Με έλλειμα 12.7% και χρέος 175.1% τελευταίοι στην ΕΕ

Του Γ. ΔΕΛΑΣΤΙΚ*

Στην τελευταία και χειρότερη θέση όχι μόνο της Ευρωζώνης αλλά και της ΕΕ των 28 κρατών-μελών βρίσκεται η Ελλάδα αναφορικά με το έλλειμμα και το δημόσιο χρέος της, βάσει των στοιχείων που ανακοίνωσε χθες η Γιούροστατ, η ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία, για το 2013. Το ελληνικό δημόσιο χρέος αυξήθηκε τόσο σε απόλυτο μέγεθος, καθώς από τα 304 δισεκατομμύρια του 2012 εκτινάχθηκε στα 319 δισ. ευρώ (ακριβέστερα από 303,936 δισ. σε 318,703), όσο και πολύ περισσότερο σε ποσοστό επί του ΑΕΠ. Από 157,2% του ΑΕΠ που ήταν το 2012 απογειώθηκε στο 175,1% του ΑΕΠ το 2013! Η τόσο μεγάλη αύξηση οφείλεται στο γεγονός ότι κατά το 2013 το ΑΕΠ της χώρας μειώθηκε κατά ακόμη 11 δισεκατομμύρια ευρώ, πέφτοντας από τα 193 δισεκατομμύρια ευρώ στα 182 δισεκατομμύρια - για όσους θέλουν να έχουν τους απολύτως ακριβείς αριθμούς της Γιούροστατ, το ελληνικό ΑΕΠ έπεσε από τα 193,347 δισ. ευρώ στα 182,054 δισεκατομμύρια. Τέτοιο εξωφρενικό ποσοστό χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ δεν έχει απολύτως καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Για να γίνουμε σαφέστεροι, μετά το 175,1% του ΑΕΠ που είναι η ελληνική επίδοση, το δεύτερο χειρότερο ποσοστό είναι αυτό της Ιταλίας (132,6% του ΑΕΠ) - δηλαδή πάνω από... σαράντα (!) εκατοστιαίες μονάδες μικρότερο! Το 2012 το ελληνικό ποσοστό ήταν και πάλι το χειρότερο της Ευρώπης - 157,2% του ΑΕΠ. Δεύτερο χειρότερο ήταν και πάλι το ιταλικό (127% του ΑΕΠ), το οποίο όμως απείχε τουλάχιστον «μόνο» τριάντα εκατοστιαίες μονάδες. Το 2013 δηλαδή η κατάσταση χειροτέρεψε σαφώς!

Καθόλου καλά δεν είναι τα πράγματα και με το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας μας, παρά τους πανηγυρισμούς της κυβέρνησης Σαμαρά - Βενιζέλου για το διαβόητο «πρωτογενές πλεόνασμα». Το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ελλάδας λοιπόν που ανακοίνωσε η Γιούροστατ είναι... 12,7% του ΑΕΠ! Πρόκειται για το δεύτερο χειρότερο έλλειμμα τα τελευταία είκοσι χρόνια, με μοναδική εξαίρεση το αμφιλεγόμενο λόγω πληθώρας στατιστικών λαθροχειριών 15,6% του ΑΕΠ του 2009. Το έλλειμμα του 2013 είναι μάλιστα το δεύτερο χειρότερο εδώ και μισόν αιώνα, αν εξαιρέσουμε τα ελλείμματα των κυβερνήσεων Τζαννετάκη, Ζολώτα και του... «νοικοκύρη» Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, από το 1989 ως το 1993! Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το 2013, από τις 28 χώρες-μέλη της ΕΕ μόνο η πρώην γιουγκοσλαβική δημοκρατία της Σλοβενίας είχε έλλειμμα μεγαλύτερο εκείνου της Ελλάδας -συγκεκριμένα 14,7% του ΑΕΠ. Το έλλειμμα 12,7% του ΑΕΠ που παρουσίασε πέρυσι η Ελλάδα είναι πάνω από πέντε (!) εκατοστιαίες μονάδες υψηλότερο από το τρίτο και το τέταρτο χειρότερο έλλειμμα της ΕΕ των «28» - δηλαδή της Ιρλανδίας (7,2% του ΑΕΠ) και της Ισπανίας (7,1%).

Μαύρα χάλια δηλαδή και από πλευράς δημοσιονομικού ελλείμματος, έστω και αν στο έλλειμμα η Ελλάδα βρίσκεται στην 27η χειρότερη θέση στην ΕΕ των «28» και όχι στην 28η, όπως στο δημόσιο χρέος. Γράψαμε όμως ότι η Ελλάδα στα δύο αυτά θέματα βρίσκεται στην τελευταία θέση της ΕΕ γιατί η Σλοβενία είναι πολύ καλύτερα από τη χώρα μας από πλευράς δημοσίου χρέους, καθώς αυτό ανέρχεται στο 71,7% του ΑΕΠ της. Είναι δηλαδή λιγότερο από το μισό του ποσοστού του δημοσίου χρέους της Ελλάδας - και ως γνωστόν ενώ το έλλειμμα βελτιώνεται πολύ ευκολότερα ως ποσοστό του ΑΕΠ, ακόμη και μέσα σε έναν χρόνο, το δημόσιο χρέος είναι απείρως δυσκολότερο να μειωθεί. Το πρωτογενές πλεόνασμα, με το οποίο μόνο η ελληνική κυβέρνηση από τις 28 της ΕΕ ασχολείται, έχει φυσικά τη δική του σημασία. Είναι όμως ένα δευτερεύον οικονομικό μέγεθος, σε τέτοιο βαθμό που η Γιούροστατουδέποτε αναφέρεται σε αυτό στον πίνακα που εκδίδει κάθε χρόνο για το δημόσιο χρέος και το έλλειμμα των 28 κρατών της ΕΕ.

Αναφέρεται, πολύ λογικά, στο συνολικό έλλειμμα της καθεμιάς από τις 28 κυβερνήσεις. Φανταστείτε μια οικογένεια η οποία έχει π.χ. μηνιαίο εισόδημα χιλίων ευρώ και μηνιαία δόση στεγαστικού δανείου επτακοσίων ευρώ. Είναι εξόφθαλμο ότι η οικογένεια αυτή ψωμολυσσάει, καθώς είναι αδύνατον να επιβιώσει με τα τριακόσια ευρώ που περισσεύουν. Φανταστείτε, λοιπόν, τον άντρα αυτής της οικογένειας να λέει στη σύζυγό του: «Πάντως, γυναίκα, αν εξαιρέσεις τη δόση του δανείου, με τα χίλια ευρώ περνάμε... μπέικα και έχουμε και πλεόνασμα πρωτογενές!». Γυναίκα και παιδιά θα τον έδερναν! Αφού αν δεν πληρώσουν το δάνειο, θα τους πάρουν το σπίτι και θα βρεθούν στον δρόμο, ενώ αν πληρώσουν το δάνειο δεν έχουν να φάνε, είναι δυνατόν να έχει σημασία για το πώς ζουν το «πρωτογενές πλεόνασμα» στο οποίο αναφέρεται ο πατέρας τους;

*Δημοσιεύθηκε στο "ΕΘΝΟΣ" την Πέμπτη 24 Απριλίου 2014

Η Πολιτική Οικονομία του Θράσους

του Στ. ΚΟΥΒΕΛΑΚΗ

Η εικόνα αισιοδοξίας και αυτοπεποίθεσης που επιδεικνύουν η κυβέρνηση και τα συστημικά ΜΜΕ εν όψει ευρωεκλογών θα προκαλούσε απλά θυμηδία αν δεν αποτελούσε θρασύτατη προσπάθεια συγκάλυψης της πρωτοφανούς στην ιστορία της χώρας οικονομικής και κοινωνικής κατάρρευσης. Τα «πρωτογενή πλεονάσματα» και η «έξοδος στις αγορές» είναι τα εθνικά επιτεύγματα που ασταμάτητα καλούμαστε να πανυγυρίσουμε, αναγνωρίζοντας σ’αυτά τα ευεργετικάαποτελέσματα των Μνημονίων. «Επιτυχία» λοιπόν τα «πλεονάσματα» που είναι μικρότερα των οφειλών του Δημοσίου στους ιδιώτες και που, ακόμη κι αν δεν ήταν, πραγματοποιήθηκαν με τη συντριβή της δημόσιας δαπάνης και της εγχώριας ζήτησης. «Επιτυχία» και η έκδοση ομολόγων συμβολικού ύψους με ένα καθόλου συμβολικό, και μάλιστα απολύτως ληστρικό, επιτόκιο και με δρακόντειο για τον οφειλέτη καθεστώς αγγλικού δικαίου. «Επιτυχία» μέγιστη φυσικά και το ύψος του δημόσιου χρέους, που ανέρχεται τώρα στο 180% του ΑΕΠ ενώ ήταν στο 120% όταν η Ελλάδα μπήκε στο Μνημόνιο γιατί δεν μπορούσε να το αναχρηματοδοτήσει στις αγορές.

Για να καταλάβουμε τη σημασία αυτών των «επιτυχιών» θα συστήναμε σε οποιονδήποτε ενδίδει στην επιχειρούμενη πλύση εγκεφάλου να ανατρέξει όχι σε κάποια αριστερή ή αντιμνημονιακή πηγή πληροφόρησης αλλά στην αρχική σελίδα του ιστότοπου της ΕΛΣΤΑΤ, της επίσημης στατιστικής αρχής της χώρας. Ο μόνος δείκτης με θετικό πρόσημο είναι αυτός της ανεργίας, στο 27,5%. Ο δείκτης της βιομηχανίας εμφανίζεται μεν θετικός σε σχέση με αυτόν του Φλεβάρη 2013 αλλά αυτό οφείλεται στον εποχιακό του χαρακτήρα. Με βάση 100 το 2005, ο δείκτης αυτός κυμάνθηκε στο 69,6 τον προηγούμενο Φλεβάρη, ήταν στο 68,5 πριν από ένα χρόνο αλλά εν τω μεταξύ είχε αγγίξει το 80 τον περασμένο Ιούλη. Στην πραγματικότητα, πέρα από τις εποχιακές διακυμάνσεις, η βιομηχανική παραγωγή έχει καταρρεύσει, όπως και όλη η υπόλοιπη οικονομία. Αναφέρουμε ενδεικτικά τους υπόλοιπους δείκτες, πάντα σε σύγκριση με την προ έτους κατάσταση: -2,3% στο ΑΕΠ για το τελευταίο τρίμηνο του 2013, -4,3% στο λιανικό εμπόριο, -40% στην οικοδομική δραστηριότητα. Υποχωρούν, και μάλιστα ταχύτατα, ακόμη και οι εξαγωγές, στις οποίες κάποιοι είχαν εναποθέσει τις ελπίδες ανάκάμψης, κατά 0,2% συνολικά σε αξία το 2013, ενώ το Δεκέμβριο η πτώση ήταν της τάξης του 14%.

Στην ουσία η όλη εικόνα συνοψίζεται σε δύο μεγέθη, την ανεργία και την συνολική υποχώρηση του ΑΕΠ από την αρχή της κρίσης. Και τα δύο, κατά ένα μακάβριο τρόπο, υπερβαίνουν το 25%.Πρόκειται, ας το τονίσουμε για μια ακόμη φορά, για μεγέθη εντελώς πρωτοφανή για οποιαδήποτε δυτική χώρα από την δεκαετία του 1930, αλλά ακόμη και τότε μόνο δυό χώρες είχαν γνωρίσει παρόμοια καθίζηση, οι ΗΠΑ και η Γερμανία. Οποιαδήποτε συζήτηση για επερχόμενη «ανάπτυξη» δια μέσου της συνέχισης αυτών των πολιτικών αποτελεί πρόκληση για την κοινή νοημοσύνη.

Υπό το βάρος μιας τέτοιας καταστροφής, και χωρίς καν να μιλήσουμε για την κοινωνική και ανθρώπινη τραγωδία που αποκρύπτουν αυτοί οι δείκτες, οποιοσδήποτε στοιχειωδώς αξιοπρεπής αστός πολιτικός θα κρατούσε τουλάχιστον ένα χαμηλό προφίλ. Και όμως, επικαλούμενοι εικονικές «επιτυχίες», οι κυβερνώντες και τα εγχώρια και διεθνή στηρίγματά τους, έχουν αποχαλινωθεί και εκπέμπουν έναν όλο και επιθετικότεροι δημόσιο λόγο. Βεβαίως έχουν κάθε λόγο να χαίρονται στο βαθμό που η εξαθλίωση της κοινωνίας αποτελεί επιλογή τους, αναγκαίο τίμημα για τη διαιώνιση της κυριαρχίας τους. Και όμως αυτή η ανομολόγητη «επιτυχία» δεν αποτελεί τη μόνη εξήγηση της φαινομενικά παράλογης αυτοπεποίθεσης των κρατούντων. Μεγαλύτερο ρόλο παίζει η εικόνα μιας βαρειά λαβωμένης κοινωνίας, που δεν φαίνεται να είναι πλέον σε θέση να αντιδράσει όπως την πρώτη διετία της κρίσης. Σε ένα τέτοιο κλίμα κερδίζει έδαφος το γνωστό δόγμα ότι, αν και άδικα και οδυνηρά, τα Μνημόνια συνιστούν μονόδρομο.

Το κυριότερο όμως είναι ίσως αλλού. Η κυβέρνηση και γενικότερα το μνημονιακό στρατόπεδο ξέρουν ότι δεν έχουν άλλη επιλογή από τη διαρκή επίθεση. Εχουν πλήρη επίγνωση της σκληρότητας της σύγκρουσης και της σημασίας που έχει σε τέτοιες συνθήκες η επίδειξη πυγμής, ακόμη, ή μάλλον κυρίως όταν λείπουν οι «αντικειμενικές» επιτυχίες, αυτές που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν πραγματικές συναινέσεις και να καταστήσουν λιγότερο αναγκαία την προσφυγή στο επικοινωνιακό παραπέτασμα καπνού. Με άλλα λόγια, η θρασύτητά τους συνιστά απολύτως ορθολογική πολιτική, και υποδηλώνει ότι σε καμμία περίπτωση δεν είναι διατεθειμένοι να παίξουν «έντιμο παιχνίδι». Οι αντιπάλοί τους οφείλουν να το καταλάβουν και να βγάλουν τα απαραίτητα συμπεράσματα. Να πείσουν την κοινωνική πλειοψηφία ότι διαθέτουν όχι μόνο προτάσεις και επιχειρήματα αλλά την αντίστοιχη τουλάχιστον αποφασιστικότητα, τη διάθεση να συγκρουστούν και, εν τέλει, την ικανότητα να αντιμετωπίσουν με νικηφόρους όρους έναν τέτοιο αντίπαλο, εντός και εκτός συνόρων. Ισως εκεί να βρίσκεται και το κλειδί που θα κρίνει στο πολιτικό επίπεδο την αμφίρροπη ως τώρα αναμέτρηση από την οποία εξαρτάται το μέλλον της χώρας και, σε καθοριστικό βαθμό, του συσχετισμού δύναμης στην υπόλοιπη Ευρώπη.

*Δημοσιεύθηκε στην "ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ" την Πέμπτη 24 Απριλίου 2014

Andre Gorz: Η έξοδος από τον καπιταλισμό έχει ήδη ξεκινήσει

«Το ζήτημα της εξόδου από τον καπιταλισμό δεν ήταν ποτέ πιο επίκαιρο. Τίθεται με τους όρους και τον επείγοντα χαρακτήρα μιας ριζικής καινοτομίας. Από την ίδια του την ανάπτυξη, ο καπιταλισμός άγγιξε ένα όριο τόσο εσωτερικό όσο και εξωτερικό το οποίο είναι ανίκανος να ξεπεράσει και το οποίο τον κάνει ένα σύστημα που επιβιώνει με τεχνάσματα απέναντι στην κρίση των θεμελιωδών του στοιχείων: της εργασίας, της αξίας, του κεφαλαίου.

Η κρίση του συστήματος εκδηλώνεται τόσο σε μακρο-οικονομικό όσο και σε μικρο-οικονομικό επίπεδο. Βασίζεται κυρίως σε μια τεχνοεπιστημονική αναστάτωση που επιφέρει μια ρήξη στην ανάπτυξη του καπιταλισμού και καταστρέφει με τον αντίκτυπό της τα θεμέλια της δύναμης και της ικανότητάς του να αναπαράγεται. Θα προσπαθήσω να αναλύσω αυτή την κρίση πρώτα από μακρο-οικονομική σκοπιά και κατόπιν μέσα από τα αποτελέσματά της για τη λειτουργία και τη διαχείριση των επιχειρήσεων.

Η εισαγωγή της πληροφορικής και η αυτοματοποίηση της παραγωγής επέτρεψαν την παραγωγή αυξανόμενων ποσοτήτων εμπορευμάτων με μειωνόμενες ποσότητες εργασίας. Το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος περιορίζεται διαρκώς και η τιμή των προϊόντων τείνει προς τα κάτω. Κι όμως, όσο η ποσότητα εργασίας για μια δεδομένη παραγωγή μειώνεται τόσο η αξία που παράγεται ανά εργαζόμενο –η παραγωγικότητά του- πρέπει να αυξάνεται ούτως ώστε ο όγκος του εισπράξιμου κέρδους να μη μειώνεται.

Έχουμε συνεπώς αυτό το φαινομενικό παράδοξο: όσο περισσότερο αυξάνεται η παραγωγικότητα, τόσο περισσότερο πρέπει να αυξάνεται επιπλέον για να αποφευχθεί η μείωση του όγκου του κέρδους.

Η κούρσα της παραγωγικότητας τείνει έτσι να επιταχύνει τους ρυθμούς της, οι πραγματικοί εργαζόμενοι να μειώνονται, η πίεση στο προσωπικό να γίνεται πιο έντονη, το επίπεδο και ο όγκος των μισθών να περιορίζονται. Το σύστημα εξελίσσεται προς ένα εσωτερικό όριο όπου η παραγωγή και η επένδυση στην παραγωγή παύουν να είναι αρκετά αποδοτικές.
Οι αριθμοί πιστοποιούν πως έχουμε φτάσει σ’ αυτό το όριο. Η παραγωγική συσσώρευση του παραγωγικού κεφαλαίου δε σταματά να υποχωρεί. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι 500 επιχειρήσεις του δείκτη Standard and Poor’s διαθέτουν 631 δισεκατομμύρια ρευστών αποθεμάτων· το ήμισυ των κερδών των αμερικανικών επιχειρήσεων προέρχεται από ενέργειες στις κεφαλαιαγορές.
Στη Γαλλία, η παραγωγική επένδυση των επιχειρήσεων του δείκτη CAC 40 δεν αυξάνεται ακόμα κι όταν τα κέρδη τους εκτινάσσονται. Ένα αυξανόμενο μέρος των συσσωρευμένων κεφαλαίων – που η παραγωγή δε μπορεί να αξιοποιήσει στο σύνολό τους – διατηρεί τη μορφή του χρηματιστικού κεφαλαίου. Εγκαθιδρύεται έτσι μια χρηματοοικονομική βιομηχανία που τελειοποιεί συνεχώς την τέχνη της δημιουργίας χρήματος μέσα από την αποκλειστική αγοραπωλησία διαφόρων μορφών χρήματος.
Το ίδιο το χρήμα είναι το μοναδικό εμπόρευμα που η χρηματοοικονομική βιομηχανία παράγει με ολοένα και περισσότερο παρακινδυνευμένες και ολοένα και λιγότερο ελεγχόμενες ενέργειες στις χρηματιστικές αγορές. Ο όγκος του κεφαλαίου που απορροφά και διαχειρίζεται η χρηματοοικονομική βιομηχανία υπερβαίνει κατά πολύ τον όγκο του κεφαλαίου που αξιοποιεί η πραγματική οικονομία (το σύνολο των χρηματοοικονομικών ενεργητικών φτάνει τα 160.000 δισεκατομμύρια, δηλαδή τρεις ή τέσσερις φορές το παγκόσμιο ΑΕΠ).
Η «αξία» αυτού του κεφαλαίου είναι καθαρά εικονική: βασίζεται κατά μεγάλο μέρος στο δανεισμό και στην «καλή θέληση», δηλαδή στις προσδοκίες: το χρηματιστήριο κεφαλαιοποιεί τη μελλοντική μεγέθυνση, τα μελλοντικά κέρδη των επιχειρήσεων, τη μελλοντική άνοδο των τιμών των ακινήτων, τα κέρδη που μπορούν να προκύψουν από αναδιαρθρώσεις, συγχωνεύσεις, συγκεντρώσεις κ.λπ.
Οι τιμές του χρηματιστηρίου διογκώνονται από τα κεφάλαια και τις μελλοντικές τους υπερ-αξίες και τα νοικοκυριά παρακινούνται από τις τράπεζες να αγοράσουν (μεταξύ άλλων) μετοχές και μερίσματα επενδυτικών εταιρειών ακινήτων, να επιταχύνουν έτσι την άνοδο των τιμών, να δανειστούν από την τράπεζά τους όλο και μεγαλύτερα ποσά ώστε να αυξήσουν το εικονικό χρηματιστηριακό τους κεφάλαιο.
Η κεφαλαιοποίηση των προσδοκιών κέρδους και μεγέθυνσης συντηρεί το μεγεθυνόμενο δανεισμό, εκτρέφει μια οικονομία της οποίας η ρευστότητα οφείλεται στην τραπεζική ανακύκλωση εικονικών υπερ-αξιών και επιτρέπει στις Ηνωμένες Πολιτείες μια «οικονομική ανάπτυξη» που, καθώς βασίζεται στον εσωτερικό και εξωτερικό δανεισμό, απέχει πολύ από το να είναι ο κύριος κινητήριος μοχλός της παγκόσμιας ανάπτυξης (περιλαμβανόμενης και της κινεζικής ανάπτυξης).
Η πραγματική οικονομία γίνεται ένα παράρτημα των κερδοσκοπικών φουσκών που συντηρούνται από τη χρηματοοικονομική βιομηχανία. Μέχρι που, αναπόφευκτα, οι φούσκες θα σκάσουν, θα παρασύρουν τις τράπεζες σε αλυσιδωτές χρεοκοπίες απειλώντας το παγκόσμιο πιστωτικό σύστημα με κατάρρευση και την πραγματική οικονομία με μια σοβαρή και παρατεταμένη ύφεση (η ιαπωνική ύφεση κρατάει ήδη δεκαπέντε χρόνια).
Παρότι κατηγορούμε την κερδοσκοπία, τους φορολογικούς παραδείσους, την αδιαφάνεια και την έλλειψη ελέγχου της χρηματοοικονομικής βιομηχανίας (και συγκεκριμένα των hedge funds), η απειλή της ύφεσης, και μάλιστα η κατάρρευση που επικρεμάται πάνω από την παγκόσμια οικονομία, δεν οφείλεται στην έλλειψη ελέγχου· οφείλεται στην ανικανότητα του καπιταλισμού να αυτοαναπαραχθεί. Διαιωνίζεται και λειτουργεί μόνο πάνω σε εικονικές και ολοένα και πιο επισφαλείς βάσεις. Η υποτιθέμενη αναδιανομή των εικονικών υπερ-αξιών των φουσκών μέσω της φορολογίας απλά θα επέσπευδε αυτό που η χρηματοοικονομική βιομηχανία προσπαθεί να αποφύγει: την υποτίμηση του τεράστιου όγκου των χρηματοοικονομικών ενεργητικών και τη χρεοκοπία του τραπεζικού συστήματος.
Η «οικολογική αναδιάρθρωση» δε μπορεί παρά να επιβαρύνει την κρίση του συστήματος. Είναι αδύνατον να αποφύγουμε μια κλιματική καταστροφή χωρίς να εγκαταλείψουμε οριστικά τις οικονομικές μεθόδους και την οικονομική λογική που μας καθοδηγούν εδώ και 150 χρόνια. Αν παρατείνουμε την τωρινή τάση, το παγκόσμιο ΑΕΠ θα τριπλασιαστεί ή θα τετραπλασιαστεί μέχρι το 2050. Κι όμως, σύμφωνα με την έκθεση του Συμβουλίου για το Κλίμα του ΟΗΕ, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα πρέπει να μειωθούν κατά 85% μέχρι τότε για να περιορίσουμε την κλιματική υπερθέρμανση κατά 2°C μάξιμουμ. Αν δεν το καταφέρουμε, οι συνέπειες θα είναι μη αναστρέψιμες και μη ελεγχόμενες.
Η αποανάπτυξη είναι συνεπώς μονόδρομος για την επιβίωσή μας. Αλλά προϋποθέτει μιαν άλλη οικονομία, έναν άλλο τρόπο ζωής, έναν άλλο πολιτισμό, άλλες κοινωνικές σχέσεις. Και όσο αυτές απουσιάζουν, η κατάρρευση δε θα μπορούσε να αποφευχθεί παρά χάρη σε περιορισμούς, σε παροχές αγαθών με δελτίο, σε αυταρχική κατανομή των πόρων -χαρακτηριστικά όλα τους μιας οικονομίας πολέμου. Η έξοδος από τον καπιταλισμό θα λάβει συνεπώς χώρα με τον ένα τρόπο ή με τον άλλο, πολιτισμένα ή βάρβαρα. Το ερώτημα αφορά μόνο στη μορφή που αυτή η έξοδος θα πάρει και στο ρυθμό με τον οποίο θα εξελιχθεί.
Η βάρβαρη μορφή μας είναι ήδη οικεία. Επικρατεί σε πολλές περιοχές της Αφρικής, που δυναστεύονται από τους πολέμαρχους, από τη λεηλασία των ερειπίων της νεωτερικότητας, από τις σφαγές και το τράφικινγκ, στο φόντο της πείνας. Τα τρία μέρη της ταινίας Μαντ Μαξ ήταν αφηγήσεις επιστημονικής φαντασίας. Η μορφή της εξόδου από τον καπιταλισμό, αντίθετα, δεν είναι κάτι που οραματιζόμαστε σπάνια. Η αναφορά στην κλιματική καταστροφή που μας απειλεί μας οδηγεί γενικά στο να οραματιστούμε μια «αλλαγή της νοοτροπίας», αλλά η φύση αυτής της αλλαγής, οι συνθήκες της δυνατότητάς της, τα εμπόδια που πρέπει να υπερβαθούν, μοιάζουν να προκαλούν τη φαντασία.
Το να οραματιστούμε μιαν άλλη οικονομία, άλλες κοινωνικές σχέσεις, άλλους τρόπους και μέσα παραγωγής θεωρείται «μη ρεαλιστικό», λες και η κοινωνία του εμπορεύματος, της μισθωτής εργασίας και του χρήματος είναι αξεπέραστη. Στην πραγματικότητα, πληθώρα συγκλινόντων δεικτών υποδεικνύουν πως το ξεπέρασμα ξεκίνησε ήδη και πως οι πιθανότητες μιας πολιτισμένης εξόδου από τον καπιταλισμό εξαρτώνται κυρίως από τη δική μας ικανότητα να διακρίνουμε τις τάσεις και τις πρακτικές που αναγγέλλουν αυτή τη δυνατότητα.
Ο καπιταλισμός οφείλει την επέκταση και την κυριαρχία του στη δύναμη που απέκτησε μέσα σε έναν αιώνα, ταυτόχρονα πάνω στην παραγωγή και στην κατανάλωση. Αποκόπτοντας πρώτα τους εργάτες από τα μέσα της εργασίας τους και από τα προϊόντα τους, εξασφάλισε σταδιακά το μονοπώλιο των μέσων παραγωγής και τη δυνατότητα να ενσωματώνει την εργασία. Πιο συγκεκριμένα, διαιρώντας και εκμηχανίζοντας την εργασία μέσα στις μεγάλες εγκαταστάσεις, μετέτρεψε τους εργαζόμενους σε εξαρτήματα των μεγαμηχανών του κεφαλαίου. Κάθε ιδιοποίηση των μέσων παραγωγής από τους παραγωγούς έγινε έτσι αδύνατη.
Περιορίζοντας την εξουσία τους πάνω στη φύση και τον προορισμό των προϊόντων, εξασφάλισε στο κεφάλαιο σχεδόν το μονοπώλιο της προσφοράς και συνεπώς τη δύναμη να ευνοεί σε όλους τους τομείς την πιο αποδοτική παραγωγή και κατανάλωση, καθώς και τη δύναμη να κατασκευάζει τις ορέξεις και τις επιθυμίες των καταναλωτών, τον τρόπο με τον οποίο θα ικανοποιούσαν τις ανάγκες τους. Σε αυτή ακριβώς τη δύναμη η επανάσταση της πληροφορικής άρχισε να ανοίγει ρωγμές.
Αρχικά, η χρησιμοποίηση της πληροφορικής στόχευε στη μείωση του κόστους παραγωγής. Για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο αυτή η μείωση του κόστους να επιφέρει μιαν αντίστοιχη πτώση της τιμής του εμπορεύματος, έπρεπε να αναιρεθούν με κάποιο τρόπο και κατά το δυνατόν οι νόμοι της αγοράς. Αυτή η αναίρεση συνίσταται στην απονομή ασύγκριτων ιδιοτήτων στα εμπορεύματα· χάρη στις ιδιότητες αυτές, τα εμπορεύματα φαίνονται χωρίς ισοδύναμο και παύουν έτσι να εμφανίζονται ως απλά εμπορεύματα.
Η εμπορική αξία (η τιμή) των προϊόντων έπρεπε άρα να εξαρτηθεί περισσότερο από τις άυλες, μη μετρήσιμες ιδιότητές τους, παρά από την ουσιαστική χρησιμότητά τους (αξία χρήσης). Αυτές οι άυλες ιδιότητες -το στυλ, η πρωτοτυπία, το πρεστίζ της μάρκας, η σπανιότητα ή η «αποκλειστικότητα» – έπρεπε να παρέχουν στα προϊόντα μιαν υπόσταση συγκρίσιμη με αυτή των έργων τέχνης: αυτά έχουν μια αυθυπόστατη αξία, δεν υπάρχει κανένα μέτρο που να μας επιτρέπει να εγκαθιδρύσουμε ανάμεσά τους μια σχέση ισοδυναμίας ή «δίκαιης τιμής». Άρα δεν πρόκειται για πραγματικά εμπορεύματα.
Η τιμή τους εξαρτάται από τη σπανιότητά τους, από τη φήμη του δημιουργού, από την επιθυμία του πιθανού αγοραστή. Οι άυλες, μη συγκρίσιμες ιδιότητες παρέχουν στην παραγωγό εταιρεία το ισοδύναμο ενός μονοπωλίου και τη δυνατότητα να εξασφαλίσει μια πρόσοδο λόγω πρωτοτυπίας, σπανιότητας ή αποκλειστικότητας.
Αυτή η πρόσοδος κρύβει, αναπληρώνει και συχνά υπεραναπληρώνει τον περιορισμό της οικονομικής αξίας που επιφέρει η πτώση του κόστους παραγωγής για τα προϊόντα ως εμπορεύματα με ανταλλάξιμο μεταξύ τους χαρακτήρα σύμφωνα με τη σχέση ισοδυναμίας τους. Άρα, από οικονομικής άποψης, η καινοτομία δε δημιουργεί αξία: αποτελεί το μέσο για να δημιουργήσουμε από τη σπανιότητα μια πηγή προσόδου και να εξασφαλίσουμε μια επαυξημένη τιμή σε σχέση με τα ανταγωνιζόμενα προϊόντα. Το μέρος της προσόδου στην τιμή ενός εμπορεύματος μπορεί να είναι δέκα, είκοσι ή πενήντα φορές μεγαλύτερο από το κόστος παραγωγής του και αυτό δεν ισχύει μονάχα στα είδη πολυτελείας. Ισχύει επίσης και για τα είδη καθημερινής χρήσης όπως τα αθλητικά παπούτσια, τα μπλουζάκια, τα κινητά, οι δίσκοι, τα τζην κ.λπ.
Κι όμως, η πρόσοδος δεν είναι της ίδιας φύσης με το κέρδος: δεν αντιστοιχεί στη δημιουργία μιας επιπρόσθετης αξίας, μιας υπεραξίας. Ανακατανέμει το συνολικό όγκο της αξίας στο κέρδος των αποδοτικών επιχειρήσεων και εις βάρος των άλλων· δεν αυξάνει τον όγκο αυτόν. Καθώς η αύξηση της προσόδου γίνεται ο σκοπός που καθορίζει την πολιτική των επιχειρήσεων –πιο σημαντικός από το κέρδος που προσκρούει στο εσωτερικό όριο που αποδείχθηκε πιο υψηλό- ο ανταγωνισμός ανάμεσα στις επιχειρήσεις αφορά πρώτα απ’ όλα στην ικανότητα και στην ταχύτητα των καινοτομιών. Απ’ αυτήν εξαρτάται πρώτα απ’ όλα το μέγεθος της προσόδου. Έτσι, προσπαθούν να ξεπεράσουν τον εαυτό τους στο λανσάρισμα καινούργιων προϊόντων, μοντέλων ή στυλ, με την πρωτοτυπία του ντιζάιν, με την επινοητικότητα των διαφημιστικών τους εκστρατειών, με την «προσωποποίηση» των προϊόντων.
Η επιτάχυνση της αχρήστευσης, η οποία πάει μαζί με τον περιορισμό της αντοχής και της δυνατότητας επισκευής των προϊόντων, γίνεται το αποφασιστικό μέσο για την αύξηση του όγκου των πωλήσεων. Υποχρεώνει τις εταιρείες να επινοούν διαρκώς νέες ανάγκες και επιθυμίες, να παρέχουν στα εμπορεύματα αξία συμβολική, κοινωνική, ερωτική, να διαδίδουν μια «κουλτούρα της κατανάλωσης» που ποντάρει στη εξατομίκευση, στη θεωρία του μοναδικού, στην αντιζηλία, στο φθόνο, εν συντομία σε αυτό που ονόμασα αλλού «αντικοινωνική κοινωνικοποίηση».
Σ’ αυτό το σύστημα, όλα αντιτίθενται στην αυτονομία των ατόμων· στην ικανότητά τους να αναστοχάζονται μαζί για τους κοινούς τους σκοπούς και τις κοινές τους ανάγκες· στην ικανότητά τους να συνεννοούνται για τον καλύτερο τρόπο μείωσης της σπατάλης, να εξοικονομούν πόρους, να αναπτύσσουν μαζί, ως παραγωγοί και καταναλωτές, μια κοινή αντίληψη περί του επαρκούς –αυτό που ο Ζακ Ντελόρ ονόμαζε «ολιγαρκή αφθονία».
Προφανώς, η ρήξη με την τάση «να παράγουμε περισσότερο και να καταναλώνουμε περισσότερο» και ο αυτόνομος επανακαθορισμός ενός μοντέλου ζωής που θα στοχεύει στο να κάνουμε περισσότερα και καλύτερα με λιγότερα μέσα, σημαίνει τη ρήξη με τον πολιτισμό όπου δεν παράγουμε τίποτα απ’ αυτά που καταναλώνουμε και δεν καταναλώνουμε τίποτα απ’ αυτά που παράγουμε· όπου παραγωγοί και καταναλωτές είναι διαχωρισμένοι και όπου ο καθένας αντιτίθεται στον εαυτό του υιοθετώντας πότε τη μία και πότε την άλλη του ιδιότητα, ξεχνώντας πως στην ουσία είμαστε όλοι και παραγωγοί και καταναλωτές· όπου όλες οι ανάγκες και όλες οι επιθυμίες υποτάσσονται στην ανάγκη να κερδίζουμε χρήμα και στην επιθυμία να κερδίζουμε περισσότερο· όπου η δυνατότητα αυτο-παραγωγής για αυτο-κατανάλωση μοιάζει αδίκως απρόσιτη και γελοιωδώς ξεπερασμένη.
Ωστόσο, η «δικτατορία πάνω στις ανάγκες» χάνει τη δύναμή της. Η επιρροή που ασκούν οι εταιρείες πάνω στους καταναλωτές γίνεται πιο εύθραυστη παρά την εκτίναξη των δαπανών του μάρκετινγκ και της διαφήμισης. Η τάση για αυτοπαραγωγή ξανακερδίζει έδαφος λόγω του αυξανόμενου βάρους που έχουν τα άυλα περιεχόμενα στη φύση των εμπορευμάτων. Το μονοπώλιο της προσφοράς ξεφεύγει λίγο λίγο απ’ το κεφάλαιο.
Καθώς οι γνώσεις, οι ιδέες, οι έννοιες που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή και στη δημιουργία των εμπορευμάτων καθοριζόταν σύμφωνα με τις μηχανές και σύμφωνα με τα είδη στα οποία ενσωματωνόταν για μια συγκεκριμένη χρήση, το κεφάλαιο δεν ήταν δύσκολο να ιδιωτικοποιήσει και να μονοπωλήσει τα άυλα περιεχόμενα. Η ιδιωτική ιδιοκτησία των γνώσεων και των ιδεών ήταν δυνατή επειδή αυτές ήταν αδιαχώριστες από τα αντικείμενα που τις ενσάρκωναν. Ήταν ένα συστατικό του παγίου κεφαλαίου.
Όλα όμως αλλάζουν όταν τα άυλα περιεχόμενα δεν είναι πια αδιαχώριστα από τα προϊόντα που τα περιέχουν ούτε από τα πρόσωπα που τα κατέχουν· όταν φτάνουν σε μία ύπαρξη ανεξάρτητη από κάθε ιδιαίτερη χρήση και όταν μπορούν, μεταφρασμένα σε λογισμικό, να αναπαραχθούν σε απεριόριστες ποσότητες με ελάχιστο κόστος. Έτσι, μπορούν να γίνουν ένα άφθονο υλικό το οποίο χάρη στην απεριόριστη διαθεσιμότητά του, χάνει κάθε ανταλλακτική αξία και εμφανίζεται στο δημόσιο χώρο ως δωρεάν κοινό αγαθό –εκτός κι αν μπορέσουμε να το εμποδίσουμε απαγορεύοντας την πρόσβαση και την απεριόριστη χρήση σε εκείνους στους οποίους προσφέρεται.
Το πρόβλημα που θίγει η «οικονομία της γνώσης» προέρχεται από το γεγονός πως η άυλη διάσταση από την οποία εξαρτάται η αποδοτικότητα των εμπορευμάτων δεν είναι, στην εποχή της πληροφορικής, της ίδιας φύσης με τις προηγούμενες: δεν πρόκειται για ιδιωτική ιδιοκτησία ούτε για ιδιοκτησία των επιχειρήσεων ή των συνεργατών τους· είναι από τη φύση της μη ιδιωτικοποιήσιμη και άρα δε μπορεί να γίνει πραγματικό εμπόρευμα. Μπορεί μονάχα να μεταμφιεστεί σε ιδιωτική ιδιοκτησία και εμπόρευμα διατηρώντας την αποκλειστική της χρήση με νομικά ή τεχνικά τεχνάσματα (μυστικούς κωδικούς πρόσβασης).
Αυτή η μεταμφίεση όμως δεν αλλάζει σε τίποτα την πραγματικότητα ενός κοινού αγαθού που έχει απλά μεταμφιεστεί: παραμένει ένα μη-εμπόρευμα που δεν πωλείται και που η ελεύθερη πρόσβαση και χρήση του απαγορεύονται αφού παραμένουν πάντοτε δυνατές, αφού παραμονεύουν τα «παράνομα αντίγραφα», οι «απομιμήσεις», οι απαγορευμένες χρήσεις. Ο ίδιος ο υποτιθέμενος ιδιοκτήτης δε μπορεί να το πουλήσει δηλαδή να μεταβιβάσει την ιδιωτική ιδιοκτησία σε κάποιον άλλο, όπως θα έκανε με ένα πραγματικό εμπόρευμα· Μπορεί μονάχα να πουλήσει το δικαίωμα στην πρόσβαση και στη χρήση «με άδεια».
Η οικονομία της γνώσης βασίζεται έτσι σε ένα είδος πλούτου που τείνει προς το κοινό αγαθό και τα διπλώματα και τα κοπιράιτ που υποτίθεται πως το ιδιωτικοποιούν δεν αλλάζουν τίποτα· η σφαίρα του δωρεάν επεκτείνεται ασταμάτητα. Η πληροφορική και το ίντερνετ υποσκάπτουν τα θεμέλια του βασιλείου του εμπορεύματος. Ό,τι μπορεί να μεταφραστεί σε ψηφιακή και αναπαραγώγιμη, επικοινωνίσιμη γλώσσα χωρίς έξοδα, τείνει αναπότρεπτα να γίνει κοινό αγαθό και μάλιστα ένα κοινό αγαθό οικουμενικό εφόσον μπορούν όλοι να αποκτήσουν πρόσβαση σ’ αυτό και να το χρησιμοποιήσουν.
Οποιοσδήποτε μπορεί να αναπαράγει με τον υπολογιστή του άυλα περιεχόμενα όπως το ντιζάιν, τα σχέδια κατασκευής ή συναρμολόγησης, οι χημικοί τύποι και οι εξισώσεις· να επινοήσει τα δικά του στυλ και μορφές· να εκτυπώσει κείμενα, να αντιγράψει δίσκους, να αναπαραγάγει πίνακες. Περισσότερα από 200 εκατομμύρια αρχεία είναι πραγματικά προσβάσιμα ως «κοινές δημιουργίες».
Στη Βραζιλία, όπου η δισκογραφική βιομηχανία διαθέτει στην αγορά 15 νέα CD κάθε χρόνο, οι νέοι στις φαβέλες αντιγράφουν 80 την εβδομάδα και τα πουλάνε στο δρόμο. Τα τρία τέταρτα των υπολογιστών που κατασκευάστηκαν το 2004 είχαν αυτοπαραχθεί στις φαβέλες με τη χρησιμοποίηση υλικών που βρισκόταν στα αζήτητα. Η κυβέρνηση υποστηρίζει τους συνεταιρισμούς και τις άτυπες ομαδώσεις αυτοπαραγωγής με σκοπό τον αυτο-εφοδιασμό.
Ο Κλαούντιο Πράντο που διευθύνει το τμήμα ψηφιακού πολιτισμού στο Υπουργείο Πολιτισμού της Βραζιλίας έλεγε πρόσφατα: «η δουλειά είναι ένα είδος υπό εξαφάνιση… Υπολογίζουμε να ξεπεράσουμε τη σκατοπερίοδο του 20ου αιώνα για να πάμε απευθείας από το 19ο στον 21ο αιώνα». Η αυτοπαραγωγή των υπολογιστών για παράδειγμα υποστηρίχθηκε επίσημα: πρόκειται για την ενθάρρυνση της «ιδιοποίησης των τεχνολογιών από τους χρήστες με σκοπό τον κοινωνικό μετασχηματισμό».
Το επόμενο στάδιο θα είναι λογικά η αυτοπαραγωγή των μέσων παραγωγής. Θα επανέλθω σ’ αυτό. Εκείνο που μας ενδιαφέρει επί του παρόντος, είναι πως η κύρια παραγωγική δύναμη και η κύρια πηγή προσόδων γίνεται σταδιακά δημόσια ιδιοκτησία και τείνει προς το δωρεάν· πως η ιδιωτική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής και άρα και το μονοπώλιο της προσφοράς γίνονται σταδιακά αδύνατα· πως έτσι η επιρροή του κεφαλαίου στην κατανάλωση χαλαρώνει και πως η κατανάλωση μπορεί να χειραφετηθεί από την προσφορά εμπορευμάτων.
Πρόκειται για μια ρήξη που υποσκάπτει τα θεμέλια του καπιταλισμού. Ο αγώνας ανάμεσα στα «ιδιόκτητα λογισμικά» και τα «ελεύθερα λογισμικά» (ελεύθερα, «free» σημαίνει επίσης στα αγγλικά «δωρεάν») ήταν το εναρκτήριο λάκτισμα της κεντρικής διαμάχης της εποχής. Επεκτείνεται και προεκτείνεται στον αγώνα ενάντια στην εμπορευματοποίηση των πρωταρχικών μορφών πλούτου –η γη, οι σπόροι, το γονιδίωμα, τα πολιτιστικά αγαθά, οι γνώσεις και οι κοινές δεξιότητες που συγκροτούν την καθημερινή κουλτούρα και οι οποίες είναι πρότερες της ύπαρξης της κοινωνίας. Από την τροπή που θα πάρει αυτός ο αγώνας εξαρτάται η πολιτισμένη ή η βάρβαρη μορφή που θα λάβει η έξοδος από τον καπιταλισμό.
Αυτή έξοδος προϋποθέτει απαραίτητα πως θα χειραφετηθούμε από την επιρροή που ασκεί το κεφάλαιο πάνω στην κατανάλωση και από το μονοπώλιο των μέσων παραγωγής. Σημαίνει την αποκαταστημένη ενότητα του υποκειμένου της παραγωγής και του υποκειμένου της κατανάλωσης και άρα την αυτονομία που θ’ ανακαλύψουμε μέσω του καθορισμού των αναγκών μας και του τρόπου ικανοποίησής τους.
Το αξεπέραστο εμπόδιο που είχε στήσει ο καπιταλισμός σ’ αυτήν την πορεία ήταν η ίδια η φύση των μέσων παραγωγής που χρησιμοποιούσε: εγκαθίδρυαν μια μεγαμηχανή στην οποία όλοι ήμασταν υπηρέτες και η οποία μας υπαγόρευε τους στόχους που έπρεπε να ακολουθήσουμε και το βίο που έπρεπε να διάγουμε. Αυτή η περίοδος φτάνει στο τέλος της. Τα μέσα της αυτοπαραγωγής υψηλής τεχνολογίας κάνουν τη βιομηχανική μεγαμηχανή θεωρητικά απαρχαιωμένη.
Ο Κλαούντιο Πράντο επικαλείται την «ιδιοποίηση των τεχνολογιών» καθώς το κοινό κλειδί για όλες, η πληροφορική, είναι ιδιοποιήσιμη απ’ όλους. Γιατί, όπως ζητούσε ο Ιβάν Ίλλιτς, «ο καθένας μπορεί να τη χρησιμοποιήσει χωρίς δυσκολία όσο συχνά ή όσο σπάνια θέλει… χωρίς η χρήση στην πραγματικότητα να καταπατά την ελευθερία του άλλου να κάνει το ίδιο»· γιατί αυτή η χρήση (πρόκειται για τον ορισμό των συμβιωτικών μέσων από τον Ίλλιτς) «παροτρύνει την προσωπική ολοκλήρωση» και αυξάνει την αυτονομία όλων. Ο ορισμός που δίνει ο Πέκα Χιμάνεν στην «Ηθική του Χάκερ» είναι πολύ κοντινός: ένας τρόπος ζωής που προτάσσει τις χαρές της φιλίας, του έρωτα, της ελεύθερης συνεργασίας και της προσωπικής δημιουργικότητας».
Τα υψηλής τεχνολογίας μέσα, ήδη υπάρχοντα ή εν αναπτύξει, γενικά συγκρίσιμα με τα περιφερειακά του υπολογιστή, μας προσανατολίζουν προς ένα μέλλον όπου πρακτικά καθετί απαραίτητο και επιθυμητό θα μπορεί να παράγεται σε συνεργατικά ή κοινοτικά εργαστήρια· όπου οι δραστηριότητες της παραγωγής θα μπορούν να συνδυάζονται με τη μάθηση και τη διδασκαλία, με τον πειραματισμό και την έρευνα, με τη δημιουργία νέων γεύσεων, αρωμάτων και υλικών, με την επινόηση νέων μορφών και τεχνικών γεωργίας, κατασκευής, ιατρικής κ.λπ.
Τα κοινοτικά εργαστήρια αυτοπαραγωγής θα είναι διασυνδεδεμένα σε παγκόσμια κλίμακα για να μπορούν να ανταλλάζουν ή να κοινοποιούν τις εμπειρίες, τις επινοήσεις, τις ιδέες και τις ανακαλύψεις τους. Η εργασία θα παραγάγει κουλτούρα και η αυτοπαραγωγή θα αποτελεί ένα μέσο προσωπικής ανάπτυξης.
Δύο συγκυρίες συνηγορούν υπέρ ενός τέτοιου τύπου ανάπτυξης. Η πρώτη είναι πως υπάρχουν πολλές ικανότητες, ταλέντα και δημιουργικότητα που η καπιταλιστική οικονομία δε μπορεί να χρησιμοποιήσει. Αυτό το πλεόνασμα ανθρώπινων πόρων δε μπορεί να γίνει παραγωγικό παρά μέσα σε μια οικονομία όπου η παραγωγή πλούτου δεν υποτάσσεται σε κριτήρια αποδοτικότητας. Η δεύτερη είναι πως «η δουλειά είναι ένα είδος υπό εξαφάνιση».
Δε λέω πως αυτές οι ριζικές μεταμορφώσεις θα πραγματοποιηθούν. Λέω μονάχα πως για πρώτη φορά, μπορούμε να επιθυμούμε να πραγματοποιηθούν. Τα μέσα υπάρχουν όπως και οι άνθρωποι που δουλεύουν μεθοδικά. Είναι πιθανό να αναδημιουργήσουν πρώτοι οι Νοτιοαμερικάνοι ή οι Βορειοαφρικάνοι, στα φτωχά προάστια των ευρωπαϊκών πόλεων, τα εργαστήρια αυτοπαραγωγής των φαβελών ή των πόλεων απ’ όπου κατάγονται.»

__

Πηγή: enallaktikos.gr

 socialpolicy.gr

Η καπιταλιστική κρίση και το αδιέξοδο της κοινωνίας

by Αμετανόητος

του Θεόδωρου Σταυρόπουλου

σημ.Αμετανόητου: Το άρθρο είναι από το 1996 !!! Κάποιοι τα γράφανε και προειδοποιούσαν από τότε…Ποιοί άκουγαν ;

1ον. Η ανθρωπότητα διέρχεται την κρίση παρακμής τον καπιταλιστικού συστήματος.Βασικό σύμπτωμα της καπιταλιστικής παρακμής είναι η υπερσυσσώρευση του πλούτου και η υπερσυγκεντροποίηση του κεφαλαίου στα χέρια μιας απειροελάχιστης ολιγαρχίας.

Έχουν δημοσιευθεί ήδη τα ακόλουθα στοιχεία:

«358 κροίσοι από διάφορες χώρες έχουν εισοδήματα ανώτερα από τα εισοδήματα μιας σειράς κρατών στα οποία κατοικεί το 45% του πληθυσμού της γης, δηλ. 2,7 έως 3 δισεκατομμύρια άνθρωποι.

Το ευπορότερο 1% του πληθυσμού των ΗΠΑ απολαμβάνει το 40% του πλούτου.

Το ευπορότερο 20% νέμεται το 80% του πλούτου των ΗΠΑ. Στη Βρετανία και την Αυστραλία το 20% του πληθυσμού έχει εισόδημα δεκαπλάσιο από το εισόδημα του 20% των φτωχότερων.

Οι χώρες του τρίτου κόσμου γίνονται φτωχότερες σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία του 1980, ενώ φτωχαίνουν σχετικά εύπορες χώρες, όπως ο Καναδάς, η Ισλανδία, η Φινλανδία, η Σουηδία κ.ά.».1

Τα εκατομμύρια των εργαζομένων και των ανέργων φτωχαίνουν διαρκώς, ενώ μεγάλα τμήματα των πληθυσμών στις πέντε ηπείρους ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας.

Αντίθετα η υπερσυσώρρευση του πλούτου στα χέρια της πιο κτηνώδους και αδίσταχτης ολιγαρχίας, της καπιταλιστικής ολιγαρχίας, λαμβάνει διαστάσεις Λεβιάθαν.

Εκ των στοιχείων του ΟΟΣΑ, αρκετά ύποπτου για την μη δημοσίευση – δηλαδή για την απόκρυψη – πολλών δεδομένων, σταχυολογούμε τα ακόλουθα:

Οι πεντακόσιες μεγαλύτερες εταιρίες σημείωσαν αύξηση κερδών κατά 15% ενώ ο αριθμός των εργαζομένων τους αυξήθηκε στο μηδαμινό επίπεδο του 1,8%. Παράλληλα αρκετές καπιταλιστικές εταιρίες προχώρησαν σε μαζικές απολύσεις. Από τις εταιρίες αυτές, που οι τρεις πρώτες είναι Ιαπωνικές, οι 153 είναι Αμερικάνικες, οι 142 Ιαπωνικές και ακολουθούν Γαλλικές, Γερμανικές, Βρετανικές κ.ά.2.

2ον. Παράλληλο φαινόμενο της εποχής μας είναι εκείνο της υπερσυσσώρευσης των χρηματικών κεφαλαίων στα χέρια μιας απειροελάχιστης διεθνούς χρηματιστικής ολιγαρχίας του πλούτου.

Εδώ δεν πρόκειται για την ενδογενή τάση της συγκεντροποίησης του σταθερού κεφαλαίου (μηχανήματα – μέσα παραγωγής γενικότερα) μαζί με τα αναγκαία για τις επενδύσεις χρηματικά κεφάλαια, αλλά για τη διαμόρφωση μιας νέας ολιγαρχικής ομάδας μέσα στη διεθνή καπιταλιστική τάξη, εκείνης των δισεκατομμυριούχων δολαριούχων, που ο σχηματισμός τους πραγματοποιείται εκτός και υπεράνω πάσης παραγωγής. Τα άτομα αυτά διεθνώς ανήρχοντο σε 147 προ δεκαετίας, αυξήθηκαν σε 274 προ πενταετίας και σήμερα ανέρχονται σε 447. Αυτό σημαίνει συγκέντρωση αυξανομένου όγκου δισεκατομμυρίων δολαρίων σε ελάχιστα χέρια και αφαίρεση τους από το εισόδημα εκατοντάδων εκατομμυρίων εργαζομένων.

Τα ακόλουθα στοιχεία είναι ενδεικτικά και δημοσιεύτηκαν στο Βήμα της 25ης Αυγούστου 1996.

Ο Ονίλιαμ Χέυρι Γκέϊτς (ΗΠΑ) είναι κάτοχος περιουσίας 18 δις. δολαρίων ήτοι μεγαλυτέρου ποσού από το ΑΕΠ της Συρίας.

Ο Ουόρεν Μπάφετ (ΗΠΑ): περιουσία 14,5 δις. δολαρίων, που ξεπερνά το ΑΕΠ του Ισημερινού (14,4 δις. δολάρια).

Ο Πάουλ Ζάχερ (Ελβετία): περιουσία 13,5 δις. δολαρίων που ισοδυναμεί με το ΑΕΠ της Γουατεμάλας.

Ο Αλ Σάον Κι (Χουγκ Κουγκ): περιουσία 12,7 δις. δολάρια, ισοδύναμο με το ΑΕΠ του ΒιετΝαμ.

Ο ΑίΚαΣίυγκ (Χουγκ Κουγκ): περιουσία 10,6 δις. δολάρια.

Εν συνεχεία το Βήμα της 25 Αυγούστου 1996 δημοσιεύει τα στοιχεία για 53 περαιτέρω περιπτώσεις δισεκατομμυριούχων του δολαρίου. Επί των στοιχείων αυτών και πλείστων άλλων στηρίζεται η θεωρητική μου θεμελίωση ότι ο σημερινός διεθνής καπιταλισμός παράλληλα με το παραγωγικό του σκέλος, παραγωγής εμπορευμάτων (μέσων παραγωγής και κατανάλωσης) έχει αναπτύξει ως κακοήθη όγκο το παρασιτικό του σκέλος, δια του οποίου τεράστια ποσότητα της παραγόμενης υπεραξίας την σπαταλά στην κερδοσκοπία των χάρτινων τίτλων, αλλά και στις υπερπολυτελείς καταναλωτικές δραστηριότητες της παρασιτικής τάξης των μεγιστάνων της ολιγαρχίας.

Αυτή η τελευταία έχει εντελώς αποχωρισθεί από κάθε απασχόληση. Ασχολείται μόνο με τον καταναλωτικό της παρασιτισμό και με τη βιολογική της αποσύνθεση.

Αυτός ο αποχωρισμός των ιδιοκτητών μεγιστάνων, (ιδιοκτητών από νομική άποψη), από τη διεύθυνση της καπιταλιστικής παραγωγής και η ανάληψις των διευθυντικών και διαχειριστικών απασχολήσεων από τους διευθυντές οργανωτές (managers) δεν αλλάζει το βασικό καπιταλιστικό χαρακτήρα της σημερινής βιομηχανικής ταξικής κοινωνίας και καθόλου δεν την μεταβάλλει σε κοινωνία μισθωτών – «διευθυντών» (managers), όπως ισχυρίζονται ορισμένες σχολές της κοινωνιολογίας.

3ον. Οι μεγάλες αποφάσεις επί της διεθνούς οικονομικής πολιτικής λαμβάνονται από μεγάλους οργανισμούς κλασικού καπιταλιστικού χαρακτήρα όπως η Διεθνής Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, που βρίσκονται σε συνεργασία και συντονίζουν την οικονομική αλλά και την πολιτική δραστηριότητα των οικονομικών και πολιτικών συγκροτημάτων διεθνούς εμβέλειας, όπως λ.χ. το τραπεζοβιομηχανικό συγκρότημα παραγωγής και εμπορίας όπλων, κ.ά.

Αντίστοιχη, αλλά συνοριακώς οριοθετημένη είναι και η πρωτοβουλία λήψης των ανωτάτων αποφάσεων των αντιστοίχων οργάνων των εθνικών καπιταλιστικών κρατών.

Οι κάστες των γραφειοκρατών και των τεχνοκρατών αποτελούν εκτελεστικά όργανα εφαρμογής των ανωτάτης τάξεως αποφάσεων των οργάνων της διεθνούς καπιταλιστικής ολιγαρχίας.

1. Υπερεθνικά όργανα ιμπεριαλιστικού ολοκληρωτισμού

Όταν μιλάμε για υπερσυγκεντροποιηση του κεφαλαίου δεν εννοούμε μόνο την ενδογενή τάση του προς τη συσσώρευση και συγκεντροποίηση στα χέρια της καπιταλιστικής ολιγαρχίας μέσω του ανταγωνισμού των επιχειρήσεων, στον οποίον (ανταγωνισμό) επιβιώνουν οι εφοδιασμένοι με επάρκεια παγίων κεφαλαίων ή χρηματικών «αποθεμάτων» προς επένδυση, προκειμένου να αναπτύξουν το σταθερό κεφάλαιο, δηλ. τα νέα μέσα παραγωγής του μηχανικού αυτοματισμού. Το φαινόμενο αυτό είναι ήδη γνωστό από την πρώτη ιστορική εμφάνιση του καπιταλισμού, και έχει ήδη εκτεθεί με ενάργεια και επιστημονική πληρότητα.3 ·4

Στη σημερινή μετα«κομμουνιστική» φάση ο διεθνής καπιταλισμός επιχειρεί να προγραμματίσει εκ των άνω τη συσσώρευση και την υπερσυγκεντροποιηση του κεφαλαίου, όχι στην παραδοσιακή κλίμακα του ανταγωνισμού των καπιταλιστών στο λεγόμενο «στίβο» (!!!) της διεθνούς αγοράς κεφαλαίων και εργασίας, αλλά σε υπερεθνική κλίμακα, ερήμην της πολιτικής βούλησης των καπιταλιστικών κυβερνήσεων, και με παραμερισμό των οποιωνδήποτε ειδικών προγραμματισμών καπιταλιστικής «ανάπτυξης», είτε εθνικών είτε περιφερειακών.

Για την ολοκλήρωση των στόχων της υπερεθνικής ιμπεριαλιστικής συγκεντροποίησης του κεφαλαίου υπάρχουν και λειτουργούν όργανα και κέντρα λήψης αποφάσεων διεθνούς οικονομικής πολιτικής. Πρόκειται περί των οργανισμών της Διεθνούς Τράπεζας (ΔΤ) και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ).

Θεμελιώδη αξιώματα για την κυκλοφορία των χρηματικών κεφαλαίων εις τη διεθνή αγορά των κεφαλαίων είναι σήμερα τα ακόλουθα: ι Ιόν ταχεία απόσβεση του κεφαλαίου, 2ον ελαχιστοποίηση των εξόδων κυκλοφορίας, 3ον μεγιστοποίηση του κέρδους, 4ον κατάργηση του κοινωνικού κράτους.

Και στον τομέα των παραγωγικών επενδύσεων, ακόμη και των πλέον εκμεταλλευτικών, είναι αδύνατη η συνύπαρξη των στοιχείων αυτών του παρασιτισμού και της χωρίς όρια εκμετάλλευσης της εργασιακής δύναμης.

Για το λόγο αυτό οι πλούσιοι κάτοχοι χρηματικών κεφαλαίων, κατά ένα σοβαρό ποσοστό δεν προβαίνουν σε παραγωγικές επενδύσεις αλλά επιδίδονται εις την κερδοσκοπία δια των παιγνίων στα χρηματιστήρια και εις επενδύσεις σε παρασιτικές υπηρεσίες, όπως είναι τα καζίνα.

Ενδεικτικά αναφέρουμε τον ισχυρό ανταγωνισμό των κρατών της Ευρωπαϊκής Μεσογείου (Ελλάδος, Ιταλίας, Ισπανίας) για την προσέλκυση και την εγκατάσταση καζίνων εις το έδαφος τους. Η κυβέρνηση Σημίτη αναδείχτηκε η αποτελεσματικότερη στον τομέα αυτό, της επιβολής της εξωπαραγωγικής, παρασιτικής κερδοσκοπίας.

1. Αποβιομηχάνιση – ανεργία Η αποβιομηχάνιση της Ευρώπης και η βιομηχανική στασιμότητα των ΗΠΑ, Καναδά και Ωκεανίας σε συνδυασμό με την εκβιομηχάνιση των χωρών της Ν. Α. Ασίας είναι το αποτέλεσμα μιας στρατηγικής υπονόμευσης των δικαιωμάτων και του εισοδήματος των εργαζομένων. Αξονες της στρατηγικής αυτής του κεφαλαίου είναι:

Ιόν Κατάργηση των δημοσίων επιδοτήσεων και του ελέγχου των τιμών.

2ον Μείωση των δημοσιονομικών δαπανών, κυρίως εκείνων που αφορούν την κοινωνική πολιτική και την παιδεία.

3ον Δραστική μείωση του αριθμού και των αμοιβών των υπαλλήλων.

4ον Πτώση των δημοσιονομικών προεισπράξεων από τις καπιταλιστικές επιχειρήσεις και τα υψηλά εισοδήματα.

5ον Ιδιωτικοποίηση του δημόσιου τομέα.

6ον Αποδιάρθρωση των όρων εργασίας.5

Οι σημερινοί καπιταλιστές αφέντες του πλανήτη έχουν ήδη επιβάλλει την πιο πάνω πολιτική στην Ευρώπη σε συνδυασμό με το δηλητήριο της αποβιομηχάνισης και της ανεργίας.6

Η επίθεση είναι χωρίς προηγούμενο και για πρώτη φορά συντονισμένη. Όλες οι εξουσίες, η πολιτική, η διοικητική, η εργοδοσία, οι «διανοούμενοι» (τύπου Levie, Charbonet κ.ά.) και τα λεγόμενα «μέσα ενημέρωσης» (διάβαζε: μέσα αποπληροφόρησης και συσκότισης), έχουν κινητοποιηθεί για να επιχειρήσουν να επιβάλλουν, χωρίς κοινωνική εξέγερση, μια «νέα μαζική δόση» καπιταλιστικής αναλγησίας και σκληρότητας, συνδυασμένη με βαρύτατες «θυσίες» των εργαζομένων.7

Εξ’ άλλου οι προτεραιότητες της «Επιτροπής των Βρυξελλών» συνίστανται, α) στη βίαιη και απότομη ιδιωτικοποίηση των επιχειρήσεων του δημόσιου τομέα (τηλεπικοινωνίες, ηλεκτρική ενέργεια, σιδηροδρομικές και αεροπορικές συγκοινωνίες, ακόμη και τις ταχυδρομικές υπηρεσίες), β) και παράλληλα, εν ονόματι της συνθήκης του Μάαστριχτ, στην προώθηση της εφαρμογής στην πράξη του «ενιαίου ευρωπαϊκού νομίσματος» από 1.1.1999. Αυτό βεβαίως θα σημάνει τη πιο πέρα μεγιστοποίηση των καπιταλιστικών υπερκερδών υπέρ της προνομιούχου χρηματιστικής μειοψηφίας και ταυτόχρονα την οικονομική καταβαράρθρωση των εργαζομένων, μέσα από τις πολιτικές λιτότητας και συρρίκνωσης του κοινωνικού κράτους («μείωσης των δημοσιονομικών ελλειμμάτων») και υψηλών επιτοκίων, που απαιτεί για τις περισσότερες χώρες η «νομισματική σύγκλιση».

Όμως η πολιτική της αποβιομηχάνισης, του στυγνού εξωπαραγωγικού μονεταρισμού και του απόλυτου οικονομικού φιλελευθερισμού στην αγορά κεφαλαίων και εργασιακής δύναμης έχει ήδη οδηγήσει στη διόγκωση της ανεργίας.

Τα δημοσιευθέντα μέχρι τώρα στοιχεία ανεβάζουν τους απόλυτα ανέργους στο επίπεδο των δέκα οχτώ εκατομμυρίων (18.000.000) προσώπων8 στην Ευρώπη.

Εδώ όμως πρέπει να διευκρινισθεί ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ανέργων στην Ευρώπη είναι επί κεφαλής οικογενειών. Συνεπώς ο αριθμός των 18.000.000 πρέπει τουλάχιστον να τριπλασιασθεί προκειμένου να υπολογισθεί ο αληθινός αριθμός των προσώπων που βρίσκονται σε στέρηση και ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, λόγω της ανεργίας των 18.000.000 ανέργων. Έτσι ο αριθμός των απολύτως στερουμένων των απαραίτητων προς το ζειν ανέρχεται κατά ορθόν υπολογισμό στο επίπεδο των 60.000.000 προσώπων, στη Δυτική Ευρώπη.

Ο αριθμός είναι τρομακτικός και όμως είναι αληθινός.

Όμως η τραγωδία της ανεργίας και της απόλυτης στέρησης παρουσιάζει ακόμη περισσότερο κακοήθη διόγκωση. Πραγματικά: «ούτε το ενδιάμεσο θέρος των ολυμπιακών αγώνων ούτε η θερινή ραστώνη δεν διασκέδασαν την αγωνία των πολιτών. Περιίπταται στον αέρα, στη Γαλλία, σαν ένα άρωμα εξέγερσης… η έκρηξη απειλεί.. ..Η ρίζα της οργής είναι η ανεργία. Ο αριθμός των απολύσεων ξεπερνά κατά μέσον όρο τις 35.000 μηνιαίως. Μία κοινωνική αιμορραγία που αγγίζει σκανδαλώδη ποσοστά κυρίως στην πλεκτοβιομηχανία, εις τα άγροτο – διατροφικά είδη, εις τα ηλεκτρικά είδη οικιακής χρήσης, εις το αυτοκίνητο, εις την οικοδομή. Στον τελευταίο αυτό τομέα εξαφανίστηκαν μέσα σ’ ένα χρόνο 24.000 θέσεις εργασίας, ενώ στον τομέα παραγωγής ενδυμάτων κατεστράφησαν 15.000 θέσεις εργασίας μέσα σ’ ένα εξάμηνο. .. Η Γαλλία έχει ήδη χάσει περισσότερες από 1.800.000 βιομηχανικές θέσεις εργασίας και το ποσοστό ανεργίας ξεπερνά το 12,3%, που συνιστά μοναδική ιστορική επίδοση».9

Επιπρόσθετα οι τράπεζες ετοιμάζουν κατάργηση 40.000 θέσεων εργασίας και παρόμοια σφαγή επέρχεται και στον τομέα των ασφαλιστικών εταιρειών. Εξ’ άλλου στις εξοπλιστικές βιομηχανίες ετοιμάζεται σφαγή απολύσεων και κατάργηση 50.00075.000 θέσεων, δηλ. το 24% του εργασιακού δυναμικού. Εξ’ αυτών οι 15.000 θέσεις αφορούν τα στελέχη της εξοπλιστικής βιομηχανίας, τεχνολογικά και διοικητικά. Η κατάσταση αυτή οδηγεί στον οικονομικό θάνατο των εργαζομένων. Σε μερικά λιμάνια της Μάγχης, στο Χερβούργο, στην Brest ο αναβρασμός έχει φτάσει στην πληρότητα του. Όσον αφορά το δημόσιο τομέα στη Γαλλία, ήδη ο τέως πρωθυπουργός Edouard Balladur ενθάρρυνε την κυβέρνηση Juppe να προχωρήσει στην κατάργηση 20.000 θέσεων κατ’ έτος.10

Η κοινωνική κατάσταση κυμαίνεται μεταξύ του πεσιμισμού, της κοινωνικής αγανάκτησης και της εξέγερσης. Ο Ignacio Ramonet περιγράφει ως εξής την κατάσταση: «Όλο και περισσότερο οι πολίτες πείθονται ότι η δημόσια διαχείριση από τους Jacques Chirac και Alain Juppe είναι αναποτελεσματική και επιβλαβής. Εις τους δυσαρεστημένους της εξέγερσης του Δεκέμβρη 1995″ προστίθενται έκτοτε μαζικά οι μεσαίες τάξεις, χτυπημένες από το διαρκές μαστίγωμα της αύξησης των φόρων, που βλέπουν τα παιδιά τους να χτυπιούνται με τη σειρά τους από την ανεργία, ενώ διαπιστώνουν ότι οι συντάξεις τους εξανεμίζονται. Η απότομη πτώχευση τους – μέγιστο κοινωνιολογικό φαινόμενο αυτής της δεκαετίας – τις κατατάσσει μεταξύ των θυμάτων της κοινωνικής ρήξης… Ο πεσιμισμός αυξάνει: 80% των Γάλλων δεν πιστεύει πλέον σε μία οικονομική καλυτέρευση. Η αύξηση της παραγωγής δεν θα ξεπεράσει το μηδαμινό ποσοστό του 1,3%. Το διαθέσιμο εισόδημα θα ελαττωθεί για πρώτη φορά στην τελευταία πεντηκονταετία. Εξ’ άλλου ο αριθμός των επιχειρήσεων που χρεοκοπούν ανέρχεται στο πρώτο εξάμηνο του 1996 στο επίπεδο των 34.000, που σημαίνει 11% υψηλότερο από την προηγουμένη χρονιά ενώ έχει την τάση να αυξάνεται».12

Στην υπόλοιπη Ευρώπη η κατάσταση γίνεται εξίσου καταθλιπτική. Στο Βέλγιο, στη Γερμανία, στη Βρετανία, στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 18.000.000 ανέργων και των 60.000.000 απόλυτα φτωχών, οι μαζικές απολύσεις συνεχίζονται.

Ενδεικτικά αξίζει να αναφέρουμε: Η Deutsche Telekom καταργεί 70.000 θέσεις εργασίας, η Volkswagen καταργεί 30.000 θέσεις, η Daimner Benz καταργεί 15.000 θέσεις, η National Westminster 15.000, η Gloxo 7.000 θέσεις, η Telefonica d’ Italia 7.000 θέσεις, η Iberia 5.200, η Olivetti 5.000 κ.λπ.

Παντού η ανεργία και η υποαπασχόληση εκτείνεται, οι μισθοί μπλοκάρονται και οι κοινωνικοί προϋπολογισμοί μειώνονται δραστικά στο όνομα του ιεροάγιου «εκσυγχρονισμού».

1. Η επαναστατική προοπτική Το σύστημα της καπιταλιστικής βαρβαρότητας οδηγεί την ανθρωπότητα σε αδιέξοδη καταστροφή. Έσχατη εκδήλωση παραλογισμού είναι οι πολλαπλές εγκληματικές δράσεις βλάβης ή και καταστροφής του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος.

Η ανθρωπότητα υπό την καπιταλιστικήν ηγεμονία προσφέρει την εικόνα ενός υποκειμένου αντιφατικού και παράλογου, διακατεχόμενου από τη μανία της αυτοκαταστροφής. Και όμως οι μόνοι υπεύθυνοι για το σημερινό αδιέξοδο βαρβαρότητας· και καταστροφής είναι η διεθνής καπιταλιστική ολιγαρχία, οι επί μέρους «εθνικές» ολιγαρχίες, και οι κυβερνήσεις μαζί με τους συγκροτούντες την ηγετική γραφειοκρατική στελέχωση των κρατικών υπηρεσιών, των δημοσίων οργανισμών και των μεγάλων οικονομικών συγκροτημάτων ιδιωτικών και δημοσίων.

Αυτή η κοινωνική καταστροφή των εργαζομένων είναι δυνατό να μείνει χωρίς άμεση και δραστική αντεπίθεση; Η διεθνής καπιταλιστική ηγεσία και οι κυβερνήσεις της υπολογίζουν ότι μπορούν εις το διηνεκές να ελέγχουν τις εξεγέρσεις και να τις απορροφούν ή εν ανάγκη να τις καταστέλλουν με την κρατική και την παρακρατική βία.

Διαθέτουν προς τούτο, (πέραν του γιγαντιαίου αστυνομικού στρατιωτικού δικαστικού μηχανισμού καταστολής και των ιδεολογικών μηχανισμών του κράτους), ισχυρά ιδρύματα κατάρτισης στελεχών στις πολιτικές θεωρίες και στη στρατηγική. Πρόκειται για αυτόνομους κρατικούς οργανισμούς παραγωγής διπλωματικών, διοικητικών και στρατιωτικών στελεχών, που είναι εντελώς ανεξάρτητοι από τα Πανεπιστήμια, και από το σύστημα Εθνικής Παιδείας, που τελούν υπό τη διοικητική εποπτεία των υπουργείων Εσωτερικών, Εξωτερικών και Άμυνας. Για παράδειγμα, στη Γαλλία λειτουργούν τα ιδρύματα: Centre d’ etudes diplomatiques et strategiques (Κέντρο διπλωματικών και στρατηγικών μελετών), η παραδοσιακή Ecole militaire, αντίστοιχη προς τη δική μας Σχολή Ευελπίδων, η Ecole Nationale d’Administration, E.N.A., κ.ά.

Παράλληλα, η καπιταλιστική εξουσία ελέγχει απόλυτα τα γραφειοκρατικά συνδικάτα, μέσα στα οποία είναι σήμερα εγκλωβισμένη η εργατική τάξη και οι μισθωτοί σκλάβοι του κεφαλαίου, που παραμένουν ακόμα οργανωτικά και ιδεολογικά αιχμάλωτοι του καπιταλιστικού συστήματος.

Τέλος στην υπηρεσία του καπιταλιστικού συστήματος λειτουργούν και τα παραδοσιακά κόμματα της αριστεράς (σοσιαλδημοκρατικά και «κομμουνιστικά»).

Η συνέχιση της καπιταλιστικής κυριαρχίας δεν είναι, εντούτοις, δυνατόν να διαιωνιστεί, χωρίς να βαθύνει ακόμη περισσότερο την παρακμή της ανθρωπότητας. Μόνη διέξοδος από την αποσύνθεση του καπιταλιστικού συστήματος και το αδιέξοδο των ανθρωπίνων κοινωνιών, είναι η άμεση πραγματοποίηση και ο θρίαμβος της σοσιαλιστικής επανάστασης στην πιο προχωρημένη περιοχή του πλανήτη, δηλαδή στα βιομηχανικά κράτη.

Συνεπώς η προετοιμασία για τη νικηφόρα πορεία που θα οδηγήσει στην έκρηξη της επανάστασης συνιστά το επείγον και άμεσο καθήκον της παρούσας περιόδου. Το καθήκον αυτό πρέπει να λυθεί ταχύτατα εδώ και τώρα. θεμελιώδης έλλειψη της σημερινής ιστορικής στιγμής είναι, εντούτοις, η απουσία του επαναστατικού υποκειμένου, του επαναστατικού κόμματος νέας μορφής και νέου περιεχομένου, για τη νικηφόρα πραγματοποίηση της σοσιαλιστικής επανάστασης.

Το καθήκον προώθησης της σοσιαλιστικής επανάστασης συμπυκνώνεται, επομένως, στην επείγουσα πολιτική και οργανωτική εργασία για το σχηματισμό του επαναστατικού κόμματος, νέας μορφής και νέου περιεχομένου ως προς το πρόγραμμα, τη στρατηγική και την τακτική.

Στην παρούσα προεισαγωγική εργασία επιθυμώ να θέσω ορισμένες θεμελιώδεις συνιστώσες αρνητικού χαρακτήρα, που αφήνουν ελεύθερη την πορεία της πολιτικής θεωρίας για τον προσδιορισμό του θετικού περιεχομένου του επαναστατικού κόμματος.

Πρώτον. Το επαναστατικό κόμμα δεν πρέπει να έχει ιεραρχική εξουσιαστική δόμηση αλλά οριζόντια δημοκρατική.

Δεύτερον: Η εκάστοτε «ηγεσία» δεν πρέπει να συντίθεται από μόνιμους επαγγελματίες «ηγέτες», αλλά από εναλλασσόμενα πρόσωπα αγωνιστές της βάσης, έτσι ώστε όλοι οι οργανωμένοι αγωνιστές να αποκτούν εμπειρίες και ικανότητες επί όλων των λειτουργιών του επαναστατικού αγώνα, από τις καθαρά τεχνικό υλικές μέχρι τις πιο συνθετικές πολιτικοφιλοσοφικές, κοινωνιολογικές και πολιτιστικές.

Τρίτον: θα υπάρχει συγκρότηση σχολών επί όλων των επιστημών και της πρακτικής εξάσκησης που σχετίζονται με τον αντικαπιταλιστικό απελευθερωτικό αγώνα.

Τέταρτον. Όλοι οι αγωνιστές θα θητεύουν στο σύνολο της επαναστατικής ουμανιστικής παιδείας, θεωρητικής και πρακτικής. Έτσι καταργείται η κατασκευή ειδικών αναντικατάστατων «επαγγελματιών» επαναστατών που αποτελούν το έμβρυο του απεχθούς γραφειοκρατικού εξουσιαστικού εκφυλισμού του επαναστατικού κόμματος.

Πέμπτον: Το επαναστατικό κόμμα θα έχει επεξεργασθεί το άμεσο επαναστατικό πρόγραμμα για τη σοσιαλιστική επανάσταση για τα βιομηχανικά αστικά κράτη και το μεταβατικό πρόγραμμα για τα μη επαρκώς εκβιομηχανισμένα κράτη. Η Ελλάδα εντάσσεται εις τα ανεπτυγμένα κεφαλαιοκρατικά κράτη, βιομηχανικά και εφοπλιστικά.

Έκτον: Για τα βιομηχανικά κράτη το ιστορικό καθήκον συνίσταται στην άμεση πραγματοποίηση της σοσιαλιστικής επανάστασης. Τα θεμέλια της θα είναι:

• Κοινωνικοποίηση των μεγάλων μέσων παραγωγής, μεταφοράς και πίστης.

• Άμεση Δημοκρατία των παραγωγών πολιτών.

• Άμεση εφαρμογή του συστήματος της πολυεπιστημονικής ανθρωπιστικής παιδείας.

Έτσι μπαίνει το ζήτημα με επιτακτική αναγκαιότητα.

---

1. Νέα Προοπτική, 20 Ιουλίου 1996, φύλλο 152, σς. 1 θ 7.

2.Ο.π.

1. David Ricardo: Des principes del’ economie politique et del’ impot Paris, Flamarion, 1971, σς. 253263,311329.

• K. Marx: “Le Capital”, livre premier, septieme section, σς. 10651406, Editions Gallimard, Bibliotheque de la Pleiade, T. I. Paris, 1965.

• Le Monde Diplomatique, Ιούλιος 1996, σ. 9.

• «Les nouveux maitres du monde» εις Maniere De Voir, αριθ. 28, τριμηνιαία έκδοση της Monde diplomatique, και Monde diplomatique, Ιούλιος 1996, σ. 9.

• Στο ίδιο.

• Monde diplomatique, Ιούλιος 1996, σ. 9.

• Ignatio Ramonet: «Septemble rouge», (O Κόκκινος Σεπτέμβρης), Monde diplomatique, Αύγουστος 1996, σελ. 1, κύριο άρθρο.

• Le Figaro Magazine, 1η Ιούνη 1996 και Monde Diplomatique, όπ. π.

• Πρόκειται για τη δυναμική 15ήμερη απεργία με καταλήψεις των τόπων εργασίας των γαλλικών σιδηροδρόμων στο Ιο 15ήμερο του Δεκέμβρη 1995, η οποία έχει δώσει το πρωτοποριακό παράδειγμα των δυναμικών ταξικών αγώνων που ξεσπάνε στη βιομηχανική Ευρώπη εναντίον της εξουσίας του κεφαλαίου και του κράτους 12. Le Figaro Magazine, 1η Ιούνη 1996.

Πηγή: Περιοδικό Θέσεις,τεύχος 57, περίοδος: Οκτώβριος – Δεκέμβριος 1996

http://www.theseis.com/index.php?option=com_content&task=view&id=560&Itemid=29

πηγή:

http://bluebig.wordpress.com/2014/04/23/%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CF%80%CE%B9%CF%84%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%BA%CF%81%CE%AF%CF%83%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%84%CE%BF-%CE%B1%CE%B4%CE%B9%CE%AD%CE%BE%CE%BF%CE%B4%CE%BF/

Ιστορίες της Πέμπτης

(Κείμενο που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Στάχτες, στη στήλη Ιστορίες της Πέμπτης, στις 25 Απριλίου 2014)

Θυμάμαι τα μυωπικά κορίτσια των φέρι μπωτ του ’80. Μακριά μαλλιά και τζην ή φούστες-καθρεφτάκια.Με τη σοφία της Περσινής αρραβωνιαστικιάς ή της Ωραίας Ρεμέδιος στο ένα χέρι και στο άλλο ένα τοστ ζαμπόν-τυρί από το κυλικείο του Άγιος Μελέτιος.

Το νοστιμότερο τοστ του κόσμου.

Απόγευμα, Ρίο-Αντίριο, άνθρωποι χωμένοι στην παντόφλα.

Το λεωφορείο του ΚΤΕΛ μπρος πίσω, πίσω μπρος, κάποιο Γιώτα Χι έγερνε πάνω σε μια μοτοσυκλέτα.

Κάθε εποχή ένα μεγάλο μπλε φθινόπωρο με κυματάκι ελαφρώς ανησυχητικό (ειδικά για όσους ανησυχούν με το τίποτα) και χαμηλό βαρομετρικό όρεξης για πάρα κάτω.

Και τα αγόρια – φοιτητές, φαντάροι, εργαζόμενοι σε λογιστικά γραφεία ή γραφεία κηδειών – που άπλωναν τα άρβυλα στους πλαστικούς καναπέδες κι έπιαναν θέση για τρεις.

Περήφανοι για τον αντρισμό τους.

Στα χέρια τους τίποτα. Στα μάτια η ανάγκη της καλοπέρασης με τρόπο σχεδόν εκφοβιστικό.

Κάποτε είχα δει και μια παρέα αστυνομικών, με μπλε στολές και χρυσά κουμπιά, και σειρήτια.

Έπιναν τούρκικο καφέ στο πλαστικό κυπελάκι, που όλο έλιωνε κι όλο τη γλίτωνε τελικά με λίγη παραμόρφωση στις ρίγες, πάνω πάνω.

Κάποιοι κάπνιζαν Καρέλια, οι προχωρημένοι Κάμελ ή Λάκι Στράικ.

Άλλοι με χειροποίητο πουλόβερ σε χρώμα σταχτί, σιωπηλό ιδρώτα στις μασχάλες τους και έναν έρωτα που δεν ευωδόθηκε στην άκρη των ματιών τους.

Στα μεγάφωνα, λαϊκά της Βίκυς Μοσχολιού και της Πόλυς Πάνου. Σε χαμηλή ένταση, βέβαια, να μην ενοχλείται η νύστα.

Τα θαύμαζα όλα αυτά τα παιδιά, παρότι βρισκόμασταν πάνω κάτω στην ίδια ηλικία.

Ακόμα και όσα χαρακτηριστικά διέθετα, ανέκαθεν τα αντίκρυζα με βλέμμα έκθαμβης ξένης.

Τα κορίτσια και τα αγόρια των φέρι μπωτ αποτελούσαν για μένα ξεχωριστή κοινωνική ομάδα.

Παρότι αταίριαστα με όσα είχα κατά νου, είχαν πάνω μου μια επίδραση πολύ συγκεκριμένη και σαφή.

Με έκαναν να πιστεύω στην εξομάλυνση των δακτύλων τους, έτσι όπως τα κοίταζα να καπνίζουν, να τρώνε, να διαβάζουν, να μην κάνουν τίποτα,

και διέλυαν τις υποψίες μου περί ανεπάρκειας πιανιστών στη χώρα.

Τους θαύμαζα μεμψίμοιρα και μαλθακά, και τους άφηνα να χτενίζουν μέσα μου αυτή την χωρίς ιδιαίτερη σημασία έμπνευση που όμως με ευχαριστούσε.

Πού και πού, ο βόμβος της τουρμπίνας του φέρι μπωτ, που κατά τόπους τρανταζόταν ποιος ξέρει πάνω σε ποιο υπόγειο ψυχρό ή θερμό ρεύμα (εγώ οραματιζόμουν θαλάσσια τέρατα και κοσμογονίες με θρήνους και τρόμο γερμανικού εξπρεσιονισμού στα πρώιμά του) έσπαγε στα δύο την ονειροπόληση και με επανέφερε με σχεδόν άσεμνο τρόπο στην πραγματικότητα.

Οι πιανίστριες μετρούσαν τα νωπά δευτερόλεπτα της διαδρομής που υπολείπονταν μέχρι τη στεριά ρίχνοντας βαριεστημένες ματιές στο μικρό τους ρολόι.

Οι πρίγκιπες των πλήκτρων κατέβαιναν οκτάβα και μιλούσαν μεταξύ τους με κάπως άκομψες φωνές.

Οι αστυνομικοί μου φαίνονταν τραχείς, απέλπιδες και καταδικασμένοι και ο καφετζής που φώναζε “τελευταία παραγγελία” μέσα από το κουβούκλιο με τη νέον λάμπα και μάζευε τα Τσακίρης που του είχαν πέσει στον πάγκο, θλιβερός.

Σε λίγο, ο Άγιος Μελέτιος, προστάτης των ραγιάδων και των ανομοιοκατάληκτων ταξιδευτών, αγκομαχούσε να δέσει στην προβλήτα μιας ψεύτικης άνοιξης, εξαφανίζοντας πλέον μέσα μου κάθε ελπίδα και κάθε χρονικό περιθώριο να πιστέψω πραγματικά πως η λύτρωση αυτού του κόσμου κρύβεται στις κλειδώσεις των δακτύλων κάποιων άγνωστων παιδιών και πως από τη μεριά τους θα επέλθει.

© Μαρία Πετρίτση
φωτο©Στράτος Φουντούλης, Ερμούπολη, Σύρος 2007

 http://thethreewishes.wordpress.com

Ελλάδα: Η πιο καταστροφική επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος διεθνώς

  “Το τελευταίο διάστημα, η Ελλάδα κατάφερε τη μεγαλύτερη δημοσιονομική διόρθωση που έχει γίνει ποτέ και μέσα στο πιο σύντομο διάστημα: Πέτυχε, μέσα σε τέσσερα χρόνια, μείωση του ελλείμματος της κατά 13% του σημερινού της ΑΕΠ. Αλλά για να το κάνει αυτό, υπέστη μείωση του ΑΕΠ της κατά 25%, τη μεγαλύτερη μείωση ΑΕΠ που έχει υπάρξει ποτέ διεθνώς από την Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του 30.”

Αντώνης Σαμαράς
Απόσπασμα από την επίσημη ομιλία του
για την ανάληψη της ευρωπαϊκής προεδρίας από την Ελλάδα

Επιτυχημένη, αποτυχημένη και καταστροφική δημοσιονομική διόρθωση
Με τον όρο 'δημοσιονομική διόρθωση' εννοούμε την προσπάθεια ισοστάθμισης των κρατικών εξόδων με τα κρατικά έσοδα ώστε να μειωθεί ή να εξαλειφθεί το δημόσιο έλλειμμα. Πρωτογενές είναι το έλλειμμα που δεν περιλαμβάνει τους τόκους για την εξυπηρέτηση του χρέους.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ από το 2013 το πρωτογενές έλλειμμα έχει εξαλειφθεί και η Ελλάδα εμφανίζει πρωτογενές πλεόνασμα, ως αποτέλεσμα της δημοσιονομικής διόρθωσης των τελευταίων ετών.

Σύμφωνα με τον Πρωθυπουργό της χώρας κ.Α.Σαμαρά και τον υπουργό Οικονομικών κ. Γ. Στουρνάρα, η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος είναι η μεγαλύτερη επιτυχία της κυβέρνησης τους. Αφήνουμε κατά μέρος το γεγονός ότι το δημόσιο δεν εξόφλησε το σύνολο των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του το 2013 και ως εκ τούτου τα έξοδα που παρουσιάζει δεν είναι ακριβή και άρα το πρωτογενές πλεόνασμα είναι επίσης, θεωρητικά, ανακριβές και προχωρούμε αποδεχόμενοι την ύπαρξη πραγματικού πρωτογενούς πλεονάσματος.

Εκτός και αν έχουν προσωπικά ο Πρωθυπουργός και ο υπουργός Οικονομικών πρόσβαση σε οικονομική βιβλιογραφία και οικονομικές θεωρίες άγνωστες στη διεθνή οικονομική και χρηματοοικονομική κοινότητα, πρέπει να θεωρήσουμε πως ο ορισμός ως 'επιτυχία' της δημιουργίας πρωτογενούς πλεονάσματος μέσω της δημοσιονομικής προσαρμογής που εφαρμόστηκε στην Ελλάδα', στηρίζεται σε αποκλειστικά δικά τους κριτήρια.

Με βάση τη γνωστή βιβλιογραφία και τις ευρέως αποδεκτές θεωρίες, οι οικονομολόγοι χωρίζουν τις δημοσιονομικές διορθώσεις σε επιτυχημένες και αποτυχημένες βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων. Για να θεωρηθεί μία δημοσιονομική διόρθωση επιτυχημένη πρέπει:

l  (α) “όχι μόνο να μειωθεί σημαντικά το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ αλλά και
l  (β) “να επιταχυνθεί η οικονομική δραστηριότητα χάρη στα διορθωτικά μέτρα” (*1).
Στην περίπτωση της Ελλάδας, όμως, η δημοσιονομική διόρθωση συνοδεύτηκε από τη μεγαλύτερη εκτόξευση χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ που καταγράφηκε ποτέ εν καιρώ ειρήνης μέσα σε διάστημα τεσσάρων ετών, (τόσο μεγάλη που παρά την αναδιάρθρωση χρέους και την επαναγορά ομολόγων το ελληνικό χρέος είναι σήμερα, σχεδόν, 50% υψηλότερο, ως ποσοστό του ΑΕΠ, απ' ότι πριν ξεκινήσει η δημοσιονομική διόρθωση) αλλά και από τη μεγαλύτερη ύφεση διεθνώς των τελευταίων 80 ετών.

Όταν μία δημοσιονομική διόρθωση προκαλέσει αύξηση του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ ή  μείωση της οικονομικής δραστηριότητας ή και τα δύο,  θεωρείται 'αποτυχημένη' και μάλιστα χαρακτηρίζονται ως 'καταστροφικές' περιπτώσεις όπου μεγάλες δημοσιονομικές διορθώσεις που εφάρμοσαν άλλα κράτη είχαν πολύ πιο ήπιες αρνητικές επιπτώσεις στο χρέος και την ανάπτυξη τους απ' ότι αυτή που εφαρμόστηκε στην Ελλάδα, η οποία είναι η μητέρα των καταστροφικών δημοσιονομικών διορθώσεων.(*2)

Μόνιμη ή προσωρινή δημοσιονομική διόρθωση με κριτήριο το χρέος
Οι δημοσιονομικές διορθώσεις δε χωρίζονται μόνο στις επιτυχημένες και αποτυχημένες αλλά και στις μόνιμες και προσωρινές. Με βασικό κριτήριο το χρέος, μόνιμη θεωρείται μία δημοσιονομική διόρθωση που έγινε σε συγκεκριμένο χρόνο, όταν τρία χρόνια αργότερα το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ έχει μειωθεί τουλάχιστον κατά 5% (*2). Προφανώς η Ελλάδα δε συγκαταλέγεται ακόμη σε αυτήν την κατηγορία.
Μόνιμη ή προσωρινή δημοσιονομική διόρθωση με κριτήριο την ανάπτυξη
Με βασικό κριτήριο την ανάπτυξη, μόνιμη θεωρείται μία δημοσιονομική διόρθωση που έγινε σε συγκεκριμένο χρόνο όταν η μέση πραγματική ανάπτυξη δύο και τρία χρόνια αργότερα είναι μεγαλύτερη από την αντίστοιχη ένα και δύο χρόνια πριν τη δημοσιονομική προσαρμογή. Όπως και παραπάνω, η Ελλάδα δε συγκαταλέγεται ούτε σε αυτήν την κατηγορία.
Είναι η ελληνική η μεγαλύτερη δημοσιονομική διόρθωση; “Ακατανόητες Aναλήθειες”
Σε πρόσφατο άρθρο του με τίτλο “Ακατανόητες Aναλήθειες” ο κ. Ανδρέας Ανδριανόπουλος αναρωτήθηκε γιατί ο υπουργός Οικονομικών κ. Στουρνάρας επιχειρηματολογεί στην Τηλεόραση προβάλλοντας “επιχειρήματα που βρίσκονται εκτός πραγματικότητας”. (*3)

Υποπτεύομαι πως στο άκουσμα της δήλωσης Σαμαρά κατά την ανάληψη της ευρωπαϊκής προεδρίας πως “η Ελλάδα κατάφερε τη μεγαλύτερη δημοσιονομική διόρθωση που έχει γίνει ποτέ και μέσα στο πιο σύντομο διάστημα”, το ίδιο θα αναρωτήθηκαν αξιωματούχοι και πολίτες της Ιρλανδίας, της Δανίας, της Σουηδίας, της Φινλανδίας κ.α. καθώς οι χώρες τους έχουν πετύχει στο παρελθόν μεγαλύτερες δημοσιονομικές διορθώσεις (*4) από την Ελλάδα, χωρίς βέβαια να υποστούν μία καταστροφική συρρίκνωση του ΑΕΠ τους, η οποία και επηρεάζει τη μέτρηση της διόρθωσης.

Στην περίπτωση της Ελλάδας η μείωση του ελλείμματος υπολογίζεται, από την ελληνική κυβέρνηση, στο 13% του σημερινού ελληνικού ΑΕΠ, το οποίο, όμως, εξαιτίας του αποτυχημένου τρόπου με τον οποίο εφαρμόστηκε η δημοσιονομική διόρθωση μειώθηκε στα 184 δις ευρώ από 231 δις ευρώ το 2009. Σε όρους ΑΕΠ του 2009 η μείωση είναι της τάξης του 10,35%. Ασχέτως αυτού, όμως, το πρωτογενές έλλειμμα της Ελλάδας μειώθηκε, σύμφωνα με την κυβέρνηση, από το 10,5%  το 2009 στο +0,37% το 2013, δηλαδή μετατράπηκε σε πρωτογενές πλεόνασμα, καταγράφοντας μία αθροιστική αλλαγή της τάξης του 10,87%.

Ακόμη και αν δεχτούμε τα στοιχεία αυτά όπως τα παρουσιάζει η ελληνική κυβέρνηση, αυτή σίγουρα δεν είναι η μεγαλύτερη δημοσιονομική διόρθωση που έχει γίνει ποτέ ούτε καν όταν η σύγκριση γίνεται μόνο με αναπτυγμένα κράτη. Πράγματι, η Δανία μεταξύ 1983 – 1986, δηλαδή σε διάστημα τεσσάρων ετών, μείωσε το πρωτογενές της έλλειμμα κατά 15,09% και μάλιστα καταγράφοντας ανάπτυξη  2,7% το 1983, 4,2% το 1984, 4,0% το 1985 και 4,9% το 1986. ενώ μείωση του πρωτογενούς της ελλείμματος κατά 14,08% πέτυχε η Σουηδία (1993-1998), 13,3% η Σουηδία, 13,3% η Φινλανδία, 20% η Ιρλανδία, 11,1% το Ισραήλ (σε τρία χρόνια - χρονιά ολοκλήρωσης το 1983), 11,05% η Βρετανία και η λίστα συνεχίζεται και με άλλα κράτη του κόσμου.

Όμως, μείωση του πρωτογενούς της ελλείμματος κατά 12,1% έχει πετύχει στο παρελθόν όπως είδαμε παραπάνω και η Ελλάδα, μεταξύ 1990-1995 (στοιχεία ΔΝΤ, World Economic Outlook, October 2009), διάστημα, μάλιστα, κατά το οποίο αναπτύχθηκε με μέσο ρυθμό κατ' έτος της τάξης του 1,05%.

Όταν, λοιπόν, ο Έλληνας πρωθυπουργός, σε ένα από τα πιο πολυδιαφημιζόμενα διεθνή γεγονότα της χρονιάς και ενώπιον όλου του κόσμου υποστήριξε ότι η Ελλάδα πέτυχε τη μεγαλύτερη δημοσιονομική διόρθωση που έγινε ποτέ, έκανε λάθος. Μα όταν συμπλήρωσε ότι το τίμημα ήταν η μεγαλύτερη ύφεση διεθνώς από το 1930 είχε απόλυτο δίκαιο και ουσιαστικά παραδέχτηκε πως η πολιτική ακραίας λιτότητας που εφαρμόστηκε στη χώρα οδήγησε στην πιο καταστροφική δημοσιονομική διόρθωση στην ιστορία, στην εφαρμογή της οποίας συμφώνησε και ο ίδιος υπογράφοντας το Δεύτερο Μνημόνιο και στηρίζοντας την κυβέρνηση (α)  αλλά και ηγήθηκε προσωπικά από τα μέσα του 2012 και μετά.

Και αν κάποιος υποστηρίξει ότι η ύφεση είναι αναπόφευκτη κατά τη διάρκεια δημοσιονομικών διορθώσεων, τότε μπορεί να ανατρέξει στις μελέτες που συνοδεύουν αυτήν την έρευνα, για να διαπιστώσει ότι εντός  Ευρώπης  και μόνο υπάρχουν, τα τελευταία τριάντα χρόνια, εννέα περιπτώσεις όπου η δημοσιονομική προσαρμογή συνοδεύτηκε όχι απλά από μείωση των ελλειμμάτων και του χρέους αλλά και από μόνιμη και ισχυρή ανάπτυξη του ΑΕΠ , ακριβώς γιατί δε στηρίχτηκε σε πολιτικές όπως αυτές τις οποίες συνεχίζει να στηρίζει και να εφαρμόζει ο Έλληνας πρωθυπουργός.



Παραπομπές – Βιβλιογραφία
1) Bλέπε, μεταξύ άλλων: Istvan Benczes: Fiscal Adjustment and Economic Growth in the EU -  Alesina, Alberto and Roberto Perotti (1995): “Fiscal expansions and adjustment in OECD countries” - Giudice, Gabriele, Alessandro Turrini and Jan in't Weld (2003): “Can fiscal consolidations be expansionary in the EU? Ex-post evidence and ex-ante analysis.”
2) Bλέπε, μεταξύ άλλων: Istvan Benczes: Fiscal Adjustment and Economic Growth in the EU - Giavazzi, Francesco and Marco Pagano (1990): “Can severe fiscal contractions be
expansionary? Tales of two small European countries”. In: Blanchard, O. and Fischer, S (eds.): NBER Macroeconomics Annual , MIT Press, Cambridge, MA.
3) Tο άρθρο αφορά στη φορολόγηση των ακινήτων στην Ελλάδα, πηγή: andrianopoulos.gr

4) IMF Staff Report, Fiscal Affairs Department The State of Public Finances Cross-Country Fiscal Monitor: November 2009

 Πάνος Παναγιώτου
tvxs

Κοινωνικό Μέρισμα – Επίδομα Ψήφου !!!

Eπειδή δεν αρκεί να προπαγανδίζεις το πρωτογενές πλεόνασμα (δηλαδή το κλείσιμο σχολείων και νοσοκομείων, τη στάση πληρωμών του κράτους προς τους ιδιώτες και άλλα…

τέτοια “αναπτυξιακά” μέτρα), αλλά πρέπει και να το παρουσιάζεις, η πιο hot κουβέντα των τελευταίων ημερών έχει να κάνει με το περιβόητο κοινωνικό μέρισμα.

by…imf-fuck-off

Το κοινωνικό μέρισμα είναι η επιβράβευση του γενναίου ελληνικού λαού με ένα ποσό γύρω στα 500-1000 ευρώ από την ακροδεξιά κυβέρνηση του Σαμαρά και των ηλίθιων ακροδεξιών με τα αστεία ονόματα σε συνεργασία με το πολιτικό πτώμα του ΠΑΣΟΚ που μπορεί να βρίσκεται σε προχωρημένη μορφή σήψης, αλλά κάποιος έχει ξεχάσει να το πει στον Βενιζέλο με αποτέλεσμα να υπάρχουν ακόμα ΠΑΣΟΚοι παρόλο που δεν υπάρχει ΠΑΣΟΚ. Όλως τυχαίως, η καταβολή του μερίσματος θα γίνει λίγο πριν από τις διπλές φετινές εκλογές. 

Αυτοί που θα πάρουν το κοινωνικό μέρισμα – επίδομα ψήφου είναι σίγουρα οι μπάτσοι και τα σώματα ασφαλείας. Αυτός ο βασικός πυλώνας του κράτους. κατά Μπαλτάκου ευαγγέλιο. που εδώ και τουλάχιστον 4 χρόνια κρατάει ζωντανό το φάντασμα της δημοκρατίας, πετάει χιλιάδες καρκινογόνα χημικά  (3 χιλιάδες χημικά έπεσαν μόνο σε 2 μέρες τον Ιούνιο του 2011 στην πλατεία Συντάγματος), χτυπάει διαδηλωτές, στέλνει κόσμο στα δικαστήρια και στις φυλακές με κατασκευασμένες κατηγορίες, προασπίζει το μνημόνιο και τα συμφέροντα των τραπεζών και πασχίζει για να μην αλλάξει τίποτα. 

Εκτός από τα σώματα ασφαλείας που θα πάρουν 100% το επίδομα ψήφου, στην απέλπιδα προσπάθεια της ΝΔ να μην ψηφίσουν τους ναζί, αλλά να ενισχύσουν την παραπαίουσα ακροδεξιά του Σαμαρά υπάρχει και η άλλη κατηγορία συμπολιτών μας: Αυτοί που θα κάνουν την αίτηση για το επίδομα ψήφου, αλλά δεν θα θα το πάρουν ποτέ.

Είναι αυτοί που πληρώνουν εδώ και χρόνια το χαράτσι, παρόλο που αυτό έχει κριθεί αντισυνταγματικό. Είναι αυτοί που μετά την ελληνική χρεοκοπία, ανέχονται ή ψηφίζουν τα κόμματα που οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία. Είναι αυτοί που καμαρώνουν τους μπάτσους όταν βασανίζουν και σκοτώνουν κρατουμένους, αυτοί που μιλάνε για τα πλεονεκτήματα της δημοκρατίας, λες και την έχουν ζήσει και ξέρουν.

Είναι αυτοί που μπορούν να καταλάβουν το πρωτογενές πλεόνασμα, το PSI, την έξοδο στις αγορές και τις συνομιλίες του Σαμαρά με το Θεό. Αυτοί που δεν άκουσαν για τα τεράστια ποσοστά της ανεργίας, τις αυτοκτονίες, την έλλειψη θέρμανσης και τις ολο και πιο υποβαθμισμένες παροχές Υγείας στα χρόνια του μνημονίου. Αυτοί που πιστεύουν τις καλοπληρωμένες δημοσιογραφικές πουτάνες. Είναι αυτοί που δεν θέλουν να υπάρξει δικαιοσύνη, αν πρόκειται να αλλάξει ο καθημερινός ανιαρός τρόπος ζωής τους. Τους ξέρουμε καλά αυτούς από το παρελθόν. Τους ξέρουμε όλους, έναν προς έναν. 

Αυτοί ανέχτηκαν 400 χρόνια τουρκοκρατίας, αυτοί έκαναν τη ζωούλα τους στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, αυτοί διάβαζαν στην περίοδο της χούντας, αυτοί μπήκανε ξαφνικά στο Πολυτεχνείο 20 χρόνια μετά το τέλος της εξέγερσης, αυτοί γιγάντωσαν το σοσιαλισμό α λα ΠΑΣΟΚ. Αυτοί μπορεί να μην πάρουν το επίδομα ψήφου, αλλά σε τελική ανάλυση δεν το αξίζουν. Δεν χρειάζεται να πληρώσεις τους πάντες για να κάνεις τη δουλειά σου. Κάποιοι την κάνουν και τζάμπα…

paganeli

Άλλη μια φορά… και που σαι ακόμα…

Η εφημερίδα κιτρινισμένη ήτανε πάτος στο παλιό συρτάρι
ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Ένα μόνο φύλλο της, η Σελίδα 5-6
Η ημισέλιδη διαφήμιση μάς προσδιορίζει τον χρόνο:

“Ο οίκος Ζελιώτου εύχεται εις την πολυπληθή πελατείαν του αίσιον και ευτυχές το νέον έτος 1929″
Ο τίτλος του κύριου άρθρου στη στήλη Επίκαιρα Ιδικά μας:

Εις τας φυλακάς του Π. Στρατώνος.

Υπότιτλοι: Ένας ολόκληρος κόσμος κλεισμένος εις την φυλακήν διότι δεν έχει να πληρώσει τους φόρους. και πρόκειται ως επί το πλείστον δια ποσά εντελώς ασήμαντα. Η φρίκη της φυλακής
Αποσπάσματα από το άρθρο:

… Δεξιά και αριστερά τα φραγμένα με αλύγιστα κάγκελα δωματιάκια ή μάλλον τρώγλες των φυλακισμένων. Εκεί βλέπεις μερικά κεφάλια να κινούνται. Κάτι βαθουλωμένα μάτια καρφώνονται επάνω μου λες και θέλουν να με φάνε. Το τετράγωνο αυτό που στεγάζει δεν ξέρω κι εγώ πόσους υποδίκους και καταδίκους (500-650) περιβάλλουν υψηλοί τοίχοι και πάνω από το πηγάδι αυτό του τρόμου φαίνεται ένα τετράγωνο φωτεινού παρήγορου ουρανού, τα χείλη του λαμπρύνονται από τον λίγο ήλιο που φευ δεν φτάνει ποτέ μέχρι την επίγεια αυτή κόλαση για να φωτίσει τα σώματα και τις ψυχές των καταδίκων. Ίσως γι’ αυτό στη φυλακή οι συνειδήσεις των σκοτεινιάζουν περισσότερο, ίσως γι αυτό οι κατάδικοι που μπήκανε στη φυλακή εγκληματίσαντες εξ ανάγκης ή εκ περιπτώσεως εξ εκδικήσεως ή εκ παθολογικών ή φρενολογικών λόγων βγαίνουνε από κει εξ επαγγέλματος εγκληματίαι….

… Στο πάτωμα είναι ξαπλωμένα μερικά ανθρώπινα ράκη ενώ άλλοι τριγυρίζουν εδώ κι εκεί. Τους βλέπεις τώρα έτσι ακουμπισμένους με τα μάτια αχανή σαν να προσπαθούν να εισδύσουν στα αδιόρατα σημάδια του μοιραίου… Ενας από αυτούς φαίνεται σαν δακρυσμένος. Το μελαγχολικό πρόσωπο και τα αθώα σαν μικρού παιδιού χαρακτηριστικά σε κάνουν να αμφιβάλεις αν ο άνθρωπος είναι εγκληματίας. Κλαίει. Από τα μάτια του τρέχουν δάκρυα. Στο πλησίασμά μου σηκώνεται. Δοκιμάζω να τον ρωτήσω γιατί κλαίει αλλά αυτός με προλαμβάνει
-Πώς καταδέχεσαι να μιλάς με έναν εγκληματία; μου λέγει με κάπως παραπονιάρα φωνή. Μιλάει σαν μηχανικώς αλλά η γλώσσα του τρέχει
Δεν σκότωσα, δεν έκλεψα, δεν έκαμα καμία ατιμία αλλά είμαι εγκληματίας. Τέτοιον με θέλει το Κράτος. Ναι, εγκλημάτισα γιατί δεν είχα να πληρώσω τους φόρους. Και το Κράτος με έριξε στην φυλακή. Ναι, είναι αλήθεια. Γνώρισα την φυλακή που δεν γνώρισα ποτέ. Τι ειρωνεία.
Ο άνθρωπος κρύβει το κεφάλι στα δυο του χέρια και αρχίζει να κλαίει..

Είχα ένα μαγαζάκι στο Παγκράτι, μου λέγει μόλις συνήλθε από την θλίψιν εις την οποίαν τον έρριψε η σκέψις της θέσεώς του. Εκέρδιζα το ψωμάκι μου και ζούσα ευτυχισμένος με την γυναικούλα μου και τα παιδάκια μου. Όταν μία ημέραν με επισκέφθηκε ένας εφοριακός υπάλληλος. Μου ζητούσε κι εγώ δεν ξέρω τι. Δεν είχα να πληρώσω ούτε μία πεντάρα και μάλιστα αναδρομικούς φόρους. Αλλά το Κράτος δεν εξετάζει αυτά όταν δεν έχεις και μίαν ωραία πρωίαν ήρθε ο αντιπρόσωπος αυτού του ίδιου κράτους για να με παρει στη φυλακή και να μου χαράξει το στίγμα της ατιμίας στο μέτωπο. ναι αυτή είναι η αλήθεια. Η ευτυχία μου και το σπίτι μου διαλύθηκαν επειδή το Κράτος δεν μπορούσε να περιμένει λίγο καιρό να καταβάλω πόσα νομίζετε; Τριακόσιες δραχμές, που δεν τις χρωστούσα και αυτές αλλά παρανόμως μου τις ζητούσε.

Τον αφήνω και προχωρώ, δεν θέλω να παρατείνω το μαρτύριό του. Περνώ σε έναν άλλο θάλαμο. και σε αυτόν πλανάται το φάσμα της δυστυχίας. Η ίδια κι εκεί σκηνή. Κάποιος διαβάζει. Είναι το αλφάβητο του κομμουνισμού. Εκεί μέσα βρίσκεται το πανεπιστήμιο της εγκλημα- ( Η συνέχεια εις την 7ην σελίδα)

Η 7η σελίδα δεν υπάρχει στον πάτο του παλιού συρταριού και έτσι δεν μπορώ να διαβάσω παρακάτω, τι λέει για τους εγκληματίες κομμουνιστές…

Διαβάζω όμως τους τίτλους των υπολοίπων άρθρων της σελίδας 5 και από πίσω, της σελίδας 6
Τα φρικαλέα όργια εις τα μοναστήρια της Δύσεως. Η εποχή των οργιών και της ακολασίας.
Ένα υπέροχο ρομάντσο: Νενέλλα… Σ’ αγάπησα με τα σωστά μου

Οι έρωτες της Μεσσαλίνας. Η οργιώδης ζωή της διαβοήτου αυτοκράτειρας της εκπροσωπούσης την αποκορύφωσιν του εκφυλισμού της ρωμαϊκής παρακμής επί τη βάσει ιστορικών δοκουμέντων.

Τι να σχολιάσει κανείς έπειτα απ΄όλα αυτά. Ίσως μονάχα ότι όποιος δεν διαβάσει και δεν γνωρίσει το παρελθόν είναι καταδικασμένος να το ξαναζήσει. Ίσως μονάχα ότι η ανθρωπότητα είναι εδώ και χιλιάδες χρόνια ένα τσούρμο τυφλοί που πάνε πορεία στο χρόνο
Αυτά…
 yiannismakridakis

Μουργολυκή Εταιρεία

Εγώ! Εγώ!

Εμένα πάρτε κύριε, θα κάνω ότι πείτε,
μόσχο θα σφάξω σιτευτό το αίμα του να πιείτε,
κι άμα δεν το ορέγεστε έχουμε και πολίτες,
γιατροί, δασκάλοι και φρικιά, περάστε και θα δείτε,

θα κόψω κάθε γέλιο τους, θα κόψω τη χολή τους,
θα πάρω κάθε άνθος τους μέσα από την αυλή τους,

πουλάω την Παιδεία τους, πουλάω τα παιδιά τους,
πουλάω και τη σύνταξη που παίρνει η μαμά τους.
Ξηλώνω την Υγεία τους, πωλείται πόντο-πόντο.
Ναι… Σας ακούω, μάλιστα. Να πάνε όλοι στον βρόντο!

Συγκοινωνίες ακριβές, σχολειά μόνο για λίγους,
νοσοκομεία ιδιωτικά κι οι πλούσιοι σε πύργους.

Περάστε αγαπημένοι μου, περάστε και θαυμάστε
στης νέας γκιλοτίνας μας τα εγκαίνια κοπιάστε,
θα πάει σε κάθε πόλη και χωριό, νησιά, κατσικοχώρια,
και όπως πάντα θα κρατά όλη την πλέμπα χώρια.

Αγαπημένοι δανειστές, στ’ αλήθεια λατρεμένοι,
σαν φύγουν απ’ τα χέρια μας ζωή δεν θα τους μένει,
σπαθί να σφάξω τους γιατρούς, μαχαίρι τους δασκάλους,
βόλια για πανεπιστημιακούς, φωτιά σε όλους τους άλλους.

Όλα θα βγούνε στο σφυρί, να ‘ρθουν τ’ αφεντικά μου,
για πάρτι τους μισοτιμής, χάρη στην αφεντιά μου

Να δουν όσοι μιλάγανε, με βρίζαν και γελούσαν
που την επιτυχία μου ζηλεύαν και μισούσαν,
εγώ με τα βιβλία μου τους πήρα και τις βράκες,
και με ψηφίσανε αυτοί! Θεέ μου, τι μαλάκες.

Να ‘ναι καλά οι προγόνοι μου που γράψαν Ιστορία
αυτοί πρώτοι μου μάθανε πατριδοκαπηλία,

να αγαπώ τους Γερμανούς, να γλύφω κάθε ξένο,
και στο ελληνικό κεφάλαιο να μην πατάω φρένο,
πάντα με χρόνια με καιρούς πάντα δικά μας θα ‘ναι,
να διώξουμε τους άπλυτους που πάντα θα βρωμάνε

σαν έρθει ώρα η καλή κι άγαλμα θα σας στήσω.
Εκείνοι με ψηφίσανε, εγώ θα τους γαμήσω.

rebeliskos

Η Megaλη της δημοσιογραφίας σχολή...

Απορία: στις συσκέψεις στο Mega αντί να συζητούν τις ειδήσεις που θα προβάλλουν (όπως σε κάθε δημοσιογραφικό μέσο) λένε για τις ειδήσεις που θα αποκρύψουν; Μετά το...
Γιάννη Πρετεντέρη, να και η Μαρία Σπυράκη, να αποκαλύπτει πως δεν έλεγε την αλήθεια στον κόσμο.

Μήπως το έχουν σύστημα εκεί στη Μεσογείων; Ο Γιάννης Πρετεντέρης μίλησε στο iefimerida.gr, στις 25 Ιανουαρίου 2013 με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του «Ο Ψυχρός Εμφύλιος / Τα πρόσωπα & τα γεγονότα που διέλυσαν μια χώρα» (σε άλλους αναφέρεται, μη νομίζετε). Τότε είπε το περίφημο, «όλοι ξέραμε από την πρώτη στιγμή ότι δεν είναι βιώσιμο (το χρέος), αλλά μας έλεγαν μην το πείτε τώρα, δεν είναι σωστό». Και αυτός, ο άοκνος υπηρέτης της δημοσιογραφίας, δεν το έλεγε. Άκρα του τάφου σιωπή (1).

Η Μαρία Σπυράκη με τη σειρά της μίλησε στις 16 Απριλίου στο «Κρήτη TV». Και τι είπε; Πως κι αυτή απέκρυπτε ειδήσεις. «Στην πραγματικότητα η Ελλάδα είχε bank run ανάμεσα στις εκλογές του Μαϊου και του Ιουνίου 2012» δήλωσε. «Αυτό, ένας άνθρωπος στη θέση μου, δεν θα μπορούσε να το πει ποτέ. Τότε έφευγαν αεροπλάνα από την Ελευσίνα, πήγαιναν στην Ιταλία κι επέστρεφαν με μετρητά που διοχετεύονταν στην Τράπεζα της Ελλάδας. Αυτό δεν το περιγράψαμε ποτέ». Άκρα του τάφου σιωπή (2).

Μάλιστα. Να τα βλέπουν ο Guardian και η Washington Post που βραβεύτηκαν με το βραβείο Πούλιτζερ επειδή δημοσίευσαν τις αποκαλύψεις του Edward Snowden, σχετικά με τα σχέδια κατασκοπείας, υποκλοπών και παρακολούθησης της ιδιωτικής ζωής των πολιτών από την Υπηρεσία Ασφάλειας των Ηνωμένων Πολιτειών (NSA). Να καταλάβουν τι δημοσιογραφία κάνουν αυτοί οι καψεροί και τι εμείς, οι γίγαντες...

Δημήτρης Κανελλόπουλος

Ζηηητωωω!!!..

Ο Καραϊσκάκης, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός και ο Χρήστος Σταϊκούρας…

Το MEGA πανηγυρίζει. «Επιβεβαιώθηκαν οι προβλέψεις μας» («μας», έτσι;).

«Χωρίς αστερίσκους», είπε το γελαστό κορίτσι, η Ράνια Τζίμα. Κι ο Ντερμπεντέρης με ύφος Καρδιναλίου Ρισελιέ πρόσθεσε «πρόκειται για μια παταγώδη…
τεχνοκρατική αποτυχία της τρόικας».

Μέσα στο κλίμα των πανηγυρισμών και η Τρέμη, που «φόρεσε» για την περίσταση το καλύτερο χαμόγελό της.

Για τις θυσίες, το ξεζούμισμα ενός βασανισμένου λαού, δεν ακούστηκε λέξη.

Γι’ αυτό και η κατρακύλα αυτού του – χειρότερου κι από τη Δου Του – φιλοκυβερνητικού δελτίου, δεν έχει σταματημό…

Αγαπητέ κοινωνικέ μερισματούχε..

Αγαπητέ κοινωνικέ μερισματούχε..

     Αφού εισέπραξες ή θα εισπράξεις σε λίγο το κοινωνικό μέρισμα που σου αναλογεί,
     ..και το οποίο μόνον με τις προσπάθειες της κυβέρνησης Ψευταρά,
     ..και κατόπιν εντολής του ιδίου, σου παραχωρήθηκε,
     ..θα σου δοθεί περίοδος χάριτος λίγων ημερών για να σκεφτείς πώς θα το επενδύσεις, ή θα το ξοδέψεις.

      Μετά θα πρέπει να προσέλθεις τρέχοντας στις κάλπες, με τα καινούργια σου ρούχα, τα καινούργια παπούτσια, και πιθανόν το καινούργιο αυτοκίνητο που θα έχεις αποκτήσει,
      ..όπου γονυπετής  και με δάκρυα ευγνωμοσύνης στα μάτια θα ψηφίσεις αυτόν που μέρα νύχτα αγωνίζεται για να σου εξασφαλίσει ένα πιάτο φαί και έναν βασικό μισθό.

     Ακόμα πιό μετά κι αφού θα έχεις κάνει την μ@λ@κία του αιώνα, θα καταλάβεις πιά τί έκανες, θα το σκυλομετανοιώσεις, αλλά θα είναι αργά!

     Θ' αρχίσεις πάλι να αυτοκτονείς κατά δεκάδες, και να γράφεις επαναστατικά συνθηματάκια στο facebook!

     Τότε  είναι που θα γελάσει και το σκυλί, 
     ..κι αφού θα έχεις γίνει ρεντίκολο στον ντουνιά και στην οικουμένη,
     ..θα κληθείς και πάλι απ' την κυβέρνηση Ψευταρά, στην εφορία τούτη τη φορά, να καταθέσεις ως φόρο για το κοινωνικό μέρισμα που πήρες, το ίδιο το κοινωνικό μέρισμα, συν τις δέουσες προσαυξήσεις!..

     Αγαπητέ κοινωνικέ μερισματούχε.
     Μ@λ@κα!..

 mandatoforos

Για ποιο θέμα ψηφίζουμε στις ευρωεκλογές;

Παρατηρώ τις αντιδράσεις και την υστερία για την απόσυρση από τον ΣΥΡΙΖΑ της υποψηφιότητας της μουσουλμάνας Ρομά, Σαμπιχά Σουλεϊμάν, και αναρωτιέμαι για ποιο πράγμα ψηφίζουμε στις ευρωεκλογές. Στις ευρωεκλογές ψηφίζουμε για να λυθεί το θέμα της μουσουλμανικής μειονότητας στην Θράκη;

Το διακύβευμα στις ευρωεκλογές του Μαΐου είναι η μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης;

Το διακύβευμα στις ευρωεκλογές είναι οι Τούρκοι, οι Πομάκοι και οι Ρομά της Θράκης;

Όχι.

Αν δεν κάνω λάθος, η χώρα μας έχει χρεοκοπήσει πριν από τέσσερα χρόνια και μεγάλο μέρος των πολιτών της χώρας βρίσκεται σε κάπως άσχημη κατάσταση.

Υποθέτω πως το ίδιο ισχύει και για μεγάλο μέρος της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης.

Δεν καταλαβαίνω πώς ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε –με τους χειρισμούς του- να μετατρέψει το θέμα μιας υποψήφιας για τις ευρωεκλογές σε εθνικό ζήτημα που έχει και θρησκευτικές διαστάσεις.

Έχει σημασία στις ευρωεκλογές -που υπάρχει ένα ψηφοδέλτιο για όλη την επικράτεια- αν ένας υποψήφιος από την μουσουλμανική μειονότητα είναι Πομάκος, Τούρκος ή Ρομά;

Πάντως, επί δεκαετίες, το θέμα της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης έχει αντιμετωπιστεί με εντελώς λανθασμένο τρόπο από κυβερνήσεις στις οποίες δεν συμμετείχε ο ΣΥΡΙΖΑ.

Η επιπολαιότητα του ΣΥΡΙΖΑ στην επιλογή των υποψηφίων του φάνηκε περίτρανα από την υποψηφιότητα Τατσόπουλου στις εθνικές εκλογές του 2012. Για κάποιο λόγο που δεν γνωρίζω, η εξέλιξη της υπόθεσης Τατσόπουλου δεν έμαθε τίποτα στα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ.

Αλλά δεν πειράζει. Δεν ξέρω αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα βελτιώσει, ως κυβέρνηση, τα οικονομικά των Ελλήνων, αλλά έλυσε τουλάχιστον το οικονομικό πρόβλημα του Τατσόπουλου.

Έχω την εντύπωση πως το πρόβλημα των στελεχών των κομμάτων είναι πως είναι πολύ μακριά από την καθημερινότητα και τα προβλήματα των πολιτών.

Τα στελέχη των δεξιών και αριστερών κομμάτων έχουν λύσει τα προβλήματά τους, δεν έχουν θέμα επιβίωσης, και δεν έχουν ιδέα τι συμβαίνει παραέξω.

Σε αυτό, δεξιοί και αριστεροί δεν διαφέρουν ιδιαίτερα.

Από την άλλη, ακούς δημοσιογράφους και πολίτες να κρίνουν τις υποψηφιότητες των ευρωβουλευτών και να λένε «δεν μπορεί αυτός να μας εκπροσωπήσει στην Ευρώπη», λες και μιλάνε για την Γιουροβίζιον.

Εν τω μεταξύ, αν τους ρωτήσεις να σου πουν τα ονόματα μερικών Ελλήνων ευρωβουλευτών, τι έκαναν οι Έλληνες ευρωβουλευτές τα προηγούμενα χρόνια, ή τι ακριβώς κάνει το ευρωκοινοβούλιο, δεν έχουν ιδέα.

Κατά τ’ άλλα, τσακώνονται για το αν έπρεπε να αποσύρει ο ΣΥΡΙΖΑ την υποψηφιότητα της Σαμπιχά Σουλεϊμάν, που ανάθεμα αν ήξεραν μέχρι χτες ποια είναι.

Η μαύρη αλήθεια είναι πως το ευρωκοινοβούλιο δεν έχει λόγο ύπαρξης, όπως δεν έχει λόγο ύπαρξης και αυτή η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ας σκοτωθούν μεταξύ τους για την Σαμπιχά Σουλεϊμάν και τον Θοδωρή Ζαγοράκη, ώστε να ξεχνάει και το πόπολο πως σε αυτές τις ευρωεκλογές θα πρέπει να αποφασίσει αν θα μαυρίσει αυτούς που του μαύρισαν τη ζωή.

Πάντως, υπάρχει ένας υποψήφιος ευρωβουλευτής που αφενός αποδεικνύει την αποτυχία αυτής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αφετέρου κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει πως «εκπροσωπεί» απόλυτα την σύγχρονη Ελλάδα.

Κι αυτός ο υποψήφιος είναι στο ψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ.

Αν η Κωνσταντίνα Κούνεβα εκλεγεί και μπει στο ευρωκοινοβούλιο, δεν θα χρειάζεται να πει ούτε μια λέξη.

Και κανείς δεν θα χρειαστεί να την ρωτήσει.

Η παρουσία της θα τα λέει όλα.

(Εννοείται πως θεωρούσα θετική την υποψηφιότητα της κυρίας Σαμπιχά Σουλεϊμάν. Και βρήκα την στάση της –μετά την απόσυρση της υποψηφιότητάς της- αξιοπρεπή. Οι γυναίκες είναι πιο αξιοπρεπείς από τους άνδρες. Ειδικά, οι γυναίκες που ξέρουν πως η γυναικεία δύναμη είναι διαφορετική από την δύναμη των ανδρών και δεν προσπαθούν να μοιάσουν στους άνδρες.)
pitsirikos

Ανθρωπί

Καθόταν δίπλα μου στο θρανίο στα Αγγλικά. Την έλεγαν Τένα, εκ του Παρθένα. Λαϊκή οικογένεια, το σπίτι τους δυο βήματα απ’ το δικό μας. Ήταν ένα χρόνο μεγαλύτερή μου – εγώ έξι κι εκείνη επτά – και κάπως αυταρχική. Την θαύμαζα που ήξερε να γράφει μερικές λέξεις πάρα πάνω από μένα, αλλά και την φοβόμουν λίγο, επειδή είχε πάντα τον τρόπο να με κάνει να νιώθω τη διαφορά ηλικίας ανάμεσά μας ως αξεπέραστο εμπόδιo για ο,τιδήποτε άλλο μας αφορούσε.

Συχνά η δασκάλα των Αγγλικών μας έβαζε να ζωγραφίζουμε γύρω από τις καινούριες λέξεις. Εμένα μου άρεσαν τα γήινα χρώματα: πορτοκαλί, καφέ, κεραμιδί. Και το κίτρινο. Το κίτρινο το είχα ερωτευτεί. Ήταν η πρώτη ξυλομπογιά που τελείωνα πολύ πριν από τις άλλες. Έβαφα ήλιους στην άκρη της σελίδας, στο κέντρο, στη βάση της. Ήθελα ολόκληρη η ζωγραφιά μου να είναι ένας μεγάλος, λαμπερός ήλιος. Και τσαλαπετεινούς ζωγράφιζα, εξωτικά πουλιά σε διάφορες στάσεις: να διαβάζουν, να πετούν, να κοιμούνται.

Εκείνη ζωγράφιζε ανθρωπάκια που τα έβαφε με μια μπογιά που την έλεγε «ανθρωπί». Το χρώμα ανθρωπί δεν το είχα ξανακούσει. Ούτε το ξανάκουσα ποτέ. Από κείνη το’ μαθα και δικό της παρέμεινε για πάντα.

Δεν ήταν καλλονή, αλλά ήταν όμορφο κοριτσάκι. Με καστανά μαλλιά και λαμπερά μάτια. Δεν έλιωνα για χάρη της, ούτε ήμουν ερωτευμένος, παρόλα αυτά μου τύχαινε να την σκέφτομαι καμιά φορά πριν με πάρει ο ύπνος. Έμοιαζε κάπως με τη μητέρα μου, έτσι νόμιζα τότε τουλάχιστον. Την φανταζόμουν να σκύβει πάνω από το κρεβάτι μου, να με φιλάει στο μέτωπο και να μου λέει «καληνύχτα».

Την είδα τις προάλλες, τυχαία, στην Αθήνα. Ψώνιζε λαμπάδα για τη βαφτιστήρα της, όπως μου είπε χαμογελώντας. Μου είπε επίσης πως παντρεύτηκε έναν βουλευτή του ΠΑΣΟΚ, πως μένει στην Κηφισιά και πως έχει τρία παιδιά στο ιδιωτικό της γειτονιάς της. Όλα αυτά σε λιγότερο από πέντε λεπτά. Για μένα δεν με ρώτησε τίποτε. Χάρηκα που μιλήσαμε, και που ευτυχώς δεν έμοιαζε πια καθόλου με τη μητέρα μου.

Φεύγοντας, δίστασα για μια στιγμή. Κάτι μέσα μου με έτρωγε να την ρωτήσω αν θυμόταν το χρώμα «ανθρωπί». Δεν ξέρω γιατί δεν το έκανα. Ίσως επειδή αν της το έλεγα, αν της ανέφερα εκείνη την παλιά της λόξα, να την έκανα να νιώσει κάπως άβολα. Ή να κάνει πως δεν θυμάται.

Ήταν ντυμένη ως το λαιμό με μια καφετιά, παχουλή γούνα, αληθινή. Φορούσε μαύρα σινιέ γυαλιά που δεν άφηναν τα μάτια της να φανούν. Στα δάχτυλά της έλαμπαν κάμποσα διαμάντια σε μέγεθος κοτρώνας και τα μαλλιά της ήταν πλέον ξανθό σαντρέ46. Μύριζε ένα βαρύ, ακριβό άρωμα που για μια στιγμή με έκανε να νιώσω ναυτία. Μιλούσε βιαστικά και με κείνη την επίκτητη αριστοκρατική προφορά που έχουν τα προάστια της αίγλης. Δεν ξέρω τι άλλο μου είπε, και δεν θέλω καν να προσπαθήσω να θυμηθώ.

Την αποχαιρέτισα ευγενικά, και μου ευχήθηκε «Καλή συνέχεια σε όλα, έτσι;».

Χαμογέλασα και έγνεψα «Ναι». Δεν της μίλησα για κείνη την αρχαία μπογιά. Τι να θυμηθεί από το «ανθρωπί», σκέφτηκα, μια γυναίκα που φαινόταν πως είχε πια ξεχάσει μέχρι και το παραμικρό νόημα της λέξης;

 thethreewishes