Ο φόρος ακινήτων θα πιέσει τους ιδιοκτήτες να εκμεταλλευτούν τις περιουσίες τους ή να τις πουλήσουν

Ένας βασικός νόμος στον καπιταλισμό είναι η τάση για συγκεντροποίηση: Ο ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων σε κάθε κλάδο οδηγεί τελικά στη δημιουργία ολιγοπωλίων-μονοπωλίων, που τελικά κυριαρχούν, και οι περισσότεροι από τους ανταγωνιστές τους απλά χρεωκοπούν (όλα αυτά απεικονίζονται άριστα στο γνωστό επιτραπέζιο παιχνίδι της μονόπολυς).

Στην Ελλάδα, το μεταπολεμικό ελληνικό κράτος έταξε στους μικροαστούς ότι θα σεβαστεί το "ιερό δικαίωμα της μικροιδιοκτησίας", ώστε ο καθένας να έχει το σπίτι του, το χωράφι του, κτλ. Έτσι, το κράτος κατάφερε να πάρει πολλούς μικροαστούς με το μέρος του, στον αγώνα εναντίον του κομμουνισμού (που τάχα "θα τους έπαιρνε τα σπίτια").

Όμως, η υπόσχεση αυτή του κράτους ότι τάχα (σχεδόν) όλοι θα έχουν δικό τους σπίτι, δικό τους αυτοκίνητο, δικό του χωράφι, κτλ, αντιβαίνει στην συστηματική τάση του καπιταλισμού για συγκεντροποίηση.

Το ξέσπασμα της κρίσης αναγκάζει πλέον το κράτος να σπάσει την υπόσχεση του, και να παραδώσει σπίτια, οικόπεδα, χωράφια, κτλ στα χέρια του μεγάλου κεφαλαίου, σε όσους τέλος πάντων έχουν χρήμα. Αυτοί άλλωστε θα μπορούσαν να κάνουν επενδύσεις μεγάλης κλίμακας (βέβαια δε θα το πολυκάνουν, αλλά αυτό είναι άλλο θέμα):

Πχ αγοράζοντας πολλές μικρές εκτάσεις, θα δημιουργήσουν μια μεγάλη φάρμα εκτροφής ζώων, η οποία θα είναι ανταγωνιστική διότι λόγω μεγέθους μπορεί να παράγει μεγαλύτερη ποσότητα σε φτηνότερη τιμή απ' ότι ο μικρός παράγωγος. Άσε που πολλοί αδυνατούν όντως να εκμεταλλευτούν τα χωράφια τους, διότι τα χωράφια αυτά είναι μικρά και δε φτάνουν για να βγάλεις τα προς το ζην, ή δεν έχουν το αρχικό κεφάλαιο για να κάνουν τις απαραίτητες αρχικές αγορές εξοπλισμού, κτλ.

Άρα, η συγκεντροποίηση θα οδηγήσει πιο εύκολα σε μια ανάπτυξη (αφού πρώτα πεινάσουν οι εργάτες, αλλά και οι  μικροαστοί, με πολλούς από αυτούς να εξοντώνονται πλήρως, και τους υπόλοιπους να δουλεύουν ως εξαθλιωμένοι προλετάριοι στη δούλεψη των λίγων που θα μαζέψουν όλες τις εκτάσεις, τις επιχειρήσεις, κτλ). Η ανάπτυξη δηλαδή θα έχει αργότερα, μέσα από πολύ πόνο για τον εργάτη, και θα οδηγήσει σε ακόμα μεγαλύτερες κοινωνικές ανισότητες, εκμετάλλευση, μονοπώλια, κτλ.

Αυτή είναι η "καπιταλιστική λογική", την οποία εκφράζουν πλέον ανοιχτά διάφοροι εκπρόσωποι της κυβέρνησης, αλλά και δημοσιογράφοι-φερέφωνα της άρχουσας τάξης.

Πχ δείτε εδώ τις δηλώσεις Γεωργιάδη, αλλά και ένα άρθρο της εφημερίδας "Το χρήμα":

Άδωνις: Εκμεταλλευτείτε τα σπίτια σας ή πουλήστε τα

Πολλά… ωραία είπε σήμερα ο Άδωνις Γεωργιάδης στην πρωινή εκπομπή του Mega, όχι μόνο για τον τομέα του, που είναι η Υγεία, αλλά και για τον ενιαίο φόρο στα ακίνητα.
Ο υπουργός υποστήριξε πως ο ενιαίος φόρος ακινήτων «είναι δίκαιος και πρέπει να εφαρμοστεί» – ναι, μιλάμε για τον ίδιο φόρο που μέχρι χθες φορολογούσε τις στάνες και τα θερμοκήπια και ακόμα φορολογεί τα ημιτελή ακίνητα και τα μη προσοδοφόρα οικόπεδα. 

Πήγε μάλιστα ένα βήμα παραπέρα, σχολιάζοντας ότι «ο φόρος ακινήτων θα πιέσει τους ιδιοκτήτες να εκμεταλλευτούν τις περιουσίες τους ή να τις πουλήσουν», δηλαδή προτρέποντας ουσιαστικά τους ιδιοκτήτες να… ξεφορτωθούν τα ακίνητά τους, αν δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να τα αξιοποιήσουν, Το πώς (και σε τι τιμή) θα πουλήσουν βέβαια οι ιδιοκτήτες τα ακίνητά τους σε μία νεκρή αγορά ακινήτων, είναι ένα άλλο θέμα…

H Ελλάδα της μικροιδιοκτησίας, τελειώνει 

Αυτό που πρόκειται να συμβεί μέσα στους επόμενους 24 μήνες στην αγορά των εμπορικών ακινήτων δεν έχει ιστορικό προηγούμενο. 

Η Ελλάδα πρόκειται να βιώσει την μεγαλύτερη στην ιστορία της, σημαντικότερη σιωπηρή μεταφορά ιδιωτικού πλούτου σε θεσμικούς επενδυτές. Η χώρα με το υψηλότερο ποσοστό ιδιοκτησίας ακινήτων στην Ευρώπη (άνω του 80%) σταδιακά μεταφέρει την ιδιοκτησία στους θεσμικούς επενδυτές του χώρου. 

Η οδός Ερμού, η λεωφόρος Κηφησίας στην Αθήνα, η Τσιμισκή στη Θεσσαλονίκη, με τα εκατοντάδες καταστήματα και γραφεία που κάποτε αποτελούσαν προικώα, κληροδοτήματα πλουσίων υιών και θυγατέρων, πηγή σταθερών εσόδων για τους εισοδηματίες όλων των κοινωνικών κατηγοριών, σήμερα ξεπουλιώνται όσο-όσο σε μεγάλες Εταιρείες Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας (ΑΕΕΑΠ), σε funds του εξωτερικού, σε εταιρείες ανάπτυξης επαγγελματικών ακινήτων. 

Οι ανώνυμες εταιρείες επενδύσεων σε Ακίνητη Περιουσία αγοράζουν συστηματικά και φθηνά ενώ οι μικροϊδιοκτήτες κατοικιών, γραφείων, καταστημάτων, οικοπέδων πωλούν απελπισμένα. Οι ιδιοκτήτες των επαγγελματικών ακινήτων καθημερινά βρίσκονται αντιμέτωποι με τα άδεια καταστήματα και γραφεία, την αναξιοποίητη περιουσία τους η οποία επιβαρύνεται για πρώτη φορά με βαριά φορολογία. 

Αντιθέτως οι επαγγελματίες της αγοράς ακινήτων επωφελούνται από το ιδιαίτερα ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς που διέπει τη λειτουργία τους και περιμένουν να ψηφιστεί η σημαντική μείωση και του φόρου μεταβίβασης ώστε να ολοκληρώσουν το σχέδιό τους που θεωρητικά είναι η «επαγγελματικοποίηση» της άναρχης αγοράς ακινήτων στην Ελλάδα. 

Το καλό νέο αυτής της ιστορίας είναι ότι επιτέλους τα κεφάλαια των ελλήνων θα απελευθερωθούν. Θα πάψουν να «είναι θαμμένα στα τούβλα» και η ρευστότητα που θα αποκτήσουν μπορεί να αξιοποιηθεί για πραγματικά παραγωγικές επενδύσεις.
Στο μεταξύ οι  ανώνυμες εταιρείες επενδύσεων ακινήτων διαπραγματεύονται με τις ελληνικές τράπεζες για να αγοράσουν τα δάνεια που έχουν χορηγηθεί με ενέχυρο μεγάλα επαγγελματικά ακίνητα. 

Όλα είναι έτοιμα για την μεγάλη μεταβίβαση ιδιωτικού πλούτου στα χαρτοφυλάκια επαγγελματιών που διαχειρίζονται τις αξίες ακινήτων με τον τρόπο και τις μεθόδους που εφαρμόζονται στις αγορές του εξωτερικού. Στην υπόλοιπη Ευρώπη όμως το ποσοστό της μικρής ιδιοκτησίας ακινήτων ούτε καν πλησιάζει τα δυσθεώρητα ύψη που ισχύουν στην Ελλάδα. 

Το πρόβλημα στη χώρα μας δεν έγκειται στον φόρο κατοχής που επιβάλλεται στα επαγγελματικά ακίνητα, αφού κατά μέσον όρο βρίσκεται στο 1,2% επί της αγοραίας αξίας του ακινήτου, δηλαδή κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. 

Αυτό όμως που καθιστά την ελληνική αγορά σχετικά αναποτελεσματική είναι ότι δεν υπάρχει πρόβλεψη μειωμένου φόρου κατοχής για τα μη μισθωμένα ακίνητα. Με απλά λόγια φορολογείται πλούτος που δεν παράγεται και οι ιδιώτες ιδιοκτήτες επαγγελματικών ακινήτων οδηγούνται υποχρεωτικά στην ρευστοποίηση. 

Δεν είναι καθόλου τυχαίο το επενδυτικό ενδιαφέρον που –από καιρό- έχει εκδηλωθεί από την Fairfax στην εταιρεία ακινήτων του ομίλου της Eurobank, την Eurobank Properties ή το αντίστοιχα ισχυρό διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε για την εξαγορά της ΠΑΝΓΑΙΑ του Ομίλου της Εθνικής…

Αναδημοσιεύουμε μια εξαιρετική ανάλυση που είχαμε δει και πριν μερικά χρόνια από τον Αρίστο Δοξιάδη. Η ανάλυση αυτή ασχολείται γενικά με τις "ελληνικές ιδιαιτερότητες" της κοινωνίας και της οικονομίας, όχι μόνο με την μικροιδιοκτησία. Είναι γραμμένη από από κάποιον υπέρμαχο του καπιταλισμού, ωστόσο έχει βάθος και διεισδυτικότητα, και αξίζει να δούμε πως σκέφτονται -εδώ και χρόνια- οι πιο διαυγείς αναλυτές της άρχουσας τάξης:
Νοικοκυραίοι, ραντιέρηδες, καιροσκόποι Ο τρόπος που συζητάμε για την οικονομία άλλαξε άρδην, μέσα σε λίγους μήνες. Πριν ξεσπάσει η δική μας κρίση του χρέους ο δημόσιος διάλογος δεν διέφερε πολύ από τον αντίστοιχο στις δυτικές χώρες. Είχαμε τις κλασικές συζητήσεις υπέρ του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα, υπέρ της τόνωσης της ζήτησης ή της περικοπής δαπανών, για το φιλελευθερισμό και τη σοσιαλδημοκρατία, κ.ο.κ.

Λίγοι σχολιαστές επέμεναν στις ελληνικές ιδιαιτερότητες. Για παράδειγμα ότι το Δημόσιο δεν είναι Δημόσιο όταν το έχουν αλώσει ιδιωτικά και συντεχνιακά συμφέροντα, και το ιδιωτικό δεν είναι ιδιωτικό όταν ζει από το δημόσιο χρήμα. Αλλά αυτές οι φωνές δεν ήταν παρούσες ούτε στο λόγο των κομμάτων, ούτε των καναλιών, ούτε φυσικά στη χάραξη της κυβερνητικής πολιτικής.

Οι τεχνοκράτες ασχολούνταν περισσότερο με το επίσημο, παρά με το πραγματικό. Με το ύψος, π.χ., των φορολογικών συντελεστών, αλλά όχι με τους φόρους που πραγματικά πλήρωναν οι επιχειρήσεις – πολύ ψηλότερους από την επίσημη κλίμακα όταν το ΣΔΟΕ επέδραμε επί δικαίων και αδίκων, πολύ χαμηλότερους όταν ο επιχειρηματίας είχε τον τρόπο του.

Υπήρχε μεγάλη διαφορά ανάμεσα στον επίσημο λόγο της πολιτείας, της πολιτικής, της τεχνοκρατίας, και σε αυτό που διαισθανόμασταν, που κουβεντιάζαμε στις παρέες, αλλά δεν αρθρώναμε δημόσια. Στον επίσημο λόγο, την καθαρεύουσα, μιλούσαμε για επενδύσεις, προγραμματισμό, ανταγωνισμό, παραγωγικότητα, κίνητρα, ελέγχους, νόμους. Στη δημοτική, για φραπέ, χαβαλέ, και το δαιμόνιο του Έλληνα. Ξέραμε ότι οι δημόσιες διακηρύξεις δεν θα πραγματοποιηθούν, αλλά λέγαμε: ας προσπαθήσουμε, και αν γίνει το ένα δέκατο, πάλι καλά – να μη μείνουμε πολύ πίσω από «την Ευρώπη».

Τώρα η δημόσια συζήτηση άλλαξε, και ξαφνικά μοιάζει με τις κουβέντες της παρέας.
...
Μια καλή προσέγγιση είναι να εντοπίσουμε σε τι διαφέρουμε από τις αναπτυγμένες δυτικές οικονομίες, που συνειδητά ή ασυνείδητα τις έχουμε για πρότυπο. Ακόμα και όταν τις επικρίνουμε, αυτές έχουμε ως μέτρο σύγκρισης, τόσο για την ιδιωτική κατανάλωση όσο και για τις κοινωνικές υπηρεσίες. Για το σκοπό αυτό είναι χρήσιμη μια νεοθεσμική οπτική, που αναλύει τις παραλλαγές του καπιταλισμού και τις σχετίζει με τις ιστορικές καταβολές και τους θεσμούς κάθε χώρας.

Οι θεσμοί είναι μια ευρεία έννοια, που επιδέχεται διαφορετικούς ορισμούς. Στον πιο γενικό ορισμό ο όρος περιλαμβάνει τους επίσημους θεσμούς (το σχολείο) και τους ανεπίσημους (το φροντιστήριο και το ιδιαίτερο). Περιλαμβάνει τις ρυθμίσεις (ιατρική νομοθεσία), τους οργανισμούς (το νοσοκομείο), αλλά και τις συχνές συμπεριφορές (το φακελάκι). Περιλαμβάνει επίσης, σε μερικές θεωρήσεις, την ιδεολογία (τι είναι πρόοδος) και τη νοοτροπία (εργασιακή ηθική).

Η νεοθεσμική θεώρηση επιδιώκει να φωτίσει και να εξηγήσει τις μικρο-οικονομικές συμπεριφορές που διαμόρφωσαν τα μακρο-μεγέθη. Γιατί αφήσαμε την κοινωνική ασφάλιση να χρεοκοπήσει; Γιατί δεν πληρώνουμε φόρους; Γιατί δεν έχουμε εξαγώγιμα βιομηχανικά προϊόντα; Γιατί κάνουν φροντιστήριο οι μαθητές των λυκείων; Σε τι είμαστε διαφορετικοί σε αυτό το επίπεδο από τους Γερμανούς;

Η πρόχειρη εμπειρική απάντηση είναι ένας πολύ μακρύς κατάλογος: διαφθορά, πελατειακό σύστημα, γραφειοκρατία, οικογενειοκρατία, διαπλοκή, καταναλωτισμός, παπαγαλία στο σχολείο, καχυποψία, αλλά και ευέλικτες επιχειρήσεις, πτυχιούχοι, φιλοδοξία, κινητικότητα, πολιτική άποψη, αντίσταση, πολυγλωσσία, εργατικότητα (υπό όρους), εξωστρέφεια. Δεν βοηθάει όμως πολύ μια τέτοια παράθεση. Πιο διαφωτιστικό είναι, από όλο το πλέγμα των θεσμών που απαρτίζουν την ελληνική μικροοικονομία, να ξεχωρίσουμε λίγα και βασικά, όπου διαφέρουμε από τις πιο αναπτυγμένες οικονομίες. Τα ακόλουθα θεωρώ ότι είναι τα κρίσιμα στοιχεία της ελληνικής ιδιομορφίας:

• Το πλήθος και το μικρό μέγεθος των επιχειρήσεων, μαζί με τη μεγάλη διασπορά της ιδιοκτησίας των ακινήτων (νοικοκυραίοι).
• Η μεγάλη έκταση και διασπορά των προσόδων (ραντιέρηδες).
• Η ελλιπής συνείδηση συνεργασίας και παράλληλα η μεγάλη ανταπόκριση σε κίνητρα και αντικίνητρα (καιροσκόποι).

Η Ελλάδα είναι μια καπιταλιστική οικονομία με κοινωνικό κράτος, όπως πολλές άλλες. Αλλά όπως και κάθε άλλη έχει τη δική της δυναμική, που δημιουργείται από τα ιδιαίτερα στοιχεία της μαζί με τα γενικά στοιχεία του καπιταλισμού.

ΝΟΙΚΟΚΥΡΑΙΟΙ
‘Ενας θεμελιακός θεσμός

Δεν υπάρχει άλλη χώρα στην Ευρώπη και στον ΟΟΣΑ που να έχει τόσο πολλούς αυτοαπασχολούμενους και τόσα μικροαφεντικά όπως η Ελλάδα σε αναλογία με τον πληθυσμό. Στην Ελλάδα το 57% όσων απασχολούνται στη «μη χρηματοοικονομική επιχειρηματική οικονομία» (ΜΧΕΟ) είναι είτε αυτοαπασχολούμενοι είτε σε επιχειρήσεις με λιγότερους από 10 απασχολούμενους. Στο σύνολο της ΕΕ των «27» ο δείκτης είναι 30%. Η Ιταλία έρχεται δεύτερη με 47%, η Πορτογαλία τρίτη με 42%. Η Γαλλία είναι στο 27%, η Μ. Βρετανία στο 21%, η Γερμανία στο 18%. Το νέο μας πρότυπο, η Δανία, στο 20%.

Εξίσου κατακερματισμένη είναι και η γεωργία, που δεν περιλαμβάνεται στα παραπάνω. Στην αμπελοπαραγωγό Κορινθία ο μέσος εξαγωγικός αμπελώνας είναι κάτω από 30 στρέμματα και ο μεγαλύτερος κάτω από 200. Οι ανταγωνιστές της Κορινθίας στη Μούρθια της Ισπανίας έχουν πάνω από 1.000 στρέμματα ο καθένας. Το ίδιο και στην Καλιφόρνια, στη Νότιο Αφρική, στη Χιλή, στην Αίγυπτο.

Στο σύνολο της οικονομίας, οι απασχολούμενοι σε επιχειρήσεις άνω των 250 εργαζομένων δεν ξεπερνούν το 9% του εργατικού δυναμικού – μαζί με τις ΔΕΚΟ και τις τράπεζες.

Πώς έχει συμβεί να έχουμε τόσο πολλές και μικρές επιχειρήσεις –αμπέλια, ελαιοτριβεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, μίνι μάρκετ, ιατρεία, θέατρα, μπουτίκ, βιοτεχνίες ενδυμάτων, εταιρειούλες πληροφορικής– και γιατί πολύ λίγους μεγάλους εργοδότες;

Το οφείλουμε στην ιστορία, που απέτρεψε σε εμάς την πρωταρχική συσσώρευση κεφαλαίου των δυτικών οικονομιών, στους θεσμούς του σημερινού κράτους, που βοηθούν να επιβιώσει η μικρή ιδιοκτησία και εμποδίζουν τη μεγέθυνση των επιχειρήσεων, αλλά και στη νοοτροπία που μας αποτρέπει από το να συνεργαζόμαστε. (σ.σ. εδώ βλέπουμε ένα σημαντικό πράγμα: Ότι στην Ελλάδα δεν έχει προχωρήσει όσου αλλού η συγκεντροποίηση των επιχειρήσεων σε λίγα χέρια μερικών ολιγαρχών. Η συγκεντροποίηση αυτή είναι "νομοτελειακή" στα πλαίσια του καπιταλισμού-ιμπεριαλισμού (σκεφτείτε λίγο το παιχνίδι της "μονόπολυς", όπου αργά ή γρήγορα όλα τα τετραγωνάκια καταλήγουν σε λίγα χέρια, καθώς οι "μικροί" παίχτες δεν μπορούν να αντέξουν τον ανταγωνισμό και χρεωκοπούν, πουλάνε τα τετράγωνα τους, συγχωνεύονται με τα τετράγωνα των πιο "ισχυρών" παιχτών, κτλ)

Η Δυτική Ευρώπη μπήκε στη βιομηχανική εποχή με μεγάλες γαιοκτησίες και πλήθος ακτήμονες εργάτες, κληρονομιά της φεουδαρχίας. Το νέο ελληνικό κράτος δημιουργήθηκε μέσα σε μια κοινωνία από μικροϊδιοκτήτες, συνέπεια της οθωμανικής πολιτικής που στήριζε τον μικρό γεωργό και αποθάρρυνε τη μεγάλη γαιοκτησία. Η πολιτική γης του νέου κράτους συνέχισε να ευνοεί τον μικρό κλήρο. Ακόμα και τα μεγάλα τσιφλίκια της Θεσσαλίας κατακερματίστηκαν με τα χρόνια. Η μεγάλη πλειονότητα των οικογενειών είχε κάποια ακίνητη περιουσία, αγροτική ή αστική, όπου έστησε μια αγροτική εκμετάλλευση ή ένα μαγαζί ή έχτισε ιδιόκτητο σπίτι. Σε αυτό η Ελλάδα ήταν τελείως διαφορετική από όλη τη μη Οθωμανική Ευρώπη. Οι δε γείτονές μας στα Βαλκάνια, όσοι είχαν εκτεταμένη μικροϊδιοκτησία, την απώλεσαν με τον σοσιαλισμό.
Οι μικροεπιχειρήσεις εξακολουθούν να είναι η κυρίαρχη μορφή οργάνωσης του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας μετά από 180 χρόνια σύγχρονου κράτους, με αστικούς θεσμούς και με περίπου ελεύθερη αγορά. Αυτό είναι αξιοπερίεργο. Σε μια σύγχρονη οικονομία το μέγεθος είναι πλεονέκτημα – αν όχι σε όλες τις δουλειές, πάντως σε πάρα πολλές (σ.σ. από την άλλη βέβαια, ο συντάκτης του κειμένου, όντως υπερασπιστής του καπιταλισμού, δεν βγάζει άχνα για το ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις θα έφευγαν από την Ελλάδα και θα πήγαιναν στην Κίνα και στην ινδία, όπως γίνεται σε παγκόσμια κλίμακα. Άλλωστε, ακόμα και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα φεύγουν, απλά πηγαίνουν προς κοντινότερους προορισμούς, όπως η Βουλγαρία, τα Σκόπια, κτλ). Εδώ όμως οι επιχειρήσεις δεν μεγαλώνουν. Ας απαριθμήσουμε τις αιτίες.

Οι οικογένειες με ιδιοκτησία, έστω και μικρή, δεν στέλνουν τα παιδιά τους να γίνουν εργάτες. Αν αποφασίσουν να γίνουν χαμηλόμισθοι υπάλληλοι, αυτό γίνεται μόνο σε δουλειές με εργασιακή ασφάλεια και καλή σύνταξη – στο Δημόσιο ή στις τράπεζες. Αλλιώς προτιμάνε το χωράφι ή το μικρομάγαζο των γονιών. Το νοικοκυριό αντιστέκεται στην προλεταριοποίηση.

Οι νόμοι δεν εφαρμόζονται ομοιόμορφα. Η φορολογία, η κοινωνική ασφάλιση, οι κανονισμοί εργασίας κ.ά. επιβαρύνουν περισσότερο τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις, επειδή οι μικρές παρανομούν πιο εύκολα. Όταν το ταμείο το κρατάει η οικογένεια μπορεί να αποκρύψει πωλήσεις ή να απασχολήσει ανασφάλιστους. Ενώ όταν η τιμολόγηση και οι προσλήψεις καταγράφονται σε οργανωμένο λογιστήριο από υπαλλήλους, η φοροδιαφυγή και εισφοροδιαφυγή ενέχει μεγαλύτερο ρίσκο. Συνεπώς στην Ελλάδα η ανομία ευνοεί τον κατακερματισμό. Το κράτος γενικά δεν κυνηγάει τους μικρούς.(σ.σ. από την άλλη βέβαια, οι μεγάλες επιχειρήσεις έχουν "κολλητούς" στην κυβέρνηση, και έτσι παίρνουν ένα σωρό επιδοτήσεις, ΣΔΙΤ, φοροαπαλλαγές, κτλ από το κράτος, που επιπλέον τους αφήνει ανενόχλητους να παρανομούν (δες πχ περίπτωση Κόκκαλη, κτλ). Αλλά ούτε αυτό το παρατήρησε ο -φιλοκαπιταλιστής- συντάκτης του άρθρου)

Οι ξένες άμεσες επενδύσεις αποθαρρύνονται. Σε άλλες περιφερειακές χώρες δημιουργήθηκε μεγάλη βιομηχανία από το ξένο κεφάλαιο. Εδώ, η γραφειοκρατία, η διαφθορά, η αντίσταση των τοπικών κοινωνιών, η ρητορική του λαϊκισμού είχαν αποτέλεσμα να έρθουν σχετικά λίγοι ξένοι επενδυτές και να παραμείνουν πολύ λιγότεροι. (σ.σ. υπάρχει βέβαια και το "μικρό θεματάκι" των χαμηλότερων μισθών που υπάρχουν αλλού σε σχέση με εδώ, αλλά τέλος πάντων) Σημαντικές εξαιρέσεις, οι κλάδοι των μη εμπορεύσιμων (non-tradable) υπηρεσιών: τράπεζες, τηλεφωνία, λιανικό εμπόριο. Σε αυτούς οι ξένοι ήρθαν γιατί το ψηλό κόστος εισόδου και λειτουργίας δεν τους αποτρέπει – το καλύπτουν με ψηλότερες τιμές. Άλλο να έχεις να ανταγωνιστείς στην παγκόσμια αγορά και άλλο μόνο τις ελληνικές επιχειρήσεις στην ελληνική αγορά.

Στα παραπάνω ας προστεθούν οι πάμπολλοι κανονισμοί και απαγορεύσεις που προστατεύουν τον υπάρχοντα τρόπο λειτουργίας σε δεκάδες κλάδους, καθώς και το μικρό μέγεθος των οικοπέδων.

Είναι τόσο ισχυρή η θεσμική προτίμηση προς τη μικρή κλίμακα, ώστε ούτε οι πρόσφυγες του 1922, ούτε οι μετανάστες μετά το 1990 δεν έγιναν μόνιμο προλεταριάτο για μεγάλους εργοδότες, όπως συνέβη αντίστοιχα αλλού. Ενώ οι μικροεργοδότες πλούτισαν στα χωράφια και στις πόλεις στην πλάτη των μεταναστών.

Η αυτοαπασχόληση, η μικροεργοδοσία, η οικογενειακή επιχείρηση είναι σταθερός και θεμελιακός θεσμός της οικονομικής μας οργάνωσης. Ίσως ο πιο θεμελιακός. Η ποσοστιαία συμμετοχή τους στην απασχόληση και στο εισόδημα δεν πρόκειται να συρρικνωθεί υπό κανονικές συνθήκες. Ούτε καν μια βαθιά και μακροχρόνια ύφεση δεν θα το αλλάξει αυτό. Μόνο μια επανάσταση στους θεσμούς θα το άλλαζε.

Είναι σημαντικό το εξής: ο θεσμός ορίζει την εξειδίκευση και όχι το αντίστροφο. Δηλαδή, επειδή είμαστε μια κοινωνία μικροεπιχειρηματιών, δεν μπορούμε να παράγουμε ηλεκτρονικές συσκευές – και όχι, επειδή δεν παράγουμε συσκευές, είμαστε μικροεπιχειρηματίες. Αυτό δεν έχει γίνει συνείδηση στην τεχνοκρατία που σχεδιάζει κατά καιρούς τις πολιτικές της ανάπτυξης. Πιστεύει ότι με κατάλληλες χρηματοδοτήσεις και υποδομές μπορεί να δημιουργηθούν ανταγωνιστικές βιομηχανίες σε κλάδους που απαιτούν μεγαλύτερη κλίμακα. Σε κάθε εποχή οι μικροϊδιοκτήτες θα κάνουν τις εργασίες που τους ταιριάζουν – χτες σφουγγαράδες, σήμερα ενοικιαζόμενα δωμάτια, αύριο τι;

Οικογενειακές στρατηγικές

Μια οικονομία μικρών μονάδων ωθεί τα νοικοκυριά σε άλλες επιλογές από μια οικονομία υπαλλήλων και μεγάλων οργανισμών. Η οικογένεια αναζητά τη σταθερότητα στην πολυέργεια, δηλαδή σε πολλαπλές πηγές εισοδήματος, όσες μπορεί να βρει και να προσποριστεί. Υπάρχει οικογενειακή αλληλεγγύη: τα πολλαπλά εισοδήματα απαιτούν πολλαπλά χέρια: ο πατέρας έχει το πρατήριο βενζίνης για τη σιγουριά, ο γιος σπουδάζει πληροφορική για το κάτι παραπάνω, αλλά άμα δεν του βγει δεν θα πεινάσει. Η κόρη, κατά προτίμηση δασκάλα ή υπάλληλος του Δήμου – κάτι σταθερό που αφήνει ελεύθερο χρόνο για να φροντίζει γέροντες γονείς και την επόμενη γενιά. Αν το οικογενειακό μαγαζί πάει καλά, η οικογένεια ολόκληρη το δουλεύει. Αν όχι, μένει να δουλεύει με ένα-δυο μέλη. Το σύστημα έχει θαυμαστή σταθερότητα, ευελιξία και διάρκεια.

Σε οικονομία μικροϊδιοκτητών, οι επενδύσεις των νοικοκυριών διαφέρουν από αυτές στις οικονομίες της μεγάλης κλίμακας. Κατευθύνονται, απόλυτα ορθολογικά, σε ακίνητα και σε εκπαίδευση. Στις δυτικές οικονομίες οι αποταμιεύσεις επενδύονται συλλογικά μέσα από ασφαλιστικά ταμεία, ή από αμοιβαία κεφάλαια, ή από καταθέσεις. Καταλήγουν ως χρηματοδότηση στη βιομηχανία, στην τεχνολογία, σε υποδομές, και γενικά σε μεγάλους οργανισμούς. (σ.σ. επίσης καταλήγουν σε τοξικά ομόλογα βέβαια, για να μην ξεχνιόμαστε, αλλά τέλος πάντων, ο συντάκτης του άρθρου ουσιαστικά μας λέει ξανά και ξανά πως από τη στιγμή που "παίζουμε μονόπολυ", δηλαδή από τη στιγμή που έχουμε καπιταλισμό, θα "πρέπει" να υπάρχει συγκεντροποίηση των τετραγώνων σε λίγα χέρια. Αυτό είναι αλήθεια, μόνο που οι προλετάριοι, αυτοί που μένουν δηλαδή χωρίς να κατέχουν κανένα "τετράγωνο", καλά θα κάνουν να ανατρέψουν το παιχνίδι αυτό, και να παίξουν ένα άλλο παιχνίδι από τη μονόπολυ, να παίξουν ένα παιχνίδι όπου πλέον τα τετράγωνα δε θα αποτελούν ατομική ιδιοκτησία κανενός. Αλλιώς, "την κάτσαμε τη βάρκα") Στην ελληνική μικρή οικονομία η χρηματική αποταμίευση δεν έχει αξιόπιστες συλλογικές διεξόδους.

Το ανθρώπινο κεφάλαιο έχει άλλη μορφή στη μικροϊδιοκτησία. Στις δυτικές οικονομίες μπορεί να αναπτυχθεί μέσα από καριέρα – δηλαδή χτίζοντας σχέση με μια μεγάλη επιχείρηση ή οργανισμό. Η ανώτατη εκπαίδευση είναι χρήσιμη μόνο ως πρώτο βήμα στην καριέρα – αν η αγορά εργασίας δεν την ζητά ούτε οι νέοι την επιδιώκουν. Στη μικρή ιδιοκτησία, η αξία του ανθρώπου επενδύεται στα ατομικά του στοιχεία. Η αγορά εργασίας δεν δίνει σαφή μηνύματα. Σημασία έχουν τα εφόδια που θα κατέχω σε μια γενικά αβέβαιη πορεία. Σπουδάζω μηχανικός, όχι επειδή προσδοκώ να δουλέψω στη Volkswagen, αλλά επειδή θα έχω επιλογές ως έμπορος, κατασκευαστής, εργολάβος, μελετητής, και ίσως ίσως στέλεχος. Γι’ αυτό τα νοικοκυριά υπερεπενδύουν στην εκπαίδευση των παιδιών: σε φροντιστήρια ξένων γλωσσών και πανελλαδικών εξετάσεων, σε δαπάνες διαβίωσης των φοιτητών. Στους εθνικούς λογαριασμούς αυτές οι δαπάνες φαίνονται ως κατανάλωση. Αλλά είναι επένδυση.

Δυναμική

Ο θεσμός είναι σταθερός εφόσον μπορεί να παράγει αρκετό εισόδημα για τα μέλη του, έστω με κρίσεις και μεταλλάξεις. Αλλά δεν υπάρχουν πολλές περιπτώσεις στον κόσμο που οι τοπικές οικονομίες μικροεπιχειρήσεων να είναι διεθνώς ανταγωνιστικές – στη βόρεια Ιταλία βρίσκονται τα λίγα πετυχημένα παραδείγματα. Στην Ελλάδα ήταν ανταγωνιστική κατά καιρούς η μικρής κλίμακας γεωργία και ο τουρισμός, και είχαν μεγάλη συμβολή τα εμβάσματα από προσωπική εργασία– από τους μετανάστες και τους ναυτικούς. Αλλά αυτά δεν έφταναν και τα συμπληρώναμε με δάνεια και επιχορηγήσεις από το εξωτερικό.

Τώρα που στέρεψαν τα δάνεια, η Ελλάδα θα χρειαστεί να γίνει ανταγωνιστική σε περισσότερους κλάδους. Μπορούν αυτό να το πετύχουν οι μικροεπιχειρήσεις; Δεν φαίνεται να είναι ιδιαίτερο πρόβλημα η μετάβαση σε νέες δραστηριότητες. Η ελληνική πολυέργεια των οικογενειών αυτό σημαίνει. Δεν πρόκειται για οικογένειες που αφοσιώνονται στην ίδια τέχνη από γενιά σε γενιά. Τα παιδιά σπουδάζουν νέα αντικείμενα και οι γονείς τα στηρίζουν.

Τρία είναι τα μεγάλα μειονεκτήματα της μικρής κλίμακας: το κόστος (οικονομίες κλίμακας), ο συντονισμός (κόστος συναλλαγών, οικονομίες φάσματος) και η συνέχεια (καινοτομία, αναβάθμιση, διαδοχή γενεών). Αν το ευρύτερο θεσμικό περιβάλλον αλλάξει για να βοηθήσει τις μικροεπιχειρήσεις να τα αντιμετωπίσουν, τότε ναι, ίσως μπορέσουμε να χτίσουμε μια ανταγωνιστική οικονομία πάνω στη μικρή κλίμακα. Αλλιώς, είτε φτώχεια είτε απότομη συγκέντρωση του κεφαλαίου.

ΡΑΝΤΙΕΡΗΔΕΣ

Ο όρος πολιτική πρόσοδος δηλώνει τους διάφορους μηχανισμούς με τους οποίους επιχειρήσεις, συντεχνίες και άτομα καρπώνονται εισοδήματα από το κράτος που δεν αντιστοιχούν σε πραγματική προσφορά υπηρεσίας ή προϊόντος. Ο όρος περιλαμβάνει την αργομισθία, τη συνταξιοδότηση με προνομιακούς όρους, τις επιχορηγήσεις χωρίς αναπτυξιακό αποτέλεσμα, τις υπερκοστολογημένες προμήθειες και έργα, και τις μίζες των δημοσίων υπαλλήλων. Περιλαμβάνει επίσης τις ρυθμίσεις που επιτρέπουν σε συντεχνίες να υπερτιμολογούν στην αγορά (κλειστά επαγγέλματα, ρυθμιζόμενες αμοιβές, απαγορεύσεις), και, κάτι λιγότερο φανερό, τα οφέλη από την παρανομία όταν οι ανταγωνιστές σου είναι σύννομοι. Δεν περιλαμβάνει εκείνους του μισθούς του Δημοσίου που αμείβουν πραγματικά εργαζόμενους, ούτε τις συντάξεις, τα επιδόματα ανεργίας, κτλ, που δίνονται με γενικά κοινωνικά κριτήρια.

Μερικοί ανάγουν τη διόγκωση της πολιτικής προσόδου στη δεκαετία του 1980 και στον τρόπο με τον οποίο το ΠΑΣΟΚ ενσωμάτωσε νέα στρώματα και νέα τζάκια στην οικονομική ανάπτυξη. Αλλά η φαυλοκρατία και οι πελατειακές σχέσεις ήταν σύμφυτες με το ελληνικό κράτος από την ίδρυσή του, και το κράτος ήταν πάντα ρυθμιστής στην οικονομία. Η διανομή προσόδων ήταν αναγκαίος μηχανισμός για τη νομιμοποίηση των πολιτικών στα μάτια του κόσμου, αλλά και ο προσπορισμός προσόδων ήταν βασικός λόγος για γίνει κάποιος πολιτικός.

Το κράτος συνολικά υπήρξε ραντιέρης εμβασμάτων, ζώντας σε μεγάλο βαθμό από διεθνείς εισροές: δάνεια που μοίρασε και δεν αποπλήρωσε, σχέδια βοήθειας, και πιο πρόσφατα τα ταμεία της ΕΕ. Τούτα τα εμβάσματα έχουν επηρεάσει σε βάθος την κοινωνία: «Ας περάσει το χρήμα τα σύνορα και θα βρούμε τη μοιρασιά» μου έλεγε ένας μικροεργολάβος αγροτικών εγκαταστάσεων κουβεντιάζοντας πώς θα πάρουμε κάποια επιχορήγηση.

Υπήρχαν και υπάρχουν σημαντικές μη πολιτικές πρόσοδοι στην ιδιωτική οικονομία. Τα έσοδα από τουρισμό ενέχουν μεγάλο στοιχείο προσόδου, εφόσον ο επισκέπτης πληρώνει πρώτα για τον τόπο και μετά για τις υπηρεσίες. Τα εμβάσματα από το εξωτερικό (ναυτιλιακά, μεταναστευτικά) παράγονται μεν από εργασία εκτός συνόρων, αλλά για την τοπική κοινωνία που τα υποδέχεται είναι καθαρή πρόσοδος.

Η δημοκρατική πρόσοδος

Οι μηχανισμοί προσπορισμού προσόδων διαφέρουν πολύ μεταξύ τους. Παράγουν όμως ένα κοινό πολιτισμικό αποτέλεσμα: όλοι σχεδόν οι Έλληνες, από τον μεγάλο επιχειρηματία μέχρι τον μικροοικοπεδούχο στο νησί και τον δημοτικό υπάλληλο στην επαρχία, θεωρούν φυσικό να έχουν κάποια εισοδήματα χωρίς να ρισκάρουν κεφάλαια και χωρίς να εργάζονται παραγωγικά – εισοδήματα σημαντικά για τα μέτρα του καθενός. Αν δεν το πετύχουν αισθάνονται αδικημένοι.

Πώς αναπαραγόταν τόσα χρόνια το σύστημα της προσοδοκρατίας; Η πρώτη αιτία ήταν ότι «λεφτά υπάρχουν» – από τις εισροές από το εξωτερικό, από την απομύζηση της παραγωγής σε μια κοινωνία που μπορούσε κατά καιρούς να παρακολουθεί ικανοποιητικά την τεχνική πρόοδο, αλλά πρόσφατα και από την υπερεκμετάλλευση των μεταναστών.

Η δεύτερη αιτία ήταν ο δημοκρατικός χαρακτήρας του συστήματος. Οι πρόσοδοι είχαν ευρεία διασπορά· ιδίως μετά το 1980 τα περισσότερα νοικοκυριά κάτι τσιμπούσαν από το σύστημα. Η δημοκρατική νομιμοποίηση ενισχύθηκε από νέους μηχανισμούς που προσδίδουν στο σύστημα έναν αντικειμενικό χαρακτήρα: ΑΣΕΠ αντί για ρουσφέτι, πανελλαδικές αντί για το βαθμό του σχολείου. Όταν για να διοριστούν ή να εισαχθούν χρειάζεται να κοπιάσουν και να ανταγωνιστούν τίμια, κανένας δεν αναρωτιέται μήπως η θέση που πήραν είναι άχρηστη. Και θεωρείται άδικο να καταργηθούν τα όποια προνόμια έχει η θέση.

Συμπεριφορές

Όπως κάθε οικονομικός μηχανισμός που κυριαρχεί (ή συγκυριαρχεί) σε μια κοινωνία έτσι και η προσοδοκρατία επιδρά με πολλούς τρόπους στις συμπεριφορές και στη νοοτροπία. Μπορεί να μην πηγάζει από πολιτισμικές ιδιαιτερότητες, αλλά σίγουρα τις δημιουργεί.

Μηδενικό άθροισμα: η πρόσοδος δεν μεγεθύνει την πίτα, τη μοιράζει. Συνεπώς προϋποθέτει μαχητική διεκδίκηση, και δεν προϋποθέτει παραγωγική εργασία.Εκτρέφει το λαϊκισμό, που βασικό συστατικό του είναι ότι μεταθέτει την ευθύνη για το σύνολο στον άλλο πόλο, στον εχθρό. Στο λαϊκισμό οι πολίτες, ανεξάρτητα από την πραγματική τους θέση στην παραγωγή και στη διανομή, νιώθουν σαν να ανήκουν στο πιο αδύναμο στρώμα, που δικαιούται να διεκδικεί αναδιανομή για λόγους ανθρωπιστικούς, δικαιοσύνης. Δεν τους αφορά πώς θα παραχθεί ο πλούτος, ούτε αν πρέπει η αναδιανομή να γίνει πρώτα σε άλλους, πιο αδύναμους. Την ευθύνη για το όλον την έχουν άλλοι. Ο λαϊκισμός διαφέρει ριζικά σε τούτο από μια σοσιαλιστική στρατηγική που θα άρχιζε από τον τρόπο παραγωγής πριν φτάσει στη διανομή. Ή από μια στρατηγική αναδιανομής που θα εστίαζε στους πραγματικά πιο αδύναμους και αποκλεισμένους. 

Επιχειρηματικότητα: αν οι επιχειρήσεις μπορούν να βγάλουν ψηλά κέρδη από τις κρατικές εργολαβίες ή από άλλα προνόμια, επενδύουν πιο πολύ στο να αποκτήσουν τα προνόμια παρά στο να γίνουν ανταγωνιστικές σε μια ανοιχτή αγορά. Με το καιρό αυτό στρεβλώνει όλη τη στρατηγική τους – ο καλός πωλητής είναι αυτός που καλλιεργεί σχέσεις στο Δημόσιο, ο καλός μηχανικός είναι αυτός που ξεχειλώνει το έργο για να κοστίσει περισσότερο, κτλ. Σπάνια μια επιχείρηση κρατικοδίαιτη είναι και ανταγωνιστική. Τα παραδείγματα αρχίζουν από τους εθνικούς προμηθευτές και φτάνουν στις εταιρειούλες πληροφορικής της δεκαετίας του 1990, όπου ευφυέστατοι τεχνικοί έφαγαν τα νιάτα τους σε άκαρπη «έρευνα και ανάπτυξη» για ευρωπαϊκά προγράμματα.

Μετρήσεις και προϋπολογισμοί: ο ραντιέρης δεν έχει ανάγκη να μετρήσει τον κόσμο, ο παραγωγός έχει. Ο ραντιέρης θα παζαρέψει. Ο παραγωγός θα σχεδιάσει τις εισροές και τις εκροές του, θα προσπαθήσει να μεγιστοποιήσει το περιθώριο ανάμεσα στις δύο. Ό,τι κάνει ο ραντιέρης κάνει και το κράτος της προσοδοκρατίας. Παζαρεύει συνεχώς με διάφορες ομάδες (αδιόριστους για διορισμούς, αγρότες για παροχές, επιχειρηματίες για έργα), στις οποίες πάντα δίνει κάτι παραπάνω από εκεί που ξεκίνησε. Δεν δεσμεύεται από ένα απόλυτο όριο δαπανών ή φοροαπαλλαγών. Καταλήγει σχεδόν πάντα με έλλειμμα, χωρίς να το έχει προγραμματίσει. Αλλά και πέρα από τα δημοσιονομικά, η κοινωνία δεν ζητά μετρήσεις: ούτε για τους ρύπους, ούτε την ποιότητα των νοσοκομείων, ούτε για την επίδραση της αστυνόμευσης στην εγκληματικότητα. Δεν υπάρχει καμιά πίεση στις δημόσιες υπηρεσίες να μετρήσουν και να αξιολογήσουν. Κάπως έτσι καταλήγουμε στα Greek statistics – πολύ πριν τη σκόπιμη παραποίηση των αριθμών.

ΚΑΙΡΟΣΚΟΠΟΙ

Ίσως να είμαστε το ίδιο εργατικοί με τους Δυτικούς όταν έχουμε τις ίδιες επιλογές με αυτούς. Είμαστε όμως λιγότερο συνεργατικοί.

Στη θεωρία παιγνίων καιροσκόπος (ή οπορτουνιστής) είναι αυτός που αρπάζει την ευκαιρία να βγάλει ένα καλό κέρδος σήμερα, ακόμα και αν αυτό δυσχεράνει τη θέση του αύριο. Συνήθως, είναι αυτός που παραβαίνει έναν κανόνα ή χαλάει μια συνεργασία για να κάνει την αρπαχτή.

Ο ταβερνιάρης στην Πλάκα που σερβίρει σαβούρα στους τουρίστες αυτό κάνει: παραβαίνει την άτυπη σύμβαση του εστιάτορα με τον πελάτη, για να βγάλει καλό κέρδος στη μερίδα, με κίνδυνο ο πελάτης να μην ξαναέρθει. Πράττει απόλυτα ορθολογικά, γιατί ο τουρίστας είναι περαστικός και δεν θα ξαναερχόταν έτσι κι αλλιώς. Αυτό χαλάει τη γενική εικόνα της Αθήνας, αλλά δεν τον ενδιαφέρει, γιατί η εικόνα διαμορφώνεται από όλες τις ταβέρνες μαζί, όχι από τη δική του.

Στον αντίποδα της καιροσκοπίας είναι η συμμόρφωση ή η συνεργασία. Η επιχείρηση που επενδύει στην ποιότητα, ο εργολάβος που αποθέτει τα μπάζα στη μακρινή επίσημη χωματερή αντί για το διπλανό χωράφι, ο συνεργάτης που δουλεύει σκληρά αντί να λουφάρει σε βάρος της ομάδας, ο επαγγελματίας που δεν φοροδιαφεύγει είναι στη γλώσσα της θεωρίας παιγνίων συνεργάσιμος (cooperator).

Οι ρίζες της συνεργασίας

Οι Έλληνες φέρονται πιο καιροσκοπικά από τους Σουηδούς ή και τους Γάλλους. Η διαφορετική συμπεριφορά δεν έχει μια μόνο αιτία. Υπάρχει πολιτισμική διαφορά νοοτροπίας. Παράλληλα η δομή των κινήτρων και των κυρώσεων συγκριτικά ευνοεί την αρπαχτή. Τα δύο επίπεδα (νοοτροπία – δομή) αλληλεπιδρούν μέσα από την ανοχή (δεν σε καταγγέλλω που φοροδιαφεύγεις) και τη δυσπιστία (σε ρίχνω, γιατί φοβάμαι ότι θα με ρίξεις).

Πού οφείλεται η πολιτισμική διαφορά στην έφεση για συνεργασία, και πόσο βαθιά είναι; Σε τέτοια ερωτήματα η συστηματική έρευνα και θεωρία διεθνώς τώρα ξεκινάει, ουσιαστικά τα τελευταία είκοσι χρόνια. Για την Ελλάδα η πιο ενδιαφέρουσα αφήγηση είναι του Στέλιου Ράμφου, για την «άπρακτη εξατομίκευση». Η ανθρωπολογία του προσώπου διαμορφώθηκε διαφορετικά σε εμάς από ό,τι στη Δύση. Εκεί «σκοπός του ατόμου είναι η εντός του ανακεφαλαίωση, ει δυνατόν, της συνολικής κοινωνικής και πνευματικής εξελίξεως – η εν ευαισθησία καθολικότης του ως ανθρώπου». Ο δυτικός άνθρωπος έχει εσωτερικεύσει τους κανόνες της κοινωνίας – τους έχει εξατομικεύσει. Στους Έλληνες, όταν διασπάστηκαν οι συλλογικές δομές του μεσαίωνα, μείναμε στον ατομισμό χωρίς την εξατομίκευση.

Συναφής αλλά διακριτός παράγοντας ήταν η εξέλιξη των πολιτικών θεσμών και των οικονομικών ιεραρχιών. Στη Δύση η φεουδαρχία, η μοναρχία και η Καθολική Εκκλησία με την αλληλεπίδρασή τους δημιούργησαν το απολυταρχικό κράτος που είχε την ευθύνη να καθοδηγεί την κοινωνία. Το κράτος αυτό το κληρονόμησε η αστική τάξη και ενίσχυσε τον καθοδηγητικό του ρόλο. Παράλληλα, στη βιομηχανική επανάσταση αναπτύχθηκαν οι μεγάλες επιχειρήσεις-ιεραρχίες που έδιναν σταθερούς ρόλους σε εργάτες και υπαλλήλους. Αυτά δεν έγιναν στην Ελλάδα, που αποτίναξε το οθωμανικό κράτος, δεν το μετεξέλιξε, και που αντιστάθηκε στις οικονομικές ιεραρχίες.

Με άλλα λόγια, οι αναπτυγμένες δυτικές οικονομίες δεν στηρίχτηκαν μόνο στην ελεύθερη αγορά και στα ατομικά κίνητρα. Στηρίχτηκαν σε ιεραρχικούς οργανισμούς (κάθετους κανόνες) και σε στρατηγικές συνεργασίας (οριζόντιους κανόνες). Ο πετυχημένος και ιδεολογικά ηγεμονικός καπιταλισμός είναι ελεύθερη αγορά ενσωματωμένη σε κοινωνία κανόνων και ευθύνης. Αλλιώς είναι ή ζούγκλα ή μικρομάγαζα. Εμείς δεν έχουμε αποδεχθεί ούτε τους κάθετους κανόνες ούτε τους οριζόντιους – ούτε πειθαρχούντες ούτε πειθαρχημένοι. Αν έχουμε αποφύγει τη ζούγκλα είναι γιατί έχουμε κρατήσει τα μικρομάγαζα.

Οι θεσμοί των καιροσκόπων

Η καιροσκοπική νοοτροπία εξηγεί γιατί αποτυχαίνουν οι συνεταιρισμοί και πετυχαίνουν οι συντεχνίες. Ο συνεταιρισμός διαχειρίζεται ένα συλλογικό αγαθό – για παράδειγμα, ένα συσκευαστήριο για τα αγροτικά προϊόντα των μελών του ή μια κρατική επιχορήγηση που δίνεται για να γίνει το συσκευαστήριο. Χωρίς αμοιβαία εμπιστοσύνη και συμμόρφωση στους κανόνες τα μέλη κοιτάνε πώς θα κερδίσουν ο καθένας ρίχνοντας τη ζημιά στο συλλογικό αγαθό. Θα στείλουν στο συσκευαστήριο τη δεύτερη ποιότητα, αλλά το καλό θα το πουλήσουν ιδιωτικά – ή θα φάνε την επιχορήγηση χωρίς να επενδύσουν, γιατί δεν εμπιστεύονται ο ένας τον άλλο για συνεταίρο.

Η συντεχνία δεν έχει συλλογικό αγαθό, έχει συλλογική διεκδίκηση. Τα μέλη αναγνωρίζουν το κοινό συμφέρον στην κοινή επαγγελματική ταμπέλα, και διεκδικούν προνόμια κοινά μεν, αλλά που θα τα καρπωθούν ιδιωτικά. Είναι μια συνεργασία με χαμηλή επένδυση και ρίσκο, όπως αρμόζει σε σύνολα με χαλαρούς δεσμούς συνεργασίας.

Σε αυτό το πλαίσιο αναπτύξαμε μερικούς αξιοθαύμαστους οικονομικούς θεσμούς, που όμως ξενίζουν τους δυτικής παιδείας τεχνοκράτες. Οι μεταχρονολογημένες επιταγές, με το νομικό πλαίσιο που τις διέπει, ενισχύουν την εμπιστοσύνη ανάμεσα στους συναλλασσόμενους γιατί επιφέρουν άμεση κύρωση στον εκδότη της ακάλυπτης επιταγής χωρίς να παρεμβάλλεται η γραφειοκρατία μιας τράπεζας. Ο καθένας αναλαμβάνει την ευθύνη για τον αντισυμβαλλόμενο που επιλέγει. Το πρόσωπο, η φήμη, μετράει ιδιαίτερα. Είναι εντυπωσιακό ότι κανένας αποδέκτης μεταχρονολογημένης επιταγής δεν την εμφανίζει πρόωρα για πληρωμή, ενώ νομικά το δικαιούται. Αν το κάνει, η αγορά θα τον αποβάλει. Αυτόν τον θεσμό της ίσος-προς-ίσον χρηματοδότησης, με την ατομική και ονομαστική ευθύνη, θα πρέπει να τον διαφυλάξουμε, και όχι να θέλουμε να τον καταργήσουμε. Η ιεραρχική χρηματοδότηση των τραπεζών περιθωριοποιεί τη ατομική ευθύνη και ενισχύει τον καιροσκοπισμό.

Το μέλλον της συνεργασίας

Ο καιροσκόπος δεν είναι φύσει απατεώνας. Είναι «ορθολογικά εγωιστής». Θα συμμορφωθεί στους κανόνες όταν τον συμφέρει. Αν βρεθεί σε περιβάλλον όπου πλειοψηφούν οι συνεργάσιμοι και υπάρχουν κυρώσεις στην καιροσκοπία, τότε μετατρέπεται σε συνεργάσιμο. Το πρόβλημα εδώ είναι ο φαύλος κύκλος. Αν το σύνολο ξεκινάει με πλειονότητα καιροσκόπων, πολύ δύσκολα θα συγκλίνει σε ένα καθεστώς συνεργασίας. Για αυτό μετράει τόσο πολύ η ιστορική κληρονομιά.

Στη Δύση η κληρονομιά ήταν υπέρ της συνεργασίας. Υπάρχουν όμως φόβοι ότι τις τελευταίες δεκαετίες φθείρονται οι θεσμοί και διογκώνεται ο ατομισμός. Οι αιτίες που αναφέρονται είναι πολλές, από τη διάβρωση της οικογένειας, τον καταναλωτισμό και τα ατομικά δικαιώματα μέχρι τον οικονομικό φιλελευθερισμό, την εισοδηματική ανισότητα και τις προσόδους. Μήπως εκεί που τείνουν οι Δυτικοί είμαστε ήδη εμείς; Μήπως είμαστε εικόνα από το δυστοπικό τους μέλλον;

Μια αντίρροπη τάση έρχεται από την τεχνολογία. Οι πλατφόρμες ενημέρωσης και συνεργασίας που καθιστούν διάφανη τη συνεισφορά του καθενός και άχρηστη την ιεραρχία επιτρέπουν για πρώτη φορά στην ιστορία να δημιουργούνται συλλογικά προϊόντα με καταμερισμό ατομικής ευθύνης. Δίνουν ένα πλαίσιο συνεργασίας για καιροσκόπους· π.χ. δίνουν τη δυνατότητα σε κάθε μοναχικό προγραμματιστή να πουλήσει υπηρεσίες σε όλο τον κόσμο. Παράλληλα δίνουν μεγάλη δύναμη στην εθελοντική προσφορά του ελεύθερου χρόνου (λ.χ. Wikipedia) και επιτρέπουν τη συντήρηση μερικών συλλογικών αγαθών χωρίς μεγάλες προσωπικές θυσίες. Μήπως ο ελληνικός ατομισμός βρει τώρα μια δημιουργική θέση στην παγκόσμια οικονομία;

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑ

Κλείνω με λίγα προλεγόμενα σε μια μεγάλη συζήτηση.

Η πολιτική ανάπτυξης θα πετύχει μόνο αν εστιάσει στις οικογενειακές στρατηγικές, στις μικροεπιχειρήσεις, στην προσοδοκρατία και στον καιροσκοπισμό – είτε για να αξιοποιήσει μερικά στοιχεία τους, είτε για να τα αλλάξει.

Ένα νέο ελληνικό αναπτυξιακό μοντέλο δεν θα μοιάζει με τα πετυχημένα διεθνώς. Ξεκινάει από άλλες βάσεις, και θα έχει άλλη τροχιά. Ας αποδεχθούμε την ιδιομορφία.

Η κοινωνία έχει αναπτύξει ανεπίσημους θεσμούς ευρείας αποδοχής. Τα φροντιστήρια, για παράδειγμα, που δεν κλείνουν ποτέ όταν γίνονται καταλήψεις στα σχολεία. Ή τις μεταχρονολογημένες επιταγές. Ας σκεφτούμε πώς θα τους αξιοποιήσουμε.

Δεν έχουμε μεγάλες επιχειρήσεις στα διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά. Θα ενισχύσουμε τη συγκέντρωση του κεφαλαίου εκεί, και με ποιο τρόπο; Να ένα ερώτημα-αγκάθι για όλο το ιδεολογικό φάσμα. Και αν ναι, πώς θα αποτρέψουμε την προσοδοθηρία και τον καιροσκοπισμό που εισχωρούν σε όλες τις μεγάλης κλίμακας προσπάθειες στη χώρα μας;

Οι μικρές μονάδες θα είναι πάντα κρίσιμες σε εμάς. Χρειάζεται να γίνουν εξωστρεφείς, ανταγωνιστικές, να καινοτομούν, να συντονίζονται, να μην επιβαρύνονται από τη δημόσια διοίκηση. Όλα τα συστήματα του Δημοσίου, εκπαιδευτικό, φορολογικό, ασφαλιστικό, έρευνα, υποδομές, πρέπει να υποστηρίξουν αυτούς τους στόχους. Το αναπτυξιακό λογοπλαίσιο να διαμορφωθεί πάνω στη μικρή κλίμακα.

Ο καθείς και τα όπλα του.

 ciaoant1

Τί θέλουν

 Θέλουν να κατάσχουν όλη την χώρα!
     Κυριολεκτικά.
     Όλη!

     Όχι μόνον τις πλουτοπαραγωγικές πηγές, όχι μόνον τις μεγάλες κρατικές επιχειρήσεις και βιομηχανίες, αλλά τα πάντα.
     Ακόμα και το τελευταίο σπιτάκι στο τελευταίο χωριό. Και την παραμικρή ιδιοκτησία.
     Οι ''ιθαγενείς'' δεν θα πρέπει να κατέχουν καμία περιουσία.

     Πρέπει ο λαός κι η χώρα να γίνουν οι νέες ''Φιλιππίνες'' ή η Κίνα του 19ου αιώνα: Μία τριτοκοσμική-τεταρτοκοσμική αποικία, όπου και η παραμικρή ιδιοκτησία θα ανήκει σε αλλοεθνείς, και όπου οι ντόπιοι θα υπάρχουν ως είλωτες, έχοντας ως μόνο δικαίωμα την εργασία-μεροκάματο-μεροφάϊ εφ' όρου ζωής!

     Δεν είναι φαντασία, ούτε σενάριο συνομωσιολογίας. Είναι η στυγνή πραγματικότητα.
     Γι αυτό και αυξάνουν συνεχώς τους φόρους. Γι αυτό και εφευρίσκουν κάθε μέρα καινούργιους:
     Δεν τους ενδιαφέρει αν τελικά τους εισπράξουν!
     Άλλωστε γνωρίζουν ότι έχοντας απορροφήσει από την αγορά και τις καταθέσεις όλη σχεδόν την ρευστότητα, δεν υπάρχει δυνατότητα πληρωμής από τους πολίτες.
     Αποσκοπούν να μας καταστήσουν όλους οφειλέτες του Δημοσίου ΧΩΡΙΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ, τάχα παράνομους, μελλοντικούς καταζητούμενους για δύο λόγους:

     Πρώτον για να μας φοβίσουν.
     Ένας μελλοντικός και ''εν δυνάμει'' κρατούμενος για χρέη προς το δημόσιο, φοβάται να μιλήσει. Φοβάται να προβάλλει αντίσταση. Φοβάται να αντιδράσει στην προδοσία που γίνεται μπροστά στα μάτια του!
     Ελπίζει ότι αν μείνει άφωνος και άβουλος θα τον ''ξεχάσουν'', θα τον αφήσουν να ζεί έστω έτσι, μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, πάντα οιονεί υπόδικος, πάντα με την απειλή πάνω απ' το κεφάλι του..

     Και δεύτερον για να μπορούν όταν κρίνουν ότι ήρθε η ώρα ΝΑ ΚΑΤΑΣΧΟΥΝ ΤΑ ΠΑΝΤΑ, χωρίς καμία εξαίρεση, χωρίς όρους, χωρίς κανένα κοινωνικό ή άλλο κριτήριο!

     Αυτός είναι ο ΜΟΝΟΔΡΟΜΟΣ των μνημονίων, και ο μονόδρομος των απολύτως ΠΡΟΔΟΤΙΚΩΝ ΜΝΗΜΟΝΙΑΚΩΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΝ !

     Θέλουν φόβο και θέλουν τις περιουσίες μας..
     Η απάντηση πρέπει να είναι μία:

     Ὦ παῖδες Ἑλλήνων ἴτε, ἐλευθεροῦτε πατρίδ', ἐλευθεροῦτε δὲ παῖδας, γυναῖκας, θεῶν τέ πατρῴων ἕδη, θήκας τε προγόνων. Νῦν ὑπὲρ πάντων ἀγών.
mandatoforos

Bundesbank: Σιγά-σιγά να αφήσουμε τα χρεωκοπημένα κράτη να χρεωκοπήσουν, δεν τα χρειαζόμαστε άλλο

Πριν μερικά χρόνια, όταν πρωτοξέσπασε η κρίση, ολόκληρο το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα ήταν χρεωκοπημένο (διότι οι τράπεζες είχαν δώσει δάνεια και άλλες πιστώσεις σε κράτη, σε επιχειρήσεις και σε ιδιώτες που δε μπορούσαν να αποπληρωθούν).

Τα κράτη λοιπόν πήραν ομόφωνα την απόφαση να διασώσουν τις τράπεζες, αλλά και τον εαυτό τους, από τη χρεωκοπία, δίνοντας τεράστια "πακέτα σωτηρίας" (μιλάμε για τρισεκατομμύρια δολάρια).

Τα λεφτά αυτά προήλθαν καταρχήν από "μέτρα λιτότητας" που εφαρμόστηκαν εις βάρος των κατώτερων στρωμάτων της κοινωνίας, και κατά δεύτερον από την εκτύπωση πληθωριστικού νομίσματος.

Χώρες όπως η Αμερική, η Ιαπωνία, κτλ δε μπορούν πλέον να επιβιώσουν χωρίς να τυπώνουν νόμισμα, είναι "υπερβολικά εθισμένες" και "εξαρτημένες" από αυτό.

Η ευρωζώνη (Γερμανία) δε θέλει να υπερπληθωρίσει το ευρώ, και γι' αυτό εφαρμόζει περισσότερο μέτρα λιτότητας. Στόχος είναι το ευρώ να μείνει σταθερό, και άρα να προτιμηθεί ως μέσο αποταμίευσης από τους ιμπεριαλιστές, παίρνοντας τη θέση του δολαρίου ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, όταν τελικά το δολάριο υπερπληθωριστεί.

Αρχικά βέβαια, όταν κινδύνευαν με κατάρρευση οι πάντες, τότε και η ΕΚΤ τύπωσε ευρώ και διέσωσε τις χρεωκοπημένες τράπεζες, αλλά και τα χρεωκοπημένα κράτη της ευρωζώνης, τα οποία φρόντισε να τα κρατήσει τεχνητά στο χείλος της χρεωκοπίας, ώστε να αρπάξει ότι "ασημικά" μπορεί, και να δώσει χρόνο στις τράπεζες να ξεφορτωθούν τα ομόλογα των χωρών PIIGS που κατείχαν.

Τώρα λοιπόν που η διαδικασία αυτή έχει σχεδόν ολοκληρωθεί, και οι τράπεζες είναι σχετικά καλύτερα, η ευρωζώνη ξεδιπλώνει σιγά-σιγά το σχέδιο της για χρεωκοπίες.

Η "πρόβα τζενεράλε" ήταν η Κύπρος, μια χρεωκοπημένη χώρα, με χρεωκοπημένες τράπεζες, που αν η ευρωζώνη ήθελε, θα μπορούσε εύκολα να τη διασώσει, τυπώνοντας λίγα "δισεκατομμυριάκια" (εδώ είχε τυπώσει πολύ περισσότερα για χατήρι των τραπεζών, δε θα ήταν πρόβλημα να τύπωνε λίγα δις ακόμα για να σώσει μια μικρή χώρα όπως η Κύπρος, που δε χρειάζεται και τόσα πολλά χρήματα).

Η ευρωζώνη όμως άφησε τις κυπριακές τράπεζες να χρεωκοπήσουν, επιλέγοντας να μην πληθωρίσει το ευρώ, και να αφήσει τους επενδυτές σε αυτές τις τράπεζες να υποστούν τις συνέπειες της επένδυσης τους (ναι, όταν "αποταμιεύεις" τα λεφτά σου σε μια τράπεζα, επενδύεις σε αυτή την τράπεζα, άσχετα αν το καταλαβαίνεις ή όχι, και άσχετα αν αυτό είναι "σωστό" ή όχι).

Το "πείραμα" της Κύπρου πήγε καλά, και τώρα που η Γερμανία ξεμπέρδεψε και με την "ενόχληση" των εκλογών της, προχωρά σε μια πιο γενικευμένη εκτέλεση του σχεδίου της:

Ήδη έχει υπογράψει συμφωνίες για να αφήσει τις χρεωκοπημένες τράπεζες της ευρωζώνης να χρεωκοπήσουν, χωρίς άλλα "πακέτα σωτηρίας" από την ΕΚΤ.

Τώρα, πληθαίνουν σιγά-σιγά οι προτάσεις και τα σχέδια για να αφήσει και τα χρεωκοπημένα κράτη να χρεωκοπήσουν.

Η Γερμανία έδωσε αρκετό χρόνο στις τράπεζες να ξεφορτωθούν τα ομόλογα των PIIGS, και τους έδωσε και πληθωρισμένα ευρώ όταν αυτό ήταν εντελώς απαραίτητο. Επίσης, πήρε ότι "ασημικά" μποόρεσε, και επίσης βοήθησε τα κράτη αυτά να ρημάξουν τους εργάτες τους, επιάλλοντας τα γνωστά μέτρα "λιτότητας".

Τώρα, επιλέγει να πάρει διαφορετικό δρόμο από την Αμερική, και να κρατήσει σταθερό το νόμισμα, αφήνοντας πλέον τις χρεωκοπίες να συμβούν. Δεν έχει και πολλά ακόμα να πάρει από τα PIIGS, ίσα-ίσα που τώρα θέλει να δείξει πχ στους πετρελαιάδες ή στους Κινέζους ότι είναι 100% αποφασισμένη να μην πληθωρίσει το ευρώ. Για να το αποδείξει αυτό, θα επιλέξει να αφήσει ολόκληρα κράτη να χρεωκοπήσουν, αν δε μπορούν να τα βγάλουν πέρα, παρά να τυπώσει ευρώ.

Αυτό είναι πολύ καλό, αν το δει κανείς από τη σκοπιά ενός ιμπεριαλιστή που ψάχνει να βρει ένα σταθερό μέσο αποταμίευσης που δεν πληθωρίζεται. Υπάρχει βέβαια ο χρυσός, αλλά δεν μπορούν να επενδύσουν όλα τους τα κέρδη εκεί, διότι η ζήτηση θα είναι τόσο μεγάλη, που θα προκληθεί χαμός. Οπότε οι Κινέζοι/Ρώσοι/πετρελαιάδες αγοράζουν μεν χρυσό, αλλά βλέπουν και το ευρώ ως μια αρκετά σταθερή/μη πληθωριζόμενη λύση για το μέλλον (και σίγουρα θα είναι προτιμότερη σε σχέση με το δολάριο που έχουν ως τώρα ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, και αποδεικνύεται εντελώς ακατάλληλο για μακροπρόθεσμη αποταμίευση, διότι κανένας δε θέλει να αποταμιεύσει σε ένα νόμισμα που διαρκώς πληθωρίζεται)

Weidmann: Να υπάρχει η δυνατότητα τα κράτη να χρεοκοπούν

Θα πρέπει να είναι δυνατόν οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης να κηρύσσονται σε πτώχευση χωρίς να αποτελούν απειλή για την ευρύτερη χρηματοοικονομική σταθερότητας, δήλωσε ο Jens Weidmann, μέλος του Δ.Σ. της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και πρόεδρος της Bundesbank.

Τα κράτη μέλη της νομισματικής ένωσης θα πρέπει να υφίστανται τις συνέπειες των δημοσιονομικών τους πολιτικών χωρίς οι φορολογούμενοι των άλλων χωρών να πρέπει να πληρώνουν γι΄ αυτούς, δήλωσε ο κεντρικός τραπεζίτης, όπως μεταδίδει το Dow Jones Newswires.

Σε ομιλία του στο Ντάρμστατ κοντά στη Φρανκφούρτη, ο Weidmann έκανε επίσης έκκληση για περαιτέρω μεταρρυθμίσεις ώστε να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της Ευρωζώνης.

Επίσης δείτε και κάτι ακόμα από το bloomberg, με την Κίνα να ξεφορτώνεται αργά-αλλά-σταθερά τα αμερικανικά ομόλογα που κατέχει, και να μην αγοράζει πλέον άλλα:

Foreigners Sold U.S. Assets as China Reduces Treasuries

Foreign investors were net sellers of U.S. long-term portfolio assets in August as China reduced its holdings of Treasuries to a six-month low.

ciaoant1

Το τέλος των ΜΕΤΡΗΤΩΝ !!!

Υπάρχουν μερικά πράγματα μέσα στο γενικότερο κομφούζιο, που εισβάλουν ήσυχα, σαν επαγγελματίες κλέφτες στις ζωές μας, την ώρα που κοιμόμαστε. Δεν θα πάρουμε χαμπάρι την εισβολή παρά μόνο όταν ξυπνήσουμε το πρωί κι ανακαλύψουμε ότι στο σπίτι μας έχει γίνει άγριο…πλιάτσικο κι εμείς ονειρευόμασταν…. 

Από το Συνήθης Ύποπτος

Ισως το καλύτερο πλιάτσικο από όλα θα γίνει όταν ανακαλύψουμε ότι με διάφορους νόμους που έχουν περάσει και ψηφίσει οι υπάλληλοι της τραπεζοκρατίας, στο πορτοφόλι μας όχι απλά δεν θα υπάρχει χρήμα, αλλά θα ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΜΟΝΟ, να υπάρχει πλαστικούρα. Καρτούλες χρωματιστές που θα πρέπει με αυτές ΚΑΙ ΜΟΝΟ ΑΥΤΕΣ να εξυπηρετούμε τις βασικές (και μη) ανάγκες. Να ήμουν μια μύγα στο τοίχο για να μπορώ να παρακολουθήσω την ηδονή που νοιώθουν οι τραπεζίτες αναλογιζόμενοι πόσο κοντά είμαστε στο τελικό τους στόχο. Να μην κινείται φύλλο χωρίς την άδειά τους. Στη κυριολεξία να μην κινείται τίποτα. Ούτε οι σερβιέτες και τα κ@λόχαρτα που θα πρέπει να αγοράσεις.  Το χρήμα είναι σκλαβιά αλλά όλη η ζωή μας κινείται μ΄αυτό. Το πλαστικό χρήμα όμως που δεν θα είναι τίποτα άλλο παρά ένας συνεχής έλεγχος και διακανονισμός με τις τράπεζες θα κάνει το μετρητό που έχουμε σήμερα και την εξάρτησή του να μοιάζει με παιδική χαρά μπροστά στον εφιάλτη που θα αντιμετωπίσουμε όταν θα συνειδητοποιήσουμε πως ακόμα και η εικονική ελευθερία δεν θα υπάρχει.
Σκεφθείτε μόνο για μια στιγμή μια κοινωνία όπου δεν θα υπάρχει δυνατότητα σε κανέναν να κάνει οποιαδήποτε οικονομική συνδιαλλαγή, αν δεν περάσει πριν από τη τράπεζα. Μια κοινωνία όπου κανονικό χρήμα δεν θα υπάρχει παρά μόνο εικονικό την αξία του οποίου θα καθορίζουν οι εκδότες της πλαστικούρας. Προσπαθείστε να αναλογιστείτε τι θα σημαίνει αυτό, με βάση την εμπειρία που έχουμε ήδη, για το πως λειτουργούν αυτά τα θηρία που ονομάζονται τράπεζες, όπου όλοι οι άνθρωποι δεν είναι τίποτα άλλο από νούμερα σε καρτέλες που χρησιμεύουν να αυγατίζουν ένα τρελό κέρδος μέσα από μηχανισμούς τζογαδόρικους και τοκογλυφικούς.
Σκεφθείτε τι θα συνέβαινε σε ένα κράτος π.χ. όπως το δικό μας, που βρίσκεται σε άθλια κατάσταση και οι πολίτες εκβιάζονται με κάθε πιθανό τρόπο να πληρώσουν, που τα ταμεία έχουν καταληστευθεί χωρίς κανένας να δόσει ποτέ λογαριασμό σε κανέναν, που τα χαράτσια πέφτουν βροχή απαιτώντας να ξεζουμίσουν ότι έχει απομείνει από το πτώμα που περιφέρεται, που οι μηχανισμοί διάσωσης απαιτούν να μπει βαθειά το χέρι στις καταθέσεις και στα αποθέματα όσων έχουν κάτι ακόμα, να ΜΗΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΕΤΡΗΤΟ, αλλά ΚΑΘΕ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ ακόμα και το ελάχιστο ενός ψωρομισθού ή μιας γελοίας συνταξούλας να περνάει ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ από το πάγκο του χασάπη..
Δεν θα υπάρχει φρένο σε κανενός είδους ασυδοσία, ληστρική επιδρομή ή τρομοκρατία. Δεν θα υπάρχει ΝΟΜΙΚΑ η δυνατότητα να μπει το φρένο. Δεν θα υπάρχει πολίτης που να μπορεί να καλύψει οποιαδήποτε ανάγκη του αν δεν είναι ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΠΕΛΑΤΗΣ. Η κάρτα αγορών στο σουπερ μάρκετ, η φοροκάρτα, η κάρτα για την πληρωμή των φόρων και των λογαριασμών, η κάρτα για να κινηθείς με τα ΜΜΜ, η κάρτα για να ταξιδέψεις, για να πληρώσεις τα σχολεία, τους γιατρούς, για να ψωνίσεις οποιοδήποτε προϊόν.
Σκεφθείτε τώρα σ΄αυτό το τοπίο κάποιον ο οποίος δεν είναι εντάξει στη ΤΑΚΤΟΠΟΙΗΣΗ ΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ εκρεμοτήτων και δεν θα επιτρέπεται να έχει πρόσβασει στο τραπεζικό σύστημα… Αν δεν μπορεί να πάρει μισθό γιατί η τράπεζα π.χ. δεν θα του επιτρέπει να έχει λογαρισμό μισθοδοσίας επειδή χρωστάει στην εφορία και η εφορία δεν του εκδίδει πιστοποιητικό φορολογικής “καθαρότητας” και αφού δεν έχει πρόσβαση στη τράπεζα, δεν θα μπορεί να αγοράσει και στα μαγαζία που θα θέλουν ΜΟΝΟ ΚΑΡΤΑ, δεν θα μπορεί να πληρώσει ούτε το νοίκι αφού ο ιδιοκτήτης θα ΥΠΟΧΡΕΟΥΤΑΙ να πληρώνεται με κάρτες, δεν θα μπορεί να μπει σε ένα νοσοκομείο αφού θα μπαίνεις μόνο δείχνοντας μια κάρτα στην είσοδο…
Ναι αυτό είναι το  εφιαλτικό ακραίο σενάριο μιας εφιαλτικής μελλοντικής δυστοπίας… Αλλα πόσο ακραίο είναι? Σ’ αυτό το τελικό στάδιο της απόλυτης υποδούλωσης όλων των ανθρώπων, θα προηγηθούν σίγουρα τα πιο λαιτ σενάρια.. Που έρχονται άμεσα. Μήπως δεν πέρασε ήδη πως πάνω από ένα τάδε ποσό πρέπει να χρησιμοποιείται κάρτα? Μήπως δεν ακούμε παντού για τη φοροκάρτα? Μήπως δεν γίνεται ήδη χαμός με το γεγονός πως οι τράπεζες θα μπορούν να βάζουν χέρι σε μισθούς και συντάξεις και καταθέσεις όσων χρωστάνε? Ποιο είναι το ακραίο σενάριο? Πως υπάρχει ακόμα η δυνατότητα να αγοράζουμε τα τρόφιμα, τα είδη πρώτης ανάγκης και να πίνουμε το καφέ με μετρητά? Πόσο δύσκολο είναι να καταργηθεί αυτό? Πόσο ακραίο? Πόσ απίθανο σας φαίνεται να κουρευτούν καταθέσεις γιατί έτσι θα “σωθούμε ” από τη καταστροφή?
Εδώ υπάρχει κόσμος που έχει μείνει άνεργος, δεν έχει φαί , του κόβουν το ρεύμα, τον πατάνε στο λαιμό να πληρώσει χαράτσια, έχει πτωχεύσει στη κυριολεξία και ζει εξαθλιωμένος,  και φοβάται μην φύγει από το μηχανισμό διάσωσης και πτωχεύσει!!!! Υπάρχει κόσμος που τρέμει στην ιδέα μη βρεθούμε εκτός από κάτι που λεγεται ευρωπαϊκή ένωση, η ευρωπαϊκο νόμισμα, και πεινάσει, και το σκέφτεται αυτό την ώρα που πεινάει!!!
Ακραίο πλέον είναι μόνο ένα πράγμα σ΄αυτή τη παράνοια που εξαπλώνεται γύρω μας ταχύτατα σαν το φονικότερο ιό που έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα. Ο αποχαυνωμένος πολίτης που δεν μπορεί να αντιδράσει, δεν κατανοεί τι του συμβαίνει, δεν συνειδητοποιεί το μέγεθος της συμφοράς που έρχεται. Αυτό είναι το ακραίο. Κι αυτή η απόλυτη παράδοση σε οποιοδήποτε μηχανισμό εξαπάτησης και εκβιασμού πλασσάρεται σαν ΤΗ ΜΟΝΗ ΛΥΣΗ, είναι το εισιτήριο για την δυστοπική κοινωνία που μοιάζει σήμερα σενάριο συνομοσιολογικό αλλά που θα είναι απλά η πραγματικότητα που θα βιώσουν οι επόμενες γενιές.
Ο χειρότερος πόλεμος που έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα έχει ξεκινήσει ήδη προ πολλού. Το πρόβλημα είναι πως λίγοι το συνειδητοποιούν γιατί η μεγάλη πλειοψηφία έχει μάθει πως πόλεμος σημαίνει καπνοί, σειρήνες, μάχες, χαρακώματα. Η πλειοψηφία μένει κολλημένη σε τακτικές και παραδείγματα των περασμένων αιώνων. Ενω οι αρχιτέκτονες της καταστροφής βρίσκονται ήδη εκατό χρόνια μπροστά….
paganeli

Ο ΦΥΛΑΚΙΣΜΕΝΟΣ ΛΕΥΤΕΡΗΣ

Ο Ελευθέριος είναι ένα παιδί που το μόνο πράγμα που θεωρεί προσόν για κάποιον, είναι το να δουλεύει. Δεν έχει πάει να ψηφίσει ποτέ γιατί θεωρεί ότι θα έρθει ο Superman και θα μας σώσει. Κρίνει τους άλλους αυστηρά και ποτέ δεν έχει να πει καλό λόγο για κανέναν. Αποφεύγει τις συζητήσεις κοινωνικοπολιτικού περιεχομένου γιατί δεν έχει να πει τίποτα. Δεν βρίσκεται μέσα στην σφαίρα ενδιαφερόντων του.
Κοκκινίζει από θυμό όταν σε μια παρέα συζητάνε για “βαρετά πολιτικά” και απορεί, πιστεύοντας πως όλοι είναι “κομμουνιστές” γι’ αυτό δείχνουν τόσο καημό. Αντιπαθεί αυτούς που αντιδρούν στην αδικία, θεωρώντας πως έχουν συμφέρον κομματικό, λες και ο ίδιος δεν αδικείται ποτέ. Φυσικά δεν θα εκφραστεί, αλλά θα βγάλει όλο το άχτι του στα social media. Εκεί είναι βασιλιάς. Θα βρίσει τους πάντες και τα πάντα, θα κατακεραυνώσει όσους αντιδρούν, αλλά δεν θα κάνει κουβέντα για κυβερνώντες και πολιτικές. Είπαμε, ο Λευτέρης θέλει να δουλεύουμε όλοι και να μην μιλάμε. “Και με 200 ευρώ δουλεύω” λέει και κορδώνεται, σαν να είναι κάποιος οσιομάρτυρας που ζητάει αναγνώριση προ θανάτου.
Το μόνο που έχει κανείς να πει γι’ αυτόν είναι ότι είναι “καλό παιδί”, με την λογική ότι όλοι καλοί είμαστε μέχρι αποδείξεως του αντιθέτου. Κι αυτό γιατί είναι άχρωμος, άγευστος και ουδέτερος. Δεν του αρέσει να παίρνει θέση κι αν το κάνει θα είναι για να υποστηρίξει την πλειοψηφία που βρίσκεται γύρω του. Γενικά, δεν έχει το θάρρος της γνώμης του. Πάντα φταίνε οι άλλοι για το κακό του ριζικό, ενώ εύκολα υποκύπτει σε άτομα με ιεραρχία. Είναι δουλοπρεπής και υπάκουος, ακόμα και αν βράζει μέσα του.
Δεν του αρέσουν τα βιβλία και το θέατρο, τα θεωρεί χάσιμο χρόνου και “ψευτοκουλτούρα” που “περιορίζει τους ορίζοντές του” (τους ποιους;). Τελευταίο βιβλίο που διάβασε ήταν το “Εμείς και ο Κόσμος” στο Δημοτικό. Νιώθει φθόνο για ανθρώπους που πέτυχαν ή που αγαπάνε γιατί ο ίδιος δεν αγαπάει ούτε τ’ άντερά του. Νιώθει μια διαρκής ματαίωση και αποτυχία και θέλει να νιώθουν κι οι άλλοι έτσι.
Ο Λευτέρης κυρίως ζει για το χρήμα. Όχι ότι του τρέχει από τα μπατζάκια. Υπηρετεί το χρήμα, τα μετράει όλα σε υποδιαιρέσεις του χρήματος. Επίσης ζει για να μισεί. Αλλοδαπούς, αριστερούς, ομοφυλόφιλους, αγωνιστές, όσους μιλάνε και όσους δημιουργούν. Θέλει ομοιομορφία και βουβαμάρα. Θαυμάζει τους ψυχρούς, τους αυστηρούς και τους αυταρχικούς.
Η μεγάλη ειρωνεία είναι κάποιον να τον έχουν βαφτίσει Ελευθέριο και να έκοψε το “Ε” από μπροστά, καθώς τον αντιπροσωπεύει καλύτερα η στέρηση της Ελευθερίας. Είναι ένας πλήρως συμβιβασμένος μικροαστός που θα τον φάνε τα παιδιά του.
strangejournal

To μνημόνιο νίκησε !!!

Έρχεται λοιπόν η στιγμή που ακούς σε μια συζήτηση τη λέξη «μνημόνιο» και σου ακούγεται σχεδόν ξεθυμασμένη, σχεδόν εκτός θέματος· όχι επειδή, όπως έλεγε πριν τις τελευταίες εκλογές ο Αλέξης Τσίπρας, το μνημόνιο έχει ούτως ή άλλως πεθάνει· όχι επειδή, όπως λέει τώρα η…κυβερνητική πλευρά, το μνημόνιο θα αποτελέσει ούτως ή άλλως προσεχώς παρελθόν· αντίθετα -ακριβώς αντίθετα- η λέξη σου ακούγεται σαν να έχει ολοένα και λιγότερο βάρος, επειδή το μνημόνιο όχι μόνο δεν πέθανε αλλά επικράτησε σαρωτικά και έχει ακόμα πάρα πολύ ζωή μπροστά του, ανεξάρτητα από τη διάρκεια της τυπικής ισχύος του: το τραίνο που ήθελε να βάλει στις ράγες το έβαλε.

Από το old-boy

«Κίνδυνοι» εκτροχιασμού ασφαλώς και υπάρχουν ακόμα, ωστόσο η νέα πραγματικότητα που εγκαθίδρυσε και η μεταβολή των όρων του παιχνιδιού που επέβαλε είναι προφανές ότι δεν μπορούν να αλλάξουν απλά και μόνο με το να εκλεγεί κάποια στιγμή μια αριστερή κυβέρνηση.

Το μνημόνιο έγινε η νέα κανονικότητα. Σύμφωνοι, δεν κέρδισε αμαχητί, σύμφωνοι, κέρδισε με την καταλυτική βοήθεια της οργιώδους προπαγάνδας και της οργιώδους καταστολής, αλλά συνολικά η υπαρκτή αντίσταση της κοινωνίας κάμφθηκε. Δεν έλειψε η διάθεση να το πολεμήσουμε. Ήταν όμως διάθεση να το πολεμήσουμε μέχρι ενός σημείου. Στρατηγικά επικράτησε κατακερματισμός δυνάμεων, αλλά πριν και πίσω από το στρατηγικό λάθος μάλλον κρυβόταν η έλλειψη αληθινής απόφασης για ολική ρήξη. Πριν ας πούμε αναρωτηθούμε γιατί μια ακόμη απεργία ενός μεμονωμένου κλάδου, όπως αυτού των εκπαιδευτικών, δεν έγινε το εφαλτήριο για κάτι ευρύτερο, ας αναρωτηθούμε γιατί ποτέ δεν μπήκε στο τραπέζι το ενδεχόμενο μιας συνολικής απεργίας διαρκείας.

Και κάπως έτσι η υπόθεση της ΕΡΤ ανδεικνύεται στην πιο χαρακτηριστική της ύστερης μνημονιακής περιόδου. Είχε όλες τις προϋποθέσεις να αναδειχθεί σε εμβληματική, σε ένα «ως εδώ», κι όμως αναδεικνύεται τελικά σε εμβληματική της ακριβώς αντίθετης κατάστασης: όχι μόνο της έλλειψης διάθεσης για ολική ρήξη, αλλά επιπλέον και της διάθεσης για ιδιοτελείς συμβιβασμούς και υποχωρήσεις. Οκ, βροντοφωνάξαμε για το κλείσιμό της, τώρα ας πάμε να βολευτούμε προσωρινά στο διάδοχο, μεταβατικό της σχήμα. Πόσο πιο κωμικοτραγικά να καθρεφτιστούμε ως κοινωνία; Ας το δούμε ως μια γενικότερη μεταφορά: διαφωνώ με το κλείσιμο της ΕΡΤ αλλά θα υπερασπισθώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά μου να βάλω στην άκρη τις όποιες αρχές και πιστεύω μου και να συνεχίσω να βολεύομαι προσωρινά – διαφωνώ με το πρόσημο των μνημονιακών μεταρρυθμίσεων, διαφωνώ με την αποσάθρωση του εργατικού δικαίου, της κοινωνικής ασφάλισης, της υγείας, της παιδείας, των κοινοβουλευτικών διαδικασιών, διαφωνώ με το ξεπούλημα κερδοφόρων κρατικών οργανισμών και βασικών κρατικών υποδομών, αλλά ως πού ακριβώς να πάω τη ρήξη μου; Έχει και ένα όριο η διαφωνία μου. Πέρα από αυτό ας συνεχίσει η κυβέρνηση το έργο της. Δεν διαφωνώ τόσο πολύ ώστε να ρισκάρω να πληρώσω το κόστος. Ας μου επιβληθεί απ’ έξω και από πάνω. Ας μου κάνει το κακό το μνημονιακό κράτος. Εγώ κακό στον εαυτό μου δεν θα κάνω. Έχω και να ζήσω. Για όσο θα έχω.

Εν μέρει βέβαια όλη αυτή η ηττοπάθεια λειτουργεί και ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Περιμένουμε πάντα από κάπου έξω να γίνει ο χαμός για να αρχίσουμε να συμμετέχουμε κι εμείς. Όλοι κοιτάμε προς τα ‘κει: ο λαός τις πολιτικές ηγεσίες, οι πολιτικές ηγεσίες το λαό. Και κατεξοχήν ο ΣΥΡΙΖΑ αποδέχτηκε από ένα σημείο και ύστερα το νέο δικό του ρόλο, περιμένοντας την εξουσία να του έρθει στο χέρι. Και σαφώς κάθε άλλο παρά εύκολος θα ήταν ο οποιοσδήποτε άλλος δρόμος, ειδικά σε αυτό το πολιτικό και μιντιακό περιβάλλον της απόλυτης ακροδεξιάς χυδαιότητας και εμφυλιοπολεμικής ρητορικής, αλλά τελικά επέλεξε κι αυτός την ευκολία, είδε προς τα πού πηγαίνει το ρεύμα και αντί να προσπαθήσει να το επηρεάσει πολιτικά, πήγε μαζί του, προσμένοντας υπομονετικά τη σειρά του να κυβερνήσει.

Και όπως η μεταπολίτευση πρώτα εγκαθιδρύθηκε και μετά ήρθε το ΠΑΣΟΚ εκ του σχετικά ασφαλούς, όταν δεν υπήρχε το δίλημμα των τανκς, όταν είχαν περάσει επτά χρόνια δημοκρατίας και η μεταπολίτευση είχε στεριώσει, έτσι αν και όταν έρθει ο ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία θα έρθει εκ του σχετικά ασφαλούς, με την μνημονιακή Ελλάδα να έχει στεριώσει.

(Kείμενο γραμμένο για το Unfollow #22, που κυκλοφορεί για λίγες ακόμη μέρες)

paganeli

Ησύχως!!!!!!!!!!! (ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ)

Ο Ανδρέας Ράπτης εκ μέρους του Popaganda μου ζήτησε αν θέλω να απαντήσω στο πλαίσιο γενικοτερης συζήτησης με θέμα: «Το ερώτημα είναι: H βία είναι συστατικό κομμάτι κάθε κοινωνίας;Υπάρχει καλή εκδοχή της βίας; Κι αν ναι, πως θα την ορίζατε;».

 ---

Πώς ακριβώς ορίζεται η ατζέντα της δημόσιας συζήτησης;  Ποιός ακριβώς αποφάσισε να συζητάμε ad nauseam για το θέμα της βίας και δη με αυστηρά προδιατυπωμένους τους όρους της συζήτησης; Και πότε ακριβώς θα μας επιτραπεί να αλλάξουμε επιτέλους σελίδα; Αυτά για τα οποία μιλάμε στο δημόσιο διάλογο συνδέονται άρρηκτα με εκείνα για τα οποία σιωπούμε. Και κυρίαρχος του παιχνιδιού είναι εκείνος που καταφέρνει να παρασύρει τους άλλους στο να μιλούν διαρκώς για το ένα θέμα και σπανίως έως ποτέ για το άλλο. 

Ας φανταστούμε π.χ. ότι όλον αυτόν τον καιρό δεν θα καλούμασταν να καταδικάσουμε τη βία, αλλά τη φτώχεια από οπουδήποτε κι αν προέρχεται. Να την καταδικάζαμε δηλαδή ακόμα κι αν προέρχεται από σχέδια δημοσιονομικής εξυγίανσης. Καταδικάζεις κύριε υπουργέ ή κύριε οικονομικέ παράγοντα ή κύριε τηλεοπτικέ δημοσιογράφε την εξαθλίωση που προέρχεται από τις μνημονιακές μεταρρυθμίσεις;

Ας φανταστούμε π.χ. ότι θα καλούμασταν όλον αυτόν τον καιρό να ξεκαθαρίσουμε όχι αν υπάρχει καλή ή κακή βία, αλλά αν υπάρχει καλή ή κακή γιγάντωση της ανεργίας, καλοί ή κακοί μισθοί πείνας, καλή ή κακή μετανάστευση, καλές ή κακές αυτοκτονίες, καλή ή κακή συρρίκνωση του κράτους προνοίας. Γιατί δεν αποτελεί η βία την μόνη δυσάρεστη και αποδοκιμαστέα κατάσταση στη ζωή. Μας διευκρινίζουν όμως πως οι θυσίες που κάνουμε ως πολίτες είναι «επώδυνες αλλά αναγκαίες». Τότε γιατί κατ΄αντιστοιχία να μην είναι και η βία επώδυνη αλλά αναγκαία;  Κι αν το τελικό επιχείρημα για να δικαιολογηθούν οι πολιτικές αποφάσεις που λαμβάνονται είναι το ότι «δεν υπάρχουν λεφτόδεντρα» τα οποία θα έλυναν τα προβλήματα, με ποιά λογική ζητούν να υπάρχουν και ζενόδεντρα ή αταραχόδεντρα ή στωικόδεντρα, που παράγουν καρπούς που σε κάνουν να αποδέχεσαι πειθήνια το να χάνεις τα πάντα μέσα από τα χέρια σου;

Το θέμα της βίας, με το ήθος, τον τρόπο και την ένταση που τέθηκε, τέθηκε εξ αρχής για να πει πως και η παραμικρή αντίδραση κατά του Θεόδωρου Πάγκαλου είναι βία, ανομία, κατάλυση της δημοκρατίας και το όγδοο έως το ογδοηκοστό όγδοο θανάσιμο αμάρτημα. Όλη η κουβέντα στήθηκε για  να δικαιούται η χυδαιότητα του Θεόδωρου Πάγκαλου να συνεχίσει να περιφέρεται αγιουχάιστη στις ταβέρνες, ακόμα κι όταν η κοινωνία δίπλα του συντρίβεται. Προσωπικά λοιπόν θεωρώ ότι το αντίθετο συμβαίνει, ότι δηλαδή ο Θεόδωρος Πάγκαλος ή ο  Άρης Πορτοσάλτε ή ο Γιάννης Πρετεντέρης ή ο Θέμος Αναστασιάδης ή πολλοί άλλοι παρόμοιοί τους δεν έχουν φτυστεί και γιαουρτωθεί επαρκώς. Και αυτό, ναι, το καταδικάζω απερίφραστα ως δείγμα αγελαδοποίησης ενός λαού. Και επίσης, ναι, μεταξύ του γιαουρτιού και της σωματικής βλάβης υπάρχει χαώδης απόσταση, καθώς το επιχείρημα κατ’ εμέ πάει ακριβώς αντίστροφα: όποιος τα εξισώνει, τα εξισώνει εκ του εντελώς πονηρού.

Το θέμα της βίας, με το ήθος, τον τρόπο και την ένταση που συζητείται τα τελευταία χρόνια, είναι ένα ψευδοθέμα. Δεν προσπαθεί να ερμηνεύσει ένα ευρύ κοινωνικό φαινόμενο, αλλά προσπαθεί πάση θυσία να προλάβει την γέννηση κι εξάπλωσή του, ώστε να εσωτερικευθεί η υπόρρητη προσταγή: εξαθλιωθείτε ησύχως.

 old boy

Α.Σ phone home

Ας όψεται που δεν ζει ο Ροβεσπιέρος και πέσαν στην ανάγκη του Τσίπρα οι ευρωπαίοι εξτρεμιστές. Κάποια στιγμή οι επιστήμονες πρέπει να πούνε την αλήθεια για τον υδροφόρο ορίζοντα στη Συγγρού. Κάποια επιστημονική εξήγηση πρέπει να υπάρχει, εκτός κι αν ο Σπήλμπεργκ κάνει κάστινγκ για το ρημέηκ του Ε.Τ. Η επικοινωνιακή γραμμή της Ν.Δ. κινείται μεταξύ των πρωτοσέλιδων της "Ελεύθερης Ώρας" και των μεταμεσονύκτιων τηλεπωλήσεων του Λιακόπουλου.

 Της Μαρίας Μπαλάφα


 Συναγωνίζονται δε τα στελεχά στην... κλιμάκωση. Ξεκίνησε ο Παπαμιμίκος για τους "τροτσκιστές - εξτρεμιστές" για να συνεχίσει η Άννα - Μισέλ με "τα υπολείμματα του σταλινισμού". Θα τους ευγνωμονεί η ιστορία, που στο πρόσωπο του Τσίπρα ένωσαν τις κομμουνιστικές διεθνείς. Αλλά στο βαφτιστήρι του τέως πρέπει να πούμε ένα μυστικό: εμείς μέχρι και το Μάαστριχτ στηρίξαμε κι εσύ μας λες "υπολείμματα του σταλινισμού"; Γελάνε και τα μουστάκια του πατερούλη. Μέχρι στιγμής δεν έχει παρέμβει ο Μουρούτης. Είπε στον Καψή "άστο πάνω μου, θα εκκενώσω το ραδιομέγαρο" και τρέχει για μια ακόμα φορά με μεγάλη επιτυχία το #aktinovolia_ert. Μέχρι και ο ιπτάμενος δίσκος των ψαράδων του Σάο Πάολο προσγειώθηκε.
 Πάει να σκάσει από το κακό του ο Σαμαράς, που ο Τσίπρας θα είναι ο πρώτος έλληνας πολιτικός υποψήφιος για το ανώτατο αξίωμα της Ε.Ε. Αφήνει εντολή στο Σίμο να κάνει με τη σειρά του μια δήλωση, πως ο Τσίπρας θα κάνει την Ε.Ε. Βόρεια Κορέα, αναβάλει και τη συνέντευξη στον Πρετεντέρη και παίρνει το πρώτο αεροπλάνο για να ξεσκάσει. Φτάνει στη Μάλτα και αυτοανακοινώνεται υποψήφιος των ακροδεξιών για την Κομισιόν. Είπε να καλύψει το κενό, τώρα, που ο Μιχαλολιάκος τους είναι στη φυλακή. Τι ν΄ ακούς τον Αντώνη να λέει, ότι οι άνεργοι είναι όσοι και οι "παράνομοι μετανάστες", τι ν΄ ακούς ερώτηση του Παναγιώταρου στη Βουλή, ένα και το αυτό. Δίκιο έχει όμως, ξέρω κάτι πληροφορικάριους, που μεταναστεύουν, γιατί τους έκλεψαν τη δουλειά οι Πακιστανοί. Όχι, ψέματα, σ΄ αυτή τη χώρα κλέβουν μόνο οι γύφτοι ξανθά παιδιά.
 Υ.Γ.: Και ο Βενιζέλος θέλει να είναι υποψήφιος για την Κομισιόν, αλλά ο Αβραμόπουλος δεν του δίνει καύσιμα για το υποβρύχιο.

 http://rednotebook.gr

“Το πρόβλημα με τα όνειρα είναι ότι δεν υπόκεινται εύκολα σε έλεγχο…*” (1)

by pnevmantilogias

Ήταν κάποτε μια χώρα, μια οποιαδήποτε χώρα, αλλά ας την πούμε Ουρανούπολη αφού έτσι την ονόμασε ο συγγραφέας. Εκεί βασίλευε ένας βασιλιάς, ένας οποιοσδήποτε βασιλιάς. Ένας τύραννος, ένας οποιοσδήποτε τύραννος, αλλά ας τον πούμε Αρπατίλαο, αφού έτσι τον βάφτισε ο συγγραφέας. Φορούσε στο κεφάλι του κορώνες στολισμένες με χιλιάδες πολύτιμα πετράδια βγαλμένα με αίμα και ιδρώτα από τους υπηκόους του που χώνονταν κάθε μέρα όλο και πιο βαθιά στα ορυχεία.

Αυτός ο βασιλιάς, όπως κάθε βασιλιάς, βασίλευε. Βασίλευε με ένα μαύρο φτερό από κοράκι κι ένα τηλεσκόπιο.

Με το φτερό έγραφε νόμους. Νόμους πολλούς, άδικους, τρελούς. Οι νόμοι, όπως όλοι οι νόμοι, απαγόρευαν, αλλά ας πούμε ότι απαγόρευαν όλα τα όμορφα και τα καλά. Όλα τα χαρούμενα και τα ελπιδοφόρα. Απαγόρευαν επίσης και τις λέξεις. Τις κακές λέξεις, όπως ας πούμε τη λέξη «Κυριακή» που με διάταγμα μετονομάστηκε σε «Προδευτέρα» και, αφού δεν ήταν πλέον Κυριακή, ήταν μια εργάσιμη μέρα όπως όλες οι άλλες μέρες. Κανείς δεν ξέφευγε από τους νόμους, που ήταν τόσο πολλοί, ώστε ποτέ δεν ήξερες αν αυτό που κάνεις απαγορεύεται ή όχι. Κι ήταν τόσο τρελοί αυτοί οι νόμοι, που διέταζαν να καούν τα πάρκα, να κλείσουν οι παιδικές χαρές και να χτιστούν στη θέση τους φυλακές κι εργοστάσια. Και, βέβαια, όπως όλες οι φυλακές, έκλειναν μέσα τους κι αυτές όσους  από τους υπηκόους παραβίαζαν τους νόμους. Και τα εργοστάσια, όπως όλα τα εργοστάσια, κατασκεύαζαν. Ας πούμε λοιπόν ότι κατασκεύαζαν λουκέτα και συρματοπλέγματα.

Με το τηλεσκόπιό του ο βασιλιάς, όπως κάθε βασιλιάς, επόπτευε, αλλά ας πούμε ότι επόπτευε όλο το βασίλειό του και, όταν έβλεπε κάτι όμορφο ή λαχταριστό, τότε το άρπαζε αμέσως και το έκανε δικό του, αφού έτσι όρισε ο συγγραφέας.

Σ’ αυτή τη χώρα, όπως σε κάθε χώρα, υπήρχαν και σχολεία. Εκεί, όπως και σε κάθε σχολείο, οι μαθητές διδάσκονταν μαθήματα:

«στο μάθημα της γυμναστικής μάθαιναν να γονατίζουν, στο μάθημα των θρησκευτικών μάθαιναν τροπάρια που δόξαζαν τον Αρπατίλαο και στο μάθημα της γραμματικής μάθαιναν την παθητική φωνή. Από χρόνους μάθαιναν τον ενεστώτα και τον παρατατικό αλλά όχι τον μέλλοντα χρόνο. Μόνο ο Αρπατίλαος και οι αυλικοί του είχαν το δικαίωμα να μιλάνε για το μέλλον. Κάθε τόσο μάλιστα, ειδικές περιπολίες έκαναν αιφνιδιαστικές επιθεωρήσεις στα σχολεία, για να ελέγξουν αν οι μαθητές αποστήθιζαν σωστά αυτά που όριζε ο νόμος.»

Όλα τα είχε ο βασιλιάς. Και πλούτη. Και υπηκόους. Και έλεγχο. Και φυλακές. Ένα πράγμα δεν είχε: την αγάπη των υπηκόων του. Τι έφταιγε άραγε και δεν τον αγαπούσαν, αλλά του έστρωναν μπανανόφλουδες να γλιστράει και να πέφτει; Και γιατί τον κορόιδευαν πίσω από την πλάτη του;

«Δεν σας αγαπάνε, επειδή τα βράδια ονειρεύονται…»

είπε ο αυλοκόλακας, πονηρός όπως κάθε αυλοκόλακας, που είχε μυστικοσύμβουλο ο βασιλιάς, όπως κάθε βασιλιάς.

Κι όταν οι άνθρωποι ονειρεύονται, ακόμα κι όταν είναι υπήκοοι, συγκρίνουν: το όνειρο με την πραγματικότητα. Και ξέρουν.

Του θανατά από την απελπισιά ο βασιλιάς. Τι να κάνει για να μην ονειρεύονται οι άνθρωποι; Να απαγορέψει τα όνειρα; Να στέλνει ονειρικές περιπολίες να μπουκάρουν τα βράδια στα σπίτια των υπηκόων και να «περιποιούνται» τους παραβάτες του νόμου; Ή μήπως να φορολογήσει τα όνειρα, ώστε να τους κοπεί μαχαίρι αυτή η κακή συνήθεια;

«Το πρόβλημα με τα όνειρα είναι ότι δεν υπόκεινται εύκολα σε έλεγχο. Είναι κρυμμένα πίσω από τα μέτωπα, πίσω απ’ τις ρυτίδες, βαθιά, πολύ βαθιά μέσα στα κεφάλια»

επέμεινε ο πονηρός μυστικοσύμβουλος, που, όπως όλοι οι μυστικοσύμβουλοι, κατείχαν λίγη γνώση από την ανθρώπινη φύση, ποτέ όμως αρκετή, αφού για να γνωρίζεις πρέπει πρώτα να αγαπάς.

Σε αυτή τη χώρα, που θα μπορούσε να είναι οποιαδήποτε χώρα, αλλά ο συγγραφέας την ονόμασε Ουρανούπολη, καταστρώθηκε λοιπόν ένα σχέδιο αφανισμού των ονείρων των ανθρώπων. Ένα σατανικό σχέδιο: θα ανάγκαζαν τους υπηκόους να ονειρεύονται μόνο εφιάλτες. Τα χειρότερα και τα πιο αποτρόπαια όνειρα θα τυραννούσαν τον ύπνο τους κι έτσι η εφιαλτική πραγματικότητα θα έμοιαζε πια με παράδεισο. Και σ’ αυτόν τον παράδεισο θεός θα ήταν ο βασιλιάς αυτοπροσώπως. Και θα ήταν ο βασιλιάς τόσο καλός που θα χάριζε σε κάθε υπήκοό του χωριστά από ένα μαξιλάρι. Ένα μαγικό μαξιλάρι. Φτιαγμένο με σκόνη από τύψεις, μαντίλια δακρυσμένα, στεναγμούς μελλοθανάτων, σκιά προδότη, σκουριά από αλυσίδες κι άλλα φριχτά κι απαίσια.

Με ευγνωμοσύνη δέχτηκαν οι υπήκοοι, όπως όλοι οι υπήκοοι, την ξαφνική αυτή γενναιοδωρία του βασιλιά, όταν ο ντελάλης τους ανακοίνωσε τον νέο αυτόν νόμο. Παρέδωσαν όλα τα παλιά τους μαξιλάρια και στη θέση τους έβαλαν τα νέα. Κι έγινε ο ύπνος τους αφόρητος. Καλύτερα να ήταν ξύπνιοι.

«Τα βράδια από τα παράθυρα των σπιτιών άκουγες βασανισμένα αγκομαχητά, άρρυθμες ανάσες και παραμιλητά. Άκουγες λυγμούς και κλάματα και, πού και πού, μια κραυγή πνιγμένη.»

 Αλλά και στον ξύπνιο τους τα πράγματα δεν ήταν και τόσο καλύτερα. Σκυφτοί, παραιτημένοι, υποταγμένοι, γκρίζοι και με άδεια μάτια ζούσαν κάτω από έναν μαύρο ουρανό, δούλευαν στα ορυχεία, έχτιζαν φυλακές, έφτιαχναν λουκέτα, έπλεκαν συρματοπλέγματα και, όποτε συναντούσαν τον βασιλιά, έπεφταν στα γόνατα και τον προσκυνούσαν. Ακόμα κι όταν οι φρουροί, όπως όλοι οι φρουροί, τους άρπαζαν το βιος τους δεν έβγαζαν κουβέντα.

Κι όλα κυλούσαν ήσυχα στη χώρα αυτή, όπως σε κάθε χώρα όπου οι άνθρωποι δεν κάνουν πλέον όνειρα.

Ώσπου…

* Αφηγούμενη την ιστορία του Ε. Τριβιζά “Τα μαγικά μαξιλάρια”. Μια ιστορία για βασιλιάδες κι υπηκόους. Μια ιστορία για τα όνειρα. Για τους ανθρώπους που παίρνουν εκδίκηση για λογαριασμό τους.

Η ιστορία δεν τελειώνει εδώ.

pnevmantilogias

«Eκατόμβες νεκρών» ετοιμάζει η κυβέρνηση

Οι πρωθυπουργοί και υπουργοί Υγείας ήταν εδώ και χρόνια ενήμεροι για τους χιλιάδες νεκρούς που θα φέρει η πολιτική λιτότητας

O ασθενής μπήκε σε κακή κατάσταση στο Μητροπολιτικό Κοινωνικό Ιατρείο Ελληνικού. Πριν από λίγες ήμερες είχε νοσηλευθεί στο Ασκληπιείο Βούλας με έμφραγμα του μυοκαρδίου και στα χέρια του κρατούσε ένα χαρτί από το νοσοκομείο. Δεν ήταν τα αποτελέσματα εξετάσεων αλλά ένας λογαριασμός των 500 ευρώ. «Από το λογιστήριο του νοσοκομείου μου είπαν ότι αν δεν πληρώσω αμέσως θα με στείλουν φυλακή» εξήγησε στον καρδιολόγο Γιώργο Βήχας από το κοινωνικό ιατρείο που τον υποδέχθηκε. Και αν αυτός δεν είχε αντιδράσει άμεσα, χορηγώντας του ειδική αγωγή, πιθανότατα αυτός ο λογαριασμός θα τον είχε στείλει στο θάνατο.

Το περιστατικό είναι παλιό αλλά στην πραγματικότητα είναι η απόλυτη εικόνα του μέλλοντος. Αν και όλοι κατανοούμε ότι η «λιτότητα σκοτώνει», η αυξημένη θνησιμότητα δεν θα προέλθει όπως νομίζουμε μόνο από τη ραγδαία επιδείνωση του συστήματος υγείας, το οποίο δεν θα προσφέρει επαρκείς υπηρεσίες, αλλά κυρίως από την αύξηση των ανισοτήτων και του στρες που προκαλεί η οικονομική κρίση. Σε συνδυασμό με την νεοφιλελεύθερη συνταγή του ΔΝΤ και της ΕΕ η κατάσταση αυτή, μας εξηγεί ο Γιώργος Νικολαϊδης, διευθυντής Ψυχικής Υγείας και κοινωνικής Πρόνοιας στον Ινστιτούτο Υγείας του παιδιού θα οδηγήσει σε μαζικά κρούσματα καρδιοαγγειακών παθήσεων αλλά και κρουσμάτων καρκίνου. «Η πολιτική του 2012 θα καταγραφεί σαν μείωση του προσδόκιμου ζωής το 2020 – ξέρετε όταν λένε ότι θα βγούμε στις αγορές» μας λέει με ένα πικρό χαμόγελο.

Το υπουργείο υγείας αλλά και ολόκληρο το πολιτικό κατεστημένο, που στηρίζει την πολιτική λιτότητας, γνωρίζει με κάθε λεπτομέρεια όχι μόνο ποιες παθήσεις θα εκδηλωθούν μαζικά σε λίγα χρόνια αλλά ακόμη και με μια ποιο χρονική σειρά θα πλήξουν τον πληθυσμό. Οι επιστήμονες είναι σήμερα σε θέση να κάνουν εξαιρετικά λεπτομερείς προβλέψεις καθώς η ίδια πολιτική επιβλήθηκε χωρίς καμία απολύτως διαφοροποίηση από τη Λατινική Αμερική και τη Ρωσία μέχρι τις Τίγρεις της Ανατολικής Ασίας μέχρι την Κορέα. Η επίθεση ξεκινά πάντα εναντίον του καθολικού χαρακτήρα της δημόσιας υγείας και συνεχίζεται με την προσπάθεια ιδιωτικοποιήσεις των δομών υγείας και ασφάλισης. Το τρίτο βήμα είναι η συγκέντρωση όλων των κλάδων περίθαλψης σε ένα σύστημα σαν τον ΕΟΠΠΥ το οποίο στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων χρεοκοπούσε σε διάστημα έξι μηνών έως δύο χρόνων.


Τα αποτελέσματα αυτής της συνταγής ήταν πάντα το ίδιο μοτίβο θανάτου για δεκάδες χιλιάδες πολίτες. Ένας από τους ανθρώπους που κατέγραψαν αυτό το μοτίβο είναι και ο καθηγητής Ντέιβιντ Στάκλερ, συγγραφέας του βιβλίου Body Economic που συνοδεύεται από τον χαρακτηριστικό υπότιτλο «Γιατί η λιτότητα σκοτώνει». Ταξιδεύοντας σε δεκάδες χώρες από όπου πέρασε το ΔΝΤ, η παγκόσμια τράπεζα και πιο πρόσφατα η ΕΕ ο Στάκλερ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο θάνατος εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων στις χώρες που αντιμετωπίζουν κρίσεις δημοσίου χρέους είναι μια συνειδητή πολιτική επιλογή των κυβερνώντων, οι οποίοι προτιμούν να εξοφλούν τα χρέη τους σε ξένες τράπεζες θυσιάζοντας τον πληθυσμό. Στα δικαστήρια του μέλλοντος θα μπορεί να τεκμηριωθεί πολύ εύκολα ότι δεκάδες υπουργοί υγείας είχαν στα χέρια τους συγκεκριμένες μελέτες για τις επιπτώσεις της πολιτικής λιτότητας στα επίπεδα θνησιμότητας αλλά έβαλαν την υπογραφή τους για να πεθάνουν χιλιάδες συμπολίτες τους.

Μια αντίστοιχη έρευνα με του Στάκλερ έχει πραγματοποιήσει στην Ελλάδα και ο κ.Γιώργος Νικολαϊδης. Το Δεκέμβριο του 2011 παρουσίασε σε συνέδριο της εθνικής σχολής δημόσιας υγείας (παρουσία του τότε γενικού γραμματέα του υπουργείου υγείας Ν.Πολύζου) σειρά τρομακτικών προβλέψεων οι οποίες επιβεβαιώθηκαν μιας προς μια.

«Σε πρώτη φάση» εξηγεί στο Unfollow «oι επιστήμονες μπορούσαν να προβλέψουν ότι θα αυξάνονταν οι αυτοκτονίες, οι ανθρωποκτονίες και τα νοσήματα που σχετίζονται με κατάχρηση αλκοόλ και ουσιών. Η αμέσως επόμενη φάση περιλαμβάνει την επανεμφάνιση λοιμωδών νοσημάτων που είχαν ξεχαστεί στην ελληνική κοινωνία όπως η φυματίωση». Η κατάσταση στο συγκεκριμένο τομέα ενδέχεται να επιδεινωθεί ραγδαία όσο περιορίζεται ο εμβολιασμός των παιδιών – που ξεκίνησε από ειδικές ομάδες του πληθυσμού αλλά επεκτείνεται απειλητικά.

Το πιο τρομακτικό, όμως, σύμφωνα με τον Νικολαϊδη είναι η παιδική θνησιμότητα η οποία, όπως είχε προβλεφθεί, άρχισε να αυξάνεται από πέρυσι – για πρώτη φορά από το 1950. Ο κύκλος λοιπόν αυτών των προβλέψεων επιβεβαιώθηκε με τρομακτική ακρίβεια μέχρι το 2013 ακόμη όμως δεν έχουμε δει τις πραγματικές επιπτώσεις της νεοφιλελεύθερης πολιτικής λιτότητας στη θνησιμότητα του πληθυσμού. «Σε λίγα χρόνια θα δούμε το δεύτερο κύμα που θα είναι πολύ πιο μαζικό και θα επηρεάσει άμεσα το προσδόκιμο επιβίωσης» εξηγεί ο συνομιλητής μας επισημαίνοντας ότι «σε λίγα χρόνια αναμένονται χιλιάδες νέα περιστατικά στεφανιαίας νόσου και αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων. Καθώς οι συγκεκριμένες ασθένειες αποτελούν την υπ’αριθμό ένα αιτία θανάτου στις αναπτυγμένες χώρες, ακόμη και μια «μικρή» αύξηση της τάξης του 2 έως 5% θα σημαίνει τεράστιο αριθμό θανάτων. «Στην επόμενη πενταετία θα ζήσουμε μια εκατόμβη νεκρών συνανθρώπων μας κυρίως άντρες παραγωγικής ηλικίας από 45-64». Αμέσως μετά, πιθανότατα από το 2020, θα έχει έρθει η σειρά του καρκίνου να χτυπήσει την πόρτα μας καθώς οι κακοήθεις νεοπλασίες έχουν μεγαλύτερο «χρόνο επώασης»

Το τελευταίο στάδιο μαζί με τον καρκίνο είναι το μεταβολικό σύνδρομο (παχυσαρκία, υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης) – όλα τα προβλήματα δηλαδή που τις τελευταίες δεκαετίες αποτελούν τα «νοσήματα των φτωχών».Η απάντηση των κυβερνώντων στην κατηγορία ότι γνωρίζουν με κάθε λεπτομέρεια ότι η πολιτική τους σκοτώνει ανθρώπους θα μπορούσε να συνοψιστεί στην αγγλική έκφραση shit happens ή αυτά συμβαίνουν. Αφού η νεοφιλελεύθερη πολιτική λιτότητας παρουσιάζεται σαν μονόδρομος η ραγδαία αύξηση της θνησιμότητας είναι η απαραίτητη παράπλευρη απώλεια στην διαδικασία «εξυγίανσης» της οικονομίας Ακόμη και αυτή η κυνική διατύπωση όμως αποτελεί ένα τεράστια ψέμα καθώς όπως αποδεικνύει ο Ντέιβιτν Στάκλερ του σε αρκετές περιπτώσεις μια περίοδος ύφεσης μπορεί να συνοδευτεί ακόμη και από βελτίωση τυς υγείας του πληθυσμού.

Στο βιβλίο του ο Στάκλερ αντιπαραθέτει στην περίπτωση της Ελλάδας την ιστορία της Ισλανδίας η οποία αναλογικά με τον πληθυσμό της βρέθηκε αντιμέτωπη με την μεγαλύτερη τραπεζική κρίση στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Οι φιλοευρωπαιστές στο Ρέικιβαικ πίστευαν τότε ότι δυο ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της οικονομίας και του συστήματος υγείας θα έφερναν την καταστροφή. Συγκεκριμένα, καθώς η χώρα δεν ανήκε στην ευρωζώνη το ενδεχόμενο μεγάλης υποτίμησης του εθνικύ νομίσματος, που θα έδινε μια ανάσα στην εθνική οικονομία, θα καθιστούσε απαγορευτική την εισαγωγή φαρμάκων. Με δεδομένη την αδυναμία της χώρας να παράξει ακόμη και τα στοιχειώδη σκευάσματα αρκετοί προέβλεπαν έναν αρμαγεδώνα στο χώρο της υγείας.

Παράλληλα, το γεγονός ότι το σύνολο του συστήματος υγείας βρισκόταν υπό δημόσιο έλεγχο θα οδηγούσε σε κατάρρευση καθώς ο δημόσιος τομέας δεν θα ήταν σε θέση να ανταποκριθεί λόγω του τεράστιου χρέους.

Όταν η κυβέρνηση του Ρείκιαβικ προσέφυγε στο ΔΝΤ, το ταμείο ζητούσε μείωση των δαπανών υγείας κατά 30% και σταδιακή ιδιωτικοποίηση του κλάδου. Ουσιαστικά εφάρμοζε χωρίς την παραμικρή αλλαγή το σχέδιο που επιβάλλει σε όλες τις χώρες αδιαφορώντας για τις ιδιαιτερότητες κάθε οικονομίας. Μόνο που στην Ισλανδία συνέβη κάτι αναπάντεχο. Ο υπουργός υγείας, γνωρίζοντας ότι η ακολουθούμενη πολιτική θα μετριόταν σε εκατοντάδες ή χιλιάδες ανθρώπινες ζωές υπέβαλε την παραίτησή του αρνούμενος να συνυπογράψει μια ακόμη γενοκτονία. Και ο υποψήφιος διάδοχός του όμως δεν φαίνεται να είχε διαφορετική άποψη. «Ξέρετε ποια είναι η διαφορά ανάμεσα σε ένα βαμπίρ και στο ΔΝΤ;» συνήθιζε να ρωτά στους συναδέλφους του: «Το πρώτο, τουλάχιστον, σταματά να σου πίνει το αίμα όταν πεθάνεις».

Προκειμένου να ξεπουλήσει το σύστημα υγείας το ΔΝΤ «πείραξε» και πάλι τα στοιχεία των λεγόμενων «πολλαπλασιαστών» θέλοντας να αποκρύψει ότι οι δημόσιες επενδύσεις στην υγεία (όπως και στην παιδεία) προσφέρουν άμεσα οφέλη για την ανάκαμψη της οικονομίας: βραχυπρόθεσμα από την μείωση της ανεργίας σε δασκάλους και ιατρικό προσωπικό και μακροπρόθεσμα γιατί βελτιώνουν την ποιότητα του εργατικού δυναμικού.

Χάρη στις μαχητικές κινητοποιήσεις των εργαζομένων η κυβέρνηση αναγκάστηκε τελικά να προχωρήσει σε στάση πληρωμών, εθνικοποίηση τραπεζών και υποτίμηση του εθνικού νομίσματος προσφέροντας άμεση ανάκαμψη στην οικονομία. Το μυστικό όμως δεν βρισκόταν μόνο σε αυτά τα γενικά μέτρα. Όπως μας εξηγούσε ο Γιώργος Νικολαϊδης ο νέος υπουργός υγείας κάλεσε ερευνητές από τη Φινλανδία και τη Σουηδία, που είχαν αντιμετωπίσει παρόμοιες οικονομικές κρίσεις και εκπόνησε ένα πρόγραμμα αύξησης των δημοσίων επενδύσεων στην υγεία, κυρίως για τα παιδιά. Παράλληλα το σύνολο των δαπανών κοινωνικής πρόνοιας αυξήθηκε από τις 280 εκατομμύρια κορόνες ( 2.2 δις ευρώ) στα 379.

Το αποτέλεσμα ήταν ότι στην Ισλανδία, σε αντίθεση με το σύνολο σχεδόν των ευρωπαϊκών χωρών σημειώθηκε μείωση της θνησιμότητας. Η Ισλανδία αποτελεί σήμερα ίσως τη μοναδική χώρα η οποία εν μέσω μια κολοσσιαίας τραπεζικής κρίσης δεν κατέγραψε αύξηση των αυτοκτονιών και των καρδιοαγγειακών παθήσεων. Σε αντίθεση με τη Ρωσία, όπου ο τερματισμός της καθολικής δωρεάν υγείας προκάλεσε μείωση του προσδόκιμου ζωής κατά 10 χρόνια κάθε Ισλανδός πολίτης είχε πρόσβαση σε δωρεάν περίθαλψη.

Προς στιγμήν ο Ντέιβιντ Στάκλερ πανικοβλήθηκε, συνειδητοποιώντας ότι υπάρχει αύξηση των αναπνευστικών προβλημάτων, τα οποία θα μπορούσαν να είναι αποτέλεσμα του καπνίσματος στο οποίο οδηγεί το Στρες. Μην φοβάσαι, του είπαν οι ισλανδοί συνάδελφοί του, χτυπώντας τον ελαφρά στην πλάτη απλώς εξερράγη το ηφαίστειο Εϊγιαφιατλαγιοκούτλ. Ένα χρόνο αργότερα οι Ισλανδοί είχαν καταλάβει και πάλι την πρώτη θέση στην παγκόσμια «κατάταξη ευτυχίας» του ΟΗΕ με το μεγαλύτερο ποσοστό «Ακαθάριστης Εθνικής Ευτυχίας».

Η Ισλανδία δεν είναι τυχαίο παράδειγμα. Καθώς έχει ομοιογενή πληθυσμό με σταθερές διατροφικές συνήθειες και κοινό σύστημα υγείας για όλους, αποτελεί το ιδανικό πειραματικό εργαστήριο για τη μελέτη των επιπτώσεων της ύφεσης στην υγεία του πληθυσμού. Οι επιστήμονες μπορούν δηλαδή να διαπιστώσουν πολύ πιο γρήγορα και με μεγαλύτερη καθαρότητα ποια είναι η επίπτωση κάθε πολιτικής απόφασης στη θνησιμότητα του πληθυσμού.

Αυτό που ελάχιστοι όμως είχαν καταφέρει να προβλέψουν ήταν ότι ένας από τους παράγοντες που βελτίωσαν τις συνθήκες ζωής και το επίπεδο υγείας των πολιτών ήταν και η συμμετοχή τους στις μαζικές διαδηλώσεις εναντίον της λιτότητας. Όπως μας εξηγούσε ο κ.Νικολαϊδης, στις κινητοποιήσεις συμμετείχε περίπου το 10% του πληθυσμού, σαν να πέρασαν δηλαδή από το Σύνταγμα πάνω από ένα εκατομμύριο διαδηλωτές. Όπως τεκμηρίωσε αργότερα και η έγκριτη επιθεώρηση υγείας Lancet αυτή η πανκοινωνική συμμετοχή βοήθησε ώστε να μην αφομοιώσει ο καθένας ατομικά το στρες γεγονός που προκαλεί τις περισσότερες θανατηφόρες ασθένειες που παρατηρούνται σε καιρούς κρίσης.

Οι μαζικές διαδηλώσεις στην Ισλανδία έσωσαν κυριολεκτικά ζωές τη στιγμή που στην Ελλάδα διαδοχικές κυβερνήσεις έβαλαν την υπογραφή τους για το βέβαιο θάνατο χιλιάδων συνανθρώπων μας.

Άρης Χατζηστεφάνου
Unfollow Οκτώβριος 2013

Πηγή: http://anemosantistasis.blogspot.com/

Εξόρυξη χρυσού; Γιατί όχι;

Καλλιτέχνες της Κόστα Ρίκα ενώνουν τις φωνές τους κατά των μεταλλείων χρυσού στη χώρα τους, και μεταδίδουν στη δική μας ένα μήνυμα επίκαιρο όσο ποτέ.
Πείτε όχι στα μεταλλεία των Σκουριούν. Αλληλεγγύη στον αγώνα των κατοίκων.

ΔΉΘΕΝ: Πολιτική και Φιλοσοφία στον Γκράμσι

ΔΉΘΕΝ: Πολιτική και Φιλοσοφία στον Γκράμσι: Πολιτική και Φιλοσοφία στον Γκράμσι ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ Politiko-Kafeneio.gr Ακόμα και αν δεν ολοκληρώσει κανείς το διάβασμα το...

"when you stop fighting you end up begging"

 "when you stop fighting you end up begging".

Ένας ελεύθερος κόσμος [ελληνικοί υπότιτλοι]

Ένας ελεύθερος κόσμος
Αυθεντικός τίτλος: It’s a free world
Σκηνοθεσία: Ken Loach
Έτος παραγωγής : 2007
Διάρκεια: 93′
Παίζουν:
Kierston Wareing
Juliet Ellis
Leslaw Zurek

Υπόθεση:
Η Άντζι απολύεται από μια εταιρεία στρατολόγησης φτηνών εργαζομένων από ανατολικές χώρες. Είναι Αγγλίδα, κόρη λιμενεργάτη, και το λέει η καρδιά της. Είναι όμως και χωρισμένη μητέρα ενός 10χρονου παιδιού με χρέη σε κάρτες και δάνεια που τρέχουν. Μαζί με τη συγκάτοικό της, Ρόουζ, αποφασίζουν να γίνουν αφεντικά του εαυτού τους. Στήνουν ένα παράνομο γραφείο ανεύρεσης εργασίας, το οποίο στρατολογεί φτηνούς και βολικούς μετανάστες — εργάτες σε εταιρείες με μεροκάματα πείνας . Σε αντάλλαγμα για αυτές τις “υπηρεσίες” κρατούν ένα μέρος από την αμοιβή των εργατών.
Σε μια διαρκώς πιο ανταγωνιστική κοινωνία-ζούγκλα, όπου η επιβίωση προϋποθέτει έναν αδιάκοπο μοναχικό αγώνα κατά πάντων, η ηρωίδα προσπαθεί να βρει τη θέση της στη βρετανική κοινωνία «κλοτσώντας και σκουντώντας». Αλλά με τι κόστος;
*Η ταινία, λόγω του θέματός της και της πολιτικής της ματιάς, δε βρήκε διανομή στην Αγγλία και βγήκε κατ’ ευθείαν σε dvd!
noumero 11

«Ξανθoί άγγελοι», βαλκανικά παράσιτα και queer προλεταριακότητες

του Άκη Γαβριηλίδη

Στα λατινικά, η λέξη proles/ proletis σημαίνει «τέκνο, απόγονος».
Στην αρχαία Ρώμη, η λέξη αυτή αποτέλεσε τη ρίζα για έναν άλλο όρο που έμελλε να διαγράψει μακροχρόνια καριέρα στο ευρωπαϊκό λεξιλόγιο των κοινωνικών και πολιτικών θεσμών. Στη δημοκρατία [respublica], και μετέπειτα στην αυτοκρατορία, proletarii αποκαλούνταν οι πολίτες οι οποίοι δεν είχαν καμία φορολογήσιμη περιουσία και, έτσι, το μόνο που μπορούσαν να εισφέρουν στην πολιτεία ήταν να γεννήσουν απογόνους.
Οι πολίτες αυτοί συνιστούσαν χωριστή κατηγορία φορολογουμένων. Το ομώνυμο λήμμα τής wikipedia αρχίζει ως εξής:

Η προέλευση του ονόματος συνδέεται μάλλον με την απογραφή, την οποία πραγματοποιούσαν κάθε πέντε χρόνια οι ρωμαϊκές αρχές προκειμένου να συντάξουν ένα μητρώο των πολιτών και της περιουσίας τους, από το οποίο θα καθορίζονταν οι στρατιωτικές υποχρεώσεις και τα δικαιώματα ψήφου που τους αναλογούσαν. Για πολίτες, των οποίων η περιουσία (…) βρισκόταν κάτω από το χαμηλότερο όριο για τη στρατιωτική θητεία, αντί για την περιουσία καταχωρίζονταν στη μερίδα τους τα παιδιά τους· εξ ου και το όνομα proletarius, «αυτός που παράγει απογόνους». Η μόνη συμβολή τού proletarius στη ρωμαϊκή κοινωνία θεωρούνταν η ικανότητά του να ανατρέφει παιδιά, μελλοντικούς Ρωμαίους πολίτες οι οποίοι θα μπορούσαν να αποικίσουν τις νέες περιοχές που κατακτούσε η Ρωμαϊκή Δημοκρατία και αργότερα η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.

Ήδη εξ αρχής, λοιπόν, ο συγκεκριμένος όρος είχε χαρακτήρα βιοπολιτικό, καθώς παρήχθη στο πλαίσιο διοικητικών πρακτικών ελέγχου, ταξινόμησης και αξιοποίησης των πληθυσμών (απογραφή/ φορολογία/ στρατολόγηση/ αποικισμός).
Κατά τις πολιτικές και κοινωνικές ανακατατάξεις που οδήγησαν στη συγκρότηση του έθνους-κράτους, ο όρος επανέρχεται ως εργαλείο της εξουσίας για την ταξινόμηση των πληθυσμών, ενώ, βαθμιαία, οι ίδιοι οι πληθυσμοί τούς οποίους αφορά αρχίζουν να οικειοποιούνται με τη σειρά τους τον όρο και να τον χρησιμοποιούν αυτοί ως στοιχείο ταύτισης και υπερηφάνειας.
Τόσο στη μία, όσο και στην άλλη περίπτωση, ο βιοπολιτικός καθορισμός του όρου, η κυριολεκτική του σύνδεση με τον έλεγχο της τεκνογονίας, τείνει να ξεχνιέται –ίσως παράλληλα με τη σχετική έκλειψη της λατινικής γλώσσας και ετυμολογίας από τη μνήμη των ευρωπαϊκών λαών. Η απώθηση αυτή ίσως ήταν ένας από τους λόγους –ή τα συμπτώματα- μίας σχετικής αποσύνδεσης, ενός «διαζυγίου» ανάμεσα στο εργατικό και το γυναικείο κίνημα· με αυτήν συνδέεται η ανάδειξη του ζητήματος της «οικονομικής εκμετάλλευσης» ως διακριτού και πρωτεύοντος σε σχέση με το «μερικό» ζήτημα της οργάνωσης της σεξουαλικότητας.
Όπως παρατηρούν εύστοχα οι ιστορικοί Πήτερ Λάινμπω και Μάρκους Ρέντικερ στο βιβλίο τους για την «Ύδρα με τα πολλά κεφάλια», η ανάδυση του όρου στις νεότερες, εθνικές ευρωπαϊκές γλώσσες συνδέθηκε με μία νέα άρθρωση της εργασίας και της τεκνογονίας -ή της τεκνογονίας ως (μη) εργασίας των γυναικών:

Η ελευθερία για τον «Άγγλο που γεννιέται ελεύθερος» βασιζόταν στον τοκετό, αλλά η τεκνογονία θεωρούνταν ταυτόχρονα τερατώδης, μεταιχμιακή και διαβολική. Κατά την περίοδο αυτή [τα μέσα του 17ου αιώνα] εισήλθε ο όρος προλεταριάτο στο αγγλικό λεξιλόγιο· η είσοδός του ήταν λόγια, με την έννοια ότι οι κλασικοί φιλόλογοι τον δανείστηκαν από την οργάνωση της ρωμαϊκής πολιτείας επί Σερβίου. Αυτή που έμεινε ήταν η μειωτική του σημασία -εκείνη που αναφέρεται στα μέλη της φτωχότερης τάξης, τους κατώτερους και χυδαίους- αλλά η αρχική του έννοια είχε μια ακριβέστερη σημασία, ήτοι «υποκείμενα πολλαπλασιασμού και παραγωγής γόνων» (1609), «περιορισμένοι αποκλειστικά στο να γεννάνε παιδιά» (1610), ή, όπως εξήγησε ο Τζέιμς Χάρριγκτον στο έργο του Oceana (1658), «τέτοιοι ώστε, λόγω της φτώχειας τους, δεν συνέβαλλαν τίποτε στην Κοινοπολιτεία παρά μόνο παιδιά». Έτσι, αντανακλά την απαξίωση της αναπαραγωγικής εργασίας των γυναικών. Η καθιέρωση του όρου ανήκει στην εποχή κατά την οποία καίγανε τις μάγισσες. Η γέννηση του καπιταλισμού, βασισμένη καθώς ήταν στην εκμετάλλευση απλήρωτης εργασίας, απαιτούσε έλεγχο ακόμη και πάνω στην ανθρώπινη τεκνογονία[1].

Το σκεπτικό με το οποίο οι ελληνικές αρχές απήγαγαν το ξανθό κοριτσάκι από τους οικείους του στα Φάρσαλα και απήγγειλαν εις βάρος τους κατηγορίες για «απαγωγή ανηλίκου», ήταν η ρατσιστική αρχή κατάταξης των πληθυσμών με βάση την εμφάνιση: η λευκότητα δεν μπορεί να γεννιέται από «μαύρους» πληθυσμούς. Όταν προκύπτει κάποια τέτοια περίπτωση, κάτι ύποπτο και τερατώδες συμβαίνει.
Αυτή η κρατική δυσανεξία απέναντι στην ανάμιξη, απέναντι στη «λερναία», άναρχη συνύπαρξη πραγμάτων που πρέπει να μένουν διαχωρισμένα, μας δείχνει ότι η παραδοσιακή αυτοκρατορική/ αποικιακή ιεράρχηση των proletarii στην τελευταία βαθμίδα της κατάταξης ζει και βασιλεύει.
Μας δείχνει όμως, εξ αντιδιαστολής, και κάτι ακόμα. Ότι στις προλεταριακές πρακτικές, περισσότερο από τη συνειδητή υιοθέτηση της προλεταριακότητας ως πηγής πολιτικής υποκειμενοποίησης και οργάνωσης, επιβιώνει η μνήμη της επιθυμίας εξόδου από την αυτοκρατορική κατάταξη σε αυτήν. Ή, πράγμα που είναι το ίδιο με άλλα λόγια, η μνήμη της αξιοποίησης των ίδιων των μηχανισμών πληθυσμιακής ταξινόμησης στην κατεύθυνση της εξουδετέρωσης και της υπονόμευσής τους. Ένα στοιχείο χαρακτηριστικά queer.
Στο λόγο του ελληνικού κράτους (καθώς και του λαού του –αν έχει κάποιο νόημα να κάνουμε τη διάκριση αυτή) γύρω από το περιστατικό, είναι φανερό ότι το άγχος τους από την ανεύρεση ενός ξανθού παιδιού μεταξύ των Ρομά συνδέεται με αυτή την κατάργηση των ορίων, με την πληθωρική δήλωση πολλών ταυτοτήτων που ισοδυναμεί με αναίρεση της έννοιας της ταυτότητας και έτσι οδηγεί στο μπλοκάρισμα της ληξιαρχικής καταγραφής.
Π.χ.:

Η γυναίκα που συνελήφθη για την υπόθεση της μικρής Μαρίας στα Φάρσαλα εισέπραττε επίδομα από τον ΟΓΑ, ως πολύτεκνη, αρχικά από το 1996, όταν είχε εμφανιστεί με το όνομα Σαλή.

Άλλη αίτηση είχε γίνει το 1997 και μία ακόμα το 2013. Κάθε φορά η «μητέρα» της Μαρίας παρουσίαζε διαφορετικό αριθμό παιδιών, όπως και διαφορετικό όνομα, αφού για τη λήψη δύο εκ των τριών επιδομάτων δήλωσε το επώνυμο Δημοπούλου.

Αυτό το μπλοκάρισμα της κρατικής διαχείρισης των πληθυσμών δεν έχει φυσικά μόνο «ταυτοτικό» ή «διοικητικό» χαρακτήρα, δεν αφορά κάποιο «εποικοδόμημα», αλλά έχει άμεσα οικονομικές συνέπειες, όπως δείχνει ήδη ο τίτλος του παραπάνω δημοσιεύματος: «Ο ΟΓΑ εντόπισε φάμπρικα επιδομάτων από τη ‘μητέρα’ της Μαρίας» (ΑΝΤ1, 22 Οκτωβρίου 2013).
Ο λόγος αυτός φυσικά συνιστά άλλη μια παραλλαγή του γνωστού θέματος περί «κατάχρησης της γενναιοδωρίας του έθνους [ή/ και] κράτους», το οποίο χρησιμοποιήθηκε και χρησιμοποιείται ενάντια στους μετανάστες, στους δημόσιους υπαλλήλους, στις γυναίκες που συνταξιοδοτούνται πρόωρα, στους τυφλούς της Ζακύνθου, στους τεμπέληδες νοτιοευρωπαίους … Κατηγορίες στις οποίες αποδίδεται με απαρέγκλιτη σταθερότητα η ιδιότητα του παρασίτου.
Όπως μας έδειξε μεταξύ άλλων ο Μισέλ Σερ, παρά-σιτος κατά κυριολεξία είναι αυτός που τρέφεται δίπλα, αλλά μεταφορικά παράσιτο αποκαλείται επίσης ο θόρυβος με την έννοια της πληροφορικής και των τεχνολογιών της επικοινωνίας –δηλ. η μετάδοση περισσότερων μηνυμάτων απ’ όσα αναμένει και απ’ όσα μπορεί να κατανοήσει και να διαχειριστεί το σύστημα, η οποία δεν το αφήνει να είναι τέλειο, να «κλείνει». Μια ραδιοφωνική εκπομπή που δεν μπορούμε να «πιάσουμε» καλά είναι μια εκπομπή με παράσιτα.
Η παρασιτική λειτουργία, με αυτές τις έννοιες, έρχεται πριν από την «κανονική», εύρυθμη, ισότιμη εμπορική συναλλαγή.

Μερικές φορές, ένα έμβιο ον στοιχειώνει ένα άλλο έμβιο ον και απομυζά τα προς το ζην, τροφή και θερμότητα, μέσα στον οργανισμό του ξενιστή του, που του δίνει ένα κομμάτι του εαυτού του, μέχρι θανάτου μερικές φορές. Το παράσιτο έρχεται πριν από τον συνδαιτυμόνα, ο οποίος προσφέρει στον άλλο κάποιο πλεονέκτημα σε ανταπόδοση: μία συμβίωση υπό όρους ανταλλαγής, ήδη πιο πολύπλοκη (Michel Serres, Το παράσιτο, Σμίλη, Αθήνα 2009, σ. 12).

Αυτό, πάντοτε κατά τον Σερ, συμβαίνει κατεξοχήν με την τεκνογονία:

Μήπως δεν έχουμε διαμείνει στο στήθος της μητέρας μας αφού είχαμε αρχικά τραφεί με το αίμα της; Μήπως η γέννησή μας δεν μπορεί να αναχθεί στην αποβολή ενός ξένου οργανισμού που ο θηλυκός ξενιστής δεν μπορεί πλέον να τον υπομείνει, αφότου παρήλθε ο καιρός της δωρεάς; Τις περισσότερες φορές, ό,τι έχουμε πάρει από τους γονείς μας το δίνουμε στα παιδιά μας: ξενιστές των παιδιών μας, παράσιτα των γονέων μας. Η πρώτη μορφή κτηνοτροφίας, ο απογαλακτισμός, η γένεση του οίκου … κοντολογίς, η εκπαίδευσή μας δεν έχει σκοπό άραγε να μας κάνει να γίνουμε παράγοντες ανταλλαγής και να αποκοπούμε λίγο λίγο από τα αρχέγονα παρασιτικά μας ήθη; (ό.π. σ. 12-13· η υπογράμμιση στο πρωτότυπο).

Η «μηχανή» την οποία είχανε στήσει οι σκουρόχρωμοι προλετάριοι των Φαρσάλων, και την οποία σκανδαλισμένο το κρατικό ειδησεογραφικό σάιτ ωθήθηκε αυθόρμητα να περιγράψει με μία πολύ δηλωτική μεταφορά από την εποχή του βιομηχανικού καπιταλισμού: φάμπρικα, είναι ακριβώς μία τέτοια (μετα)νεωτερική χρήση των «αρχέγονων παρασιτικών μας ηθών». Είναι δηλαδή μία πολεμική μηχανή που επικάθεται πάνω στη λειτουργία του οίκου, της οικο-νομίας και της ανταλλαγής, και τις εκτρέπει από τους σκοπούς τους.
Τις εκτρέπει, χωρίς όμως να τις παραβιάζει.
Νομίζω ότι το σκάνδαλο και η ενόχληση που προκαλεί η πρακτική των συγκεκριμένων προλεταρίων δεν οφείλεται τόσο στην «εμπορευματοποίηση της τεκνογονίας». Αυτός/ -ή που εισπράττει επιδόματα επειδή γέννησε πολλά παιδιά, ας πούμε Χ ευρώ το κεφάλι, δεν εμπορευματοποιεί τη σεξουαλικότητα περισσότερο από εκείνον που υπόσχεται και καταβάλλει αυτά τα επιδόματα. Η πρώτη εμπορευματοποίηση έχει ως αιτία και προϋπόθεση τη δεύτερη. Όσο για την υπόνοια είσπραξης αμοιβών από αδήλωτες υιοθεσίες, αυτή μπορεί να σκανδαλίσει μόνο όσους δεν γνωρίζουν πώς γίνονται οι «κανονικές», δεδηλωμένες υιοθεσίες: και εκεί, στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων οι θετοί γονείς καταβάλλουν επίσης ένα ποσό στους φυσικούς. Η βασική διαφορά είναι ότι στη μία περίπτωση οι θετοί γονείς επιλέγονται από επιτροπές γιατρών, νομικών και παπάδων, ενώ στην άλλη «αυθόρμητα» και άτυπα. Από την «αγορά», θα μπορούσε να πει κανείς. Και στην άλλη περίπτωση όμως αγοραπωλησία συντελείται, όχι δωρεά.
Αυτό λοιπόν που σκανδαλίζει στην πρακτική των «επικίνδυνων τάξεων» είναι ότι οι σύγχρονοι προλετάριοι αρνούνται να εγγράφονται τα τέκνα τους ως οφειλή προς το έθνος κράτος, και αξιώνουν από το έθνος κράτος να εκ-πληρώσει τη δέσμευση που το ίδιο ανέλαβε απέναντί τους· να χρησιμοποιήσουν τους proletes, τους απογόνους τους, ως «στοιχείο του ενεργητικού». Ή –ακόμα χειρότερα- τους απογόνους άλλων, μη προλεταρίων, ή απογόνους για τους οποίους κανείς δεν ξέρει με βεβαιότητα πώς προέκυψαν και από πού κατάγονται.
Με άλλα λόγια, η ενόχληση προέρχεται από αυτή την πολεμική μηχανή που εκτρέπει την ετεροκανονική λειτουργία τόσο της συγκρότησης και της ληξιαρχικής καταγραφής υποκειμένων, όσο και των οικονομικών συναλλαγών που βασίζονται σε αυτές και δεν μπορούν να υπάρξουν χωρίς αυτές.
Μια δραστηριότητα που θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε και απλώς ως πολιτική –στο μέτρο που ως πολιτική νοούμε μια πρακτική διακοπής  και εξόδου από τις αστυνομικές-ληξιαρχικές κατανομές, περιλαμβανομένης και της κατανομής σε κοινωνικές τάξεις.

Η πολιτική είναι αυτό που διακόπτει το παιχνίδι των κοινωνιολογικών ταυτοτήτων. Το 19^ο αιώνα, οι επαναστάτες εργάτες των οποίων τα γραπτά μελέτησα έλεγαν:

«Δεν είμαστε τάξη».

Οι αστοί τούς προσδιόριζαν ως μια επικίνδυνη τάξη. Αλλά γι’ αυτούς, ο ταξικός αγώνας ήταν ο αγώνας για να μην αποτελούν πλέον τάξη, ο αγώνας για να βγουν από την τάξη και από τη θέση που προέβλεπε γι’ αυτούς η υπάρχουσα τάξη πραγμάτων …[2]

Για το λόγο αυτό, η περιπέτεια του ζεύγους των Ρομά είναι άξια της προσοχής μας όχι μόνο από νομική, αλλά και από πολιτική άποψη.
Καταρχάς, από τη στιγμή που ξεκαθάρισε το ζήτημα της πατρότητας για τη μικρή Μαρία, έγινε νομίζω φανερό ότι αυτός που είναι περισσότερο άξιος να χαρακτηριστεί απαγωγέας ανηλίκου είναι η ελληνική αστυνομία και το «Χαμόγελο του Παιδιού», όχι οι αποκαλούμενοι «θετοί» γονείς της –που υπήρξαν οι μόνοι πραγματικοί γονείς της. Γι’ αυτό θα πρέπει χωρίς καθυστέρηση να ζητήσουμε να αποφυλακιστούν και να αποσυρθεί η σχετική κατηγορία εις βάρος τους, καθώς και να επιστραφεί το κορίτσι υπό την επιμέλειά τους.
Πέραν τούτου, όμως, νομίζω ότι η πρακτική τους μας χρησιμεύει ως ένα πολύτιμο δίδαγμα-δείγμα της λειτουργίας του παρασίτου, και με τις δύο (ή περισσότερες) έννοιες του όρου. Μια λειτουργία η οποία μπορεί να μας βοηθήσει να σκεφτούμε καλύτερα τι να κάνουμε, ή να σκεφτούμε τι κάνουμε ήδη ώστε να το κάνουμε καλύτερα.

Κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες, οι επιστήμονες άρχισαν να θεωρούν τα παράσιτα και άλλους παθογενείς οργανισμούς, όχι απλά ως προβλήματα, αλλά ως δομικά στοιχεία οικοσυστημάτων. (…) Τα παράσιτα ανακατευθύνουν αγαθά, ενέργεια, ζωή, χρήματα και χρόνο με το να αναδιαπραγματεύονται αυτές τις σχέσεις. (…) διοχετεύουν «νόμιμες» ή «φυσικές» σχέσεις στους δικούς τους σκοπούς. Δεν αναδιανέμουν γιατί δεν τους ενδιαφέρει τι είναι δίκαιο. Αντί γι’ αυτό, ο παρασιτισμός συνδυάζει την κατάληψη και την παρεκτροπή∙ μας θυμίζει ότι υπάρχει μία τρίτη μορφή σχέσης που δεν αναφέρεται ούτε στη συμμετοχή και ούτε στην αποστασιοποίηση, ούτε στην εξάλειψη και ούτε στην αναδιανομή, αλλά στη χρήση για άλλο σκοπό[3].

---

[1] Peter Linebaugh & Marcus Rediker, The Many-Headed Hydra: Sailors, Slaves, Commoners, and the Hidden History of the Revolutionary Atlantic. Boston: Beacon Press, 2000, σ. 93.

[2] Jacques Rancière, «Le plaisir de la métamorphose politique», συνέντευξη (μαζί με την Judith Revel) στη Libération, 24 Μαΐου 2008. Η υπογράμμιση δική μου.

[3] Jeanette Samyn, «Αντι-αντι-παρασιτισμός».

 nomadicuniversality

Κατάσταση ομηρίας !!!

“  Η «δικτατορία των αγορών» και το φάντασμα του φασισμού δεν είναι σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά υπαρκτό τέρας, το οποίο δείχνει τα δόντια του και απειλεί με αφανισμό την Δημοκρατία. ”

Ότι και να ειπωθεί, ότι και να λεχθεί, αυτή η τραγική συγκυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου, δεν πρόκειται να… «πέσει» μόνη της. Βαδίζει στην «γραμμή» του Πορτογάλου πρωθυπουργού, Πέδρο Πάσος Κοέλιο, ο οποίος είχε πει πριν λίγο καιρό πως «Ότι και να γίνει, δεν αλλάζουμε πολιτική», λέγοντας ξεκάθαρα ότι το Μνημόνιο θα εφαρμοστεί με κάθε κόστος. Ακόμα κι αν αυτό έχει επιπτώσεις στην Δημοκρατία.

 Του Κώστα Καπνίση

Τον τελευταίο καιρό συμβαίνουν κυριολεκτικά απίστευτα πράγματα στην Ελλάδα. Οι συγκυβερνώντες αλληλοϋβρίζονται και ταυτόχρονα υβρίζουν μαζί την αξιωματική αντιπολίτευση με την κοινωνία να παρατηρεί αποσβολωμένη το σόου. Πρόκειται για ένα κακόγουστο σόου τύπου εκπομπών ριάλιτι και άλλων «trash» εκπομπών. Ο βόρβορος των κομμάτων – απομειναριών του χθες, έχει βγει στην επιφάνεια και δηλητηριάζει τις ψυχές του ελληνικού λαού.

Αυτή η κυβέρνηση, αποδεικνύει με τον χειρότερο δυνατό τρόπο, ότι δεν είναι απλώς αποτυχημένη, αλλά επικίνδυνη. Και είναι επικίνδυνη γιατί παρόλο που δεν έχει καμιά συνοχή, συνεχίζει να πορεύεται τον ίδιο δρόμο καταστροφής και ισοπέδωσης της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας, γιατί πρέπει να παραμείνει με κάθε τρόπο στην εξουσία. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η εθελόδουλη κυβέρνηση έχει να ασχοληθεί με τα πρόσθετα μέτρα, ύψους δύο δισεκ. ευρώ, τα οποία η τρόικα απαιτεί να εφαρμοστούν μέσα στο 2014.

Βγήκε λοιπόν ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας, έκανε ένα μπαράζ δηλώσεων, συνεχίζει να προκαλεί, αλλά εξακολουθεί να παραμένει στη θέση του. Την ίδια στιγμή, για κάποιον που θέλει να εξετάσει το πράγμα λίγο πιο πονηρά, οι δηλώσεις Τζιτζικώστα, έδωσαν το «δικαίωμα» ή ακριβέστερα την καλύτερη δυνατή δικαιολογία να μην εμφανιστούν το τελευταίο τριήμερο και να μην παραστούν στην παρέλαση της Θεσσαλονίκης για την 28η Οκτωβρίου. Για άλλη μια φορά δηλαδή, χρησιμοποιήθηκε η Χρυσή Αυγή, για να καλύψει την επικαιρότητα. Η κυβέρνηση Σαμαρά άλλωστε, προσπαθεί αγωνιωδώς να βρει ένα επικοινωνιακό τέχνασμα, ώστε να μπορέσει να πει το μεγάλο «ΝΑΙ», στα μέτρα της τρόικα.

Την ίδια στιγμή, η Άνγκελα Μέρκελ, στην Γερμανία, προσπαθεί να κάνει το «colpo grosso», ρίχνοντας άδεια δίχτυα στην Ευρώπη, ελπίζοντας ότι θα τα σηκώσει γεμάτα. Σύμφωνα και με την εφημερίδα «Έθνος», η Γερμανίδα καγκελάριος, βλέπει την Ευρώπη σε πλήρη αποσύνθεση με τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να μην τολμούν να της πουν έστω «καλημέρα», χωρίς την έγκρισή της. Πόσο μάλλον να της αντισταθούν. Σε αυτά τα πλαίσια, η Άνγκελα Μέρκελ, θεωρεί ότι μπορεί να κινήσει τις διαδικασίες, οι οποίες θα επιτρέψουν στην Γερμανία να γίνει η απόλυτη κυρίαρχος στην Ευρώπη και με τον «νόμο». Όντας πανίσχυρη και έχοντας υποτάξει τις πολιτικές ηγεσίες της Ευρώπης, οι οποίες παριστάνουν ότι κυβερνούν, θα επιχειρήσει να προχωρήσει σε αναθεώρηση των ευρωπαϊκών συνθηκών, στην πλήρη υποταγή δια «ευρωπαϊκού νόμου» των εθνικών προϋπολογισμών της Ευρώπης στο διευθυντήριο των Βρυξελλών και της Φρανκφούρτης, αφαιρώντας και το τελευταίο εργαλείο για ανάκαμψη από τις ευρωπαϊκές οικονομίες. Θα αποφασίζουν για όλα οι Γερμανοί. Τόσο απλό.

Κι αν στην Ευρώπη, αυτά τα ντύνουν κάπως «πολιτισμένα», στην Ελλάδα έχουν καταρρεύσει μέχρι και τα προσχήματα ακολουθώντας ξεδιάντροπα και περνώντας το «μήνυμα» στον ελληνικό λαό ότι «Νόμος είναι το δίκιο της πολυχρονεμένης Μέρκελ». Χειρότερος ευτελισμός, δε θα μπορούσε να υπάρξει για την πάλαι ποτέ Ευρώπη των κοινών οραμάτων, για την Ευρώπη των λαών. Πρόκειται για μια αποδοχή της Ευρώπης της Μέρκελ, του Σόιμπλε, των αγορών και των τραπεζών – ζόμπι, οι οποίες απαιτούν (οποία καπιταλιστική ειρωνεία), να τις συντηρούν οι ευρωπαϊκοί λαοί. Αν αυτή η κατάσταση δεν αλλάξει μέσω των Ευρωεκλογών του 2014, τότε δικαίως κάποιοι εκφράζουν ανοικτά πλέον τον φόβο τους για πλήρη κατάρρευση της Ευρώπης με ανεξέλεγκτες και απρόβλεπτες συνέπειες.

Αυτό που θα γίνει, σύμφωνα με έρευνες που βλέπουν διαρκώς το φως της δημοσιότητας, είναι η αντίδραση των ευρωπαϊκών λαών. Η Μέρκελ και οι όμοιοί της το γνωρίζουν πολύ καλά αυτό. Για αυτό και προσπαθούν να «περάσουν» και να αρπάξουν τώρα ότι μπορούν από την Ευρώπη. Το κομβικό σημείο, για την συνεννόηση και για την οργανωμένη αντίδραση των ευρωπαϊκών λαών, μπροστά στα σκοτεινά σχέδια της Μέρκελ, τα οποία ξεκάθαρα «μυρίζουν» δεκαετία του 1930, βρίσκεται στα χέρια των δημοκρατικών και προοδευτικών πολιτικών δυνάμεων της Ευρώπης. Η «δικτατορία των αγορών» και το φάντασμα του φασισμού δεν είναι σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά υπαρκτό τέρας, το οποίο δείχνει τα δόντια του και απειλεί με αφανισμό την Δημοκρατία. Ώρα για εκλογή κανονικών πολιτικών κυβερνήσεων, μακριά από τις μαριονέτες…

paganeli

Χωρίς εικόνα η Ελλάδα στο εξωτερικό...

...χωρίς πλουραλισμό στο εσωτερικό...
Η αξιολόγηση των καταστροφών που προκάλεσε το πραξικοπηματικό λουκέτο στην ΕΡΤ έχει μια πλευρά, εξίσου σημαντική με την οικονομική, η οποία δεν μπορεί να κοστολογηθεί.
Γιατί σχετίζεται άμεσα με την επίθεση στη...
δημοκρατία και τον πλουραλισμό. Οι επιπτώσεις από την εξαφάνιση του τηλεοπτικού σήματος της ΕΡΤ στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως είναι ανυπολόγιστες σε αυτό το μη οικονομικό, επίπεδο.
Με το λουκέτο στην ΕΡΤ έκλεισε μια φωνή ενημέρωσης που λειτουργούσε στο ελεγχόμενο πλαίσιο τήρησης της πολιτικής πολυφωνίας για όλα τα πολιτικά κόμματα. Η έλλειψη ουδέτερης, αποστασιοποιημένης πληροφόρησης για τις πολιτικές εξελίξεις, ανεξάρτητα από τον κυβερνητικό έλεγχο που ασκούσε ο αρμόδιος υπουργός στις διοικήσεις της ΕΡΤ, είναι τεσσερισήμισι μήνες μετά το λουκέτο, κάτι παραπάνω από αποκαλυπτική. Στην ενημέρωση και πληροφόρηση κυριαρχούν τα συμφέροντα –πολιτικά και οικονομικά- των ιδιοκτητών τηλεοπτικών καναλιών ενώ απουσιάζει η πραγματική κοινωνική ειδησεογραφία. Από την εσωτερική πληροφόρηση εξαφανίστηκε πλήρως η φωνή της Εκκλησίας αλλά και ο Πολιτισμός με την κατάργηση των ραδιοφωνικών προγραμμάτων, όπως το Τρίτο Πρόγραμμα ή ο Κόσμος. Στο εξωτερικό η ελληνική φωνή έσβησε παντελώς. Στα καλωδιακά δίκτυα των χωρών της Ευρώπης, της Αμερικής ή της Αυστραλίας τη θέση της ΕΡΤ έσπευσαν να πάρουν είτε ιδιωτικά τηλεοπτικά κανάλια όπως ο ΑΝΤ1 ή τουρκικά όπως το  TRT στο Βέλγιο. Ελεύθερα χωρίς συνδρομή δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή η ελληνική γλώσσα πουθενά στον κόσμο, με εξαίρεση το πρόγραμμα του Euronews Greek που χρηματοδοτεί η Κομισιόν!
Στα σύνορα της χώρας στις παραμεθόριες περιοχές οι συχνότητες καταλήφθηκαν από τα ξένα τηλεοπτικά σήματα εξαιτίας της εξαφάνισης των σημάτων της ΕΡΤ. Οι γειτονικές χώρες, όπως η Τουρκία, η Βουλγαρία, η Ιταλία ή τα Σκόπια δεν χρειάστηκε να Κάνουν απολύτως τίποτε, τα έκανε όλα η ελληνική κυβέρνηση. Άφησε κενό το χώρο των συχνοτήτων με αποτέλεσμα να καλυφθεί από τα τηλεοπτικά δίκτυα των γειτονικών κρατών καθώς δεν υπάρχει το «εμπόδιο» της φωνής της ΕΡΤ.
Όλα τα παραπάνω είναι οι καταστροφές που δεν μπορεί να κοστολογήσει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης για να το προσφέρει στην τρόϊκα την οποία και χρησιμοποιεί ως «καραμέλα» για το λουκέτο στην ΕΡΤ στις 11 Ιουνίου. Είναι όμως καταστροφές που σχετίζονται με την καρδιά της καταπάτησης της δημοκρατίας, του πλουραλισμού και της ελευθεροτυπίας στην Ελλάδα.

typologies.gr