ΑΚΟΝΙΣΤΕ ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ, ΝΑ ΣΦΑΞΟΥΜΕ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Εάν δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα μάτια σας για να βλέπετε, τότε θα τα χρειαστείτε για να κλάψετε


Κυριακή 27 Μαΐου 2012

Eurozone crisis: if Greece goes, Germany's prosperity goes with it

http://youpayyourcrisis.blogspot.com
ΠΗΓΗ: GUARDIAN

If the eurozone were to shrink, Germany's once-captive markets would become too poor to import: and the rapid appreciation of a stronger euro would make its exports much pricier



Germany last week found itself able to borrow for two years at the astonishingly low rate of 0.07%. Very nice too: but surely the real message Angela Merkel and her colleagues must take from the successful auction of those zero-coupon schatz bunds is that the single currency simply isn't working.

All the money wants to flow in one direction: towards Germany. It is only the efforts of the European Central Bank, as a giant recycler of liquidity to dry areas of the eurozone banking system, that is ensuring a stability of sorts. This position can't be sustained.


You would be hard-pressed to identify any shift in sentiment in Germany, however. Eurozone politicians had dinner in Brussels on Wednesday and most came away hungry. Mariano Rajoy in Spain is screaming that his country can't afford to keep paying 6% to borrow over 10 years. François Hollande in France and Mario Monti in Italy want to see the introduction of eurobonds, a system of joint issuance of debts. But their prayers have so far gone unanswered, because Germany is not persuaded, even after the rest of the world's most powerful leaders, led by Barack Obama, ganged up on Merkel at last weekend's G8 summit at Camp David.

Her reluctance is, of course, understandable. First, Germany's interest costs would rise, perhaps by €50bn a year, if eurozone members were to borrow collectively, instead of as individual countries. And in the event of one country suffering a crisis, stronger governments – for which read Germany – would be on the hook.

Second, eurobonds, at least in their purest incarnation, would require massively increased integration of eurozone tax and spending policies – probably far beyond even the terms of the Merkel-sponsored fiscal compact.

Third, German voters would still be likely to object: there remains a powerful myth that post-unification Germany pulled itself up by its own bootstraps and that the advantages of being part of the euro were merely coincidental.

A leaked Merkel plan to impose a package of German-style reforms on Greece – including mass privatisation of public assets, slashing employment protections and throwing open the doors to foreign investors – was a reminder last week of what Berlin believes has been at the heart of its own economic success. The proposals are based on the measures adopted in post-reunification east Germany; yet that ignores the fact that there were simultaneously massive fiscal transfers from west to east, funded through a hefty "solidarity tax".

The policy recipe imposed on the rest of Europe by the Merkozy double act over the past four years has comprehensively failed: much of the eurozone is in, or close to, recession, while the debts of Greece, Portugal, Ireland – and increasingly Spain and Italy – remain unpayable.

If the weakest economies in the eurozone were cut loose, with Greece first over the cliff, as some believe the Germans would secretly like, it's a profound mistake to think Germany's mighty economy could simply return to business as usual, even once the immediate fallout had died down.

Germany has enjoyed a large and lucrative captive market among its eurozone neighbours over the past decade, and if they plunged out of the single currency, they would suddenly become rivals with currencies far too weak to afford nearly as many BMWs and Mercedes – and potentially weak enough to compete with Germany in key export markets.

A "core" euro, made up of Germany and its strongest neighbours, would be likely to appreciate sharply on the foreign exchange markets, making German goods more expensive for consumers outside Europe, in the US and the Far East.

In other words, Germany has been quietly reaping economic dividends from its membership of the single currency over the past decade, and it will now have to decide whether it's willing to pay a solidarity tax on a euro-wide scale. With three more weeks to go until the Greek election, and opinion polls suggesting the anti-austerity Syriza party may win the popular vote, it's decision time in Berlin, just as much as in Athens.

Τι σημαίνει «ευρωπαϊκή» χώρα;

http://oikonomiallomati.blogspot.com
  
Θέλετε να γίνουμε αναπτυγμένη ευρωπαϊκή χώρα, επιπλήττουν πολλοί από τους απολογητές της πολιτικής των μνημονίων όσους αντιτίθεται στα τηλεοπτικά παράθυρα τις τελευταίες ημέρες.
 Τι σημαίνει όμως «ευρωπαϊκή» χώρα; Τη δεκαετία του ’90 όταν η πλειονότητα των Ελλήνων και όχι μόνο προσέβλεπε στην ΕΕ ήλπιζε να συγκλίνει στα γερμανικά στάνταρ, τόσο των μισθών όσο και του κοινωνικού κράτους. Η Ευρώπη ζούσε ακόμη στον απόηχο της χρυσής εποχής της σοσιαλδημοκρατίας. Στα μέσα του ’90 μάλιστα στις περισσότερες χώρες της ΕΕ κυβερνούσαν για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες σοσιαλδημοκρατικά και σοσιαλιστικά κόμματα, καθώς οι Ευρωπαίοι πολίτες ήλπιζαν να ανακόψουν την επέλαση του νεοφιλελευθερισμού που έρχονταν πιο δυναμωμένος με την κατάρρευση του «υπαρκτού».
 Οι ελπίδες αποδείχτηκαν σύντομα «φρούδες» με τον σοσιαλδημοκράτη Γερμανό καγκελάριο Γκέρχαρντ Σρέντερ να ξηλώνει το περιβόητο γερμανικό κοινωνικό κράτος με το νόμο Χαρτς IV, επιβάλλοντας μισθούς…Βουλγαρίας πριν η Μέρκελ και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι ανακαλύψουν την…Ελλάδα.
 Τρίτος Κόσμος και στη…Γερμανία
 Ας δούμε λοιπόν μερικά συγκλονιστικά στοιχεία για τον γερμανικό «τρίτο κόσμο» που κρύβεται πίσω από τη βιτρίνα του υποτιθέμενου «γερμανικού θαύματος».Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της ανθρωπιστικής οργάνωσης Welfare Association  περί τα 12 εκατ. Γερμανών, 14,5% του πληθυσμού, θεωρούνται φτωχοί! Η έκθεση επισημαίνει ότι η κατάσταση είναι ιδιαιτέρως ανησυχητική στην πρώην ανθούσα βιομηχανική περιοχή του Ρουρ. Η φτώχεια ξεπερνά μάλιστα το 14% επί έξι συνεχή χρόνια. Να υπενθυμίσουμε ότι η γερμανική οικονομία σε αντίθεση με την ύφεση που σαρώνει τον ευρωπαϊκό νότο και χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ, παρουσίασε ανάπτυξη 3% το 2011, ανάπτυξη που προβλέπεται ωστόσο να περιοριστεί φέτος σε 0,7% λόγω της ευρύτερης ευρωπαϊκής κρίσης

 Το όριο φτώχειας στην Γερμανία ορίζεται για ένα άτομο στα 826 ευρώ και για μία τετραμελή οικογένεια στα 1.735 ευρώ. Στο Βερολίνο το ποσοστό της φτώχειας αυξήθηκε από 17% το 2006 σε 19,2% το 2010. Στον Βόρειο Ρήνο-Βεστφαλία από 13,9% στο 15,4%. Σε πόλεις όπως το Ντόρτμουντ στην άλλοτε βιομηχανική περιοχή του Ρουρ με σχεδόν 5 εκατ. πληθυσμό, το ποσοστό της φτώχειας έχει αυξηθεί σχεδόν κατά 25% και ξεπερνά αυτή τη στιγμή το 20%.
 Οι γερμανικοί δήμοι βουλιάζουν στα ελλείμματα. Από τους 396 πόλεις και δήμους στην περιοχή του Βόρειου Ρήνου-Βεστφαλίας, μόνο οκτώ έχουν ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς και 138 δήμοι βρίσκονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Έξι δήμοι, τέσσερις από τους οποίους βρίσκονται στην περιοχή του Ρουρ, έχουν χρέη τα οποία υπερβαίνουν τα διαθέσιμα περιουσιακά τους στοιχεία. Εικοσιοκτώ άλλοι απειλούνται με χρεοκοπία. Οι 34 αυτοί υπερχρεωμένοι δήμοι χρειάζονται κρατική βοήθεια την οποία μπορούν να πάρουν με αντάλλαγμα μόνο τη σκληρή λιτότητα.
 Σε μία άλλη έκθεση της Ένωσης Ανθρωπιστικών Οργανώσεων(Joint Welfare Association) επισημαίνεται ότι ένα στα επτά παιδιά κάτω των 15 ετών εξαρτάται από τα κοινωνικά επιδόματα. Στην περιοχή του Ρουρ το 25,6% των παιδιών εξαρτάται από τα επιδόματα. Το ποσοστό αυτό είναι μεγαλύτερο ακόμη και από αυτό στην πρώην ανατολική Γερμανία.
 Λύση μέσω…temps
  Μεγάλο μέρος των Γερμανών εργαζομένων εργάζεται πλέον υπό το καθεστώς των λεγόμενων «temps».  Πρόκειται για χαμηλά αμειβόμενες μορφές μερικής απασχόλησης στις οποίες ο εργαζόμενος βγάζει έως και 400 ευρώ το μήνα, χωρίς ο εργοδότης να πληρώνει φόρο ή κοινωνικές εισφορές. Για την πλειονότητα των εργαζομένων αυτών (πάνω από 7 εκατομμύρια, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία), τα «400 ευρώ» είναι η μοναδική τους δουλειά, ενώ για τα υπόλοιπα δύο και πλέον εκατομμύρια η απασχόληση αυτή είναι ένας τρόπος να βγάλουν κάποια επιπλέον χρήματα.
 Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat το ποσοστό των εργαζομένων φτωχών στην Γερμανία, αυτών δηλαδή που βγάζουν τόσα λίγα λεφτά ώστε να κινδυνεύουν να χαρακτηριστούν «φτωχοί», αυξήθηκε στο 7,2% το 2010 από 4,8% το 2005. Στο Νταβός το 2005 τελευταία χρονιά που ήταν καγκελάριος, ο σοσιαλδημοκράτης Γκέρχαρντ Σρέντερ επαίρονταν λέγοντας ότι «έχουμε φτιάξει έναν από τους καλύτερους χαμηλά αμειβόμενους τομείς στην Ευρώπη».
 Και στην Ολλανδία
 Σε χώρες όπως η Ολλανδία, της οποίας οι κυβερνώντες κουνούσαν δηκτικά το δάκτυλο προς τους «ανυπάκουους» Έλληνες, λειτουργούν 135 τράπεζες τροφίμων, οι οποίες βοηθούν ανθρώπους που βγάζουν λιγότερα από 180 ευρώ το μήνα. Η ζήτηση έχει αυξηθεί κατά 20%. Στην πόλη του Άμστερνταμ ο αριθμός των νοικοκυριών που καταφεύγει στις τράπεζες τροφίμων αυξήθηκε σε 1.350. «Οι ουρές γίνονται όλο και μεγαλύτερες καθώς όλο και περισσότερος κόσμος χάνει τη δουλειά του και αντιμετωπίζει πρόβλημα στο πώς να πληρώσει το δάνειο ή το νοίκι», τονίζει σε σχετικό ρεπορτάζ του πρακτορείου «Bloomberg» ο Piet van Diepen, μέλος διοικητικού συμβουλίου σε μια από τις τράπεζες τροφίμων. Στην Ολλανδία περισσότεροι από 23.000 άνθρωποι καταφεύγουν σε τράπεζες τροφίμων.
 Για ποια Ευρώπη λοιπόν μιλάμε;
Πηγές:

Ωρολογιακή Βόμβα το Ευρωπαϊκό Χρέος

http://oikonomiallomati.blogspot.com/
 Πάνω σε μία ωρολογιακή βόμβα που ονομάζεται χρέος κάθεται ολόκληρη η Ευρώπη. Δεν είναι μόνο το δημόσιο χρέος και μάλιστα το ελληνικό αυτό που απειλεί να τινάξει το ευρώ και το εγχείρημα της ευρωζώνης στον αέρα, αλλά τα τεράστια δημόσια και ιδιωτικά χρέη που έχουν συσσωρεύσει ακόμη και οι πλούσιες χώρες του βορρά, που κουνούν απειλητικά το δάκτυλο στους «απείθαρχους» του νότου.
 Μελέτη της αμερικανικής εταιρίας επενδύσεων Phoenix Capital Research  δίνει μάλιστα ιδιαίτερη έμφαση στο γερμανικό χρέος. Επικαλούμενο δημοσιευμένη έκθεση του αμερικανικού ινστιτούτου Cato για λογαριασμό της Eurostat  του 2009, υποστηρίζει ότι οι μη χρηματοδοτούμενες οφειλές της Γερμανίας ανέρχονται κοντά στο 418% του ΑΕΠ! Το γερμανικό ινστιτούτο οικονομικών ερευνών OWN αναφέρει ότι οι γερμανικές τράπεζες χρειάζονται 147 δις. ευρώ σε καινούργια κεφάλαια για να μπορέσουν να χρηματοδοτήσουν τις υποχρεώσεις τους.
 Και επειδή τα πολλά λόγια είναι φτώχεια ας δούμε τον πρώτο από τους πολύ ενδιαφέροντες πίνακες που εμπεριέχει η ως άνω έκθεση. Με βάση τα στοιχεία του ίδιου του ΔΝΤ, οι υποχρεώσεις των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων ολόκληρης της ΕΕ ανέρχονται σε 148% του ΑΕΠ.  Δηλαδή οι τράπεζες της ΕΕ χρωστούν περισσότερα από όσα παράγει συνολικά η ΕΕ! Πρώτη έρχεται η Ιρλανδία με 664% του ΑΕΠ, ακολουθεί η Βρετανία με 735% του ΑΕΠ η Γαλλία με 148% του ΑΕΠ. Οι υποχρεώσεις των γερμανικών τραπεζών ανέρχονται σε 95% του ΑΕΠ ενώ αυτές των ελληνικών σε μόλις 21% του ΑΕΠ.
 Ακολουθεί αναλυτικά ο πίνακας:
 ΟΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ(% ΤΟΥ ΑΕΠ)
ΧΩΡΑ                                         ΠΟΣΟΣΤΟ
ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ                             65%
ΙΤΑΛΙΑ                                          99%
ΙΡΛΑΝΔΙΑ                                   664%
ΕΛΛΑΔΑ                                     21%
ΙΣΠΑΝΙΑ                                     113%
ΒΡΕΤΑΝΙΑ                                735%
ΓΑΛΛΙΑ                                     148%
ΓΕΡΜΑΝΙΑ                                95%
ΣΥΝΟΛΟ ΕΕ                             148%
 Από τον παραπάνω πίνακα βλέπουμε ότι η Ελλάδα με το δημόσιο χρέος της τάξης του 130% του ΑΕΠ είναι παρωνυχίδα, μπροστά στις οφειλές των μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζών, που είναι και η καρδιά του προβλήματος. Από την αρχή της κρίσης άλλωστε η Ελλάδα με μόλις 0,6% της οικονομίας της ευρωζώνης δεν αποτελούσε σοβαρή απειλή σε σχέση για παράδειγμα με το 11% της ευρωζώνης που αντιπροσωπεύει η ισπανική οικονομία.
 Έπρεπε ωστόσο να δαιμονοποιηθεί και να χρησιμοποιηθεί ως παράδειγμα για να υποκύψουν και οι υπόλοιποι λαοί των οποίων οι χώρες με μικρή διαφορά φάσης εισέρχονταν στον μηχανισμό στήριξης, καθώς η κρίση ήταν εξαρχής συστημική. Είχε να κάνει δηλαδή με το γεγονός ότι οι σημερινές καπιταλιστικές οικονομίες στηρίζονται ούτως ή άλλως στην υπερχρέωση και στην ικανότητα του διεθνούς τραπεζικού συστήματος να πουλά χρήμα και μαζί με αυτό «φύκια για μεταξωτές κορδέλες», όπως φάνηκε από τα πολυμήχανα «τοξικά» προϊόντα που είχαν κατακλύσει τις χρηματοπιστωτικές αγορές την δεκαετία του 2000.
 Η ωρολογιακή βόμβα του ιδιωτικού χρέους είναι ζήτημα μηνών να σκάσει αν συνυπολογίσει κανείς το γεγονός ότι:
. Οι γαλλικές τράπεζες πρέπει να αναχρηματοδοτήσουν πάνω από το 30% του σινολογικού τους χρέους.
. Οι ισπανικές και ιταλικές τράπεζες χρειάζονται να αναχρηματοδοτήσουν περισσότερο από το 33% του συνολικού τους χρέους.
. Οι γερμανικές τράπεζες πρέπει να αναχρηματοδοτήσουν πάνω από το 40% του συνολικού τους χρέους
. Οι ιρλανδικές τράπεζες πρέπει να αναχρηματοδοτήσουν σχεδόν το μισό(50%) του συνολικού τους χρέους.
 Πρόσθετο στοιχεία ανησυχίας είναι το εξίσου τεράστιο χρέος που έχουν οι εκτός χρηματοπιστωτικού τομέα ιδιωτικές επιχειρήσεις και το γεγονός ότι τα ευρωπαϊκά κράτη έχουν να αναχρηματοδοτήσουν χρέη που λήγουν σε μία περίοδο που οι επενδυτές χάνουν την όρεξη να επενδύσουν σε κρατικά χρέη(ομόλογα).
 Πρώτες σε χρέη έρχονται οι ελληνικές επιχειρήσεις με οφειλές που ανέρχονται στο 218% του μετοχικού τους κεφαλαίου και ακολουθούν: οι ισπανικές επιχειρήσεις με 152%, οι πορτογαλικές με 145%, οι ιταλικές επιχειρήσεις με 135%, οι ιρλανδικές με 113%, οι γερμανικές με 105%, οι βρετανικές με 89% και οι γαλλικές με 76%.
 ΛΗΞΗ ΟΜΟΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΑ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΑ(% ΤΟΥ ΑΕΠ)
2011                2012
ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ                       21,6%              21%
ΙΤΑΛΙΑ                                    22,8%              23.1%
ΙΡΛΑΝΔΙΑ                             19,5%               18%
ΕΛΛΑΔΑ                                24%                  26%
ΙΣΠΑΝΙΑ                                19,3%               18,7%
ΒΡΕΤΑΝΙΑ                            15,7%              13,6%
ΓΑΛΛΙΑ                                   20,6%               19,7%
ΓΕΡΜΑΝΙΑ                            11,4%               10,5%
 Κατά την Phoenix δύο είναι οι τρόποι αντιμετώπισης του ευρωπαϊκού προβλήματος. Ο πρώτος τα χρέη να τροποποιηθούν σε χρήμα)monetize), κάτι που θα οδηγούσε σε υπερπληθωρισμό ή να καταρρεύσουν χώρες και επιχειρήσεις, προκαλώντας Υπέρ-Αποπληθωρισμό(mega-deflation), δηλαδή κατάρρευση των τιμών και στασιμότητα μεγάλης κλίμακας. Η πρώτη λύση αποκλείεται αφού κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι η Γερμανία θα συναινούσε στο να κοπεί πληθωριστικό χρήμα, άρα και να αποχωρούσε από το ευρώ. Με δεδομένη την εμπειρία της Βαϊμάρης κάτι τέτοιο αποκλείεται.
 Οι κεντρικές τράπεζες Fed και ΕΚΤ οι οποίες έχουν καταφέρει κάπως να διαχειριστούν μέχρι στιγμής την κρίση είναι αδύνατον να τα βγάλουν πέρα με μία κρίση που θα σαρώνει όλη την Ευρώπη. Το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα ξεπερνά σε μέγεθος τα 46 τρις. δολάρια(τρεις φορές σχεδόν το σύνολο του ΑΕΠ της ΕΕ). Επιπλέον η ευρωζώνη των 17 κρατών μελών κάθε άλλο παρά ενιαία οντότητα θυμίζει όπως φάνηκε και από την τελευταία σύνοδο κορυφής, όπου ακούστηκαν γενικότητες και ένα ακόμη ηχηρό «νάιν» από την Μέρκελ στο «νέο αστέρι» της Ευρώπης, τον Φρανσουά Ολάντ.
 Μπορεί τα παραπάνω να ακούγονται σενάρια μιας ακόμη «κακής» αμερικανικής φίρμας που συνωμοτεί με το ευρώ και τη διάλυση της ευρωζώνης. Αλλά από αγορές και χρήμα μαθαίνεις την αλήθεια, έτσι δεν μας λένε καθημερινά τα τρομοκρατημένα «παπαγαλάκια» των ΜΜΕ που λοιδορούν τον ελληνικό λαό επειδή σηκώνει κεφάλι;
 Πηγή:
http://phoenixcapitalmarketing.com/eucollapse.pdf

Παρασκευή 25 Μαΐου 2012

Χ. Κάτσικας-Στον λαβύρινθο των αυταπατών περιμένει ο Μινώταυρος

H συσσωρευμένη οργή και αγανάκτηση πλατιών λαϊκών στρωμάτων ενάντια στη βάρβαρη και υποτελή πολιτική των κυρίαρχων αστικών κομμάτων, ΠAΣOK και NΔ, εκφράστηκε στις εκλογές της 6ης Mάη με την πιο πλατιά αποδοκιμασία και καταδίκη της πολιτικής τους, οδηγώντάς τα σε εκλογική συντριβή και δεινή πολιτική ήττα.

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μετακίνηση ψηφοφόρων της τελευταίας τριακονταετίας με την ταυτόχρονη καταβύθιση των δύο κομμάτων που εναλάσσονταν το διάστημα αυτό στην κυβερνητική εξουσία.

Ένα μεγάλο τμήμα ψηφοφόρων, ιδιαίτερα αυτών που αποδεσμεύτηκαν από το ΠAΣOK, κατευθύνθηκε προς τα αριστερά και αυτό αποτελεί κατ’ αρχήν το πιο ουσιαστικό και θετικό στοιχείο της εκλογικής αναμέτρησης της 6ης Mάη. Tο φαινόμενο αυτό που εκδηλώθηκε σε αυτή την κλίμακα, δεν προέκυψε αυτόματα, δεν διαμορφώθηκε την τελευταία περίοδο, αν και πήρε τη μορφή χιονοστιβάδας λίγες μέρες πριν τις εκλογές, πατώντας πάνω στην πρόταση «αριστερής κυβέρνησης» του ΣYPIZA (1).


ΟΙ ΕΛΠΙΔΕΣ, ΟΙ ΑΥΤΑΠΑΤΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΕΣ ΤΟΥ ΕΦΙΚΤΟΥ

Οταν ο Δίας κατάλαβε τι είχε κάνει ο Προμηθέας, του είπε χαίρεσαι που με γέλασες, αλλά θα βρει μεγάλο κακό εσένα και όλους τους ανθρώπους και αυτό θα είναι το τίμημα για την ελπίδα που τους έδωσες. Θα είναι η ελπίδα κάτι που οι άνθρωποι θα χαρούν με την καρδιά τους ενώ θα αγκαλιάζουν την καταστροφή τους

Παράφραση από το "Έργα και Ημέραι" του Ησίοδου

Στο σημείο αυτό θέλουμε να κάνουμε μερικές αναγκαίες επισημάνσεις απαντώντας περισσότερο στα ερωτήματα και τις προσδοκίες ενός μεγάλου τμήματος δημοκρατών και αριστερών ψηφοφόρων που επέλεξαν το ΣΥΡΙΖΑ.

Τι λένε;

1. «Ανάμεσα στην σημερινή βαρβαρότητα που θερίζει ζωές και στην επανάσταση και το σοσιαλισμό που αργεί γιατί να μην πάρουμε μια ανάσα επιλέγοντας μια κυβέρνηση της αριστεράς η οποία μπορεί να πάρει μέτρα ανακουφιστικά για το λαό και αν μη τι άλλο πατώντας σε αυτή να προχωρήσουμε την κατάλληλη στιγμή και πιο κάτω; Ακόμη κι αν αυτή η Κυβέρνηση σε πρώτη φάση δεν επαναφέρει τους μισθούς και τις συντάξεις στην προηγούμενη κατάσταση, ακόμη κι αν, σε πρώτη φάση, οι σημερινοί άνεργοι δεν βρούνε δουλειά, τουλάχιστον δεν είναι σημαντικό να μην πέσουν κι άλλο οι μισθοί, να μην πέσουν κι άλλο οι συντάξεις, να μη διαλυθεί ακόμη περισσότερο η υγεία, η παιδεία και η πρόνοια, να μην αυξηθεί ο αριθμός των ανέργων;»

Να απαντήσουμε καθαρά: Μπορεί να υπάρξει φιλολαική λύση μέσα στα πλαίσια της Ε.Ε.; Όποιος έχει μάτια να δει και την τιμιότητα να πιστέψει στα μάτια του πρέπει να έχει καταλάβει ότι η Ε.Ε δεν είναι η κοινότητα των λαών. Η ευρωπαϊκή ένωση είναι ένας ιμπεριαλιστικός οργανισμός, στον οποίο πρώτο λόγο έχει η γερμανική ατμομηχανή και του οποίου η κατεύθυνση είναι να κινεζοποιήσει όλη την νότια Ευρώπη στα πλαίσια του παγκόσμιου ανταγωνισμού της. Η ευρωπαϊκή ένωση σε πλήρη συνεννόηση με τα κόμματα της ολιγαρχίας, κατέστρεψε την αγροτική και βιομηχανική μας παραγωγή, δημιουργώντας από τη μια χιλιάδες τρωκτικά στα υπουργεία και τις υπηρεσίες, και από την άλλη εκμαυλίζοντας και ενοχοποιώντας ένα τμήμα των αγροτών οι οποίοι βέβαια σήμερα είναι κατεστραμμένοι. Η έξοδος από την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ, η αποτίναξη του διπλού ζυγού, της ολιγαρχίας και του ιμπεριαλισμού είναι μονόδρομος.

Να το πούμε ξανά γιατί θέλουμε να είμαστε ξεκάθαροι: Στην περίοδο της οικονομικής κρίσης, με τη χώρα δεμένη στην Ευρωπαική Ένωση, και με μια «αριστερή κυβέρνηση» που δίνει καθημερινά όρκους πίστης για τον ευρωπαϊκό της προσανατολισμό, καμιά ανακούφιση δεν μπορεί να περιμένει ο κόσμος της εργασίας. Όπως πολύ σωστά έχει επισημανθεί οι κοινωνικό-οικονομικές προϋποθέσεις του «αντιμνημονιακού κευνσιανισμού» δεν υφίστανται. Η στρατηγική αυτή είναι προορισμένη να εκφυλιστεί σε ένα διαπραγματευτικό χαρτί για τους ρυθμούς και τους επιμέρους όρους των επόμενων «μνημονίων», άσχετα αν θα έχουν αυτό το όνομα. Με αυτήν την έννοια αποτελεί εγχείρημα ενσωμάτωσης των λαϊκών αντιδράσεων, κατοχύρωσης των μέχρι τώρα αντεργατικών τομών και (αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία) ενδεχόμενο διαπραγματευτικό χαρτί με διεθνή αναφορά λόγω του κόμματος της Ευρωπαϊκής αριστεράς και των σοσιαλδημοκρατών τύπου Ολάντ. Αυτά για όσο θα διαρκεί η «επιτυχία» (2). Στην επόμενη φάση θα στρώσει το χαλί για άλλες λύσεις που έρχονται καλπάζοντας από το παρελθόν.

H ηγεσία του ΣYN και η ομπρέλλα του ο ΣYPIZA, υποστηρίζει τη σταθερή πρόσδεση της χώρας στην EE, την ONE και το ευρώ, που αποτελεί τη στρατηγική της άρχουσας τάξης, αποδέχεται τη συμμετοχή της στους διεθνείς ιμπεριαλιστικούς συνασπισμούς, όπως το NATO, δεν αμφισβητεί τα οικονομικά και πολιτικά βάθρα του καπιταλιστικού συστήματος, στέκεται εχθρικά απέναντι στην ιστορία, τις ιδέες και τα οράματα του κομμουνιστικού κινήματος, όντας καρπός ο ίδιος της αποκομμουνιστικοποίησης και όλα αυτά αποτελούν τη γενική βάση και επαρκείς εγγυήσεις για την ανάληψη κυβερνητικών ευθυνών, για να γίνουν εντολοδόχοι μιας κυβερνητικής διαχείρησης της καπιταλιστικής κρίσης προς όφελος των συμφερόντων της αστικής τάξης και του ιμπεριαλισμού.

Όλα τα υπόλοιπα στοιχεία, που διανθίζουν την πολιτική του, για την «Eυρώπη των εργαζομένων», «την πάλη ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό», για «έναν άλλο κόσμο εφικτό» και «ένα σοσιαλισμό με ανθρώπινο πρόσωπο» -που προβάλλουν και τα ομογάλακτα του ΣYN/ΣYPIZA κόμματα στην Eυρώπη- συγκροτούν μια απατηλή σοσιαλδημοκρατική γραμμή εξωραϊσμού του καπιταλιστικού και ιμπεριαλιστικού συστήματος, όπως απέδειξαν και αποδεικνύουν παλιότερα και τώρα οι «κεντροαριστερές» κυβερνήσεις στην Γαλλία και στην Iταλία (3).

2. Πολλοί καλοπροαίρετοι ψηφοφόροι και αγωνιστές της αριστεράς που εναποθέτουν τις ελπίδες και τις προσδοκίες τους στην «αριστερή κυβέρνηση» του ΣΥΡΙΖΑ δυσπιστούν στις κριτικές που του γίνονται και στην πρόβλεψη ότι ότι μπορεί να μετατραπεί σε εντολοδόχο μιας κυβερνητικής διαχείρησης της καπιταλιστικής κρίσης προς όφελος των συμφερόντων της αστικής τάξης και του ιμπεριαλισμού. Αδυνατούν να πιστέψουν ότι ένας σχηματισμός σαν τον ΣΥΡΙΖΑ, με «τόσο αριστερό κόσμο στους κόλπους του» και «με τέτοια ριζοσπαστικά αιτήματα και θέσεις», μπορεί να γίνει χαλίφης στη θέση του προηγούμενου Χαλίφη.

Κι όμως. Δεν είναι μακριά η δεκαετία του ΄70 όταν το ΠΑΣΟΚ διεκδικούσε την κυβερνητική εξουσία. Μήπως θυμάται κανείς την αριστερή του φρασεολογία (τα συνθήματα «Έξω η Ελλάδα από την ΕΟΚ», «έξω από το ΝΑΤΟ» κα), στην πραγματικότητα πιο αριστερά από ότι του ΣΥΡΙΖΑ σήμερα; Μήπως θυμάται κανείς ποιες εικόνες διακοσμούσαν τα κομματικά του γραφεία (Μαρξ, Βελουχιώτης κα) και πόσοι ριζοσπάστες και αριστεροί αγωνιστές υπήρχαν στις γραμμές του; Μήπως θυμάται κανείς την ιδρυτική διακήρυξη της 3ης Σεπτέμβρη που συμπυκνώνεται στο τρίπτυχο «Εθνική Ανεξαρτησία - Λαϊκή Κυριαρχία - Κοινωνική Απελευθέρωση»; Μήπως θυμάται κανείς ότι κρατικοποιήθηκαν επιχειρήσεις που ανήκαν σε πολύ ισχυρούς οικονομικούς παράγοντες; η ΛΑΡΚΟ και η ΠΥΡΚΑΛ, τα τσιμέντα ΑΓΕΤ-ΗΡΑΚΛΗΣ, η Ελληνική Χαλυβουργία, τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά της οικογένειας Νιάρχου, η Πειραϊκή-Πατραϊκή (βιομηχανία) και η πολυεθνική ΕΣΣΟ-Πάππας;

3. Μα δεν βλέπετε, λένε πολλοί αγωνιστές, όλο αυτό το «πυρ ομαδόν» εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο ενίοτε συντελείται με τρόπο λυσσώδη; Δεν σας λέει τίποτε ότι ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, Ευρωπαίοι, καναλάρχες, λυτοί και δεμένοι έχουν στρατευτεί, σε μια συγχορδία εναρμονισμένων απειλών, για να αναγκάσουν τον ελληνικό λαό να σκύψει το κεφάλι, να υποκύψει στον φόβο και να οδηγηθεί να ψηφίσει τα κόμματα των Μνημονίων;

Είναι αλήθεια, φαίνεται δια γυμνού οφθαλμού, ότι η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ, η προοπτική να προηγηθεί στις εκλογές, έχει κινητοποιήσει το σύνολο του «παλιού» αστικού πολιτικού προσωπικού, τα ΜΜΕ ακόμα και αστικά κόμματα εκτός της Ελλάδας που στοχοποιούν τον ΣΥΡΙΖΑ. Σε ένα άμεσο επίπεδο πρόκειται για την προσπάθεια διάσωσης συγκεκριμένων αστικών κομμάτων και ηγεσιών που δίνουν μάχη επιβίωσης. Το ίδιο ισχύει και για το επιχειρηματικό-εκδοτικό κατεστημένο που μέχρι τώρα επηρέαζε και καθοδηγούσε άμεσα τα κόμματα αυτά και αναζητά δοκιμασμένους συνομιλητές. Μακροπρόθεσμα, μέσα από την διαρκή πολιτική πίεση και πολεμική, ο στόχος είναι να αμβλυνθούν ακόμα και οι σημερινές ρητορικές της κριτικής του ΣΥΡΙΖΑ έτσι ώστε όταν φτάσει η ώρα της κυβερνητικής εξουσίας η «ριζοσπαστική αριστερά» να είναι έτοιμη να κυβερνήσει (3).

Εμείς θα το πούμε καθαρά: ότι παρουσιάζεται σαν ερχομός της αριστερής κυβέρνησης δεν είναι τίποτα άλλο από την προβολή μιας εναλλακτικής αστικής στρατηγικής που είχε μείνει στα αζήτητα λόγω των μονόδρομων της μνημονιακής πολιτικής και την ταύτιση των αστικών κομμάτων με αυτήν. Είναι η «αριστερά» που αναλαμβάνει τώρα να αναστήσει αυτήν την στρατηγική και να την προβάλλει σαν αντίπαλο δέος απέναντι στο μνημόνιο. Λόγω της συγκυρίας και της μαζικής προσέλκυσης ψηφοφόρων στον ΣΥΡΙΖΑ, η προβολή αυτής της στρατηγικής οδηγεί σε ανασυγκρότηση του δίπολου αριστερά/δεξιά, αφού τα δεξιά αστικά κόμματα (και ιδιαίτερα το μεγαλύτερο, η ΝΔ) υποχρεώνονται σε μια υπερπολιτικοποιήση της αντιπαράθεσης (για να υποβαθμίσουν την ταύτιση τους με τα μνημόνια) υιοθετώντας εμφυλιοπολεμική ρητορική (4). Βέβαια δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι τα αντικομμουνιστικά πυρά του συστήματος, η ανακάλυψη του «αιματηρού σφυροδέπανου», του «κομμουνιστικού κινδύνο» κλπ αν και απευθύνονται στο ΣΥΡΙΖΑ στην πραγματικότητα έχουν άλλο στόχο καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει αναφορά ούτε σε σφυροδέπανα ούτε στο «Κ».

Έτσι πιστεύουμε ότι είναι τα πράγματα. Κι όποιος αγωνιστής της αριστεράς, χωμένος στις συστάδες των θάμνων που τον περιβάλλουν, χάνει το δάσος από το οπτικό του πεδίο, δεν έχει παρά να υποβληθεί στη βάσανο να κάνει λίγο πίσω ή λίγο μπρος και να δει τα πράγματα όπως έχουν, όπως φτιάχτηκαν κι όπως προοιωνίζονται για αύριο. Δύσκολα πράγματα, αλλά απολύτως αναγκαία. Εξαιρετικά αναγκαία καθώς ο εγκλωβισμός δεκάδων χιλιάδων αγωνιστών στους λαβυρίνθους των αυταπατών και στο μινώταυρο της διάψευσης μπορεί να οδηγήσει σε απογοήτευση και αφοπλισμό σε μια περίοδο που ολιγαρχία και ιμπεριαλισμός επείγονται να περάσουν σε νέο γύρο επίθεσης στα λαικά δικαιώματα.


Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ
«O ρεβιζιονισμός στην εξουσία είναι η αστική τάξη στην εξουσία» (Μάο Τσετουνγκ)

Ας δούμε λίγο την πρόσφατη εμπειρία από δυο γειτονικά μας κράτη την Ιταλία και την Κύπρο. Γιατί; Μα γιατί η πολιτική του ΣYPIZA κινείται στα πλαίσια μιας «αριστερής σοσιαλδημοκρατίας» τύπου Nτ Aλέμα, Λαφοντέν και Mελανσόν που την πολιτική τους την πρόβαλλε σαν πρότυπο κατά καιρούς. Παράλληλα πολύ συχνά τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ όταν αναφέρονται στην δική τους πρόταση αριστερής διακυβέρνησης επιστρατεύουν το παράδειγμα της κυβέρνησης του ΑΚΕΛ στην Κύπρο.

Το 1995 ο φανατικός Ευρωπαιστής Ρομάνο Πρόντι (Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 1999) γίνεται αρχηγός της Κεντροαριστερής Συμμαχίας της «Ελιάς» και κερδίζει τις εκλογές (1996) αναλαμβάνοντας Πρωθυπουργός στην πρώτη «αριστερή» μεταπολεμική κυβέρνηση της Ιταλίας. Μαζί του το κόμμα της Δημοκρατικής Αριστεράς (PDS, Partito Democratico della Sinistra) που δημιουργήθηκε το 1991 από τμήμα του Κ.Κ.Ι. και ο Μάσιμο ντ' Αλέμα (Massimo D'Alema) σημαίνον στέλεχος του Ιταλικού Κ.Κ., γραμματέας του Κόμματος της Δημοκρατικής Αριστεράς. Τότε, ο ΣΥΝ και η «Αυγή», έβλεπαν την «κεντροαριστερά» σαν «κλάδο ελπίδας».

Ο Μάσιμο ντ' Αλέμα αναλαμβάνει Υπουργός Εξωτερικών και Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης της χώρας επί διακυβέρνησης Πρόντι και το 1998 γίνεται ο ίδιος πρωθυπουργός, ως αρχηγός του αριστερού «Συνασπισμού της Ελιάς», διαδεχόμενος τον Ρομάνο Πρόντι.

Λίγα χρόνια αργότερα, με τον Πρόντι συμμαχεί ο ηγέτης της «Κομμουνιστικής Επανίδρυσης» Φάουστο Μπερτινότι για «να φύγει η χολέρα», με τη συγκρότηση, σύμφωνα με τα λεγόμενα τόσο του Πρόντι όσο και του Μπερτινότι, μιας «μεγάλης δημοκρατικής συμμαχίας». Η συνέχεια είναι γνωστή και οδυνηρή. Η πολιτική «προσφορά» του ρεύματος που ξεκίνησε ως «ευρωκομμουνισμός», που πορεύτηκε ως μεταλλαγμένη «Αριστερά» και που κατέληξε να δηλώνει ότι «σήμερα μια αριστερή, εναλλακτική, αντικαπιταλιστική λύση δεν μπορεί να στηρίζεται στην αντίθεση κεφαλαίου - εργασίας αλλά και στα θέματα του περιβάλλοντος και εκείνων των δικαιωμάτων των γυναικών και των ομοφυλόφιλων» (Φ. Μπερτινότι), είναι πλέον προφανής: Πλήρης παράδοση των λαϊκών στρωμάτων της Ιταλίας στον πολιτικό σκοταδισμό. Η «αριστερή διακυβέρνηση» στην Ιταλία συνέχισε και βάθυνε όλα τα αντεργατικά μέτρα της προηγούμενης Κυβέρνησης υπέγραψε ενώ υπηρέτησε από την πρώτη γραμμή τα συμφέροντα και τα φιλόδοξα σχέδια του ευρωπαϊκού κεφαλαίου το οποίο, μέσω της ΕΕ και με μοχλό τις πιο ισχυρές χώρες της, επιχειρούσε εκείνη την περίοδο τη μεγάλη αντεπίθεση, σαρώνοντας εργασιακές σχέσεις, δικαιώματα και δημοκρατικές λαϊκές ελευθερίες. Η κατάληξη ήταν η κυριαρχία του Ιταλού μεγαλοεπιχειρηματία και πολιτικού Σίλβιο Μπερλουσκόνι (Silvio Berlusconi) ο οποίος διετέλεσε Πρωθυπουργός της Ιταλίας, τις περιόδους 1994-1995, 2001-2006 και 2008-2011.

Η δεκαετία του '90 υπήρξε κομβική περίοδος για τους πάλαι ποτέ «ευρωκομμουνιστές», οι οποίοι βρήκαν θέση στο πολιτικό σύστημα της Ευρώπης, συμμετέχοντας ή στηρίζοντας τις 13 από τις 15 κυβερνήσεις των τότε κρατών - μελών της ΕΕ, παρέχοντας τα αναγκαία πειστήρια «ανθρωπισμού», όταν η τελευταία εφάρμοζε το Μάαστριχτ, θέσπιζε τη Λευκή Βίβλο και βομβάρδιζε τη Γιουγκοσλαβία.

Η περίοδος της «κεντροαριστεράς» αυτής της γνήσιας μετεξέλιξης του «ιστορικού συμβιβασμού» και της μετουσίωσης του «ευρωκομμουνισμού» σε κυβερνητική δύναμη, οδήγησε στον Μπερλουσκόνι στην Ιταλία, στον Σαρκοζί στη Γαλλία, στην εκλογική συρρίκνωση της Αριστεράς στην Ισπανία.

Ακόμη πιο σύγχρονο και σε εξέλιξη είναι το παράδειγμα της Κύπρου και του ΑΚΕΛ. Πολύ συχνά τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ όταν αναφέρονται στην δική τους πρόταση αριστερής διακυβέρνησης επιστρατεύουν το παράδειγμα της κυβέρνησης του ΑΚΕΛ στην Κύπρο.

Τι όμως συμβαίνει πραγματικά στην Κύπρο;

Μόνο το τελευταίο τετράμηνο του 2011 η κυβέρνηση του ΑΚΕΛ με δικαιολογία την οικονομική κρίση και την απειλή του ΔΝΤ πέρασε δυο πακέτα μέτρων που μείωσαν συνολικά το μισθό των παλαιών δημοσίων υπαλλήλων κατά 6,75% και των νεοεισερχόμενων εργαζομένων 10%. Παράλληλα έκοψε 5.000 θέσεις στο δημόσιο τομέα, αύξησε το ΦΠΑ από 15 σε 17% και μείωσε τις κρατικές δαπάνες κατά 10%.

Κι ενώ κόβει από τους μισθούς και από τις κοινωνικές παροχές, στις 17 Μαίου 2012, με την μορφή κατεπείγοντος, με συνοπτικές διαδικασίες, ψήφισε νόμο για την ανακεφαλαιοποίηση της Λαϊκής Τράπεζας με 1,8 δίς, ποσό που αντιστοιχεί στο 10% του ΑΕΠ.

Με λίγα λόγια το ΑΚΕΛ παίρνει μέτρα μνημονίου, με την απειλή ότι θα μπει η Κύπρος στο Μνημόνιο. Είναι χαρακτηριστικά τα λόγια του Γενικού Γραμματέα του ΑΚΕΛ Χριστόφια στις 13/12/2011: «Χαιρετίζουμε το γεγονός ότι στη σύσκεψη που έγινε στο Προεδρικό λειτουργήσαμε συναινετικά, Κυβέρνηση και πολιτικά κόμματα. Απομακρύναμε το ανησυχητικό σενάριο της ένταξης της χώρας μας στο Μηχανισμό Στήριξης… Ως ΑΚΕΛ αναλάβαμε το μερίδιο της ευθύνης που μας αναλογούσε και συμπεριφερθήκαμε εποικοδομητικά. Τολμήσαμε και μειώσαμε τις κοινωνικές δαπάνες, καταργήσαμε το εξάμηνο ανεργιακό επίδομα των συνταξιούχων δημοσίων υπαλλήλων, προχωρήσαμε στη μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων και δεσμευτήκαμε για τη μείωσή τους κατά 5.000 τα επόμενα χρόνια... προωθείται η κατάργηση ημικρατικών οργανισμών, υπερβήκαμε, τολμώ να πω, παραδοσιακές μας θέσεις προκειμένου να αποφύγουμε τα χειρότερα» (5).


ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟ ΦΟΒΟ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΑΥΤΑΠΑΤΕΣ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ!

Ο λαός βρίσκεται ανάμεσα σε σκληρά διλήμματα, πιέσεις και εκβιασμούς. Από την μια οι ανοικτοί εχθροί του, που ετοιμάζουν να του φορέσουν νέες αλυσίδες, να εφαρμόσουν νέα σκληρά μέτρα, να σπείρουν και άλλο πόνο και απόγνωση. Αν του αρπάξουν την ψήφο, με απειλές και φόβο, την επόμενη μέρα θα τον τσακίσουν στην κυριολεξία και θα λένε μάλιστα με θράσος πως το κάνουν με την έγκριση του.

Από την άλλη του προτείνεται ο δρόμος των αυταπατών, των δήθεν γρήγορων και εύκολων λύσεων, το απατηλό σχέδιο μιας φιλολαϊκής κυβέρνησης εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρώ. Τον συστήνουν να ακολουθήσει τους δήθεν κανονικούς αριστερούς, τον ορθό κοινοβουλευτικό δρόμο, να παροπλιστεί, να περιμένει, να ελπίζει σε κυβερνητικούς χειρισμούς, σε διαπραγματεύσεις και κυβερνητικές αναθέσεις. Να αποδεχθεί τις αυταπάτες πως η Ευρωπαϊκή Ένωση, αυτός ο λάκκος των λεόντων, μπορεί να γίνει λέσχη ισότιμων μελών. Το ευρώ από όργανο λεηλασίας και κατοχής σε νόμισμα ανάπτυξης και δικαιοσύνης. Το ευρωκοινοβούλιο από σφηκοφωλιά, όπως ξανά-απόδειξε ο πρόεδρος του που ήρθε για να εκβιάσει ανοικτά τον ελληνικό λαό σε πεδίο παρέμβασης και διόρθωσης της ευρωπαϊκής ενοποίησης (6).

Ο λαός δεν μπορεί να ελπίζει στην αναδιαπραγμάτευση των όρων της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης που, τάχα, θα κάνουν για λογαριασμό του τα αστικά κόμματα και οι παράγοντες της υποτέλειας. Όπως, επίσης, δεν μπορεί να προσδοκά σε ανατροπές -πλευρών έστω- της επίθεσης, σε ανακούφιση-βελτίωση των όρων ζωής του, με τον ίδιο στη θέση του ψηφοφόρου και θεατή των υποτιθέμενων αριστερών κυβερνητικών λύσεων. Καμιά λύση, προς όφελος του λαού, δεν μπορεί να προκύψει μέσα στα πλαίσια της ιμπεριαλιστικής ΕΕ, όπως υπόσχεται δημαγωγικά ο ΣΥΡΙΖΑ. Στα πλαίσια αυτά μόνο νέα μνημόνια φτώχειας, ανεργίας, εξαθλίωσης και υποδούλωσης περιμένουν το λαό (7).

Οι εκλογικές μετατοπίσεις που συντελούνται έξω από το έδαφος του οργανωμένου λαϊκού αγώνα και την επίδραση ενός μαζικού πολιτικού κινήματος της Aριστεράς, όσο θετικές κι αν είναι σαν ένα πρώτο βήμα απεγκλωβισμού, δεν μπορούν να έχουν βάθος και σταθερά χαρακτηριστικά. Δεν μπορούν στη σημερινή φάση να ξεφύγουν από το επίπεδο των ρεφορμιστικών αυταπατών και αναζητήσεων. Mπορούν να αποκτήσουν βάθος και προοπτική μόνο στο βαθμό που θα αποκτούν σύνδεση σε μια πορεία με το μαζικό, λαϊκό, εξωκοινοβουλευτικό αγώνα κόντρα στην πολιτική του συμβιβασμού και της συνθηκολόγησης.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. Βλ. Πρώτες εκτιμήσεις της K.E. του M-Λ KKE για την πολιτική κατάσταση που διαμορφώνεται μετά τις εκλογές, ΛΑΙΚΟΣ ΔΡΟΜΟΣ 12/5/2012 http://m-lkke.gr/

2. Βλ. Mπροστά στη νέα φάση ταξικών αγώνων : Τα πολιτικά κόμματα και οι εκλογικές αναμετρήσεις. http://wwwpraxisred.blogspot.com/2012/05/m.html

3. Βλ. Πρώτες εκτιμήσεις της K.E. του M-Λ KKE για την πολιτική κατάσταση που διαμορφώνεται μετά τις εκλογές, ΛΑΙΚΟΣ ΔΡΟΜΟΣ 12/5/2012 http://m-lkke.gr/

4. Βλ. Mπροστά στη νέα φάση ταξικών αγώνων: Τα πολιτικά κόμματα και οι εκλογικές αναμετρήσεις. http://wwwpraxisred.blogspot.com/2012/05/m.html


6. Βλ. ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΦΟΒΟ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΑΥΤΑΠΑΤΕΣ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ! Προλεταριακή Σημαία, 22/5/2012

7. ΚΚΕ (μ-λ) Μ-Λ ΚΚΕ, ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ ΤΗΣ 17ης ΙΟΥΝΗ -ΟΙ ΛΑΪΚΕΣ ΕΛΠΙΔΕΣ ΘΑ ΔΙΚΑΙΩΘΟΥΝ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΤΗΣ ΜΑΖΙΚΗΣ ΠΑΛΗΣ! http://mlekloges2012.blogspot.com/2012/05/17.html#more

Πηγή: Praxis

Δευτέρα 21 Μαΐου 2012

Η ΑΝΤΙΜΝΗΜΟΝΙΑΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΒΑΡΙΑ ΛΑΪΚΗ ΗΤΤΑ ΠΟΥ ΑΝΑΠΟΦΕΥΚΤΑ ΘΑ ΣΥΜΒΕΙ ΑΝ ΔΕΝ ΚΑΤΕΒΕΙ ΣΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΜΕ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΟΔΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΞΟΔΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΕ, ΤΟ ΕΥΡΩ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΚΥΡΩΣΗ ΤΗΣ ΔΑΝΕΙΑΚΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ

ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ


Τα λαϊκά στρώματα που προχώρησαν με τις εκλογές σε μια πρωτοφανή καταδίκη των κομμάτων εξουσίας, η οποία συνέτριψε τη λογική του Μνημονιακού μονόδρομου, κινδυνεύουν  στις επόμενες εκλογές να πέσουν στη παγίδα που έστησαν οι ντόπιες και ξένες ελίτ, δηλαδή το δίλημμα «Ευρώ η καταστροφή», που όχι μόνο θα ανατρέψει την προηγούμενη κατάκτηση αλλά και θα τα οδηγήσει στη πιο βαριά ήττα μετά τον εμφύλιο. Αυτο θα συμβεί αναπόφευκτα αν ο ΣΥΡΙΖΑ κατέβει με το σημερινό αντιφατικό αλλά και επικίνδυνο πρόγραμμα, είτε οι νέοι ψηφοφόροι του επιστρέψουν στα κόμματα εξουσίας από όπου βασικά προήλθαν και νομιμοποιήσουν τα εγκληματικά Μνημόνια, τη δανειακή συνθήκη και τους εφαρμοστικούς Νόμους, είτε αυξηθούν περισσότερο και δώσουν τη νίκη σε αυτό το κόμμα. Και αυτό, γιατί στις προηγούμενες εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ κατέβηκε με μια λαϊκίστικη και αντιφατική, δήθεν αντιμνημονιακή, πρόταση που όσο εύκολα υπερψηφίστηκε για τους λόγους που θα εξηγήσουμε παρακάτω άλλο τόσο εύκολα μπορεί να καταψηφιστεί στις επόμενες. Ακόμα μάλιστα και αν δεν γίνει αυτό το σενάριο, που είναι το πιθανότερο, και ψηφιστεί πρώτο κόμμα ο ΣΥΡΙΖΑ,  αν δεν κατέβει στις εκλογές με συγκροτημένο πρόγραμμα εξόδου από την κρίση μέσα από την έξοδο από την ΕΕ, το ευρώ και την ακύρωση της δανειακής συνθήκης, η προοπτική θα είναι το ίδιο σκοτεινή και επικίνδυνη για τα λαϊκά στρώματα.

ΣΕΝΑΡΙΟ ΠΡΩΤΟ: ΝΙΚΗ ΤΟΥ ΚΑΘΑΡΑ ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΥ, «ΜΝΗΜΟΝΙΑΚΟΥ» ΜΕΤΩΠΟΥ

Όσον αφορά το πρώτο σενάριο, είναι φανερό ότι οι επιπλέον ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ στις προηγούμενες εκλογές δεν αποτελούν συνειδητοποιημένους ψηφοφόρους, οι οποίοι ξαφνικά ανακάλυψαν το «φως το αληθινό»! Είναι γνωστό και όλες οι αναλύσεις των αποτελεσμάτων δείχνουν, ότι πρόκειται βασικά για στρώματα που πριν την κρίση κυρίως ψήφιζαν ΠΑΣΟΚ και ΝΔ (δηλαδή πρόκειται για τα κρατικοδίαιτα πρώην μεσαία στρώματα που έχουν πληγεί πιο συντριπτικά από το Μνημόνιο, το οποίο θεσμοποιεί τη νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση στη χώρα μας). Επομένως, πρόκειται για βασικά συντηρητικά στρώματα που ακόμα δεν έχουν συνειδητοποιήσει την καταστροφή από την ένταξη μας στην ΕΕ και την Ευρωζώνη, την οποία ένταξη δεν αμφισβητούν, αλλά απλά είναι αγανακτισμένα με τα Μνημόνια και τις συνέπειες τους, χωρίς να συνδέουν την ένταξη μας στην ΕΕ με αυτά. Ο ΣΥΡΙΖΑ τους πρόσφερε, εντελώς λαϊκίστικα, την ιδανική γι’ αυτά λύση: τη λύση της παραμονής μας στην ΕΕ και το Ευρώ με παράλληλη κατάργηση του Μνημονίου! Δηλαδή τη λύση που άφηνε και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο.
Το αποτέλεσμα ήταν αναμενόμενο: τα στρώματα αυτά μετακινήθηκαν μαζικά προς τους «μάγους» του ΣΥΡΙΖΑ, αντί να μετακινηθούν προς τις δυνάμεις που με συνέπεια υποστήριζαν ότι χωρίς την έξοδο από την Ευρωζώνη αλλά και την ΕΕ καμία διέξοδος από την κρίση δεν ήταν δυνατή —ένας επίπονος και μακρύς αλλά αναγκαίος δρόμος για την πραγματική και μόνιμη έξοδο από την κρίση. Και έτσι καταλήξαμε σε ένα τραγελαφικό εκλογικό αποτέλεσμα που υγιώς μεν καταδικάζει τα κόμματα εξουσίας, αλλά αντιφατικότατα προτείνει «λύση» τετραγωνισμού του κύκλου, όπως αυτή που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ και σύμπασα η αντιμνημονιακή Αριστερά, στην οποία περιλαμβάνουμε και όλες εκείνες τις δυνάμεις που παριστάνουν την αντισυστημική Αριστερά, αλλά δεν τολμούν να θέσουν σαφώς σαν βασική προϋπόθεση διεξόδου από την κρίση την έξοδο από την ΕΕ, ή τη συναρτούν με την καπιταλιστική κατάρρευση σε όλη την Ευρώπη και παρόμοιες Μεσσιανικές ανοησίες που ουσιαστικά την παραπέμπουν στις καλένδες (πχ ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ΕΛΕ κ.λπ.) Έτσι τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ μιλούν για καταγγελία του Μνημονίου και συνέχιση της παραμονής μας στην Ευρωζώνη, ενώ ξέρουν και τα ίδια ότι θα ήταν αδύνατη, (για καθαρά οικονομικούς λόγους που έχουν να κάνουν με την οργανική σύνδεση οργάνων της ΕΕ, όπως η ΕΚΤ, με την ελληνική οικονομία), η συνέχιση της παραμονής μας στο Ευρώ —που σημαίνει εξαφάνιση κάθε οικονομικής (και όχι μόνο!) κυριαρχίας της χώρας— έχοντας καταγγείλει τη δανειακή σύμβαση και τα μνημόνια. Δεν είναι άλλωστε τυχαία η κωλοτούμπα που έδειξε η επιστολή Τσίπρα προς τα κεντρικά όργανα της ΕΕ, όπου δεν μιλούσε πια για καταγγελία του Μνημονίου και ακύρωση της δανειακής σύμβασης, αλλά για απλή επανεξέταση (δηλαδή επαναδιαπραγμάτευση) των όρων του Μνημονίου—κάτι για το οποίο ούτε οι ξένες ούτε οι ντόπιες ελίτ θα είχαν αντίρρηση (άλλο βέβαια τι νόημα δίνει ο καθένας στην επαναδιαπραγμάτευση). Ούτε φυσικά είναι τυχαίες οι σχετικές δηλώσεις Δραγασάκη.
Είναι λοιπόν φανερό, αν αληθεύουν οι δημοσκοπήσεις που φέρνουν τη συντριπτική πλειοψηφία του λαού υπέρ της ΕΕ και του Ευρώ —γεγονός για το όποιο φέρνει βαρύτατη ευθύνη η ρεφορμιστική Αριστερά που ποτέ δεν προσπάθησε να δείξει στα λαϊκά στρώματα τη πραγματική σημασία της ΕΕ και της ευρωζώνης— τότε το δίλημμα που ήδη βάζουν επιτυχημένα οι ξένες και ντόπιες ελίτ (Ευρώ η καταστροφή) θα πείσει τους ίδιους ψηφοφόρους, οι οποίοι μετακόμισαν στον ΣΥΡΙΖΑ για να καταδικάσουν τα κόμματα εξουσίας, να ξαναγυρίσουν τώρα στο μαντρί τους για να μην πάθουν μεγαλύτερη καταστροφή. Τα «επιχειρήματα» που χρησιμοποιεί ο ΣΥΡΙΖΑ για να απαντήσει στο δίλημμα αυτό όχι μόνο δεν πρόκειται να πείσουν κανένα αλλά αντίθετα θα τους κάνει να συγχωρήσουν και τα εγκλήματα των κόμματων εξουσίας σε βάρος τους!
 
ΤΑ ΕΩΛΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ

Έτσι, πρώτον, το επιχείρημα ότι οι εταίροι μας «μπλοφάρουν» και δεν θα τολμήσουν να μας σπρώξουν στη χρεοκοπία και την «εκούσια» αποχώρηση μας από την Ευρωζώνη, φοβούμενοι τον κίνδυνο «μεταδοτικότητας» των συνεπειών της ανεξέλεγκτης χρεοκοπίας ιδιαίτερα στην περιφέρεια της Ευρωζώνης, μόνο εν μέρει στέκει γιατί στα δυο χρόνια που μεσολάβησαν, οι οικονομίες στο Ευρωπαϊκό κέντρο έχουν θωρακιστεί σημαντικά, ακριβώς για ένα τέτοιο ενδεχόμενο, και η Ελλάδα εκπροσωπεί μόνο 2% του Ευρωπαϊκού ΑΕΠ, κάτι που κάνει πιο εύκολη μια τέτοιου είδους θωράκιση. Ο μόνος λόγος που οι ευρωπαϊκές ελίτ θα είχαν δίκιο να φοβούνται να μας σπρώξουν στη χρεοκοπία και την αποχώρηση από το Ευρώ θα ήταν αν αυτή η εξέλιξη δημιουργούσε δυναμική και για έξοδο από την ΕΕ, καθώς και για άλλες θεσμικές αλλαγές σαν αυτές που περιγράφουμε στο κείμενο για το Μέτωπο (Έκκληση για ένα Λαϊκό Μέτωπο Κοινωνικής και Εθνικής Απελευθέρωσης). Και αυτό γιατί τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να οδηγήσει μεσο-μακροπρόθεσμα όχι σε οικονομική καταστροφή αλλά, αντίθετα, σε πραγματική έξοδο από τη κρίση, και η Ελλάδα θα γινόταν παράδειγμα όχι προς αποφυγή αλλά προς μίμηση, κατ’ αρχήν στις άλλες περιφερειακές χώρες της Ευρώπης. Γι’ αυτό θα προτιμούσαν να μας κρατήσουν μέσα στην ΕΕ και την Ευρωζώνη για να μας ελέγχουν απόλυτα στον οικονομικό τομέα και κατ’ επέκταση και στον πολιτικό, αρκεί να σταματούσαμε κάθε κουβέντα για συνολική καταγγελία των Μνημονίων και της δανειακής σύμβασης και να καταλήγαμε σε διαπραγμάτευση για τους (μη ουσιαστικούς για τις ελίτ) όρους των Μνημονίων. Αρκεί δηλαδή να εκλέγαμε στις προσεχείς εκλογές είτε τα καθαρά μνημονιακά κόμματα, είτε την αντιμνημονιακή Αριστερά, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ.

Δεύτερον, το επιχείρημα ότι δεν θα τολμήσουν οι οικονομικές ελίτ μέσα στην ΕΕ να μας σπρώξουν σε ανεξέλεγκτη χρεοκοπία και έξοδο από την Ευρωζώνη γιατί θα τους σταματήσουν οι νέες ανερχόμενες «προοδευτικές» δυνάμεις, όπως ο Ολλάντ στην Γαλλία, μάλλον σαν ανέκδοτο πρέπει να το πάρουμε τη  στιγμή που η «προοδευτικότητα» του είναι γνωστό ότι απλά αποτελεί αναπτυξιακό σοσιαλφιλελευθερισμό (σαν αυτόν περίπου που θέλει να εφαρμόσει και η ΝΔ) και ότι βέβαια ποτέ δεν θα διακινδύνευε τα συμφέροντα των Γαλλικών Τραπεζών που είναι ανάμεσα στους δανειστές μας, για χάρη της «σοσιαλιστικής αλληλεγγύης». Αποτελεί άλλωστε άλλη μια εξαπάτηση ότι δήθεν φταίνε οι «κακοί» Μέρκελ κ.λπ. και αρκεί να βγουν οι «σοσιαλιστές» του Ολλάντ και του σοσιαλδημοκρατικού και Πράσινου κόμματος στη Γερμανία για να αλλάξουν αυτές οι πολιτικές. Και είναι εξαπάτηση γιατί βέβαια ο …Μιτεράν ήταν πολύ πιο ριζοσπάστης σοσιαλιστής από τον νερόβραστο σοσιαλφιλελεύθερο Ολλάντ, και όμως μετά από έναν χρόνο απόπειρας ανατροπής της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης «μπήκε και αυτός στο μαντρί». Και το ίδιο συνέβη και με το δικό μας ΠΑΣΟΚ και φυσικά με τους σοσιαλδημοκράτες στην Βρετανία και τη Γερμανία. Γιατί άραγε; Ήταν όλοι αυτοί προδότες και θα μας σώσουν οι γνήσιοι σοσιαλιστές του ΣΥΡΙΖΑ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑΣ ή μήπως γιατί στο πλαίσιο των ανοικτών και απελευθερωμένων αγορών που καθιερώνει η νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση κάθε άλλη πολιτική είναι αδύνατη; Είναι δηλαδή η νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση που έκανε αδύνατη κάθε μορφή σοσιαλδημοκρατίας σήμερα —κάτι που δεν κατάλαβε ο ΣΥΡΙΖΑ που φέρεται σαν να θέλει να κατακτήσει την σοσιαλδημοκρατική θέση του ΠΑΣΟΚ, όταν η σοσιαλδημοκρατία είναι παγκόσμια νεκρή, ακριβώς λόγω των ανοικτών και απελευθερωμένων αγορών που επιβάλλει η παγκοσμιοποίηση!

ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ: Η «ΑΝΤΙΜΝΗΜΟΝΙΑΚΗ» ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΚΕΡΔΙΖΕΙ ΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ

Αλλά ας έλθουμε στο δεύτερο σενάριο και ας υποθέσουμε ότι, με το σημερινό αντιφατικό και λαϊκίστικο πρόγραμμα, ο ΣΥΡΙΖΑ έρχεται πρώτο κόμμα και διεκδικεί την εξουσία. Αυτό σημαίνει ότι αν καταφέρει και σχηματίσει κυβέρνηση, το κύριο σώμα των Μνημονίων και οι βασικές διατάξεις των συνακόλουθων νόμων θα εφαρμοστούν με κάποιες (ανώδυνες για τις ελίτ) τροποποιήσεις κατόπιν διαπραγματεύσεων. Τις τροποποιήσεις άλλωστε αυτές θα τις έκαναν περίπου και τα μνημονιακά κόμματα,  με τη συμφωνία της Ευρωπαϊκής ελίτ, που  προτιμά, όπως θα δούμε, τη συνέχιση της παραμονής της Ελλάδας στην ευρωζώνη και το Ευρώ. Και δεν πρόκειται ο ΣΥΡΙΖΑ να καταγγείλει τη δανειακή συμφωνία και τα Μνημόνια γιατί ξέρει πολύ καλά ότι η καταγγελία αυτή, εάν δεν συνοδευτεί από μονομερή έξοδο από την ΕΕ και το Ευρώ, θα οδηγήσει σε ανεξέλεγκτη χρεοκοπία (δηλαδή χρεοκοπία που θα ελέγχουν οι αγορές) και εξαναγκασμό μας να φύγουμε από το Ευρώ (όχι όμως και την ΕΕ όπως σύσσωμη η ευρωπαϊκή ελίτ επιβεβαίωσε στο Eurogroup), πράγμα που μπορεί να έχει και χειρότερα αποτελέσματα  από τα σημερινά.
Έτσι, αν πάρει την εξουσία ο ΣΥΡΙΖΑ, για να αναφέρουμε μερικά παραδείγματα, δεν πρόκειται να επαναφέρει τους απολυθέντες δημόσιους υπαλλήλους, και αντίθετα θα υποχρεωθεί να απολύσει και άλλους. Δεν πρόκειται να καταργήσει τους νόμους για την ελαστικοποίηση της εργασίας. Δεν πρόκειται να επιβάλλει αυστηρούς κοινωνικούς ελέγχους στις αγορές, και τη κίνηση κεφαλαίου (παρά μόνο προσωρινά). Δεν πρόκειται να κοινωνικοποιήσει τις ιδιωτικοποιημένες δημόσιες επιχειρήσεις. Ούτε πρόκειται να σταματήσει το σημερινό ξεπούλημα του κοινωνικού πλούτου και την έρπουσα ιδιωτικοποίηση της Υγείας και της Παιδείας. Και αυτό γιατί όλα τα παραπάνω δεν επιβάλλονται μόνο από τα Μνημόνια και τους εφαρμοστικούς νόμους τους, αλλά από την ίδια τη συνθήκη του Μάαστριχτ και τις άλλες συμβάσεις της ΕΕ (Λισαβόνας κ.λπ.) που την ακολούθησαν και επιβάλλουν την αρχή της ανταγωνιστικότητας, χωρίς την οποία δεν μπορεί να επιβιώσει καμία οικονομία που έχει ανοικτές και απελευθερωμένες αγορές! Και ούτε το Ευρώ, ούτε πολύ περισσότερο την ΕΕ, αμφισβήτησε ποτέ ο ΣΥΡΙΖΑ.
 
Ο ΑΠΟΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

Είναι λοιπόν φανερό ότι είναι αδύνατη η πραγματική έξοδος από την κρίση αν δεν φύγουμε τόσο από την Ευρωζώνη όσο και την  ΕΕ, γιατί, όπως έχουμε τονίσει επανειλημμένα, η καταστροφή της γεωργίας μας, η καταστροφή της εγχώριας βιομηχανίας, η ελαστικοποίηση της εργασίας, το πετσόκομμα του δημόσιου τομέα και του κοινωνικού κράτους κ.λπ. —όλα αυτά είναι συνέπεια των συνθηκών Μάαστριχτ και των συνθηκών της ΕΕ που ακολούθησαν, πολύ πριν να φτάσουμε στα Μνημόνια. Και αυτές οι συνθήκες που μας επέβαλαν τις ανοιχτές και απελευθερωμένες αγορές (τις «4 ελευθερίες») είναι που μας οδήγησαν στη σημερινή καταστροφική κρίση, και όχι η γενικότερη παγκόσμια καπιταλιστική κρίση που ξεκίνησε από τον χρηματοπιστωτικό τομέα, όπως εσκεμμένα ή από ασχετοσύνη υποστηρίζουν οι «οικονομολόγοι» του ΣΥΡΙΖΑ, της ΑΝΤΑΡΣΥΑ κ.λπ.. Δεν είχαμε κρίση στον τραπεζικό τομέα που οδήγησε σε χρηματοπιστωτικές φούσκες, όπως π.χ. στην Ιρλανδία, ή φούσκες στον κατασκευαστικό τομέα που οδήγησαν σε εκτόξευση του ιδιωτικού χρέους, όπως στην Ισπανία. Η κρίση μας είναι μακροχρόνια και δομική και προέκυψε από τα ελλείμματα στον δημοσιονομικό τομέα και στον τομέα του εξωτερικού εμπορίου και τα συνακόλουθα ελλείμματα που οδήγησαν στην ανάγκη του αυξανόμενου δανεισμού (δηλαδή του Χρέους), ο οποίος, μέσα στην Ευρωζώνη του ευκολότερου δανεισμού (λόγω ισχυρού νομίσματος), εκτοξεύτηκε. Με την παγκόσμια κρίση έγινε όμως αδύνατος ο φτηνός αναδανεισμός, με τον οποίο καλύπταμε τα ολοένα αυξανόμενα χρέη. Το Χρέος είναι επομένως η ΣΥΝΕΠΕΙΑ της μακροχρόνιας δομικής κρίσης και όχι η αιτία της κρίσης, όπως παραπλανητικά υποστηρίζει όλη η αντιμνημονιακή Αριστερά.

Ο ΜΠΑΜΠΟΥΛΑΣ ΤΟΥ ΦΑΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ Η ΖΟΥΓΚΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Σε αυτό το έργο των δύο πόλων εξουσίας που διαμορφώνονται επικίνδυνα σήμερα με στόχο τον εγκλωβισμό του λαού, τον ρόλο «μπαμπούλα» που θα δικαιολογεί θεσμικά τον ρόλο τους στα ανώτερα και μεσαία στρώματα που κατά κανόνα ψηφίζουν τους δύο αυτούς πόλους (η λεγόμενη «ικανοποιημένη εκλογική πλειοψηφία» στις αντιπροσωπευτικές «δημοκρατίες»), θα αναλάβουν οι ανανήψαντες φασίστες και η ισλαμοφαγική ακροδεξιά, η οποία ισχυροποιείται σε όλη την Ευρώπη. Τα μορφώματα αυτά ψήφισε σημαντικό τμήμα του λαού επειδή απέδωσε την ευθύνη για τη μαζική ανεργία, την καταρράκωση των συστημάτων κοινωνικής πρόνοιας, την κατάρρευση των αστικών κέντρων κ.λπ. στη μετανάστευση, και όχι στην παγκοσμιοποίηση, που μέσω της ΕΕ μας επιβάλλει τις σχετικές πολιτικές. Άλλωστε η ίδια η νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση δημιουργεί και τη μαζική μετανάστευση, με το ξερίζωμα εκατομμυρίων ανθρώπων λόγω των πολέμων της υπερεθνικής ελίτ στην Ανατολή και της καταστροφής της οικονομικής αυτοδυναμίας των λαών του Νότου. Την ακροδεξιά και τον φασισμό εξέθρεψε το ίδιο το σύστημα και η εκφυλισμένη «Αριστερά» με τον αποπροσανατολισμό για την κρίση και τις διαχειριστικές της «λύσεις» εντός της παγκοσμιοποίησης, με τις θέσεις ίσων αποστάσεων στα εγκλήματα της υπερεθνικής ελίτ κατά των λαών της Μ. Ανατολής και του Νότου, όπως και με τον φιλο-σιωνισμό της. Και φυσικά, οι φασίστες δεν θα αποτελούν κίνδυνο βασικά στο κοινοβούλιο, όπως το παρουσιάζουν τα κομματικά στελέχη της λαϊκίστικης «Αριστεράς», ούτε είναι πιθανό να επιστρέψουμε στον …Φασισμό, όπως κινδυνολογούν αγωνιστές/στριες ακόμα και της αντισυστημικής Αριστεράς, βασιζόμενοι/ες σε αναλύσεις προ 80 ετών. Και αυτό γιατί στη νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση, που σήμερα έχει φτάσει σε πρωτοφανή ολοκλήρωση, μέσω της συγκέντρωσης εξουσίας στην υπερεθνική ελίτ, ένας (φυσικά) ψευτο-διεθνισμός, υπάρχει ντε φάκτο, σε αντίθεση με την περίοδο του κρατισμού όπου το κράτος-έθνος ήταν πανίσχυρο και μπορούσε να πάρει μεγάλες διαστάσεις ο εθνικισμός και ο φασισμός για ιστορικούς λόγους που σήμερα δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα και έχουν εξεταστεί από την Περιεκτική Δημοκρατία. Όμως θα είναι ο λαός και οι μετανάστες που θα αντιμετωπίζουν τους —βασικά θερμόαιμους και όχι «ιδεολόγους»— θιασώτες του φασισμού, τον τραμπουκισμό και τον ρατσισμό, την εγκληματικότητα κτλ., καθημερινά στις γειτονιές, και όχι οι λίγοι βολεμένοι, σε μεγάλο βαθμό, μελλοντικοί ψηφοφόροι των «Αριστερών Κυβερνήσεων».
Δηλαδή η ζουγκλοποίηση της κοινωνίας δεν θα απειλεί τόσο τα προνομιούχα στρώματα που αποτελούν κατά κανόνα την, «ικανοποιημένη εκλογική πλειοψηφία», (που στην πραγματικότητα είναι και θα γίνει ακόμα περισσότερο μια ελάχιστη μειοψηφία στον γενικό πληθυσμό), η οποία, μαζί με τα φθίνοντα, σήμερα, κρατικοδίαιτα στρώματα στην Ελλάδα, είναι αυτή που καθορίζει κάθε φορά την εκάστοτε εκδοχή της διαχείρισης του συστήματος. Τα προνομιούχα στρώματα θα δημιουργούν τα γκέτο πολυτελείας τους με ιδιωτική αστυνομία, περίθαλψη κτλ., όπως γίνεται εκτεταμένα στη Λατινική Αμερική, ενώ ο υπόλοιπος πληθυσμός θα βρίσκεται στο έλεος της κοινωνικής κρίσης.
 
Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΜΑΣ ΓΙΑ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΔΙΕΞΟΔΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

Να γιατί θεωρούμε ότι ο μόνος τρόπος εξόδου από την κρίση είναι η απεξάρτησή μας από τη νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση μέσα από τη δημιουργία των προϋποθέσεων οικονομικής αυτοδυναμίας, σαν αυτή που προτείνουμε στην έκκληση για το Μέτωπο. Αναγκαία προϋπόθεση για να αρχίσουμε τη διαδικασία αυτή είναι η έξοδος από την ΕΕ που είναι ο κύριος εκφραστής της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης στη χώρα μας. Μόνο έτσι ο ελληνικός λαός και άλλοι λαοί στην καπιταλιστική περιφέρεια θα αποφύγουν, μέσα σε μια νέα ένωση των λαών που θα στηρίζεται στις αρχές της αλληλεγγύης, την καταστροφή που μας επιβάλλουν οι ξένες και ντόπιες ελίτ. Αυτό απαιτεί βέβαια ο ελληνικός λαός να πάρει στο πρώτο βήμα στα χέρια του την οικονομία από τις ντόπιες και ξένες ελίτ και να εφαρμόσει δραστικά μέτρα σαν αυτά που προτείνουμε στην Έκκληση για το Μέτωπο, για να την προστατεύσουμε από τις αγορές, και σε ένα δεύτερο βήμα να αποφασίσει μέσα από πραγματικά δημοκρατικές διαδικασίες, τι είδους κοινωνία επιθυμεί (Περιεκτική Δημοκρατία, κρατικοσοσιαλιστική, αναρχοσυνδικαλιστική κτλ.).
 
Εάν ο ΣΥΡΙΖΑ, έστω την τελευταία αυτή στιγμή, και σαν απάντηση στο δίλημμα που βάζουν οι ελίτ «ευρώ η καταστροφή» κατέβαινε με συγκροτημένο πρόγραμμα εξόδου από την κρίση, μέσα από την έξοδο από την ΕΕ, το ευρώ και την ακύρωση της δανειακής συνθήκης, και με σύνθημα «ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΕΕ ΚΑΙ ΤΑ ΜΝΗΜΟΝΙΑ, ΝΑΙ ΣΤΗΝ ΑΥΤΟΔΥΝΑΜΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ», τότε θα είχε μαζί του συμμάχους και όλη την πραγματική αντισυστημική Αριστερά, αλλά και λαϊκά στρώματα πέρα από την Αριστερά, σε ένα ντε φάκτο λαϊκό Μέτωπο που θα έσωζε τον λαό από την καταστροφή και θα έβαζε και τις βάσεις για μια νέα κοινωνία και οικονομία, που θα έλεγχε πραγματικά ο λαός και όχι οι ντόπιες και ξένες ελίτ.
Εάν αντίθετα αγνοήσει την πρόταση αυτή και κατέβει στις εκλογές με το σημερινό λαϊκίστικο και αποπροσανατολιστικό «πρόγραμμα» τότε, όπως δείξαμε παραπάνω, θα είναι απόλυτα υπεύθυνος για την καταστροφή που θα επακολουθήσει. Τότε, ο μόνος δρόμος που θα απομένει στις λαϊκές δυνάμεις για την πραγματική έξοδο από την καταστροφική κρίση θα είναι ο παραμερισμός και περιθωριοποίηση της αντιμνημονιακής Αριστεράς και η σύμπηξη ενός Λαϊκού Μετώπου Κοινωνικής και Εθνικής Απελευθέρωσης για την έξοδο από την ΕΕ και το ΕΥΡΩ και τα συνακόλουθα θεσμικά μέτρα. Ο καθένας και η καθεμιά ας αναλάβουν τις ιστορικές ευθύνες τους.-

Μια ανάλυση που οδηγεί σε άλλα μονοπάτια. Πέρα από τον μονόδρομο της Ε.Ε. ή του κεντρικού σοσιαλιστικού πλάνου με τη «λαϊκή εξουσία»


ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΔΡΑΣΗ

Του Γιώργου Κολέμπα

1. Με τον παγκοσμιοποιημένο καπιταλισμό δε μπορούμε να συνεχίσουμε, γιατί απέδειξε μέχρι τώρα ότι προς το παρόν οδηγεί σε οικονομική και περιβαλλοντική καταστροφή ολόκληρων χωρών και περιοχών και στο μέλλον στη κατάρρευση ολόκληρου του πλανήτη. Οι σημερινοί μας πολιτικοί «ηγέτες» κάνουν πως δε βλέπουν ότι η ελληνική κατάσταση είναι η «εξτρέμ» έκφραση της παγκόσμιας κατάστασης, στην οποία βρίσκεται το καπιταλιστικό σύστημα. Το σύστημα που όλοι οι ιθύνοντές του θεωρούν σαν το πιο «πετυχημένο». Θα άλλαζαν όμως ακόμα και αυτοί τη στάση τους, αν θέλανε να αντιληφθούν-χωρίς να καθορίζεται η ματιά τους από τα ταξικά συμφέροντα που εκφράζουν-την πραγματική κατάσταση.

2. Τη πραγματική οικονομική κατάσταση μπορούμε να τη σκιαγραφήσουμε όσο γίνεται πιο απλά ως εξής: αν μπορούσαμε να μετατρέψουμε όλες τις υπάρχουσες οικονομικές αξίες(μόνο τέτοιες κυριαρχούν πια στον πολιτισμό της «ανάπτυξης και της προόδου»: πρώτες ύλες, πηγές ενέργειας, καταναλωτικά προϊόντα, υπηρεσίες κ.λπ.) σε χρήμα, εκφρασμένο π.χ. σε δολάρια που είναι σήμερα το παγκόσμιο νόμισμα, τότε η αξία τους θα ήταν περίπου 60-70 τρις δολ. Οι διάφορες μορφές χρήματος, που έχουν όσοι το κατέχουν, φθάνουν στο ύψος των 700 περίπου τρις δολ. Η σχέση λοιπόν πραγματικών αξιών προς χρηματικές αξίες είναι περίπου 1: 10 τουλάχιστον. Αν αποφασίζαμε δηλαδή αυτή τη χρονική στιγμή να δημιουργήσουμε ένα άλλο παγκόσμιο νόμισμα(π.ν.), που θα έκφραζε τις πραγματικές αξίες, θα είχαμε την εξής σχέση: 1 π.ν.=10 δολ. Όσοι λοιπόν θα είχαν δολάρια-για να μπορούν να κάνουν συναλλαγές στο π.ν.-θα υποχρεωνόταν να ανταλλάξουν 10 δολ. για ένα π.ν. Έτσι θα ξεφούσκωνε «ομαλά» η σημερινή χρηματοπιστωτική φούσκα κατά 10 φορές. Αυτό θα είχε σαν αποτέλεσμα να συρρικνωθούν οι σημερινές χρηματικές περιουσίες της ελίτ του 1% του παγκόσμιου πληθυσμού, που διακινώντας και δανείζοντας αυτό τον τεράστιο χρηματικό όγκο μπορούν και ελέγχουν την «ευημερία» του υπόλοιπου 99%, γιατί το έχει εξαρτήσει από αυτό το χρήμα.

3. Δεν υποφέρουν όλοι από αυτό το 99%. Υπάρχουν οι μεσαίες τάξεις και η «αριστοκρατία» των μισθωτών εργαζομένων, που κατορθώνουν να εξασφαλίσουν για τον εαυτό τους σημαντικό μέρος της πίτας. Παρόλο που δεν είναι ευχαριστημένοι με αυτό, επειδή βλέπουν ότι υπάρχει πάντα κάποιοι «διπλανοί», που έχουν ένα μεγαλύτερο κομμάτι από αυτούς, όπως επίσης ταυτόχρονα υπάρχουν πάντα και άλλοι διπλανοί-πιο αδύναμοι, άνεργοι ή εξαχρειωμένοι-με μικρότερο ή καθόλου κομμάτι και προσπαθούν με κάθε τρόπο να μη βρεθούν στη θέση τους.

4. Η ελίτ κατόρθωνε μέχρι τώρα να έχει την συναίνεση αυτών των στρωμάτων, υποσχόμενη ότι μπορεί να τους αυξάνει το μερίδιο της πίτας με το να την βοηθούν να μεγαλώνει τη συνολική πίτα μέσω της «ανάπτυξης και της προόδου». Κατορθώνοντας δηλαδή να περάσει στη συνείδηση των από κάτω της πυραμίδας, σαν υπέρτατη αξία-σχεδόν σα νέα θρησκεία- όχι την ίδια τη ζωή, αλλά την «άνετη» ζωή μέσα από την συνεχή αύξηση της κατανάλωσης . Αυτό λειτουργούσε, όσο οι λαοί πίστευαν ακόμα σε μια «εικόνα» ενός απέραντου και απεριορίστων δυνατοτήτων πλανήτη, και όσο οι οικονομολόγοι μπορούσαν να υποστηρίζουν ότι η καμπύλη της οικονομίας είναι εκθετικά αυξητική.

5. Τα τελευταία όμως χρόνια, με τη βοήθεια των καινούργιων μέσων επικοινωνίας και εικόνας, όλος ο κόσμος μπορεί καθημερινά να αντιλαμβάνεται ότι ο πλανήτης μας είναι πεπερασμένος, δεν διαθέτει απεριόριστους πόρους, ούτε μπορεί να απορροφήσει τα όλο και περισσότερα απόβλητά μας. Είναι μια μικρή γαλάζια σφαίρα που ταξιδεύει μοναχικά στο απέραντο διάστημα και δεν υπάρχει κοντά μας άλλος τέτοιος πλανήτης, όπου θα μπορούσαν να μετακομίσουν ένα μέρος του αυξανόμενου παγκόσμιου πληθυσμού(μέχρι το 2030 θα χρειαζόμασταν έναν δεύτερο τέτοιο πλανήτη, αν συνεχίζαμε να έχουμε το κυρίαρχο σημερινό μοντέλο υπερκατανάλωσης: βλέπε ανάρτηση http://topikopoiisi.blogspot.de/2012/05/blog-post_2618.html).

6. Ο καπιταλισμός λοιπόν αντιμετωπίζοντας αυτή την πραγματικότητα από την οποία δε μπορεί να ξεφύγει, από τη μία εξασφαλίζει για την ελίτ όλο και μεγαλύτερη κομμάτι της υπάρχουσας πεπερασμένης πια πίτας, καταναλώνοντας τους εναπομείναντες πόρους και από την άλλη-για να συνεχίζει να καλλιεργεί τη ψευδαίσθηση της αύξησης της πίτας-την «φουσκώνει», αφού δε μπορεί να την μεγαλώνει. Αλλά όσο μεγαλώνουν οι φούσκες τόσο πιο εύκολα «σπάνε» και έτσι δε μπορεί πια να εξασφαλίζει εύκολα τη συναίνεση των μεσαίων τάξεων.

7. Αυτές δε μπορούν να αποδεχθούν τη «φτωχοποίησή» τους. Με την εξέλιξη της σημερινής κρίσης, που ξεκίνησε με το σπάσιμο της φούσκας στην κατοικία, συνέχισε με το σπάσιμο της φούσκας των τραπεζών και συνεχίζει με το σπάσιμο της φούσκας των κρατικών χρεών στην Ευρωζώνη, η ευρωπαϊκή και κύρια η νοτιοευρωπαϊκή και ελλαδική μεσαία τάξη δε μπορεί να συναινεί πλέον στην υπάρχουσα Ε.Ε. Αυτή κυριαρχούμενη οικονομικά και πολιτικά από το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο, οδηγεί τη μεσαία τάξη γρηγορότερα σε συρρίκνωση και καταστροφή, παρασύροντας ακόμα χειρότερα και τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα των ανειδίκευτων εργαζομένων και των ανέργων. Είναι φανερό ότι η μεσαία τάξη σε αυτές τις χώρες περνά σε αυτούς που αποκαλούμε «από κάτω».

8. Όλοι οι έλληνες «από κάτω» λοιπόν-για να «τοπικοποιήσουμε» την κατάσταση-δε μπορούμε να δεχθούμε για τη χώρα τον ρόλο που της έχει αναθέσει ο παγκόσμιος καπιταλιστικός καταμερισμός της εργασίας. Σαν χώρα δηλαδή που έχει χάσει την αυτάρκεια, έχει καταστρέψει το περιβάλλον της και έχει γίνει περιοχή φθηνών υπηρεσιών και τουρισμού, εξαρτημένης πλήρως από τις εισαγωγές για την ικανοποίηση των βιοτικών αναγκών του πληθυσμού. Δε μπορούμε να δεχθούμε τη δημιουργία ελλειμμάτων στους φυσικούς πόρους και την οικονομία της, τη δανειοδότηση για την κάλυψη αυτών των ελλειμμάτων και την πληρωμή των δανείων από τα σημερινά και αυριανά «υποζύγια», για να συνεχίζεται η εξάρτησή της από τους "πιστωτές", για να συνεχίζεται το «πάρτυ» της ντόπιας και διεθνούς ελίτ. Αλλά δε μπορούμε να γυρίσουμε και προς τα πίσω, στο προηγούμενο της κρίσης μοντέλο ανάπτυξης που στηριζόταν στον υπερκαταναλωτικό τρόπο ζωής και στο μεγενθυμένο οικολογικό αποτύπωμα.

Δε μπορούμε να αποδεχθούμε -πιο συγκεκριμένα- τις πολιτικές των «μνημονίων» και ένα αντίστοιχο πολιτικό-κομματικό σύστημα που στηρίζει αυτές τις πολιτικές. Μετατρέπει τα κατώτερα μεσοστρώματα, τους αυτοαπασχολούμενους και τους εργαζόμενους σε «νεόπτωχους» και τους ανέργους σε εξαθλιωμένους. Παράλληλα, ενώ μειώνουν το οικολογικό αποτύπωμα των «από κάτω» της ελληνικής κοινωνίας, δεν μειώνουν το συνολικό αποτύπωμά της, αφού μεταφέρονται όλο και περισσότεροι πόροι προς την ντόπια και παγκόσμια ελίτ , ώστε να συνεχίζεται εκτός από τη κοινωνική αδικία(λόγω της άνισης κατανομής του υπάρχοντος πλούτου) και η οικολογική αδικία με την έννοια της αύξησης του αποτυπώματος των «αναπτυγμένων» χωρών και της παγκόσμιας ελίτ. Θα χρειασθεί μέσα από την όξυνση της σημερινής κρίσης, να αντιληφθούμε ότι είναι ψευδαίσθηση η επιθυμία μας να «ανελιχθούμε» κοινωνικά και να επιδιώξουμε την «ευημερία» μας μέσω της αύξησης του κομματιού της πίτας που μας αναλογεί. Θα χρειασθεί να αντιληφθούμε καθαρά ότι και η δική μας ευζωία δε μπορεί να ταυτισθεί με την ατομική κατανάλωση. Μπορεί να επιτευχθεί αν επιδιώξουμε την ευζωία μέσω της ανάδειξης άλλων σημαντικών αξιών και προτεραιοτήτων: της αλληλεγγύης, της συνεργασίας, της κοινότητας, της φιλίας, της ελευθερίας, του αυτοκαθορισμού, της κοινωνικής-αλληλέγγυας οικονομίας, της στήριξης στην αφθονία των κοινωνικών-συλλογικών αγαθών μας και στους δίκαια κατανεμημένους περιορισμένους φυσικούς πόρους μας. Να αντιληφθούμε ότι δε μπορεί να συναινούμε πλέον στον μέχρι τώρα τρόπο ανάπτυξης και διακυβέρνησης - με τις ψήφους μας σχηματίζονταν οι κυβερνήσεις που μας οδήγησαν εδώ.

9. Πραγματικά, η απομυθοποίηση του καπιταλισμού και της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας στα μάτια των «από κάτω», μπορεί να τους πείσει πιο εύκολα πια, ότι η εκχώρηση της αντιπροσώπευσης και η διαμεσολάβηση από τους επαγγελματίες πολιτικούς των κομμάτων, δεν είναι ο καλύτερος τρόπος διακυβέρνησης και ότι θα πρέπει να αναλάβουν οι ίδιοι τη διαμόρφωση των συνθηκών της ζωής τους, προχωρώντας σε δομές αυτοοργάνωσης και αυτοδιακυβέρνησης. Πριν από όλα να μην αισθάνονται φτωχοί επειδή πιθανά δεν έχουν χρήματα, ούτε άχρηστοι επειδή δεν έχουν κάποια μισθωτή θέση εργασίας στις καπιταλιστικές επιχειρήσεις ή στο κράτος. Να μη αισθάνονται αδύναμοι, επειδή το κόμμα που ψήφιζαν δεν τους εκπροσωπεί τελικά και έτσι να αποσύρονται από τα "κοινά". Αν σταματήσουν να συμπεριφέρονται σαν καταναλωτές πολιτικών και αποφασίσουν να συμμετάσχουν στις διεργασίες διαμόρφωσης της πολιτικής, στις προσπάθειες δημιουργίας συλλογικών μορφών εργασίας και παραγωγής για την ικανοποίηση βιοτικών κατ αρχήν αναγκών, θα αντιληφθούν, ότι ο καλύτερος διαμεσολαβητής είναι οι ίδιοι για τον εαυτό τους.

10. Ένα κίνημα, που θα ξεκινήσει από την «άμυνα», από τα συνθήματα των «πλατειών»: δεν «πληρώνουμε τα χρέη τους», «δε πουλάμε τα κοινωνικά και δημόσια αγαθά μας, ούτε το περιβάλλον μας», «δε χρειαζόμαστε τα λεφτά τους» κ.λπ., θα πρέπει να προχωρήσει επιθετικά στη δημιουργία εναλλακτικών μορφών ατομικής και κοινωνικής ύπαρξης. Να δημιουργήσει κοινότητες, δίκτυα συνεργασίας και αλληλεγγύης, ομάδες παραγωγών, συνεταιρισμούς και συνεργατικές ομάδες, μονάδες κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας με αυτοδιαχείριση από τους εργαζόμενους, αυτοπαραγωγή και αχρήματες ανταλλαγές, "τοπικά νομίσματα" και εναλλακτικούς θεσμούς χρηματοδότησης, κ.λπ, κ.λπ.!

Ένα τέτοιο κίνημα δίνοντας και λύσεις στην καθημερινότητα των «από κάτω», πορεί να γίνει κάποια στιγμή πλειοψηφικό στην κοινωνία, και να την οδηγήσει σε ένα νέο «κοινωνικό συμβόλαιο» για μετάβαση σε μια μετακαπιταλιστική οργάνωσή της.

Σε αυτό το μπλοκ προτείνουμε μια συγκεκριμένη μορφή που μπορεί να πάρει αυτή η μετακαπιταλιστική κοινωνία. Τη μορφή της τοπικοποιημένης, οικολογικής, αταξικής, αμεσοδημοκρατικής κοινωνίας της ισοκατανομής πόρων και εξουσιών. Όμως το ποια ακριβώς μορφή μπορεί να πάρει θα είναι ζήτημα επιλογών της ίδιας της κοινωνίας, όταν αποφασίσει να μπει σε κίνηση για τη μετάβαση πέρα από τον καπιταλισμό.