Η παγκοσμιοποιημένη φεουδαρχία που έφερε τον Τραμπ

του Γιώργου Χ. Παπαγεωργίου

Τη μια ο δυτικός κόσμος «ξυπνά» απότομα με το Brexit και την άλλη με την εκλογική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ, με εκλογικά αποτελέσματα που έρχονται κόντρα σε όλες τις προβλέψεις αλλά και στην επιθυμία του οικονομικού και πολιτικού κατεστημένου. Κοινή συνισταμένη και των δύο ανατροπών είναι ότι καταγράφουν τη διαμαρτυρία ενός μεγάλου τμήματος της μεσαίας τάξης που σπρώχνεται όλο και περισσότερο στο περιθώριο της οικονομικής και κοινωνικής ζωής.

Άνεργοι και εργαζόμενοι χαμηλής ειδίκευσης με μικρούς μισθούς, επιχειρήσεις, κυρίως μικρομεσαίες που δεν βρίσκουν διέξοδο στη διεθνή αγορά, άνθρωποι που καταχρεώνονται για να διατηρήσουν το βιοτικό τους επίπεδο και βλέπουν ότι το οικονομικό τους μέλλον θα είναι ακόμα πιο δύσκολο.

Είναι εκείνοι που έμειναν πίσω από την παγκοσμιοποίηση, η οποία όμως την ίδια στιγμή αποδίδει τεράστια κέρδη σε μια μικρή μειονότητα, το περίφημο 1% του πληθυσμού που αποτελεί μια διεθνοποιημένη ανώτερη τάξη η οποία κρατά στα χέρια της την οικονομία και τον πλούτο.

Οι ανισότητες μεταξύ πατρικίων και πληβείων διευρύνονται τόσο επειδή οι πατρίκιοι είναι όλο και λιγότεροι, αλλά και επειδή η απόστασή τους από τους πληβείους μεγαλώνει.
Το σύστημα αρχίζει να θυμίζει μια παγκοσμιοποιημένη φεουδαρχία, που δεν βασίζεται στην ιδιοκτησία της γης, αλλά στην πρόσβαση στην εξειδικευμένη γνώση και στη χρηματοδότηση η οποία είναι αποκλειστικό προνόμιο της κυρίαρχης τάξης και σε μια εργαζόμενη «μάζα» με όλο και λιγότερα δικαιώματα.

Από τη μια υπάρχει ο κόσμος των πολυεθνικών και των διεθνών τραπεζών, με βαθύπλουτους μετόχους και χρυσοπληρωμένα στελέχη υψηλής εξειδίκευσης, που αποτελούν την ελίτ η οποία κινεί την οικονομία της καινοτομίας και της γνώσης. Μια διεθνοποιημένη τάξη «ευγενών» η οποία ανακυκλώνεται μέσα από τα πανάκριβα σχολεία και πανεπιστήμια της ελίτ στα οποία μόνο οι πλούσιοι έχουν πρόσβαση και με «στρατό» το χρηματοπιστωτικό σύστημα που έχει πλέον υπερεθνική ισχύ.

Από την άλλη πλευρά βρίσκεται ένα όλο και μεγαλύτερο τμήμα της μεσαίας τάξης που συνεχώς χάνει δικαιώματα και πέφτει χαμηλότερα, καθώς τα εισοδήματά του παραμένουν στάσιμα ή υποχωρούν και από τη δεκαετία του 1980 διατηρεί το βιοτικό της επίπεδο με δανεισμό -ο οποίος γιγάντωσε τον τραπεζικό κλάδο.

Μια τάξη η οποία ζει «μέρα με τη μέρα», με περιουσιακά στοιχεία που δεν της ανήκουν καθότι υποθηκευμένα, η οποία βλέπει τα κοινωνικά της δικαιώματα να υποχωρούν και τις αποταμιεύσεις και τις συντάξεις της να εξανεμίζονται σε χρηματιστηριακά ξεφουσκώματα.

Είναι αυτή η παραμελημένη τάξη που διαμαρτύρεται όποτε της δίνεται η ευκαιρία μέσω της ψήφου.
Το είδαμε στη Βρετανία, το είδαμε στις ΗΠΑ, το βλέπουμε στην άνοδο της ακροδεξιάς στην Ευρώπη και μάλλον θα το ξαναδούμε στις επερχόμενες εκλογές σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες.

Η διαμαρτυρία της μεσαίας τάξης, θα μπορούσε θεωρητικά να είναι μια αφορμή για αφύπνιση των πολιτικών ηγεσιών και των κοινωνικών δυνάμεων, ώστε να επιδιωχθεί μια επαναρρύθμιση του συστήματος με οικονομικά αποτελεσματικότερες και κοινωνικά δικαιότερες ισορροπίες.

Αυτή η διαμαρτυρία, όμως, είναι πιθανόν να αποδειχθεί αδιέξοδη, διότι διοχετεύεται στις αντιδραστικές δυνάμεις της ακροδεξιάς και της ξενοφοβίας, οι οποίες παρασύρουν με τον λαϊκιστικό, κινδυνολογικό και δημαγωγικό λόγο τους.

Είναι ενδεικτική η αντίδραση στις νέες κυοφορούμενες διεθνείς εμπορικές συμφωνίες (Διατλαντική Συμφωνία Εμπορίου και Βιομηχανίας – TTIP- μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης, η CETA μεταξύ Ευρώπης και Καναδά και η αντίστοιχη Συμφωνία του Ειρηνικού-TPPA, μεταξύ ΗΠΑ και Ασίας).

Οι προοδευτικές δυνάμεις επικρίνουν τις συμφωνίες αυτές διότι παραδίδουν τον έλεγχο της οικονομικής και σε μεγάλο βαθμό πολιτικής ζωής στα μεγάλα διεθνή επιχειρηματικά συμφέροντα και απειλούν να συνθλίψουν -κι άλλο- τα συμφέροντα εργαζομένων και μικρο-επιχειρηματιών. Ο Ντόναλντ Τραμπ, όμως, επικρίνει τις συμφωνίες αυτές επειδή θεωρεί ότι δεν εξυπηρετούνται αρκετά τα συμφέροντα των επιχειρήσεων της χώρας του.

Οι ακροδεξιοί δεν έχουν ως πολιτική προτεραιότητα την αλλαγή των συσχετισμών, την αναδιανομή των εισοδημάτων, ούτε συγκεκριμένη πρόταση, πέρα από απλοϊκότητες, γενικεύσεις και επιθετική ρητορική με εθνικιστικό και αυταρχικό χαρακτήρα, όπως αυτές του Ντόναλντ Τραμπ.
Αν κρίνουμε από το στίγμα των δυνάμεων που αναδεικνύει η αντίδραση στην νεοφιλελεύθερη φαίνεται ότι ο κίνδυνος να οδηγηθούμε σε διεθνείς αντιπαλότητες και βίαιες συγκρούσεις είναι υπαρκτός.

Naomi Klein: Ο εναγκαλισμός των Δημοκρατών με το Νεοφιλελευθερισμό χάρισε τη νίκη στον Τραμπ

http://denpaeiallo-xylok.blogspot.gr

Θα τα ρίξουν στον James Comey και το FBI. Θα τα ρίξουν στην καταπίεση των ψηφοφόρων και στον ρατσισμό. Θα τα ρίξουν στον Bernie Sanders ή στις φασαρίες και τον μισογυνισμό. Θα τα ρίξουν στα μικρά κόμματα και στους ανεξάρτητους υποψηφίους. Θα τα ρίξουν στα μεγάλα μέσα ενημέρωσης ότι του προσέφεραν προβολή, στα κοινωνικά μέσα ότι τον ενίσχυσαν και στα Wikileaksότι έβγαλαν στη φόρα τα άπλυτα. Όλα αυτά αφήνουν απέξω τον παράγοντα τον υπεύθυνο για τη δημιουργία του εφιάλτη που ξυπνήσαμε: τον νεοφιλελευθερισμό. Αυτή η κοσμοαντίληψη, πλήρως ενσωματωμένη στην Hillary Clinton και τον μηχανισμό της, δεν είναι αντίδοτο στον εξτρεμισμό του Trump. Η απόφαση να ανταγωνιστούν αυτοί οι δύο είναι που σφράγισε την τύχη μας. Αν δεν μπορούμε να βγάλουμε διδάγματα από όλα τα άλλα, μπορούμε τουλάχιστον από αυτό το λάθος;

Εδώ είναι αυτό που πρέπει να το καταλάβουμε: ένα κάρο κόσμος είναι μέσα στον πόνο. Με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές της απορρύθμισης, ιδιωτικοποίησης, λιτότητας και των μεγάλων εταιριών, τα επίπεδα ζωής τους έχουν μειωθεί κατακόρυφα. Έχουν χάσει τη δουλειά. Έχουν χάσει τις συντάξεις. Έχουν χάσει τα περισσότερα δίκτυα ασφαλείας που θα τους έκαναν αυτές τις απώλειες να τις κάνουν λιγότερο φοβερές. Βλέπουν ένα μέλλον για τα παιδιά τους ακόμη πιο άσκημο από το επισφαλές παρόν τους

Τον ίδιο καιρό οι πολίτες έχουν παρακολουθήσει την άνοδο της τάξης του Davos, ένα υπερσυνδεδεμένο δίκτυο από δισεκατομμυριούχους των τραπεζών και της τεχνολογίας, από εκλεγμένους ηγέτες που είναι εντελώς άνετοι με αυτά τα συμφέροντα και από βεντέτες του Χόλιγουντ που κάνουν το όλο πράγμα αφόρητα λαμπερό. Η επιτυχία είναι ένα πάρτι που ο πολύς κόσμος ποτέ δεν προσκλήθηκε και γνωρίζουν μέσα στην καρδιά τους ότι ο ανερχόμενος πλούτος και εξουσία είναι κάπως συνδεδεμένος με τα δικά τους αυξανόμενα χρέη και αποδυνάμωση.

Για τον λαό που είδε την ασφάλεια και την κοινωνική υπόσταση ως δικαίωμα εκ γενετής – και αυτό σημαίνει οι λευκοί περισσότερο από όλους – αυτές οι αλλαγές είναι αφόρητες.

Ο Donald Trump μιλάει απευθείας σε αυτόν τον πόνο. Η καμπάνια για το Brexitμίλησε σε αυτό τον πόνο. Έτσι κάνουν όλα τα ακροδεξιά κόμματα στην Ευρώπη. Απαντούν σε αυτόν με νοσταλγικό εθνικισμό και θυμό προς τις απομακρυσμένες οικονομικές γραφειοκρατίες – είτε την Ουάσιγκτον, είτε τη Βορειοαμερικανική Συμφωνία Ελευθέρου Εμπορίου, είτε τον ΟΟΣΑ είτε την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και βέβαια, απαντούν στηλιτεύοντας τους μετανάστες και τους εγχρώμους, διασύροντας τους Μουσουλμάνους και υποβαθμίζοντας τις γυναίκες. Ο νεοφιλελευθερισμός των ελίτ δεν έχει τίποτε να προσφέρει για αυτόν τον πόνο, γιατί ο νεοφιλελευθερισμός εκτίναξε την τάξη του Νταβός. Άνθρωποι σαν τηνHillary και Bill Clinton είναι του χεριού του κόμματος του Νταβός. Στην πραγματικότητα έστησαν το κόμμα.

Το μήνυμα του Trampήταν: «Όλα είναι κόλαση». Η Clinton απάντησε: «όλα πάνε καλά». Αλλά δεν πάνε καλά – κάθε άλλο.

Οι νεοφασιστικές απαντήσεις σε αυτή την ενισχυόμενη ανασφάλεια και ανισότητα δεν πρόκειται να απομακρυνθούν. Αλλά αυτό που γνωρίζουμε από τη δεκαετία του 1930 είναι ότι μόνο με μια πραγματική αριστερά μπορούμε να αντιταχθούμε στον φασισμό. Ένα μεγάλο κομμάτι από την υποστήριξη στον Trump θα μπορούσε να ξεφλουδιστεί εάν υπήρχε μια γενναία αναδιανεμητική ημερήσια διάταξη στο τραπέζι. Μια ατζέντα που θα επιβαρύνει, όχι με λόγια αλλά με μέτρα, τους δισεκατομμυριούχουςκαι θα χρησιμοποιήσει χρήματα για ένα πράσινο NewDeal. Ένα τέτοιο σχέδιο θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα παλιρροϊκό κύμα από καλά αμειβόμενες εργασίες συνδικαλισμένων ανθρώπων, να φέρει επειγόντως αναγκαίους πόρους στις κοινότητες των εγχρώμων και να επιμένει ότι αυτοί που μολύνουν θα πρέπει να πληρώσουν για την επανειδίκευση των εργατών και το δικαίωμά τους να συμμετέχουν στο μέλλον.

Θα μπορούσε να εμφανίσει πολιτικές που πλήττουν τον θεσμοποιημένο ρατσισμό, την οικονομική ανισότητα και την κλιματική αλλαγή ταυτοχρόνως. Θα μπορούσε να αντιμετωπίσει τις κακές εμπορικές συμφωνίες και την αστυνομική βία και να τιμήσει τους αυτόχθονες ως τους αυθεντικούς προστάτες της γης, του νερού, του αέρα.

Ο λαός έχει δικαίωμα να είναι θυμωμένος και μια ισχυρή, διατομεακή αριστερή ατζέντα μπορεί να κατευθύνει αυτόν τον θυμό ενάντια σε αυτούς που φταίνε, παράλληλα αγωνιζόμενος για καθολικές λύσεις που θα συνενώσουν μια θρυμματισμένη κοινωνία.

Ένας τέτοιος συνασπισμός είναι δυνατός. Στον Καναδά έχουμε αρχίσει να συνδεόμαστε κάτω από τη σημαία ενός λαϊκού προγράμματος με το όνομα TheLeap Manifesto, υιοθετημένου από περισσότερες από 220 οργανώσεις από τηνGreenpeace του Καναδά μέχρι την Black Lives Matter Toronto και μερικά από τα μεγαλύτερα συνδικάτα.

Η εντυπωσιακή καμπάνια του Bernie Sanders κατευθύνθηκε προς αυτό το είδος συνασπισμού και έδειξε ότι η όρεξη για ένα δημοκρατικό σοσιαλισμό είναι υπαρκτή. Αλλά από νωρίς εκδηλώθηκε μια αποτυχία της εκστρατείας να συνδεθεί με τους μεγαλύτερους σε ηλικία μαύρους και ισπανόφωνους ψηφοφόρους που από δημογραφική άποψη είναι οι πιο κακομεταχειρισμένοι από το παρόν οικονομικό μοντέλο. Αυτή η αποτυχία την απέτρεψε να εξαντλήσει τη δυναμική της. Αυτά τα λάθη μπορούν να επιδιορθωθούν κι ένα σαφής μετασχηματισμένος συνασπισμός περιμένει να οικοδομηθεί.

Αυτό είναι το καθήκον μας. Το Δημοκρατικόι Κόμμα χρειάζεται είτε να αποσπασθεί από τους φιλομονοπωλιακούς νεοφιλελευθέρους είτε να εγκαταλειφθεί. Από την Elizabeth Warren στη Nina Turner και τους αποφοίτους του Occupy που έκαναν την καμπάνια του Sanders να γιγαντώνεται υπάρχει ένα μεγάλο πεδίο από ηγέτες που μπορούν να εμπνεύσουν την ενότητα παρά σε οποιαδήποτε άλλη εποχή της ζωής μου. Είμαστε «πλήρεις ηγετών», όπως λένε πολλοί από το Movement for Black Lives.

Έτσι ας ξεπεράσουμε το σοκ όσο πιο γρήγορα μπορούμε και ας οικοδομήσουμε το είδος του ριζοσπαστικού κινήματος που έχει μια γνήσια απάντηση στο μίσος και τον φόβο που εκπροσωπούνται από τους Trump αυτού του κόσμου. Ας βάλουμε στο περιθώριο ότι μας κρατάει χώρια κι ας ξεκινήσουμε αμέσως. -

(Guardian, 10.11.2016, μετ. Μαρίας Φανουράκη)

Ηθικόν δίδαγμα..

     Η προχθεσινή ψήφος των αμερικανών υπέρ του Τραμπ ήταν ξεκάθαρα μία ψήφος θυμού.
     Μία ψήφος διαμαρτυρίας των καταπιεζόμενων λαϊκών μαζών από τον άκρατο και πρωτοφανή νεοφολελευθερισμό της Παγκοσμιοποίησης.
     Εκεί θεώρησαν ότι θα βρούν αποκούμπι, εκεί ακούμπησαν.
     Άλλοι θεώρησαν πως
έτσι θα τιμωρήσουν τους άλλους, και έτσι έκαναν.
     Όπως και να το κάνουμε όμως ήταν μιά ψήφος θυμού και απόγνωσης.

     Αυτά προς γνώση και συμμόρφωση των νεοναζιστών τοκογλύφων της Ευρωπαϊκής "Ένωσης".
     Η ίδια ψήφος θυμού και απόγνωσης έφερε στην εξουσία κάποτε τον Χίτλερ.
     Η ίδια  και την  "πρώτη φορά αριστερά"  μας κυβέρνηση τον Ιανουάριο του 2015.
     Και ίσως, μάλλον πιθανότατα θα επαναληφθεί στο εγγύς μέλλον σε ευρωπαϊκό ή και ελληνικό επίπεδο.
     Ο λαός, ή οι λαοί μέσα στην απελπισία τους θα στραφούν προς λύσεις που θα τους υπαγορεύει το θυμικό τους,
     ..παραβλέποντας ηθελημένα αν οι λύσεις αυτές θα είναι ακραίες ή όχι, δημοκρατικές ή προβληματικές.

     Κι εδώ, για την χώρα μας, υπεισέρχεται η παράμετρος του μεγάλου εγκλήματος που επιτέλεσε η απατεωνίστικη διακυβέρνηση των ντεμέκ αριστερών του ΤΣΥΡΙΖΑ:
     Αφαίρεσε από τις πιθανές  επιλογές του λαού σαν ψήφο οργής και διαμαρτυρίας, την προτίμηση οποιουδήποτε κομματικού μηχανισμού που θα θελήσει να έχει σχέση με την έννοια "αριστερά" και όλα τα άλλα συναφή.
     Με αυτήν την έννοια ο μεγαλύτερος σπόνσορας και διαφημιστής της ακραίας δεξιάς λύσης που θα θεωρήσει ο λαός ότι του απομένει,
     ..είναι η ίδια η τάχα αριστερή τούτη κυβέρνηση.

     Κακό δεν είναι να οργίζονται οι λαοί και να εκφράζουν την οργή τους μέσω της ψήφου τους.
     Κακό είναι να μην έχουν τις σωστές εναλλακτικές επιλογές, όπως στην περίπτωση Τράμπ-Κλίντον,
     ..και ακόμη χειρότερο είναι να νομίζουν πως δεν υπάρχουν σωστές εναλλακτικές λύσεις,
     ..επειδή κάποιοι απατεώνες φρόντισαν πριν να δυσφημίσουν και να βρωμίσουν τα πάντα.

     Και είναι μεγάλος κόπος και μέγιστη αδικία για τους σωστούς που υπάρχουν δεξιά κι αριστερά,
     ..να προσπαθούν να πείσουν πως δεν είναι και αυτοί βρωμιαραίοι και καθάρματα όπως οι υπόλοιποι προηγούμενοι.

     Αυτό είναι και το μεγάλο ηθικό δίδαγμα των προχθεσινών προεδρικών εκλογών στην Αμερική:
     Πως το ανήθικο δίδαγμα και η πολιτεία των ανήθικων,
     ..όχι μόνον καταστρέφουν τον δημόσιο βίο στο παρόν,
     ..αλλά δηλητηριάζουν και το μέλλον.

     Κατά τα άλλα η εκλογή Τραμπ μπορεί και να θεωρηθεί θετική: 
     Όσο πιό γρήγορα πλησιάζουμε τον πάτο,
     ..τόσο πιό γρήγορα (θεωρητικά) θα ανακάμψουμε!..


     Υ.Γ.   Το σύστημα δεν είναι ανίκητο. Το απέδειξε ο αμερικάνικος λαός ψηφίζοντας στην ουσία όχι υπέρ του Τράμπ, αλλά εναντίον μιάς από τις πιό διεφθαρμένες οικογένειες του κόσμου. Εναντίον της κυριαρχίας των ΜΜΕ, της χειραγώγησης, του οικονομικού αποκλεισμού, και κάθε είδους καθεστωτικού κατεστημένου.
     Δεν φτάνει όμως.
     Πρέπει ο αμερικανικός λαός, και κάθε λαός που επιχειρεί την αντίδρασή του, να είναι αποφασισμένος να προασπίσει τις επιλογές του,
     ..και προπαντός αποφασισμένος να απαιτήσει να γίνουν πράξη όσα του έταξαν και όσα θεωρεί πως δικαιούται, και για τα οποία αυτός έδωσε την εντολή του.
     Ακριβώς δηλαδή το αντίθετο από όσα κάναμε εμείς μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015,
     ..και κυρίως μετά το δημοψήφισμα.

 http://mandatoforos.blogspot.gr

Με το σώβρακο και τα κορίτσια

Γράφει ο Κώστας Γιαννακίδης

Είδα δύο κοπέλες να κλαίνε. Υπέθεσα ότι θα ήταν κάτι προσωπικό. Δεν ήταν. Γιατί είδα μετά και άλλες δύο. Και μετά εμφανίστηκαν τρεις τύποι που μετέφεραν ένα ηχείο. Από το ηχείο έβγαινε η φωνή γυναίκας σε ερωτικό παροξυσμό και μουσική υπόκρουση ραπ. «Fuck me Donald, Fuck me hard.» Οι τρεις άνδρες γελούσαν σαν δαιμονισμένοι.

«Αν υπήρχε έστω και ένας άνθρωπος που πίστευε ότι σε αυτή τη χώρα δεν μπορούν να συμβούν τα πάντα, απόψε πρέπει να άλλαξε γνώμη. Γιατί σε αυτή τη χώρα μπορούν να συμβούν τα πάντα». Είναι τα λόγια του Μπαράκ Ομπάμα το βράδυ της πρώτης εκλογικής του νίκης. Mπορούσε να τα επαναλάβει και ο Ντόναλντ Τραμπ. Φορώντας βερμούδα, σαγιονάρες, λουλουδάτο πουκάμισο και ψάθινο καπέλο. Αν ήθελε μπορούσε να εμφανιστεί και με το σώβρακο. Γυμνός, με τέσσερις πέντε πιτσιρίκες, έτσι για να πει στη Χίλαρι ότι ξέρει τι να κάνει με τα κορίτσια της Αμερικής. Ο Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να κάνει ό,τι θέλει. Ακόμα και κακά του, μπροστά μας. Για αυτό ψηφίστηκε. Ναι,.. ήταν η επιλογή της λευκής Αμερικής. Αλλά ψηφίστηκε και από ανθρώπους που δεν τους αρέσει αυτός ο κόσμος, δεν έχουν να προτείνουν κάτι καλύτερο και προτιμούν να τον καταστρέψουν. Η ύβρις προς το σύστημα.

Στα γραφεία του FOX, του καναλιού που εκφράζει τους Ρεπουμπλικάνους καλύτερα και από τους ίδιους τους Ρεπουμπλικάνους, άρχισε να μαζεύεται κόσμος. Το στούντιο είναι στο ισόγειο, μπορείς να παρακολουθείς την εκπομπή από το δρόμο. Φυσικά είχαν τοποθετηθεί οθόνες, ενώ το κανάλι μετέδιδε το πρόγραμμα του και σε μία τεράστια οθόνη στην Times Square, εκεί που βρέχει φωτόνια. Οι περισσότεροι ήταν άνδρες. Αρκετοί με το κούρεμα του πεζοναύτη. Χέρια στην τσέπη και μάτια στην οθόνη. Και φώναζαν σαν να πανηγυρίζουν γκολ. «Να τη βάλεις φυλακή, να τη βάλεις φυλακή»! Ολο αυτό έγινε μαγνήτης που τραβούσε διάφορους γραφικούς. Ο ένας ήταν Σούπερμαν, ο άλλος Μπάρμπα Σαμ. Κανένας τους δεν μπορεί να φτάσει τον Ντόναλντ.

Εξι τετράγωνα πιο πάνω είναι το Hilton, η έδρα του Τραμπ για το βράδυ των εκλογών. Μέσα δεν έμπαινες αν δεν σε περίμεναν. Βαν καναλιών, περιπολικά. Λίγος κόσμος στο δρόμο. Γενικά αυτό το βράδυ η Νέα Υόρκη είναι ήσυχη, από νωρίς. Ελάχιστη κίνηση στους δρόμους, CNN σε μπαρ και εστιατόρια. Δεν είναι περίεργο; Μια νύχτα που λες ότι θα αλλάξει ο κόσμος και είμαστε λίγοι εκείνοι που πήγαμε να δούμε το νέο Ground Zero.

Γιατί συνέβη αυτό; Από πού ξεκίνησε το κακό; Η Αμερική είναι τεράστια για να τη βάλεις κάτω από γενικεύσεις. Εκτός από μία, που ισχύει πλανητικά: η δικτύωση, με κάθε τρόπο, έδωσε στο ηλίθιο και στο απεχθές το βήμα που δεν είχαν. Οι κραυγές θα ακούγονται πάντα πιο δυνατά από τα επιχειρήματα. Η λογική θα υποχωρεί έναντι της υστερίας. Η βλακεία υποκαθιστά την πειθώ. Ο ισχυρότερος άνθρωπος του κόσμου είναι ένα καρτούν. Και εμείς θα ζήσουμε ζωές που δεν είχαμε ποτέ φανταστεί.

- από το protagon

Εφυγε» ένας από τους μεγαλύτερους τραγουδοποιούς του 20ου αιώνα...ο Λέοναρντ Κοέν

Λέoναρντ Κοέν, ο λογοτέχνης της ροκ μουσικής του οποίου τα τραγούδια συνδύασαν θρησκευτικές απεικονίσεις με θέματα τη...
λύτρωση και την σεξουαλική επιθυμία και του έφεραν την αναγνώριση των κριτικών και των ακροατών του και μέγας λάτρης της Ελλάδας, πέθανε στα 82 του χρόνια, σύμφωνα με μια ανακοίνωση στην ιστοσελίδα του στο Facebook.
Η λιτή ανακοίνωση αναφέρει, "Είναι με βαθύτατη λύπη που ανακοινώνουμε ότι ο θρυλικός ποιητής,
τραγουδοποιός και καλλιτέχνης Λέναρντ Κοέν απεβίωσε. Έχουμε χάσει έναν από τους πιο αξιοθαύμαστους και παραγωγικούς οραματιστές. Ένα μνημόσυνο θα λάβει χώρα στο Λος Άντζελες στο μέλλον. Η οικογένειά του ζητά να σεβαστείτε την ιδιωτική της ζωή κατά τη διάρκεια του πένθους της".
Ο Κοέν γεννήθηκε στον Μόντρεαλ του Καναδά στις 21 Σεπτεμβρίου 1934. ήταν ήδη αναγνωρισμένος ποιητής και λογοτέχνης όταν μετακόμισε στη Νέα Υόρκη το 1966 στα 31 του χρόνια για να κάνει καριέρα στη βιομηχανία της μουσικής.

Οι συγκρίσεις με τον Μπομπ Ντίλαν δεν άργησαν να έρθουν, για τη λυρική δύναμη των στίχων των τραγουδιών του.

Παρότι επηρέασε πολλούς μουσικούς και του αποδόθηκαν πολλές τιμές, όπως η εισαγωγή του στο Rock & Roll Hall of Fame και η απονομή του μεταλίου Order of Canada, της δεύτερης υψηλότερης διάκρισης σε πολίτη του Καναδά, τα τραγούδια του Κόεν με την folk-rock μουσική του και τα ενίοτε σκοτεινά συναισθήματα έμπαιναν στα τσαρτς της μουσικής πολύ σπάνια.

Το πιο γνωστό τραγούδι του, "Hallelujah", στο οποίο ανακαλεί τον βασιλιά Δαβίδ της Βίβλου και όπου παραλληλίζει την σωματική έλξη με την επιθυμία για πνευματική σύνδεση, έχει εκτελεστεί εκατοντάδες φορές από πολλούς καλλιτέχνες, από τότε που πρωτοεμφανίστηκε το 1984.

Ο Κόεν είχε εκδώσει τον τελευταίο μεγάλο δίσκο του, τον 14ο, πριν από λίγο καιρό ενώ είχε εμφανιστεί στη σκηνή στις αρχές του χρόνου.

Λάτρης της Ελλάδας, αγόρασε σπίτι στην Ύδρα

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Λέοναρντ Κοέν υπήρξε μέγας λάτρης της Ελλάδας και τη δεκαετία του '60 αγόρασε ένα παραδοσιακό σπίτι στην Ύδρα στο οποίο έζησε επτά χρόνια με τη σύντροφό του, Μάριαν, και έγραψε μερικά από τα σημαντικότερα έργα του.

Το ξακουστό σπίτι του στην Υδρα το πλήρωσε μόλις 1.500 δολάρια, χρησιμοποιώντας κάποια χρήματα που του είχε αφήσει στην κληρονομιά της η γιαγιά του. Οπως αργότερα δήλωσε αυτή ήταν η πιο έξυπνη απόφαση που πήρε ποτέ στη ζωή του...

από nonews-NEWS






Η Ευγενία Συριώτη ήταν η πρώτη ελληνίδα που τραγούδησε Leonard Cohen σε live στην Αθήνα, στο δεύτερο μισό του ’60. Βασικά τη “Suzanne”. Το τραγούδι το είπε κατ’ αρχάς η Judy Collins στο άλμπουμ της “In my Life” [Elektra, 1966], ενώ ο Cohen το συμπεριέλαβε στο πρώτο LP του “The Songs of Leonard Cohen” [Columbia, 1967].
 

Ο ίδιος ο Cohen, εν τω μεταξύ, είχε φροντίσει να δείξει την ελληνική πλευρά του ήδη από το δεύτερο δίσκο του, που είχε τίτλο “Songs from A Room” [Columbia, 1969]. Στο back cover βλέπουμε την τότε φίλη του Marianne Ihlen (1935-2016) στο δωμάτιό τους στην Ύδρα. Το “So long, Marianne” μπορεί να υπάρχει στο πρώτο LP τού ’67, όμως στο “Songs from A Room” ακούγονται τα “Bird on the wire”, “The Partisan” κ.ά. Θρυλικά τραγούδια

Η Υδρα που αγάπησε ο Λέοναρντ Κοέν

Το σπίτι που αγόρασε με την κληρονομιά της γιαγιάς του και η μούσα του...
Ο θρύλος πλησιάζει την πραγματικότητα στην περίπτωσή του. Ο Λέοναρντ Κοέν είχει διηγηθεί αρκετές φορές πώς αποφάσισε να φύγει για την Ελλάδα και να επιλέξει την Υδρα.
Απρίλιος του 1960. Ο Κοέν περπατάει στην Bank Street του Λονδίνου. Είναι Καναδός, ποιητής και όχι ακόμη διάσημος τραγουδιστής. Βρέχει στο Λονδίνο και πονάει από ένα δόντι που μόλις έβγαλε. Είχε φθάσει στο Λονδίνο λίγους μήνες νωρίτερα από τον Καναδά, αναζητώντας νέες εμπειρίες και διεθνή αναγνώριση. Αλλά η βροχή του Λονδίνου είναι χειρότερη και από την ομίχλη του Κεμπέκ.
«Είδα λοιπόν την πόρτα της Τράπεζας της Ελλάδας μπροστά μου», δήλωσε ο Κοέν το 1991, σε μια συνέντευξη στο περιοδικό Les Inrockuptibles. «Μπήκα και είδα κάποιον ταμία αρκετά μαυρισμένο πίσω από το ταμείο. Τον ρωτάω «Τι καιρό κάνει στην Ελλάδα;» και μου λέει «Είναι άνοιξη». Δύο ημέρες αργότερα έφευγα για την Ελλάδα».


Μετά από μια σύντομη στάση στην Αθήνα, ο Λέοναρντ Κοέν φεύγει για την Υδρα. Χωρίς να ξέρει ότι αυτό το μικρό νησί θα γίνει για πολλά χρόνια ένας σημαντικός σταθμός στη ζωή του.




Στο παραδοσιακό σπίτι που αγόρασε εκεί, έζησε επτά χρόνια με τη σύντροφό του, Μάριαν, και έγραψε μερικά από τα σημαντικότερα έργα του. Το ξακουστό σπίτι του στην Υδρα το πλήρωσε μόλις 1.500 δολάρια, χρησιμοποιώντας κάποια χρήματα που του είχε αφήσει στην κληρονομιά της η γιαγιά του. Οπως δήλωσε αργότερα, αυτή ήταν η πιο έξυπνη απόφαση που πήρε ποτέ στη ζωή του. Η κορμοστασιά του δέντρου στην αυλή ενός σχεδόν αρχαίου ασβεστωμένου σπιτιού, τα πέντε δωμάτια του σε ισάριθμα διαφορετικά επίπεδα και η αύρα του Αιγαίου ήταν αυτά που τον έκαναν να το αγοράσει αμέσως, χωρίς να σκεφθεί τα βασικά προβλήματα που είχε το οικοδόμημα, που ήταν η έλλειψη ηλεκτρισμού, υδραυλικού συστήματος και τρεχούμενου νερού. Στον τρίτο όροφο έφτιαξε ένα μουσικό δωμάτιο.



Σε ένα γράμμα που έστειλε στη μητέρα του, η περιγραφή που της κάνει του σπιτιού «ζωγραφίζει» με μοναδικό τρόπο τη μεγάλη αγάπη που νιώθει ο καλλιτέχνης για αυτό το ιδιαίτερο νησί. «Το σπίτι έχει μια τεράστια βεράντα που κοιτάζει ένα δραματικό βουνό και πολλά λευκά σπίτια να λάμπουν πάνω του. Τα δωμάτια είναι μεγάλα και δροσερά, με βαθιά παράθυρα σε χοντρούς τοίχους. Υποθέτω ότι πρέπει να είναι πολύ παλιό, πάνω από 200 ετών, και συχνά σκέφτομαι πόσες γενιές ναυτικών έχουν ζήσει εδώ. Χρειάζεται αρκετή δουλειά, αλλά αν ξεκινήσω από τώρα, σε μερικά χρόνια θα είναι ένα μέγαρο. Ζω σε έναν λόφο και σκέφτομαι πως η ζωή παραμένει η ίδια εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Ολη τη μέρα ακούω τις φωνές των μικροπωλητών που περνούν από κάτω και οι φωνές τους είναι τόσο μουσικές. Σηκώνομαι κάθε μέρα στις επτά και εργάζομαι μέχρι το μεσημέρι. Νωρίς το πρωί είναι πιο δροσερά και άρα καλύτερα, αλλά εξάλλου αγαπάω τη ζέστη, ειδικά όταν σκέφτομαι ότι η θάλασσα του Αιγαίου είναι μόλις δέκα λεπτά από την πόρτα μου» έγραφε.


Οπως γράφει στην ιστοσελίδα του, ο Λέοναρντ Κοέν κατάλαβε ότι έγινε αποδεκτός από την κοινότητα όταν άρχισε να δέχεται τακτικές επισκέψεις από τον άνθρωπο που μάζευε τα σκουπίδια και τον γάιδαρό του. «Είναι σαν να λαμβάνεις τη Λεγεώνα της Τιμής» είχε γράψει σε ένα φίλο του. «Το να έχω αυτό εδώ το σπίτι κάνει τις μεγάλες πόλεις λιγότερο τρομακτικές. Μπορώ πάντα να επιστρέφω εδώ και να περνάω όμορφα, να τα βγάζω πέρα σε έναν μικρό παράδεισο. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι θέλω να χάσω την επαφή με την μητροπολιτική εμπειρία».

Η αγορά του σπιτιού χάρισε στον καλλιτέχνη και μια πρωτόγνωρη αυτοπεποίθηση. «Τα χρόνια πετάνε», είχε γράψει «και όλοι σπαταλάμε τόσο χρόνο να αναρωτιόμαστε αν θα έπρεπε να τολμήσουμε το ένα ή το άλλο. Το θέμα είναι να κάνεις το μεγάλο βήμα, να τολμάς, να προσπαθείς, να αρπάζεις την ευκαιρία».


Στην Ύδρα, όλοι οι παλιοί ξέρουν το σπίτι του Λεονάρδου, όπως τον φωνάζουν εκεί. Ετσι τον έμαθαν.

Σ’ αυτό το όμορφο οίκημα του 19ου αιώνα ο Κοέν δεν άλλαξε σχεδόν τίποτα. Αντίθετα, διατήρησε τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του σπιτιού, του κήπου, της βεράντας και της διακόσμησης του χώρου. Το κτίσμα αυτό, όμοιο εξωτερικά με τα υπόλοιπα σπίτια του νησιού, βρίσκεται σε ένα από τα πιο ψηλά σημεία της Χώρας, και από τη βεράντα του, η θέα προς το λιμάνι κόβει την ανάσα, ακριβώς όπως και η ανηφόρα για να φτάσεις σ’ αυτό. Εδώ ο Κόεν ανακάλυψε τον ελληνικό τρόπο ζωής. Εδώ άρχισε να αποκρυσταλλώνει τη σοφία των καλύτερων του ποιημάτων και να γράφει σπουδαία τραγούδια. Εδώ ξαναγεννήθηκε, όπως λένε, όσοι τον ξέρουν.

Εδώ συνάντησε την πανέμορφη Νορβηγίδα Μάριαν Ιλεν, μια νεαρή καλλονή που όλοι θαύμαζαν για την εξυπνάδα και το χιούμορ της. Μια θεϊκή ύπαρξη, που όπως έλεγε χαρακτηριστικά ο ίδιος ο Κόεν, «οι θεοί έφεραν στον δρόμο μου» και με την οποία μοιράστηκε δέκα ολόκληρα χρόνια μουσικής και ποίησης, την πιο ειδυλλιακή περίοδο της ζωής του. Για την Μάριαν, τη μούσα του, ο Κόεν έγραψε το τραγούδι «So Long, Marianne» και Bird on the Wire”.




Την γνώρισε σε ένα παντοπωλείο στην Υδρα και έγιναν ζευγάρι. Επί χρόνια η Μάριαν Ιλεν και ο γιός της Αξελ μοιράστηκαν τη ζωή του Κοέν στην Ελλάδα και στον Καναδά. Η Μάριαν Ιλεν πέθανε στις 28 Ιουλίου 2016, σε ηλικία 81 ετών στη Νορβηγία.









Εδώ η Μάριαν Ιλεν ποζάρει για την αιωνιότητα στο οπισθόφυλλο του δεύτερου δίσκου του τραγουδιστή, Songs from a Room, ο οποίος κυκλοφόρησε το 1969, και ξεκινάει με το κομμάτι Bird on the Wire.Η Μάριαν ήταν συγγραφέας και ποιήτρια και εδώ κάθεται μπροστά στη γραφομηχανή της, στο μικρό σπίτι της Υδρας, όμορφη και ντυμένη μόνο με μια πετσέτα.

iefimerida.gr

Ο Πέτρος Παπακωνσταντίνου ξεφτιλίζει την αλαζονεία της Clinton και των ελιτ τύπου Goldman Sachs που την στηρίζουν

aienaristeyein.com

 

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ ανάλυση του Στ.Λυγερού “Η ήττα της Clinton είναι η εξέγερση των μικρομεσαίων ενάντια στις ελιτ-Η παγκοσμιοποίηση δεν είναι φυσικό φαινόμενο, είναι πολιτικές επιλογές των ελιτ”

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ ανάλυση του Στ.Λυγερού “Η ήττα της Clinton είναι η εξέγερση των μικρομεσαίων ενάντια στις ελιτ-Η παγκοσμιοποίηση δεν είναι φυσικό φαινόμενο, είναι πολιτικές επιλογές των ελιτ”


 aienaristeyein.com

Το "σεξ εκδίκησης" δεν κερδίζει εκλογές...

Ο Ντ. Τραμπ δεν έγινε ο 45ος πρόεδρος των ΗΠΑ γιατί είναι πράγματι ακροδεξιός, ρατσιστής, μισογύνης ή αντισημίτης. Υπερψηφίστηκε μολονότι είναι όλα αυτά γιατί στη συνείδηση του μέσου Αμερικανού ψηφοφόρου ήταν ο λιγότερο συστημικός υποψήφιος σε σύγκριση με την Χ. Κλίντον, την υποψηφιότητα της οποίας στήριξε όλο το κατεστημένο. Κι αυτό συνιστά πλέον ίσως το αποφασιστικότερο κριτήριο ψήφου όχι μόνο για τις ΗΠΑ, αλλά για όλη τη Δύση...

Ο Ντ. Τραμπ απευθύνθηκε στα πιο χαμερπή και φοβικά ένστικτά τού πόπολου, χρησιμοποιώντας έναν απλοϊκό λόγο που τον έκανε άμεσα αντιληπτό και τους πολίτες να αισθάνονται πως είναι ένας από αυτούς, πως με εκείνον δηλαδή μπορούν πολύ άνετα να πιουν μια μπύρα σε μια παμπ και να μιλήσουν για γκόμενες, αυτοκίνητα και μπέιζμπολ σε αντίθεση με την αντίπαλό του που έδειχνε να τους μιλά σαν να βρισκόταν μέσα σε μαυσωλείο, ιδίως όταν στο πλευρό της ήταν ο σύζυγός της...

Είναι, όμως, απλώς ο λαϊκισμός που κέρδισε (και) στις ΗΠΑ; Και γιατί, άλλωστε, να θεωρήσουμε πως μόνο ο Ντ. Τραμπ έταξε τα πάντα στους πάντες κι όχι και η πρώην Πρώτη Κυρία, η οποία μέχρι να θυμηθεί το λαό και τα προβλήματά του πραγματοποιούσε ομιλίες (και) για τη Goldman Sachs έναντι αδρής αμοιβής; Μήπως, επομένως, κέρδισε ο πιο καπάτσος λαϊκιστής κι εκείνος που δεν μίλησε με δέος για την παγκοσμιοποίηση και τα "επιτεύγματά" της; Ισχύουν όλα τα παραπάνω, αλλά και πολλά ακόμα, όπως για παράδειγμα ότι ο κόσμος έχει σιχαθεί τις πολιτικές δυναστείες...

Το λούμπεν προλεταριάτο, που αποτελεί την κύρια μάζα τού εκλογικού σώματος παγκοσμίως, όχι μόνο δεν εμπιστεύεται τους επαγγελματίες πολιτικούς- ο νέος Αμερικανός πρόεδρος δεν κατείχε ποτέ κάποιο δημόσιο αξίωμα- ή ευρύτερα τους καθεστωτικούς αξιωματούχους, αλλά πλέον αυτό αποτυπώνεται και στην κάλπη. Επειδή, όμως, πρόκειται για ένα συνονθύλευμα ατομικών συμφερόντων κι όχι για μια κοινωνία με ταξική συνείδηση τα πρόσωπα τα οποία επιλέγει για να στείλει τα μηνύματά του τις περισσότερες φορές φλερτάρουν με μια φαρσοκωμωδία που δεν βγάζει γέλιο. Στις ΗΠΑ είναι ο Ντ Τραμπ, στη Μεγάλη Βρετανία ο Ν. Φάρατζ ή ο Μπ. Τζόνσον, στη Γαλλία η Μ. Λε Πεν, στη Γερμανία το AfD, στην Ουγγαρία ο Β. Ορμπαν κι ούτω καθεξής...

Λούμπεν προλεταριάτο υπάρχει, βεβαίως, και στην Ελλάδα κι αυτό εν πολλοίς ψηφίζει με βάση τα ατομικά του συμφέροντα. Μπορεί, επίσης, κάποιος να κατηγορήσει τον Αλέξη Τσίπρα για λαϊκισμό, μόνο που ο σημερινός πρωθυπουργός ναι μεν έταξε περισσότερα από όσα έχει κατορθώσει να πετύχει μέχρι στιγμής, ωστόσο δεν έκανε λόγο ποτέ για χτίσιμο φραχτών, για απέλαση όλων των μουσουλμάνων από τη χώρα, δεν υποβίβασε τις γυναίκες στο ρόλο παλλακίδας ούτε έχει μιλήσει εχθρικά για οποιοδήποτε λαό ή θρήσκευμα...

Η τραμπική ρητορική συνδέεται άμεσα με τους χιμπαντζήδες με τα μαύρα και τους θαυμαστές τους και στη ΝΔ κι όχι με την Αριστερά. Επομένως, το να συγκρίνεις τον πρωθυπουργό με τον Ντ. Τραμπ ή την Μ. Λε Πεν είναι σαν να μην βλέπεις μπροστά σου σε ποιο κόμμα ανήκουν οι βορίδηδες και οι γεωργιάδηδες...

Όπως κι αν έχει, ο Ντ. Τραμπ είναι ένα αίνιγμα για όλους, αφού κανείς δεν ξέρει πόσα από αυτά που είπε προεκλογικώς σκοπεύει να τα υλοποιήσει και πόσα είχαν ημερομηνία λήξης την ημέρα τής ψηφοφορίας. Η οπισθοδρόμηση, πάντως, δύσκολα θα αποφευχθεί στο εσωτερικό των ΗΠΑ, αν και σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής η συμβιβαστική διάθεση που έχει δείξει ο νέος πρόεδρος με τη Ρωσία με ανησυχεί πολύ λιγότερο από την εχθρική τακτική Ομπάμα- Κλίντον...

Η εκλογή Τραμπ ήταν ένα μεγάλο ατύχημα, όπως το Brexit, που κάποια στιγμή θα συνέβαινε και είναι σχεδόν βέβαιο πως θα βρει μιμητές κι αλλού από τη στιγμή που ο ιμπεριαλισμός, η μισαλλοδοξία και η στείρα εμμονή στη λιτότητα εξακολουθούν να παραμένουν οι "mainstream" πολιτικές. Αποδεικνύει, ωστόσο, επίσης ότι για να κερδίσεις την εξουσία απαιτείται να έχεις δημιουργήσει ρεύμα πίσω σου, ένα μικρότερο ή μεγαλύτερο λαϊκό κίνημα κι όχι ένα μιντιακό κατασκεύασμα βασισμένο σε ψεύτικες δημοσκοπήσεις τής στιγμής. Όχι, δηλαδή, να αντιμετωπίζεσαι απλώς ως "σεξ εκδίκησης" από απογοητευμένους συζύγους που δεν έχουν πάψει ωστόσο να αγαπούν τον νόμιμο σύντροφό τους. Φαντάζομαι να γίνομαι κατανοητός και στην οδό Πειραιώς...

 http://tripioevro.blogspot.gr

Να λοιπόν που η απειλή της Μαντόνας, ότι θα κάνει στοματικό σεξ σε όποιον ψηφίσει την Κλίντον έπιασε τόπο

Γράφει ο mitsos175.

Χωρίς πλάκα θα θελα να ήμουν εξωγήινος. Να κάτσω σε μια μεριά να κάνω χάζι τη Γη.
Τη Γη η οποία δεν θα καταστραφεί από μετεωρίτη αλλά από τρολάρισμα.
Να λοιπόν που η απειλή της Μαντόνας, ότι θα κάνει στοματικό σεξ σε όποιον ψηφίσει την Κλίντον έπιασε τόπο.

Μονοκούκι τον παλαβό οι τρομοκρατημένοι καουμπόηδες. Να δώσω συγχαρητήρια στα κινούμενα σχέδια, τους Simpsons, που βρήκαν ότι θα βγει πρόεδρος ο μουρλός, πριν καν βάλει υποψηφιότητα. Μεγάλη επιτυχία. Όπως και στην κινέζικη μαϊμού που είχε φιλήσει τη φωτογραφία του Τράμπ.
Στην αρχή νόμισα ότι το έκανε, γιατί είδε συγγενή του, αλλά όχι! Η Χίτλερι ήταν πιο τρομακτική!

Και τώρα πρέπει να ζητήσω συγνώμη από τις μαϊμούδες που τις αποκαλώ "δημοσκοπήσεις". Συγνώμη, οι πίθηκοι έχουν πολύ περισσότερο μυαλό από τους δημοσκόπους, και πέφτουν μέσα. Την είχα ψυλλιαστεί λίγο τη δουλειά, όταν οι εταιρείες δημοσκοπήσεων έβγαζαν Χίλαρι με μεγάλη διαφορά.
Κατάλαβες τώρα Κούλη, γιατί πρέπει να κρατάς μικρό καλάθι; Γιατί τα γκάλοπ μας λένε τι δεν θα γίνει. Μην πληρώνετε αναλυτές, μην πετάτε λεφτά σε στημένες έρευνες, βάλτε ένα πίθηκο, ένα γορίλα, ένα ουρακοτάγκο, να σας πει τι συμβαίνει.
Αντιλαμβάνεσθε την ειρωνεία για τα ΜΜΕ, όταν καρτούν και ζώα έχουν μεγαλύτερη ακρίβεια στις αναλύσεις τους;

Είχα πει ότι ο μόνος τρόπος να βγει η Χίλαρι ήταν να βάλουν ένα ρατσιστή μεταλλαγμένο δίποδο καρχαρία, που με τις δηλώσεις του θα προκαλέσει αηδία. Έκανα λάθος, το παραδέχομαι. Φαίνεται ότι ακόμα και να απειλούσαν με εκτέλεση μετά βασανιστηρίων, πάλι δεν θα ψήφιζαν την πιο αντιπαθητική πολιτικό. Σαν τον Άδωνη, ακόμα και μόνη της να έβαζε, θα έχανε. Γιατί υπήρχε ένα ψευτοδίλημμα: Είχαμε δυο αδίστακτους υποψήφιους, που υπηρετούν το ίδιο άδικο και διεφθαρμένο σύστημα.

Όποιος και να έβγαινε τα ιδία σκατά θα κάνει. Αλλά οι ψηφοφόροι απλά βαρέθηκαν τη φάτσα της άπληστης και αδίστακτης υπουργού, η οποία ανάμεσα στα άλλα έκανε το λάθος να μπλέξει τη Ρωσία με τις εκλογές των ΗΠΑ. Αυτό ήταν μοιραίο.

Ο Πούτιν σταμάτησε για λίγο να βομβαρδίζει το Χαλέπι, αλλά καλού κακού έκανε και κάποιες κινήσεις που έδειχναν πως πάμε για το μεγάλο μπουμ. Κάτι ασκήσεις για πυρηνικό πόλεμο, κάτι ετοιμότητες και προώθηση στρατού στα σύνορα... αυτά δεν πέρασαν απαρατήρητα στο μέσο Αμερικανό, που έχει τα δικά του μεγάλα προβλήματα, τα οποία φυσικά δημιούργησε η πολιτική του Μπάμια και των προηγούμενων. Ε, τώρα να φάει κατακέφαλα και ρώσικο πύραυλο πήγαινε πολύ.

Κυρίως όμως προτίμησαν τα αφεντικά παρά τα δουλάκια. Όχι μεσάζοντες, πολιτικούς δηλαδή, στην υποτέλεια και την αρπαγή. Ο Τράμπ θα κοιτάξει να αλώσει το κράτος προς όφελος των εταιρειών του. Αλλά το ίδιο θα έκανε και η Χίλαρι για άλλες πολυεθνικές, που ήταν πίσω της, με τη διαφορά ότι θα έπαιρνε και το κέρδος του μεσάζοντα. Άρα θα στοιχήσει περισσότερο η διαφθορά στη "λιανική" από το να πάρεις την καταστροφή σε τιμές χοντρικής, κατευθείαν από τον παραγωγό νίλας.

Η Κλίντον το μόνο προσόν που είχε, ήταν ότι την κεράτωσε ο άντρας της. Ενώ όσο ήταν Πρόεδρος ο Βασιλάκης και χούφτωνε τη Μόνικα, το έπαιζε πολιτισμένη κι ότι συγχωρεί, μόλις έφυγε από το Λευκό Οίκο, απαίτησε να την προωθήσει. Αυτό δείχνει υποκρισία και τύπο που δε διστάζει μπροστά σε τίποτα. Όταν θυσιάζεις την αξιοπρέπειά σου, μπορεί κάποιος να σε εμπιστευτεί;

Αλέξη, το λέω και για σένα. Αχ ρε Βασίλη με τα πούρα σου. Αν δεν ήσουν εσύ, η Χίλαρι δεν θα ήταν καν υπουργός και θα είχαν ίσως γλυτώσει μερικές χιλιάδες ψυχές. "Ίσως" γιατί οι πολυεθνικές θα έβρισκαν άλλο καθίκι. Να! Βρήκαν τον Τράμπ. Γι αυτό θα θελα να μην ήμουν γήινος να τον πιώ μαζί με τους υπόλοιπους. Κάτι ακόμα: Όταν έχεις αφροαμερικάνο Πρόεδρο, αλλά οι μπάτσοι ξεκληρίζουν τις μειονότητες, ψήφο δεν βλέπεις, όσο και να το παίζεις κατά του ρατσισμού. Ο κόσμος ένιωσε στο πετσί του την πολιτική Ομπάμα και ψήφισε τον άλλο φασίστα, έτσι για σπάσιμο.

Τώρα να ξεράσω όχι μόνο με την Αμερικάνικη δημοπρασία, γιατί δημοκρατία δεν είναι με τίποτα, αλλά και τα ελληνικά ΜΜΕ που αγωνιούσαν ποιό θα είναι το αφεντικό, λες και θα αλλάξει κάτι. Αχ τρομάρα σας...

Ο λανθάνων 3ος παγκόσμιος πόλεμος

από Βασίλης Βιλιάρδος

Στην σημερινή εποχή της «τεχνολογικής-βιομηχανικής επανάστασης», οι μάχες δεν κερδίζονται από τους στρατούς, αλλά από τις εικόνες, από τις ψευδαισθήσεις, κυρίως όμως από την τεχνητή νοημοσύνη – την οποία εξελίσσουν με τη βοήθεια των πολεμικών συγκρούσεων, σε οικονομικό και στρατιωτικό επίπεδο, οι βιομηχανικοί και τεχνολογικοί κολοσσοί.

.

«Εάν μία υπό ξένη κατοχή χώρα, όπως η Ελλάδα, δεν συνειδητοποιήσει πως βιώνει έναν πόλεμο που μπορεί τότε μόνο να κερδίσει ή να ζημιωθεί λιγότερο, εάν όλες οι πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις της ενωθούν μεταξύ τους, τότε έχει χάσει εντελώς το παιχνίδι – μία οδυνηρή ήττα που δυστυχώς ευρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, απειλώντας να την εξαφανίσει εντελώς«.

.

Ανάλυση  

«Είμαστε αντιμέτωποι με έναν λανθάνοντα, υποβόσκοντα παγκόσμιο πόλεμο» είχε αναφέρει πριν από λίγο καιρό ο πρώην αντικαγκελάριος της Αυστρίας σε μία συνέντευξη του, τονίζοντας πως ο πλανήτης σήμερα είναι πιο «στρατιωτικοποιημένος» από ποτέ – ενώ η δυνατότητα να διεξαγάγει κανείς πολέμους με σύγχρονα μέσα, έχει αυξήσει την πρόθεση πολλών κυβερνήσεων να επιβάλλουν τις αλλαγές που θέλουν με τη βία.

Πράγματι, ο χαρακτήρας των στρατιωτικών συγκρούσεων έχει αλλάξει δραματικά τις τελευταίες δεκαετίες – αφού τα οπλικά συστήματα δεν ελέγχονται πλέον από στρατιώτες, αλλά από ειδικούς στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Ως εκ τούτου, είναι δυνατόν σήμερα να σκοτώνει κανείς «καθαρά», χωρίς καν να φαίνεται, χρησιμοποιώντας τα μέσα της σύγχρονης τεχνολογίας – ενώ με το «ραβδί της χαράς» (Joy stick), ένα επαίσχυντο όνομα στην προκειμένη περίπτωση, μπορούν να ελέγχονται από μακριά τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (Drones), σκορπίζοντας παντού το θάνατο.

Περαιτέρω, οι σημερινοί πόλεμοι δεν κηρύσσονται, ενώ έχουν πάψει πλέον οι διακρίσεις μεταξύ στρατιωτών και αμάχου πληθυσμού – με αυτούς που διενεργούν τις στοχευόμενες θανατηφόρες επιθέσεις από μακριά, να παραμένουν άγνωστοι στο σκοτάδι. Δεν υπάρχουν καν «τακτικοί στρατοί», αφού παντού πολεμούν μισθοφόροι – ενώ διάφορες πολιτικές και θρησκευτικές αιρέσεις, όπως η ISIS, οδηγούνται σε στρατιωτικές συγκρούσεις, με την εντολή τρίτων «υποκινητών» που παραμένουν αθέατοι στο παρασκήνιο.

Πολύ συχνά δε ο αριθμός των θυμάτων των πολέμων παραμένει κρυφός, εκτός εάν χρησιμοποιείται για λόγους προπαγάνδας – ενώ η μαζική μετανάστευση λειτουργεί επίσης ως όπλο.

Οι σύγχρονοι πόλεμοι είναι επί πλέον χρηματοπιστωτικοί, ενώ με τη βοήθεια μίας και μοναδικής κερδοσκοπικής επίθεσης μπορεί να γονατίσει μία ολόκληρη οικονομία – όπως οι ασιατικές τίγρεις στο παρελθόν και η Ελλάδα (ανάλυση) πρόσφατα. Μία από τις πολλές παραλλαγές τους είναι η επιβολή κυρώσεων, όπως στη Ρωσία και στο Ιράν – μία δεύτερη η τιμωρία των ξένων τραπεζών, όπως της Γαλλίας (ΒΝΡ) και της Γερμανίας (Deutsche Bank) από τους αμερικανούς. Μία τρίτη η ενοχοποίηση βιομηχανιών για μεγάλα σκάνδαλα, όπως το προηγούμενο της γερμανικής Volkswagen και το πρόσφατο της Audi – για την ίδια ακριβώς αιτία (εκπομπή καυσαερίων, πηγή).

Φυσικά αυτού του είδους οι πόλεμοι είναι επίσης συναλλαγματικοί, με θύματα κυρίως τις αναπτυσσόμενες οικονομίες, ακόμη και εκείνες είναι παραγωγοί πετρελαίου – όπως φαίνεται από τις τρομακτικές υποτιμήσεις των νομισμάτων τους, όπου η Αίγυπτος κατέχει την οδυνηρή πρώτη θέση (γράφημα), έχοντας χάσει μέσα σε δύο ημέρες το 40% της αξίας του νομίσματος της.

 

Επεξήγηση γραφήματος: Ραγδαίες υποτιμήσεις διαφόρων νομισμάτων απέναντι στο δολάριο από τις αρχές του 2015 (=100). Αίγυπτος, Καζακστάν, Αγκόλα, Αζερμπαϊτζάν, Νιγηρία, Αργεντινή.

.

Η Τουρκία έχει επίσης δεχθεί μία σοβαρή συναλλαγματική επίθεση, με τους Πολίτες της να πληρώνουν πολύ ακριβά την πολεμοχαρή πολιτική, τις αντιπαραθέσεις με τις Η.Π.Α., καθώς επίσης τις φιλοδοξίες του δικτάτορα τους – ενώ το νόμισμα του Μεξικού έχει βυθιστεί στο ναδίρ, υπό τον φόβο της εκλογής του κ. Trump (γράφημα).

 

Επεξήγηση γραφήματος: Εξέλιξη της ισοτιμίας έναντι του δολαρίου από τις αρχές του 2015 (=100) της τουρκικής λίρας (γαλάζια καμπύλη) και του μεξικανικού πέζο (κίτρινη).

.

Συνεχίζοντας, οι πόλεμοι είναι επί πλέον ενεργειακοί (ανάλυση), όπως ο πρόσφατος μεταξύ των Η.Π.Α. και της Ρωσίας, με τη Γερμανία στο επίκεντρο – με αντικείμενο την προμήθεια φυσικού αερίου της Ευρώπης, όπου η υπερδύναμη σχεδιάζει να πλημυρίσει την ήπειρο μας με φθηνό αέριο από σχιστόλιθο σε υγρή μορφή, η Ρωσία ξεκίνησε την παραγωγή του για να την ανταγωνιστεί, ενώ εμποδίζεται η κατασκευή του «Nord Stream 2», στην οποία συμμετέχουν κυρίως η Ρωσία με τη Γερμανία (πηγή), με τις εταιρείες Gazprom, BASF SE/Wintershall, E.ON SE, ENGIE, OMV και Royal Dutch Shell).

Οι πόλεμοι διεξάγονται επίσης στον κυβερνοχώρο – όπου οφείλει να γνωρίζει κανείς ότι, μία επίθεση εναντίον της παροχής ηλεκτρικού ρεύματος είναι σε θέση να παραλύσει ολοκληρωτικά μία χώρα. Εν προκειμένω, σύμφωνα με το NBC (πηγή), αμερικανοί χάκερ έχουν διεισδύσει στο ηλεκτρικό, τηλεπικοινωνιακό και διοικητικό σύστημα της Ρωσίας – ενώ την απειλούν με πόλεμο στον κυβερνοχώρο, κατηγορώντας την ότι προσπαθεί να επηρεάσει τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών της Τρίτης 08/11.

Από την πλευρά τους τώρα οι Ρώσοι κατηγόρησαν τις Η.Π.Α. για τρομοκρατία στον κυβερνοχώρο, απαιτώντας την επίσημη δήλωση της κυβέρνησης πως δεν ισχύουν οι πληροφορίες του NBC (πηγή) – ενώ ανακοίνωσαν πως είναι σε θέση να αμυνθούν, απέναντι σε τέτοιου είδους επιθέσεις. Φυσικά η κατασκοπία στον κυβερνοχώρο οργιάζει, αφού όλοι παρακολουθούν τις επικοινωνίες όλων – όπως διαπιστώθηκε από τα σκάνδαλα σχετικά με την κυρία Clinton, καθώς επίσης από την παρακολούθηση των συνομιλιών της καγκελαρίου.

Ίσως οφείλουμε να προσθέσουμε εδώ πως η Κίνα συμμετέχει παντού – ενώ τόσο οι Η.Π.Α., όσο και η Γερμανία, προσπαθούν να εμποδίσουν την επέκταση της, υιοθετώντας διάφορους νόμους για τη μη εξαγορά των επιχειρήσεων τους από τον κίτρινο εισβολέα. Αν και μόνο η Ρωσία δε κατηγορείται για τη διεξαγωγή ασύμμετρων, υβριδικών πολέμων (άρθρο) ή/και υβριδικών μεταναστευτικών (ανάλυση), από τους οποίους υποφέρουν κυρίως η Ελλάδα και η Ιταλία, επίσης η Σουηδία, όλοι συμμετέχουν στο παιχνίδι – είτε φαίνονται, είτε όχι.

Τέλος, δεν πρέπει να υποτιμάει κανείς τον πόλεμο της προπαγάνδας, ο οποίος μαίνεται στο διαδίκτυο, καθώς επίσης στα υπόλοιπα ΜΜΕ – με βασικότερο θύμα του τον πρόεδρο Putin, ο οποίος κατηγορείται ως ο νούμερο ένα εχθρός της Δύσης (άρθρο), παρά το ότι από τις Η.Π.Α. και τη Γερμανία έχει δημιουργηθεί μία μεγάλη εστία πυρκαγιάς στα σύνορα της Ρωσίας (Ουκρανία), ενώ περικυκλώνεται στρατιωτικά από το ΝΑΤΟ.

Λογικά λοιπόν η Ρωσία προσπαθεί να ανεξαρτητοποιηθεί από το δυτικό σύστημα του χρέους, γνωρίζοντας πολύ καλά πως χρησιμοποιεί το καρτέλ το στρατό και το δολάριο (ανάλυση) – κάτι που όμως, εάν συμβεί, θα επιταχύνει το παγκόσμιο κραχ και χάος που προβλέπεται στο άμεσο μέλλον.

Οι σύγχρονοι μέθοδοι του πολέμου

Περαιτέρω, οι σύγχρονοι μέθοδοι διεξαγωγής πολέμων χαρακτηρίζονται κυρίως από το ότι, χρησιμοποιείται βία χωρίς τα θύματα να γνωρίζουν τους θύτες τους – ενώ έχουμε ήδη αναφερθεί στην αόρατη εξουσία (ανάλυση) που κρύβεται πίσω από τις κυβερνήσεις-υποχείρια και τους πρωθυπουργούς-μαριονέτες που εγκαθιστούν οι δυνάμεις κατοχής σε εκείνες τις χώρες που μετατρέπουν σε αποικίες χρέους.

Με τις μεθόδους αυτές οι συμμετέχοντες στον πόλεμο είναι σε θέση να παραμένουν ανώνυμοι, να μην αναγνωρίζονται καθόλου ή ακόμη και να μεταμφιέζονται, παίρνοντας το πρόσωπο κάποιου άλλου – με αποτέλεσμα οι λαοί να μην είναι ποτέ βέβαιοι ποιός είναι ο πραγματικός εχθρός τους, αδυνατώντας ως εκ τούτου να αντιδράσουν ή/και να αμυνθούν σωστά. Σε κάθε περίπτωση, τα πρώτα εμφανή και σιωπηλά θύματα των σύγχρονων πολέμων είναι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες – μέσω των οποίων τεκμηριώνεται ολοκάθαρα ότι, η παγκόσμια ειρήνη είναι μία ουτοπία, μία μεγάλη ψευδαίσθηση.

Συνεχίζοντας, η διεξαγωγή των σύγχρονων, σιωπηλών πολέμων έγινε εφικτή μετά τη συγχώνευση της τεχνολογίας με τη βιομηχανία – μία παγκόσμια διαδικασία που έχει ουσιαστικά ξεκινήσει από την αλλαγή της χιλιετίας. Το πρώτο στάδιο αυτής της τεχνολογικής επανάστασης χαρακτηρίσθηκε από τη χρήση του διαδικτύου – ενώ σήμερα βιώνουμε το δεύτερο στάδιο, όπου συνδέονται μεταξύ τους η ηλεκτρονική δικτύωση, η απόκτηση δεδομένων και οι παγκόσμιες επικοινωνίες.

Το γεγονός αυτό έχει οδηγήσει στην κυριαρχία της παγκόσμιας οικονομίας εκ μέρους των πολυεθνικών τεχνολογικών  κολοσσών – ενώ η σημερινή τεχνολογική και βιομηχανική επανάσταση χαρακτηρίζεται από ένα «πολιτικό», καθώς επίσης από ένα στρατιωτικό σκέλος:

(α) Στο πολιτικό σκέλος δημιουργούνται νέα προϊόντα που αλλάζουν τόσο την καθημερινότητα των ανθρώπων, όσο και την παραγωγική διαδικασία στις επιχειρήσεις – «καίγοντας» μαζικά θέσεις εργασίας και εφοδιάζοντας το χρηματοπιστωτικό σύστημα με όπλα μαζικής καταστροφής, η ύπαρξη των οποίων θα ήταν αδύνατη χωρίς τη βοήθεια της υψηλής τεχνολογίας.  

(β) Στο στρατιωτικό σκέλος συνδέονται όλα τα στοιχεία μεταξύ τους, με στόχο την προώθηση πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων με βίαιες μεθόδους που δεν γίνονται εύκολα αντιληπτές. Σε αυτού του είδους τους σύγχρονους οικονομικούς πολέμους, τα διάφορα τεχνολογικά και βιομηχανικά προϊόντα χρησιμοποιούνται ως όπλα – δοκιμάζονται στην πράξη και εξελίσσονται, ενώ πολλοί τεχνολογικοί επιχειρηματικοί όμιλοι δραστηριοποιούνται τόσο στο πολιτικό, όσο και στο στρατιωτικό επίπεδο.

Εν προκειμένω οι «παράπλευρες απώλειες», με τη μορφή των αμάχων θυμάτων, με την εκδίωξη τους από τις πατρίδες τους, καθώς επίσης με την καταστροφή που προκαλείται στις χώρες τους, γίνεται αποδεκτή από τις αντιμαχόμενες δυνάμεις – με στόχο την προώθηση των γεωπολιτικών και οικονομικών συμφερόντων τους. Στα πλαίσια αυτά, η τεχνολογική-βιομηχανική επανάσταση λειτουργεί σε παγκόσμιο επίπεδο, ταυτόχρονα και χωρίς να δίνεται καμία σημασία στην εθνική ανεξαρτησία κανενός κράτους – γεγονός που οφείλει να μας προβληματίσει ιδιαίτερα.

Εκτός αυτού, δεν φαίνεται καθαρά ποιός προκαλεί τις εκάστοτε «επιθέσεις» – ενώ τα αποτελέσματα τους έχουν συνέπειες για ολόκληρο τον πλανήτη. Οι μάχες πάντως δεν κερδίζονται από τους στρατούς, αλλά από τις εικόνες, από τις ψευδαισθήσεις, καθώς επίσης από την τεχνητή νοημοσύνη – την οποία εξελίσσουν με τη βοήθεια των πολεμικών συγκρούσεων οι βιομηχανικοί και τεχνολογικοί κολοσσοί.

Επίλογος

Ολοκληρώνοντας, ο J. Schumpeter είχε ήδη προβλέψει, στο βιβλίο του «Καπιταλισμός, Σοσιαλισμός και Δημοκρατία» το πώς ο εκσυγχρονισμός των πολέμων θα άλλαζε τη δομή των επιχειρήσεων, της οικονομίας και της κοινωνίας – φτάνοντας στον τύπο εκείνου του επιχειρηματία, ο οποίος θα μοιάζει με τον τύπο των στρατηγών του παρελθόντος, με την έννοια πως θα συμμετέχει ενεργά στους στρατιωτικούς και οικονομικούς πολέμους (επιχειρηματίες που δυστυχώς στην Ελλάδα προσπαθούμε να εξοντώσουμε με κάθε τρόπο, παίζοντας ανόητα το παιχνίδι των κατ’ ευφημισμό δανειστών).

Όσο πιο τεχνολογικοί, ασύμμετροι, υβριδικοί και αφηρημένοι (abstract) είναι δε οι πόλεμοι, τόσο πιο ανώνυμοι θα είναι οι στρατηγοί και οι ηγεμόνες, στο όνομα των οποίων οι στρατοί θα διεξάγουν τις μάχες – ενώ αυτή η ανωνυμία, το συναίσθημα να μην γνωρίζει κανείς ποιός είναι ο εχθρός και ποιός ο φίλος του, χαρακτηρίζει τη νέα βιομηχανική και τεχνολογική επανάσταση, την οποία βιώνουμε σήμερα.

Λόγω τώρα του παγκόσμιου χαρακτήρα αυτών των πολέμων δεν μπορεί να ξεφύγει κανείς – με τους νέους κυρίαρχους του πλανήτη να μην είναι πλέον οι βαριές βιομηχανίες του παρελθόντος, της πρώτης και της δεύτερης βιομηχανικής επανάστασης, αλλά οι τεχνολογικοί, οι ενεργειακοί και οι χρηματοπιστωτικοί κολοσσοί, όπως η Google, ηApple, η Alibaba, η Goldman Sachs, η Black Rock, η Gazpromκοκ. (στους οποίους συμμετεχουν τα κράτη, συχνά κρυφά μέσω των μυστικών υπηρεσιών τους και των υπουργείων αμύνης, ακόμη και όταν δεν το φαντάζεται κανείς, πιστεύοντας ανόητα πως κάποιοι υπερφυσικοί νεαροί έχουν ιδρύσει αυτού του είδους τις εταιρείες).

Δυστυχώς για όλους εμάς τους Ευρωπαίους η ήπειρος μας, αποτελούμενη από μικρά σχετικά και ανεξάρτητα κράτη που δεν έχουν καμία πρόθεση να ενωθούν, έχει μείνει πολύ πίσω στην παραπάνω εξέλιξη – οπότε κινδυνεύει να είναι ο μεγάλος χαμένος του μέλλοντος.

Πηγές: NBC, DWN, F&W, Russia Today

http://www.analyst.gr

Η «λαϊκή εντολή»: το ιδεολόγημα-φάρμακο προς πάσα νόσο

Από τον Δημήτρη Φασόλη

Η φράση «λαϊκή εντολή» είναι η αγαπημένη επωδός στα περισσότερα αριστερά κείμενα, καταγγελίες, ανακοινώσεις-δηλώσεις κλπ., γραπτά ή προφορικά. Από την άλλη, είναι εξίσου προσφιλής στους λόγους τόσο των δεξιών όσο και των κεντρόων-σοσιαλδημοκρατών, κάθε είδους πολιτικάντηδων και αστικών κομμάτων. Το ερώτημα που τίθεται είναι: έχει κάποιο πραγματικό νόημα και περιεχόμενο αυτή η έννοια ή είναι κενή; Είναι δηλαδή ένα ιδεολόγημα κατάλληλο για την διαχείριση του πλήθους και τις πολιτικάντικες τακτικές και χειρισμούς ή προσθέτει κάτι ουσιαστικό στην υπόθεση της κοινωνικής-ταξικής συνείδησης και της χειραφέτησης του κόσμου;

Ιδιαίτερα όσον αφορά το πρόσφατο δημοψήφισμα στη Βρετανία, αλλά και στον ελλαδικό χώρο τον προηγούμενο χρόνο, η «λαϊκή εντολή» χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον για να στηρίξει μια «αριστερή» ή «ριζοσπαστική» κριτική στην κυβέρνηση η οποία επικεντρώνεται στο πώς η εξουσία χρησιμοποιεί κάθε είδους τερτίπια για να παραβιάζει και να ακυρώνει τη «λαϊκή βούληση» – άλλη μια διφορούμενη και αόριστη έννοια. Εδώ όμως προκύπτει μια αντίφαση: δηλαδή το 60 ή 80 % είναι λαϊκή βούληση και το υπόλοιπο 40 ή 20 δεν είναι; Επομένως πρόκειται για μια έννοια με καθαρά ιδεολογικό περιεχόμενο, χωρίς πραγματική βάση και χωρίς επαναστατική «υπεραξία». Έτσι προκύπτει ότι διάφοροι «αριστεροί» και «επαναστάτες» κάνουν πολιτική και κοινωνικές παρεμβάσεις με όρους αστικής δημοκρατίας, δηλαδή αναπαράγοντας την κυρίαρχη ιδεολογία. Ή, για να δούμε την κατά κανόνα πολύπλοκη και σύνθετη πραγματικότητα, το 51% είναι λαϊκή εντολή και το 49% όχι; Και αν η αποχή είναι 20, 30 ή και 40%, αυτό το ποσοστό δεν αποτελεί έκφραση της «λαϊκής βούλησης»;

Το να επικεντρώνεις τον λόγο σου σε τέτοιες αφηρημένες και παραπλανητικές έννοιες σημαίνει ότι βάζεις σε δεύτερη μοίρα ή αποσιωπάς τα πραγματικά και σημαντικά ζητήματα, όπως το τι εκφράζει ιδεολογικά ένα εκλογικό αποτέλεσμα, ποιες πολιτικές και πρακτικές εξυπηρετεί, με γνώμονα πάντα τα ζητήματα που αφορούν στην όξυνση και καλλιέργεια της ταξικής και επαναστατικής συνείδησης. Έτσι, όταν συμφέρει την πολιτικάντικη πρακτική μας ένα εκλογικό αποτέλεσμα, τότε το βάζουμε ως προμετωπίδα στην προπαγάνδα μας, ενώ όταν δε μας συμφέρει, το αγνοούμε ή το υποβαθμίζουμε ή ακόμη το λοιδορούμε. Συνεπώς δεν εστιάζεται η σκέψη, η κριτική και η δράση στο τι συνέπειες έχουν οι διάφορες τάσεις του «λαού», της κοινωνίας, είτε πλειοψηφικές είτε μειοψηφικές. Αν δηλαδή η πλειοψηφία του κόσμου θέλει ένα φασιστικό ή δικτατορικό καθεστώς αυτό πρέπει να γίνει σεβαστό; Εξάλλου στο όνομα αυτών των δύο ιδεολογημάτων («λαϊκή βούληση-εντολή») ανδρώνεται το καθεστώς Ερντογάν και πάνω εκεί στηρίζει το επιχείρημά του υπέρ της θανατικής ποινής. Οπότε κριτήριο του λόγου και της δράσης δεν μπορεί να είναι το «τι θέλει η πλειοψηφία» αλλά το τι είναι σωστό και εποικοδομητικό για τη χειραφέτηση των ανθρώπων και της κοινωνίας.

Ένα από τα αδύνατα στοιχεία της δημοκρατίας, τα οποία την καθιστούν τρωτή στους εχθρούς της και ευθύνονται για την κρίση της, είναι ακριβώς ότι εκθειάζει και εξιδανικεύει την πλειοψηφία και την εκλογική διαδικασία. Αυτό όμως δεν ταυτίζεται ούτε με την ωρίμαση της κοινωνικής συνείδησης ούτε και με την ελευθερία, την ισότητα ή τη δικαιοσύνη, παρά μόνο με μια τυπική, κοινότοπη, συμβατική και επιφανειακή τελικά εκδοχή τους. Είναι γνωστό ότι οι εκλογές συχνά γίνονται σε κλίμα φανατισμού, πλύσης εγκεφάλου και χειραγώγησης-ελέγχου της κοινής γνώμης, μέσα από εκβιαστικά διλήμματα και ψεύτικες υποσχέσεις προς τους «ψηφοφόρους». Δεν αφορούν σε μια εμβάθυνση του διαλόγου, της αντιπαράθεσης, της κριτικής σκέψης και προσέγγισης των ζητημάτων που αφορούν την κοινωνία. Και δεν λύνουν ουσιαστικά κανένα πρόβλημα. Έτσι ο λαϊκισμός, που συνδέεται στενά με τις εκλογές και τη μαζική-τυπική και παρηκμασμένη δημοκρατία, κυριαρχεί δεξιά και αριστερά.

Αυτό που χρειάζεται πραγματικά είναι η ουσιαστική εμβάθυνση της δημοκρατίας και η εδραίωση της συλλογικής συνείδησης και ελευθερίας, με στόχο την υπέρβαση της ίδιας της δημοκρατίας προς την αταξική κοινωνία της απόλυτης ελευθερίας, δικαιοσύνης, ισότητας και αδελφότητας-οικουμενικότητας. Οι εκλογές (όπως εξάλλου τα δημοψηφίσματα) και η «λαϊκή βούληση-εντολή», από μόνες τους, είναι έννοιες κενές περιεχομένου, όπου συνιστούν στην πράξη μεθόδους καταπίεσης και χειραγώγησης της κοινωνίας και των ατόμων. Η πραγματική ελευθερία αγκαλιάζει όλη την κοινωνία και κάθε άτομο χωριστά (σε μια διαλεκτική σχέση σύνθεσης), είναι μια ανώτερη κατάσταση της ατομικής και κοινωνικής συνείδησης.Συνεπώς οι γραφειοκρατικές διαδικασίες, οι ιεραρχικοί θεσμοί, και οι εξουσιαστικές λειτουργίες ακυρώνουν αυτές τις δημιουργικές δυνάμεις του ανθρώπου. Η πραγματική ελευθερία εκδηλώνεται άναρχα, χωρίς διαμεσολαβήσεις, κατακερματισμούς, διαχωρισμούς, δυϊσμούς και διαμεσολαβήσεις. Είναι άμεση, αυθόρμητη και διαπνέει-διαπερνά κάθε ανθρώπινη και κοινωνική εκδήλωση, δράση, σχέση και δημιουργία-επίτευγμα της ανθρώπινης διάνοιας.

Στο βαθμό που η δημοκρατία στηρίζεται στις εκλογές και σε μια επίφαση ελευθερίας (της έκφρασης, βασικά, που σημαίνει ότι εγώ καταναλώνω ή φοράω ό,τι θέλω, διασκεδάζω όπως μου αρέσει, με μόνο κριτήριο την αυτοπροβολή μου και την ανάδειξη ενός κοινωνικού στάτους – πραγματικού ή όχι), τότε έχει κοντά ποδάρια απέναντι στους εχθρούς της: ακροδεξιούς, χουντικούς ή φονταμενταλιστές. Γιατί η επίφαση ελευθερίας έγκειται στον κατακερματισμό της κοινωνίας (του όλου), στον ατομισμό και τον εγωισμό, στοιχείο που αποδυναμώνει το συλλογικό στοιχείο, την ενότητα των ανθρώπων, και τη δύναμη που πηγάζει από αυτήν την ενότητα και το συλλογικό πνεύμα του εκάστοτε πολιτισμού. Ζούμε λοιπόν σε μια ψευδαίσθηση ελευθερίας και δημοκρατίας, με ταυτόχρονη ουσιαστική καταπίεση της ανθρώπινης ύπαρξης και ψυχής, βιώνουμε την αλλοτρίωση από τον εαυτό, την ετερονομία αντί την αυτονομία, την εξουσία αντί την πραγματική ελευθερία, την καταπίεση και την ιεραρχία, τον υλισμό, τον ανταγωνισμό που συνθλίβει το άτομο, την αποξένωση και την παρακμή.

Γι’ αυτό και οι διάφορες ιδεολογίες-κοσμοθεωρίες (κοσμικές ή μεταφυσικές- θρησκευτικές) που στηρίζονται αξιακά στην ενότητα-κοινότητα των ανθρώπων, σε πνευματικές και όχι υλικές αξίες, έχουν αυξανόμενη αίγλη, ειδικά στους νέους που έχουν μπουχτίσει από την υποκρισία του καπιταλιστικού «παραδείσου», που ουσιαστικά είναι μια χρυσωμένη υπαρξιακή κόλαση. Κοσμοθεωρίες που προωθούν την ελπίδα-υπόσχεση για μια υπαρξιακή ανάταση και ψυχοπνευματική γαλήνη, σε μια ανώτερη κατάσταση στη γη ή/και στον ουρανό, την πίστη σε μια ανώτερη αρχή ή θεό ως τη μόνη και πραγματική δύναμη που μπορεί να λυτρώσει το ανθρώπινο γένος από τα τεράστια δεινά του, τον πόνο, την πείνα, την εξαθλίωση, τους φόβους του, τις αγωνίες του, την κατάθλιψή του. Κι έτσι βλέπουμε όλο και περισσότερους νέους ανθρώπους που έχουν μεγαλώσει στα «καλά» και στις «ανέσεις» της αστικής ζωής-κοινωνίας να τα φτύνουν και να αφιερώνονται σε μια κατάσταση έπαρσης και ανάτασης, όπως αυτοί τη βιώνουν. Μια μεταφυσική έξαρση που οδηγεί στον πόλεμο ενάντια στη δυτική κουλτούρα, δημοκρατία και τρόπο ζωής. Έτσι εξηγείται επαρκώς, νομίζω, η άνοδος και η αίγλη τόσο της ακροδεξιάς (φασισμός-ναζισμός, εθνικισμός, ρατσισμός, ξενοφοβία) όσο και του φονταμενταλισμού.

Συμπέρασμα; Χρειάζονται νέες έννοιες, νέες ιδέες και αντιλήψεις, νέα ψυχολογία, τρόπος σκέψης και δράσης, με γνήσιο επαναστατικό περιεχόμενο, κι όχι λόγοι-ταμπέλες από μια παλιά εποχή.

Μια παρέμβαση

Από τον Θανάση Χαλκιά

Εύστοχη κριτική σχετικά με τις ψευδοέννοιες που χρησιμοποιεί η εξουσία προκειμένου να χειραγωγήσει τους υπηκόους της. Διαβάζοντας το κείμενο, μου ήρθε στο νου συνειρμικά ένα παλιό κείμενο του Νώντα Κούκα, περί δημοκρατίας και ψηφοφορίας. Αν θυμάμαι καλά, σε αυτό αναφερόταν ότι η ουσία της δημοκρατίας δεν είναι η ψηφοφορία αλλά το αντίστροφο: η ουσία μια διαδικασίας ψήφου οφείλει να είναι η δημοκρατία. Αυτό με τη σειρά του, οδηγεί στο συμπέρασμα πως, όπως ακριβώς μόνο ήδη ελεύθερα άτομα μπορούν να ζήσουν σε κατάσταση ελευθερίας, έτσι και η πραγματική δημοκρατία προκειμένου να υφίσταται γνήσια, χρειάζεται άτομα με ήδη κατακτημένη δημοκρατική συνείδηση. Άραγε οι πολίτες της «δημοκρατικής»  Δυσης – Ευρώπης και Αμερικής – είναι τέτοια άτομα; Σαφώς και όχι. Παρόλα αυτά έχουν το δικαίωμα της ψήφου και γι’ αυτό τον λόγο οι εκλογές έχουν μετατραπεί σε μια ρουτίνα όπως η επίσκεψη στο σούπερ μάρκετ που εξυπηρετεί μόνο τα παιχνίδια των κάθε λογής εξουσιαστικών κοινοβουλευτικών δημοκρατιών. Οι ψηφοφορίες λοιπόν, είτε πρόκειται για δημοψηφίσματα είτε για εκλογές κατάντησαν ένα ξερό κέλυφος χωρίς ίχνος δημοκρατίας μέσα τους. Ακόμα χειρότερα, βλέπουμε μπροστά μας φασίστες, εθνικιστές και ακροδεξιούς (Ερντογάν, Τραμπ, Πούτιν, Λεπέν και λοιποί παρόμοιοι) να επικαλούνται τη λαϊκή νομιμοποίηση – που συχνά αποτυπώνεται σε μεγάλα ποσοστά ψήφων – προκειμένου να δικαιολογήσουν τον αυταρχισμό τους.

Πολλοί ισχυρίζονται ότι στην περίπτωση του Brexit, ο λαός με την ψήφο του νίκησε το κατεστημένο, τις τράπεζες, το Σίτι, τα μήντια κλπ. που ήταν όλοι εναντίον. Δεν έχουν όμως καταλάβει ότι οι καιροί άλλαξαν (ή μήπως πάντα ήταν έτσι τα πράγματα;) και το κεφάλαιο όταν τα πράγματα ζορίζουν είναι ικανό να κάνει «επαναστάσεις». Χθες παγκοσμιοποίηση, αύριο εθνική περιχαράκωση κοκ., αφού για τον καπιταλισμό δεν υπάρχουν ταμπού ούτε ιερές αγελάδες. Ναι, το Brexit μπορεί να έχει απρόβλεπτες συνέπειες για πολλές επιμέρους καπιταλιστικές συνιστώσες, όμως σε τελική ανάλυση μπορεί να σηματοδοτήσει την αρχή μιας καπιταλιστικής αναδιοργάνωσης. Άλλωστε μιλάμε για την Αγγλία: οι πατέρες του καπιταλισμού έχουν την ευθύνη και την πρωτοβουλία. Άλλωστε μου είναι δύσκολο να πιστέψω ότι είναι δυνατόν μια καπιταλιστική εξουσία, όσο δημοκρατικό προσωπείο κι αν διαθέτει, να θέτει σε δημοψηφίσματα θεμελιακά για την ύπαρξή της ζητήματα.

Αυτά περί δημοκρατίας, λαϊκής βούλησης και εξουσίας.

https://iamarevi.wordpress.com

Η Ελλάδα του μαρτυρίου: Από αιμορραγία σε αιμορραγία (Εξαιρετικό άρθρο)

Πηγή: Στέλιος Ελληνιάδης – «Δρόμος της Αριστεράς»

Oι φωτογραφίες από τους σταθμούς των τρένων και τις προκυμαίες των λιμανιών είναι συγκλονιστικές. Ειδικά οι φωτογραφίες με τις γυναίκες που στέλνονται νύφες στους μετανάστες. Πλοία γεμάτα με νέα κορίτσια απ’ όλη την Ελλάδα που πάνε να συναντήσουν τους άγνωστους άντρες που θα παντρευτούν. Όποιος τους λάχει, στα τυφλά, χωρίς δικαίωμα επιλογής, πόσο μάλλον για αγάπες και έρωτες. Εκατομμύρια δράματα, ανέκφραστα, από τα οποία πολλές γυναίκες δεν θα συνέλθουν ποτέ, ίσως και άντρες που δεν τους έτυχε η σύντροφος που ήθελαν και φαντάζονταν.

Πάντως, η φωτογραφία στην προκυμαία της Μελβούρνης, όπου πίσω από τα κάγκελα περιμένουν γραβατωμένοι οι γαμπροί, κάθε ηλικίας , μαζί με την επόμενη φωτογραφία που οι λιμενικοί ανοίγουν τη φαρδιά καγκελόπορτα και οι άντρες εφορμούν προς τις νύφες από τα ελληνικά χωριά που κατεβαίνουν διατακτικά από το πλοίο στη μακρινή και άγνωστη Αυστραλία, μετά από ένα ταξίδι είκοσι ημερών, είναι από τις πιο συγκλονιστικές που έχω δει στη ζωή μου.

Και μπορεί σήμερα να μην είναι τόσο ζόρικη η μετανάστευση για τους ‘Ελληνες και τις Ελληνίδες, αλλά σαν συμβάν, χωρίς την προοπτική του γρήγορου επαναπατρισμού, κρύβει μια τραγωδία της οποίας οι πληγές δεν κλείνουν ποτέ, ακόμα κι αν η ζωή εξελιχθεί καλά στο νέο τόπο εγκατάστασης. Τραγικό συμβάν για τις οικογένειες, αλλά και πληγή μεγάλη για τη χώρα και το λαό.

Ποτέ, στην πραγματικότητα, η Ελλάδα δεν ανέκαμψε απ’ αυτή την αιμορραγία, κι ας καρπώθηκε τα εμβάσματα των μεταναστών. Όποια δολάρια δεν μπορούν να εξισορροπήσουν την απώλεια των πιο νέων και δυναμικών ανθρώπων της κοινωνίας. Ακόμα κι αν είναι δύσκολο να το αποτιμήσει κανείς σε χρήμα, πέρα από όλες τις άλλες αρνητικές παραμέτρους, είναι πλέον φανερό ότι ο τόπος ακόμα πληρώνει ακριβά τη μετανάστευση των νέων ανθρώπων. Από μια τόσο μικρή και υπανάπτυκτη χώρα, από το 1946 μέχρι το 1977, έφυγαν για το εξωτερικό κοντά 1.500.000 νέοι άνθρωποι. Τα χωριά ερήμωσαν απ’ άκρη σ’ άκρη.

Το πλεονέκτημα της μαζικής εισροής των προσφύγων από τη Μικρά Ασία είχε μόνο εν μέρει αξιοποιηθεί, αφού η μετανάστευση από την αρχή του 20ου αιώνα συνεχιζόταν. Αν συνυπολογίσει κανείς τις απώλειες στην καταστροφική δεκαετία του 1940, με τη γερμανική κατοχή και τον εμφύλιο, αντιλαμβάνεται ότι το μεταπολεμικό μεταναστευτικό ρεύμα ολοκλήρωνε αυτή την εκκένωση του τόπου και επιδείνωνε τη δημογραφική του ανισορροπία.

Και με τους ‘Έλληνες εργάτες, η Ευρώπη, αυτή που ρήμαξε τους πάντες και τα πάντα με τον πόλεμο που εξαπέλυσαν οι μισοί Ευρωπαίοι εναντίον των άλλων μισών, ξανάπαιρνε τα πάνω της, με χαμηλές αμοιβές και χωρίς δικαιώματα. Μόνο στα γκάστχαουζ της Γερμανίας, από το 1960 μέχρι το 1976, στριμώχτηκαν 623.000’Ελληνες! Εξωφρενικός αριθμός για την Ελλάδα των 8 εκατομμυρίων. Πάνω από το 20% του εργατικού της δυναμικού έφυγε για να προσφέρει τη δύναμή του στους νικητές και τους ηττημένους του μεγάλου πολέμου, σε βάρος της Ελλάδας. Στη Μακεδονία, τη Θράκη, την Ήπειρο και στα περισσότερα νησιά κοντά στις ακτές, της Μικρασίας, από τη Ρόδο μέχρι τη Λήμνο, κατά την περίοδο 1950-1976, η μετανάστευση κυμαίνεται από το 20% έως το 40% του πληθυσμού τους. Σαν γενοκτονία, δηλαδή. Βέβαια, αυτό βόλευε αφάνταστα την καταπιεστική εξουσία που με αυτή τη φυγή εκτόνωνε την κοινωνική δυσφορία και αντίσταση που συσσωρευόταν και εκδηλωνόταν συχνά με διάφορους τρόπους από τη δεκαετία του 1940.

Άλλοι μέσα, άλλοι έξω

Η απογραφή του 1961 ξεκαθάρισε αρκετά το δημογραφικό τοπίο, παρ’ όλο που δεν μπορούσε να αποτυπώσει την κινητικότητα μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού. Για παράδειγμα, πολλοί εσωτερικοί μετανάστες ήθελαν να καταγραφούν στον τόπο καταγωγής τους, για να μην ξεκοπούν από τα πατρικά τους, να μην φανούν αποδυναμωμένες οι κοινότητές τους και για να ασκούν εκεί τα εκλογικά τους δικαιώματα, παρ’ όλο που η απογραφή δεν άλλαζε τους εκλογικούς καταλόγους.

Ο πληθυσμός της Ελλάδας ήταν 8.450-671 άνθρωποι. Και θα ήταν πιο μικρός εάν στη δεκαετία του 1950, ο κόσμος δεν το έριχνε στο σεξ και δεν γεννιόντουσαν τετραπλάσια από το προηγούμενο διάστημα παιδιά. Ορισμένοι μετανάστες χαρακτήρισαν θετική τη μετάγγιση πληθυσμών από την ύπαιθρο στα αστικά κέντρα. Ιδίως εκείνοι που έφευγαν από αποστραγγισμένα χωριά που παρέμεναν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα το 1960 ή το 1970, χωρίς ραδιόφωνο, χωρίς σχολεία ή με μονοτάξια, χωρίς γιατρό, χωρίς άσφαλτο, χωρίς μέτρα ευεργετικά για τη γεωργία και την κτηνοτροφία.

Όμως, ο ξεριζωμός και η μετανάστευση στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό δεν ήταν ούτε αυθόρμητα ούτε αυτόβουλα φαινόμενα. Η μετανάστευση στην Ευρώπη υπηρέτησε μια μεγάλη σκοπιμότητα. Η Αμερική είχε μεγάλο κέρδος από τον πόλεμο, (μικρές απώλειες σε ανθρώπους, μηδενικές σε υλικό επίπεδο και υποδομές), και έγινε η ατμομηχανή του δυτικού κόσμου έχοντας αναπτύξει με γοργότατους ρυθμούς τη δική της βιομηχανία λόγω του πολέμου. Οι λόγοι γι’ αυτή τη «βοήθεια» δεν ήταν οικονομικοί. Ήταν άκρως γεωπολιτικοί, για να δημιουργηθεί μια καπιταλιστική και φιλοαμερικάνικη υποήπειρος σαν αντίβαρο στο υπό την ηγεμονία της ΕΣΣΔ ανατολικό μπλοκ.

Αλλά πώς θα αναπτυσσόταν με ταχύτατους ρυθμούς η Ευρώπη στην οποία, με εξαίρεση την Αγγλία, δεν είχε μείνει όρθιο ούτε κολυμπηθρόξυλο; Ειδικά στη Γερμανία, που λόγω της γειτνίασής της με το ανατολικό μπλοκ θα σήκωνε το μεγαλύτερο βάρος της αντιπαράθεσης με το σοβιετικό μοντέλο, πολλά εκατομμύρια αντρών είχαν θαφτεί κάτω από τα ερείπια του πολέμου ή είχαν δραπετεύσει εκτός Ευρώπης για να σωθούν. Σύμφωνα με το Hie National WWII Museum, η Γερμανία είχε χάσει κοντά 9 εκατ. ανθρώπους, κυρίως νέους και είχε άλλα 6 εκατομμύρια τραυματίες και ανάπηρους.

Όχι χέρια για να ξαναχτίσουν τη Γερμανία, ούτε άντρες για να κάνουν παιδιά οι Γερμανίδες δεν είχαν. Τα πρώτα χρόνια, δύο, τρεις και τέσσερις γυναίκες μοιράζονταν έναν άντρα, στη συντηρητική γερμανική κοινωνία. Έπρεπε, λοιπόν, να μεταφέρουν με δολώματα και με το ζόρι εργάτες από τις χώρες του Νότου, που βρίσκονταν υπό τον έλεγχο των νικητών ή είχαν καθεστώτα φιλικά, όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Τουρκία και η Γιουγκοσλαβία. Οι χώρες του Νότου, λοιπόν, δεν μπορούσαν να κρατήσουν ένα σημαντικό μέγεθος του εργατικού δυναμικού τους για τη δική τους ανάπτυξη.

Πόλεις χαβούζες

Στην Ελλάδα, όμως, έγινε κάτι επιπλέον που σε καμία άλλη χώρα δεν έγινε στον ίδιο βαθμό και με τον ίδιο τρόπο. Ούτε στις μητροπόλεις ούτε στην περιφέρεια. Ένα μέρος του αγροτικού πληθυσμού διοχετεύτηκε στο εξωτερικό για να κάνει τις πιο βαριές δουλειές στην ανοικοδόμηση της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης και ένα μέρος διοχετεύτηκε στα αστικά κέντρα χωρίς δικλείδες ασφαλείας, χωρίς να κρατηθεί ένα μέρος του πληθυσμού για τη συνέχιση της ζωής στα χωριά και ιδίως τα ορεινά και τα νησιωτικά. Δικαιολογίες του τύπου «ο κόσμος έφευγε από μόνος του» δεν ισχύουν.

Το ξερίζωμα είχε αρχίσει από πολύ νωρίτερα. Στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1940, η εκκένωση των χωριών, μιλάμε μέχρι και για 100 χιλιάδες ανθρώπους, έγινε οργανωμένα και βίαια από την λεγάμενη εθνική κυβέρνηση. Αυτό ρήμαξε ολόκληρες περιοχές και άνοιξε το δρόμο για το φευγιό και των υπολοίπων στις δεκαετίες που ακολούθησαν.

Το νεοσύστατο μετεμφυλιακό καθεστώς, που. στηριζόταν σε μια τάξη-συνονθύλευμα, ήθελε να πλουτίσει γρήγορα, άκοπα και ανέξοδα. Ο Καραμανλής, της πρώτης του οκταετίας, 1955-1963. εγκαινίαζε το 1962 τις εθνικές οδούς Αθηνών-Κορίνθου και Αθηνών-Λαμίας, έβαζε τα θεμέλια του ανατολικού αεροδρομίου και συνέχισε να χτίζει με σπουδαίους αρχιτέκτονες τα περίφημα Ξενία (τα οποία οι διάδοχοί του στην εξουσία άφησαν να ερειπώσουν), και άλλα τουριστικά συγκροτήματα, όπως το Μον Παρνές στην Πάρνηθα, αλλά ταυτόχρονα κάλυπτε όλες τις αγριότητες που διαμόρφωναν το μελλοντικό σαθρό πολιτικό, οικονομικό και πολιτισμικό τοπίο της χώρας. Μιλάει από μόνη της η φωτογραφία του κοστουμαρισμένου αρχοντοχωριάτη που ξηλώνει ο ίδιος με κομπρεσέρ τις γραμμές του τραμ επειδή οι αυτοκινητοβιομηχανίες επιζητούν αγορές για να πουλήσουν τα «κάρα» τους.

Από το 1941, τη χρονιά που αρχίζει η γερμανοϊταλική κατοχή μέχρι το 1961, οι συνοικίες Αθηνών και Πειραιώς παρουσιάζουν μια εκρηκτική μεγέθυνση. Οι κάτοικοι του Κορυδαλλού από 9,6 χιλιάδες γίνονται 30 χιλ., του Ζωγράφου από 6,5 χιλ. 27 χιλ., του Χαϊδαρίου από 3 χιλ. 20 χιλ., του Νέου Ηρακλείου από 3,5 χιλ. 12 χιλ. και των Αγίων Αναργύρων από 4,6 χιλ. γίνονται 18 χιλ. Το ίδιο περίπου γίνεται και στη Θεσσαλονίκη. Δηλαδή, στις συνοικίες των δύο μεγαλύτερων πόλεων της χώρας, έχουμε από τριπλασιασμό μέχρι 10πλασιασμό των κατοίκων τους, όπως στις περιπτώσεις του Αγίου Δη μητριού, από 2,5 χιλ. σε 21 χιλ., του Περάματος, από 1,4 σε 14χιλ., του Χολαργού, από χίλιους σε 13 χιλ., των Νέων Λιοσίων από 3,5 σε 31 χιλ. και της Ηλιούπολης από 3,9 χιλ. σε 27 χιλιάδες κατοίκους, μέσα σε μια εικοσαετία!

Ξαφνικά, η Αθήνα, πηγαίνει από 1.125.000 στα 1.850.000 άτομα. Ολόκληρες περιοχές της χώρας χάνουν μέχρι και το 1/4 του πληθυσμού τους, όπως η Αρκαδία, η Λακωνία, η Ευρυτανία, η Φωκίδα και τα νησιά του Ιονίου και του Αιγαίου. Μέσα σε μια δεκαετία η Κέα, η γνωστή μας Τζια, χάνει το μισό της πληθυσμό και η Σύρος το 30%. Μόνο λίγες πόλεις, εκτός από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, παρουσιάζουν κάποια αύξηση των κατοίκων τους, όπως η Πάτρα και το Ηράκλειο Κρήτης. Η Μακεδονία και η Θράκη είχαν πάθει τέτοια ζημιά στη δεκαετία του ’40, που καταφέρνουν κάπως να αποκαταστήσουν τις απώλειες, προσωρινά, όμως.

Η Ελλάδα που γύρω στο 1930 είχε 54% αγροτικό πληθυσμό, 14% ημιαστικό και 31% αστικό, αστικοποιείται πολύ έντονα και απότομα. Το 1961, ο αστικός πληθυσμός έχει ανέβει στο 43% και ο αγροτικός έχει μειωθεί στο άλλο 43%·

Μέχρι το 2001, ο αγροτικός πληθυσμός έχει πέσει στο 27% και ο μισός περίπου πληθυσμός της χώρας έχει συγκεντρωθεί στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Και η απώλεια της διατροφικής επάρκειας της χώρας ολοκληρώνεται στην εποχή μας. Οι ιθύνοντες ούτε νοιάζονταν για το μέλλον της χώρας, ούτε είχαν κανένα στρατηγικό σχέδιο. Η αρπαγή του υπάρχοντος και του παραγόμενου πλούτου, πάση θυσία, ήταν το πιστεύω -με λίγες διακριτές εκλάμψεις-πάνω στο οποίο οικοδομήθηκε το ελληνικό κράτος στην μεταπολεμική περίοδο. Κι αυτό αναπόφευκτα θα οδηγούσε αργά ή γρήγορα στην πτώχευση, αλλά και στην παραχώρηση της εθνικής κυριαρχίας στους ξένους. Ό,τι δεν χάθηκε στους πολέμους, έμελλε να χαθεί εν καιρώ ειρήνης.

 Επενδύσεις μηδενικές, κέρδη μεγάλα
Στην καρδιά της Αθήνας, βλέπαμε από χρονιά σε χρονιά, τα νεοκλασικά και τα μοντέρνα δίπατα του μεσοπολέμου να κατεδαφίζονται και στη θέση τους να χτίζονται οι πενταώροφες τυποποιημένης αισθητικής και δομής πολυκατοικίες, που κατακλύζονται από οικογένειες από τα προάστια και την επαρχία. Αν το 1960 υπάρχουν γύρω από την πλατεία Καλλιγά 10 μονοκατοικίες και άχτιστα οικόπεδα, δέκα χρόνια αργότερα έχουν μείνει μόνο δύο. Οι δρόμοι ασφαλτοστρώθηκαν το 1960.

Πρώτα χτίστηκαν βιαστικά οι πιο πολλές πολυκατοικίες και μετά φτιάχτηκε ο χωματόδρομος μπροστά στο σπίτι μας. τόσο βιαστικά που κάθε λίγο και λιγάκι, ξήλωναν το οδόστρωμα για να περάσουν τις γραμμές του ΟΤΕ, το δίκτυο αποχέτευσης και ό,τι άλλο απαιτούσε σκάψιμο της νέας ακόμη ασφάλτου. Όλα γίνονταν ανάποδα, όχι με τη λογική σειρά, γιατί για τους κερδοσκόπους προείχε να ρίξουν τα θεμέλια, να πάρουν προκαταβολές, να χτίσουν την πολυκατοικία. Το τι θα γινόταν μετά, ήταν άλλου παπά ευαγγέλιο.

Έτσι χτίστηκε η σύγχρονη Αθήνα, μέσα σε λίγα χρόνια παίρνοντας σβάρνα τα πάντα, τσαπατσούλικα και ασφυκτικά, χωρίς ελεύθερους χώρους, χωρίς φαρδιούς δρόμους, χωρίς σχολεία με αυλές, χωρίς πράσινο, χιλιάδες χωρίς που όλα θα μπορούσαν να γίνουν όμορφα και σωστά σε μια καινούργια πόλη που χτιζόταν από την αρχή.

Εάν σε όλες τις κεντρικές συνοικίες της Αθήνας, από την Κυψέλη μέχρι το Παγκράτι, κι από τους Αμπελόκηπους μέχρι τα Σεπόλια, ο οικοδομικός οργασμός συνοδεύεται από αύξηση του πληθυσμού κατά 11,1%, μπορεί κανείς εύκολα να φανταστεί τι γίνεται σε όλες τις γύρω συνοικίες-δήμους, που η αύξηση του πληθυσμού τους είναι από 300 έως 700%. Και τo χρήμα μάζευαν οι εργολάβοι που πουλούσαν ακόμα και τις τρύπες στα δεύτερα υπόγεια. Όσο, όμως, γέμιζε η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, άδειαζαν όλες οι υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδας.

Πάνω σ’ αυτή τη βάση, κονόμησαν όσοι συνδέονταν με άμεσο ή έμμεσο τρόπο με την καθεστηκυία τάξη. Ουσιαστικά, έχτιζαν και πλούτιζαν χωρίς λεφτά, με μηδενική επένδυση . Με το κόλπο της αντιπαροχής έχτιζες σε οικόπεδο που δεν χρειαζόταν να έχεις λεφτά για να το αγοράσεις, αφού το αντάλλασες με διαμερίσματα που θα έχτιζες, και τα έξοδα της οικοδόμησης, υλικά, εργατικές αμοιβές και ασφαλιστικές εισφορές, τα κάλυπτες εισπράττοντας τα απαραίτητα κεφάλαια από την προπώληση των διαμερισμάτων, πριν καν πέσουν τα τσιμέντα, ακόμα από τα σχέδια.

Όλος αυτός ο κόσμος όχι μόνο δεν εμποδιζόταν να μεταναστεύσει στις πόλεις, αλλά ενθαρρυνόταν κιόλας όταν έβλεπε ότι τα χωριά παρέμεναν εγκαταλειμμένα από την κυβερνητική μέριμνα, με σκοπό να αποκτήσουν οι πόλεις πλεονάζον εργατικό δυναμικό που θα κρατούσε πολύ χαμηλά τα μεροκάματα στα εργοστάσια και τα μεγάλα εμπορικά καταστήματα προς όφελος των επιχειρηματιών που αποτελούσαν τον κορμό και το στήριγμα της πολιτικής εξουσίας.
(Τα περισσότερα στοιχεία είναι από την απογραφή του 1961 και από μία ειδική έκδοση της εφημερίδας Καθημερινή)

Φασόλια Περού και ντομάτες Ολλανδίας

Εάν αυτό το φαινόμενο ήταν πανευρωπαϊκό, θα ήταν δύσκολο να αποδώσει κανείς σκοπιμότητα στους εξουσιαστές αυτής της χώρας. Αλλά επειδή όλες οι χώρες ήταν, άλλες λιγότερο κι άλλες περισσότερο, κατεστραμμένες από τον πόλεμο, το γεγονός ότι αυτό το φαινόμενο της μαζικής αστυφιλίας, σε τέτοια κλίμακα, συνέβη μόνο στην Ελλάδα, μας βάζει σε υποψίες.

Μέχρι σήμερα, δεν υπάρχει σε όλη την Ευρώπη, ανατολική και δυτική, Βόρεια και νότια, άλλη χώρα, λιγότερο ή περισσότερο αναπτυγμένη και πλούσια από την Ελλάδα, που να έχει συγκεντρωθεί ο μισός πληθυσμός της σε μία και μόνο πόλη. Καμία, ούτε στην Αγγλία και το Βερολίνο, ούτε στη Στοκχόλμη και τη Φινλανδία, ούτε στην Πορτογαλία, την Ισπανία, τη Βουλγαρία ή τη Ρουμανία.

Το έγκλημα αυτό οδήγησε σε μια τόσο στρεβλή ανάπτυξη που πιο στρεβλή δεν γινόταν. Με τρομακτικές συνέπειες κοντοπρόθεσμες, μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες σε βάρος της χώρας, σε βάρος της ζωής των ανθρώπων, ακόμα και της ύπαρξή της χώρας σαν οντότητα. Ξεκινώντας από το οικονομικό επίπεδο και μην αφήνοντας κανένα άλλο επίπεδο αβλαβές. Όσο ανυψώνονταν οι οικοδομές οι τετραώροφες και πενταώροφες γίνονταν εξαώροφες, επταώροφες και οκταώροφες, στους ίδιους στενούς δρόμους που ήταν χαραγμένοι για μονοκατοικίες χωρίς αυτοκίνητα, με πεζοδρόμια όχι πιο φαρδιά από 120 εκατοστά, τόσο κατεδαφιζόταν η αγροτική οικονομία που τελικά οδήγησε στο καθεστώς που ζούμε σήμερα να τρώμε λεμόνια Τουρκίας, πατάτες Αίγυπτου, κρεμμύδια Πολωνίας και σκόρδα Kίνας!

Εξίσου καταστροφικές ήταν αυτές οι πολιτικές της μετανάστευσης με αποκλειστικό σκοπό το γρήγορο και ασύστολο κέρδος των κερδοσκόπων και της πολιτικής νομενκλατούρας, στις κοινωνικές σχέσεις και στο πλούσιο και ανεκτίμητο πολιτισμικό απόθεμα με τις αμέτρητες ποικιλίες του, πιο πολλές κι από των αμπελιών, που κακοποιήθηκε από την άγρια συγκεντροποίηση και μαζικοποίηση του πληθυσμού όλης της χώρας.

Ανατριχιάζει, τρελαίνεται κανείς και μόνο να σκεφτεί, πέρα από τους αρχέγονους τοπικούς πολιτισμούς από χωριό σε χωριό κι από νησί σε νησί που κουρελιάστηκαν, τα αρχαία που καταχωνιάστηκαν κάτω από τις πολυκατοικίες και τις ασφαλτοστρώσεις, αλλά και τα εκατοντάδες νεοκλασικά που ενώ θα αποτελούσαν ένα εξαιρετικό υπόδειγμα, ένα μοντέλο, ένα πρότυπο πόλης στο σύγχρονο κόσμο, γκρεμίστηκαν από τα κομπρεσέρ των εργολάβων υπό την προστασία των νόμων που θέσπιζαν και εφάρμοζαν οι κυβερνώντες. Και γι’ αυτά τα εγκλήματα, κανένας δεν λογοδότησε, από κανέναν δεν ζητήθηκε ευθύνη, ούτε καν κάποιος ζήτησε συγγνώμη. Για την ερήμωση της υπαίθρου, τις γιγαντοπόλεις, τον ξεριζωμό της μετανάστευσης, τη χούντα, την καταπλάκωση των αρχαίων και Βυζαντινών μνημείων, την κατεδάφιση των νεοκλασικών σπιτιών, τη λεηλασία του τόπου. Κανείς και για τίποτα. Και το Βιολί Βιολάκι.

Δυστυχώς ούτε η Αριστερά μπόρεσε να χτίσει ένα πλέγμα ασφαλείας και υπεράσπισή της κοινωνίας και του πολιτισμού, με αντοχή και διάρκεια στο χρόνο. Και το κακό συνεχίζεται. Η ύπαιθρος ψυχορραγεί, οι πόλεις γκετοποιούνται, οι νέοι φεύγουν τρέχοντας…

Σήμερα, θα έπρεπε να τα ξαναδούμε όλα, γιατί ακόμα κάτι αντέχει, αλλά ποιος ασχολείται με τέτοιες περιττές πολυτέλειες. Και ποιος συνειδητοποιεί ότι καμία προοπτική δεν υπάρχει εάν η κοινωνία χάσει τα συστατικά της στοιχεία που δεν είναι μόνο οικονομικής φύσης;

Ανυπακοή ή θάνατος

Εικονογράφηση της εγκατάστασης ενός πειράματος του Μίλγκραμ. Ο πειραματιστής (Ε) πείθει το υποκείμενο («Δάσκαλος» Τ) να δώσει ό,τι πιστεύει ο ίδιο ότι είναι ένα επώδυνο ηλεκτροσόκ σε ένα άλλο υποκείμενο, που είναι στην πραγματικότητα ένας ηθοποιός («Μαθητής» L). Πολλά άτομα συνέχισαν να δίνουν ηλεκτροσόκ παρά τις εκκλήσεις για έλεος από τους ηθοποιούς. (Εικόνα από Fred the Oyster για το Wikimedia Commons)

Του David Swanson       http://www.pressenza.com


Πίσω στον χειμώνα του 1982, η πτήση 90 της Air Florida απογειώθηκε από το αεροδρόμιο. Ο πρώτος αξιωματικός παρατήρησε επικίνδυνες ενδείξεις σε ορισμένα όργανα και τις επισήμανε στον σμηναγό. Ο σμηναγός τού είπε ότι ήταν λάθος και αυτός αποδέχθηκε την εξουσία του σμηναγού. Δεν έκανε τίποτα. Τριάντα δευτερόλεπτα αργότερα το αεροπλάνο συνετρίβει στην 14th Street Bridge. Όλοι οι επιβαίνοντες έχασαν τη ζωή τους, εκτός από τέσσερις επιβάτες που διασώθηκαν από το παγωμένο ποτάμι.

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών του 20^ου και τις αρχές του 21^ου αιώνα, εκατομμύρια πρώτοι αξιωματούχοι στο διαστημόπλοιου Γη παρατήρησαν ότι ελλόχευαν οι κίνδυνοι του κλίματος και των πυρηνικών. Αλλά κάθε έγκυρος σμηναγός στον ορίζοντα, από εκλεγμένους αξιωματούχους μέχρι διευθύνοντες συμβούλους και ειδήμονες των μέσων ενημέρωσης είπαν: «Μην είσαι χαζός. Το έχω». Και εκατομμύρια άνθρωποι κάθισαν πίσω και μουρμούρισαν: «Α, εντάξει, αφού είσαι σίγουρος».

Οι άνθρωποι που πιέζουν μέσω της ψηφοφορίας αυτήν την εβδομάδα στα Ηνωμένα Έθνη για να δημιουργηθεί μια συνθήκη το επόμενο έτος για την απαγόρευση των πυρηνικών όπλων ασκούν μια απαραίτητη ανυπακοή στην κυρίαρχη εξουσία και την αποδοχή. Οι άνθρωποι που βάζουν τα κορμιά τους μπροστά σε έναν αγωγό στην Βόρεια Ντακότα, παρακούν ανήθικες διαταγές.

Στο βιβλίο του o Ira Chaleff, «Intelligent Disobedience» (Έξυπνη Ανυπακοή), επανεξετάζει τα μαθήματα των πειραμάτων του Μίλγκραμ και της φυλακής Στάνφορντ και πολλές άλλες εκδηλώσεις των σοβαρών κινδύνων της άκριτης υπακοής. O Chaleff υπογραμμίζει κάποιες τεχνικές που μπορούν να διευκολύνουν τους έξυπνους αρνητές να υπακούσουν.

Όταν ο Μίλγκραμ έβαλε τον ηθοποιό που προσποιείται ότι δέχεται ηλεκτροσόκ στο ίδιο δωμάτιο, ορατό στο άτομο που έχει διαταχθεί να κάνει το ηλεκτροσόκ, η υπακοή μειώθηκε κατά 40 τοις εκατό. Αυτό υποδηλώνει ότι χρειαζόμαστε λιγότερα ταξίδια στην Disney World και περισσότερα στην Χιροσίμα, λιγότερες ανταλλαγές φοιτητών στην Αγγλία και περισσότερες στην Ρωσία και το Ιράν, λιγότερες καλοκαιρινές δουλειές στην τοπική πισίνα και περισσότερες στον πλησιέστερο τόπο που έχει επηρεαστεί από την κλιματική αλλαγή και έχει ανάγκη βοήθειας.

Ο Μίλγκραμ επίσης κατάφερε να μειώσει την υπακοή κατά 20 τοις εκατό αφαιρώντας την φιγούρα εξουσίας από το δωμάτιο και βάζοντάς την να δίνει τις εντολές της από το τηλέφωνο. Αυτό δεν υποδηλώνει την δαιμονοποίηση ή την ανταγωνιστικότητα προς τις φιγούρες εξουσίας αλλά μάλλον την αποστασιοποίηση και τον περιορισμό τους. Πρέπει μεταφορικά να τους μικρύνουμε σε κλίμακα και πρέπει να φύγουμε μακριά τους, και ως φυσική παρουσία και διαφορετικά. Πετάξτε έξω την τηλεόρασή σας για να βγάλετε τα πρόσωπά τους έξω από το σαλόνι σας. Διαβάστε τις ειδήσεις online όταν χρειάζεται. Γονατίστε κατά τη διάρκεια του εθνικού ύμνου. Η πρακτική αυτή θα σας δώσει μια νέα προοπτική στην οποία το να ακούς έναν πολίτη να αναφέρεται στον «επικεφαλή διοικητή» ακούγεται τρομακτικά εκτός τόπου.

Ο Μίλγκραμ μείωσε την υπακοή κατά 100% βάζοντας μια δεύτερη φιγούρα εξουσίας να αντικρούει την πρώτη. Όσο οι άνθρωποι ασκούν υποταγμένη υπακοή, θα πρέπει να εντοπίζουμε και να στρατολογούμε και να διαδίδουμε όλες τις προφανείς φιγούρες εξουσίας που αντικρούουν καταστροφικές εντολές των κυρίαρχων εξουσιών. Ποιος μετράει ως φιγούρα εξουσίας μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο, αλλά δεν χρειάζεται να επιλέξουμε. Όσο περισσότεροι τόσο το καλύτερο!

Χρειαζόμαστε επίσης να δώσουμε παραδείγματα. Ακόμη και όταν η μοναδική φιγούρα εξουσίας του Μίλγκραμ διέταζε ηλεκτροσόκ, αν το υποκείμενο του πειράματος έβλεπε κάποιον άλλον να αρνείται να υπακούσει τότε 90% των περιπτώσεων αυτή ή αυτός θα αρνιόντουσαν επίσης. Αυτό είναι ένα τεράστιο άνοιγμα για εμάς. Αλλά δεν σημαίνει ότι μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα οικολογικό χωριό και έτσι να σώσουμε τον κόσμο. Σημαίνει ότι κάνοντάς το θα βοηθήσουμε.

Χρειαζόμαστε παραδείγματα ανθρώπων που αμφισβητούν ολόκληρο το σύστημα που εμπορεύεται όπλα και επιχορηγεί ορυκτά καύσιμα. Και χρειαζόμαστε πολλά παραδείγματα, έτσι ώστε ο καθένας που παρακολουθεί να μπορεί να δει κάποιον που μοιάζει με αυτόν και ασκεί εποικοδομητική ανυπακοή.

Στον πόλεμο, οι στρατοί προδιαθέτουν τους ανθρώπους να υπακούν ανήθικες διαταγές μέσω, μεταξύ άλλων, μιας σειράς από τεχνικές αποστασιοποίησης. Είναι εύκολο να δολοφονήσεις κάποιον από απόσταση ή χωρίς να τον βλέπεις. Είναι πιο εύκολο να διατάξεις κάποιον άλλον να το κάνει. Είναι πιο εύκολο να είσαι μέρος μιας ομάδας που το κάνετε μαζί. Είναι πιο εύκολο να σκέφτεσαι ότι υπερασπίζεσαι κάποιον άλλον από το ότι απλώς διαπράττεις φόνο. Πρέπει να αντιστρέψουμε όλη αυτή την αποστασιοποίηση. Πρέπει να βάλουμε τα θύματα και τα δυνητικά θύματα του πολέμου και του κλιματικού χάους ακριβώς κοντά στο οπτικό πεδίο όσο το δυνατόν περισσότερων ανθρώπων.

Πρέπει να δημιουργήσουμε αναπόφευκτη ευθύνη. Το νομοσχέδιο στο βρετανικό κοινοβούλιο που θα επιτρέπει να επιλέξουν οι άνθρωποι αν θα πληρώσουν φόρους για πολέμους ή όχι είναι μια πιθανή προσέγγιση. Πρέπει να κάνουμε εκείνους που είναι σε καθημερινή, τυπική σύγχυση να καταλάβουν ότι όσο αποτυγχάνουν να λάβουν δραστικά μέτρα παίρνουν μέρος σε μια αργή αλλά μαζική αφαίρεση ανθρώπινων ζωών.

Θα πρέπει να αντικαταστήσουμε τη δέσμευση αφοσίωσης στις αρχές της Νυρεμβέργης και τον όρκο του Ιπποκράτη. Το πρόβλημα που έχουμε να λύσουμε, όπως μας είπε ο Χάουαρντ Ζιν, δεν είναι ότι δεν έχουμε πάρα πολύ πολιτική ανυπακοή αλλά ότι έχουμε πάρα πολύ πολιτική υπακοή.

Ένα απόσπασμα σχετικά με την Μαζική Κουλτούρα

critiqueandpraxis August 27, 2016

Διαβάζοντας κάποιος αυτήν την έκδοση συλλογή κειμένων με τίτλο στα ελληνικά “Τέχνη και Μαζική Κουλτούρα”  βρίσκει αποσπάσματα σαν το παρακάτω, θυμίζοντας μας ότι πολλά πράγματα που κάποιοι τα θεωρούν ξεπερασμένα θα ξαναέρθουν στην καθημερινή μας ατζέντα διαψεύδοντας τους οικτρά. 

“Η μαζική κουλτούρα επινοήθηκε για να γεμίσει τον ελεύθερο χρόνο του ανθρώπου, τον χρόνο που του αφήνει η άσκηση μιας ορθολογικοποιημένης και μηχανοποιημένης εργασίας και η συμμετοχή σε μια ανούσια διανθρώπινη συναλλαγή και επαφή. Η οχληρότητα της καθημερινής ζωής, τα προβλήματα επιβίωσης, συμμετοχής στα κοινά και αυτογνωσίας, η αγωνία για το μέλλον, η αίσθηση της αποξένωσης που έχει το σύγχρονο άτομο από κάθε τομέα της ιδιωτικής, κοινωνικής και πολιτικής ζωής, έκαναν τον ελεύθερο χρόνο πραγματικό άσυλο. Αλλά αυτό ακριβώς το καταφύγιο καταλήφθηκε από τη μαζική κουλτούρα, που πέτυχε τον εφησυχασμό, την εξουδετέρωση της οργής και της απελπισίας, την αδρανοποίηση της σκέψης και την αναπαραγωγή των παραδεδομένων αξιών και αναγκών. Η μαζική κουλτούρα προσφέρει διασκέδαση, μ’ άλλα λόγια φυγή από την πραγματικότητα και προετοιμασία για μια ακόμη εργάσιμη μέρα. Συμπερασματικά, δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια ασφαλιστική δικλίδα που εκτονώνει τις κρίσεις, είναι η πίσω όψη, ο πιστός συνοδοιπόρος της καπιταλιστικής βιομηχανικής παραγωγής”.

(Τέχνη και μαζική κουλτούρα, επιλογή κειμένων των Αντόρνο, Λόβενταλ, Μαρκούζε, Χορκχάιμερ, μτφρ. Ζ. Σαρίκας, εκδ. Ύψιλον, Αθήνα 1984, σ. 17-19, 22)