλακες του χρήματος στις Βρυξέλλες και από τους πολιτικούς προϊσταμένους τους. Μία μετά την άλλη, όλες οι κόκκινες γραμμές του ΣΥΡΙΖΑπαραβιάστηκαν, από τη διαγραφή του χρέους μέχρι τις ιδιωτικοποιήσεις». Και συνεχίζει:

«Αυτό που έγινε καθαρό τις τελευταίες εβδομάδες είναι ότι οι κυρίαρχοι της ευρωζώνης δεν είναι πρόθυμοι να δώσουν στον Τσίπρα ούτε καν ένα φύλλο συκής. Η Ελλάδα πρέπει να υποκύψει και πρέπει όλοι να τη δουν να υποκύπτει. Διαφορετικά, θα βάλει επικίνδυνες ιδέες σε άλλα κράτη που υπέφεραν από τις τρόικες. Ακόμη κι αν η εξέλιξη αυτή επιβραδυνθεί, ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να εμφανισθεί σε κοινή θέα ως αποτυχημένος ώστε να ανακοπεί η άνοδος (αριστερών) κομμάτων που μάχονται τη λιτότητα, όπως οι Podemos στην Ισπανία».

Ωστόσο αυτή η καθόλα ρεαλιστική αποτίμηση της τακτικής των κυρίαρχων, δεν οδηγεί τον αρθρογράφο στη μοιρολατρεία. Το αντίθετο. «Ο Τσίπρας διαθέτει τα δικά του χαρτιά, αν βέβαια είναι διατεθειμένος να παίξει. Μπορεί να προκαλέσει νέες εκλογές ή δημοψήφισμα. Ενδεχόμενη συνθηκολόγηση θα καταστρέψει τον ΣΥΡΙΖΑ και οι Έλληνες είναι διχασμένοι στο ερώτημα αν η κυβέρνηση πρέπει ή όχι να υποκύψει. Ο πρωθυπουργός έχει τη δυνατότητα να κηρύξει στάση πληρωμών και να φύγει από το ευρώ. Ασφαλώς το Grexit θα είναι επώδυνο, αλλά λιγότερο επώδυνο από μια καταστροφική λιτότητα χωρίς τέλος».

ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ Η ΑΡΝΗΣΗ ΤΟΥ ΕΠΑΧΘΟΥΣ ΧΡΕΟΥΣ

Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται ο Βόλφγκανγκ Στρέεκ, στο τελευταίο του βιβλίο «Αγοράζοντας χρόνο: η παρατεταμένη κρίση του δημοκρατικού καπιταλισμού» (Verso, 2014). Ένα σημαντικό έργο, που πραγματεύεται την κρίση της δημοκρατίας και της λαϊκής κυριαρχίας στις συνθήκες του σύγχρονου, παγκοσμιοποιημένου, χρηματιστικού, νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού. Εδώ, αρκούμαστε να παραθέσουμε αποσπάσματα των εκτενών αναφορών του στην Ελλάδα και την κρίση της ευρωζώνης.

«Η ιδέα ότι είναι δίκαιο και αποτελεί υποχρέωση όλων των οφειλετών να αποπληρώνουν στο ακέραιο τα χρέη τους είναι ένας μύθος, που έχει στόχο να προσφέρει ηθική κάλυψη στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές, εξισώνοντας την ηθική των κρατών με την ηθική της καθημερινής ζωής. Στην πραγματικότητα, σε αντίθεση με τους ιδιώτες, οι κυβερνήσεις είναι σε θέση να επιβάλουνμονομερώς στους πιστωτές τους αναδιάρθρωση του χρέους ή ακόμη και αναστολή πληρωμών. Αυτό απορρέει κατ’ ευθείαν από την κυριαρχία τους. Πουθενά δεν είναι γραμμένο ότι οφείλουν να χρησιμοποιούν τα κυριαρχικά τους δικαιώματα μόνο για να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις τους έναντι των διεθνών αγορών, αυξάνοντας τους φόρους ή μειώνοντας τις παροχές στους πολίτες τους. Η πρώτηυποχρέωση των Δημοκρατιών είναι απέναντι στους πολίτες τους. Είναι σε θέση να θεσπίζουν νόμους που καταλύουν συμβάσεις. Όποιος τους δανείζει χρήματα οφείλει να το γνωρίζει…

Για μια χώρα σαν την Ελλάδα, είναι αμφίβολο αν οι πολίτες της πρέπει να ξεπληρώσουν χρέη που ανέλαβαν προηγούμενες κυβερνήσεις στο όνομα του λαού τους, ειδικά από τη στιγμή που αυτά τα χρέη πήγαν για την κάλυψη των ελλειμμάτων τα οποία προέρχονταν από την άρνηση των πλουσίων να πληρώσουν φόρους- άρνηση, την οποία ανέχονταν για πολιτικούς λόγους οι κυβερνώντες…. Σήμερα, οι Έλληνες πρέπει να σταθούν όρθιοι για να υπερασπιστούν το σύστημα υγείας και τις συντάξεις τους… Πιθανόν κανένα διεθνές δικαστήριο- αν υπήρχε τέτοιο πράγμα- δεν θα υποχρέωνε τον ελληνικό λαό να ξεπληρώσει τις υποχρεώσεις του στις ‘’διεθνείς αγορές χρήματος’’…

Η Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση ήταν πολιτικό λάθος. Σε μια ευρωζώνη με μεγάλη ανομοιογένεια μεταξύ των κρατών- μελών, απάλειψε τη δυνατότητα υποτίμησης του νομίσματος, χωρίς να υπερβαίνει ταυτόχρονα τα εθνικά κράτη και τη δημοκρατία σε εθνικό επίπεδο. Αντί να κάνουμε τα πράγματα ακόμη χειρότερα, σπεύδοντας να συμπληρώσουμε τη νομισματική ένωση με μια ‘’πολιτική ένωση’’- η οποία δεν θα ήταν τίποτε άλλο από την τελική ενθρόνιση του κράτους του εμπεδωμένου νεοφιλελευθερισμού- πρέπει να γίνει προσπάθεια, όσο η κρίση αφήνει ανοιχτή την μελλοντική αντιμετώπιση του προβλήματος, να αναιρέσουμε το ευρώ (undo the euro) και να επιστρέψουμε σε ένα εύρυθμο σύστημα ευέλικτων ισοτιμιών μεταξύ εθνικών νομισμάτων στην Ευρώπη…

Θα πρέπει επίσης να δώσουμε μια καθαρή εικόνα για το κόστος της απόσυρσης μιας χώρας από το κοινό νόμισμα του ευρώ. Υπάρχει πλήθος ενδείξεων που συνηγορούν υπέρ της άποψης ότι το βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο κόστος από μια επιχείρηση διάσωσης του ευρώ- επιχείρηση, πιθανότατα καταδικασμένη σε αποτυχία για χώρες όπως η Ελλάδα και η Ισπανία- θα είναι πολύ μεγαλύτερο, στην πραγματικότητα (από το κόστος της εξόδου)…

Η έκκληση για αποδιάρθρωση της ΟΝΕ ως κοινωνικά ανεύθυνου, τεχνοκρατικού, εκσυγχρονιστικού σχεδίου, το οποίο πολιτικά απαλλοτριώνει και οικονομικά διαιρεί τα έθνη που σχηματίζουν τον ευρωπαϊκό λαό, εμφανίζεται ως η ρεαλιστική, δημοκρατική απάντηση στην κρίση νομιμοποίησης της νεοφιλελεύθερης πολιτικής, η οποία επιδιώκει να εμφανιστεί ως η μοναδική εναλλακτική λύση. Αυτή η προοπτική διαφέρει θεμελιωδώς από τις εθνικιστκές εκκλήσεις για εξοστρακισμό των κρατών- οφειλετών από την ευρωζώνη. Στόχος της δεν είναι να τιμωρήσει, αλλά να απελευθερώσει και να ενδυναμώσει χώρες που κινδυνεύουν να καταδικαστούν σε μια Βαβυλώνεια αιχμαλωσία ενός πολιτικά υποκινούμενου συστήματος της αγοράς, που τους επιφυλάσσει τον αιώνιο ρόλο των οφειλετών και ικετών»

Σάββατο 13  Ιουνίου  2015

Η Nonews-NEWS: Τα θέλουν όλα εδώ και τώρα...

Nonews-NEWS: Τα θέλουν όλα εδώ και τώρα...: Για να καταλάβω: Οι δανειστές ζητούν περικοπές στις συντάξεις στο 1% του ΑΕΠ, δηλαδή 1,8 δισ. το χρόνο και ταυτοχρόνως απαιτούν 1,8 δισ. ...

GUARDIAN: «Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΥΝΘΛΙΒΕΤΑΙ ΑΠΟ ΜΙΑ ΑΔΥΣΩΠΗΤΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΛΙΤ»

''Η ΡΗΞΗ ΘΑ ΗΤΑΝ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΕΠΩΔΥΝΗ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΔΙΧΩΣ ΤΕΛΟΣ ΛΙΤΟΤΗΤΑ''


''Εάν κανείς θέλει να δει το πραγματικό πρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν έχει παρά να κοιτάξει στον "πόλεμο" που γίνεται αυτή τη στιγμή ανάμεσα στην Ελλάδα και την ευρωπαϊκή ελίτ'', υποστηρίζει ο αρθρογράφος του Guardian,Seumas Milne, σε κείμενο με τίτλο ''H ευρωπαϊκή ελίτ και η Ελλάδα - Η ριζική αλλαγή στην Ευρώπη δεν μπορεί να αφεθεί στην εθνικιστική Δεξιά''.

"Κανένας λαός δεν έχει υποφέρει περισσότερο από τους Έλληνες, από την ευρωπαϊκή κρίση χρέους. Οι Έλληνες έχουν πέσει θύματα των αρπακτικών τραπεζών, μιας διεφθαρμένης ελίτ, μιας μισής νομισματικής ένωσης, κι έχουν πληρώσει το τίμημα για το οικονομικό κραχ και την κατάρρευση της Ευρωζώνης", γράφει ο Milne.

Όπως λέει, ''μετά την διάσωση των ευρωπαϊκών τραπεζών το ευρωπαϊκό οικοδόμημα έδωσε το ρόλο του τιμωρού της Ελλάδας στην Κομισιόν, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ. Ύστερα από πέντε χρόνια ύφεσης, περικοπών 25% στους μισθούς στο όνομα της λιτότητας και της αποπληρωμής των χρεών οι Έλληνες επαναστάτησαν ψηφίζοντας το αριστερό κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ''.''Η νέα κυβέρνηση όμως συνθλίβεται από μια αδυσώπητη ευρωπαϊκή ελίτ, αναγκάζεται να υποχωρήσει απέναντι στους πολιτικούς ηγέτες και τους χρηματιστές των Βρυξελλών. Μία προς μια οι κόκκινες γραμμές του ΣΥΡΙΖΑ καταπατούνται, αλλά η τρόικα θέλει περισσότερα: Περικοπές στις συντάξεις, αυξήσεις του ΦΠΑ, γρηγορότερη αποπληρωμή του χρέους''.

''Αν και η Ελλάδα έχει ρίξει προειδοποιητικές βολές ότι μπορεί να μην πληρώσει, όλα δείχνουν ότι η Γερμανία και η τρόικα σκοπεύουν να "γονατίσουν" την Ελλάδα. "Παρά τα αποδεικτικά στοιχεία ότι η λιτότητα που έχει επιβληθεί έχει οδηγήσει σε ένα υπέρογκο χρέος που δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί η ευρωπαϊκή ελίτ δεν δέχεται ούτε να ακούσει για μια διαγραφή χρέους. Η Ελλάδα πρέπει να πληρώσει αλλιώς η γραμμή ρευστότητας από την ΕΚΤ θα κοπεί και η χώρα μας θα φύγει από την Ευρωζώνη" εξηγεί.

''Αλλά αυτό που γίνεται ξεκάθαρο τις τελευταίες εβδομάδες είναι ότι οι ηγέτες της Ευρωζώνης δεν είναι καν διατεθειμένοι να δώσουν στον Τσίπρα τουλάχιστον ένα φύλο συκής. Από την σκοπιά των Βρυξελλών, η Ελλάδα πρέπει να υποκύψει και να φανεί ότι υποκύπτει. Αλλιώς, τα υπόλοιπα κράτη μέλη που έχουν υποφέρει από την τρόικα θα αρχίσουν κι αυτά να επαναστατούν'', τονίζει, λέγοντας ότι ''ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να φανεί ότι αποτυγχάνει αλλιώς κι άλλα κόμματα κατά της λιτότητα όπως οι Podemos στην Ισπανία θα έρθουν στην εξουσία''.

''Αλλά ο Τσίπρας έχει ακόμα κάποιους άσους στο μανίκι του'', εκτιμά ο δημοσιογράφος. ''Μπορεί να κηρύξει νέες εκλογές ή να καλέσει σε δημοψήφισμα. Η υποχώρηση θα καταστρέψει τον ΣΥΡΙΖΑ και οι Έλληνες είναι ήδη διχασμένοι για το αν η κυβέρνηση πρέπει ή όχι να υποχωρήσει. Θα μπορούσε ακόμα βέβαια να έρθει σε ρήξη με τους δανειστές, να κηρύξει στάση πληρωμών και να φύγει από το ευρώ. Τo Grexit θα ήταν σίγουρα επώδυνο αλλά λιγότερο σε σχέση με την χωρίς τέλος λιτότητα''.

''Όμως κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε μια κατάρρευση την Ευρωζώνη. Αλλά για κάποιες χώρες, της νοτίου Ευρώπης κυρίως, η αναδιάρθρωση της νομισματική ένωσης είναι έτσι κι αλλιώς αναγκαία. Οι Έλληνες ριζοσπάστες ήλπιζαν ότι θα μπορούσαν να αλλάξουν την Ευρώπη. Αλλά η εμπειρία έδειξε πόσο βαθιά είναι η αντίσταση της ελίτ στην αυθεντική αλλαγή" καταλήγει .
aristeridiexodos

Γιατί Ρήξη;

Η Ρήξη με την Πλάνη έχει ήδη συντελεστεί στα μυαλά των ανθρώπων
Ακούμε συνεχώς την εξής εξήγηση για τον μοιραία καταστροφικό σχεδιασμό της ευρωζώνης: “Το κάρο μπήκε μπροστά απ’το άλογο. Ήταν ένα λάθος των ηγετών που σχεδίασαν την ευρωζώνη.”
Η παρομοίωση αναφέρεται στη δημιουργία οικονομικής και νομισματικής ένωσης προτού υπάρξει πολιτική ένωση της Ευρώπης. Ήταν όμως λάθος; Ας δούμε τι είναι αυτό που συνέβη, και ας αναλύσουμε τις συνέπειες αυτού του λάθους
Η οικονομική και νομισματική ένωση “κλείδωσε” με μόνιμο τρόπο τις συναλλαγματικές ισοτιμίες μεταξύ των χωρών που μοιράζονται το ευρώ. Οι οικονομίες του ανεπτυγμένου βορρά, που παράγουν προϊόντα εντάσεως κεφαλαίου (εφ’ όσον ενσωματώνουν υψηλή τεχνολογία, όπως βιομηχανικό εξοπλισμό ακριβείας, ιατρικά μηχανήματα, αυτοκίνητα), μετέτρεψαν το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε απόλυτη κυριαρχία. Οι κεφαλαιακές ροές, λόγω εμπορικών πλεονασμάτων, εισέρρεαν στα δικά τους τραπεζικά συστήματα, όπου αποταμιεύονταν τα υπερκέρδη των μεγάλων βιομηχανιών. Αυτά τα κεφάλαια, κατόπιν, αναζητούσαν υψηλό βραχυπρόθεσμο κέρδος σε επισφαλή χρηματοπιστωτικά προϊόντα που βασίστηκαν σε φούσκες τόσο στο αμερικανικό χρηματοπιστωτικό καζίνο, όσο και στην ευρωπαϊκή περιφέρεια.
Όχι όμως σε παραγωγικές επενδύσεις, που να αναπτύσσουν τα επί μέρους πλεονεκτήματα των περιφερειακών οικονομιών. Οι αυξημένες επισφάλειες (χρέη) που συσσώρευε η περιφέρεια, είτε ως ιδιωτικό, είτε ως δημόσιο χρέος, απλώς επέστρεφαν τροφοδοτώντας τα εμπορικά πλεονάσματα του πυρήνα της ένωσης. Δηλαδή την κατανάλωση πρωτίστως γερμανικών προϊόντων.
Μία νομισματική ένωση, λοιπόν, χωρίς τρόπο προώθησης αδρανούς κεφαλαίου σε επενδύσεις στην περιφέρεια, η οποία ήταν δεδομένο ότι θα αναπτύξει υψηλά ελλείμματα τρεχουσών συναλλαγών. Και θεωρούσαν ότι αυτό είναι βιώσιμο, γιατί η ευρωζώνη λογιζόταν ως μία ενιαία οικονομία. Απίστευτο;
Ίσως ακριβώς αυτό έπρεπε να γίνει. Και δεν ήταν καθόλου πρόωρο. Έπρεπε, κατ’ αρχήν, η λήψη πολιτικών αποφάσεων καθώς και η οικονομική διακυβέρνηση να απομακρυνθούν κατά το δυνατόν από τον ευρωπαίο πολίτη. Πρώτον, με μία Ευρωπαϊκή ‘Ενωση διαβόητη για το έλλειμμα δημοκρατικών θεσμών, και η οποία έχει παίξει και τον δικό της ρόλο θέτοντας φραγμούς και εμπόδια, όπως για την αλιεία, την αγροτική ανάπτυξη, μέχρι και τους πολιτικούς συσχετισμούς (τρανό παράδειγμα η προστασία της διαπλοκής με τα εμπόδια στο νόμο περί βασικού μετόχου). Δεύτερον, με μία ευρωζώνη πεδίο άσκησης οικονομικής εξουσίας από μία Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα που δεν λογοδοτεί σε κανέναν και της οποίας το καταστατικό δεν περιέχει αναφορά στην προστασία της εργασίας (!), αντίθετα με την αντίστοιχη αμερικανική.

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΤΕΛΟΥΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Στην παγκόσμια σκακιέρα, από την άλλη, τα τελευταία χρόνια, είδαμε την άνοδο της οικονομικής και άρα πολιτικής ισχύος των BRICS να απειλεί τον μονοπολικό κόσμο της μίας και μόνης παγκόσμιας υπερδύναμης. Ατμομηχανή αυτής της ισχύος είναι το χαμηλό κόστος παραγωγής, σε χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία, όπου βρήκαν προνομιακό πεδίο κέρδους οι βιομηχανίες της Δύσης.
Μετά την αποδυνάμωση του ρόλου του δολαρίου από ανερχόμενα νομίσματα όπως το Ευρώ, το Ρούβλι και το Ρεν Μιν Μπι, η αμερικανική βιομηχανική και χρηματιστική ολιγαρχία δεν έχει πλέον την ίδια άνεση να στέλνει τις παραγωγικές μονάδες της στην Κίνα. Εξού και η προσπάθεια των ΗΠΑ για τη νομοθέτηση της “TPP” (Trans-Pacific Partnership) δηλαδή της Δι-Ειρηνικής Συμφωνίας Συνεργασίας. Στόχος, κατά τα φαινόμενα, είναι η επέκταση της σφαίρας άμεσης επιρροής του δολαρίου και κίνητρα για τις μεγάλες βιομηχανίες να μετακινηθούν από την Κίνα και την Ινδία προς χώρες όπως η Μαλαισία και το Βιετνάμ.
Και αν “η Φρανκφούρτη” (κέντρο του ευρωπαϊκού χρηματιστικού κεφαλαίου) ήθελε να κάνει το ίδιο; Αν ήθελε να δημιουργήσει οικονομίες σκλαβοπάζαρα, αλλά σε περιοχή όπου θα έχει τον απόλυτο οικονομικό και πολιτικό έλεγχο, ας πούμε ελέγχοντας το νόμισμα, και άρα να απεξαρτηθεί σταδιακά από τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας και συνολικά τις BRICS, χωρίς όμως να χάσει τα περιθώρια κερδών, τι θα μπορούσε άραγε να κάνει;

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Ας δούμε τι συνέβη στην Ελλάδα τα τελευταία 5 χρόνια.

Όσον αφορά στη σύνθεση της οικονομίας

• Δημιουργήθηκε μία πελώρια δεξαμενή απελπισμένων ανέργων μέτριας και χαμηλής εξειδίκευσης μέσω τεράστιας ύφεσης
• Συνετρίβη η εγχώρια αγορά μέσω φόρων κατανάλωσης, φόρων στα καύσιμα και μείωσης των εισοδημάτων
• Ξεριζώθηκε ο μικρο-ιδιοκτησιακός τρόπος κατοίκησης και παραγωγής με το κλείσιμο εκατοντάδων χιλιάδων μικρομεσαίων επιχειρήσεων
• Προωθήθηκαν “ιδιωτικοποιήσεις” ξεπουλήματα των σημαντικότερων πλουτοπαραγωγικών δραστηριοτήτων σε πολυεθνικές και μεγάλα ευρωπαϊκά συμφέροντα.

στον τρόπο παραγωγής

• Αποδιαρθρώθηκε το κράτος και υπονομεύτηκε η ρυθμιστική του λειτουργία
• Αποσυντέθηκε το κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας
• Καταργήθηκαν οι συλλογικές διαπραγματεύσεις
• Μειώθηκε βίαια ο κατώτατος μισθός

στα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα.

• Οδηγήθηκε σε μετανάστευση το πολύτιμο ανθρώπινο κεφάλαιο, το πιο εξειδικευμένο και φιλόδοξο εργατικό και επιστημονικό δυναμικό

Σήμερα επιχειρείται επιπλέον:

• Να απαξιωθεί η νησιωτικότητα
• Να υποχωρήσει η ανταγωνιστικότητα του τουριστικού προϊόντος
• Να αυξηθεί μέσω ΦΠΑ και ιδιωτικοποίησης το κόστος της ενέργειας που λόγω εγχώριων πόρων (λιγνίτη) παραμένει ισχυρός στρατηγικός τομέας και έτσι να χτυπηθούν όσες βιομηχανίες έχουν απομείνει, και να εξαθλιωθεί περαιτέρω ο πληθυσμός στερώντας το ηλεκτρικό ρεύμα και βυθίζοντας χιλιάδες σπίτια επιπλέον στο σκοτάδι
• Με την προκαταβολή φόρου 100% για τους ελεύθερους επαγγελματίες να κλείσουν και οι εναπομείνασες μικρές επιχειρήσεις

Αρχίζει να διαφαίνεται ότι η καταστροφή της ελληνικής οικονομίας δεν αποτελεί προϊόν λαθεμένων υπολογισμών. Σίγουρα, πάντως, θυμίζει προσεγμένη κοινωνική μηχανική. Πώς θα μπορούσε, άλλωστε, να στηριχτεί σοβαρά η υπόθεση ότι μετά από 5 χρόνια καταστροφής εξ’αιτίας αυτής της πολιτικής, “οι εταίροι” ζητούν όσα ζητούν διότι πραγματικά πιστεύουν ότι με αυτά θα επέλθει ανάπτυξη και θα πάρουν τα χρήματά τους πίσω; Δεν φαίνεται να τους ενδιαφέρουν καθόλου τα χρήματά τους, παρά μόνο ως μοχλός εγκαθίδρυσης πολιτικής κυριαρχίας αποικιακού τύπου.
Αυτή η εκδοχή της πραγματικότητας έχει συγκαλυφθεί και συγκαλύπτεται, προστατεύεται μάλιστα από πολλαπλά επίπεδα πλάνης, τα οποία θα επιχειρήσω να δω με αναλυτικό τρόπο.

ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΗ
Πρώτο επίπεδο αντίληψης: Ευρω-επαρχιωτισμός
Εμβληματικοί εκπρόσωποι: Άδωνις Γεωργιάδης, Γρηγόρης Ψαριανός
Η εμπροσθοφυλακή του πολέμου ισοπέδωσης και αποικιοποίησης, πέρα από τη μισανθρωπία, τη μικρόνοια, και τον εθνο-κομπλεξισμό, στηρίζεται στις εξής ιδεολογικές εμμονές και ψευδαισθήσεις:
1.”Θέλουν να πάρουν τα λεφτά τους πίσω.”
Δεν θέλουν. Το χρέος είναι ο μοχλός πολιτικής επικυριαρχίας. Η καταστροφή της ελληνικής οικονομίας και άμεση συνέπεια της που είναι η κατάρρευση των εσόδων δεν μπορεί μετά από 5 χρόνια να θεωρείται ατύχημα ή λάθος στην εφαρμογή του προγράμματος.
2.”Θέλουν να πετύχουμε τους στόχους που θέτουν για να είναι ισχυρό το ευρώ.”
Όποιος επιθυμεί την επίτευξη στόχων, θέτει στόχους που να μπορούν να επιτευχθούν. Η μη επίτευξη των στόχων, και άρα η επιβολή ανέφικτων όρων είναι η προϋπόθεση για την επιβολή συνεχώς νέων όρων, ώστε να εμπεδωθεί σταδιακά το καθεστώς πολιτικής επικυριαρχίας. Έχει, άλλωστε, λειτουργία και ως ψυχολογική τακτική, καθώς η υπόσχεση και η εν συνεχεία αθέτηση αυτής της υπόσχεσης τοποθετεί τον παράγοντα της ενοχής και άρα της περαιτέρω ψυχολογικής καθυπόταξης.
3.”Θέλουν να μας βοηθήσουν να βάλουμε σε τάξη το κράτος.”
Εντελώς αντιθέτως, η ρυθμιστική ισχύς του κράτους υπονομεύεται σκανδαλωδώς. Επιχειρείται η συστηματική αποδιάρθρωση των κρατικών δομών, διότι αυτές και μόνο αυτές θα μπορούσαν να αποτελέσουν την τελευταία άμυνα της οικονομίας ενάντια στην καθιέρωση του κινεζοποιημένου τρόπου παραγωγής.
4.”Στόχος είναι να συγκλίνουμε με τον σοβαρό δυτικό κόσμο.”
Στόχος είναι να αποκλίνουμε από αυτόν με βίαιο τρόπο. Αυτό είναι περισσότερο από προφανές και συμβαίνει ήδη με μεγάλη ταχύτητα.
Δεύτερο επίπεδο αντίληψης: Ευρω-ραγιαδισμός
Εμβληματικοί εκπρόσωποι: Σταύρος Θεοδωράκης, Ευάγγελος Βενιζέλος, Αντώνης Σαμαράς
Η επικοινωνιακή στρατηγική αυτής της πλευράς συνίσταται στο αφήγημα ότι θα πρέπει να αποδεχτούμε όλους τους όρους των δανειστών, διότι διαφορετικά κινδυνεύουμε από είτε “οικονομική καταστροφή”, είτε “απομάκρυνση από τους συμμάχους μας”, ακόμα και “πόλεμο και απώλεια εθνικού εδάφους”. Χαρτιά υγείας, πετρέλαια, Β. Κορέα, μέχρι και “ο Τούρκος”, τα πάντα επιστρατεύονται για να κατατρομοκρατηθεί ο κόσμος και να καθήσει στ’ αβγά του.
Στην πραγματικότητα, αυτή η ομάδα ανθρώπων θέλει να δει μία κοινωνία πολύ πιο άνιση και ταξικά πολωμένη, όπου μία ισχυρή άρχουσα ελίτ θα αξιοποιεί το χαμηλότερο επίπεδο διαβίωσης του λαού για να χτίσει μία νέα σταθερότητα κερδοφορίας σε άμεσο συσχετισμό με το διεθνές κεφάλαιο. Σε αυτή την πλευρά της πραγματικότητας δεν υπάρχει καινοτομία και πραγματικά νέα οικονομία, πέρα από την “ιδιοφυή” καινοτομία να παραχθούν κέρδη από τη συμπίεση του κόστους εργασίας.
Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι αυτή η πλευρά αναγνωρίζει το μεγάλο πλάνο, έχει όμως την ψευδαίσθηση ότι μπορεί να διαχειριστεί την κατάσταση με ελιγμούς, εντός των πλαισίων της παραδοσιακής κομματικής ολιγαρχίας. Στόχος σε αυτή την περίπτωση είναι η επ’ άπειρον εγκαθίδρυση της εγχώριας κυριαρχίας της ίδιας κλίκας που νέμεται τη χώρα τις τελευταίες δεκαετίες, και ο δυνατόν μετριασμός των επιπτώσεων για το λαό ώστε να μπορέσει να διατηρηθεί η εν λόγω κλίκα στην εξουσία. Ο φόβος τους απέναντι στην πιθανότητα απελευθέρωσης του λαού από τον φόβο δεν είναι τόσο το τέλος της πολιτικής αυτών από τους οποίους είναι εξαρτημένοι, αλλά κυρίως η αποσύνθεση του συστήματος εξουσίας που με κόπο έχουν εγκαταστήσει.
Τρίτο επίπεδο αντίληψης: Ευρω-ονειροπόληση
Εμβληματικοί εκπρόσωποι: Γιάνης Βαρουφάκης, Ευκλείδης Τσακαλώτος
Αυτό το επίπεδο αντίληψης αναγνωρίζει την τοποθέτηση του κάρου μπροστά από το άλογο ως ατυχές “λάθος”, και τους ευρωπαίους ηγέτες ως “παραπλανημένες” ή “ανεπαρκείς” προσωπικότητες. Θεωρεί ότι το μέλλον της Ευρώπης, απλώς έπεσε στα χέρια των λάθος ανθρώπων τη λάθος στιγμή.
Στόχος αυτού του στρατοπέδου είναι μέσω πίεσης, άσκησης πολιτικής βούλησης και πειθούς, να αλλάξουν την ευρωζώνη, να επιδιορθώσουν την άμαξα και να της εγκαταστήσουν κινητήρα για να κινηθεί μέχρις ότου η πολιτική καταιγίδα καταλαγιάσει ώστε να μπορεί όλη η Ευρώπη να δεχτεί την επανατοποθέτηση του αλόγου μπροστά από το κάρο.
Με λίγα λόγια αυτό το στρατόπεδο προσπαθεί με κόλπα και πολιτική διαπραγμάτευση να λύσει κατά το δυνατόν το οικονομικό πρόβλημα μέχρι να καταφέρει να βάλει στην ευρωπαϊκή συζήτηση τη Μεγάλη Λύση που θα είναι κάποιου είδους μεγάλο επενδυτικό πρόγραμμα μαζί με συνολική λύση για το χρέος της περιφέρειας.
Ορίζοντας όμως παραμένη μία ειλικρινής και λαοφιλής ομοσπονδοποίηση. Πράγματι, αποτελούν ό,τι κοντινότερο σε Λίνκολν είχε ποτέ η Ευρώπη, παρ’ ότι γενήθηκαν στο Νότο. Όμως μένει να φανεί πόση επιρροή μπορούν να ασκήσουν, λόγω συσχετισμών, απέναντι σε πανίσχυρους θεσμούς που έχουν πλέον εμπεδώσει το νεοφιλελευθερισμό και τον έχουν ενσωματώσει στο κοινό νόμισμα.


ΡΗΞΗ

Ο ελληνικός λαός έχει αφήσει πολύ πίσω τα δύο πρώτα επίπεδα πλάνης. Πολύ γρήγορα, δε, φαίνεται να εγκαταλείπεται και το τρίτο.
Όχι μόνο σημαντικά, αλλά ζωτικώς απαραίτητα συστατικά της ελληνικής πολιτικής πραγματικότητας αποδεικνύονται πλέον τρία σημεία, που δεν είναι τυχαίο ότι ακριβώς αυτά αποτελούν τα βασικά σημεία τριβής με την αντιπολίτευση και ο στόχος των λυσσαλέων επιθέσεων από τα μέσα της διαπλοκής.
Το πρώτο σημείο είναι η πολυφωνία εντός του ΣΥΡΙΖΑ. Το δεύτερο σημείο είναι η επιλογή της Προέδρου της Βουλής που σηματοδοτεί ευθεία ρήξη με τη διαπλοκή και τη φαυλότητα στην πολιτική. Το τρίτο και σημαντικότερο είναι το γεγονός ότι με κυβερνητικό εταίρο (ΑνΕλ) και Πρόεδρο της Δημοκρατίας προερχόμενους από την κεντροδεξιά, και σύνθεση της κυβέρνησης που εκπροσωπεί μία ευρύτατη κοινωνική συσπείρωση, δεν πρόκειται περί μίας αμιγώς αριστερής κυβέρνησης, αλλά μίας κυβέρνησης που αποπνέει τον αέρα πανεθνικού μετώπου.
Πέρα και πίσω από την πραγματικότητα που παρουσιάζουν τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης, ο λαός είναι έτοιμος για τη ρήξη. Ίσως η ετοιμότητα αυτή να αποτελέσει -κατ’ ειρωνεία- τον λόγο για κάποια υποχώρηση από την πλευρά των δανειστών. Πάντως η συνείδηση ότι βρισκόμαστε σε σχεδόν εμπόλεμη κατάσταση είναι πιο διαδεδομένη απ’ ότι φαίνεται να είναι. Και η ρήξη με την πλάνη έχει ήδη συμβεί.
Για το Νόστιμον ήμαρ: Μιχάλης Χιωτίνης

Γιατί το ΔΝΤ όπλισε το περίστροφο

Νικόλ Λειβαδάρη

 

Το ΔΝΤ πήρε τ’ όπλο του. Αφού επί πέντε συναπτά έτη καταστρατήγησε και την τελευταία παράγραφο του καταστατικού του – μαζί με όλα τα βασικά εγχειρίδια οικονομίας -, θυμήθηκε ότι είναι «τεχνοκρατικός κι όχι πολιτικός οργανισμός».

Κι αφού καθάρισε μ’ ένα mea culpa τον «λάθος πολλαπλασιαστή» που βύθισε την Ελλάδα στη 

 

μεγαλύτερη ύφεση των παγκόσμιων μεταπολεμικών χρονικών, αποφάσισε να κάνει επανάσταση: Πήρε τον κύριο Ρίσι Γκογιάλ και τα τεχνικά του κλιμάκια και τα έστειλε πίσω στην Ουάσιγκτον από τις Βρυξέλλες, διακήρυξε την «αποχώρηση από τις τεχνικές διαπραγματεύσεις» και, ούτε λίγο, ούτε πολύ, διαμήνυσε ότι δεν γυρίζει πίσω εάν η Ελλάδα δεν πολεμήσει την ύφεση με… νέα φοροεπιδρομή και με γενική έφοδο στις συντάξεις.

 

Παραπλεύρως ψέλλισε και κάτι – δια του εκπροσώπου του Τζέρι Ράις – για την «ανάγκη επιπρόθετης χρηματοδότησης και ελάφρυνσης του χρέους», αλλά παρέλειψε να επιβεβαιώσει το προφανές: Οτι γνωρίζει πως το πρόγραμμα δεν βγαίνει χωρίς «κούρεμα», αλλά επειδή δεν θέλει και δεν δύναται να αναμετρηθεί με την Γερμανία, οπλίζει το περίστροφο κατά του εύκολου στόχου, της Ελλάδας.

 

«Το μήνυμα του ΔΝΤ ήταν κοφτό και βάναυσο», έγραψε στον Guardian ο Λάρι Ελλιοτ, σημειώνοντας: «Το ΔΝΤ έφθασε στα όριά του. Δεν εντυπωσιάστηκε με την απόφαση της Ελλάδας να ενοποιήσει τις τέσσερις οφειλόμενες δόσεις και εξοργίστηκε με την απροθυμία του Αλέξη Τσίπρα να υπερβεί τις δύο «κόκκινες γραμμές του» – τις συντάξεις και τη μεταρρύθμιση των εργασιακών. Οπότε, είναι το ΔΝΤ που βάζει πια το περίστροφο στον κρόταφο του Αλέξη Τσίπρα. Είναι η κρίσιμη στιγμή, το σημείο που οι πιστωτές λένε «take it or leave it» και οι Ελληνες πρέπει να αποφασίσουν εάν το ΔΝΤ όντως εννοεί την απειλή».

 

Και ο αναλυτής του Guardian καταλήγει, λέγοντας ότι «πολύ απλά, οι πιστωτές γνωρίζουν ότι η Ελλάδα ξεμένει από λεφτά και θέλει να παραμείνει στο ευρώ. Βαρέθηκαν να βλέπουν τον Τσίπρα να συμπεριφέρεται σα να είναι ο μόνος που κρατά το 44άρι Μάγκνουμ. Και τώρα, απειλούν να τραβήξουν εκείνοι τη σκανδάλη.»

 

Μόνον που αυτή η σκανδάλη και αυτό το περίστροφο έχουν οπλίσει (ξανά) σε λάθος στόχο. Στην πραγματικότητα, οι χθεσινές δηλώσεις του Τζέρι Ράις ίσως αποβούν μνημειώδεις. Μνημειώδεις για την ιστορία του θεμελιώδους θεσμού του Μπρέτον Γουντς, που δημιουργήθηκε για να διασώζει χώρες και κατέληξε να σώζει τράπεζες, κατά προτίμηση γερμανικές. Και που όταν έφθασε η ώρα μηδέν, λειτούργησε ως καθαρός «ιμπεριαλιστικός λακές» – κατά τονΑμπροουζ Εβανς Πρίτσαρντ  της Telegraph – και υπέπεσε κατά συρροή στο «θανάσιμο αμάρτημα»: Επέβαλε κοινωνική σφαγή δια της λιτότητας χωρίς το στοιχειώδες αντίμετρο που έχει εφαρμόσει και στην τελευταία χώρα του πλανήτη – την παράλληλη διαγραφή χρέους.

 

«Η προοπτική της αποχώρησης του ΔΝΤ είναι πρωτίστως πρόβλημα για το Βερολίνο, εξ ου και η Αθήνα αντέδρασε υποτονικά», έγραψε μέχρι και ο Πήτερ Σπίγκελ στους Financial Times, προσθέτοντας: « Οι τεχνοκράτες του ΔΝΤ έχουν περισσότερες γνώσεις από εκείνους των Βρυξελλών και θεωρούν πως η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας απαιτεί αναδιάρθωση του χρέους, κάτι στο οποίο αντιτίθενται οι Ευρωπαίοι, που ενδιαφέρονται περισσότερο για τους ψηφοφόρους τους».

 

Κοινώς, το Ταμείο έχει πλήρη γνώση και του αμαρτήματος και του λάθους. Ομως, για να μην ζητήσει κούρεμα του χρέους, που το απορρίπτει η Γερμανία, ζητά περισσότερη λιτότητα. Και ζητά – κυρίως – από το Βερολίνο να πληρώσει εκείνο τον λογαριασμό της πρόσθετης χρηματοδότησης που έχει ανάγκη η Ελλάδα.

 
Εν ολίγοις, και το τελεσίγραφο και το Magnum μπορεί να στοχεύουν το ίδιο την Ελλάδα, όσο και τη Γερμανία. Και η μπάλα, και η σφαίρα, βρίσκονται πια στα χέρια της Μέρκελ. Εκείνη θα αποφασίσει αν θα την επιστρέψει στο γήπεδο της Λαγκάρντ, ή αν θα αφήσει το περίστροφο να εκπυρσορκοτήσει…
tvxs

Γ. Δελαστίκ: Το Βερολίνο ξέρει ότι με τον Τσίπρα δεν διαπραγματεύεται

Ως ρεαλιστές, οι Γερμανοί μπορεί να μισούν θανάσιμα την κυβέρνηση Τσίπρα και να απεργάζονται την ανατροπή της, γνωρίζουν όμως ότι με τον Αλέξη Τσίπρα θα είναι υποχρεωμένοι να διαπραγματεύονται στο αμέσως προσεχές μέλλον. Για την ώρα, δεν υφίσταται πολιτική δύναμη που θα μπορούσε να αντικαταστήσει τον ΣΥΡΙΖΑ. Αδιαμφισβήτητα, το μεγαλύτερο πλεονέκτημα του πρωθυπουργού είναι η αγκίστρωση του Αντώνη Σαμαρά στην ηγεσία της ΝΔ, πράγμα που την καθιστά ανίκανη να κατακτήσει την πρώτη θέση σε -απίθανες- νέες εκλογές. Ο πανικός άλλωστε του προέδρου της ΝΔ μόλις κυκλοφόρησαν από τον ΣΥΡΙΖΑ υπουργικές δηλώσεις περί δήθεν νέων βουλευτικών εκλογών αποδεικνύει την αλήθεια αυτού του ισχυρισμού. Ο Αντ. Σαμαράς έσπευσε να χαρακτηρίσει «ανοησίες» την υφέρπουσα πολιτική φιλολογία περί εκλογών για έναν απλούστατο λόγο: Η ΝΔ πιθανότατα θα κυμαινόταν γύρω στο... 20% σε περίπτωση πρόωρων βουλευτικών εκλογών τούς επόμενους μήνες, αν παρουσιαζόταν στον ελληνικό λαό υπό την ηγεσία του νυν αρχηγού της! Οι 3 στους 4 Ελληνες δεν θέλουν με τίποτα να ξαναδούν πρωθυπουργό της χώρας τον Αντώνη Σαμαρά, όπως απέδειξαν με την ψήφο τους στις 25 Ιανουαρίου -αυτό μόνο ο ίδιος και η ΝΔ που τον κρατάει αρχηγό δεν το έχουν πλήρως συνειδητοποιήσει ή υποκρίνονται ότι δεν το έχουν καταλάβει. Υπάρχει βέβαια και το πρόβλημα ότι κανένα σχεδόν πρωτοκλασάτο στέλεχος δεν επιθυμεί να καταστρέψει την πολιτική του καριέρα αναλαμβάνοντας σήμερα αρχηγός της Δεξιάς που όλοι έχουν επίγνωση ότι θα περιδινείται επί πολύ σε υπαρξιακή κρίση, μετά τη μνημονιακή πολιτική που άσκησε ο Αντώνης Σαμαράς.

Οποιος άλλος και να αναλάβει αρχηγός της ΝΔ, προσωρινός αρχηγός θα είναι, τίποτα περισσότερο. Εδώ το ΠΑΣΟΚ του 44% έπεσε στο... 13% (!) σε δύο χρόνια, μόλις ο Γιώργος Παπανδρέου μας έβαλε στο επαίσχυντο Μνημόνιο, και τώρα θα δώσει μάχη για να μπει στη... Βουλή (!) με άκρως αμφίβολα αποτελέσματα, αφού στην τωρινή Βουλή ο Ευάγγελος Βενιζέλος (που την... κοπάνησε με ελαφρά πηδηματάκια!) το έβαλε ως... έβδομο (!!!) κόμμα, μην έχοντας πιάσει ούτε το 5%. «Βασιλιάς του... εξωκοινοβουλίου» ο Γιωργάκης με το ΚΙΔΗΣΟ, το προσωπικό κόμμα που έφτιαξε. Κατά εξωκοινοβούλιο μεριά οδεύει και το ΠΑΣΟΚ, αν δεν καταφέρει να προσκολληθεί σε κάποιο κοινοβουλευτικό κόμμα -στη ΝΔ, στο Ποτάμι ή στον ΣΥΡΙΖΑ. «Μάπα το καρπούζι» και της ΔΗΜΑΡ, αυτής της διαβόητης «Αριστεράς της προσκολλήσεως», που συστηματικά παρασιτούσε είτε στο ΠΑΣΟΚ είτε στη ΝΔ κάπου... σαράντα χρόνια! Με το που την έβαλε όμως ο ιδρυτής της, ο Φώτης Κουβέλης, στη μνημονιακή κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ για έναν χρόνο, παρά τη συνειδητοποίηση της ζημιάς που πάθαινε και την αποχώρησή της προ διετίας με πρόσχημα το κλείσιμο της ΕΡΤ, και το κόμμα της ΔΗΜΑΡ πέρασε εν τιμή και δόξη στο εξωκοινοβούλιο -και μάλιστα με ποσοστό που αποκλείει την επάνοδό της στα κοινοβουλευτικά κόμματα.

Ονέος πρόεδρος που εξελέγη από το συνέδριό της, ο 36χρονος Θανάσης Θεοχαρόπουλος (συγκρουόμενος με την πρώην βουλευτίνα Μαρία Γιαννακάκη, που ήθελε να οδηγήσει τη ΔΗΜΑΡ προς τον ΣΥΡΙΖΑ) είναι ο άνθρωπος που συνεχίζει την παράδοση αυτής της τάσης της Αριστεράς. Στο Ποτάμι, στο ΠΑΣΟΚ αν αυτό επιβιώσει κοινοβουλευτικά ή σε οποιονδήποτε συνδυασμό τους θα προσκολληθούν τα υποτιθέμενα στελέχη της ΔΗΜΑΡ, επιδιώκοντας τίποτε περισσότερο από την προσωπική, αυστηρά προσωπική πολιτική τους διάσωση. Εννοείται ότι αν χρειαστεί να συνεργαστούν με τη Δεξιά δεν θα έχουν κανένα δισταγμό να το κάνουν. Επειδή όμως το Ποτάμι δεν είναι παρά ένα ασήμαντο κόμμα του 6%, ο αρχικός στόχος του είναι -όπως και των Γερμανών που το προωθούν ανοιχτά- να διώξει ο Τσίπρας τους ΑΝΕΛ του Πάνου Καμμένου και να σχηματίσει κυβέρνηση με το Ποτάμι του Σταύρου Θεοδωράκη ώστε να καταστεί η κυβέρνηση όμηρός του! Μόνο ένας πολιτικά ηλίθιος θα έκανε φυσικά μια τέτοια κίνηση, αλλά Γερμανοί είναι αυτοί, αυτό θέλουν και νομίζουν ότι θα το επιβάλουν στον Ελληνα πρωθυπουργό.

Μέχρι να το πετύχουν, πάντως, ακόμη και στο Βερολίνο έχουν καταλάβει ότι με τον Τσίπρα που μισούν και περιφρονούν είναι υποχρεωμένοι να διαπραγματεύονται, αφού ο κομματικός συσχετισμός δυνάμεων στην Ελλάδα καθόλου ώριμος δεν είναι για να τους παράσχει άλλη κυβέρνηση. Χώρια που αν τον ζορίσουν τόσο ώστε να τον υποχρεώσουν να πάει σε εκλογές για να τους αντισταθεί, είναι πιθανότατο να δώσει ο ελληνικός λαός ακόμη και την αυτοδυναμία στον ΣΥΡΙΖΑ, όπως είναι σήμερα τα πράγματα. Δεξιά εναλλακτική λύση δεν υπάρχει, όταν σήμερα δημοσκοπικά η ΝΔ βρίσκεται καμιά... δεκαπενταριά (!) εκατοστιαίες μονάδες πίσω από τον ΣΥΡΙΖΑ. Ούτε σοσιαλδημοκρατική λύση υπάρχει όμως, όταν είναι μεγάλο ερώτημα αν το Ποτάμι, σε περίπτωση νέων εκλογών (που τονίζαμε πρόσφατα ότι δεν πρόκειται να γίνουν), θα μπορέσει να πιάσει το... 10%, στέλνοντας το ΚΙΔΗΣΟ, το ΠΑΣΟΚ και τη ΔΗΜΑΡ στο εξωκοινοβούλιο, όπου ήδη ανήκουν τα δύο από τα τρία αυτά κόμματα. Από τη ΝΔ και το Ποτάμι αποκλείεται να πέσει ο Τσίπρας. Μόνο από τον ελληνικό λαό κινδυνεύει, αν παραβεί τις υποσχέσεις του.

Δημοσιεύθηκε στο ''ΕΘΝΟΣ'' την Πέμπτη 11 Ιουνίου 2015

Η εθνική μας ρουφιανιά

Στάθης

Το βήμα της Βουλής είναι άμβωνας, είναι κριτήριο, είναι και εδώλιο. Μετράει, εξετάζει, ζυγίζει ρήτορες κι αγορητές, φέροντας μ’ έναν τρόπο κάτι απ’ τον απόηχο τού «τις βούλεται αγορεύειν» του (και επίφοβου) πρώτου εκείνου βήματος της δημοκρατίας.

Σ’ αυτό το βήμα ο κ. Σταύρος Θεοδωράκης δεν αριστεύει κι επιδεικνύει ανάστημα όλο και πιο βραχύ. Στην τελευταία προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση στο Κοινοβούλιο, ενοχλημένος από παρατήρηση του κ. Τσίπρα, ότι ούτε οι Γερμανοί δεν τα λένε όπως τα έλεγε ο κ. Σ. Θεοδωράκης μέσα στη Βουλή, ο αρχηγός του Ποταμιού, για να απαντήσει, ξέπεσε σφόδρα.

Εκανε κάτι που όχι μόνον αποφεύγεται, αλλά είναι εντελώς απαράδεκτο. Αναφέρθηκε δηλαδή σε συνομιλία που είχε σε προσωπική βάση (και μάλιστα προς ενημέρωσίν του) με στέλεχος άλλου κόμματος (εν προκειμένω τον κ. Νίκο Παππά), παραβιάζοντας τον εμπιστευτικό χαρακτήρα της.

Αυτά τα πράγματα τα κάνουν μόνον κακιασμένα παιδάκια στο Δημοτικό, όταν τρέχουν στον δάσκαλο τσιρίζοντας, κύριε-κύριε, ο Τασούλης μου είπε ότι η Μαργαρίτα τα ’χει με τον Παυλάκη!

Στη συνέχεια ο κ. Θεοδωράκης, όχι υπερβαίνοντας ακόμα και τον πιο κακό του εαυτό, αλλά μένοντας συνεπής στο πιο βορβορώδες μέρος του, άρχισε να αμολάει ανήθικους υπαινιγμούς κατά της κυρίας Ζωής Κωνσταντοπούλου, αναφερόμενος σε μια παλιά κατηγορία εναντίον της, ότι δηλαδή είχε αναλάβει την υπεράσπιση ενός βιαστή. Οτι οι συνήγοροι έχουν την υποχρέωση να αναλαμβάνουν υποθέσεις υπεράσπισης κι ότι δεν κρίνει ο συνήγορος όσα θα κρίνει ο δικαστής, φαίνεται να διαφεύγει απ’ την εγνωσμένη ευρυμάθεια του κ. Σ. Θεοδωράκη, αλλά όχι και να ξεφεύγει απ’ το ήθος σαλαμάνδρας που επιδεικνύει.

Μάλιστα όχι μόνον στις εκτιμήσεις του για πρόσωπα, αλλά και στις πολιτικές του εκτιμήσεις. Καθ’ ότι το αγλάισμα αυτό της πολιτικής ανάλυσης εξακολουθεί να βάζει στον ίδιο παρονομαστή την Αριστερή Πλατφόρμα του ΣΥΡΙΖΑ, τη Χρυσή Αυγή και τους ΑΝΕΛ ως δυνάμεις αντιευρωπαϊκές (ποιούμενος, εν τοιαύτη περιπτώσει, την νήσσαν εις ό,τι αφορά το ΚΚΕ, επίσης δύναμη αντιευρωπαϊκή). Διότι ο σκοπός του κ. Σταύρου Θ. δεν είναι να ορίσει τις «αντιευρωπαϊκές» δυνάμεις, αλλά να δημιουργήσει έναν συνειρμό πολιτικής σχέσης των τριών πρώτων δυνάμεων. Ετσι κουτσαβάκικα. Κι έτσι κουτοπόνηρα. Σαν όταν έλεγε στην κυρία Κωνσταντοπούλου (κομπάζοντας όλο νόημα) ότι έχει πρόβλημα η όρασή της προς τα ακροδεξιά.

Ο κ. Σταύρος Θεοδωράκης στη σύντομη πολιτική του διαδρομή έχει αποδείξει ότι είναι ρατσιστής (με τους συμπολίτες του που αποκαλεί ψεκασμένους), σεξιστής (με υπαινιγμούς για το ήθος μιας γυναίκας που υπερασπίζεται βιαστές), εθνικιστής (εις όσα αφορούν τη σύμπλευσή του με τον εθνικισμό των άλλων, φέρ’ ειπείν των τουρκόφιλων στη Θράκη ή των εθνικιστών στα Σκόπια), παλαιοκομματικός (εις ό,τι αφορά τις εξαρτήσεις της χώρας απ’ τις υποτέλειές της), παραπονιάρης (με τον ΔΟΛ που δεν τον προβάλλει πολύ), μαρτυριάρης (ότι οι Ελληνες είναι λαϊκιστές), ψευταράκος, εξυπνάκιας και μέγας οικονομικός Κέυνς (όπως όταν έλεγε το αμίμητο ότι οι Ελληνες δεν πρέπει να πάρουν αυξήσεις για να μην τις ξοδέψουν σε... εισαγόμενα προϊόντα)! Σντουπ!

Στην αρχαία Ελλάδα, την οποίαν ο αρχηγός του Ποταμιού απεχθάνεται, διότι είναι βαριά η καλογερική της γνώσης, αν κάποιος ανέβαινε στο βήμα και πρότεινε επιβλαβή πράγματα για την πατρίδα (που κάποιος άλλος θα μπορούσε επιτόπου να αποδείξει), τον τσίμπαγαν οι Σκύθες χωροφύλακες. Γι’ αυτό οι αγορητές πλησίαζαν το βήμα μετά λόγου γνώσεως και μετά φόβου λαού. Οχι πως, τούτων ένεκεν, έλειψαν και τότε οι δημαγωγοί, δεν ευδοκίμησαν όμως οι φιρφιρίκοι.

Βεβαίως, απ’ την άλλη πλευρά, είναι αμφίβολο αν εμείς σήμερα θα αντέχαμε την αυστηρότητα μιας δημοκρατίας που θα απαιτούσε ενιαύσιο απολογισμό έργου απ’ τους άρχοντες, χορηγίες απ’ τους πλούσιους, υπευθυνότητα απ’ τους πολίτες και άλλα τέτοια δύσκολα κι εργώδη. Ως εκ τούτου και το ελαφρώς μπουρδολογείν να αποτελεί μια δικλείδα ασφαλείας από τον φόρτο που προκαλεί η διαρκής ενασχόληση με την ανάγκη.

Ετσι, όταν ο Σταύρος ανασχηματίζει διαρκώς την κυβέρνηση, ίσως να διασκεδάζουν κάπως οι θεοί, κουρασμένοι πια κι αυτοί να μας βλέπουν συνεχώς μέσα στην μπίχλα απ’ τα βάσανά μας. Πιθανόν λοιπόν να προσφέρει και ο αρχηγός του Ποταμιού (με τον τρόπο του έστω) υπηρεσίες στο έθνος απ’ αυτές που ούτε οι «ψεκασμένοι» μπορούν, ούτε οι (λαϊκιστές) Συριζαίοι, ούτε οι (φαιοκόκκινοι) κομμουνιστές, ούτε οι (εθνικολαϊκιστές) αριστεροί, ούτε ο Επιτάφιος που περιφέρεται νύκτωρ κι ασκόπως στον Εχίνο.

Αλήθεια, κανένα ανάλογο κοσμητικό για τους Γερμανούς επικυριάρχους, τους τοκογλυφοτραπεζίτες, τους δανειστές-δυνάστες έχει προσφέρει ποτέ ο Σταύρος ή θα του βάλει πιπέρι στο στόμα ο άλλος «Σταύρος και κυρ Σταύρος κι αφέντης τσουτσουλομύτης»;...

ΥΓ.: Ενώ γράφονταν αυτές οι γραμμές, ο κ. Σ. Θεοδωράκης καταφέρθηκε πάλι κατά της κυβέρνησης αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον Αμερικανό πρέσβη. Δεν μπόρεσε να «κρατηθεί» ούτε μισή ώρα και να κάνει αυτές τις δηλώσεις λίγο αργότερα - έτσι, για ξεκάρφωμα.

Οπως δεν μπορεί να «κρατηθεί» όταν ακούει οτιδήποτε επικριτικό για κυρίους όπως ο κ. Σουλτς ή ο κ. Γιούνκερ. Για των οποίων όμως τις συχνές κακοήθεις δηλώσεις κατά των Ελλήνων ο κ. Σ. Θεοδωράκης δεν έχει βγάλει ποτέ κιχ!

e-nikos

Η Σπυράκη, ρουφιανεύει την ελληνική κυβέρνηση στην Ευρώπη....

Περήφανη δηλώνει το πρώην "παπαγαλάκι" του Mega νυν ευρωβουλετυής της Νέας Δημοκρατίας, Μαρία Σπυράκη που κατήγγειλε την ελληνική κυβέρνηση που δεν ξεπουλάει την ΔΕΗ, και άλλα....

Συγκεκριμένα στον λογαριασμό της, στο facebook έγραψε, δείχνοντας και το σχετικό βίντεο!:

"Κατήγγειλα την ελληνική κυβέρνηση και τον αρμόδιο υπουργό Ενέργειας Π. Λαφαζάνη με παρέμβασή μου στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Τόνισα ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν υιοθετεί βασικές παραμέτρους της στρατηγικής για την ενιαία αγορά ενέργειας, όπως η μερική αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ, και η αύξηση της συμμετοχής ιδιωτών μέσω των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.

Η ενεργειακή ενοποίηση και η ενεργειακή ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης τίθενται σε κίνδυνο λόγω ιδεοληψιών."

Η Μαρία Σπυράκη, καταγγέλλει τον Λαφαζάνη, ότι έχει ακραία αριστερή δικαιολογία, και φλερτάρει με την Ρωσία και τους αγωγούς της, και ότι συνολικά η ελληνική κυβέρνηση δεν προχωράει στο ξεπούλημα της ΔΕΗ (της ΔΕΗς, όπως είπε το αγράμματο ζώον, που έβγαλαν οι δεξιοί ευρωβουλευτή), και καλεί την Ευρώπη να τιμωρήσει την κυβέρνηση μας!

Γιατί οι Γερμανοί θέλουν διασυρμό του Τσίπρα και όχι λύση

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΕΛΑΣΤΙΚ*

Αντιπαθεί σφοδρότατα τον Ελληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα η γερμανική κυβέρνηση συνασπισμού των δεξιών χριστιανοδημοκρατών, των ακροδεξιών Βαυαρών χριστιανοκοινωνιστών και των θλιβερών σοσιαλδημοκρατών. Το εύρος από πολιτική σκοπιά της γερμανικής κυβέρνησης, που συμπεριλαμβάνει τόσο τη Δεξιά όσο και τον κεντρώο σήμερα χώρο των σοσιαλδημοκρατών, καθιστά ευρύτατη την αντίθεση προς την κυβέρνηση Τσίπρα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Κοντολογίς, καμία απολύτως σοσιαλδημοκρατική, κατ' όνομα, «κεντροαριστερούλα» κυβέρνηση σαν αυτή του Ολάντ στη Γαλλία ή του Ρέντσι στην Ιταλία δεν πρόκειται να τολμήσει να συμπαρασταθεί στην ελληνική κυβέρνηση. Η αιτία είναι απλούστατη: Καμία ευρωπαϊκή κυβέρνηση, ούτε καν χώρας μεγάλης σαν την Γαλλία ή την Ιταλία, δεν τολμάει να έρθει σε αντίθεση με τους Γερμανούς που κυβερνούν στο Βερολίνο! Ειδικά από τους σοσιαλδημοκράτες, οι οποίοι παραμένουν η τελευταία πολιτική δύναμη στην Ευρώπη που στο σύνολό τους είναι υποταγμένοι οικειοθελώς στη γερμανική πολιτική, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ αποκλείεται να βρει στήριξη. Παρόλο που οι ψηφοφόροι των σοσιαλιστών βεβαίως και θα ήθελαν συνεργασία με όποιες αριστερές δυνάμεις υπάρχουν σε κάθε χώρα, οι Γερμανοί λαμβάνουν προληπτικά όσα μέτρα μπορούν για να αποφύγουν εξάπλωση των αριστερόστροφων συνεργασιών των κεντρώων σοσιαλιστικών κομμάτων.

Οι Γερμανοί καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να μην επαναληφθεί και στον κεντρώο χώρο της σοσιαλδημοκρατίας αυτό που έχει ήδη γίνει στη γαλλική, την αγγλική και την ιταλική Δεξιά. Η σταδιακή στροφή, δηλαδή, δεξιών κομμάτων εναντίον της Γερμανίας -κομμάτων που εκφράζουν απειλούμενα τμήματα της αστικής τάξης, κατεστραμμένα μεσαία στρώματα και αγανακτισμένα εναντίον της γερμανικής πολιτικής λαϊκά στρώματα. Εχουμε βαθύτατη την πεποίθηση ότι σε ελάχιστα χρόνια θα ζήσουμε συγκλονιστικές πολιτικές ανακατατάξεις στην Ευρώπη. Το ζητούμενο όμως είναι ο αντιγερμανισμός που θα αποτελέσει τον μοχλό αυτών των αλλαγών να μην προωθείται μόνο από δεξιά κόμματα, αλλά να υπάρχει και αντιγερμανισμός με αριστερά χαρακτηριστικά. Η σημασία της ύπαρξης της κυβέρνησης Τσίπρα και της αντίστασης του πρωθυπουργού στον προσωπικό εξευτελισμό του μέσω της αποδοχής του συνόλου των γερμανικών απαιτήσεων και όρων υπερβαίνει από αυτήν τη σκοπιά κατά πολύ τα όρια της Ελλάδας.

Αν σχηματιστεί κεντροαριστερή κυβέρνηση των αντιμνημονιακών πλέον σοσιαλιστών στην Πορτογαλία τον Οκτώβριο με κάποιες αριστερές δυνάμεις και αν τον Νοέμβριο που θα γίνουν βουλευτικές εκλογές στην Ισπανία σχηματιστεί κυβέρνηση του Ποδέμος με τους σοσιαλιστές, ο ευρωπαϊκός συσχετισμός δυνάμεων θα αρχίσει να αλλάζει. Ο Αλέξης Τσίπρας θα έχει συνεισφέρει τα μέγιστα εκ του μακρόθεν στα εκλογικά αποτελέσματα της Ιβηρικής Χερσονήσου αν έχει αντέξει μέχρι το φθινόπωρο στις γερμανικές πιέσεις. Οι πιέσεις είναι αφόρητες, το ξέρουμε. Οι υποχωρήσεις που έχει κάνει ο πρωθυπουργός και η κυβέρνησή του υπερβαίνουν σαφώς τα όρια ανοχής της ψήφου που απέσπασε υποσχόμενος άλλα πράγματα στον ελληνικό λαό, από τα οποία σχεδόν κανένα δεν έχει υλοποιήσει στους τέσσερις και πλέον μήνες διακυβέρνησής του.

Στις 47 σελίδες των προτάσεων της κυβέρνησης προς τους δανειστές δεν συμπεριλαμβάνεται κανένα από τα ουσιώδη φιλολαϊκά μέτρα του εντελώς αστικού «προγράμματος της Θεσσαλονίκης» που είχε εξαγγείλει ο ίδιος ο πρωθυπουργός και τα οποία μέτρα συμπεριέλαβε στις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησής του στις 8 Φεβρουαρίου 2015, ενώπιον των βουλευτών. Υποθέτουμε ότι ο Αλέξης Τσίπρας εκτιμά ως εφιαλτικές τις μέρες που περνάει, ειδικά τον Μάιο και τον Ιούνιο. Ακόμη και μετά τις υποχωρήσεις που έχει κάνει, ο πρωθυπουργός οφείλει να διαπιστώνει πως για τους Γερμανούς έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία να τον διασύρουν στα μάτια των πολιτών όλων των κρατών της Ευρωζώνης και της ΕΕ, ώστε να μην τολμήσει κανένας ηγέτης πλέον να «βγάλει γλώσσα» κατά του Βερολίνου, παρά να βρουν μια κάποια λύση για την Ελλάδα.

*Δημοσιεύθηκε στο "Έθνος" την Τετάρτη 10 Ιουνίου 2015.

Τέλος στη λιτότητα πάση θυσία -με τη σφραγίδα της Ελλάδας. - της Κατερίνας Ακριβοπούλου

Ο Σόι-μπλε αποκαλύπτει αυτό που όλοι ξέραμε.Θέλουν να (σώσουν) την Ισπανία από τους Podemos και αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν καταφέρουν να υποτάξουν την Ελληνική κυβέρνηση.Τυχών υποχώρηση μας θα σημάνει και το άδοξο τέλος της διαφαινόμενης αλλαγής στην Ισπανία.

Αν επιλέξουν να μας τιμωρήσουν θα χάσουν και την Ισπανία...και έπεται συνέχεια.Αν δεχθούν την δικιά μας πρόταση πάλι τα ίδια.Δηλαδή γι αυτούς είναι μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα.

Ο μόνος τρόπος για να επιτευχθούν οι σχεδιασμοί τους για την Ευρώπη είναι να μας ταπεινώσουν.

Αλέξη μην τους φοβηθείς



Γράφει η Κατερίνα Ακριβοπούλου στο altsantiri

Ένας ανελέητος πόλεμος σε βάρος της Ελλάδας εξελίσσεται τις τελευταίες ώρες, λίγο πριν από την προγραμματισμένη για αύριο, κρίσιμη συνάντηση Τσίπρα – Μέρκελ – Ολάντ.

Οι δανειστές δεν τηρούν ούτε τα προσχήματα. Η γραμμή Σόιμπλε φαίνεται να κερδίζει έδαφος. «Δεν θα αφήσουμε τον Τσίπρα να αλλάξει την ατζέντα της Ευρώπης, μέχρι το Νοέμβριο που θα γίνουν οι εκλογές στην Ισπανία».

Αυτό είναι το στρατήγημα των σκληρών, που συσπειρώνονται γύρω από τα δικά τους περιορισμένα μεν, πλην ισχυρά συμφέροντα.

Παίζουν ρώσικη ρουλέτα με την ίδια την Ευρώπη, αλλά και με την παγκόσμια οικονομία, επιδεικνύοντας, χωρίς προσχήματα, το αποκρουστικό πρόσωπο του αποικιοκράτη.

Μονοσήμαντο, εμμονικό, προσαρτημένο στον άκρατο νεοφιλελευθερισμό, ανίκανο να διανοηθεί ακόμη και μια ήπια μεταβολή της αρχιτεκτονικής των τελευταίων χρόνων, το διευθυντήριο της Ευρώπης καθίσταται πιο επικίνδυνο απο ποτέ.

Οι τοκογλύφοι των Βρυξελλών, του Βερολίνου, της Φρανκφούρτης και του ΔΝΤ παίζουν το τελευταίο τους χαρτί.

Ο Αλέξης Τσίπρας, με την ελληνική κυβέρνηση, έχει μία και μοναδική ευκαιρία να αλλάξει την παρτίδα και να γίνει ο καταλύτης των αλλαγών στην Ευρώπη.

Είναι πολιτική, κοινωνική, οικονομική και ιστορική αναγκαιότητα πρώτου μεγέθους…

Τέλος στη λιτότητα πάση θυσία -με τη σφραγίδα της Ελλάδας.

Αλλιώς, καληνύχτα Ελλάδα, καληνύχτα Ευρώπη…

anemosantistasis

Διατλαντική Συμφωνία Εμπορίου, ο Δούρειος Ίππος των πολυεθνικών

Tvxs Άρθρο

Μιχάλης Γιαννεσκής

 

Ενόσω η προσοχή όλων είναι στραμμένη στις διαπραγματεύσεις της Ελλάδας με τους «θεσμούς», μία άλλη σειρά διαπραγματεύσεων διαδραματίζεται κάτω από άκρα μυστικότητα στην Ευρώπη. Πρόκειται για διαπραγματεύσεις οι οποίες δεν απειλούν την ελληνική οικονομία στο άμεσο μέλλον, αλλά θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις αργότερα. Η Διατλαντική Συμφωνία για το Εμπόριο και τις Επενδύσεις (επί λέξει, η Συνεργασία Διατλαντικού Εμπορίου και Επενδύσεων, γνωστή με τα αρχικά TTIP) διαμορφώνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις ΗΠΑ. Μία συμφωνία που αποτελεί τον Δούρειο Ίππο για την άνευ εμποδίων επέκταση των συμφερόντων των πολυεθνικών εταιρειών στην Ευρώπη.

Η ενημέρωση των πολιτών, του Ευρωκοινοβουλίου και των κρατικών κοινοβουλίων για τη Συμφωνία είναι υποτυπώδης, καλυμμένη από ένα προπέτασμα καπνού ότι οι συζητήσεις συνεχίζονται και οι τελικές προτάσεις δεν έχουν διαμορφωθεί. Φυσικά, όπου υπάρχει καπνός, υπάρχει και φωτιά. Και πίσω από το προπέτασμα διαμορφώνονται προτάσεις που περιέχουν σημαντικές νομοθετικές παγίδες για τα δικαιώματα των κρατών-μελών της ΕΕ. Μία από τις πιο επικίνδυνες είναι αυτή που αφορά το διακανονισμό αντιδικιών μεταξύ κυβερνήσεων και πολυεθνικών εταιρειών. Οι οποίες, όταν θεωρούν ότι τα συμφέροντά τους θίγονται, θα μπορούν να διεκδικήσουν αποζημιώσεις από ευρωπαϊκές κυβερνήσεις λόγω άνισης μεταχείρισης ή απώλειας κερδών. Η Συμφωνία θα επιτρέπει στις εταιρείες να παρακάμπτουν τα κρατικά δικαστήρια και να διεκδικούν αποζημιώσεις και την προστασία των επενδύσεών τους μέσω ενός ειδικού δικαστηρίου.

Ένα τυπικό παράδειγμα είναι όταν μία κυβέρνηση αποφασίσει να επανακρατικοποιήσει οργανισμούς ή υπηρεσίες που διαχειρίζονται πολυεθνικές εταιρείες. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι εταιρείες θα έχουν πρόσβαση στο ειδικό δικαστήριο για να απαιτήσουν, συνήθως υπέρογκες, αποζημιώσεις. Επιπλέον η Συμφωνία διευκολύνει κυβερνήσεις που στοχεύουν σε αποκρατικοποιήσεις: εκατοντάδες χιλιάδες Βρετανοί υπέγραψαν πέρυσι διαμαρτυρία κατά της Συμφωνίας, υποψιαζόμενοι ότι απειλούσε, μεταξύ άλλων, το βρετανικό Εθνικό Σύστημα Υγείας. 

Οι υποστηρικτές της TTIP επικαλούνται την αναμενόμενη άρση ταριφών, την αύξηση εξαγωγών  και τη διευκόλυνση του διεθνούς εμπορίου, ως μέγιστα πλεονεκτήματα της Συμφωνίας. Ισχυρίζονται ότι η Συμφωνία θα παρέχει τη δυνατότητα σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους στις ΗΠΑ. Βέβαια, είναι απορίας άξιον πως μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα μπορέσουν να επωφεληθούν από μια συμφωνία που προσφέρει τα ίδια οφέλη σε πολυεθνικούς κολοσσούς.

Όταν η Συμφωνία φτάσει στην τελική της μορφή, θα πρέπει να εγκριθεί μέσα από τις σχετικές ευρωπαϊκές διαδικασίες, που περιλαμβάνουν τρία επίπεδα. Η Συμφωνία εγκρίνεται από το Συμβουλίο της ΕΕ, στο οποίο συμμετέχουν οι αρμόδιοι υπουργοί. Επειδή η απόφαση πρέπει να είναι ομόφωνη, κάθε χώρα έχει βέτο. Δεδομένης της νεοφιλελεύθερης πολιτικής κατεύθυνσης των κυβερνήσεων της ΕΕ, ο κλήρος του μοναδικού πιθανού βέτο, και ταυτόχρονα ο ρόλος του βοώντος εν τη ερήμω, θα πέσει στον κύριο Σταθάκη. 

Η Συμφωνία πρέπει επίσης να εγκριθεί από το Ευρωκοινοβούλιο, το οποίο μπορεί να προτείνει, αλλά όχι να επιβάλλει, αλλαγές. Δεδομένης της νεοφιλελεύθερης πλειοψηφίας και αυτού του σώματος, η έγκριση της Συμφωνίας στο Ευρωκοινοβούλιο είναι μάλλον βέβαιη. Σε τρίτο στάδιο, το λόγο έχουν τα κρατικά κοινοβούλια και ο μόνος «συνήθης ύποπτος» που ενδέχεται να φέρει σοβαρές αντιρρήσεις είναι η κυβερνητική πλειοψηφία στην ελληνική Βουλή.

Ήδη υπήρξαν έντονες αντιδράσεις και κινητοποιήσεις κατά της Συμφωνίας στην Ευρώπη, οι οποίες ανάγκασαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εντείνει το επικοινωνιακό της μπαράζ. Η επίτροπος εμπορίου της ΕΕ, Cecilia Malström, σε κοινή δήλωσή της με τον εμπορικό αντιπρόσωπο των ΗΠΑ Michael Froman στις 20 Μαρτίου, διαβεβαίωσε ότι η Συμφωνία δεν θα εμποδίσει καμία κυβέρνηση να προβεί σε επανακρατικοποιήσεις. Όμως το θέμα δεν έγκειται απλώς στη δυνατότητα επανακρατικοποίησης μία υπηρεσίας ή ενός οργανισμού που εκμεταλλεύεται μία πολυεθνική εταιρεία. Αλλά κυρίως στο κόστος που θα επιβαρύνει μία κυβέρνηση η αποζημίωση της εταιρείας, το οποίο μπορεί να είναι αποτρεπτικό για την επιστροφή οιουδήποτε οργανισμού στο δημόσιο τομέα.

Και επειδή οι αντιδράσεις συνεχίζονταν, η κυρία Malström αναγκάστηκε να προβεί σε νέες διαβεβαιώσεις κατά τη διάρκεια σύσκεψης μελών των κρατικών κοινοβουλίων στη Ρίγα την 1η Ιουνίου. Για να καθησυχάσει τα πνεύματα, ισχυρίστηκε ότι η Συμφωνία δεν περιέχει τίποτα που να μειώνει την προστασία των πολιτών ή του περιβάλλοντος, και πρότεινε ότι τυχόν αντιδικίες θα δικάζονται από ένα νέο «διαφανές» διεθνές δικαστήριο επενδύσεων. Μία πρόταση την οποία απέρριψε τάχιστα ο υφυπουργός διεθνούς εμπορίου των ΗΠΑ Stefan Selig στις 11 Ιουνίου.

Για να πειστεί κανείς από τις διαβεβαιώσεις της κυρίας Malström, μάλλον θα πρέπει να αγνοήσει ότι προέρχεται από το κόμμα φιλελευθέρων της Σουηδίας. Κόμμα του οποίου η πολιτική κατεύθυνση έχει μετατεθεί δεξιά την τελευταία δεκαετία και το οποίο τάσσεται ξεκάθαρα υπέρ του «ελεύθερου εμπορίου», άλλως γνωστού ως αχαλίνωτου καπιταλισμού.

Πόσο λοιπόν έχει καταφέρει ο Δούρειος Ίππος της Διατλαντικής Συμφωνίας να διεισδύσει στα τείχη της Ευρώπης μέχρι σήμερα; Η αρμόδια επιτροπή του Ευρωκοινοβουλίου εξέτασε στις 28 Μαίου τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη Συμφωνία, και συνέταξε μία αναφορά, η οποία προτείνει μερικές αλλαγές. Αυτές είναι σχετικά ανώδυνες, και το Συμβούλιο της ΕΕ δεν είναι δεσμευμένο να τις αποδεχθεί. Όπως παραδέχτηκε ο Βρετανός ευρωβουλευτής David Martin, τα μέλη της επιτροπής που είχαν αντιρρήσεις αναγκάστηκαν να μετριάσουν σημαντικά τις αλλαγές που πρότειναν, για να μην απορριφθούν από την πλειοψηφία στην επιτροπή.

Στις 10 Ιουνίου η προαναφερθείσα αναφορά θα τεθεί σε ψηφοφορία στην ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου. Δεδομένου ότι η κατανομή ψήφων στην επιτροπή είναι αντιπροσωπευτική της ψηφοφορίας της ολομέλειας του Ευρωκοινοβουλίου, η έγκριση της αναφοράς είναι αναμενόμενη. Όταν η Συμφωνία οριστικοποιηθεί, ίσως το 2016, θα υποβληθεί για έγκριση στο Συμβούλιο της ΕΕ, το Ευρωκοινοβούλιο και τα κρατικά κοινοβούλια, όπως προαναφέρθηκε. Βέβαια οι οιωνοί για το μέλλον δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικοί.

• Πρώτον, διότι γίνονται συντονισμένες προσπάθειες «απελευθέρωσης» του εμπορίου σε παγκόσμιο επίπεδο.  Η Διατλαντική Συμφωνία δεν είναι η μοναδική που συζητείται αυτή τη περίοδο. Οι ΗΠΑ και διάφορα ασιατικά και αμερικανικά κράτη διαμορφώνουν μία αρκετά παρόμοια Δια-Ειρηνική Συμφωνία, ευθύνη για την εφαρμογή της οποίας θα έχουν κυρίως, αν όχι αποκλειστικά, οι νομικοί εκπρόσωποι των πολυεθνικών.
• Δεύτερον, γιατί οι εμπειρίες από παρόμοιες περιπτώσεις στο παρελθόν δείχνουν ότι οι μεγάλες εταιρείες ωφελούνται από τέτοιες συμφωνίες εις βάρος των κρατών. Όπως η γαλλική εταιρεία που επέτυχε σημαντική αποζημίωση από την Αργεντινή όταν η κυβέρνησή της κράτησε την τιμή του νερού σταθερή και μειώθηκε το κέρδος της εταιρείας.  Όπως επίσης η ολλανδική εταιρεία που προσέφυγε κατά της Σλοβακίας όταν η κυβέρνησή της επανακρατικοποίησε μέρος του ασφαλιστικού συστήματος. Επιπλέον, τέτοιου είδους συμφωνίες επιτρέπουν στις πολυεθνικές να υποβάλλουν προσφυγές κατά των κυβερνήσεων για να ανατρέψουν νόμους που θεωρούν ότι απειλούν τα μελλοντικά κέρδη τους. Παράδειγμα η καπνοβιομηχανία Philip Morris που προσέφυγε κατά της Ουρουγουάης όταν αύξησε το μέγεθος των υγειονομικών προειδοποιήσεων στα πακέτα τσιγάρων και κατά της Αυστραλίας όταν νομοθέτησε την απλή συσκευασία των πακέτων.
• Τρίτον, διότι οι νεοφιλελεύθερες απόψεις της πλειοψηφίας των ευρωπαϊκών κοινοβουλίων που θα κληθούν να εγκρίνουν τη Συμφωνία είναι γνωστές. Η υπερψήφισή της από το Ευρωπαϊκό και τα κρατικά κοινοβούλια δεν θα αποτελέσει έκπληξη.

Αναμένουμε λοιπόν από τον κύριο Σταθάκη και την ελληνική Βουλή να φέρουν τις δέουσες αντιρρήσεις όταν έλθει η σειρά τους. Διότι τέτοιου είδους συμφωνίες όχι μόνο υπονομεύουν την ικανότητα των κυβερνήσεων να ενεργούν προς το συμφέρον των πολιτών τους, αλλά αποτελούν μία παράδοση άνευ όρων στις κερδοσκοπικές βλέψεις των πολυεθνικών.

Στοιχεία του σύγχρονου (χρηματοπιστωτικού) ολοκληρωτισμού

Μανιφέστο του «Δημοκρατικού» Ολοκληρωτισμού

 

Κυκλοφορούσε καιρό στο διαδίκτυο· τώρα, μεταφρασμένο για πρώτη φορά στα ελληνικά (και σχολιασμένο) από τον Γιάννη Δ. Ιωαννίδη, δημοσιεύεται στοΠανοπτικόν 19. Πρόκειται για το περίφημο κείμενο του στελέχους τού ΟΟΣΑ Christian Morrisson, γραμμένο το 1996, με τίτλο «Οι δυνατότητες πολιτικής πραγματοποίησης των διαρθρωτικών αναπροσαρμογών». «Μαθήματα κυριαρχίας από τους επιγόνους του Μακιαβέλι», υποτιτλίζει δηκτικά ο μεταφραστής.

 

Είναι μια σειρά οδηγίες προς κυβερνήσεις, αποκαλυπτικές μέσα στον κυνισμό τους, για το πώς να επιβάλλουν τις «διαρθρωτικές αλλαγές» που απαιτούσε το Σύμφωνο της Ουάσινγκτον – στις «αναπτυσσόμενες χώρες», τότε· σήμερα, σε ολόκληρο τον κόσμο. Πράγμα που μαρτυρεί εύγλωττα, πέραν των άλλων, ότι η «κρίση» του 2008 είναι η κορύφωση μιας κανονικής διαδικασίας η οποία αναπτύσσεται απρόσκοπτα και βάσει κεντρικού σχεδίου από τη δεκαετία του 1980, από την περιφέρεια προς τα κέντρα του πλανήτη. Η διαδικασία για την οποία πρόκειται είναι «απλώς» η αλλαγή μοντέλου τού καπιταλισμού (με έξοδα, εννοείται, των λαών του κόσμου) που εκδιπλώνεται σταθερά στις τελευταίες δεκαετίες του εικοστού αιώνα.

 

«Οι έρευνές μας έδειξαν ξεκάθαρα πόσο σημαντική είναι η σχέση ανάμεσα στην οικονομία και την πολιτική προκειμένου να πραγματοποιηθεί ένα πρόγραμμα διαρθρωτικών αναπροσαρμογών», λέει ο συγγραφέας (σελ. 39). Εδώ ο όρος «πολιτική» χρησιμοποιείται καταφανώς ως ευφημισμός της διακυβέρνησης: μιαςτεχνικής διαχείρισης των μαζών, νοούμενων ως αδρανούς και εύπλαστης ύλης, εκ μέρους μιας συνασπισμένης διοικούσας τάξης, στην οποία περιλαμβάνονται αυτονόητα οι απανταχού εθνικές κυβερνήσεις. Είναι επίσης δηλωτικό του πόσο σοβαρά εννοούν τη (νέο)φιλελεύθερη αρχή της «αυτονομίας του οικονομικού» οι ίδιοι εκείνοι που την διακηρύσσουν. Είπε κανείς ότι δεν υπάρχει παγκόσμιο σχέδιο διακυβέρνησης και σχεδιοποιημένη οικονομία;

 

Οι οδηγίες είναι πολλές και κατά τόπους αρκετά τεχνικές. Ιδού ωστόσο ένα νευραλγικό σημείο:

 

Μια κυβέρνηση δεν μπορεί να εφαρμόσει το πρόγραμμα σταθερότητας ενάντια στη θέληση ολόκληρης της κοινής γνώμης. Ένα πρόγραμμα που θα έπληττε εξίσου όλες τις κοινωνικές ομάδες αποδείχτηκε πολύ πιο δύσκολο να εφαρμοστεί από ένα πρόγραμμα που κάνει διακρίσεις σε βάρος κάποιων κοινωνικών ομάδων ευνοώντας ορισμένες άλλες. Πρέπει λοιπόν η κυβέρνηση να φροντίσει ώστε να πάρει με το μέρος της ένα μέρος του κόσμου, στην ανάγκη φορτώνοντας δυσανάλογα και με πολύ βαριά μέτρα ορισμένες κοινωνικές ομάδες (σελ. 38).

 

Με άλλα λόγια, το αποικιοκρατικό διαίρει και βασίλευε. Τα όπλα των κυριάρχων είναι λίγα και δοκιμασμένα – αλλά η εξακολουθητική αποτελεσματικότητά τους βασίζεται στην αδυναμία των κυριαρχημένων να διδαχθούν ιστορικά.

 

Και τώρα ένα πολύ ενδιαφέρον σημείο, που μοιάζει να εξαγγέλλει την «απροσδόκητη» ελληνική εμπειρία, 15 χρόνια πριν ανακύψει:

 

Αν η κυβέρνηση, φοβούμενη την αντιπολίτευση, περιμένει να ξεσπάσει δημοσιοοικονομική κρίση για ν’ αρχίσει να παίρνει μέτρα, τότε θα έχει πολύ μικρότερα περιθώρια ελιγμών σε περίπτωση πολιτικής κρίσης. Κάτι που μπορεί να κάνει, είναι να καλέσει σε βοήθεια το ΔΝΤ και να επωφεληθεί από αυτό και σε πολιτικό επίπεδο, γιατί θα μπορεί να απαντάει σε όσους αντιδρούν ότι τα μέτρα προβλέπονται από τη συμφωνία που επέβαλε το ΔΝΤ και είναι υποχρεωμένη να τα πάρει θέλοντας και μη (σελ. 40).

 

Όποιος κοιτούσε τί συνέβαινε έξω από τον Ευρώπη (και τις ΗΠΑ) εδώ και τριάντα χρόνια θα έπρεπε να είναι αρκετά προετοιμασμένος. Η ευμάρεια όμως ως γνωστόν, ιδίως όταν προέρχεται από το αίμα αόρατων άλλων, αποβλακώνει.

 

Αρκεί όμως ως εδώ. Τα συμπεράσματα που βγαίνουν αβίαστα είναι πολλά και οδυνηρά, κάποια από τα οποία ήδη υπαινίχθηκα. Πέρα από την –δεδομένη και αυτονόητη για μας– κτηνωδία των κυρίαρχων ελίτ, εκείνο που φωτογραφίζεται μέσ’ από το παραπάνω κείμενο είναι, θεωρώ, μία αντικειμενική ιστορική συνθήκη, απέναντι στην οποία συνεχίζουν να εθελοτυφλούν οι μεσαίες τάξεις που απαρτίζουν τον κορμό των σύγχρονων δυτικών κοινωνιών (μη εξαιρουμένου μεγάλου κομματιού της κοινοβουλευτικής αριστεράς), νανουριζόμενες ακόμα με φιλελεύθερα και σοσιαλδημοκρατικά όνειρα. Χαρακτηριστικά της είναι: πρώτον, η εξάλειψη οιουδήποτε ίχνους δημοκρατίαςυπό τη διττή έννοια της εκπροσώπησης σε κρατικό πολιτειακό επίπεδο (τη συμβατική δηλαδή έννοια της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας) όσο και της συλλογικής διαβούλευσης περί τα κοινά (την ουσιώδη έννοια της ριζικής δημοκρατίας), γνώρισμα που ιδιάζει ακριβώς στα ολοκληρωτικά καθεστώτα. Δεύτερον, η μετάλλαξη των διεθνών οργανισμών που δημιουργήθηκαν μετά τη Συνθήκη του Μάαστριχτ με διακηρυγμένο σκοπό την παγκόσμια ειρήνη και συνεργασία, σε εργαλεία ωμής καθυπόταξης των λαών στις βουλήσεις και τα συμφέροντα μιας παγκόσμιας, σχετικά ολιγάριθμης αλλά άκρως ενοποιημένης ολιγαρχίας. Τρίτον, η αλλαγή λειτουργίας του παγκόσμιου καπιταλισμού, από τα τέλη περίπου της δεκαετίας του 1970, στο πλαίσιο της οποίας οι καταστροφικές κρίσεις που ισοδυναμούν με θυσία αναρίθμητων ζωών δεν αποτελούν τυχαία δυσάρεστη παρενέργεια αλλά επιθυμητό και προβλεπόμενο συστατικό.

 

Και γεννάται μοιραία το ερώτημα: ποιο είναι αυτό το νέο μοντέλο καπιταλισμού και τί έρχεται να αντικαταστήσει; Ο όρος «νεοφιλελευθερισμός», που χρησιμοποιήθηκε από πολλούς για να περιγράψει τις νέες οικονομικές στρατηγικές τής εν λόγω περιόδου, είναι ανεπαρκής ως περιγραφή και παραπλανητικός ως ερμηνεία. Ο όρος «κεφαλαιοκρατική παγκοσμιοποίηση» είναι διπλωματικά αόριστος και δεν αποκαλύπτει την ιδιάζουσα δομή του παγκόσμιου συστήματος που, σε μορφολογικό επίπεδο, μοιάζει να έχει πραγματώσει ιδεοτυπικά το κύριο γνώρισμα ολοκληρωτισμού: την ολοσχερή, αρραγή συγχώνευση πολιτικής χειραγώγησης και οικονομικής εκμετάλλευσης. 

 

 

Χρηματοπιστωτικός καπιταλισμός: Ένα νέο μοντέλο κυριαρχίας

 

ποιο είναι το νέο μοντέλο του καπιταλισμού και τί έρχεται να αντικαταστήσει;

 

Εμφανώς, το «νέο» αυτό μοντέλο δημιουργήθηκε στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’70 και συνδέθηκε ονομαστικά με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές των κυβερνήσεων Μπους και Θάτσερ, που υιοθετήθηκαν παγκοσμίως μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’80. Γεννήθηκε μέσ’ από μία οικονομική κρίση, την οποία τότε περιέγραφαν ως «πετρελαϊκή κρίση» (αλλά ήταν κάτι συνολικότερο), και το ίδιο δημιούργησε δύο τουλάχιστον αυξανόμενου μεγέθους παγκόσμιες κρίσεις, μία στα τέλη ακριβώς της δεκαετίας του’80 και μία το 2008 (στης οποίας τους κλονισμούς ζούμε ακόμα). Τα ορατά του χαρακτηριστικά ήταν

 

(Α) η κατεδάφιση του λεγόμενου «κράτους προνοίας» και η μετατροπή των «δικαιωμάτων» σε κόστος (και, σε δεύτερο χρόνο, σε χρέος) με την ιδιωτικοποίηση όλων των παροχών κοινής ωφελείας·

 

(Β) η δημιουργία «δομικής ανεργίας» με την αυτοματοποίηση της παραγωγής, που παράγει έκτοτε ένα γεωμετρικώς αυξανόμενο ανθρώπινο «περίσσευμα» και, για τον ίδιο ακριβώς λόγο, μιαν αυξανόμενη δυσκολία στην υλοποίηση του κέρδους·

 

(Γ) η καταβύθιση του λεγόμενου Τρίτου Κόσμου σε μιαν άβυσσο χρέους χάρη, πρώτον, στην αλλαγή πολιτικής των επιτοκίων της Αμερικανικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας (και όλων των ισχυρών πιστωτικών ιδρυμάτων εν συνεχεία), και δεύτερον, στην ένταξή του σε ένα ασύμμετρο διεθνές εμπόριο που συσσωρεύει αλλού πλεονάσματα και αλλού ελλείμματα – συνταγή η οποία μετά την κρίση του 2008 εφαρμόζεται σαν θανατηφόρο εμβόλιο σε ολοένα διευρυνόμενες ζώνες του «ανεπτυγμένου» κόσμου·

 

(Δ) η δημιουργία ενός ενοποιούμενου (αν όχι ακόμη πραγματικά ενοποιημένου) παγκόσμιου μπλοκ εξουσίας, στα πλαίσια του οποίου διευθυντικό/εκτελεστικό ρόλο αναλαμβάνει ένας ηγεμονικός συνασπισμός ισχυρών κρατών (ο λεγόμενος Ατλαντικός άξονας) και νομοθετικό ρόλο μια συστάδα παγκόσμιων οργανισμών (ΔΝΤ, ΠΤ, ΠΟΕ, κ.ά.). Στο ίδιο πλαίσιο εξελίσσεται μια βαθμιαία όσμωση αφενός της κρατικής εξουσίας με τις μεγάλες επιχειρήσεις (1) (πολυεθνικές εταιρείες και χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς), αφετέρου των παραδοσιακών αρμοδιοτήτων της αστυνομίας και του στρατού (με ανάλογες, εννοείται, αναπροσαρμογές του διεθνούς νομικού πλαισίου)·

 

(Ε) μια «φυγή προς εμπρός» του χρηματοοικονομικού κεφαλαίου σε απεγνωσμένη προσπάθεια να υλοποιήσει με χρηματοπιστωτικούς χειρισμούς τα όλο και δυσκολότερα υλοποιήσιμα στην παραδοσιακή οικονομία κέρδη. Και αυτό έχει με τη σειρά του δύο συνέπειες: πρώτον, μια μεθοδευμένη εξώθηση σε δανεισμό και υπερχρέωση, σε κρατικό όσο και ατομικό επίπεδο, που οδηγεί ομάδες και άτομα σε κατάσταση ομηρείας με περαιτέρω συνέπεια έναν αδιανόητο βαθμό εντατικοποίησης της εργασίας (ενόσω η πληθυσμιακή της βάση μειώνεται) κι έναν γραφειοκρατικό έλεγχο της ζωής των ανθρώπων που μετατρέπουν κυριολεκτικά την κοινωνία σε αόρατο στρατόπεδο συγκεντρώσεως· και δεύτερον, μιαν αντεστραμμένη αναπαράσταση, σε θεωρητικό επίπεδο, των σχέσεων μεταξύ υλικής παραγωγής και «οικονομίας».

 

Ολοφάνερα, το μοντέλο αυτό δεν αρκεί να περιγραφεί ως «νεοφιλελευθερισμός», αν τουλάχιστον με τον όρο αντιλαμβανόμαστε τις θεωρίες του Milton Friedman και της Σχολή του Σικάγο, που ήταν η θεωρητική αντίδραση στα κεϋνσιανά μοντέλα τα οποία υιοθετήθηκαν ως οικονομική «ορθοδοξία» κατά το προηγούμενο στάδιο του καπιταλισμού· διότι αν, στη θεωρία τουλάχιστον, τα χαρακτηριστικά (Α) και (Γ) συμφωνούν προς το νεοφιλελεύθερο μοντέλο, το χαρακτηριστικό (Δ) είναι φαινομενικώς ασύμβατο και τα χαρακτηριστικά (Β) και (Ε) αντιπροσωπεύουν διαστάσεις καινούργιες. (2)Θα πρέπει άρα να καταλήξουμε πως η νεοφιλελεύθερη θεωρία ήταν μόνο ένα ιδεολογικό όπλο, που χρησιμοποιήθηκε κυρίως στις οικονομικές σχολές (και από οικονομικούς συμβούλους της κρατικής πολιτικής, βεβαίως) προκειμένου ν’ απαξιώσει τις προηγούμενες υιοθετημένες στρατηγικές και να ανοίξει δρόμο για την εδραίωση του νέου μοντέλου, χωρίς να το εξηγεί ή έστω απλώς να το περιγράφει με επάρκεια.

 

Το χαρακτηριστικό (Δ) μοιάζει να περιγράφεται καλύτερα από αυτό που κάποιοι ονόμασαν «παγκοσμιοποίηση» ή και «αυτοκρατορία», οι κατασκευές τους όμως απέτυχαν να συνδέσουν ικανοποιητικά την πολιτική κυριαρχία με τις ιδιάζουσες οικονομικές λειτουργίες που τη διαμεσολαβούν (τον ρόλο του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος ως μηχανισμού θεσμικής βίας και τον στραγγαλισμό των ελευθεριών, του αυτοκαθορισμού και της ικανότητας για δημιουργική δράση που μπορούν οι πολύπλοκες λειτουργίες του να επιφέρουν, σε ατομικό όσο και συλλογικό επίπεδο) – σύνδεση που τεκμηριώνει, δεν χρειάζεται να το πω, την ανησυχητική συνέχεια του παρόντος παγκόσμιου συστήματος με τις ολοκληρωτικές μορφές κρατικού (3) (ή «γραφειοκρατικού») καπιταλισμού της τρίτης δεκαετίας του εικοστού αιώνα.

 

Αυτό το τελευταίο μοντέλο ολοκληρωτικής κυριαρχίας, στους βρόχους τού οποίου βρισκόμαστε πιασμένοι, πρέπει να ονομαστεί, ελλείψει ευστοχότερου όρου, χρηματοπιστωτικός καπιταλισμός. Το όνομα δεν είναι καινούργιο βέβαια, ούτε οι περισσότερες λειτουργίες του μας είναι άγνωστες· δεν έχει ωστόσο αρθρωθεί και μελετηθεί ακόμα στην ολική του δομή, ως ιδεατός τύπος, κατά τρόπο που να μας επιτρέπει να επεξεργαστούμε, εν συνεχεία, ρεαλιστικές προοπτικές αχρήστευσής του. Είναι η τελευταία ιστορική μεταμόρφωση της κυριαρχίας, η τελευταία μετάλλαξη του καπιταλισμού ύστερ’ από την προηγηθείσα κρατικογραφειοκρατική εκδοχή του – και μένει ακόμη να σταθμίσουμε ποιες από τις λειτουργίες εκείνης διατηρούνται στη νέα μορφή, τι είναι ειδικώς νέο και σε ποιες ιστορικές περιστάσεις οφείλεται (οι οποίες ενδέχεται να εγκυμονούν, ταυτόχρονα, τον ίδιο τον θάνατό του).

 

Στοιχεία για τον χρηματοπιστωτικό καπιταλισμό

 

Αν δοκίμασα προηγουμένως να κατασκευάσω ένα μοντέλο αυτού του ιστορικά πρόσφατου συστήματος κυριαρχίας, δεν έχω την ψευδαίσθηση ότι έδωσα κάτι παραπάνω από μερικά αδρά περιγράμματα ενός έργου που είναι ακόμα να γίνει. Και για τον λόγο αυτό χρειάζεται κάποια χαρακτηριστικά που σκιαγράφησα σ’ ένα μάλλον υψηλό επίπεδο αφαίρεσης να σμιλευτούν με πολύ πιο συγκεκριμένους όρους σε διάφορα πεδία της εμπειρικής πραγματικότητας.

 

Ο Friedrich Pollock, τον οποίον ανέφερα ήδη, φιλοτέχνησε στο άρθρο του «Κρατικός καπιταλισμός» (1942) το περιεκτικότερο κατά την εκτίμησή μου μοντέλο της ιστορικής φάσης του καπιταλισμού που προηγήθηκε, το οποίο διαμορφώθηκε στη δεκαετία του 1930 σαν ένας καπιταλισμός «εκτάκτου ανάγκης» για ν’ αντιμετωπίσει αφενός τη σαρωτική οικονομική κρίση του 1929, που υπήρξε δομική για τον καπιταλισμό της μονοπωλιακής συσσώρευσης, αφετέρου τη διογκούμενη απειλή των επαναστατικών εργατικών κινημάτων στην Ευρώπη. Οι «ολοκληρωτισμοί» είτε του ναζιστικού είτε του σταλινικού τύπου υπήρξαν ακραίες εκφράσεις του, όμως το ίδιο μοντέλο υιοθετήθηκε από τις δυτικές «δημοκρατίες», αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ, που έμπαιναν τότε στην πολεμική προσπάθεια (και στάθηκε γι’ αυτές ο αποφασιστικός παράγων εξόδου από την κρίση). Αυτή τη μετριασμένη εκδοχή του, που άλλωστε υιοθετήθηκε απ’ όλες τις δυτικές χώρες μετά τον πόλεμο, ο Pollock ονόμασε «δημοκρατικό κρατικό καπιταλισμό»· και τελειώνοντας τον άρθρο του έγραφε: «Μπορεί ο δημοκρατικός κρατικός καπιταλισμός να είναι κάτι περισσότερο από μια μεταβατική φάση, που οδηγεί είτε στην ολοκληρωτική καταπίεση είτε στην κατάργησή της μαζί με τα υπολείμματα του καπιταλιστικού συστήματος;»(4)

 

Δηλαδή: μπορεί το γραφειοκρατικό μεταπολεμικό κράτος, των κυβερνητικά ρυθμιζόμενων οικονομιών, της ανακύκλωσης των πλεονασμάτων εντός τού δυτικού συμμαχικού μπλοκ και των ελεγχόμενων αναδιανεμητικών μηχανισμών στις κοινωνίες του πρώτου κόσμου, να γίνει μοχλός μιας σοσιαλιστικής μετάβασης ή θα οδηγήσει απεναντίας σε νέες μορφές ολοκληρωτισμού, με απρόβλεπτη μορφή; Οι ενσωματωμένες αριστερές ηγεσίες των κατ’ όνομα κομμουνιστικών κομμάτων συνέχισαν να πιστεύουν στην πρώτη δυνατότητα μέχρις ότου οι ιστορικές εξελίξεις πήραν το έδαφος κάτω από τα πόδια τους (δυνατότητα που, εκείνη ακριβώς τη στιγμή της μέγιστης τύφλωσης, στη δεκαετία του 1970, βάφτιζαν «ευρωκομμουνισμό»)· η νέα μορφή «ολοκληρωτικής καταπίεσης» που μόλις γεννιόταν είχε όντως απρόβλεπτη μορφή και, φαινομενικά τουλάχιστον, αντέστρεφε ορισμένα δομικά χαρακτηριστικά του κρατικού καπιταλισμού. Γεννιόταν το μοντέλο τουχρηματοπιστωτικού καπιταλισμού, η νέα μεταμόρφωση της ολοκληρωτικής κυριαρχίας.

 

Οι οικονομικές θεωρίες της Σχολής του Σικάγο το ετοίμαζαν ήδη επί δύο δεκαετίες· ελάχιστοι όμως πρόσεξαν ότι, πριν υιοθετηθεί επίσημα από τις ηγέτιδες χώρες του Ατλαντικού άξονα, και μεσούντος του καπιταλισμού της «ευημερίας» στη Δύση, εφαρμοζόταν ήδη σαν μηχανισμός στραγγαλισμού των μόλις αποαποικιοποιημένων χωρών του τρίτου κόσμου: εκείνο που κάποιοι ονόμασαν νεοαποικισμός ήταν ακριβώς η αντικατάσταση της στρατιωτικής επιβολής με χρηματοοικονομικά μέσα καθυπόταξης, δηλαδή, με στρατηγικούς χειρισμούς των μηχανισμών του χρέους σε ήδη κατεστραμμένες από τη χρόνια αποικιακή αφαίμαξη οικονομίες. Η μεταφορά της ίδιας αυτής στρατηγικής σε όλο το εύρος του λεγόμενου πρώτου κόσμου σηματοδότησε την εδραίωση του χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού.

 

Οι λόγοι αυτής της επιλογής ήταν πολλοί και διασταυρούμενοι. Ήταν οπωσδήποτε μια τακτική αντεπίθεση των ΗΠΑ τη στιγμή που η οικονομία τους από πλεονασματική άρχισε να γίνεται ελλειμματική (για λόγους που μπορούν να αναλυθούν δια μακρών),(2) ήταν επίσης μια διέξοδος του μεγάλου εταιρικού κεφαλαίου που ένιωσε πάλι να απειλείται από τις επιθετικές εργατικές διεκδικήσεις με τα νέα επαναστατικά κύματα της δεκαετίας του ’60, προπαντός όμως ήταν –υποστηρίζω– συνέπεια της δομικής αλλαγής που επέφερε στο καθεστώς της παραγωγής η γενικευμένη εισαγωγή το αυτοματισμού. Αχρηστεύοντας μεγάλον όγκο εργασιακής απασχόλησης (άρα και δυνατότητα απόσπασης υπεραξίας, διότι οι μηχανές δεν δημιουργούν υπεραξία) οδήγησε μεσοπρόθεσμα σε πτωτική τάση τού ποσοστού κέρδους του κεφαλαίου, επιδεινούμενη από την αντίστοιχη αδυναμία υλοποίησης της αξίας αφού ένα όλο και μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού αδυνατούσε πλέον να συμμετάσχει στην απαιτούμενη κλίμακα κατανάλωσης για την ανακύκλωση της παραγωγής. Άρα, σε πρώτο βήμα, κρίση υπερπαραγωγής και υπερσυσσώρευσης (που εκδηλώθηκε πλήρως στα τέλη της δεκαετίας του ’80)· σε δεύτερο βήμα, «φυγή προς εμπρός» του χρηματοοικονομικού κεφαλαίου σε μιαν απεγνωσμένη προσπάθεια υψηλής κερδοφορίας. Το αποτέλεσμα ήταν όλες οι λειτουργίες της κοινωνίας να μεταφράζονται αυτομάτως σε διογκούμενο «χρέος» για τα κράτη και, προπαντός, για τους εργαζόμενους (και σε όλο και μεγαλύτερο βαθμό υποαπασχολούμενους ή και άνεργους) πληθυσμούς τους.

 

Είναι αυτό το μοντέλο μια μορφή ολοκληρωτισμού; Απολύτως, αν θεωρήσουμε δομικό γνώρισμα του ολοκληρωτισμού την αυξανόμενη συσσωμάτωση πολιτικής και οικονομίας: δηλαδή, κράτους και στρατιωτικοβιομηχανικού πλέγματος ή εταιρικού-διατραπεζικού πλέγματος και κυβερνητικής εξουσίας. Απλώς, εν συγκρίσει με το αμέσως προηγούμενο μοντέλο του καπιταλισμού, εδώ η συσσσωμάτωση γίνεται κατ’ αντίστροφη φορά: το εταιρικό-διατραπεζικό πλέγμα, δηλαδή οι διαχειριστές του παγκόσμιου κεφαλαίου, από κοινού με μη κυβερνητικούς μηχανισμούς-εκτελεστικά όργανα των ως άνω ελίτ (ΔΝΤ, ΟΟΣΑ, ΠΟΕ, Παγκόσμια Τράπεζα, κοκ) είναι αυτοί που ελέγχουν ασφυκτικά τις κυβερνήσεις και νομοθετούν, μέσω των τελευταίων, προς ίδιον συμφέρον. Εκείνο που έχει σημασία να καταλάβουμε είναι ότι αυτό εξαλείφει κάθε έννοια δημοκρατίας ή και πολιτικής με την κλασική έννοια του όρου. Έχει αντικατασταθεί από τεχνικές μονόδρομης διακυβέρνησης – και ακραίο δείγμα της «νεοφιλελεύθερης» διακυβέρνησης, με διατήρηση των κενών κοινοβουλευτικών τύπων και δίχως την ανάγκη στρατιωτικών νόμων, είναι ο μηχανισμός του χρέους. Σε αντίθεση με μορφές κυριαρχίας του παρελθόντος που υπέβαλαν εξωτερικά τα άτομα σε πειθαρχικές τεχνικές –το εργοστάσιο, ο στρατός, η φυλακή, το νοσοκομείο, το σχολείο– το χρέος υποβάλλει εσωτερικά το άτομο μεταβάλλοντάς το σε υποκείμενο της ίδιας του της υποταγής, που καλείται να συναινέσει «υπεύθυνα» στην παραίτηση από κάθε αυτενέργεια έναντι των δανειστών του. Αυτή είναι η μέγγενη στην οποία βρίσκονται παγιδευμένα τα άτομα έναντι των γραφειοκρατικών-φοροεισπρακτικών μηχανισμών του σύγχρονου κράτους, και τα ίδια τα κράτη (παράδειγμα, η Ελλάδα στην Ευρωζώνη) έναντι περιφερειακών νομισματικών ενώσεων που είναι επιμέρους σχηματισμοί της παγκόσμιας εξουσίας του εταιρικού-χρηματοπιστωτικού πλέγματος.

 

Ταξικές σχέσεις στον χρηματοπιστωτικό καπιταλισμό

 

Ένας στερεότυπος του αγοραίου αντιμαρξισμού των ημερών μας μιλάει για αστοχία της ταξικής ανάλυσης από τη στιγμή που το βιομηχανικό προλεταριάτο, στη μορφή που το γνωρίζαμε, δεν υφίσταται πλέον ή έχει «μικροαστικοποιηθεί». Στην πραγματικότητα, το ζήτημα αυτό έχει τεθεί εδώ και μισό αιώνα ήδη από θεωρητικούς των αντικαπιταλιστικών κινημάτων, συνδεδεμένο με νέες προσπάθειες χαρτογράφησης των ταξικών διαιρέσεων μέσα στους συνασπισμούς εξουσίας του μεταπολέμου. Ένα κοινό σφάλμα, εν πάση περιπτώσει, τόσο μιας απολιθωμένης «αριστεράς» –που έχασε και τα προσχηματικά της ερείσματα στην πραγματικότητα μετά την τελευταία μεταμόρφωση του καπιταλισμού– όσο και των (μετα)μοντέρνων επικριτών της είναι η ταύτιση της μαρξικής έννοιας του προλεταριάτου με τη βιομηχανική εργατική τάξη (ακόμη και αν στην εποχή του Μαρξ η τελευταία ήταν η ορατή ενσάρκωση της έννοιας). Μολονότι κοινοτοπία, έχει σημασία να ξαναλέγεται ότι «κεφαλαιοκρατική τάξη» και «προλεταριάτο» αντιπροσωπεύουν δομικές θέσειςστο κεφαλαιοκρατικό σύστημα παραγωγής που μπορούν να στοιχειοθετηθούν σε πολλές ιστορικές του μεταμορφώσεις.

 

Το μοντέλο του κρατικογραφειοκρατικού καπιταλισμού έδειξε ότι η «κεφαλαιοκρατική τάξη» δεν ταυτίζεται υποχρεωτικά με τον νομικό ιδιοκτήτητωνμέσων παραγωγής (του κεφαλαίου στην ευρύτερη έννοιά του), όπως στην κλασική εποχή τού φιλελευθερισμού, αλλά συμπίπτει μάλλον με τις ομάδες που τα ελέγχουν και τα διαχειρίζονται: γραφειοκρατικές ελίτ στην πρώην Ανατολική Ευρώπη, ανώτατα εκτελεστικά στελέχη, μάνατζερς και policymakersστη Δύση, για παράδειγμα, οι οποίοι συνδέουν τη λειτουργία τους με την απεριόριστη αναπαραγωγή και επέκταση του κεφαλαίου και, μέσω αυτής ακριβώς, καρπούνται ένα κολοσσιαίο μέρος τού κοινωνικού υπερπροϊόντος. Σήμερα, οι υψηλότεροι τέτοιοι διαχειριστές είναι σε μεγάλο βαθμό και ιδιοκτήτες κεφαλαίων, βέβαια· όπου όμως έλεγχος και «ιδιοκτησία» του κεφαλαίου διαχωρίζονται –όπως στην περίπτωση των χιλιάδων μικρο-ομολογιούχων στη μετοχική εταιρεία ή των καταθετών στο τραπεζικό ίδρυμα–, η πραγματική εξουσία ανήκει τους διαχειριστές.

 

Η έννοια «προλεταριάτο», αντίστοιχα, σηματοδοτεί το τεράστιο σώμα εκείνων οι οποίοι, στερούμενοι από οιαδήποτε κυριότητα στα μέσα παραγωγής, βρίσκονται παγιδευμένοι στη σχέση μισθωτής εργασίας. Και αυτό έχει δύο αλληλοσυνδεόμενες συνέπειες, μία «ποσοτική» και μία –ακόμη σοβαρότερη–ποιοτική: από τη μία πλευρά, τη διαρκή απόσπαση ενός μέρους τού προϊόντος τους υπό τη μορφή κεφαλαιοκρατικού κέρδους (υπεραξία)· και από την άλλη, την ενδημική αποξένωση από την ίδια τους τη δραστηριότητα, από των έλεγχο των σωματικών τους δυνάμεων και της φαντασίας, από την ατομική τους αυτοπραγμάτωση στο ίδιο το προϊόν της δράσης τους – πηγή μιας ανυπολόγιστης παθογένειας με αναρίθμητες κλινικές όσο και κοινωνικές όψεις.

 

***

 

Οι σχέσεις αυτές διατηρούνται, και οξύνονται μάλιστα, στον χρηματοπιστωτικό καπιταλισμό παρά τη δραματική μείωση του όγκου και την αλλαγή χαρακτήρα της εργασίας. Η γενίκευση του αυτοματισμού, μαζί με τη διάλυση του βιομηχανικού προλεταριάτου στις μορφές που το ξέραμε, συνεπέφερε κατ’ αρχήν μια επαναστατική δυνατότητα: την απελευθέρωση από την εργασία, που ήταν για πρώτη φορά εφικτή σε μεγάλη κλίμακα χάρη στις νέες τεχνολογίες. Η πραγμάτωσή της ωστόσο προϋπέθετε ότι η παραγωγή θα προσανατολιζόταν στις ανθρώπινες ανάγκες και όχι στο κεφαλαιοκρατικό κέρδος· που σημαίνει ότι η εργασία παύει να είναι εμπόρευμα και ο ελεύθερος χρόνος κατανέμεται ισόποσα στο πληθυσμό. Είναι ακριβώς η δυνατότητα που εμποδίστηκε λυσσαλέα από τα συνασπισμένες κεφαλαιοκρατικές ελίτ, οι οποίες εκβίασαν τη συνεχόμενη δουλεία του πληθυσμού στην κατανάλωση μέσ’ από τις καινοφανείς στρατηγικές τού δανεισμού και του χρέους. Το τεράστιο απόθεμα χρόνου που γέννησαν οι νέες παραγωγικές δυνάμεις (ο αυτοματισμός) εμφανίζεται έτσι μόνο υπό την αρνητική του μορφή, ως μαζική ανεργία και υπερχρέωση. Αυτό μπορεί να ειπωθεί και αλλιώς: μόλις προέκυψε ελεύθερος χρόνος, αντί να μοιραστεί ελεύθερα σε όλους, έγινε εμπόρευμα από το οποίο κάποιοι προσπαθούν να κερδίσουν – διότι χρηματοπιστωτική αξιοποίηση του κεφαλαίου σημαίνει, ακριβώς, κεφαλαιοποίηση του χρόνου (πράγμα που σημαίνει επίσης: στον χρηματοπιστωτικό καπιταλισμό, τα εμπορεύματα εργασία και φυσικοί πόροι υπάγονται στο τελευταίο και μέσω αυτού «αξιοποιούνται»).

 

Υπάρχει μια παραδοσιακή διάκριση ανάμεσα σε εμπορικό, βιομηχανικό και χρηματοοικονομικό κεφάλαιο. Το εμπορικό κεφάλαιο προηγήθηκε κατά πολύ του καπιταλισμού, και μπορεί να βασίζεται σε ποικίλους τρόπους παραγωγής· μόνο αφότου η εργασία έγινε εμπόρευμα στη συνθήκη της «ελεύθερης» αγοράς μπορούμε νόμιμα να μιλάμε για καπιταλισμό – και αυτό συνέπεσε με την ανάπτυξη του βιομηχανικού κεφαλαίου. Το χρηματοοικονομικό κεφάλαιο συνυπήρχε από νωρίς με το εμπορικό (δύο ή τρεις αιώνες πριν από την έναρξη του καπιταλισμού στην Ευρώπη) και ήταν ο παράγων που επέτρεψε την αναγκαία συσσώρευση για την ανάπτυξη του τελευταίου· έκτοτε λειτουργεί σε διαρκή ανατροφοδότηση με το βιομηχανικό κεφάλαιο, μέχρις ότου, στις τελευταίες δεκαετίες του εικοστού αιώνα, καλείται αυτό να αναλάβει δραστικά την αξιοποίηση του λιμνάζοντος βιομηχανικού κεφαλαίου. Σήμερα το χρηματοοικονομικό κεφάλαιο είναι κατά μια έννοια όλο το κεφάλαιο, οι άλλες μορφές εμπεριέχονται σε αυτό και λειτουργούν μέσω αυτού. Είναι ο αμφιλεγόμενος «σωτήρας» του καπιταλισμού, με την κυριολεκτική έννοια του όρου. Κυρίαρχη «κεφαλαιοκρατική τάξη» μπορούμε να ονομάζουμε νόμιμα τους διαχειριστές των ροών του, και υποτελή τάξη (θέσει «προλεταριάτο») τη συντριπτική πλειονότητα του πληθυσμού που είτε υπόκειται στους κτηνώδεις καταναγκασμούς της μισθωτής εργασίας είτε συνιστά το τεράστιο αποθεματικό ανέργων που χρησιμοποιείται ως μέσο περαιτέρω συμπίεσης –εκτατικής και εντατικής– της τελευταίας.

 

***

 

Το επίκαιρο ζήτημα της Ελλάδας στην Ευρωζώνη εικονίζει παραδειγματικά τις νέες σχέσεις κυριαρχίας. Τί θέλει η ελίτ των διαχειριστών αυτού τού υπερεθνικού κεφαλαιοκρατικού συνασπισμού (που μια κολλώδης διπλωματική γλώσσα αποκαλεί «εταίρους») από μια χώρα της περιφέρειας όπως η Ελλάδα; Μόνο αφελείς μπορούν να πιστέψουν ότι από τη θέση τους ως δανειστών ζητούν απλώς «να πληρώσουμε το χρέος μας»· ξέρουν όσο κι εμείς ότι το χρέος αυτό ούτε μπορεί ούτε πρόκειται να πληρωθεί ποτέ, και αν υποθετικά ήμασταν σε θέση να το αποπληρώσουμε στο σύνολό του, θα έκαναν τα πάντα για να το εμποδίσουν. Στόχος τους είναι με το μαστίγιο του χρέους να εξουδετερώνουν προκαταβολικά οιαδήποτε «σοσιαλιστική παρέκκλιση» τύχει να αναφανεί σε οποιαδήποτε γωνιά της επικράτειας που ελέγχουν: δηλαδή, να κρατούν σε καταστολή την εργασία και να υπάγουν σε αγοραία «αξιοποίηση» όλους τους διαθέσιμους υλικούς και κοινωνικούς πόρους – ώστε να εξασφαλίζουν τη διαρκώς κλονιζόμενη κερδοφορία τού τραπεζικού και εταιρικού κεφαλαίου (όπως ακριβώς, στα πλαίσια του αμέσως προηγουμένου μοντέλου καπιταλισμού, δάνειζαν αφειδώς για να εξασφαλίζουν αγορές στα προϊόντα του…). Ενόψει αυτού, το να προσάγουμε την διόγκωση του εθνικού χρέους και τη συνακόλουθη «ανθρωπιστική καταστροφή» ως επιχείρημα για την αποτυχία τού μνημονίου σημαίνει ότι μιλάμε άλλη γλώσσα: για τους δικούς τους σκοπούς, αυτά ακριβώς είναι οι αδιάσειστες αποδείξεις της επιτυχίας του.

 

Ο χρηματοπιστωτικός καπιταλισμός ως οργανωμένο έγκλημα

 

Μία συνέπεια της δομής των παραγωγικών σχέσεων στον χρηματοπιστωτικό καπιταλισμό, όπως την παρουσίασα προηγούμενα, είναι η παράλληλη ύπαρξη λιμναζόντων κεφαλαίων, από τη μία πλευρά, και τεράστιου όγκου αχρησιμοποίητης εργασίας (που πρακτικά μεταφράζεται σε ανεργία), από την άλλη. Γιατί τα δύο αυτά δεν μπορούν να συναντηθούν για την παραγωγή αληθινού πλούτου, και μάλιστα με ελάχιστο χρόνο εργασίας, για τις κοινωνίες; Όσο παράλογο κι αν ακούγεται, επειδή, από την άποψη της κερδοφορίας του κεφαλαίου, δεν συμφέρει πλέον. Καμία παραγωγική επένδυση «δεν συμφέρει» επειδή το μειούμενο ποσοστό κέρδους από την εκμετάλλευση της εργασίας (μειούμενο για τους λόγους που εξήγησα στα προηγούμενα άρθρα, κι εφόσον η εργασία αυτή δεν είναι ευτελισμένη σε βαθμό που, μέχρι προσφάτως τουλάχιστον, ήταν αδιανόητος σε «ανεπτυγμένες» χώρες) κρίνεται ως ανεπαρκές για τις υπέρογκες αξιώσεις κερδοφορίας των διαχειριστών του κεφαλαίου· οπότε η στρατηγική που επιλέγεται είναι η χρηματοπιστωτική αξιοποίηση.

 

Αν η χρηματοπιστωτική αξιοποίηση ισοδυναμεί, όπως είπα, με «κεφαλαιοποίηση του χρόνου», μένει να δούμε πώς μεταφράζεται αυτό στην πράξη. Ο χρόνος δεν έχει υλική υπόσταση· είναι μια υποστασιοποιημένη αφαίρεση που ανάγεται σε μια μήτρα υπολογισμών. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι προσομοιώνεται μιαδυνητική παραγωγή και δυνητική απόδοση, ως εάν είχαν λάβει χώρα, και προεισπράττεται ένα δυνητικό κέρδος. Είναι σαν να λέμε ότι η ανταλλακτική αξία αυτοαναπαράγεται εκθετικά χωρίς να εμπλέκεται καμία αξία χρήσης. Αυτό ακριβώς εννοούμε όταν λέμε «φούσκα» (κυριολεκτικά, για τη σφαίρα της κοινωνικής ζωής ό,τι για τη βιολογική ζωή ο καρκίνος). Επειδή όμως η προείσπραξη είναι πράξη που πρέπει να μεταφραστεί σε πραγματικούς υλικούς πόρους, προκύπτει μόνο από την αρνητική αναπαράσταση της υλικής παραγωγής, υπό τη μορφή διευρυνόμενου χρέους των παραγωγών: χρωστούν αυτά τα οποία δεν έχουν παραγάγει, σε αυτούς οι οποίοι δεν έχουν επιτρέψει, ως κάτοχοι των πραγματικών μέσων παραγωγής, την παραγωγική αξιοποίηση της εργατικής τους δύναμης. Είναι το κυριολεκτικά σχιζοφρενικό «διπλό αδιέξοδο» στο οποίο οι κεφαλαιοκρατικές ελίτ έχουν εγκλωβίσει τις ανθρώπινες συλλογικότητες στις ημέρες μας.

 

***

 

Από την άποψη των ζωτικών συμφερόντων της ανθρωπότητας μιλάμε χωρίς αμφιβολία για ειδεχθές έγκλημα. Επειδή όμως το νομικό εποικοδόμημα του κεφαλαιοκρατικού κόσμου εξακολουθεί να βασίζει στην αντεστραμμένη αναπαράσταση των κοινωνικών σχέσεων ως σχέσεων ιδιοκτησίας, αντιστρέφονται επίσης τα κριτήρια του εγκλήματος: από τη σκοπιά των κεφαλαιοκρατικών τάξεων και του νομικού τους οπλοστασίου, έγκλημα είναι το ίδιο το (με τους παραπάνω χειρισμούς παραγόμενο) χρέος, και ο οφειλέτης απογυμνώνεται σταδιακά από όλα τα αστικά του δικαιώματα υποβιβαζόμενος σε παρία ή οικονομικό σκλάβο. Το δίκαιο αυτό δεν έχει βεβαίως άλλη νομιμοποίηση από τους μηχανισμούς ωμής βίας που κινητοποιούνται για την επιβολή του – και αυτό εξηγεί την παροξυσμική αυταρχικοποίηση του παγκόσμιου νομοθετικού πλαισίου και των κατασταλτικών του μηχανισμών τις τελευταίες δεκαετίες.

 

Αυτό το στοιχείο ωμής βίας μού φαίνεται ότι είναι το πιο παραγνωρισμένο συστατικό τού χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού. Ένα μεγάλο μέρος των εικονικά παραγόμενων «κερδών», βέβαια, ως πλασματικό εξαρχής καταλήγει να εξαερώνεται στην πράξη (εξ ου και οι αλυσιδωτές χρεωκοπίες γιγάντιων χρηματοπιστωτικών οργανισμών)· το υπόλοιπο όμως που όντως υλοποιείται, αν το παρακολουθήσουμε ως την άλλη του άκρη, παράγεται από τη σύνθλιψη μυριάδων υπάρξεων στον πλανήτη, ανθρώπινων και μη ανθρώπινων, υπό όρους που σε τίποτα δεν διαφέρουν από αυτό που καλούμε «οργανωμένο έγκλημα»: δουλική εργασία, μαστροπεία, εμπόριο όπλων και ναρκωτικών, ληστρικούς εκβιασμούς και μεθοδευμένες οικοκτονίες. Αν φράσεις όπως «η ιδιοκτησία είναι κλοπή» και «νόμος είναι η θεσμοποιημένη βία» ηχούσαν στο παρελθόν ως προειδοποιητικές υπερβολές, στον χρηματοπιστωτικό καπιταλισμό έχουν πραγματωθεί με την πιο κυριολεκτική σημασία. Διότι αν κάποτε ο καπιταλισμός μπορούσε να αποσπά νομιμοποίηση με το επιχείρημα ότι αναπτύσσει τις παραγωγικές δυνάμεις της ανθρωπότητας, ή ότι εξασφαλίζει συνθήκες υλικής ευημερίας για ολοένα διευρυνόμενα στρώματα του πληθυσμού (πράγματα που ήταν εν μέρει αλήθεια), σήμερα δεν μπορεί πια να το επικαλεστεί: ο καπιταλισμός μόνον ως παραγωγή καταστροφής μπορεί να διαιωνίζει την ύπαρξή του.(6)

 

Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι, ενόψει όλων αυτών, ο καπιταλισμός μοιάζει να καταποντίζεται μέσα στις ίδιες του τις αντιφάσεις· και είναι από πολλές απόψεις σωστό.Το ότι όμως ο καταποντισμός του είναι σε θέση να συμπαρασύρει ολόκληρο τον πλανήτη στην άβυσσο, κι εν πάση περιπτώσει το ότι, όσο διαρκεί, το κόστος σε ανθρώπινη οδύνη και αίμα είναι ανυπολόγιστο, φέρνει και πάλι στο προσκήνιο με δραματική οξύτητα το παλιό επαναστατικό ερώτημα: ποια ανθρώπινη συλλογικότητα είναι εκείνη που, μη αρκούμενη στην αυτόματη δικαιοσύνη οιωνδήποτε «νόμων της ιστορίας», θα θέσει με τη δράση της τέλος στη δολοφονική επιβίωση τού καπιταλισμού; Ποιες μορφές βίας πρέπει και μπορεί να μεταχειριστεί προκειμένου να εξουδετερώσει τις πανίσχυρες και αδίστακτες κεφαλαιοκρατικές ελίτ που κυβερνούν με ασύλληπτους μηχανισμούς ισχύος την οικουμένη; Και, πάνω απ’ όλα, πώς μπορεί να αποτρέψει το καθ’ υποτροπήν δράμα όλων των νεωτερικών επαναστάσεων – τη νεκρανάσταση του βαμπίρ ακόμη και όταν θα του έχει μπήξει την ξύλινη σφήνα στην καρδιά; Όποιος νομίζει ότι αυτά είναι ερωτήματα του παρελθόντος, ξεπερασμένα πια σήμερα, κινδυνεύει να γίνει ο ίδιος ένα θλιβερό απολίθωμα του παρελθόντος.

 

Φώτης Τερζάκης

 

 

 

*το κείμενο αποτελεί συρραφή, χωρίς περικοπές, τεσσάρων πρόσφατων άρθρων του. Ο τίτλος είναι δικός μας. 

 

——————————————————

Σημειώσεις

 

1. Το στοιχείο αυτό χαρακτήριζε ήδη το προηγούμενο μοντέλο του καπιταλισμού, αλλά κατ’ αντίστροφη φορά: εκεί ο κρατικός μηχανισμός αναλάβανε την οργάνωση και διεύθυνση της παραγωγής και της οικονομίας, εδώ οι επιχειρήσεις ελέγχουν και κατευθύνουν την κρατική πολιτική.

 

2. Ακριβέστερα, το (Ε) εμπεριέχεται μερικώς στη θεωρία κατά το ότι το νεοφιλελεύθερο μοντέλο αναβαθμίζει τον ρόλο του χρήματος και των νομισματικών χειρισμών έναντι των (κρατικά ελεγχόμενων) δημοσιονομικών εργαλείων, ωστόσο οι διαστάσεις και οι συνέπειές τους ήταν απρόβλεπτες.

 

3. Κρατικός καπιταλισμός είναι ο όρος που χρησιμοποίησε ο Friedrich Pollock του Ινστιτούτου Κοινωνικών Ερευνών της Φραγκφούρτης για να περιγράψει τη νέα και απρόβλεπτη μεταμόρφωση του καπιταλισμού στα κρίσιμα χρόνια του μεσοπολέμου, μοντέλο στο οποίο συνέκλιναν το ναζιστικό γερμανικό κράτος, το σοβιετικό γραφειοκρατικό καθεστώς και το αμερικανικό New Deal (που στην «δημοκρατική» εκδοχή του έγινε το πρότυπο αναμόρφωσης όλων των μεταπολεμικών δυτικών κρατών).

 

(4) Friedrich Pollock, «Κρατικός καπιταλισμός», μετ. Γ.Ν. Μερτίκας, περ. Λεβιάθαν, 5 (1989), σελ. 94.

 

(5) Πράγμα που κάνει ο Γιάνης Βαρουφάκης στο βιβλίο του Ο παγκόσμιος Μινώταυρος. Οι πραγματικές αιτίες της κρίσης (Α.Α. Λιβάνη: Αθήνα 2011) όπου υποστηρίζει αυτή ακριβώς την ερμηνεία. Για μια κριτική της μονομέρειάς της, βλ. το κείμενό μου «Μερικές εφαρμοσμένες παρατηρήσεις για τον συσχετισμό οικονομικού-πολιτικού» στο Φώτης Τερζάκης, Ο αναρχισμός στον κομμουνισμό. Εμμένοντας στην επαναστατική ανάγκη (Πανοπτικόν: Θεσσαλονίκη 2014), σελ. 188-201).

 

(6) Αυτό άλλωστε είναι εμφανές και στη γεωστρατηγική των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων σήμερα (εν πρώτοις του Ατλαντικού άξονα και των δορυφόρων του, που εξακολουθεί να δεσπόζει πολιτικοστρατιωτικά, και είναι μάλιστα αναγκαίος παράγων για την οικουμενική επιβολή του χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού). Ενώ άλλοτε η δράση τους χαρακτηριζόταν από τη θετική επιδίωξη μονοπωλιακής πρόσβασης σε πλουτοπαραγωγικούς πόρους και αγορές, σήμερα γίνεται όλο και περισσότερο αρνητική: στρατηγική της είναι πρωτίστως η αποτροπή ανάδυσης άλλων υπερδυνάμεων, ισχυρών ή έστω αξιόμαχων ανταγωνιστών σε οιαδήποτεκλίμακα, που στην πράξη σημαίνει μεθοδευμένη καταστροφή έστω και χωρίς άλλον διαφαινόμενοστόχο.Γιατί; Εύστοχη βρίσκω την εξήγηση της Έφης Κωτσάκη, σε πρόσφατο άρθρο της στον Δρόμο της Αριστεράς με τίτλο «Από το οικονομικό στο γεωπολιτικό χάος» (Σάββατο, 14-2-2015), απ’ όπου και παραθέτω: «Υποκείμενο λόγο αυτής της δραστικής μεταβολής παραδείγματος θεωρώ την οιονεί παγκόσμια μονοπώληση ισχύος και πλούτου εκ μέρους της δυτικής ελίτ (1%), συνδυασμένη με την αδυναμία της –αλλά και έλλειψη διάθεσης λόγω εξάντλησης σπανιζόντων πόρων, περιβαλλοντικής υποβάθμισης, κλπ.– να ανταγωνιστεί στο παραγωγικό επίπεδο σειρά σχετικά ανεξάρτητων και αναδυόμενων κέντρων συσσώρευσης και ισχύος (Κίνα, Ρωσία, λοιπές BRICS, κλπ.). Στην προσπάθειά της να διακόψει αυτή την ανταγωνιστική άνοδο, επιχειρεί με μαζική επιβολή πολιτικών “διαίρει και βασίλευε” και με εξαπάτηση, στηρίζοντας-κατασκευάζοντας-εξαπολύοντας-εξαπλώνοντας διάφορες «διαβολικές» δυνάμεις (ισλαμική και νεοφασιστική τρομοκρατία ιδίως), να προκαλέσει-ενισχύσει εμπρόθετα χαοτικές καταστάσεις, που εμμέσως στηρίζουν την ηγεμονία της και εμποδίζουν την ανάδυση των αντιπάλων της». 

 

πηγή:

 

http://stratigos-anemos.blogspot.gr/2015/06/blog-post.html#more