Γράμμα από έναν Αστουριανό Ανθρακωρύχο...

http://rembazw.blogspot.gr

 

Έχω δουλέψει στα ορυχεία 25 χρόνια. Κατέβηκα για πρώτη φορά στα 18 μου, και θα ήθελα να σας πώ ότι εκπλήσσομαι από πολλά απ’ τα σχόλια που διαβάζω για τους ανθρακωρύχους και την πρόωρη συνταξιοδότηση που ισχύει γι αυτούς όπως και γι άλλες ομάδες εργαζομένων. Θα ήθελα να σας μεταφέρω τη δική μου οπτική, και αν μπορέσω να αποσαφηνίσω ορισμένες αμφιβολίες που βλέπω ότι υπάρχουν για το θέμα αυτό.

1. Ο αγώνας που διεξάγουν αυτή τη στιγμή οι ανθρακωρύχοι, δεν είναι για να διεκδικήσουν χρήματα, αλλά για να γίνει σεβαστή η συμφωνία που υπέγραψε πέρυσι το υπουργείο βιομηχανίας και τα συνδικάτα των ανθρακωρύχων, που προέβλεπε τη συνέχιση των επιδοτήσεων ως και το 2018.

Τα χρήματα αυτά προέρχονται απ’ την Ευρωπαϊκή Ένωση, κι όχι απ’ την ισπανική κυβέρνηση, μ’ αυτό θέλω να πώ ότι δε ζητάμε από κανέναν ισπανό να “στερηθεί για να μας βοηθήσει” όπως λένε πολλοί απ’ τους επικριτές μας. Όσον αφορά πάλι αυτά τα χρήματα που δικαιούνται οι οικογένειες των ανθρακωρύχων, καθώς προέρχονται από το Εξωρυκτικό Ταμείο που υποτίθεται αποσκοπούσε στη δημιουργία εναλλακτικών στον λιθάνθρακα, ώστε να μπορούμε να εργαστούμε στις περιοχές μας μετά το κλείσιμο των ορυχειών. Ε λοιπόν, όπως και σε πολλούς άλλους τομείς, τα χρήματα αυτά τα διαχειρίστηκαν οι πολιτικοί και τα συνδικάτα, όπως ήθελαν. Με μέρος αυτών, για παράδειγμα, ο κύριος Gabino de Lorenzo (πρώην δήμαρχος του Οβιέδο) πλήρωσε την ασφαλτόστρωση δρόμων της πόλης του, το νέο εκθεσιακό και συνεδριακό μέγαρο που έχτισε και μια σειρά από άλλα έργα. Η δε πρώην δήμαρχος της Χιχόν (η κυρία Felgeroso) επένδυσε ένα άλλο μερίδιο στην ίδρυση ενός τεχνικού εκπαιδευτικού ιδρύματος και σε άλλα έργα.

Στην κοιλάδα του Turón, στα ορυχεία της Cuenca del Caudal, όπου ζω, έχουμε πάνω από 600 νεκρούς εργάτες (μόνο αυτούς για τους οποίους γνωρίζουμε, καθώς στον εμφύλιο πόλεμο πυρπολήθηκαν τα επίσημα αρχεία) στα ορυχεία από το 1889 ως το 2009, όταν και έκλεισαν. Το μόνο που άνοιξε

μετά ήταν ένα αθλητικό κέντρο, χωρίς καν εισόδους, όπου για να πάει να τρέξει κανείς πρέπει να περάσει από ένα μονοπάτι. Ολόκληρος ο χώρος είναι γεμάτος σκουπίδια, τα οποία σιγά-σιγά τον κατακλύζουν. Παρά την εκβιομηχάνιση, η οποία υποτίθεται ότι δημιουργεί σταθερές θέσεις εργασίας ώστε να υπάρχει μέλλον στην περιοχή, δεν υπάρχει τίποτα.

2. Εκπλήσσομαι που τόσο πολλοί άνθρωποι μιλούν άσχημα γι αυτήν την επιδότηση, δεν ήθελα να το γράψω αυτό, αλλά επιδοτούνται κι άλλοι τομείς όπως η κτηνοτροφία, η γεωργία, η αλιεία και πολλ
οί ακόμα που δεν έχω όρεξη να αναφέρω, αλλά εγώ προσωπικά είμαι χαρούμενος γι αυτό, προτιμώ να ενισχύονται οι εργαζόμενοι παρά οι chorizos (στμ: ισπανικό αλλαντικό, μεταφορικά: οι κλέφτες, οι μαφιόζοι) που μας ληστεύουν κάθε μέρα.

3. Με το πέρας του εμφυλίου πολέμου, φαίνεται πως πολλοί δε γνωρίζετε ότι ήταν οι ανθρακωρύχοι που εργάζονταν μια επιπλέον ώρα αμισθί κάθε μέρα για πολύ καιρό, ώστε να αποκαταστήσουν τις καταστροφές του φρανκισμού στη χώρα, όταν στα ίδια μας τα σπίτια δεν είχαμε καλά-καλά να φάμε.

4. Το έτος 1962, οι ανθρακωρύχοι ξεκίνησαν μιαν απεργία που εξαπλώθηκε σ’ όλη την Ισπανία, και στην οποία κατακτήθηκαν πολλά απ’ τα δικαιώματα που όλοι οι ισπανοί έχουμε σήμερα και προσπαθούν να μας τα πάρουν πίσω. Στην απεργία αυτή, είχαμε πολλούς τραυματίες, συλληφθέντες, πεινασμένους και εξορισμένους σε άλλες επαργίες της Ισπανίας, μακριά απ’ τις οικογένειές τους, που άρχισαν να επιστρέφουν μόλις το 1980.

5. Όσον αφορά την πρόωρη συνταξιοδότηση, είναι μύθος πως οι ανθρακωρύχοι βγαίνουν στη σύνταξη στα 40, με εφάπαξ ανάλογο του να πιάναμε τον πρώτο λαχνό στο λαχείο. Η πραγματικότητα είναι διαφορετική, οι άνθρωποι που συνταξιοδοτούνται νωρίς έχουν ήδη προκαταβάλει 50% αυξημένες εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, ούτως ώστε για κάθε διετία εργασίας, πληρώνουν εισφορές για ένα ακόμη έτος, έτσι για παράδειγμα, εγώ που εργάστηκα 25 χρόνια, έχω πληρώσει κοινωνική ασφάλιση για 37μισυ χρόνια. Πιστεύει κανείς από σας ότι θα ήθελε να πληρώνει όσα εμείς σ’ αυτήν την κοινωνική ασφάλιση;
6. Ο λιθάνθρακας που εισάγεται απ’ το εξωτερικό είναι σύμφωνα μ’ εσάς φθηνότερος απ’ τον εγχώριο, προσωπικά δεν είμαι καθόλου πεπεισμένος γι αυτό, όμως ας δεχθούμε ότι έχετε δίκιο. Θέλετε λοιπόν να μας βλέπετε να δουλεύουμε σα σκλάβοι όπως στις χώρες αυτές; Εγώ δεν το θέλω αυτό για κανέναν εργάτη στον κόσμο. Αυτά που θα σας γράψω τώρα είναι πραγματικότητα, έχω δουλέψει με συναδέλφους απ’ την Τσεχία και την Πολωνία, όταν ήρθαν μερικοί στις Αστούριες, κι όταν μπήκαν στα καταστήματα να ψωνίσουν τα είχαν παίξει, επειδή μπορούσαν να αγοράσουν κάποια ψιλοπράγματα που στις χώρες τους ήταν όμως αδιανόητα. Τα πρώτα χριστούγεννα που περάσανε μαζί μας, κρατούσαν στο κάθε χέρι κι από ένα μαντολάτο… Τους ρωτήσαμε γιατί αυτό, και μας εξήγησαν πως στις χώρες τους δεν θα άντεχαν με τίποτα οικονομικά να το αγοράσουν, επειδή οι μισθοί τους τους έφταναν ίσα-ίσα για ένα πιάτο φαί, κι αυτό φτωχικό. Θέλω να πω εδώ ότι αν δεν υπερασπιστούμε τα δικαιώματά μας, θα ισχύει σύντομα και για μας το ίδιο.

7. Όσον αφορά τα οδοφράγματα στους αυτοκινητοδρόμους, θα ήθελα να απαντήσω σ’ όλους εκείνους που διαμαρτύρονται επειδή οι ανθρακωρύχοι τους εμποδίζουν να πάνε στη δουλειά ή στη σχολή τους, και λένε πως κι οι ίδιοι αν έχουν προβλήματα στη δουλειά τους, δεν πάνε να “ενοχλούν” άλλους στην εργασία τους. Θα πώ ότι κάθε φορά που κάποιοι συνάδελφοι από άλλους χώρους εργασίας μας ζήτησαν βοήθεια για να υπερασπιστούν τις θέσεις τους, σταματήσαμε τη δουλειά μας για ολόκληρα 24ωρα, στηρίζοντάς τους είτε βρίσκονταν στη χώρα είτε στο εξωτερικό. Όταν απεργούσαν οι Άγγλοι ανθρακωρύχοι, σταματήσαμε την εργασία μας και μαζέψαμε χρήματα για να στείλουμε στις οικογένειές τους για να μην πεινάσουν. Αμφιβάλλει κανείς ότι δε θα ενωθούμε με οποιονδήποτε κλάδο βάλλεται; Αλλά φαίνεται πως σήμερα είναι ξεπερασμένο να ζητάς τη βοήθεια των άλλων. Κι όμως, το να βοηθάμε ο ένας τον άλλον είναι κάτι θεμελιώδες, ενώ το να τρωγόμαστε ο ένας με τον άλλον ως συνήθως, είναι κάτι που οφελεί μόνο αυτούς που βρίσκονται από πάνω μας.

Αν όλοι οι Ισπανοί εργαζόμενοι ήταν τόσο ενωμένοι όσο οι ανθρακωρύχοι, οι κυβερνώντες αυτής της χώρας θα το σκέφτονταν πολύ καλά προτού προχωρήσουν στις περικοπές που τώρα κάνουν χωρίς δεύτερη σκέψη, μπορώ να σας διαβεβαιώσω γι αυτό. Σκεφτείτε λοιπόν ποιός πραγματικά σας εμποδίζει να πάτε στη δουλειά ή στη σχολή σας, ποιός είναι αυτός που απολύει εργαζομένους και πραγματοποιεί περικοπές στην εκπαίδευση, δεν είναι άλλοι απ’ τους πολιτικούς μας.

Θα ήθελα επίσης να πω σ’ αυτύς που λένε ότι πρέπει να πάμε να διαμαρτυρηθούμε στην Μαδρίτη αν θέλουμε, στις πόρτες του υπουργείου και να τους αφήσουμε αυτούς “στην ησυχία τους”, ότι αυτό το έχουμε κάνει προ πολλού, αλλά η λογοκρισία των ΜΜΕ φροντίζει να μην ενημερώνει με διαφάνεια για τίποτα.

Πιστεύω ακράδαντα ότι ένας εργαζόμενος που υπερασπίζεται τα δικαιώματά του δεν είναι τρομοκράτης, όπως μας αποκαλούν σήμερα επειδή αγωνιζόμαστε για τη ζωή των οικογενειών μας.

Σας καλώ όλους να βγείτε απ’ τα σπίτια σας και να υπερασπιστείτε τις ζωές όλων μας. Όσο μας κρατούν κλεισμένους στο σπίτι, τους επιτρέπουμε να μας ρίξουν λίγο-λίγο, μέτρα μετά από άλλα μέτρα, στην πείνα.

Θέλουν τα παιδιά σας και τα παιδιά μας να μείνουν αμμόρφωτα σαν εμάς, που βλέπαμε τους τοίχους των σχολείων περισσότερο απ’ έξω παρά από μέσα, καθώς ένας αμμόρφωτος άνθρωπος είναι πιο εύκολο να υποταχθεί.

Να ενημερώνεστε, να αμφισβητείτε τα πάντα όσα βλέπετε στην τηλεόραση, τώρα που έχετε το διαδίκτυο, τα κινητά τηλέφωνα, μπορείτε μ’ αυτά να είστε σε συνεχή επαφή, να οργανώνεστε με όποιον τρόπο επιθυμείτε, ειρηνικά, στα οδοφράγματα απευθείας, όπως και να ‘χει οργανωθείτε! Θέστε στόχους και πραγματοποιήστε τους γρήγορα. Η κυβέρνηση κινείται κι αυτή πολύ γρήγορα όταν η κατάσταση είναι προς όφελός της, και το ξέρετε. Αφαιρέστε τη λέξη “φόβος” και τη φράση “και τί θα αλλάξει μ αυτό;” απ’ το μυαλό σας και πάρτε το μέλλον σας στα χέρια σας.

Αν κάποιος δεν καταλαβαίνει οτιδήποτε απ’ όσα έγραψα ή έχει κάποια συγκεκριμένη ερώτηση, ευχαρίστως αν μπορώ να σας απαντήσω.

Πολλές ευχαριστίες σε όλους και όλες που μας στηρίζουν από κάθε επαρχία της χώρας και από άλλες χώρες.

Χαιρετισμούς!

Juan Jose Fernandes.
Asturias

πηγή: http://rioter.info

"Η κρίση γεννάει εκατομμυριούχους", του Γιώργου Δελαστίκ

http://rembazw.blogspot.gr

Λαίλαπα λιτότητας μαίνεται σε όλη την Ευρώπη. Οι κυβερνήσεις της Γηραιάς Ηπείρου λεηλατούν η μία μετά την άλλη τους μισθούς των εργαζομένων, τις συντάξεις των ηλικιωμένων, τα εισοδήματα των μικρομεσαίων, τα επιδόματα κοινωνικής αλληλεγγύης προς τους αδύναμους. «Εχουμε ελλείμματα, έχουμε χρέη, απειλούμαστε με χρεοκοπία» κραυγάζουν ως δικαιολογία για την επιβολή μέτρων λιτότητας εναντίον του πληθυσμού των χωρών τους. «Η παγκόσμια οικονομία σε κρίση» διατυμπανίζουν, προβάλλοντας τους αριθμούς του ύψους των ελλειμμάτων του προϋπολογισμού και του δημόσιου χρέους.

Μόνο που αυτή η «παγκόσμια κρίση» όπως αποδεικνύουν πάλι οι αριθμοί προκαλώντας αυτή τη φορά σοβαρότατες υποψίες για τους στόχους της ακολουθούμενης πολιτικής, έχει παράξενα αποτελέσματα: από τη μια σκληρή λιτότητα για τις μάζες του πληθυσμού και φυσικά μείωση των εισοδημάτων τους και πτώση του βιοτικού τους επιπέδου, από την άλλη... θεαματική αύξηση του πλούτου των πλουσίων!

Μπορεί η χρηματοπιστωτική κρίση να ξεκίνησε το 2008 από τις τράπεζες και να είχε ως πρώτα θύματα τους ζάπλουτους και τους πλούσιους, δεν χρειάστηκαν όμως παρά έναν χρόνο για να ξαναφέρουν τις περιουσίες τους στα προ της κρίσης επίπεδα!

Περίπου 10,1 εκατομμύρια ήταν σε όλο τον κόσμο αυτοί που είχαν περιουσία άνω του ενός εκατομμυρίου δολαρίων το 2007. Μειώθηκαν δραματικά σε 8,6 εκατομμύρια το 2008. Το 2009 όμως εκτινάχθηκαν πάλι στα 10 εκατομμύρια άτομα. Σε 40,7 τρισεκατομμύρια ανερχόταν συνολικά η περιουσία τους το 2007. Επεσε στα 32,8 τρισ. το 2008, αλλά το 2009 εκτοξεύτηκε πάλι στα 39 τρισεκατομμύρια δολάρια.

«Οι εκατομμυριούχοι έδιωξαν την κρίση» πανηγύριζε στους τίτλους σχετικής ανάλυσής της η γερμανική εφημερίδα «Φράνκφουρτερ Αλγκεμάινε». Ο τίτλος άλλης ανάλυσής της μάλιστα μας πληροφορούσε ότι «Η χρηματική περιουσία των Γερμανών ανήλθε σε νέα επίπεδα - ρεκόρ με 4,67 τρισεκατομμύρια ευρώ» κατά το 2009. «Οι εκατομμυριούχοι ευημερούν ακόμη και στην ύφεση» έγραφαν πανηγυρικά και οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης».

Ακόμη και στους κύκλους των εκατομμυριούχων όμως αυτή η κρίση και κυρίως τα μέσα που χρησιμοποίησαν οι κυβερνήσεις για την υπέρβασή της οδήγησαν σε θεαματική ενίσχυση των ζάπλουτων. Από τα 10 εκατομμύρια εκατομμυριούχους, μια πολύ μικρή ομάδα 93.000 ατόμων που το καθένα τους έχει περιουσία τουλάχιστον 30 εκατομμυρίων δολαρίων και δεν αντιπροσωπεύει ούτε το 1% του αριθμού των εκατομμυριούχων, κατέχει το... 35,5% του συνολικού πλούτου των εκατομμυριούχων - δηλαδή 13,8 τρισεκατομμύρια δολάρια.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σε αδρές γραμμές τόσο ο αριθμός των εκατομμυριούχων όσο και η συνολική περιουσία τους συγκλίνουν στα ίδια νούμερα ανάμεσα στους τρεις οικονομικούς πόλους του πλανήτη - τις ΗΠΑ, την Ευρώπη και την Ασία.

Στις ΗΠΑ οι εκατομμυριούχοι ανέρχονται σε 3,1 εκατομμύρια, στην Ευρώπη σε 3 και στην Ασία επίσης σε 3. Η περιουσία των Αμερικανών αυτών είναι 10,7 τρισ. δολάρια, των Ευρωπαίων 9,5 τρισ. και των Ασιατών 9,7 τρισ.

Χωριστή περίπτωση υπερπλουσίων αποτελεί η Λατινική Αμερική, όπου εκεί πολύ λιγότεροι εκατομμυριούχοι, ούτε καν 500.000, έχουν συνολική περιουσία 6,7 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Τέτοια ανισότητα στη συγκέντρωση πλούτου δεν υπάρχει ούτε καν στους σεΐχηδες της Μέσης Ανατολής, όπου 400.000 Μεσανατολίτες εκατομμυριούχοι έχουν συνολική περιουσία «μόλις» 1,5 τρισεκατομμυρίου δολαρίων!

Απροσδόκητη διαπίστωση είναι ότι κατά μέσο όρο οι Αφρικανοί εκατομμυριούχοι είναι πλουσιότεροι από τους... Αραβες σεΐχηδες! Οντως, οι 100.000 Αφρικανοί εκατομμυριούχοι έχουν συνολική περιουσία 1 τρισεκατομμύριο δολάρια, άρα κατά μέσο όρο δυόμισι φορές περισσότερα κατά άτομο από τους Αραβες εκατομμυριούχους!

Κατά εθνικότητα, τους πιο πολλούς εκατομμυριούχους (2,86 εκ.) τους έχουν οι ΗΠΑ. Ακολουθούν οι Γιαπωνέζοι (1,65 εκ.) και οι Γερμανοί (861.000) με τους Κινέζους (477.000) τους Βρετανούς (448.000) και τους Γάλλους (383.000) αισθητά πίσω.

Αποκαλυπτικό Κάτω το ΑΕΠ, πάνω ο πλούτος!

Μειώθηκε το παγκόσμιο ΑΕΠ το 2009 κατά 2% και μάλιστα στη Γερμανία, τη Βρετανία και την Ιαπωνία η πτώση ξεπέρασε το 5%. Πώς γίνεται όμως, ενώ ολόκληρος ο κόσμος φτωχαίνει, την ίδια χρονιά η περιουσία των εκατομμυριούχων να αυξάνεται κατά 19% σε απόλυτα μεγέθη; Μόνο μέσω μιας ανακατανομής του κοινωνικού πλούτου σε τεράστια κλίμακα. Σε απλά ελληνικά δηλαδή οι κυβερνήσεις πήραν τρισεκατομμύρια δολάρια από τους φτωχούς και μέσω των μέτρων που εφάρμοσαν τα έδωσαν στους πλούσιους! Τώρα λοιπόν που οι πλούσιοι αύξησαν τις περιουσίες τους, οι κυβερνήσεις εξαπέλυσαν το 2010 πανευρωπαϊκή επίθεση λεηλασίας μισθών και συντάξεων για να μαζέψουν τα λεφτά που έδωσαν στους πλούσιους.

You Pay Your Crisis: Ιδιωτικοποιήσεις και Nεοφιλελεύθερη Kυριαρχία.

You Pay Your Crisis: Ιδιωτικοποιήσεις και Nεοφιλελεύθερη Kυριαρχία.

You Pay Your Crisis: Κρίση χρέους της ευρωζώνης-"Πρέπει να μιλήσουμε για τη Γερμανία"

You Pay Your Crisis: Κρίση χρέους της ευρωζώνης-"Πρέπει να μιλήσουμε για τη Γερμανία"

"ΚΟΙΝΑ κ ΑΔΙΑΙΡΕΤΑ": το δόγμα του σοκ

"ΚΟΙΝΑ κ ΑΔΙΑΙΡΕΤΑ": το δόγμα του σοκ: tvxs.gr | Το δόγμα του σοκ
Ανέβηκε από tvxorissinora . - Ανακαλύψτε βίντεο με οικογένειες και φίλους.

"ΚΟΙΝΑ κ ΑΔΙΑΙΡΕΤΑ": Mοnty Pythοn - Η ζωή του Μπράιαν

"ΚΟΙΝΑ κ ΑΔΙΑΙΡΕΤΑ": Mοnty Pythοn - Η ζωή του Μπράιαν

Παναγιώτης Κονδύλης: Οι επαναστατικές ιδεολογίες και ο μαρξισμός (Ι)

Παναγιώτης Κονδύλης: Οι επαναστατικές ιδεολογίες και ο μαρξισμός (Ι)

Ο Κάρολος Μαρξ, η παγκοσμιοποίηση και ο εφεδρικός στρατός του Κεφαλαίου

http://argird.blogspot.gr
Γράφει ο Θανάσης Μπαντές
Ο Μαρξ, στο θρυλικό του Κεφάλαιο, παραθέτει τα λόγια του βουλευτή Στάμπλτον στους εκλογείς του όπως δημοσιεύτηκαν στους «Times» στις 3 Σεπτεμβρίου του 1873: «Αν η Κίνα γίνει μεγάλη βιομηχανική χώρα, δεν βλέπω πως ο εργατικός πληθυσμός της Ευρώπης θα αντέξει στον αγώνα, χωρίς να κατέβει ίσαμε το επίπεδο των ανταγωνιστών του». Η δήλωση αυτή έγινε μέσα στο γενικότερο κλίμα της εποχής που οι Άγγλοι κεφαλαιοκράτες βλέποντας τα φθηνότερα μεροκάματα της

Εργάτριες σε εργοστάσιο το 19ο αιώνα (1861)

ηπειρωτικής Ευρώπης ονειρεύονταν τον τρόπο που θα κατάφερναν και οι ίδιοι να ρίξουν τα δικά τους εργατικά μεροκάματα στα ίδια επίπεδα.

Συγγραφέας του 1770, που έγραψε το βιβλίο «Essay on Trade and Commerce», ανακηρύσσει ως «ζωτικό καθήκον της Αγγλίας να κατεβάσει τον αγγλικό μισθό εργασίας στο γαλλικό και ολλανδικό επίπεδο». Ο ίδιος συγγραφέας κατηγορώντας το αγγλικό προλεταριάτο δήλωσε: «Αν οι φτωχοί μας θέλουν να ζουν στην πολυτέλεια…..πρέπει φυσικά η εργασία τους να είναι ακριβή….Φτάνει μόνο να ρίξουμε μια ματιά στον τρομακτικό σωρό των περιττών πραγμάτων που καταναλώνουν οι εργάτες μας, όπως λχ. το ρακί, το τζιν, το τσάι, τη ζάχαρη, τα φρούτα που έρχονται από το εξωτερικό, τη δυνατή μπίρα, τον ταμπάκο, τον καπνό κλπ». Με δυο λόγια βρισκόμαστε μπροστά στις σπατάλες του προλεταριάτου που δεν γνωρίζει τίποτε από την εγκράτεια, η οποία όμως, είναι τόσο απαραίτητη στην κεφαλαιοκρατική παραγωγή.

Οι βλέψεις του κεφαλαίου να μειώσουν στον έσχατο βαθμό το μισθό των εργαζομένων αποσκοπώντας στην ισοπέδωση του μεροκάματου με βάση ημερομίσθια άλλων χωρών, με δυο λόγια το δόγμα της σύγχρονης παγκοσμιοποίησης, δεν είναι, όπως φαίνεται, καθόλου σημερινή υπόθεση, αλλά κεφαλαιοκρατικό όραμα αιώνων. Η δήλωση του Στάμπλτον που θέλει την κινεζοποίηση του Ευρωπαίου εργάτη, δεν είναι παρά η σύγχρονη οικονομική πρωτοπορία που βαφτίζει την εξαθλίωση εγκράτεια, στα πλαίσια πάντα της κοινωνικής προόδου. Οι σύγχρονες έννοιες της ανάπτυξης, των κινήτρων για επενδύσεις κλπ, δεν είναι παρά η υλοποίηση των παραπάνω, αφού μόνο τα υπερκέρδη των εταιρειών αποτελούν κίνητρο και φυσικά όλοι οφείλουμε να προσαρμοστούμε σ’ αυτό.

Η επιβολή πενιχρών μισθών και ελεύθερου ωραρίου είναι η έσχατη εργασιακή συνθηκολόγηση. Το κεφάλαιο οφείλει να ρυθμίσει τους μισθούς, ώστε εξασφαλίζεται η όσο το δυνατό αθλιότερη επιβίωση. Ο εργαζόμενος οφείλει να μην αποταμιεύει ποτέ.

Η παγκοσμιοποίηση δεν είναι παρά το αποκορύφωμα του καπιταλιστικού ονείρου, που, όσο κι αν αργούσε, οι κεφαλαιοκράτες δεν θα ξεχνούσαν ποτέ και που το ύφαιναν μεθοδικά με την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού, τις τεχνητές κρίσεις, το ανεξέλεγκτο των τραπεζών και τον έλεγχο των πολιτικών αποφάσεων. Γιατί τα εργασιακά δικαιώματα δεν παραχωρούνται τόσο απλά, από τη μια μέρα στην άλλη, χρειάζονται ειδικοί χειρισμοί κι αυτός ακριβώς είναι ο ρόλος της παγκοσμιοποίησης. Ο ίδιος ο Μαρξ σχολιάζοντας της δήλωση του Στάμπλτον γράφει: «Όχι πια ηπειρωτικά, αλλά κινέζικα μεροκάματα, αυτός είναι τώρα ο σκοπός που επιδιώκει το αγγλικό κεφάλαιο».

Η λιτότητα, ως απόλυτο σύγχρονο οικονομικό δόγμα, είναι επίσης πολύ παλιά ιστορία και αναφερόταν ως εγκράτεια. Φυσικά, την αρετή της εγκράτειας την είχαν μόνο οι κεφαλαιοκράτες, αφού χάρη σ’ αυτήν κατάφεραν και τη συσσώρευση του κεφαλαίου. Οι εργάτες, ως παντοτινοί δέσμιοι των καταναλωτικών τους αναγκών, ανήμποροι (προφανώς λόγω κατωτερότητας) να διαχειριστούν το χρήμα τους ήταν αδύνατο να κεφαλαιοποιήσουν τον πλούτο τους και μοιραία απόκτησαν τον κοινωνικό ρόλο που τους αρμόζει. Αυτή τουλάχιστον ήταν η άποψη των οικονομολόγων της κεφαλαιοκρατίας, που κατέληγε στην ευγνωμοσύνη που όφειλαν οι εργάτες στα αφεντικά τους. Ο Courcelle – Seneuil γράφει το 1857: «Η απλή διατήρηση ενός κεφαλαίου απαιτεί διαρκή ένταση των δυνάμεων για ν’ αντιστέκεται στον πειρασμό να το φάει» κι ο Μαρξ σχολιάζει: «Ο απλός ανθρωπισμός επιβάλλει λοιπόν ολοφάνερα να λυτρώσουμε τον κεφαλαιοκράτη από το μαρτύριο και τον πειρασμό».

Ένας εργοστασιάρχης από το Νόρθχαμπτονσηρ γράφει: «Στη Γαλλία η εργασία είναι κατά ένα ολόκληρο τρίτο φτηνότερη απ’ ότι στην Αγγλία. Γιατί οι Γάλλοι φτωχοί εργάζονται σκληρά ενώ η τροφή και το ντύσιμό τους είναι πενιχρά, καταναλώνουν κυρίως ψωμί, καρπούς, λάχανα, ρίζες και παστό ψάρι. Κρέας τρώνε πολύ σπάνια, κι όταν το στάρι ανέβει πολύ στην τιμή, τρώνε πολύ λίγο ψωμί» κι ο συγγραφέας του «Essay» συμπληρώνει: «Πρέπει να προσθέσουμε πως πίνουν νερό κι άλλα αδύνατα ποτά, έτσι που πράγματι ξοδεύουν καταπληκτικά λίγο χρήμα…..Φυσικά είναι δύσκολο να πετύχουμε μια τέτοια κατάσταση, δεν είναι όμως αδύνατο να την πετύχουμε, πράγμα που το αποδείχνει η ύπαρξή της τόσο στη Γαλλία, όσο και στην Ολλανδία».

 Φτάσανε στο σημείο να δημοσιεύουν πάμφθηνες συνταγές για να αποδείξουν ότι ο εργάτης πρέπει να αμείβεται λιγότερο. Ο Βενιαμίν Θόμψον ή αλλιώς κόμης Ράμφορντ συστήνει: «Πέντε λίβρες κριθάρι, πέντε λίβρες καλαμπόκι, τρεις πένες ρέγκες, μία πένα αλάτι, μία πένα ξύδι, δύο πένες πιπέρι και χόρτα – σύνολο 20,75 πένες – κάνουν μια σούπα για 64 ανθρώπους» και ο οικονομολόγος Ήντεν επιπλήττει τους απαιτητικούς Άγγλους εργάτες θυμίζοντας ότι «στη Σκωτία υπάρχουν πολλές οικογένειες που αντί στάρι και κρέας ζούνε μήνες συνέχεια μόνο με κουρκούτι από βρώμη και κριθάλευρο ανακατωμένο με αλάτι και νερό και περνούν μάλιστα πολύ άνετα». Η μείωση του εργατικού ημερομίσθιου αυξάνει τα κέρδη κι οτιδήποτε αυξάνει τα κέρδη είναι θεμιτό. Ο εργάτης οφείλει να συμμορφωθεί, αφού αυτό είναι και για δικό του καλό, καθώς μόνο το κεφάλαιο εξασφαλίζει κάθε πρόοδο.

Προφανώς η αξιοπρεπής διαβίωση του εργάτη δεν είναι κερδοφόρα. Ο Τζ. Στ. Μιλλ γράφει: «Οι μισθοί της εργασίας δεν έχουν παραγωγική δύναμη, είναι η τιμή της παραγωγικής δύναμης……..Αν ήταν δυνατόν η εργασία να αποχτιέται χωρίς να αγοράζεται, τότε θα ήταν περιττοί οι μισθοί της εργασίας». Ο Μαρξ απαντά: «Αν οι εργάτες θα μπορούσαν να ζουν με αέρα, δεν θα ήταν δυνατό να αγοραστούν σε καμία τιμή. Επομένως το μη κόστος τους αποτελεί όριο με τη μαθηματική έννοια της λέξης, δηλαδή όριο που ποτέ δεν μπορεί να το φτάσει κανείς, μα που πάντα μπορεί να το πλησιάζει» κι αυτός ακριβώς είναι ο σύγχρονος οικονομολογικός αγώνας. Η όσο το δυνατό συρρίκνωση του εργασιακού κόστους, συρρίκνωση που φτάνει στη μηδαμινότητα.

Φυσικά, απαραίτητη προϋπόθεση εφαρμογής των παραπάνω είναι η εξαθλίωση, δηλαδή η απελπισία, αφού μόνο έτσι μπορούν να γίνουν αποδεκτοί οι νέοι εργασιακοί όροι. Οι αποταμιεύσεις των εργαζομένων αποτελούν διαπραγματευτικό όπλο στα εργασιακά, καθώς προσδίδουν εξασφάλιση και κάθε είδους εξασφάλισης είναι επιζήμια στη σύγχρονη κεφαλαιοκρατία. Η εξοντωτική φορολογία, το ξεζούμισμα από τις τράπεζες, οι χρηματιστηριακές φούσκες, η ακρίβεια, η ανεργία κτλ είναι ακριβώς αυτό το παιχνίδι. Το παιχνίδι της εξαθλίωσης που διαλύει κάθε διαπραγμάτευση.

Η επιβολή πενιχρών μισθών και ελεύθερου ωραρίου είναι η έσχατη εργασιακή συνθηκολόγηση. Το κεφάλαιο οφείλει να ρυθμίσει τους μισθούς, ώστε εξασφαλίζεται η όσο το δυνατό αθλιότερη επιβίωση. Ο εργαζόμενος οφείλει να μην αποταμιεύει ποτέ. Όταν αποταμιεύει γίνεται απαιτητικός κι επικίνδυνος. Ο Μπέρναρντ ντε Μάντεβιλ γράφει στις αρχές του 18^ου αιώνα: «όπως δεν πρέπει να αφήνουν τους εργάτες να πεθαίνουν από την πείνα, έτσι δεν πρέπει και να τους δίνουν τίποτα που θα άξιζε να αποταμιευθεί……..Όσοι βγάζουν το ψωμί τους με την καθημερινή τους εργασία δεν έχουν τίποτε άλλο που να τους παρακινεί να είναι εξυπηρετικοί, εκτός από τις ανάγκες τους και τις ανάγκες είναι έξυπνο να τις απαλύνει κανείς, θα ήταν όμως τρέλα να τις θεραπεύει. Το μόνο πράγμα που μπορεί να κάνει τον εργαζόμενο φίλεργο είναι ένας μέτριος μισθός. Ένας πολύ μικρός μισθός τον κάνει είτε λιγόψυχο είτε απελπισμένο, ένας πολύ μεγάλος μισθός τον κάνει προπέτη και οκνηρό…..Για να γίνει ευτυχισμένη η κοινωνία και για να μένει ευχαριστημένος ο λαός, ακόμη και σε συνθήκες μιζέριας, είναι αναγκαίο η μεγάλη πλειονότητα να μένει αμαθής και φτωχή…..».

Όσο για την ανεργία, που ο Μαρξ ονομάζει εργατικό υπερπληθυσμό, κρίνεται απολύτως απαραίτητη. Ο εργασιακός εκβιασμός της ολοκληρωτικής αναλωσιμότητας είναι η μεγαλύτερη διαπραγματευτική δύναμη της εργοδοσίας. Οι άνεργοι αποτελούν το μεγαλύτερο μοχλό πίεσης στους εργαζόμενους, αναγκάζοντάς τους να υποκύπτουν σε οτιδήποτε. Η υπερπαραγωγή πτυχίων καθιστά ανά πάσα στιγμή αντικαταστάσιμη ακόμη και την πιο εξειδικευμένη πανεπιστημιακή κατάρτιση.

Οι σύγχρονοι πτυχιούχοι που βουλιάζουν στην ανεργία ή την υποαπασχόληση (ή, οι πιο τυχεροί, στην κακοπληρωμένη υπεραπασχόληση) αποτελούν μια καινούρια τάξη, το επιστημονικό προλεταριάτο. Ο Μαρξ αποκαλεί τους ανέργους βιομηχανικό εφεδρικό στρατό: «Ο εργατικός αυτός υπερπληθυσμός αποτελεί ένα διαθέσιμο βιομηχανικό εφεδρικό στρατό, που ανήκει στο κεφάλαιο τόσο απόλυτα, σαν να τον είχε φτιάξει με δικά του έξοδα.

Δημιουργεί για τις εναλλασσόμενες ανάγκες αξιοποίησής του το πάντα έτοιμο εκμεταλλεύσιμο υλικό, ανεξάρτητα από τα όρια της πραγματικής αύξησης του πληθυσμού» και παρακάτω συμπληρώνει: «Η υπερβολική εργασία του απασχολημένου μέρους της εργατικής τάξης πληθαίνει τις γραμμές της εφεδρείας της, ενώ αντίθετα η αυξημένη πίεση, που η εφεδρεία ασκεί με το συναγωνισμό της στους απασχολημένους εργάτες, τους υποχρεώνει να εργάζονται υπερβολικά και να υποτάσσονται στις προσταγές του κεφαλαίου».

Αν οι μηχανές ήταν η εδραίωση του καπιταλισμού καθιστώντας τους εργαζόμενους απολύτως εξαρτημένους από αυτούς που τις κατέχουν, η παγκοσμιοποίηση είναι ο προμελετημένος παράδεισος που εξισώνει μισθολογικά τους λαούς πάντα με γνώμονα την εξαθλίωση. Κι αν τα καπιταλιστικά επιχειρήματα των οικονομολόγων του 1800 φαίνονται γελοία, δεν υπάρχει τίποτα γελοιότερο από τη γενική αναγνώριση της ευθύνης και του ρόλου των τραπεζών για την σύγχρονη κατάσταση και τις ταυτόχρονες υπουργοποιήσεις τραπεζιτών παγκοσμίως.

Η μετατροπή της κομμουνιστικής Κίνας σε καπιταλιστικό παράδεισο – ορμητήριο των πολυεθνικών είναι ίσως η μεγαλύτερη ειρωνεία της παγκόσμιας ιστορίας που καταδεικνύει την πρωτοφανή αγριότητα του σύγχρονου καπιταλισμού. 
 

Krugman:Ένα μανιφέστο για οικονομική λογική

ΠΗΓΗ: FT (via euro2day)

by By Paul Krugman & Richard Layard 

Έχουν περάσει περισσότερα από 4 χρόνια από τότε που ξεκίνησε η χρηματοοικονομική κρίση κι οι μεγαλύτερες ανεπτυγμένες οικονομίες του πλανήτη παραμένουν βαθιά σε ύφεση, σε μία σκηνή που μοιάζει πολύ με τη δεκαετία του 1930. Ο λόγος είναι απλός: στηριζόμαστε στις ίδιες ιδέες που επικράτησαν στην πολιτική κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου. Ιδέες που έκτοτε έχουν διαψευσθεί και βασίζονται σε σημαντικές πλάνες ως προς τις αιτίες της κρίσης, τη φύση της και την κατάλληλη απάντηση. 

Οι ιδέες αυτές έχουν πλέον ριζώσει στη λαϊκή συνείδηση, παρέχοντας στήριξη στην υπερβολική δημοσιονομική λιτότητα σε πολλές χώρες. Ήρθε η ώρα, λοιπόν, για ένα μανιφέστο όπου mainstream οικονομολόγοι θα δώσουν στο κοινό μία ανάλυση που βασίζεται σε περισσότερα δεδομένα για τα προβλήματά μας. 

Οι αιτίες 

Πολλοί αξιωματούχοι επιμένουν ότι η κρίση προκλήθηκε από ανεύθυνο δημόσιο δανεισμό. Με ελάχιστες εξαιρέσεις -όπως η Ελλάδα- αυτό δεν ισχύει. Αντιθέτως, οι συνθήκες για την κρίση δημιουργήθηκαν από τον υπερβολικό δανεισμό του ιδιωτικού τομέα και τη χρηματοδότηση ακόμη και από τράπεζες με υπερβολική μόχλευση. Όταν έσκασε αυτή η φούσκα, οδήγησε σε μεγάλη πτώση της παραγωγής και κατά συνέπεια των εσόδων από φορολογία. Τα σημερινά ελλείμματα των κυβερνήσεων είναι συνέπεια της κρίσης, όχι αιτία.

Η φύση της κρίσης 

Όταν σκάνε οι φούσκες της αγοράς ακινήτων και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, πολλά μέρη του ιδιωτικού τομέα συρρικνώνουν τις δαπάνες τους σε μία προσπάθεια να αποπληρώσουν παλαιότερα χρέη. Αυτή είναι μία λογική αντίδραση σε επίπεδο μεμονωμένων φυσικών προσώπων. Αποδεικνύεται, όμως, ότι σε συλλογικό επίπεδο είναι μία αυτοκαταστροφική στρατηγική, γιατί οι δαπάνες του ενός ατόμου είναι το εισόδημα ενός άλλου. Η κατάρρευση των δαπανών είχε ως αποτέλεσμα την οικονομική ύφεση, που με τη σειρά της επιδείνωσε το δημόσιο χρέος. 

Η κατάλληλη αντίδραση 

Δεδομένου ότι ο ιδιωτικός τομέας βρίσκεται σε μία συλλογική προσπάθεια μείωσης των δαπανών, η δημόσια πολιτική θα έπρεπε να λειτουργεί ως σταθεροποιητική δύναμη, προσπαθώντας να σταθεροποιήσει τις δαπάνες. Αν μη τι άλλο, θα μπορούσε να μην επιδεινώνει περισσότερο την κατάσταση με μεγάλες μειώσεις στις δημόσιες δαπάνες ή με μεγάλες αυξήσεις στη φορολογία για τους απλούς ανθρώπους. 

Το μεγάλο λάθος 

Ενώ η αντίδραση της πολιτικής ήταν καλή κατά την πρώτη, οξεία φάση της κρίσης, στη συνέχεια πήρε λάθος δρόμο. Επικεντρώθηκε περισσότερο στα δημόσια ελλείμματα και υποστήριξε ότι θα πρέπει τα χρέη του δημόσιου τομέα να μειωθούν παράλληλα με τα χρέη του ιδιωτικού. Αντί να αναλάβει σταθεροποιητικό ρόλο, η δημοσιονομική πολιτική κατέληξε να μεγεθύνει τις επιπτώσεις από τον περιορισμό των δαπανών στον ιδιωτικό τομέα. 

Το κενό θα μπορούσε να το καλύψει η νομισματική πολιτική. Με τα επιτόκια, όμως, κοντά σε μηδενικά επίπεδα, η νομισματική πολιτική -αν και θα έπρεπε να κάνει ό,τι μπορεί- δεν μπορεί να κάνει πολλά. Θα πρέπει, βεβαίως, να υπάρξει ένα μεσοπρόθεσμο πλάνο για τη μείωση των δημοσίων ελλειμμάτων. Εάν, όμως, το σχέδιο αυτό είναι πολύ εμπροσθοβαρές, τότε και αυτό μπορεί να αποδειχθεί αυτοκαταστροφικό, αναστέλλοντας την ανάκαμψη. Μία βασική προτεραιότητα είναι να μειωθεί η ανεργία, προτού αποκτήσει ενδημικές διαστάσεις, γεγονός που θα καταστήσει την ανάκαμψη και τη μελλοντική μείωση του ελλείμματος ακόμη πιο δύσκολες. 

Πώς απαντούν οι υποστηρικτές της ισχύουσας πολιτικής στα επιχειρήματά μας; Συνήθως χρησιμοποιούν δύο επιχειρήματα: 

Το επιχείρημα της εμπιστοσύνης 

Το πρώτο επιχείρημα είναι πως τα κυβερνητικά ελλείμματα θα οδηγήσουν σε αύξηση των επιτοκίων υπονομεύοντας κατά συνέπεια την ανάκαμψη. Αντιθέτως, η λιτότητα θα αυξήσει την εμπιστοσύνη στηρίζοντας κατά συνέπεια την ανάκαμψη. 

Δεν υπάρχουν, όμως, στοιχεία που να στηρίζουν αυτό το επιχείρημα. Παρά τα πολύ υψηλά ελλείμματα, τα επιτόκια βρίσκονται σε πρωτοφανή χαμηλά επίπεδα στις σημαντικότερες χώρες όπου υπάρχει μία κεντρική τράπεζα που λειτουργεί φυσιολογικά. Τα επιτόκια είναι υψηλά μόνο σε ορισμένες χώρες της ευρωζώνης, επειδή δεν επιτρέπεται στην ΕΚΤ να δράσει ως ύστατος δανειστής στην κυβέρνηση. Σε άλλες, η κεντρική τράπεζα έχει τη δυνατότητα εφόσον κριθεί απαραίτητο,να χρηματοδοτήσει το έλλειμμα, αφήνοντας ανεπηρέαστη την αγορά ομολόγων. 

Επίσης, δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι οι περικοπές των προϋπολογισμών δημιουργούν αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο μελέτησε 173 περιπτώσεις περικοπών στους προϋπολογισμούς σε μεμονωμένες χώρες και κατέληξε στο ότι το αποτέλεσμα είναι η οικονομική συρρίκνωση. Αυτό ακριβώς συμβαίνει τώρα: οι χώρες με τις μεγαλύτερες περικοπές βιώνουν και τη μεγαλύτερη συρρίκνωση της παραγωγής. 

Για την ακρίβεια, αυτό που βλέπουμε τώρα είναι πως οι περικοπές στους προϋπολογισμούς δεν εμπνέουν επιχειρηματική εμπιστοσύνη. Οι εταιρίες θα επενδύσουν μόνο εάν εκτιμήσουν ότι υπάρχουν αρκετοί καταναλωτές με επαρκές εισόδημα να δαπανήσουν. Η λιτότητα αποθαρρύνει τις επενδύσεις. 

Το διαρθρωτικό επιχείρημα 

Το δεύτερο επιχείρημα ενάντια στην επέκταση της ζήτησης είναι πως η παραγωγή, στην πράξη, περιορίζεται από την πλευρά της προσφοράς από διαρθρωτικές ανισορροπίες. Εάν αυτή η θεωρία ήταν σωστή, όμως, τουλάχιστον ορισμένα τμήματα των οικονομιών μας θα έπρεπε να βρίσκονταν σε πλήρη ανάπτυξη. Το ίδιο θα έπρεπε να ισχύει και για ορισμένα επαγγέλματα. Στις περισσότερες χώρες, όμως, δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Κατά συνέπεια, το πρόβλημα πρέπει να είναι η γενική έλλειψη δαπανών και ζήτησης. 

Το ίδιο διαρθρωτικό επιχείρημα είχε διατυπωθεί ενάντια στην προληπτική πολιτική αύξησης δαπανών κατά τη δεκαετία του 1930 στις ΗΠΑ. Όσο, όμως, οι δαπάνες αυξάνονταν την περίοδο 1940 - 1942, η παραγωγή αυξήθηκε κατά 20%. Κατά συνέπεια, το πρόβλημα τη δεκαετία του 1930, όπως και τώρα, είναι η έλλειψη ζήτησης, όχι προσφοράς. 

Ως αποτέλεσμα των εσφαλμένων τους απόψεων, πολλοί Δυτικοί αξιωματούχοι προκαλούν τεράστια δυστυχία στους λαούς τους. Όμως, οι ιδέες που ασπάζονται ως προς τον χειρισμό των υφέσεων απορρίπτονται σχεδόν από όλους τους οικονομολόγους μετά τις τραγωδίες της δεκαετίας του 1930. Είναι τραγικό στη σύγχρονη εποχή να ριζώνουν και πάλι ιδέες του παρελθόντος. 

Για κάθε χώρα η καλύτερη πολιτική είναι διαφορετική και θα προκύψει μετά από συζήτηση. Θα πρέπει, όμως, να βασίζεται σε μία σωστή ανάλυση του προβλήματος. 

Κατά συνέπεια, καλούμε όλους τους οικονομολόγους και άλλους που συμφωνούν σε γενικές γραμμές με αυτό το μανιφέστο για την οικονομική κοινή λογική να καταγράψουν online τη σύμφωνη γνώμη τους και να υποστηρίξουν δημοσίως τη θέση για πιο υγιή προσέγγιση. Όταν οι άνθρωποι είναι σιωπηλοί για κάτι που ξέρουν ότι είναι λάθος, τότε υποφέρει όλος ο κόσμος. 

*Ο Paul Krugman και ο Richard Layard είναι καθηγητές στα πανεπιστήμια Princeton και London Business School αντιστοίχως.

Εφ' όλης της ύλης τηλεοπτική συνέντευξη του Τ. Φωτόπουλου στις "Αντιθέσεις"

The World According to Monsanto

Imagining the Unthinkable. The Disastrous Consequences of a Euro Crash

http://youpayyourcrisis.blogspot.gr

ΠΗΓΗ: SPIEGEL

As the debt crisis worsens in Spain and Italy, financial experts are warning of the catastrophic consequences of a crash of the euro: the destruction of trillions in assets and record high unemployment levels, even in Germany. By SPIEGEL Staff

It isn't long ago that Mario Draghi was spreading confidence and good cheer. "The worst is over," the head of the European Central Bank (ECB) told Germany's Bildnewspaper only a few weeks ago. The situation in the euro zone had "stabilized," Draghi said, and "investor confidence was returning." And because everything seemed to be on track, Draghi even accepted a Prussian spiked helmet from the reporters. Hurrah.

Last week, however, Europe's chief monetary watchdog wasn't looking nearly as happy in photos taken in front of a circle of blue-and-yellow stars inside the Euro Tower, the ECB's Frankfurt headquarters, where he was congratulating the winners of an international student contest. He smiled, shook hands and handed out certificates. But what he had to tell his listeners no longer sounded optimistic. Instead, Draghi sounded deeply concerned and even displayed a touch of resignation. "You are the first generation that has grown up with the euro and is no longer familiar with the old currencies," he said. "I hope we won't experience them again."

The fact that Europe's top central banker is no longer willing to rule out a return to the old national currencies shows how serious the situation is. Until recently, it was seen as a sign of political correctness to not even consider the possibility of a euro collapse. But now that the currency dispute has escalated in Europe, the inconceivable is becoming conceivable, at all levels of politics and the economy.

Collapse of Currency a 'Very Likely Scenario'

Investment experts at Deutsche Bank now feel that a collapse of the common currency is "a very likely scenario." German companies are preparing themselves for the possibility that their business contacts in Madrid and Barcelona could soon be paying with pesetas again. And in Italy, former Prime Minister Silvio Berlusconi is thinking of running a new election campaign, possibly this year, on a return-to-the-lira platform.

Nothing seems impossible anymore, not even a scenario in which all members of the currency zone dust off their old coins and bills -- bidding farewell to the euro, and instead welcoming back the guilder, deutsche mark and drachma.

It would be a dream for nationalist politicians, and a nightmare for the economy. Everything that has grown together in two decades of euro history would have to be painstakingly torn apart. Millions of contracts, business relationships and partnerships would have to be reassessed, while thousands of companies would need protection from bankruptcy. All of Europe would plunge into a deep recession. Governments, which would be forced to borrow additional billions to meet their needs, would face the choice between two unattractive options: either to drastically increase taxes or to impose significant financial burdens on their citizens in the form of higher inflation.

A horrific scenario would become a reality, a prospect so frightening that it ought to convince every European leader to seek a consensus as quickly as possible. But there can be no talk of consensus today. On the contrary, as the economic crisis worsens in southern Europe, the fronts between governments are only becoming more rigid.

The Italians and Spaniards want Germany to issue stronger guarantees for their debts. But the Germans are only willing to do so if all euro countries transfer more power to Brussels -- steps the southern member states, for their part, don't want to take.

The Patient Is Getting Worse

The discussion has been going in circles for months, which is why the continent's debtor countries continue to squander confidence, among both the international financial markets and their citizens. No matter what medicine European politicians prescribe, the patient isn't getting any better. In fact, it's only getting worse.

For weeks, investors and experts demanded a solution to the Spanish banking crisis, preferably in the form of a cash infusion from the two Luxembourg-based European bailout funds, the European Financial Stability Facility (EFSF) and the European Stability Mechanism (ESM). When Madrid finally decided to request what could ultimately amount to almost €100 billion ($125 billion), the experts realized that this would suddenly send Spain's government debt shooting up from 70 to 80 percent. As a result, interest rates started rising instead of falling.

The experience of the last few days describes the entire dilemma faced by European politicians trying to rescue the euro: A step that was intended to provide relief only exacerbated the problem.

The same thing happened with the next proposal, which made the rounds last week. Italian Prime Minister Mario Monti wanted the European bailout funds to intervene on behalf of Spain and Italy to bring down their borrowing costs.

But that would have required the affected countries to submit to a program of reforms, a path Monti and his Spanish counterpart, Mariano Rajoy, want to avoid. They would prefer to have the money without conditions. But the German government is unwilling to accept this, which puts Europe at its next impasse. Furthermore, the rescue strategists' resources are limited. Although the Luxembourg bailout funds still have more than €600 billion in uncommitted resources, it is already clear that the money would be used up quickly if what many experts now believe is unavoidable came to pass, namely that not just the Spanish banking industry but in fact the entire country required a bailout. The bailout funds would be completely overtaxed if Italy also needed help.

Even ECB Has Largely Exhausted Resources

Until now, the defenders of the euro have been able to resort to the massive funds of the ECB, if necessary. If things got tight, the monetary watchdogs could inject new money into the market.

But now even the ECB has largely exhausted its resources. It has already bought up so much of the sovereign debt of ailing countries that any additional shopping spree threatens to backfire, causing interest rates to explode instead of fall. At the same time, the conflict between Northern and Southern Europe in the ECB Governing Council is heating up. Last week, the head of Spain's central bank managed to convince the ECB to ease its rules to allow Spanish banks to use even weaker collateral than before in exchange for borrowing money from the ECB. This could set off a tiff with the central bankers from the donor countries, who are loath to look on as the risks in the central bank's balance sheet continue to grow.

Indeed, the European leaders seeking to save the euro are in a race against the clock. The question is whether the economy in Southern Europe will recover before the euro rescuers' tools are exhausted, or whether it will be too late by the time the recovery arrives. It's a question of growth and the economy, but also of character. How willing are the Spaniards and Italians to accept reforms and hardship, and how willing, on the other hand, are the donor countries of the north to provide assistance and make sacrifices?

Not willing enough, say many experts. As a result, the world is imagining the unthinkable: the withdrawal of several Southern European countries from the monetary union, or possibly even the general collapse of the euro zone. It isn't easy to predict how such a tornado would affect the global economy, but it's clear that the damage would be immense.

Part 2: Companies Envision Possible Scenarios

It's also clear, says Hamburg economist Dirk Meyer, that the timetable for a euro exit in the affected countries would begin on a Monday, or "Day X." Over the weekend, the governments would have issued the surprising announcement that banks would remain closed on Monday. The bank holiday would be needed to include all savings and checking accounts in the operation.

On Tuesday, the banks and savings banks would begin stamping their customers' bank notes with forgery-proof ink. Capital transactions would be monitored. Black market prices would quickly develop in what the scenario defines as an "unofficial, virtual currency market." Another bank holiday would be needed to convert accounts and balances to the new currency. But at least another year would pass before new bank notes could be printed and distributed. The stamped euro banknotes would remain legal tender in the meantime.

But these are merely the technical consequences of a monetary reform. The economic consequences, which many German companies are now assessing, would be more serious. What happens if, in addition to Greece, other countries have to leave the euro zone? What will be the consequences if Spain, Portugal or Italy reintroduce their own currencies? Experts in the finance departments of some companies are already envisioning the possible scenarios.

For instance, they are examining whether the "euro" is explicitly defined as the agreement currency in contracts with customers from problem countries, so that they don't suddenly find themselves being paid in drachmas or escudos for their products. They are also looking into whether the costs incurred by a possible currency crash would be tax-deductible. And they are examining the potential need for write-offs if claims against business partners from southern countries are suddenly denominated in new currencies on their balance sheets. "The demand for consulting services has risen considerably in recent months," says Gunnar Schuster, an attorney with the law firm Freshfields Bruckhaus Deringer.

Germany Would Be Hard Hit

Germany, the great exporting nation, would be especially hard hit by monetary reforms in the southern countries. Exports to Italy and Spain alone are valued at about €100 billion a year. Although sales of cars, machinery, electronics and optical devices would not be eliminated altogether in the event of a euro collapse, there would be sharp declines, because customers in Southern Europe could no longer afford German products.

As soon as lira or pesetas were in circulation once again, the currencies would be devalued against the euro. Some expect their value to decline by 20 to 25 percent, while others believe that as much as 40 percent is likely. German goods would automatically become more expensive and would hardly be competitive anymore.

When BMW CEO Norbert Reithofer warns that a collapse of the euro "would be a catastrophe," and says that he "doesn't even want to imagine" the possible consequences, he isn't just thinking about declining exports. Reithofer fears that regionalism could return to Europe, and that countries could reintroduce customs barriers to protect domestic industry. And the current uniform environment protection rules would be replaced by a large number of national regulations. All of this would plunge the German export economy into a crisis.

The consequences would be extensive for companies that don't just sell products to Southern Europe, but also maintain branches there or hold partnerships in local companies. The German industrial conglomerate ThyssenKrupp, for example, earns about €1.6 billion in revenues in Spain, where it also employs 5,500 people, mostly in elevator production. Even more important to the company is Italy, where it makes €2.3 billion a year, mostly with the production of stainless steel.

ThyssenKrupp's business in Italy and Spain makes up 9 percent of total sales, which illustrates the importance of the two countries in terms of profits. If a reintroduced lira and peseta were devalued against the euro, the amount of money that the subsidiaries transferred to the parent company in the western German city of Essen would shrink.

A look at the statistics of Germany's central bank, the Bundesbank, illustrates the amounts of money at stake for the economy. They show that in 2010, German companies achieved sales of about €218 billion in Italy, Spain, Portugal, Greece, Ireland and Cyprus, with Italian subsidiaries alone accounting for €96 billion. The value of foreign direct investment in these countries is about €90 billion.

German companies would also benefit from a euro crash, because labor costs would decline in their Portuguese or Spanish factories, but on balance the consequences would be negative. After the last appreciation of the currency in Germany, when the deutsche mark was flying high in the mid-1990s, the export economy suffered the consequences for years.

Massive Shock for Banking Sector

The effects of a euro crash on the financial sector would be hardly less devastating. If Southern European countries left the euro zone, customers would raid their accounts in those countries, says Christopher Kaserer, an expert on capital markets at the Technical University of Munich. This could lead to "a bank run that Spanish and Italian banks would not survive." And because financial companies in these countries are closely intertwined with the rest of the euro zone, customers would also be lining up in front of German banks. "Without capital controls, this sort of a situation could spin out of control," says Michael Kemmer, head of the Association of German Banks. Economists anticipate that German banks would also have to be closed.

But even if there were no major bank run, the withdrawal of several countries from the euro zone would shake the European banking system to its very foundations, analysts with the major Swiss bank Credit Suisse have calculated in a study.

According to the study, if Ireland, Portugal, Spain and Italy joined Greece in leaving the euro, 29 large European banks would see a total capital shortfall of about €410 billion. "If the peripheral countries withdraw from the euro zone, a few of the large, publicly traded banks would come to a standstill," reads the analysts' sobering conclusion. In their predictions, the experts did not even take into account the likelihood that France would come under pressure if Italy withdrew from the euro.

Banks in the crisis-ridden countries would be especially hard-hit, but so would investment banks like Deutsche Bank. According to Credit Suisse, the market leader in Europe's largest economy, which prides itself in having survived the financial crisis without government assistance, would face such heavy loses that it would suffer a capital shortfall of €35 billion.

Whereas Greece is now almost irrelevant for Deutsche Bank, Italy and Spain account for a tenth of its European private and corporate banking business. The bank estimates the credit risks in these countries at about €18 billion (Italy) and €12 billion (Spain).

Large insurance companies are also active in Spain and Italy. Allianz, for example, holds Italian government bonds with a book value of €31 billion, which could create losses for the German insurance giant if Italy withdrew from the euro and had trouble paying its debts. Allianz also holds direct investments in banks in debt-ridden Southern European countries.

Companies, sensing the potential risks, are already doing as much as they can today to prepare for a European monetary storm. For instance, they are financing deals in the peripheral countries locally, so as to avoid currency risk. Investment bankers report that companies are receiving loans almost exclusively from banks in their own countries. Where cross-border transactions are unavoidable, banks are engaging in hedge transactions. IT systems are being prepared for a Europe with multiple currencies. And whenever they can, banks are establishing liquidity reserves or depositing money with the ECB.

Part 3: 'Consequences of Disaster Would Spread Like a Tidal Wave'

In the real economy, companies are also doing what they can to prepare for a worst-case scenario. If possible, they are only doing business in the crisis-ridden countries that they can finance locally. Investments in Southern Europe are being scaled back, and instead companies are trying "to accelerate growth outside the euro zone, such as in the emerging economies of Asia and Latin America," says one investment banker. This explains why mergers and acquisitions have virtually ground to a halt in Europe.

It's understandable that companies want to protect themselves from a euro crash. But if things get serious, all of these efforts could be worthless, because the consequences of a monetary disaster would spread across the entire economy like a tidal wave.

Economists with the Dutch bank ING have calculated that in the first two years following a collapse, the countries in the euro zone would lose 12 percent of their economic output. This corresponds to the loss of more than €1 trillion. It would make the recession that followed the bankruptcy of investment bank Lehmann Brothers seem like a minor industrial accident by comparison. Even after five years, say the ING experts, economic output in the euro zone would still be significantly lower than normal.

The consequences would also be catastrophic in Germany, as the German Finance Ministry concluded in a study commissioned by Finance Minister Wolfgang Schäuble, a member of the center-right Christian Democratic Union (CDU). The recovery and economic miracle would abruptly come to an end, and instead banks and companies would start collapsing like dominoes, after having to write off receivables and investments.

The German Finance Ministry's prognosis is even grimmer than that of the ING experts. According to their scenarios, in the first year following a euro collapse, the German economy would shrink by up to 10 percent and the ranks of the unemployed would swell to more than 5 million people. The officials were so horrified by their conclusions that they kept all of their analyses under lock and key, for fear that the costs of rescuing the euro could spin out of control. "Compared to such scenarios, a rescue, no matter how expensive it is, seems to be the lesser evil," says one Finance Ministry official.

Costs of Crash for Germany Could Be More than €500 Billion

The dream of balanced budgets would be dead for years. Government debt would rise sharply as tax revenues declined and government spending, on everything from bank bailouts to unemployment insurance, increased. Hundreds of thousands of jobs could be outsourced to other countries, and thousands of companies could go under.

According to a scenario by the major Swiss bank UBS, if the financial risks resulting from the decline in exports, the necessary bank bailouts and the company bankruptcies are added together, the total cost to the German economy could amount to a quarter of Germany's gross domestic product -- well over €500 billion.

And this doesn't even reflect the biggest financial risk, which remains hidden. In the last two years, the ECB has bought up more than €200 billion in sovereign debt from crisis-ridden countries. It would have to write off some of that debt in the event of a euro crash, which would also spell losses for the ECB's largest shareholder, Germany's Bundesbank central bank.

The so-called Target2 balances pose another threat. Through this internal payment system in the euro zone, the Bundesbank has accumulated about €700 billion in claims against the central banks of countries like Greece, Spain and Italy. This is more than five times the Bundesbank's own capital.

"If the monetary union collapsed, these claims would turn into thin air," says Hans-Werner Sinn, head of the Munich-based Ifo Institute for Economic Research. "Then the Bundesbank would have to write off this amount." Given that central banks are not normal enterprises, though, Sinn's conclusion is debatable. This is because central banks have different accounting options. It is conceivable, for example, that the Bundesbank could replace the Target2 asset on its balance sheet with an equalization claim against the German national budget. This would balance the equation on paper.

As long ago as 1948, the Bank Deutscher Länder (Bank of the German States, the forerunner of the Bundesbank) resorted to this accounting trick when, for example, it gave every German citizen 40 deutsche marks following monetary reform. Some of these claims have been on the central bank's books for decades.

But this time the amounts in question are different. It will likely trigger skepticism among international trading partners if the central bank simply conjures the claims from the Target2 system out of its books. It would jeopardize the reputation of the bank's executive board members as stability oriented monetary watchdogs, and possibly even the image of the new currency.

A Conundrum for Investors

Not surprisingly, German depositors and investors are worried. What happens to their assets once the dust has settled and the euro zone has been replaced with a multitude of currencies in Europe once again?

In the short term, the prices of almost all even slightly risky securities would plunge, predicts Andrew Bosomworth. He runs the German portfolio management division of Allianz subsidiary PIMCO, one of the world's largest asset management firms. Should the euro collapse, which Bosomworth still considers unlikely, he expects investors to suffer losses for several reasons. "First, they would suffer currency losses with almost all securities that were converted back to national currencies following a euro withdrawal," says Bosomworth. "Second, they would have to expect countries and companies to default more frequently on their bonds."

Asset managers see only two ways to protect themselves against a crash of the euro zone: to invest the money in tangible assets or to get it out of Europe. "Investors should nationalize their investments, with a focus on emerging economies," advises Bosomworth.

German citizens haven't recognized yet what an abyss they are facing. If the euro collapses, not only will many people lose their livelihoods, but German retirement pensions will also be threatened. The economic success of the last few years would be destroyed, and Germany would fall back into the crisis status of the 1990s.

On the other hand, if the German government gave in to the Southern Europeans' pressure to communitize debt, the risks could even be greater. Instead of an uncontrolled euro crash, Germany could be confronted with an uncontrolled transfer union. Year after year, the Germans would have to transfer sums in the double-digit billions to Southern European countries.

Time Remains to Save Euro

The worst can still be prevented, and Europeans still have the ability to save their common currency without overtaxing the solidarity of the donor countries.

But it is a massive task. Europe's politicians must surrender power to Brussels to supplement their common currency with the political union that's been missing until now. At the same time, the Italians and the Spaniards would have to prove that they could successfully reform and modernize their economies.

So far, it has seemed as if the quarreling nations of the old continent would prove equal to the challenge, as has so often been the case in their postwar history. As experienced Brussels observers know, solutions are only reached in Europe when the continent has run out of options.

But apparently the euro crisis is now so dire that it could even sweep away the oldest European certainties. Even die-hard European politicians now believe that it is no longer inconceivable that the monetary union could soon have fewer members than before. "To push Europe forward, we have to reform the euro," says Luxembourg Finance Minister Luc Frieden. "This doesn't just apply to the management of the monetary union, but, if necessary, to its geographic composition, as well."

Translated from the German by Christopher Sultan

Φίλε μου Γιάννη του Γιάνη Βαρουφάκη

http://www.protagon.gr

Από την μία μεριά θέλω να σου δώσω συγχαρητήρια. Από την άλλη, λόγω της ειλικρινούς φιλίας μας, νιώθω την ανάγκη να πω ότι άξιζες κάτι καλύτερο από το τιμόνι της οικονομίας αφού το πλοίο προσέκρουσε στα βράχια.
Ξέρω ότι, με τον έμφυτο ενθουσιασμό σου, το εννοείς όταν λες ότι υπάρχουν πολλές δυνατότητες να βγει η χώρα από την Κρίση. Είναι ο ίδιος ενθουσιασμός που σε έκανε τότε, στα μέσα της δεκαετίας του ’90, να πιστέψεις (όταν όλοι σε κορόιδευαν) πως η Ελλάδα μπορεί να μπει στην ευρωζώνη – μια πίστη που σχέδον μόνος σου μετέτρεψες (από την θέση του Προέδρου του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων, και βασικού διαπραγματευτή με τους ευρωπαίους) σε πραγματικότητα.
Όμως, Γιάννη, αυτή την φορά τα πράγματα είναι διαφορετικά. Τότε, στα 1995, η Ευρώπη δημιουργούσε κάτι το νέο και συναρπαστικό. Το ερώτημα τότε ήταν αν μπορεί η μικρή και σαθρή Ελλάδα να γίνει αποδεκτή σε αυτό το νέο δημιούργημα, στο ευρωσύστημα, με μια άμβλυνση και κάπως δημιουργική ερμηνεία των όρων που ίσχυαν. Σήμερα η Ευρώπη αποδομείται. Μια άμβλυνση και κάπως δημιουργική ερμηνεία των όρων του τωρινού «παιγνίου» δεν θα βοηθήσει. Και δεν θα βοηθήσει ούτε εμάς, την Ελλάδα, αλλά ούτε και εκείνους, τον «σκληρό πυρήνα» της Ευρώπης.
Αποδεχόμενος την θέση του υπουργού Oικονομικών αποδέχθηκες δύο γιγάντιαιες προκλήσεις. Η πρώτη αφορά, προφανώς, στις διαπραγματεύσεις για το Μνημόνιο 3. Η δεύτερη σχετίζεται με τις εσωτερικές «μεταρρυθμίσεις» για τις οποίες τόσο πολύ έχεις δουλέψει κι έχεις επιχειρηματολογήσει από την θέση του Γενικού Διευθυντή του ΙΟΒΕ.
Ως προς το δεύτερο, όλοι θα καραδοκούν περιμένοντας να δουν πώς θα υλοποιήσεις τις μεταρρυθμίσεις που πρότεινες όλον αυτόν τον καιρό, καθώς και το αν τελικά θα οδηγήσουν (σε περίπτωση που εισαχθούν) στην ώθηση της οικονομίας που προέβλεπε το ΙΟΒΕ (π.χ. θεαματική αύξηση του ΑΕΠ). Γνωρίζεις ότι διαφωνούσα με εκείνες τις προβλέψεις σας. Πολύ φοβάμαι όμως, όχι ότι θα διαψευτείς από τα πράγματα, αλλά ότι δεν θα «προκάνεις» (πού ’λεγε κι ο Χαρίλαος) καν να εισάγεις τις μεταρρυθμίσεις σου καθώς ο εκτροχιασμός του τραίνου της Ευρώπης θα δημιουργήσει τέτοια πενία και τόσους κραδασμούς που η χώρα θα αποδειχθεί μη μεταρρυθμίσιμη για πολλά έτη μετά το τέλος της υπουργικής σου θητείας. Με απλά λόγια, η πρώτη σου πρόκληση, η ευρωπαϊκή διαπραγμάτευση, θα προσδιορίσει το αν θα σου δοθεί η ευκαιρία να έρθεις αντιμέτωπος με την δεύτερη. Είναι κάτι που ξέρω ότι γνωρίζεις αλλά απλά το καταγράφω επειδή δεν πρέπει να κριθείς από την μη εφαρμογή μεταρρυθμίσεων στις οποίες πιστεύεις βαθειά όταν για αυτήν (την μη εφαρμογή) θα φταίει η αποδόμηση της Ευρώπης.
Ας έρθουμε όμως τώρα στην πρώτη και βασική σου πρόκληση, σε αυτά που θα βρεις μπροστά σου στην Εσπερία. Γιάννη, δεν υπάρχει χρόνος πια για επιμήκυνση του προβλήματος. Τα Μνημόνια 1&2, σε τελική ανάλυση, είχαν την λογική του να κερδίσουμε χρόνο μπας και ορθοποδήσουμε. Διαφωνήσαμε, εσύ κι εγώ, ως προς την σοφία αυτής της «στρατηγικής». Όμως, αυτή μας η διαφωνία έχει γίνει πλέον «ακαδημαϊκή». Κι αυτό επειδή ένα τρίτο Μνημόνιο δεν θα μας εξασφαλίσει χρόνο καθώς η άμμος στην κλεψύδρα του ευρώ τείνει να σωθεί. Όσο ρέει ακόμα, κι όσο σου δίνεται η δυνατότητα να πεις δυο ή τρία πράγματα στο Ecofin, πρέπει να την χρησιμοποιήσεις όχι για να πετύχεις μια καλή «παράταση» για την Ελλάδα αλλά για να αλλάξεις τους όρους της συζήτησης. Για να το πω απλά, αν επιστρέψεις από την επόμενη Σύνοδο με καλύτερους όρους του Μνημονίου 2, τότε το φθινόπωρο η ιστορία θα σου επιφυλάσσει την πιο άδικη τιμωρία έλληνα υπουργού: του να αναγκαστεί ο άνθρωπος που προσέφερε τα μέγιστα για να είναι η Ελλάδα στο ευρώ να παρακολουθεί από την Πλατεία Συντάγματος την έξοδο της χώρας από ένα ευρώ υπό συνολική κατάρρευση.
Μπορείς μόνος σου να σταματήσεις την επερχόμενη λαίλαπα; Δεν γνωρίζω. Αλλά θα μοιραστώ την έμφυτη αισιοδοξία σου και θα καταθέσω περιληπτικά μερικές σκέψεις αναφορικά με το βασικό ζητούμενο: Πρέπει να δεσμεύσεις του ευρωπαίους σε μια-δυο κινήσεις που θα τους αποτρέψουν να μας αποβάλουν από το ευρώ (σε μερικούς μήνες) και οι οποίες, παράλληλα, θα αλλάξουν την ημερήσια διάταξη στην Ευρώπη προς μια κατεύθυνση που μπορεί να σώσει το καταρρέον ευρωσύστημα. Ποιες είναι αυτές;
Κίνηση 1: Να μην ζητήσεις νέα δάνεια, παρά το γεγονός ότι ξέρεις καλά πως το χρονοδιάγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής, δεν βγαίνει με τα συμφωνημένα ποσά. Αντί για νέα δανεικά, να προτείνεις στο Ecofin τα κεφάλαια που πηγαίνουν στις τράπεζες για ανακεφαλαιοποίησή τους να μην καταγράφονται στο ελληνικό δημόσιο χρέος (και να μην χρειάζεται η αποπληρωμή τους από το ελληνικό δημόσιο). Αντίθετα, να πηγαίνουν κατ’ ευθείαν από το EFSF-ESM στις τράπεζες με το πρώτο να λαμβάνει ως αντάλλαγμα κοινές μετοχές τους, και, σε συνεργασία με την ΕΚΤ και την EBA (European Banking Authority), να επιβλέπει την εξυγείανση των τραπεζών. Όταν οι τράπεζες ορθοποδήσουν, το EFSF-ESM να πουλήσει αυτές τις μετοχές αυτές και τα δάνεια αποπληρώνονται χωρίς την ανάμειξη του ελληνικού δημοσίου.
Το πλεονέκτημα αυτής της κίνησης (σε σχέση με την «επιτυχία» μιας επιμήκυνσης και νέων δανείων) είναι τριπλό: Πρώτον, απελευθερώνεις 30 δις από τα κονδύλια του 2ου Μνημονίου. Δεύτερον, βάζεις στο παιχνίδι, στο πλευρό της Ελλάδας, τους Rajoy και Monti. Τρίτον, και σημαντικότερο, καθιστάς την υπόλοιπη Ευρώπη συνέταιρους του ελληνικού τραπεζικού συστήματος καταργώντας ουσιαστικά την απειλή αποπομπής της Ελλάδας από το ευρώ.
Κίνηση 2: Να επικαλεστείς πάμπολλα παραδείγματα (π.χ. τα χρέη της Βρετανίας προς τις ΗΠΑ μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο) ζητώντας moratorium των αποπληρωμών προς την τρόικα για ένα έτος και για όσο καιρό ο ρυθμός μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας είναι κάτω του 1%. Όταν ο ρυθμός αυτός ξεπεράσει το 1%, τότε οι αποπληρωμές να ξεκινούν και πάλι σταδιακά, και ως συνάρτηση της ανάπτυξης, για όσο χρονικό διάστημα απαιτείται.
Το πλεονέκτημα εδώ είναι, και πρέπει να το πεις ευθαρσώς, ότι η Ευρώπη αποκτά έννομο συμφέρον να σταματήσει η ύφεση που κοντεύει να γκρεμίσει ό,τι έχει μείνει όρθιο στην χώρα. Επiπλέον, δίνει στους Γάλλους του Hollande το πάτημα που χρειάζονται για να ενεργοποιηθεί σωστά η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων. 
Εν κατακλείδι, στόχος σου είναι να δεσμεύσεις τους εταίρους στην μη αποπομπή της Ελλάδας και σε κινήσεις διάσωσης του ευρώ. Δεν είναι καθόλου εύκολο. Δεν γνωρίζω αν είναι πλέον εφικτό. Αυτό που γνωρίζω είναι ότι, διαφορετικά, αν απλώς πάρουμε μια επιμήκυνση ή περισσότερα δάνεια και παρατάσεις, η αποπομπή μας από ένα καταρρέον ευρώ θα είναι απολύτως σίγουρη. Ήδη εργάζονται για αυτή «παλιόφιλοί» σου (με τον Hans-Werner Sinn να είναι ο πιο εμφανής).
Γιάννη, πριν 15 χρόνια περίπου χρόνια κατάφερες να δεσμεύσεις τους ευρωπαίους να βάλουν την Ελλάδα στους κόλπους του ευρώ. Όταν θα τους ξαναδείς υπό την νέα ιδιότητά σου οι μισοί δεν θα θυμούνται τον ρόλο σου εκείνο κι οι άλλοι μισοί δεν θα σε έχουν συγχωρέσει για αυτόν (καθώς, εν τη ανοησία τους θεωρούν την Ελλάδα ως την αρχή του ευρω-προβλήματος). Τις επόμενες εβδομάδες θα πρέπει να τους ξαναδεσμεύσεις. Αυτή την φορά, δεν μπορείς να πετύχεις την απαραίτητη δέσμευσή τους μέσα από smooth-talking, φιλοφρονήσεις, δημιουργική μακρο-λογιστική και επίδειξη εξυπνάδας. Αυτή την φορά πρέπει να τους δεσμεύσεις σε πράγματα τα οποία δεν θέλουν επ’ ουδενί να δεσμευτούν. Εκείνοι θέλουν το πολύ-πολύ να σου δώσουν περισσότερο σχοινί να κρεμαστείς (την λεγόμενη επιμήκυνση και χαλάρωση των όρων του Μνημονίου 2). Εσύ πρέπει να μην το δεχθείς αλλά να απαιτήσεις μια σκάλα στην οποία να ανέβουν κι εκείνοι.
Κλείνοντας πιο προσωπικά, γνωρίζεις τα συναισθήματά μου για σένα. Θεωρώ σκανδαλώδες, παρόλο που δυο χρόνια τώρα διαφωνούμε έντονα, ότι έπρεπε τα πράγματα να έρθουν εδώ που έφτασαν για να σε χρησιμοποιήσει η φαύλη πολιτική σκηνή. Δίπλα σου, στην ίδια κυβέρνηση, έχεις τους εκπρόσωπους του καθεστώτος που μας οδήγησε στον γκρεμό. Θα έχεις πολύ λίγη υποστήριξη από αυτούς – κι είμαι σίγουρος ότι το ξέρεις, όπως ξέρεις ότι σε περιμένουν στην γωνία για να σου φορτώσουν την όποια αποτυχία (είναι βλέπεις τόσο επιθετικά βλάκες που θεωρούν ότι θα υπάρξει «μετά»!). Σου εύχομαι να πετύχεις. Την μόνη βοήθεια που μπορώ να σου προσφέρω αυτή την στιγμή είναι η αγάπη μου και η έντονη προειδοποίηση ότι το ευρωσύστημα καταρρέει, κάτι που σου αφαιρεί την προοπτική μιας νέας παράτασης, επιμήκυνσης ή εξαγοράς χρόνου.