Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου 2014
Ο ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΕΙΟΣ ΦΑΣΙΣΜΟΣ
Γιώργος Ν. Οικονόμου
[Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών, 31 Οκτωβρίου 2013]
Η μεγάλη άνοδος του νεοναζισμού δεν εξηγείται μόνο με την ανεξέλεγκτη μετανάστευση, την επιδείνωση της οικονομικής κρίσης, την απογοήτευση και την απελπισία των άμεσα θιγομένων από την δικομματική λαίλαπα των μνημονίων. Πρέπει να αναζητηθεί επίσης σε ιδεολογικούς και πολιτισμικούς παράγοντες οι οποίοι επιτρέπουν την κυριαρχία ιστορικών μύθων στηριγμένων στον εθνικισμό και στη θρησκεία, που βρίσκουν πάντοτε πρόσφορο έδαφος σε μια κοινωνία πολιτιστικώς υπανάπτυκτη, όπως η νεοελληνική.Από το 1990 η χώρα έχει γεμίσει από κάθε είδους «πατριώτες» που εκμεταλλεύονται την έννοια του έθνους: από τον Σαμαρά, το «Δίκτυο 21», τους νοσταλγούς της δικτατορίας, το ΛΑΟΣ του Καρατζαφέρη, μέχρι τον Χριστόδουλο, τον Άνθιμο, άλλους μητροπολίτες (Σεραφείμ, Αμβρόσιο, Καλλίνικο) και ακραία έκφραση το εθνικιστικό νεοναζιστικό κόμμα. Τελευταίο παράδειγμα είναι οι διάφορες κινήσεις εφέδρων, στρατιωτικών ή παραστρατιωτικών οργανώσεων όπως η ΚΕΕΔ και η ΑΚΙΣ, που, εν ονόματι του έθνους, διακηρύσσουν ανοικτά την κατάργηση του Συντάγματος και την πραξικοπηματική ανάθεση της εξουσίας στον Στρατό και στον Άρειο Πάγο! Οι οργανώσεις αυτές είτε είναι διαβρωμένες από φιλοχουντικούς και νεοναζιστές είτε αγκαλιάζονται από αυτούς. Επιβεβαιώνεται ακόμη μία φορά πως ο «πατριωτισμός» είναι το τελευταίο καταφύγιο των απατεώνων και του συστήματος.Τα ζητήματα που τίθενται εν προκειμένω είναι δύο. Πρώτον, εφ’ όσον ορισμένοι μιλούν ανοικτά για πραξικόπημα, εύλογο είναι να συμπεράνει κάποιος πως θα υπάρχουν και αρκετοί άλλοι που αδήλως επιθυμούν το ίδιο. Τέτοιοι θύλακες υπάρχουν στον Στρατό, στο Λιμενικό, στην Αστυνομία, στην Εκκλησία, στις Μυστικές Υπηρεσίες και στο δικαστικό σώμα, όπως έχει φανεί σε αρκετές περιπτώσεις. Το ζήτημα συνεπώς είναι η εκκαθάριση αυτών των σωμάτων από τα φιλοφασιστικά στοιχεία. Δυστυχώς όμως η Εκκλησία, η κυβερνητική και η δικαστική εξουσία είναι απρόθυμες για την εκκαθάριση αυτή, έτσι όμως υποθάλπουν και ευνοούν τις αντικοινοβουλευτικές αντιλήψεις και τις πραξικοπηματικές κινήσεις. Επομένως η κατάσταση δεν είναι καθόλου προς εφησυχασμό. Το δεύτερο ερώτημα που τίθεται είναι: από πού αντλούν οι κινήσεις αυτές το θράσος να διατυπώνουν ανοικτά την κατάλυση του Συντάγματος; Οι αντιλήψεις αυτές εκπορεύονται από αυταρχικές και αντιδημοκρατικές ιδεολογίες που κυριαρχούν εν Ελλάδι, όπως είναι ο εθνικισμός, ο εκθειασμός του ηγέτη και του Στρατού, η λατρεία της ισχύος, η συνωμοσιολογία και η θρησκεία. Οι ανανεωτές αυτών των ιδεολογιών ήταν οι λεγόμενοι «νεοορθόδοξοι» από τη δεκαετία του 1980. Χαρακτηριστικός εκπρόσωπός τους ο εθνικιστής θεολόγος Χ. Γιανναράς. Σε αρκετά κείμενά του υπονομεύει την έννοια της νομιμότητας και διασπείρει ιδέες αυθαίρετης κατάλυσης του Συντάγματος. Από την απαρχή της κρίσης το 2010 πρότεινε, μέσα από τις στήλες της Καθημερινής, τη διακυβέρνηση της χώρας από προσωπικότητες («κάποια στιβαρά χέρια να πάρουν το τιμόνι»). Μεταξύ αυτών ανέφερε τον Α. Βγενόπουλο, τον Λ. Παπαδήμο, τον sir B. Μαρκεζίνη, τον Θ. Στοφορόπουλο!Πρόσφατο δείγμα (2012) του αυταρχισμού του, πάλι από τις στήλες τηςΚαθημερινής, είναι η πρότασή του για αυθαίρετη κατάργηση των θεσμών και του Συντάγματος, που ο ίδιος την αποκαλεί παραπλανητικά «εξέγερση των θεσμών». Πρότεινε να συναχθούν σε σύσκεψη οι «κορυφαίοι της κοινωνικής ευθύνης» και να αναλάβουν πρωτοβουλίες. Ποιοί είναι αυτοί οι «κορυφαίοι» κατά τον Χ. Γιανναρά; Οι πρόεδροι του Αρείου Πάγου, του Συμβουλίου της Επικρατείας, του Ελεγκτικού Συνεδρίου, της Ακαδημίας Αθηνών, οι αρχηγοί των τριών όπλων και του ΓΕΕΘΑ και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος! Ο χριστιανός βυζαντινολάτρης παρακάμπτει το γεγονός πως οι θεσμοί τους οποίους εκπροσωπούν οι ανωτέρω προτεινόμενοι είναι οι στυλοβάτες του κομματοκρατικού ολιγαρχικού συστήματος, και συνυπεύθυνοι για την πορεία της χώρας προς τον γκρεμό και την επιβολή των καταστρεπτικών μνημονίων!Οι αντιλήψεις αυτές δεν είναι περιθωριακές, διότι διαδίδονται από τον εν λόγω θεολόγο σε έντυπα μεγάλης κυκλοφορίας, σε ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς και στα βιβλία του. Διαχέονται επίσης σε ένα ευρύ κοινό με την μία ή την άλλη μορφή από τους υπόλοιπους νεοορθόδοξους και τους ακολούθους τους. Διαδίδονται με πολλούς καθημερινούς και οικείους τρόπους, κυρίως με τον εξωραϊσμό εκ μέρους των νεοορθοδόξων του αυταρχικού, μισαλλόδοξου, μοναρχικού και θεοκρατικού Βυζαντίου. Είναι μοναδικό φαινόμενο παγκοσμίως το γεγονός πως ένα μέρος των διανοουμένων και της κοινωνίας αναζητούν στον Μεσαίωνα, στο αντιδημοκρατικό και ανελεύθερο Βυζάντιο, έμπνευση, σημασίες και ιδανικά. Αυτό αποτελεί σύμπτωμα παρακμής. Από αυτές τις πηγές τρέφονται οι απόψεις και το θράσος των περί ου ο λόγος στρατιωτικών και παραστρατιωτικών οργανώσεων.Με άλλα λόγια ο φασισμός δεν βρίσκεται μόνο στο νεοναζιστικό κόμμα. Κυοφορείται με ήπιες, «αθώες» ή παραπλανητικές μορφές σε αυταρχικές ιδέες, αντιλήψεις και πρακτικές που κυκλοφορούν ανάμεσά μας, δίπλα μας, όπως ο εθνικισμός, η θρησκεία, ο βυζαντινισμός, ο αποκλεισμός του άλλου. Ο φασισμός πριν γίνει κόμμα και εξουσία αλώνει την καθημερινότητα και το φαντασιακό των ανθρώπων, καθίσταται καθημερινός και οικείος. Γίνεται κοινοτοπία, όπως ανέλυσε η γερμανοεβραία φιλόσοφος Χάνα Άρεντ.
[Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών, 31 Οκτωβρίου 2013]
Παίξε έναν Βάγκνερ ρε ΣΤΟΥΡΝΑΡΑ !!!
Δεν έχουν το θεό τους. Ούτε το διάβολό τους έχουν. Τα ξεπέρασαν όλα μέσα στον πανικό τους. Στη σημερινή έκδοση της Frankfurter Allgemeine Zeitung υπάρχει συνέντευξη Στουρνάρα στην οποία «Ο υπουργός αποφεύγει να αποκαλύψει το ακριβές νούμερο του πρωτογενούς πλεονάσματος, επισημαίνει ωστόσο, ότι και ο ίδιος δεν μπορούσε να…το πιστέψει, όταν το άκουσε για πρώτη φορά.
Από τον ΚαρτέσιοΟ κ. Στουρνάρας τονίζει ακόμη ότι οι χώρες του ευρώ θα μπορούσαν, με την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων, να δώσουν ένα μήνυμα, το οποίο θα χαλάρωνε την κατάσταση πριν από τις δημοτικές και τις ευρωπαϊκές εκλογές στην Ελλάδα τον Μάιο.
Διαφορετικά, προειδοποιεί, θα μπορούσαν ακραίες δυνάμεις να πάρουν στην Ελλάδα το “πάνω χέρι”. “Για μας είναι ουσιώδες να μην περιμένουμε άλλο για την απόφαση για την διάρκεια της πίστωσης του δανείου”, τονίζει επίσης».
Για την επιμήκυνση του δανείου τα έχουμε πει. Για το ότι ο Στουρνάρας δηλώνει ότι ούτε ο ίδιος δεν μπορούσε να το πιστέψει, όταν άκουσε για πρώτη φορά το ακριβές νούμερο του πρωτογενούς πλεονάσματος τι να πει κανείς; Ο τύπος αυτός υποτίθεται ότι είναι υπουργός Οικονομικών και ομολογεί ότι άλλοι του ανακοίνωσαν το πρωτογενές πλεόνασμα της χώρας του. Τώρα σχετικά με το ποιοι του το ανακοίνωσαν, ο καθένας μπορεί να σκεφτεί ό,τι θέλει. Διότι ο Πρωθυπουργός μιας χώρας είναι λογικό να ενημερώνεται για οικονομικά στοιχεία από τον υπουργό Οικονομικών. Ο υπουργός Οικονομικών μιας χώρας, όμως, δεν έχει λογική να ξαφνιάζεται λέγοντας «άντε ρε; Τέτοιο πλεόνασμα έχουμε;». Εκτός κι αν είναι απλός ντελάλης πλεονασμάτων, που άλλοι τα αποφασίζουν.
Επίσης σιγά μην μείνουμε άναυδοι επειδή ενώ όλες οι χώρες του κόσμου –τουλάχιστον φανερά – αρνούνται το δικαίωμα εμπλοκής άλλης χώρας στα του οίκου τους, ο Στουρνάρας καλεί δημόσια τις χώρες της ευρωζώνης όχι να παρέμβουν έτσι απλά σε κάποιο θέμα, αλλά να παρέμβουν στις εκλογές της Ελλάδας και μάλιστα να διαμορφώσουν το αποτέλεσμά τους!!! Για ποια Δημοκρατία να μιλάμε τώρα, για ποια εθνική κυριαρχία, για ποια αξιοπρέπεια; Το μπουρδελάκι της ευρωζώνης έχουμε καταντήσει και φωνάζει για βοήθεια η τσατσά τον νταβατζή μην τυχόν και την κοπανήσουν οι πουτάνες.
Συμβαίνουν τρελά πράγματα. Εξωγήινες καταστάσεις. Λέει ο Στουρνάρας στη Γερμανία «πείτε εσείς ότι θα μεγαλώσετε τη διάρκεια αποπληρωμής, βγάλτε όσα κέρδη θέλετε από την παράταση των 20 ετών κι εμείς θα το παρουσιάσουμε αυτό ως επιτυχία στους ιθαγενείς και θα μας ψηφίσουν». Ρε δεν πάμε καλά εδώ. Δεν έχει μείνει όρθιο ούτε ένα πρόσχημα, να έχουμε να δικαιολογούμε την αταραξία μας.
Και στο τέλος της συνέντευξής του και αφού μας έχει κάνει ρόμπα ως πολίτες και ως χώρα, πετάει το γνωστό «Έχουμε πίσω μας το 85% της διαδρομής. Θα ήταν δυσάρεστο, εάν θα χάναμε στο τελευταίο 15% του δρόμου την εμπιστοσύνη των πολιτών». Ποια εμπιστοσύνη ρε Στουρνάρα; Σε ποιον; Σε σένα που ζητάς επίσημα να αναλάβει – ακόμη και με ψέματα -την προεκλογική εκστρατεία της κυβέρνησής σου η κυβέρνηση της Γερμανίας; Ας σε εμπιστευτούν οι Γερμανοί ψηφοφόροι και ο Γερμανοί επενδυτές. Τι παρτίδες έχεις πλέον εσύ μαζί μας; Παίξε ένα Βάγκνερ στο πιάνο να χαλαρώσεις.
Και για ποιο 85% κα 15% μιλάς; Πριν κάνα εξάμηνο έλεγες ότι είμαστε στα τελευταία δέκα μέτρα από το κατοστάρι. Πριν κάνα χρόνο έλεγες ότι ανεβήκαμε το βουνό και αγγίζουμε την κορυφή. Μια παρομοίωση ολόκληρος έχεις γίνει. Πες μας πόσο % άσχετος και άχρηστος είσαι να το καταλάβουμε. Μη μιλάς για άλλα ποσοστά, ύψη και αποστάσεις. Πες μας για σένα. Εμείς καταλάβαμε ποιος είσαι και τι ρόλο παίζεις. Εσύ;
paganeli
Εν αμφιβολία κατά του κατηγορουμένου
«Είναι αδύνατο να υπερασπιστείς τον εαυτό σου όταν δεν υπάρχει καλή θέληση» *
Θα μπορούσαν να γραφτούν εκατοντάδες νομικά παράπονα για την δίκη-παρωδία και την καταδίκη του Τάσου Θεοφίλου, ο οποίος φανταζόταν και ο ίδιος, λίγο πολύ την κατάληξη της υπόθεσής του.
Οι δικαστές, σε μια προσπάθεια να ανταγωνιστούν τον έλληνα μεταμοντέρνο μπάτσο που ξέρει και να βασανίζει αλλά και να δουλεύει πίσω από ένα φορητό υπολογιστή προσπαθώντας να εντοπίσει τους κακοποιούς όπως στα αμερικάνικα b-movies, καταφέρνουν να ξεπερνούν τον εαυτό τους κάθε φορά που πέφτει στον ιστό τους κάποιος αναρχικός. Καταστρατηγώντας προκλητικότατα τόσο τις ουσιαστικές ποινικές διατάξεις όσο και την ποινική δικονομία που ρυθμίζει τους κανόνες διεξαγωγής μιας δίκης, προσδίδουν μια τόσο λούμπεν χυδαιότητα σ’ αυτό που κάνουν που δεν χρειάζεται να μπει κανείς στον κόπο να κάνει μια συζήτηση για τη φύση του Νόμου ως Μεγάλου Φρουρού της κυρίαρχης τάξης. Κάνουν τα πράγματα πιο απλά: καταργούν κάθε νομική εγγύηση που παρέχει ακόμα κι αυτό το δίκαιο που προφυλάσσει την τάξη που υπηρετούν, σα να έχουν χάσει κάθε ψυχραιμία, σα να πρόκειται για λυσσασμένους χωροφύλακες που υστεριάζουν, σα να μην ξέρουν καν νομικά.
Το πολιτικό συμπέρασμα είναι προφανές: στο βαθμό που η κοινωνία είναι αποκτηνωμένη και έχει παραδοθεί άνευ όρων, δεν ενδιαφέρει την εξουσία να κρατήσει τα προσχήματα και στο βαθμό που δεν τα κρατάει η κοινωνία αποκτηνώνεται ακόμα περισσότερο, εκφασιζόμενη σε κάθε διάσταση της δημόσιας ζωής.
Το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων δικάζοντας τον Τάσο Θεοφίλου, ακολούθησε, συνειδητά ή ασυνείδητα – δεν έχει σημασία, αυτή την πορεία προς την χαμέρπεια, αγνοώντας όχι μόνο τη νομική επιστήμη αλλά και την κοινή λογική. Αλλά, σε αντίθεση με όσα υποστηρίζονται από κάποιους, δεν αγνόησε το «λαϊκό αίσθημα», τουλάχιστον όχι αυτό της πλειοψηφίας, που είτε δεν νοιάζεται για το αν το σύστημα Δικαιοσύνης έχει καταντήσει κάτι που θυμίζει την Ιερά Εξέταση, είτε γουστάρει πολύ αυτόν ακριβώς το χαμερπή χαρακτήρα που έχει υιοθετήσει.
Οι δικαστές λοιπόν απήλλαξαν τον Τάσο Θεοφίλου από όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με «τρομοκρατία» και τον καταδίκασαν σαν έναν «απλό ποινικό εγκληματία». Η απόφαση αυτή δεν θα μπορούσε παρά να έχει και μια παράλληλη, πολιτική, διάσταση. Οι δικαστές με τον ελιγμό τους αυτό προσπάθησαν:
α) Να δείξουν ότι είναι «αντικειμενικοί», ότι δεν ήταν αρνητικά προκατειλημμένοι, ότι «βασανίστηκαν» πριν αποφασίσουν.
β) Ότι οι πολιτικές απόψεις ενός αναρχικού συνδέονται άρρηκτα και σε κάθε περίπτωση με την «παραβατικότητα», ότι ένας αναρχικός είναι αναγκαστικά και «ποινικός»
γ) Να αποσυνδέσουν την Αναρχία ως πολιτική οπτική γωνία και άρα και τους αγώνες κάθε αναρχικού/αναρχικής ακόμα και από αυτό που η νομική επιστήμη ονομάζει «πολιτικό έγκλημα». Έτσι, αφενός υποβιβάζουν στα μάτια του κόσμου την Αναρχία σε κάτι σαν τη «μαφία», αφετέρου καλμάρουν και την (σχεδόν ακαδημαϊκή) γκρίνια κάποιων (συνήθως αριστερών) διανοούμενων του κώλου που ζητούν άλλη μεταχείριση για το «πολιτικό έγκλημα» από το «σκέτο έγκλημα», ξεχνώντας ότι υπάρχει από τη μία ο Νόμος της αστικής τάξης και από την άλλη η επανάσταση ως επιθυμία και ως προοπτική. (Άλλο πράγμα το ζήτημα αν η «αντιτρομοκρατική» νομοθεσία και η αντίστοιχη δικαστική πρακτική είναι ενδεικτική των ολοκληρωτικών τάσεων της νομοθετούσας τάξης).
δ)Να κάνουν τα χατίρια του Σαμαρά, του Δένδια και των τσόγλανων της Αντιτρομοκρατικής, αδιαφορώντας εντελώς για κάτι που διδάχτηκαν στο πρώτο έτος και λεγόταν «διάκριση εξουσιών».
Το θέμα είναι ότι με αφορμή την δίκη του Θεοφίλου, το μόνο συμπέρασμα που μπορεί να εξαχθεί, εκτός των προφανών, είναι ότι πλέον αποκρυσταλλώνεται και νομολογιακά η αναρχία σαν ένα «ιδιώνυμο», ούτε καν «πολιτικό», έγκλημα.
Ο αναρχικός χώρος δείχνει εντελώς αδύναμος να αντιδράσει σ’ αυτή την καταστολή που ναι μεν δεν είναι πρωτόγνωρη σε ένταση, αλλά έχει αρχίσει να αποκτά νέα ποιοτικά στοιχεία. Ακροβατεί σε μία κόντρα μεταξύ «κοινωνικής απεύθυνσης» (αλήθεια, πώς απευθύνεται κανείς σε μια τέτοια κοινωνία που κάθε άλλο παρά καλή θέληση έχει, αν όχι οργανώνοντας τον δικό του πολιτικό χώρο;) και «μηδενισμού» (λες και αυτός ο πόλεμος μπορεί να κερδηθεί μόνο από λίγους), χαροποιώντας ακόμα περισσότερο πολιτικούς, δικαστές και μπάτσους.
Δυστυχώς δεν αρκεί να εκπέμπει κανείς φως μέσα στο σκοτάδι για να ζήσει ελεύθερα και με αξιοπρέπεια.
*Φραντς Κάφκα – «Αμερική»
eagainst.com
Θα μπορούσαν να γραφτούν εκατοντάδες νομικά παράπονα για την δίκη-παρωδία και την καταδίκη του Τάσου Θεοφίλου, ο οποίος φανταζόταν και ο ίδιος, λίγο πολύ την κατάληξη της υπόθεσής του.
Οι δικαστές, σε μια προσπάθεια να ανταγωνιστούν τον έλληνα μεταμοντέρνο μπάτσο που ξέρει και να βασανίζει αλλά και να δουλεύει πίσω από ένα φορητό υπολογιστή προσπαθώντας να εντοπίσει τους κακοποιούς όπως στα αμερικάνικα b-movies, καταφέρνουν να ξεπερνούν τον εαυτό τους κάθε φορά που πέφτει στον ιστό τους κάποιος αναρχικός. Καταστρατηγώντας προκλητικότατα τόσο τις ουσιαστικές ποινικές διατάξεις όσο και την ποινική δικονομία που ρυθμίζει τους κανόνες διεξαγωγής μιας δίκης, προσδίδουν μια τόσο λούμπεν χυδαιότητα σ’ αυτό που κάνουν που δεν χρειάζεται να μπει κανείς στον κόπο να κάνει μια συζήτηση για τη φύση του Νόμου ως Μεγάλου Φρουρού της κυρίαρχης τάξης. Κάνουν τα πράγματα πιο απλά: καταργούν κάθε νομική εγγύηση που παρέχει ακόμα κι αυτό το δίκαιο που προφυλάσσει την τάξη που υπηρετούν, σα να έχουν χάσει κάθε ψυχραιμία, σα να πρόκειται για λυσσασμένους χωροφύλακες που υστεριάζουν, σα να μην ξέρουν καν νομικά.
Το πολιτικό συμπέρασμα είναι προφανές: στο βαθμό που η κοινωνία είναι αποκτηνωμένη και έχει παραδοθεί άνευ όρων, δεν ενδιαφέρει την εξουσία να κρατήσει τα προσχήματα και στο βαθμό που δεν τα κρατάει η κοινωνία αποκτηνώνεται ακόμα περισσότερο, εκφασιζόμενη σε κάθε διάσταση της δημόσιας ζωής.
Το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων δικάζοντας τον Τάσο Θεοφίλου, ακολούθησε, συνειδητά ή ασυνείδητα – δεν έχει σημασία, αυτή την πορεία προς την χαμέρπεια, αγνοώντας όχι μόνο τη νομική επιστήμη αλλά και την κοινή λογική. Αλλά, σε αντίθεση με όσα υποστηρίζονται από κάποιους, δεν αγνόησε το «λαϊκό αίσθημα», τουλάχιστον όχι αυτό της πλειοψηφίας, που είτε δεν νοιάζεται για το αν το σύστημα Δικαιοσύνης έχει καταντήσει κάτι που θυμίζει την Ιερά Εξέταση, είτε γουστάρει πολύ αυτόν ακριβώς το χαμερπή χαρακτήρα που έχει υιοθετήσει.
Οι δικαστές λοιπόν απήλλαξαν τον Τάσο Θεοφίλου από όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με «τρομοκρατία» και τον καταδίκασαν σαν έναν «απλό ποινικό εγκληματία». Η απόφαση αυτή δεν θα μπορούσε παρά να έχει και μια παράλληλη, πολιτική, διάσταση. Οι δικαστές με τον ελιγμό τους αυτό προσπάθησαν:
α) Να δείξουν ότι είναι «αντικειμενικοί», ότι δεν ήταν αρνητικά προκατειλημμένοι, ότι «βασανίστηκαν» πριν αποφασίσουν.
β) Ότι οι πολιτικές απόψεις ενός αναρχικού συνδέονται άρρηκτα και σε κάθε περίπτωση με την «παραβατικότητα», ότι ένας αναρχικός είναι αναγκαστικά και «ποινικός»
γ) Να αποσυνδέσουν την Αναρχία ως πολιτική οπτική γωνία και άρα και τους αγώνες κάθε αναρχικού/αναρχικής ακόμα και από αυτό που η νομική επιστήμη ονομάζει «πολιτικό έγκλημα». Έτσι, αφενός υποβιβάζουν στα μάτια του κόσμου την Αναρχία σε κάτι σαν τη «μαφία», αφετέρου καλμάρουν και την (σχεδόν ακαδημαϊκή) γκρίνια κάποιων (συνήθως αριστερών) διανοούμενων του κώλου που ζητούν άλλη μεταχείριση για το «πολιτικό έγκλημα» από το «σκέτο έγκλημα», ξεχνώντας ότι υπάρχει από τη μία ο Νόμος της αστικής τάξης και από την άλλη η επανάσταση ως επιθυμία και ως προοπτική. (Άλλο πράγμα το ζήτημα αν η «αντιτρομοκρατική» νομοθεσία και η αντίστοιχη δικαστική πρακτική είναι ενδεικτική των ολοκληρωτικών τάσεων της νομοθετούσας τάξης).
δ)Να κάνουν τα χατίρια του Σαμαρά, του Δένδια και των τσόγλανων της Αντιτρομοκρατικής, αδιαφορώντας εντελώς για κάτι που διδάχτηκαν στο πρώτο έτος και λεγόταν «διάκριση εξουσιών».
Το θέμα είναι ότι με αφορμή την δίκη του Θεοφίλου, το μόνο συμπέρασμα που μπορεί να εξαχθεί, εκτός των προφανών, είναι ότι πλέον αποκρυσταλλώνεται και νομολογιακά η αναρχία σαν ένα «ιδιώνυμο», ούτε καν «πολιτικό», έγκλημα.
Ο αναρχικός χώρος δείχνει εντελώς αδύναμος να αντιδράσει σ’ αυτή την καταστολή που ναι μεν δεν είναι πρωτόγνωρη σε ένταση, αλλά έχει αρχίσει να αποκτά νέα ποιοτικά στοιχεία. Ακροβατεί σε μία κόντρα μεταξύ «κοινωνικής απεύθυνσης» (αλήθεια, πώς απευθύνεται κανείς σε μια τέτοια κοινωνία που κάθε άλλο παρά καλή θέληση έχει, αν όχι οργανώνοντας τον δικό του πολιτικό χώρο;) και «μηδενισμού» (λες και αυτός ο πόλεμος μπορεί να κερδηθεί μόνο από λίγους), χαροποιώντας ακόμα περισσότερο πολιτικούς, δικαστές και μπάτσους.
Δυστυχώς δεν αρκεί να εκπέμπει κανείς φως μέσα στο σκοτάδι για να ζήσει ελεύθερα και με αξιοπρέπεια.
*Φραντς Κάφκα – «Αμερική»
eagainst.com
Περισσότερες αποδείξεις ότι ο καπιταλισμός ποτέ δεν επιλύει τις κρίσεις του
του Τζερόμ Ρούς
Βρισκόμαστε στην έναρξη μιας νέας φάσης στην παγκόσμια οικονομική
κρίση. Πώς γίνεται να μας λένε συνεχώς οι ηγέτες του κόσμου ότι “αυτή η
κρίση έχει τελειώσει”, και -έχουμε βαρεθεί πια την ίδια παράλογη
ιστορία- κάποια άλλη κρίση να έρχεται σε ένα άλλο μέρος του πλανήτη,
γελοιοποιώντας αυτή την επίσημη αφήγηση και τους ανόητους προπαγανδιστές
της στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τον ακαδημαϊκό κόσμο; Όπως έχει
σημειώσει ο Ντέιβιντ Χάρβεϊ, και όπως ο εν εξελίξει πανικός των
αναδυόμενων αγορών επιβεβαιώνει, ο καπιταλισμός ποτέ δεν επιλύει τις
κρίσεις του - απλώς τις μετατοπίζει γεωγραφικά.
Μπορεί να μην έχετε
διαβάσει γι' αυτό στα γενικά μέσα ενημέρωσης ακόμα, αλλά ο οικονομικός
τύπος είναι γεμάτος: οι χρηματοπιστωτικές αγορές αντιμετωπίζουν σήμερα
μια “αιματοχυσία” πάνω στην εμβάθυνση της αναταραχής στην παγκόσμια
περιφέρεια. Όπως έγραψα ήδη, πέντε χρόνια μετά την κατάρρευση της Lehman
Brothers, βρισκόμαστε στην έναρξη μιας νέας φάσης στην παγκόσμια
οικονομική κρίση. Τη στιγμή που οι ευρωπαίοι ηγέτες επαίρονται ότι το
πρόβλημα του χρέους είναι τελικά “υπό έλεγχο”, οι επενδυτές χάνουν την
ψυχραιμία τους μπροστά σε μια κινεζική επιβράδυνση και η Ομοσπονδιακή
Τράπεζα των ΗΠΑ “στενεύει” το πρόγραμμα τόνωσης της οικονομίας. Ο φόβος
είναι ότι το επακόλουθο πρόβλημα ρευστότητας και η εμπορευματική κάμψη
θα επηρεάσουν αρνητικά την ικανότητα ορισμένων αναπτυσσόμενων χωρών να
αποπληρώσουν τα χρέη που συσσώρευσαν κατά την τελευταία δεκαετία των
φτηνών πιστώσεων.
Αυτός ο φόβος οδηγεί τώρα
σε έναν γενικευμένο πανικό των επενδυτών που αναστατώνει τις
χρηματοπιστωτικές αγορές, προκαλώντας την κατάρρευση της αξίας των
νομισμάτων των αναδυόμενων αγορών από την Αργεντινή έως την Τουρκία, την
Ινδονησία, τη Νότια Αφρική. Εδώ δεν θέλω να σταθώ πάρα πολύ στα
ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αυτού του ανανεωμένου πανικού των αγορών.
Αντίθετα, θέλω να κάνουμε ένα βήμα πίσω και να θέσω ένα περισσότερο
καίριο ερώτημα που κανείς δεν φαίνεται πραγματικά να αντιμετωπίζει αυτή
τη στιγμή: πώς γίνεται να μας λένε συνεχώς οι ηγέτες του κόσμου ότι
“αυτή η κρίση έχει τελειώσει”, και -έχουμε βαρεθεί πια την ίδια παράλογη
ιστορία- κάποια άλλη κρίση να έρχεται σε ένα άλλο μέρος του πλανήτη,
γελοιοποιώντας αυτή την επίσημη αφήγηση και τους ανόητους προπαγανδιστές
της στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τον ακαδημαϊκό κόσμο;
Μια πραγματική θεωρία της καπιταλιστικής κρίσης
Ένας από τους κύριους
λόγους για αυτήν την παράξενη απόκλιση μεταξύ αφήγησης και
πραγματικότητας είναι ότι επενδυτές, πολιτικοί και οικονομολόγοι
φαίνεται να είναι εσκεμμένα τυφλοί στις εσωτερικές αντιφάσεις που
καθορίζουν το καπιταλιστικό σύστημα. Ο κορυφαίος γεωγράφος Ντέιβιντ
Χάρβεϊ, στο σημαντικό έργο του που εκτείνεται σε πάνω από τέσσερις
δεκαετίες και κορυφώνεται στο Το Αίνιγμα του Κεφαλαίου και οι Κρίσεις του Καπιταλισμού
(2010), υιοθετεί τις οξύνοιες ιδέες του Μαρξ για αυτές τις αντιφάσεις,
προκειμένου να αναπτύξει μια ισχυρή θεωρία της καπιταλιστικής κρίσης. “Ο
καπιταλισμός”, παρατηρεί ο Χάρβεϊ, “ποτέ δεν επιλύει τις κρίσεις του˙
τις μετατοπίζει γεωγραφικά”. Αυτό που βλέπουμε στις αναδυόμενες αγορές
σήμερα δεν είναι μια γενική ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας, αλλά μια
μετατόπιση της κρίσης από τη μία περιοχή στην άλλη.
Εμπνεόμενος ιδιαίτερα από τα Grundrisse,
όπου ο Μαρξ σημείωσε ότι το κεφάλαιο δεν μπορεί να συμμορφωθεί με
κανένα όριο στη συνεχή κυκλοφορία, ο Χάρβεϊ παρατηρεί πως -κάθε φορά που
η διαδικασία συσσώρευσης του κεφαλαίου συναντά ένα όριο- πρέπει αμέσως
να μετατραπεί σε φράγμα, το οποίο μπορεί στη συνέχεια να παρακαμφθεί ή
να ξεπεραστεί. Δεδομένου ότι το κεφάλαιο δημιουργεί συνεχώς υπεραξία
(μέσω της εκμετάλλευσης της μισθωτής εργασίας και των προσόδων που
εξάγονται από την έντοκη πίστωση), χρειάζεται διαρκώς να βρίσκει τρόπους
για να επανεπενδύσει το πλεόνασμα αυτό σε κερδοφόρες αγορές (όπως η
χρηματιστηριακή αγορά, η στεγαστική αγορά, οι αγορές εμπορευμάτων και η
αγορά ομολόγων). Αυτό οδηγεί σε μια ξέφρενη αναζήτηση από την πλευρά των
επενδυτών για τις υψηλότερες δυνατές αποδόσεις. Σε μια
παγκοσμιοποιημένη αγορά, όπου το κεφάλαιο μπορεί να ρέει ελεύθερα από τη
μία χώρα στην άλλη, αυτή η συνεχής αναζήτηση για την απορρόφηση του
πλεονάσματος γίνεται ένα πραγματικά πλανητικό φαινόμενο, με τους
εμπόρους και τους επενδυτές να διατρέχουν αδιάκοπα τον κόσμο αναζητώντας
τις καλύτερες επενδυτικές ευκαιρίες.
Πώς σκάνε οι φούσκες
Το πρόβλημα είναι ότι η
συσσώρευση μπορεί να φτάσει σε ένα σημείο όπου η συνεχής επανεπένδυση
κεφαλαίων παύει να παράγει επαρκείς αποδόσεις. Όταν όλοι συσσωρεύουν
στην ίδια αγορά, το κεφάλαιο πλημμυρίζει και τα ποσοστά κέρδους τελικά
μειώνονται. Με νεοκλασικούς όρους, αυτό ονομάζεται σκάσιμο της
«φούσκας», και αυτές οι φούσκες -όπως και οι αγορές τους- έχουν πολλές
μορφές: στεγαστικές φούσκες, φούσκες μετοχών, φούσκες εμπορευμάτων,
ακόμη και φούσκες δημόσιου χρέους (σκεφτείτε την Ελλάδα). Σε αυτό το
σημείο, οι καπιταλιστές θα αρχίσουν σταδιακά να εκποιούν σε αυτές τις
αγορές αναζητώντας πιο επικερδείς επενδυτικές ευκαιρίες αλλού. Αυτό
μπορεί να θέσει σε κίνηση μια καθοδική πορεία όπου η μαζική εκποίηση
οδηγεί τελικά σε πανικό: καθώς επενδυτές αποσύρουν τα χρήματά τους από
την αγορά, άλλοι αρχίζουν να φοβούνται την περαιτέρω υποτίμηση των
περιουσιακών στοιχείων τους, και σπεύδουν προς την έξοδο όλοι μαζί –
προωθώντας έτσι μια άτακτη φυγή των επενδυτών.
Ενώ η εν λόγω αγορά
καταρρέει (είτε είναι η αγορά των ελληνικών ομολόγων είτε η αγορά
παραγώγων ενυπόθηκων δανείων στις ΗΠΑ), το κεφάλαιο πρέπει να βρει
γρήγορα έναν τρόπο να αποκατασταθεί μια νέα ισορροπία. Δεδομένου ότι η
πίστη είναι η “ψυχή” κάθε προηγμένης καπιταλιστικής οικονομίας, είναι
απολύτως επιτακτική ανάγκη η φυγή των επενδυτών να μην οδηγήσει σε ένα
συστημικό πάγωμα της πίστης. Τα χρέη πρέπει να πληρωθούν, οι τράπεζες
πρέπει να συνεχίσουν να δανείζουν, οι επιχειρήσεις πρέπει να συνεχίσουν
να επενδύουν, οι καταναλωτές πρέπει να συνεχίσουν να αγοράζουν και οι
εργαζόμενοι πρέπει να συνεχίσουν να παράγουν. Αυτό απαιτεί την παρέμβαση
του κράτους και των δημόσιων πιστωτών σε κρίσιμες στιγμές του πανικού
των επενδυτών (όπως μετά από την κατάρρευση της Lehman και τη σχεδόν
χρεωκοπία της Ελλάδας) προκειμένου να εξασφαλιστεί η συνέχιση της
κυκλοφορίας και της συσσώρευσης του κεφαλαίου με την άντληση έκτακτης
πίστωσης στην οικονομία - αυτός είναι ο ρόλος του δανειστή τελευταίας
καταφυγής που παραδοσιακά αποδίδεται στις κεντρικές τράπεζες και εν
μέρει αναλαμβάνεται από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Η “χωρική διόρθωση”
Η βασική αντίληψη που ο
Χάρβεϊ προσθέτει στη θεωρία της καπιταλιστικής κρίσης είναι η έννοια της
“χωρικής διόρθωσης”. Το κεφάλαιο έχει τη δύναμη (και την ανάγκη) να
παρακάμπτει διαρκώς τα όρια της συνεχούς συσσώρευσης, όχι μόνο μέσω των
δανείων έκτακτης ανάγκης, της εντατικοποίησης της εκμετάλλευσης, ή της
αποκαλούμενης “συσσώρευσης μέσω απαλλοτρίωσης”, αλλά μπορεί επίσης να
προσπαθήσει να μετατοπίσει προσωρινά συστημικές πιέσεις σε άλλες
γεωγραφικές περιοχές. Αυτό είναι ουσιαστικά αυτό που βλέπουμε με τον
πανικό των αναδυόμενων αγορών σήμερα. Αυτή τη στιγμή, χώρες όπως η
Τουρκία, η Νότια Αφρική, η Βραζιλία και η Ινδονησία αισθάνονται το
πλήγμα των δυτικών επενδυτών και κεντρικών τραπεζιτών καθώς μετατοπίζουν
την κρίση του δυτικού καπιταλισμού στην παγκόσμια περιφέρεια˙
όπως ακριβώς οι γερμανικές και γαλλικές τράπεζες μετατόπισαν την
ευρωπαϊκή τραπεζική κρίση στην περιφέρεια της ευρωζώνης εξαναγκάζοντας
την Ελλάδα και άλλες χώρες να πληρώσουν το συνολικό τίμημα -μέσω της
λιτότητας, των μεταρρυθμίσεων και της πλήρους αποπληρωμής του χρέους-
για τη δική τους υπερέκθεση˙ ένα άμεσο αποτέλεσμα της δικής τους επιδίωξης για απορρόφηση του πλεονάσματος στην πορεία προς την κρίση.
Ο πανικός των αναδυόμενων
αγορών είναι αποτέλεσμα της ίδιας επιδίωξης για απορρόφηση του
πλεονάσματος και ως εκ τούτου μια έκβαση της ίδιας διαδικασίας χωρικής
μετατόπισης. Όταν το χρηματοπιστωτικό σύστημα των ΗΠΑ σχεδόν κατέρρευσε
το 2008, το κράτος παρενέβη για να σώσει και να στηρίξει το τραπεζικό
σύστημα, και στην προκύπτουσα ύφεση η Ομοσπονδιακή Τράπεζα ξεκίνησε τη
διαδικασία της “ποσοτικής χαλάρωσης”, αγοράζοντας “κακό χρέος” από
τράπεζες της Γουόλ Στριτ με αντάλλαγμα τη ρευστότητα (η Ευρωπαϊκή
Κεντρική Τράπεζα έκανε αργότερα το ίδιο το 2012 ). Ο στόχος πίσω από αυτό το πρόγραμμα κινήτρων ήταν να κάνει τις
τράπεζες να αρχίσουν και πάλι να δανείζουν, ενθαρρύνοντας έτσι τους
επενδυτές να επενδύσουν και τους καταναλωτές να καταναλώσουν – ιδανικά,
δημιουργώντας θέσεις εργασίας και επιφέροντας σταδιακά ανάκαμψη. Όμως,
δεδομένων της ζοφερής κατάστασης της βιομηχανικής βάσης της Αμερικής και
του γεγονότος ότι η αγορά κατοικίας είχε ήδη αξιοποιηθεί πλήρως ως μέσο
απορρόφησης του πλεονάσματος, η Γουόλ Στριτ γύρισε το βλέμμα της αλλού:
στις αναδυόμενες αγορές.
Η φλέβα των αναδυόμενων αγορών
Καθώς η Ομοσπονδιακή
Τράπεζα άντλησε φθηνό χρήμα στην οικονομία, με την ελπίδα ότι η Γουόλ
Στριτ θα το επανεπενδύσει στην παραγωγή, οι τραπεζίτες πήραν τα χρήματα
και έτρεξαν με αυτά στο Σάο Πάολο, στην Ιστανμπούλ, στο Γιοχάνεσμπουργκ.
Αυτό με τη σειρά του οδήγησε σε μια εντελώς παράλογη γεωγραφική
κατανομή: ενώ η Ελλάδα κατέρρευσε, η γειτονική Τουρκία άνθησε καθώς
έγινε ένα σημαντικό σφουγγάρι για την απορρόφηση των πλεονασμάτων
κεφαλαίου της Γουόλ Στριτ. Αμερικανοί επενδυτές δάνεισαν τις τουρκικές
τράπεζες, οι οποίες με τη σειρά τους επανεπένδυσαν τα χρήματα σε
τεράστια έργα αστικής ανάπλασης, οδηγώντας σε ένα καθεστώς
νεοφιλελεύθερης αστικής ανάπτυξης, με υψηλές αυξήσεις να ξεφυτρώνουν σε
όλο τον ορίζοντα της Ιστανμπούλ. Στη φλέβα της αναδυόμενης αγοράς, ο
Τούρκος πρωθυπουργός Ερντογάν πήρε σαφώς υψηλή θέση στις φθηνές
πιστώσεις και άρχισε να υπερβαίνει υβριστικά τη λαϊκή εντολή με
μεγαλομανή κατασκευαστικά έργα, με αποκορύφωμα την τρίτη γέφυρα πάνω από
τον Βόσπορο και ένα εμπορικό κέντρο στην κορυφή του Πάρκου Γκεζί, τον
τελευταίο εναπομείναντα χώρο πρασίνου της Ιστανμπούλ - προκαλώντας έτσι
ένα μεγάλο κίνημα για το “δικαίωμα στην πόλη”, και φυσικά την εξέγερση
του Γκεζί τον Ιούνιο του 2013.
Η Βραζιλία έγινε άλλο ένα
σφουγγάρι για την απορρόφηση του πλεονάσματος, απορροφώντας
δισεκατομμύρια δολάρια από ξένες επενδύσεις κατά τη διάρκεια των
τελευταίων ετών και επανεπενδύοντάς τα στην κατασκευή των κοινωνικά
άχρηστων σταδίων του Παγκόσμιου Κυπέλλου και των Ολυμπιακών Αγώνων, όπως
ακριβώς είχε κάνει η Ελλάδα στην πορεία μέχρι τους Ολυμπιακούς Αγώνες
του 2004, ενώ η κυβέρνηση παρέλειψε να παράσχει επαρκείς δημόσιες
υπηρεσίες για τους πολίτες της. Αυτό είναι το πλαίσιο μέσα στο οποίο
συνέβη η εξέγερση για τα ναύλα των λεωφορείων στη Βραζιλία τον Ιούνη του
2013, συμπίπτοντας με τις διαδηλώσεις στην Τουρκία. Σε άλλες χώρες που
απορρόφησαν το πλεόνασμα κεφαλαίου περιλαμβανομένων της Ινδονησίας, της
Ταϊλάνδης, της Νότιας Αφρικής και της Ουκρανίας, καθεμία από τις οποίες
έζησε επίσης μεγάλη κοινωνική αναταραχή τους τελευταίους μήνες, καθώς η
παλίρροια του φτηνού χρήματος αρχίζει σταδιακά να υποχωρεί, εκτίθενται ο
αναιμικός χαρακτήρας των κοινωνικών παροχών και οι τάσεις διαφθοράς των
κρατικών αξιωματούχων καθώς πήραν υψηλές φθηνές πιστώσεις που
επανεπενδύθηκαν από μερικές από τις μεγαλύτερες τράπεζες του κόσμου.
Μια άλλη φούσκα σκάει
Όπως ήταν αναμενόμενο, η
πλημμύρα των αναδυόμενων αγορών παρήγαγε μια οικεία εικόνα: το σφουγγάρι
απορρόφησε τόσο πολύ κεφάλαιο που δεν μπορεί να απορροφήσει άλλο πια.
Κατά τη διάρκεια του 2013, οι αποδόσεις άρχισαν να μειώνονται και οι
επενδυτές έγιναν όλο και πιο διστακτικοί να συνεχίσουν την επανεπένδυση
του κεφαλαίου τους σε ομόλογα και μετοχές αναδυόμενων αγορών. Καθώς η
κινεζική κυβέρνηση κινήθηκε παράλληλα για να ξεφουσκώσει τη δική της
επική φούσκα των ακινήτων, με την ελπίδα της άμβλυνσης των πιέσεων στο,
4.800 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, σκιώδες τραπεζικό της σύστημα (δηλαδή,
χρέος εκτός ισολογισμού), η υπερχρεωμένη οικονομία της Κίνας τελικά
άρχισε να επιβραδύνεται, περιορίζοντας έτσι τη ζήτηση για εμπορεύματα.
Δεδομένου ότι περιφερειακές χώρες όπως η Αργεντινή, η Νότια Αφρική, η
Ινδονησία και η Βραζιλία είναι ακόμα σε μεγάλο βαθμό εξαρτώμενες για το
συνάλλαγμά τους από την εξαγωγή γεωργικών προϊόντων και ορυκτών, η
επακόλουθη εμπορευματική ύφεση θα επηρεάσει σοβαρά την ικανότητα των χωρών αυτών για απόκτηση ξένου συναλλάγματος με το οποίο συντηρούν τα αποθεματικά των κεντρικών τραπεζών τους και αναχρηματοδοτούν το εξωτερικό χρέος τους.
Αυτή η ήδη επισφαλής
κατάσταση επιδεινώθηκε περαιτέρω πέρυσι, όταν η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των
ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι θα “στενέψει” (δηλαδή, αποκλιμάκωση) του
προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, προκαλώντας φόβο στους επενδυτές για
συρρίκνωση της ρευστότητας. Αυτό με τη σειρά του τους έκανε ακόμα πιο
διστακτικούς να επενδύσουν σε αναδυόμενες αγορές, καθώς το φθηνό χρήμα
από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα ήταν μια σημαντική προϋπόθεση για την
προθυμία τους να εκτεθούν σε κίνδυνο στην παγκόσμια περιφέρεια. Η
πολιτική αστάθεια στην Ταϊλάνδη, την Ουκρανία και την Τουρκία, επιβάρυνε
περαιτέρω την κατήφεια, και όταν την περασμένη εβδομάδα η κεντρική
τράπεζα της Αργεντινής αναγκάστηκε ξαφνικά να παραδοθεί στις πιέσεις της
αγοράς τοποθετήσεων και άφησε το πέσο σε ελεύθερη διακύμανση, έχασε
σχεδόν το 15% της αξίας του μέσα σε μια μέρα - η πιο δραματική υποτίμηση
από την ιστορική οικονομική κατάρρευση της χώρας το 2001-'02. Από τότε,
οι αναδυόμενες αγορές έχουν μπει στο είδος συναλλαγών που ο Αν Μπενουά,
επικεφαλής στρατηγικής αναδυόμενων αγορών της Societe Generale,
αποκαλεί δυσοίωνα “πλήρως αναπτυγμένη κατάσταση πανικού”.
Ο καπιταλισμός είναι η κρίση
Έτσι, όταν διαβάσετε -τις
επόμενες εβδομάδες ή τους επόμενους μήνες- ότι η κρίση των αναδυόμενων
αγορών οφείλεται σε “κακά μεγέθη” ή “κακές πολιτικές” σε χώρες όπως η
Αργεντινή, η Τουρκία, η Νότια Αφρική ή η Βραζιλία, απλά να θυμάστε το
εξής: πέρα από αυτές τις μεμονωμένες επιφανειακές εκδηλώσεις, το
βαθύτερο αίτιο για την επερχόμενη κατάρρευση βρίσκεται εντός των
εσωτερικών αντιφάσεων του ίδιου του συστήματος. Ο καπιταλισμός ποτέ δεν
επιλύει τις κρίσεις του, τις μετατοπίζει απλώς γεωγραφικά. Πάντα θα
υπάρχουν μαύρα πρόβατα, ευαίσθητα σημεία και αδύναμοι κρίκοι στην
αλυσίδα˙ πάντα θα υπάρχουν “κακά μεγέθη” και “κακές πολιτικές”˙
θα υπάρχει πάντα ο ένας ή ο άλλος λόγος δυσπιστίας στην προθυμία της
κυβέρνησης να πληρώσει τα χρέη της ή να τηρήσει τις χρηματοοικονομικές
συμβάσεις. Όμως, όταν οι επενδυτές ψάχνουν για μια αγορά που μπορεί να
απορροφήσει τα πλεονάσματά τους, και η αγορά αυτή διανύει μια περίοδο
επέκτασης, κανείς δεν θα παραπονεθεί. Όσο υπάρχουν χρήματα που πρέπει να
γίνουν, οι επενδυτές δεν νοιάζονται καθόλου για τη διαφθορά, την
τεμπελιά ή την ασωτία - γιατί ξέρουν πολύ καλά ότι αυτά δεν έχουν
σημασία. Αυτό που έχει σημασία είναι οι αποδόσεις, τα κέρδη, τα ενοίκια˙
όσο το δυνατόν περισσότερα και όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Δεν έχει
σημασία το κόστος για τους απλούς ανθρώπους ή το περιβάλλον.
Αλλά μόλις η αγορά κορεστεί, οι αποδόσεις πέφτουν, οι επενδυτές πανικοβάλλονται και τραβάνε τα χρήματά τους έξω˙
μόλις η παλίρροια υποχωρεί και οι προοπτικές για περαιτέρω κέρδη
σκοτεινιάζουν, οι επενδυτές σπεύδουν να σηκώσουν το δάχτυλο της
επίπληξης για όποιο ηθικό ελάττωμα μπορούν να βρουν στον εθνικό
χαρακτήρα: οι έλληνες είναι τεμπέληδες, οι τούρκοι διεφθαρμένοι, οι
βραζιλιάνοι αναποτελεσματικοί και οι ρώσοι μεθυσμένοι - ή οποιαδήποτε
άλλη συγκατάβαση μπορείτε να φανταστείτε. Το θέμα είναι ότι δεν έχει
σημασία τι δικαιολογίες βρίσκουν. Το χρήμα μιλάει, και τα λόγια είναι
φτηνά όταν είσαι στη “σωστή” πλευρά της συναλλαγής. Για τους δυτικούς
ηγέτες είναι εύκολο να πουν σήμερα ότι “η κρίση έχει τελειώσει”, γιατί
γι' αυτούς έτσι είναι. Μπορούν απλώς να μετατοπίσουν το κόστος στους
φτωχούς αμερικανούς και ισπανούς ιδιοκτήτες σπιτιών που δεν πήραν ποτέ
μια δεκάρα για να σώσουν τα σπίτια τους˙ στους έλληνες εργαζόμενους, τους συνταξιούχους και τους νέους, οι οποίοι κάθονται στο σπίτι χωρίς αμοιβή ή μέλλον˙
και τώρα στους φτωχούς του Τρίτου Κόσμου, οι οποίοι σύντομα θα υποστούν
το κύριο βάρος του κόστους προσαρμογής που οι ηγέτες τους θα μεταφέρουν
σε αυτούς.
Το συμπέρασμα από όλα
αυτά είναι τόσο απλό όσο και αόριστο: ο μόνος τρόπος για να ξεπεράσουμε
την κρίση είναι να ξεπεράσουμε τον καπιταλισμό. Η επιλογή αυτή,
δυστυχώς, δεν είναι στο ψηφοδέλτιο.
Ο
Jerome Roos σπούδασε Διεθνή Πολιτική Οικονομία στο London School of
Economics και είναι υποψήφιος διδάκτωρ στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό
Ινστιτούτο, όπου η έρευνά του εστιάζεται στη δομική ισχύ του
χρηματιστικού κεφαλαίου στις κρίσεις δημόσιου χρέους. Είναι ο ιδρυτής
του ROAR Magazine.
Μετάφραση: εργατική εφημερίδα Δράση
Δημοσιεύτηκε στο roarmag.org
Χαρτογραφώντας τον πόλεμο της Ευρώπης ενάντια στην μετανάστευση
του Philippe Rekacewicz
Η Ευρώπη έχει χτίσει γύρω της ένα φρούριο
για να προστατευτεί από την «παράνομη» μετανάστευση από τον Νότο, από
ανθρώπους που σπεύδουν να γλιτώσουν εμφύλιους πολέμους, συγκρούσεις και
υπερβολική φτώχεια. Η Ιστορία είναι πιο εύκολο να κατανοηθεί μέσω
χαρτών.
Ο απαγορευμένος κόσμος
Είναι περίεργο πράγμα, αυτός ο παρανοϊκός
φόβος της εισβολής, αυτή η αποφασιστικότητα να προστατευτούν με κάθε
κόστος από αυτά τα ανθρώπινα όντα που κάθε χρόνο αυτό-εξορίζονται από
την πατρίδα τους, με προορισμό μια φανταστική Γη της Επαγγελίας στις
πλούσιες χώρες. Αλλά οι πλούσιοι έχουν αποφασίσει ότι αυτά τα ανθρώπινα
κύματα είναι ανεπιθύμητα. Ενισχύουν τα σύνορα τους, ορθώνουν φράγματα,
χτίζουν τείχη όλο και ψηλότερα. Μια πραγματική στρατιωτική στρατηγική
για κρατήσουν τους «εισβολείς» έξω.
Σε μια προσπάθεια απομίμησης, άλλες
σημαντικές χώρες όπως η Βραζιλία, η Κίνα και η Ρωσία αρχίζουν να
συμμετέχουν, στήνοντας τα δικά τους «οχυρά» για να περιορίσουν την
οικονομική μετανάστευση από φτωχότερες περιοχές στις δικές περιοχές
ταχείας ανάπτυξης.
Τέτοια υλικά εμπόδια αποτελούν
αποτελεσματικά εργαλεία για την ποινικοποίηση της μετανάστευσης, για την
εμφάνιση όρων που υπο άλλες συνθήκες δε θα έπρεπε να ήταν αποδεκτοί
όπως «παράνομοι μετανάστες». Κάνουν τους ανθρώπους να πιστεύουν ότι
παραβαίνουν το νόμο. Με τη βοήθεια αυτών των εμποδίων, νομοθετικών και
υλικών, δημιουργήσαμε μια νέα κατηγορία εγκληματία: τον μετανάστη.
Έτσι λοιπόν συγχέουμε τη διεθνή νομοθεσία και τις παγκόσμιες αξίες.
Τα τρία σύνορα της Ευρώπης
Αυτός ο χάρτης σχεδιάστηκε για πρώτη φορά
το 2003, χάρη στη λεπτολογική δουλειά του Olivier Clochard από το
ινστιτούτο Migrinter του πανεπιστημίου του Poitiers. Τον ενημερώνουμε
τακτικά και δυστυχώς κάθε φορά έχουμε να προσθέσουμε περισσότερες μαύρες
τελείες και να σχεδιάσουμε ακόμη μεγαλύτερους κόκκινους κύκλους.
Την 1η Ιανουαρίου 1993, ο Gerry Johnson
βρέθηκε νεκρός. Πολίτης της Λιβερίας – μια χώρα που εκείνη την περίοδο
καταστρεφόταν από έναν αιματηρό εμφύλιο πόλεμο – ο Johnson είχε πεθάνει
από ασφυξία σε ένα βαγόνι εμπορευμάτων στο Feldkirch της Αυστρίας. Στις 3
Οκτώβρη 2013, ένα πλοίο βυθίζεται κοντά στις ακτές της νήσου Lampedusa,
με επιβάτες 500 μετανάστες, οι περισσότεροι εκ των οποίων προέρχονταν
από την Ανατολική Αφρική. Μεταξύ αυτών των δύο ημερομηνιών και αυτών των
δύο σημείων, περισσότεροι από 17300 μετανάστες – και αυτό είναι η
ελάχιστη εκτίμηση για αυτή την άγνωστη εκατόμβη – έχουν χάσει την ζωή
τους προσπαθώντας να φτάσουν στην Ευρώπη, την ήπειρο της ελευθερίας και
των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Πεθαίνουν κιόλας προσπαθώντας να φύγουν,
όπως ο Marcu Omofuma, ένας νιγηριανός ο οποίος δολοφονήθηκε την 1η Μαΐου
1999 από τρεις σαδιστές αυστριακούς αστυνομικούς σε ένα αεροπλάνο της
Balkan Air κατά τη διάρκεια του εξαναγκαστικού επαναπατρισμού του.
Η γεωγραφία μιας ανεπιθύμητης ανθρωπότητας
Στην Δύση βρίσκονται οι φίλοι μας, οι
οποίοι είναι ευπρόσδεκτοι, είναι αυτοί με τα παχυλά πορτοφόλια. Στην
Ανατολή είναι οι ανεπιθύμητοι, οι βρώμικοι, οι μικροί τύποι από ένα
κόσμο πολύ φτωχό για να είναι «άξιοι» μας. Τέλεια συμμετρία, σμήνη
φτωχών επιμένουν στη Δύση και σμήνη πλουσίων στην Ανατολή.
Η πολιτική γεωγραφία των Ευρωπαϊκών βίζα
καταδεικνύει με ιδιαίτερη κυνικότητα την αντίληψη της Ευρώπης για τον
κόσμο, ένα φειδωλό πράγμα. Κάποιος πρέπει να μου εξηγήσει τη λογική της
απαίτησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι πολίτες του Κόσοβου – μιας από τις
φτωχότερες χώρες της Ευρώπης – να αγοράζουν πανάκριβες βίζες έτσι ώστε
να έχουν τη δυνατότητα να κινούνται μέσα τη ζώνη Σένγκεν.
Υπάρχουν πολλές μεθοδολογίες για να
χωρίσεις τον κόσμο, τα εδάφη, οι περιοχές του. Είτε πρόκειται για την
αρχή του έθνους-κράτους, είτε για ομάδες κρατών, είτε για
κοινωνικοοικονομικούς ή πολιτικούς παράγοντες, όλα μας υπενθυμίζουν
κυνικά, τι δεν θα θέλαμε να δούμε στους εαυτούς μας: την ιδιοτέλεια μας,
τη βία μας. Προσποιούμαστε ότι βοηθάμε την ανάπτυξη των φτωχών χωρών,
ενώ στην πραγματικότητα εξάγουμε οικονομικά μοντέλα που δε μπορούν να
εφαρμοστούν.
Και στη συνέχεια επιβάλουμε στους κατοίκους τους απρόσιτες βίζες.
Και παρόλα αυτά η εξαθλιωμένη Αφρική,
όπως οπουδήποτε αλλού, έχει πολιτισμό, μουσική, θέατρο. Διπλωμάτες,
δασκάλους. Φοιτητές, εργαζόμενους, συγγραφείς. Όλοι είναι ανθρώπινα όντα
τα οποία η Ευρώπη στέλνει πίσω συσκευασμένα σα λουκάνικα σε αεροπλάνα –
όταν δεν τους στέλνει πίσω τυλιγμένους σε σάβανα – γιατί δεν κατάφεραν
να αποκτήσουν μια βίζα ή πράσινη κάρτα.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην αγγλική έκδοση Le Monde Diplomatique στις 16 Οκτωβρίου 2013.
Μετάφραση: Δανάη Κυρλή
Πηγή: η Λέσχη
Οι Δημαρχούκοι !!!
Πλεόνασμα ανεξαρτησίας θα απολαύσουμε στις δημοτικές εκλογές από υποψήφιους δημάρχους και συμβούλους. Όλοι ανεξάρτητοι. Βέβαια, μέλη της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, αλλά ανεξάρτητοι. Δίχως να έχουν παραδώσει τις κομματικές τους ταυτότητες, αλλά ανεξάρτητοι. Με πλούσιο πολιτικό λόγο. «Δε μπορούμε να υποσχεθούμε πολλά γιατί η κεντρική διοίκηση στερεί πόρους από τους Δήμους». Που πάει να πει ότι η κυβέρνηση στέρησε τους πόρους, αλλά την κυβέρνηση τη στηρίζουμε, τις αποφάσεις της καταγγέλλουμε. Διότι πάνω απ’ όλα είναι το κόμμα. Πάνω και από τον δήμο. Αλλά κατά τα λοιπά, ανεξάρτητοι.
Από τον ΚαρτέσιοΠολιτικοί βαθύτατα ευαίσθητοι. Που υπόσχονται ότι θα ρίξουν το βάρος στον κοινωνικό τομέα. Τουτέστιν θα στηρίξουν τα κοινωνικά παντοπωλεία, τα κοινωνικά φαρμακεία, τα κοινωνικά συσσίτια, τις κοινωνικές ουρές των ταπεινωμένων με τα κουπόνια, τις οποίες η κυβέρνηση δημιούργησε, αλλά την κυβέρνηση δεν την καταγγέλλουμε, τα αποτελέσματα της πολιτικής της σχολιάζουμε. Διότι πάνω απ’ όλα είναι το κόμμα. Κατά τα λοιπά, ανεξάρτητοι.
Πολιτικοί βουτηγμένοι στην ειλικρίνεια. Που υπόσχονται ότι θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας στην περιοχή του δήμου τους, προφανώς για όσους απολύθηκαν και θα απολυθούν από τους δήμους λόγω της κυβερνητικής πολιτικής, την οποία ως γνωστόν συνολικά δεν καταδικάζουμε, αλλά υποκρινόμαστε ότι δυσανασχετούμε με κάποιες κινήσεις της – πάντα όμως δικαιολογημένες λόγω των άτιμων των συνθηκών – αλλά κατά τα λοιπά ανεξάρτητοι.
Δευτεροκλασάτα κομματικά στελέχη που στηρίζουν και υπερασπίζονται την κυβερνητική πολιτική για τη δωρεάν παραχώρηση σε ιδιώτες ολόκληρων υπηρεσιών των Δήμων, όπως η καθαριότητα και η ύδρευση, εμφανίζονται ως ανεξάρτητοι υποψήφιοι που θα σώσουν τους τόπους τους. Προφανώς με τη σιωπηλή συνενοχή τους στις κυβερνητικές πρακτικές.
Παθιασμένα κομματόσκυλα που δήθεν είναι ανεξάρτητοι, αλλά μέσα στα κομματικά γραφεία σφάζονται για το ποιος θα πάρει το χρίσμα. Ανεπίσημα πάντα. Να μην καρφωνόμαστε. Μην εκτεθεί η ανεξαρτησία. Απλώς αλλάξαμε το «χρίσμα» σε «στήριξη». Τους ακούς να λένε «εγώ έκανα έναν ανεξάρτητο συνδυασμό, αλλά η στήριξη από το κάθε κόμμα είναι ευπρόσδεκτη». Ατελείωτες μαλακίες. Η πολιτική δειλία στο αποκορύφωμά της.
Καμαρίλα και συνδιαλλαγή. Στήριξη από τους βουλευτές των «ναι σε όλα». Μνημονιακά τσαντίρια που προσπαθούν να επιβάλουν το ψέμα ότι οι δημοτικές εκλογές δεν έχουν σχέση με τις εθνικές εκλογές και τα κόμματα. Κι όμως, το βράδυ των εκλογών θα βλέπουν πανηγυρίζοντας τον εκλογικό χάρτη να βάφεται γαλάζιος ή πράσινος. Θα δέχονται τα συχαρίκια των βουλευτών, στους μεγάλους δήμους ακόμη και τα συχαρίκια των προέδρων του κόμματός τους.
Λίγη αξιοπρέπεια αν είχαν όλοι αυτοί, χτες που ο Στουρνάρας κάλεσε επισήμως τη Γερμανία να υποστηρίξει τον προεκλογικό αγώνα των υποψήφιων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ για να μην «πάρουν το πάνω χέρι οι ακραίες δυνάμεις», θα είχαν παραιτηθεί. Θα του είχαν πετάξει στα μούτρα τις υποψηφιότητές τους γιατί χτες ομολόγησε ότι αυτοί οι υποψήφιοι είναι ανίκανοι να κερδίσουν από μόνοι τους τις εκλογές. Γιατί χτες ζήτησε βοήθεια από τις χώρες της ευρωζώνης και ως γνωστόν καμία βοήθεια δε σου προσφέρεται δίχως αντάλλαγμα. Ποιους δήμους θα διαχειριστούν οι δήμαρχοι του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ; Μα φυσικά, τα «bad» κομμάτια των δήμων, καθώς τα «good» κομμάτια τα έχει δώσει ήδη σε αντάλλαγμα ο Στουρνάρας στον κάθε Φούχτελ.
Αυτές οι δημοτικές εκλογές είναι κατά βάση πολιτικές και ιδεολογικές. Κομμένη η πλακίτσα ότι ναι μωρέ είναι ΠΑΣΟΚ αλλά καλό παιδί και με βοήθησε ή θα με βοηθήσει. Σε βοήθησε ή θα σε βοηθήσει αφού πρώτα το κόμμα του σε έκανε να τον έχεις ανάγκη. Σε έκανε να τον προσκυνάς για ένα 5μηνο εργασίας με 400 ευρώ τον μήνα. Καλά παιδιά, δε διαφωνώ, αλλά αυτοί μας έφτασαν εδώ που είμαστε. Κι αν αρχίσουμε τα «έλα μωρέ, αυτός φταίει για τα μνημόνια;» ας συνεχίσουμε, για τον γκρεμό καλά πάμε….
Απλώς αύριο ας μην περιμένουμε να δώσουν κάποια μάχη για εμάς. Θα είναι πολύ κουρασμένοι από τη μάχη της «ανεξαρτησίας».
Μόνον κλαυσίγελο προκαλούν οι γκεμπελίσκοι!
Το
τελευταίο της όπλο, αυτό της επικοινωνιακής προπαγάνδας, φαίνεται να
χάνει μέρα με τη μέρα που περνάει, η κυβέρνηση των Ολετήρων.
Είναι
πλέον πάνδημη η λοιδορία της σουξεδιάρικης ιστορίας τους από εχθρούς
και φίλους. Εκτός από πηγαία, είναι και καθολικά τα γέλια που προκαλεί
όχι μόνον στα καθ’ ημάς, αλλά και στην Εσπερία, η φαιδρή εμμονή της
κυβερνητικής προπαγάνδας στο παραμύθι για έξοδο στις αγορές το 2014, την
ίδια ώρα που η διάψευση είναι ηχηρή κι έχει έρθει εγκαίρως από
τα πιο επίσημα χείλη: “Η προσδοκία για την Ελλάδα είναι ότι μερικώς,
ενδέχεται να έχει πρόσβαση στις αγορές από το 2015″, αναφέρει με τον
επισημότερο τρόπο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η
έτερη θεωρία, αυτή των δύο άκρων, προκάλεσε πανταχόθεν σαρκαστικά
γέλια, φέρνοντας στο νου κακογραμμένο σενάριο, αντιγραμμένο από
εγχειρίδια αντικατασκοπίας άλλων εποχών αντικομμουνιστικής υστερίας και
κυνηγιού μαγισσών. Ασφαλώς, δεν μπόρεσε να φτουρήσει και γρήγορα
ξεπεράστηκε από την ίδια την οδυνηρή μας πραγματικότητα, η κατάπτυστη
θεωρία, αφού η φτώχεια, η ανέχεια και η οδύνη μέσα στην οποία έχουν
βυθίσει με τις πολιτικές και τις τακτικές τους ολόκληρη την Ελλάδα οι
τραγελαφικοί που μας κυβερνούν, δεν κάνουν διακρίσεις ανάμεσα στους
δεξιούς και τους αριστερούς.
Η
τρομοϋστερία και η προσπάθεια των κυβερνητικών αρλεκίνων, των
συνεπικουρούμενων από τους ψιττακούς των μέσων μαζικής εξαπάτησης, να
υποδείξουν στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης ως έχοντα σχέσεις με
την ένοπλη τρομοκρατία, καταρρίφθηκαν κι αυτά από την ίδια την ζοφερή
μας καθημερινότητα που επιμένει να μας θυμίζει ότι το κράτος τους είναι ο
μόνος τρομοκράτης στην ατελέσφορη προσπάθειά τους να κρατηθούν στην
εξουσία, επιβάλλοντας παράνομους κι ανεπίδεκτους είσπραξης φόρους, για
να πετύχουν το περιλάλητο πρωτογενές πλεόνασμα αηδίας, το οποίο –κοντός ψαλμός, αλληλούια- θα αποδειχθεί κι αυτό, λογιστική απάτη και αποκύημα της νοσηρής τους φαντασίας.
Το
άλλο μεγαλεπήβολο σχέδιο των πολιτικών τσαρλατάνων, για την εξάρθρωση
της ακροδεξιάς, αυτής που οι ίδιοι εξέθρεψαν με τις πράξεις και τις
παραλείψεις τους, ήταν η αστειότερη προσπάθειά τους, από τη στιγμή που
το κόμμα του έγκλειστου Μιχαλοτέτοιου καλπάζει, κατά τα λεγόμενα των
δημο(σ)κόπων κι από τη στιγμή που δικός τους βο(υ)λευτής
βρήκε την καταλληλότερη στιγμή ο θεομπαίχτης, ίσως σε μια απέλπιδα
προσπάθεια να φρενάρει τη διαρροή των ψηφοφόρων του, για να χαρακτηρίζει
τη χούντα των συνταγματαρχών ως «επανάσταση», προκαλώντας… σιγή
ασυρμάτου –μαζί και τον δικό μας γέλωτα- στο αποδεκατισμένο κυβερνητικό
στρατόπεδο, που κατά τ’ άλλα, έχει κηρύξει (sic) τον πόλεμο στην
ακροδεξιά!
Εξίσου
διασκεδαστικές είναι και οι «κατηγορίες» που εξαπολύουν οι φωστήρες της
“μονταζιέρας” κατά του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης,
“ανακαλύπτοντας” ότι είναι άθεος, όταν ο ίδιος έχει ομολογήσει από μόνος
του και σε ανύποπτο χρόνο τα πιστεύω του, αλλά κυρίως, όταν το ελληνικό
Σύνταγμα προστατεύει την ανεξιθρησκία, τον θρησκευτικό αγνωστικισμό και
κατά λογική συνέπεια την αθεΐα. Βροντερά ήταν και τα γέλια που
προκάλεσε η σπουδή διάφορων ηλεκτροφόρων(!)
ρασοφόρων να σπεύσουν να κατακεραυνώσουν κι αυτοί τους άθεους και να
υπερασπιστούν τους ένθεους, αυτούς που κάθε μέρα προκαλούν τρόμο, θάνατο
και φρίκη, καταπατώντας, οι υποκριτές, μια προς μια, τις δέκα εντολές του Θεού που (δεν) πιστεύουν, βυθίζοντας, μέρα με τη μέρα στο πένθος ολόκληρη την κοινωνία μας.
Αυτά και άλλα μικρότερα και φαιδρότερα εξυφαίνονται κάθε μέρα που περνά από τους πανικόβλητους επίγονους του Γκέμπελς που παρεπιδημούν στα υπόγεια του Μεγάρου Μαξίμου,
αλλά καιρός είναι πια να σταματήσομε τα γέλια κι ας δυσκολευόμαστε,
έχοντας απέναντί μας την γελοιωδέστερη κυβέρνηση όλων των εποχών!
Καιρός
είναι να αφήσομε τα γέλια, λοιπόν, μαζί να σκουπίσομε και τα δάκρυα της
οδύνης μας και ν’ αναλογιστούμε ότι κάθε μέρα που περνά, πεθαίνουν
εξαιτίας αυτής της κυβέρνησης των φασουλήδων, περισσότεροι συνάνθρωποί
μας.
Καιρός είναι να φυσήξομε όλοι μαζί. Διότι μόνο ένα φύσημα αρκεί, για να τους πάρει και να τους σηκώσει ο γεροντοδιάολος! Το κολάζ του “Πρωθυπουργού” με τον Γιόζεφ Γκέμπελς είναι από τη ΟΚΤΑΝΑ
raskolnick
Με σταυρό οι ευρωεκλογές
Ο Αντώνης Σαμαράς και ο Ευάγγελος Βενιζέλος αποφάσισαν την αλλαγή του
εκλογικού νόμου για τις ευρωεκλογές. Σαμαράς και Βενιζέλος αποφάσισαν
να μην υπάρχει λίστα στα ευρωψηφοδέλτια αλλά οι εκλογές να γίνουν με
σταυρό προτίμησης –και να διπλασιαστούν οι υποψήφιοι ευρωβουλευτές από
21 σε 42-, ώστε η καταμέτρηση των ψήφων να διαρκέσει πολλές ώρες και να
δουλέψουν οι πιτσαρίες και τα σουβλατζίδικα.
Σύμφωνα με πληροφορίες από το Μέγαρο Μαξίμου, Σαμαράς και Βενιζέλος, μετά την κατάργηση της λίστας, σκέφτονται να καταργήσουν και τα ψηφοδέλτια.
Μετά την κατάργηση των ψηφοδελτίων, θα καταργηθούν οι κάλπες, τα παραβάν, οι εκλογικοί κατάλογοι και οι δικαστικοί αντιπρόσωποι.
Ο Σαμαράς έχει αντιληφθεί πως η Νέα Δημοκρατία πάει για τρίτο κόμμα και ο Βενιζέλος έχει καταλάβει πως το ΠΑΣΟΚ δεν θα εκλέξει ούτε έναν ευρωβουλευτή, οπότε –μετά τη λίστα- αναζητούν τρόπο να καταργήσουν και τις ευρωεκλογές.
Όπως καταλαβαίνετε, πλησιάζει η ώρα που θα καταργήσουμε και τον Σαμαρά και τον Βενιζέλο.
pitsirikos
Σύμφωνα με πληροφορίες από το Μέγαρο Μαξίμου, Σαμαράς και Βενιζέλος, μετά την κατάργηση της λίστας, σκέφτονται να καταργήσουν και τα ψηφοδέλτια.
Μετά την κατάργηση των ψηφοδελτίων, θα καταργηθούν οι κάλπες, τα παραβάν, οι εκλογικοί κατάλογοι και οι δικαστικοί αντιπρόσωποι.
Ο Σαμαράς έχει αντιληφθεί πως η Νέα Δημοκρατία πάει για τρίτο κόμμα και ο Βενιζέλος έχει καταλάβει πως το ΠΑΣΟΚ δεν θα εκλέξει ούτε έναν ευρωβουλευτή, οπότε –μετά τη λίστα- αναζητούν τρόπο να καταργήσουν και τις ευρωεκλογές.
Όπως καταλαβαίνετε, πλησιάζει η ώρα που θα καταργήσουμε και τον Σαμαρά και τον Βενιζέλο.
pitsirikos
Κυριακή 9 Φεβρουαρίου 2014
Πιοτρ Κροπότκιν : Ο Άγιος Πέτρος της Επανάστασης (9 Δεκεμβρίου 1842 – 8 Φεβρουαρίου 1921)
mpalothia
Στις 8 Φεβρουαρίου του 1921, στο Ντιτρόβ της Ρωσίας, άφησε την τελευταία του πνοή ο πρίγκιπας Πιοτρ Αλεξέγιεβιτς Κροπότκιν. Με προσωπική εντολή του Λένιν, δόθηκε άδεια να οργανωθεί από τους συντρόφους του μία μεγαλοπρεπής –κυρίως λόγω του αριθμού των συγκεντρωθέντων– κηδεία.
Η αναγέννηση του αναρχικού κινήματος μετά τη δεκαετία του 1960, έφερε και πάλι στο προσκήνιο το φιλοσοφικό του έργο, μαζί με το έργο του «αδελφού πνεύματός» του, του άλλου Πέτρου, του Πιερ-Ζοζέφ Προυντόν. Η αρχή της αλληλοβοήθειας, πάνω στην οποία είχε στηρίξει το όραμά του για έναν κόσμο αντεξουσίας, ισότητας, δημιουργίας, ερχόταν σε αντίθεση με τις δαρβινικές θεωρίες, που είχαν αιματοκυλίσει τον κόσμο, και οι νέοι τις έβλεπαν με έντονο ενδιαφέρον.* Ο Πιοτρ Αλεξέγιεβιτς αγάπησε τους νέους και απευθύνθηκε με πάθος ειδικά σε αυτούς. Μπορεί να ακολούθησε, μετά την άνθηση των δεκαετιών 1960-1980, και πάλι η ύφεση, και το όνομά του προσωρινά να πέρασε στα αζήτητα, αλλά είναι βέβαιο ότι η ιστορία δεν έχει τελειώσει μαζί του. Η ιστορία ποτέ δεν ξεχνά όσους πίστεψαν στον άνθρωπο, και ο Πιοτρ Αλεξέγιεβιτς πίστεψε στον άνθρωπο, όπως λίγοι μέχρι σήμερα.
Γεννήθηκε πρίγκιπας, τίποτε δεν έλειψε στον μικρό Πιοτρ. Ο πατέρας του, πρίγκιπας Αλεξέι Πέτροβιτς, ήταν υψηλόβαθμος στρατιωτικός από μία από τις ευγενέστερες οικογένειες της Ρωσίας, απευθείας απόγονος των Ρούκιν, των προκατόχων των Ρομανόφ στον ρωσικό θρόνο. Η μητέρα του, Αικατερίνα Νικολάεβνα Σουλίμα, ήταν κόρη κοζάκου υψηλόβαθμου στρατιωτικού, με ιδιαίτερη κλίση στα γράμματα και τις τέχνες. Ο Πιοτρ, 27ος στη διαδοχή του τσαρικού θρόνου, ήταν το στερνοπούλι τους, το τέταρτο από τα παιδιά τους, και του πρόσφεραν ιδιαίτερη αγάπη και ενδιαφέρον, παρά την επιμονή του πατέρα του στην πειθαρχία εντός και εκτός οικίας. Το 1846 έχασε τη μητέρα του από φθίση. Ο Αλεξέι νυμφεύθηκε, σε δεύτερο γάμο, την Ελιζέτα Μάρκοβνα Κοραντίνο, μια σκληρή, αναίσθητη γυναίκα, το 1848. Η διαφυγή του μικρού Πιοτρ ήταν το διάβασμα και τα βιβλία. Η σχέση του με τον ρώσο δάσκαλό του –τα παιδιά των Κροπότκιν είχαν, κατά τα πρώτα τους χρόνια, δασκάλους στο σπίτι– Νικολάι Πέτροβιτς Σμιρνόφ, ξέφευγε από την απλή σχέση δασκάλου-μαθητή και μετατράπηκε σε μια θερμή φιλία. Ο Σμιρνόφ συζητούσε τις ριζοσπαστικές πολιτικές του πεποιθήσεις με τον Πιοτρ, ο οποίος αργότερα είπε ότι ουσιαστικά αρνήθηκε τον τίτλο ευγενείας του στα 12 του χρόνια. Οι δυο φίλοι μοιράζονταν το πάθος για τη γνώση και δεν σταμάτησαν να βλέπονται και να έχουν γεμάτες πάθος συζητήσεις και μετά το 1856, έτος κατά το οποίο ο Πιοτρ μπήκε στο Πρώτο Γυμνάσιο Μόσχας. Τα σχολείο δεν του άρεσε. «Διδάσκουν τα ωραιότερα πράγματα με τον πιο αδιάφορο τρόπο» είπε, αλλά παρ΄ όλα αυτά αποφοίτησε μεταξύ των πρώτων, με μεγαλύτερους βαθμούς στη γεωμετρία, στην ιστορία και τη γεωγραφία.
Τον Αύγουστο του 1857, ο Πιοτρ πήγε σε στρατιωτική σχολή. Το περιβάλλον δεν του ταίριαζε. Δεν κατόρθωσε να κάνει ούτε μια φιλία –οι συμμαθητές του ήταν διαφορετικοί από αυτόν, ήλπιζαν σε στρατιωτική καριέρα, η γνώση ήταν δευτερεύων παράγοντας στη ζωή τους. Ο Πιοτρ άρχισε να ανακαλύπτει νέα ενδιαφέροντα. ΄Εγραφε στον αδελφό του Αλέξανδρο ότι του τραβούσαν ιδιαίτερα το ενδιαφέρον η Πολιτική Οικονομία και η Στατιστική. Για να εξοικειωθεί καλύτερα με τη στατιστική, πραγματοποίησε μία στατιστική ανάλυση των προϊόντων που πωλούνται και αγοράζονται, και της διαμόρφωσης των τιμών τους στην αγορά του Νικόλσκοε, κοντά στη σχολή του. ΄Ηταν η πρώτη φορά που ήρθε σε επαφή με χωρικούς, αγρότες, τον απλό λαό της Ρωσίας, και η εμπειρία αυτή τον συγκλόνισε. Το 1861, οι αγρότες της Ρωσίας παύουν να είναι κολίγοι, απελευθερώνονται. Ο Πιοτρ θεώρησε ότι ο τσάρος Αλέξανδρος Β΄, που προχώρησε στην ενέργεια αυτή, ήταν μέγας μεταρρυθμιστής.
Παρά την απέχθειά του για τη στρατιωτική σχολή, η αγάπη του για τη γνώση τον οδήγησε να ολοκληρώσει πρώτος μεταξύ όλων τις σπουδές του εκεί — αν και την τελευταία χρονιά είχε περάσει αρκετό καιρό στη φυλακή λόγω απείθαρχης συμπεριφοράς. Η θέση του μεταξύ των αποφοίτων, η αριστοκρατική του καταγωγή και ο θαυμασμός του για τον Τσάρο τον οδήγησαν στην αυλή, ως ακόλουθο του ίδιου του Αυτοκράτορα της Ρωσίας. Η εξέλιξη και η καριέρα του Πιοτρ προμηνυόταν λαμπρή. Ωστόσο, η επαφή του με την αυλή ήταν μοιραία για τη σχέση του με τον Τσάρο και την εξουσία. Η ακραία πολυτέλεια του παλατιού, η κραυγαλέα σπατάλη και η αδιαφορία του αυτοκρατορικού κύκλου για την κατάσταση στην οποία ζούσε ο λαός, του προκαλούσαν αηδία. Σκεφτόταν συνεχώς τους αγρότες του Νικόλσκοε και έχασε το σεβασμό του προς τον Νικόλαο. ΄Ηταν η εποχή που ο ίδιος άλλαξε το δρόμο της ζωής του. ΄Επαψε να τον ενδιαφέρει η καριέρα του υψηλόβαθμου αυλικού ευγενούς στρατιωτικού, και αποφάσισε να φύγει στη Σιβηρία, να ζήσει με τους απλούς ανθρώπους και να βοηθήσει στη βελτίωση των συνθηκών ζωής των αγροτών.
Η γέννηση του Επαναστάτη
Έφτασε στην απέραντη και κρύα ρωσική περιοχή, μήνα Οκτώβριο, και τέθηκε υπό τις εντολές του στρατηγού Κουκέλ, ενός φιλελεύθερου, δυναμικού ανθρώπου που ήλπιζε, όπως κι ο Πιοτρ, στην ευρεία μεταρρύθμιση της Ρωσίας. Ο πρίγκιπας Κροπότκιν έμεινε στη Σιβηρία δέκα χρόνια και άφησε το στίγμα του σε όλες τις περιοχές από τις οποίες πέρασε. Αναλαμβάνοντας τη γραμματεία της Επιτροπής Μεταρρύθμισης των Φυλακών είδε και κατέγραψε την απάνθρωπη, άθλια ζωή των κρατουμένων. Οι προτάσεις του για τη βελτίωση των συνθηκών κράτησης δεν έγιναν δεκτές, φυσικά. Εναντιώθηκε αυτόκλητα, το 1862, σε έναν βάναυσο αξιωματούχο, ο οποίος καταλήστευε και κακοποιούσε τους αγρότες της περιοχής του. Μετά τις καταγγελίες του Πιοτρ, ο αξιωματούχος απομακρύνθηκε από τη συγκεκριμένη περιοχή, και μετατέθηκε σε άλλη επαρχία, όπου του δόθηκε ανώτερη θέση. Το 1863 υποχρεώθηκε να αποχωριστεί τον Κουκέλ, ο οποίος καθαιρέθηκε διότι είχε βοηθήσει τον ιδεολογικό πατέρα του αναρχισμού, τον Μιχαήλ Μπακούνιν, να δραπετεύσει από τη Σιβηρία, και φερόταν με συμπάθεια και ανθρωπιά στους κρατουμένους. ΄Οταν του ανατέθηκε, το 1863, να συνοδεύσει 43 φορτηγίδες με αγαθά στον ποταμό Αμούρ, ήρθε σε άμεση επαφή με τους χωρικούς και τους εξόριστους στη Σιβηρία, συνειδητοποιώντας ότι άθελά του έπαιζε το ρόλο του φύλακα των σκλάβων: οι συνθήκες ήταν τραγικές, δεν υπήρχαν δικαιώματα, η κεντρική εξουσία αδιαφορούσε. Το 1864, ο Πιοτρ Αλεξέγιεβιτς Κροπότκιν άρχισε να αρθρογραφεί στον σιβηρικό Τύπο καταγράφοντας την τραγική κατάσταση στην οποία ζούσαν οι άνθρωποι της απέραντης παγωμένης χώρας και καταφερόταν έμμεσα κατά της τσαρικής εξουσίας. Σκεφτόταν σοβαρά να παραιτηθεί.
Είδε σαν ευκαιρία απόδρασης την πρόταση για τη συμμετοχή του σε μια στρατιωτική γεωγραφική αποστολή στη Μαντζουρία. Αγαπούσε τη γεωγραφία και τον συγκινούσε η αποστολή. Τους δύο μήνες που πέρασε εκεί εργαζόταν σκληρά και απολάμβανε τη δουλειά του — κάτι που είχε πολύ καιρό να του συμβεί. Συνέχιζε να ασχολείται με τη γεωγραφία και μετά την επιστροφή του, και η δουλειά του ήταν τόσο καλή ώστε έγινε αμέσως γνωστός στην επιστημονική κοινότητα των γεωγράφων. Η γεωγραφία ήταν η προσωρινή του διαφυγή από τη σκληρή πραγματικότητα της πατρίδας του, που τον πλήγωνε. Ωστόσο, η πραγματικότητα αυτή τον κυνηγούσε. Η επίσκεψή του, το 1866, κατά τη διάρκεια γεωγραφικής αποστολής, στα χρυσωρυχεία Λένα τον σοκάρισε. Δεν περίμενε ότι θα έβρισκε ανθρώπους –συγκεκριμένα πολωνούς κρατούμενους– να ζουν και να εργάζονται σε συνθήκες αθλιότερες από αυτές που είχε αντικρίσει μέχρι τότε. Συνειδητοποίησε ότι «ο μόνος τρόπος για να αλλάξει η κατάσταση είναι η αλλαγή του οικονομικού συστήματος της χώρας». ΄Οταν, έπειτα από μία καταδικασμένη εξαρχής εξέγερση στα ορυχεία, απεστάλη ο στρατός εναντίον των εξαθλιωμένων Πολωνών και πέντε εργάτες των ορυχείων Λένα εκτελέστηκαν, εξεγέρθηκε. Αναζητούσε τη λύση, το νέο οικονομικό σύστημα, στα βιβλία, ερχόμενος σε επαφή με το έργο του Μιλ, του Ρενάν, του Χάινε και, το σημαντικότερο, του Πιερ-Ζοζέφ Προυντόν.
Παραιτήθηκε από το στρατό και γύρισε, τον Απρίλιο του 1867, στην Πετρούπολη. Προσλήφθηκε στην Κεντρική Στατιστική Υπηρεσία, σε μια μάλλον διακοσμητική θέση για «πριγκιπόπουλα», και αφιέρωσε το χρόνο του στη γεωγραφική μελέτη, στο πλαίσιο της Γεωγραφικής Εταιρείας. ΄Ηταν ακόμη δέσμιος της καταγωγής του, αν και ήδη τα όνειρα και οι επιδιώξεις του άρχισαν να τον απομακρύνουν από αυτήν. «Απελευθερώθηκε» το 1871, με το θάνατο του πατέρα του, οπότε και παραιτήθηκε και από τη Στατιστική Υπηρεσία. Η Γεωγραφική Εταιρεία τού πρότεινε –προνόμιο σπάνιο για έναν τόσο νέο άνδρα– τη θέση του γραμματέα της, αλλά αρνήθηκε. Τον είχαν συγκλονίσει όσα είχε διαβάσει στις εφημερίδες για την Κομμούνα του Παρισιού. Αποφάσισε να ταξιδέψει στην Ευρώπη και να μάθει όσα περισσότερα μπορούσε για το Ευρωπαϊκό Εργατικό Κίνημα. Πρώτος σταθμός του ήταν η Ελβετία, όπου εντάχθηκε αυθόρμητα στην τοπική Διεθνή των Εργατών και άρχισε να μελετά τα απαγορευμένα στη Ρωσία βιβλία των σοσιαλιστών φιλοσόφων. Ταξίδεψε σε ολόκληρη την Ελβετία, αναζητώντας απαντήσεις στα φιλοσοφικά του ερωτήματα από τους σημαντικότερους σοσιαλιστές της χώρας. Μετείχε στις συναντήσεις των Εργατών της Διεθνούς και επισκέφθηκε την Ομοσπονδία της Γιούρα** στο Νουσατέλ (Neuchatel). Ταξίδεψε στο Σονβιλιέ (Sonvilier) για να δει τον τρόπο που, χωρίς οργάνωση, εργάζονταν οι εργάτες –κυρίως ωρολογοποιοί– της Γιούρα, και εντυπωσιάστηκε από την επάρκεια των αγαθών που είχαν επιτύχει μέσω της αυτοδιαχείρισης. Οι εργάτες της Γιούρα τα είχαν καταφέρει εργαζόμενοι όποτε ήθελαν, όπως ήθελαν και χωρίς αφεντικά στο κεφάλι τους. Ο πρίγκιπας Πιοτρ Αλεξέγιεβιτς Κροπότκιν είχε γίνει αναρχικός. Σκεφτόταν σοβαρά την ένταξή του στην κομμούνα της Γιούρα, αλλά τελικά κατάλαβε ότι τον παρέσυρε ο ενθουσιασμός του.
Στην παρανομία
Τον Μάιο επέστρεψε στη Ρωσία. Στις βαλίτσες του κουβαλούσε δεκάδες βιβλία, σοσιαλιστικού περιεχομένου, απαγορευμένα αυστηρότατα στην πατρίδα του. Εντάχθηκε, με την επιστροφή του, στον περίφημο Κύκλο Τσαϊκόφσκι.*** Ανέλαβε τη συγγραφή ορισμένων προκηρύξεων του Κύκλου, που είχαν ως σκοπό να φέρουν σε επαφή τις μεγάλες αγροτικές μάζες της Ρωσίας με τη σοσιαλιστική προοπτική. ΄Εγραφε απλά, κατανοητά για τον αγράμματο λαό, ώσπου η τσαρική εξουσία απαγόρευσε ως «ιδιαίτερα επιζήμιες» τις προκηρύξεις και ποινικοποίησε τη συγγραφή και διανομή τους. Ο Πιοτρ στράφηκε στην επιμόρφωση των αγροτών. Με το ψευδώνυμο «Μποροντίν» –πώς να πλησιάσει ένας πρίγκιπας τους χωριάτες;– και ντυμένος απλά, απολάμβανε τις συναντήσεις του με τον ρωσικό λαό, χαιρόταν τον αντίκτυπο των λόγων του στους εργάτες και τους αγρότες, και άρχισε να πιστεύει ότι ο καιρός της επανάστασης ήταν κοντά.
Το 1874, η αστυνομία βρήκε, υπογεγραμμένες από τον Π. Α. Κροπότκιν, προκηρύξεις στο δωμάτιο ενός φοιτητή, που ήταν μέλος του Κύκλου. Ο πρίγκιπας θεωρήθηκε εγκέφαλος του Κύκλου και συνελήφθη την ώρα που προσπαθούσε να εγκαταλείψει τη Ρωσία. Η αστυνομία ερεύνησε το σπίτι του, κατάσχοντας τα βιβλία και τα ημερολόγιά του ως ενοχοποιητικά στοιχεία. Φυλακίστηκε στο Φρούριο Πέτρου και Παύλου,**** την άθλια φυλακή την οποία, λίγα χρόνια πριν, είχε «τιμήσει» και ο Μπακούνιν με την παρουσία του. Στην υποχρεωτική απομόνωση, χωρίς άλλη επαφή πλην των δεσμοφυλάκων του, χωρίς το δικαίωμα να γράφει, μελετούσε αδιάκοπα: ιστορία, γεωγραφία, πολιτική οικονομία. Χάρη στη Γεωγραφική Εταιρεία είχε αποκτήσει και το δικαίωμα να γράφει, μετά τους πρώτους σκληρούς μήνες στη φυλακή. Το 1876 δημοσιεύτηκε η ολοκληρωθείσα στη φυλακή εξαίρετη εργασία του επί της εποχής των παγετώνων. Κατάφερε να έρθει σε επαφή με τους υπόλοιπους πολιτικούς κρατούμενους χρησιμοποιώντας μία πρωτόγονη μέθοδο χτυπημάτων-σημάτων τύπου Μορς.
Το 1876 μεταφέρθηκε στο Κρατητήριο της Πετρούπολης, καθώς πλησίαζε η δίκη του. ΄Επειτα από 21 μήνες στο κρύο υγρό κελί του Φρουρίου, η αλλαγή ήταν ευπρόσδεκτη. Ωστόσο, το νέο κελί του ήταν μόλις 1,5×1,5, και στους ρευματισμούς που τον «χτύπησαν» στο Φρούριο, προστέθηκαν οι ζαλάδες και η κλειστοφοβία. Είχε το δικαίωμα να δει τα αδέλφια και τους φίλους του. Η αδελφή του συνειδητοποίησε ότι ήταν αναγκαίο να βγει από τη φυλακή για λίγο και, χρησιμοποιώντας την επιρροή της οικογένειας, κατόρθωσε να μεταφερθεί σε στρατιωτικό νοσοκομείο. Η μεταφορά σήμαινε για τον Πιοτρ μια καλή ευκαιρία να δραπετεύσει. Και δεν άφησε την ευκαιρία να πάει χαμένη. Με τη βοήθεια των συντρόφων του κατάφερε να δραπετεύσει και εγκατέλειψε τη Ρωσία για τη Φινλανδία, όπου τον περίμενε πλοίο για να τον μεταφέρει στην Αγγλία. Στο Λονδίνο συνάντησε επαναστάτες που τον γνώριζαν από την επίσκεψή του στη Γιούρα. Απέκτησε γρήγορα επαφές και άρχισε να γράφει για το περιοδικό της Ομοσπονδίας της Γιούρα, αλλά και για τις εφημερίδες Arbeiter Zeitung, L΄Avant-Garde, La Justice. Στη Γιούρα μετέβη το 1877.
«Μία έκρηξη είναι πιο αποτελεσματική από μία ψήφο»
Το Σεπτέμβριο εκείνου του χρόνου μετείχε στην τελευταία συνάντηση της Διεθνούς και ακολούθως στο Παγκόσμιο Σοσιαλιστικό Κογκρέσο στη Γάνδη, από το οποίο έφυγε εσπευσμένα για το Λονδίνο, καθώς έμαθε ότι τον αναζητούσαν οι αρχές. Από το Λονδίνο ξεκίνησε και πάλι για τη Γιούρα και το 1878 ανέπτυξε το πολιτικό πρόγραμμα της Ομοσπονδίας. Κήρυξε το τέλος του καπιταλισμού, τον κολεκτιβισμό, την κατάργηση του κράτους και τη βία ως μέσο ανατροπής της εξουσίας. Την επόμενη χρονιά πρόσθεσε σε αυτά και την άποψη ότι επ΄ ουδενί οι αναρχικοί δεν πρέπει να δημιουργήσουν κόμμα, το οποίο θέσει και φύσει αποτελούσε εξουσιαστική δομή. Η θέση του ενισχύθηκε τόσο ώστε, για πρώτη φορά, εξέφρασε τη διαφωνία του με τον Μπακούνιν –ο οποίος δεν ζούσε πια– στο θέμα των αμοιβών. Ο Μπακούνιν πίστευε ότι αυτές πρέπει να είναι ανάλογες με τον τύπο και το χρόνο εργασίας, ενώ ο Κροπότκιν πρότεινε την ισότιμη κατανομή των αγαθών σε όλα τα μέλη της κάθε κοινότητας, ανεξαρτήτως παραγωγικότητας. Οι θέσεις του και η στάση του τον είχαν φέρει στην πρωτοπορία του διεθνούς επαναστατικού κινήματος.
Στο Διεθνές Αναρχικό Κογκρέσο του Λονδίνου, το 1881, έγινε δεκτός ως διεθνούς βεληνεκούς επαναστάτης και οι παρεμβάσεις του, υπέρ της βίας ως τρόπου ανατροπής της καθεστηκυίας τάξης, έγιναν δεκτές με ενθουσιασμό. Σε αυτή τη βάση, χαιρέτισε τη δολοφονία του τσάρου Αλεξάνδρου Β΄, ως πρόδρομο της επαναστατικής εξέγερσης, και οι ελβετικές αρχές, που ως τότε τον ανέχονταν, αποφάσισαν να τον απελάσουν. Ο Αλέξανδρος Γ΄ αποφάσισε να εκδώσει ένταλμα εκτέλεσης του Κροπότκιν, θεωρώντας τον ηθικό αυτουργό της δολοφονίας του προκατόχου του. Ο Κροπότκιν εγκατέλειψε το Λονδίνο για να επισκεφθεί για λίγο, όπως σχεδίαζε, τη Γαλλία. Οι γαλλικές αρχές δεν είδαν με καλό μάτι την παρουσία του εκεί, τον συνέλαβαν και τον καταδίκασαν σε πενταετή φυλάκιση, για τη συμμετοχή του στην τελευταία Διεθνή. Η Διεθνής είχε διαλυθεί από χρόνια — ήταν απλώς μια αφορμή για να τελειώνουν μαζί του. Από το 1876, που αποκήρυξε τον τίτλο ευγενείας του, θεωρήθηκε επίσημα ο διάδοχος του Μιχαήλ Μπακούνιν.
Ως το 1886 παρέμεινε στις γαλλικές φυλακές, διαβάζοντας, γράφοντας και δεχόμενος επισκέψεις της συζύγου του και του φίλου του και συνδέσμου του με τον έξω κόσμο, Ελιζέ Ρεκλίς. Η γαλλική κυβέρνηση τον απελευθέρωσε τον Ιανουάριο του 1886, και ο Πιοτρ επέστρεψε στην Αγγλία, την οποία εγκατέλειπε κατά καιρούς για να μιλήσει σε ομάδες εργατών ανά την Ευρώπη. Το 1897 επισκέφθηκε τον Καναδά και τις ΗΠΑ –στις οποίες ξαναπήγε το 1901–, όπου έδωσε σειρά διαλέξεων, αλλά απογοητεύτηκε από τη μικρή ανταπόκριση που βρήκε. Παράλληλα, εξέδιδε το ένα βιβλίο μετά το άλλο και έγραφε το ένα άρθρο μετά το άλλο. Η δεκαετία του 1890 ήταν η πιο παραγωγική συγγραφικά για τον Κροπότκιν.
Όσοι τον είχαν γνωρίσει εκείνα τα χρόνια, έκαναν λόγο για έναν υπέροχο άνδρα που «έμπαινε στο χώρο και τον γέμιζε φως». Έναν άνθρωπο με χιούμορ, διάθεση για ζωή, δίψα και πάθος για την επανάσταση, με βαθύτατη μόρφωση και ακόμη πιο βαθιά αφοσίωση στους σκοπούς που είχε θέσει στη ζωή του.
Οι αρχές του νέου αιώνα, του 20ού, τον βρήκαν να επιστρέφει στις ρίζες του. Θεώρησε ότι οι συνθήκες στη Ρωσία ήταν ώριμες για την επανάσταση και το 1903 βοήθησε να εκδοθεί μια ρωσική αναρχική εφημερίδα. Ωστόσο, εγκατέλειψε την εφημερίδα ένα χρόνο αργότερα, απογοητευμένος από τη στάση της, υπέρ της ατομικής τρομοκρατίας.
Πώς δεν πρέπει να γίνεται μια επανάσταση
Η εξέγερση του 1905 στη Ρωσία τον χαροποίησε και γεμάτος όνειρα ξεκίνησε για να οργανώσει το αναρχικό κίνημα της πατρίδας του –από απόσταση– ώστε να προετοιμάσει τη συμμετοχή του στην επανάσταση που θα ακολουθούσε. Η αποτυχία της εξέγερσης τον οδήγησε να αναζητήσει τις αδυναμίες του διεθνούς επαναστατικού κινήματος, να εγκαταλείψει την αρθρογραφία και να στραφεί στη συγγραφή βιβλίων και μόνο. Θέλοντας να βρίσκεται πιο κοντά στην πατρίδα του, κατάφερε να πείσει τις ελβετικές αρχές να του επιτρέψουν την παραμονή στην Ελβετία. Το ξέσπασμα του Μεγάλου πολέμου τον βρήκε εκεί, να τάσσεται ανοιχτά κατά των Γερμανών. Χαρακτήριζε τους Γερμανούς «Στρατό των Ούννων που δεν σέβεται καμία αρχή του Ανθρώπου». Για τον Κροπότκιν «ο πόλεμος κατά της Γερμανίας, είναι πόλεμος κατά του κράτους».
Η πιο μεγάλη στιγμή της ζωής του ήρθε το Φεβρουάριο του 1917. Η επανάσταση που επαγγελόταν επί δεκαετίες ξέσπασε στην πατρίδα του και ήταν ολοφάνερο ότι αυτή τη φορά θα πετύχαινε. Προειδοποιώντας ότι «είναι σημαντικό όσο και η Επανάσταση, να χάσει η Γερμανία τον πόλεμο», ετοίμασε τις βαλίτσες του για την επιστροφή στο σπίτι. ΄Εφτασε στην Πετρούπολη στις 30 Μαΐου του 1917. Χιλιάδες πολίτες τον υποδέχθηκαν με ενθουσιασμό. ΄Αρχισε αμέσως τη δουλειά. Πρότεινε και προώθησε την αυτό-οργάνωση των πολιτών της Πετρούπολης. Ως την επικράτηση των Μπολσεβίκων, που δεν έβλεπαν με καθόλου καλό μάτι τις απόψεις του Πιοτρ Αλεξέγιεβιτς Κροπότκιν, εργαζόταν διαρκώς για την επαναστατική οργάνωση των μαζών. Η αποτυχία της οργάνωσης μιας αναρχοκομμουνιστικής κοινωνίας τον πλήγωσε. Παρά τις δεκάδες προσκλήσεις, αρνούνταν πια να μιλήσει δημόσια, αρνούνταν ακόμη και τις πανεπιστημιακές έδρες που του πρότειναν. Είχε κλείσει τα 75 του χρόνια, η υγεία του κατέρρεε, αλλά, παρ΄ ότι οι γιατροί του είχαν συστήσει να μεταβεί σε θερμότερα κλίματα για να συνέλθει, δεν έκανε τίποτα γι΄ αυτό. Είχε αποφασίσει να πεθάνει στη Ρωσία. Δεν ξεχνούσε, όμως, να κρίνει, ανοιχτά όπως έκανε με όλες τις εξουσίες, και τους Μπολσεβίκους: «Μας έδειξαν πώς δεν πρέπει να γίνεται μια επανάσταση». Και τόνιζε ότι «η Επανάσταση και οι Μάζες είναι ισχυρότερες από κάθε Κόμμα και κάθε κομματικό μηχανισμό». ΄Εκλεισε για πάντα τα μάτια του το Φεβρουάριο του 1921.
Τι πρέσβευε ο Κροπότκιν
Στόχος των θεωριών και της φιλοσοφίας του Πιοτρ Αλεξέγιεβιτς Κροπότκιν ήταν η ωρίμανση των συνθηκών για τη δημιουργία της αναρχοκομμουνιστικής κοινωνίας, στηριγμένης στην αλληλοβοήθεια. Τόσο η παραγωγή όσο και τα αγαθά πρέπει να βρίσκονται –πίστευε– στα χέρια της κάθε κομμούνας, κάθε αυτό-οργανωμένης κοινότητας. Η ελεύθερη διανομή των αγαθών και η ελεύθερη παροχή των υπηρεσιών θα αντικαθιστούσαν την ιδιοκτησία –που, όπως είχε πει ο σύντροφός του, Προυντόν, είναι κλοπή– και θα καταργούσαν την οικονομική ανισότητα. Η αποκέντρωση της βιομηχανίας ήταν ένα αιτούμενο για τον Κροπότκιν, ώστε να λειτουργήσει το σύστημα που προτείνει. Η αρχή της αμοιβής θα αντικαθίστατο από την αρχή της ανάγκης με αποτέλεσμα ένα οικονομικό σύστημα στο οποίο αυτά που θα είχε ο καθένας θα ήταν ακριβώς αυτά που χρειαζόταν. Η αναρχοκομμουνιστική κοινωνία θα ήταν οργανωμένη σε κομμούνες, στις οποίες οι πολίτες θα εργάζονταν με βάση τις ικανότητες και δυνατότητές τους μέχρι την ηλικία των 50 ετών, ενώ παράλληλα θα επιμορφώνονταν διαρκώς, επί της εργασίας τους αλλά και επί των πνευματικών κατακτήσεων του ανθρώπου. Πρέσβευε επίσης την κατάργηση των φυλακών, που τις χαρακτήριζε «σχολεία του εγκλήματος», και την αντικατάστασή τους από την κατανόηση και την ηθική πίεση προς τους εγκληματούντες — κάτι που τα νομικά συστήματα θα ανακάλυπταν σχεδόν έναν αιώνα αργότερα. Μετά τον Κροπότκιν, κανείς δεν μπόρεσε να προσθέσει ή να αφαιρέσει κάτι, στη θεωρία της Αναρχικής Επανάστασης. ΄Ηταν ο τελευταίος μεγάλος αναρχικός στοχαστής.
Στις 8 Φεβρουαρίου του 1921, στο Ντιτρόβ της Ρωσίας, άφησε την τελευταία του πνοή ο πρίγκιπας Πιοτρ Αλεξέγιεβιτς Κροπότκιν. Με προσωπική εντολή του Λένιν, δόθηκε άδεια να οργανωθεί από τους συντρόφους του μία μεγαλοπρεπής –κυρίως λόγω του αριθμού των συγκεντρωθέντων– κηδεία.
Στη μονή Νοβεντέβιτσι, όπου ενταφιάστηκε,
πραγματοποιήθηκε η τελευταία, ως σήμερα, μαζική σύναξη αναρχικών στη
Ρωσία. Αποχαιρετούσαν την πέτρα πάνω στην οποία στηρίχθηκε η αναρχική
σκέψη. Αποχαιρετούσαν έναν φιλόσοφο και επαναστάτη που επέδειξε μοναδική
συνέπεια έργων και λόγων σε όλη τη διάρκεια της ζωής του.
Ο πρίγκιπας Πιοτρ Αλεξέγιεβιτς Κροπότκιν γεννήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου
του 1842 στη Μόσχα. Κι έμελλε να ζήσει μια ευτυχισμένη ζωή, με τον τρόπο
που ο ίδιος όριζε την ευτυχία. ΄Ηταν απλός ο ορισμός: να κατορθώσεις,
σε όλη σου τη ζωή, να μην κουνήσεις ρούπι από τις αρχές σου, όποιο κι αν
είναι το κόστος. Οι φιλοσοφικές απόψεις που κατέθεσε, στηρίζοντάς τες
με τη ζωή του, «ξεχάστηκαν» υποχρεωτικά στην πατρίδα του και πολεμήθηκαν
σε όλες τις χώρες της Δύσης. ΄Εζησαν για λίγο στην Καταλονία της
δεκαετίας του 1930 για να «δολοφονηθούν» με την αγαστή βοήθεια των
«συντρόφων μαρξιστών».Η αναγέννηση του αναρχικού κινήματος μετά τη δεκαετία του 1960, έφερε και πάλι στο προσκήνιο το φιλοσοφικό του έργο, μαζί με το έργο του «αδελφού πνεύματός» του, του άλλου Πέτρου, του Πιερ-Ζοζέφ Προυντόν. Η αρχή της αλληλοβοήθειας, πάνω στην οποία είχε στηρίξει το όραμά του για έναν κόσμο αντεξουσίας, ισότητας, δημιουργίας, ερχόταν σε αντίθεση με τις δαρβινικές θεωρίες, που είχαν αιματοκυλίσει τον κόσμο, και οι νέοι τις έβλεπαν με έντονο ενδιαφέρον.* Ο Πιοτρ Αλεξέγιεβιτς αγάπησε τους νέους και απευθύνθηκε με πάθος ειδικά σε αυτούς. Μπορεί να ακολούθησε, μετά την άνθηση των δεκαετιών 1960-1980, και πάλι η ύφεση, και το όνομά του προσωρινά να πέρασε στα αζήτητα, αλλά είναι βέβαιο ότι η ιστορία δεν έχει τελειώσει μαζί του. Η ιστορία ποτέ δεν ξεχνά όσους πίστεψαν στον άνθρωπο, και ο Πιοτρ Αλεξέγιεβιτς πίστεψε στον άνθρωπο, όπως λίγοι μέχρι σήμερα.
Γεννήθηκε πρίγκιπας, τίποτε δεν έλειψε στον μικρό Πιοτρ. Ο πατέρας του, πρίγκιπας Αλεξέι Πέτροβιτς, ήταν υψηλόβαθμος στρατιωτικός από μία από τις ευγενέστερες οικογένειες της Ρωσίας, απευθείας απόγονος των Ρούκιν, των προκατόχων των Ρομανόφ στον ρωσικό θρόνο. Η μητέρα του, Αικατερίνα Νικολάεβνα Σουλίμα, ήταν κόρη κοζάκου υψηλόβαθμου στρατιωτικού, με ιδιαίτερη κλίση στα γράμματα και τις τέχνες. Ο Πιοτρ, 27ος στη διαδοχή του τσαρικού θρόνου, ήταν το στερνοπούλι τους, το τέταρτο από τα παιδιά τους, και του πρόσφεραν ιδιαίτερη αγάπη και ενδιαφέρον, παρά την επιμονή του πατέρα του στην πειθαρχία εντός και εκτός οικίας. Το 1846 έχασε τη μητέρα του από φθίση. Ο Αλεξέι νυμφεύθηκε, σε δεύτερο γάμο, την Ελιζέτα Μάρκοβνα Κοραντίνο, μια σκληρή, αναίσθητη γυναίκα, το 1848. Η διαφυγή του μικρού Πιοτρ ήταν το διάβασμα και τα βιβλία. Η σχέση του με τον ρώσο δάσκαλό του –τα παιδιά των Κροπότκιν είχαν, κατά τα πρώτα τους χρόνια, δασκάλους στο σπίτι– Νικολάι Πέτροβιτς Σμιρνόφ, ξέφευγε από την απλή σχέση δασκάλου-μαθητή και μετατράπηκε σε μια θερμή φιλία. Ο Σμιρνόφ συζητούσε τις ριζοσπαστικές πολιτικές του πεποιθήσεις με τον Πιοτρ, ο οποίος αργότερα είπε ότι ουσιαστικά αρνήθηκε τον τίτλο ευγενείας του στα 12 του χρόνια. Οι δυο φίλοι μοιράζονταν το πάθος για τη γνώση και δεν σταμάτησαν να βλέπονται και να έχουν γεμάτες πάθος συζητήσεις και μετά το 1856, έτος κατά το οποίο ο Πιοτρ μπήκε στο Πρώτο Γυμνάσιο Μόσχας. Τα σχολείο δεν του άρεσε. «Διδάσκουν τα ωραιότερα πράγματα με τον πιο αδιάφορο τρόπο» είπε, αλλά παρ΄ όλα αυτά αποφοίτησε μεταξύ των πρώτων, με μεγαλύτερους βαθμούς στη γεωμετρία, στην ιστορία και τη γεωγραφία.
Τον Αύγουστο του 1857, ο Πιοτρ πήγε σε στρατιωτική σχολή. Το περιβάλλον δεν του ταίριαζε. Δεν κατόρθωσε να κάνει ούτε μια φιλία –οι συμμαθητές του ήταν διαφορετικοί από αυτόν, ήλπιζαν σε στρατιωτική καριέρα, η γνώση ήταν δευτερεύων παράγοντας στη ζωή τους. Ο Πιοτρ άρχισε να ανακαλύπτει νέα ενδιαφέροντα. ΄Εγραφε στον αδελφό του Αλέξανδρο ότι του τραβούσαν ιδιαίτερα το ενδιαφέρον η Πολιτική Οικονομία και η Στατιστική. Για να εξοικειωθεί καλύτερα με τη στατιστική, πραγματοποίησε μία στατιστική ανάλυση των προϊόντων που πωλούνται και αγοράζονται, και της διαμόρφωσης των τιμών τους στην αγορά του Νικόλσκοε, κοντά στη σχολή του. ΄Ηταν η πρώτη φορά που ήρθε σε επαφή με χωρικούς, αγρότες, τον απλό λαό της Ρωσίας, και η εμπειρία αυτή τον συγκλόνισε. Το 1861, οι αγρότες της Ρωσίας παύουν να είναι κολίγοι, απελευθερώνονται. Ο Πιοτρ θεώρησε ότι ο τσάρος Αλέξανδρος Β΄, που προχώρησε στην ενέργεια αυτή, ήταν μέγας μεταρρυθμιστής.
Παρά την απέχθειά του για τη στρατιωτική σχολή, η αγάπη του για τη γνώση τον οδήγησε να ολοκληρώσει πρώτος μεταξύ όλων τις σπουδές του εκεί — αν και την τελευταία χρονιά είχε περάσει αρκετό καιρό στη φυλακή λόγω απείθαρχης συμπεριφοράς. Η θέση του μεταξύ των αποφοίτων, η αριστοκρατική του καταγωγή και ο θαυμασμός του για τον Τσάρο τον οδήγησαν στην αυλή, ως ακόλουθο του ίδιου του Αυτοκράτορα της Ρωσίας. Η εξέλιξη και η καριέρα του Πιοτρ προμηνυόταν λαμπρή. Ωστόσο, η επαφή του με την αυλή ήταν μοιραία για τη σχέση του με τον Τσάρο και την εξουσία. Η ακραία πολυτέλεια του παλατιού, η κραυγαλέα σπατάλη και η αδιαφορία του αυτοκρατορικού κύκλου για την κατάσταση στην οποία ζούσε ο λαός, του προκαλούσαν αηδία. Σκεφτόταν συνεχώς τους αγρότες του Νικόλσκοε και έχασε το σεβασμό του προς τον Νικόλαο. ΄Ηταν η εποχή που ο ίδιος άλλαξε το δρόμο της ζωής του. ΄Επαψε να τον ενδιαφέρει η καριέρα του υψηλόβαθμου αυλικού ευγενούς στρατιωτικού, και αποφάσισε να φύγει στη Σιβηρία, να ζήσει με τους απλούς ανθρώπους και να βοηθήσει στη βελτίωση των συνθηκών ζωής των αγροτών.
Η γέννηση του Επαναστάτη
Έφτασε στην απέραντη και κρύα ρωσική περιοχή, μήνα Οκτώβριο, και τέθηκε υπό τις εντολές του στρατηγού Κουκέλ, ενός φιλελεύθερου, δυναμικού ανθρώπου που ήλπιζε, όπως κι ο Πιοτρ, στην ευρεία μεταρρύθμιση της Ρωσίας. Ο πρίγκιπας Κροπότκιν έμεινε στη Σιβηρία δέκα χρόνια και άφησε το στίγμα του σε όλες τις περιοχές από τις οποίες πέρασε. Αναλαμβάνοντας τη γραμματεία της Επιτροπής Μεταρρύθμισης των Φυλακών είδε και κατέγραψε την απάνθρωπη, άθλια ζωή των κρατουμένων. Οι προτάσεις του για τη βελτίωση των συνθηκών κράτησης δεν έγιναν δεκτές, φυσικά. Εναντιώθηκε αυτόκλητα, το 1862, σε έναν βάναυσο αξιωματούχο, ο οποίος καταλήστευε και κακοποιούσε τους αγρότες της περιοχής του. Μετά τις καταγγελίες του Πιοτρ, ο αξιωματούχος απομακρύνθηκε από τη συγκεκριμένη περιοχή, και μετατέθηκε σε άλλη επαρχία, όπου του δόθηκε ανώτερη θέση. Το 1863 υποχρεώθηκε να αποχωριστεί τον Κουκέλ, ο οποίος καθαιρέθηκε διότι είχε βοηθήσει τον ιδεολογικό πατέρα του αναρχισμού, τον Μιχαήλ Μπακούνιν, να δραπετεύσει από τη Σιβηρία, και φερόταν με συμπάθεια και ανθρωπιά στους κρατουμένους. ΄Οταν του ανατέθηκε, το 1863, να συνοδεύσει 43 φορτηγίδες με αγαθά στον ποταμό Αμούρ, ήρθε σε άμεση επαφή με τους χωρικούς και τους εξόριστους στη Σιβηρία, συνειδητοποιώντας ότι άθελά του έπαιζε το ρόλο του φύλακα των σκλάβων: οι συνθήκες ήταν τραγικές, δεν υπήρχαν δικαιώματα, η κεντρική εξουσία αδιαφορούσε. Το 1864, ο Πιοτρ Αλεξέγιεβιτς Κροπότκιν άρχισε να αρθρογραφεί στον σιβηρικό Τύπο καταγράφοντας την τραγική κατάσταση στην οποία ζούσαν οι άνθρωποι της απέραντης παγωμένης χώρας και καταφερόταν έμμεσα κατά της τσαρικής εξουσίας. Σκεφτόταν σοβαρά να παραιτηθεί.
Είδε σαν ευκαιρία απόδρασης την πρόταση για τη συμμετοχή του σε μια στρατιωτική γεωγραφική αποστολή στη Μαντζουρία. Αγαπούσε τη γεωγραφία και τον συγκινούσε η αποστολή. Τους δύο μήνες που πέρασε εκεί εργαζόταν σκληρά και απολάμβανε τη δουλειά του — κάτι που είχε πολύ καιρό να του συμβεί. Συνέχιζε να ασχολείται με τη γεωγραφία και μετά την επιστροφή του, και η δουλειά του ήταν τόσο καλή ώστε έγινε αμέσως γνωστός στην επιστημονική κοινότητα των γεωγράφων. Η γεωγραφία ήταν η προσωρινή του διαφυγή από τη σκληρή πραγματικότητα της πατρίδας του, που τον πλήγωνε. Ωστόσο, η πραγματικότητα αυτή τον κυνηγούσε. Η επίσκεψή του, το 1866, κατά τη διάρκεια γεωγραφικής αποστολής, στα χρυσωρυχεία Λένα τον σοκάρισε. Δεν περίμενε ότι θα έβρισκε ανθρώπους –συγκεκριμένα πολωνούς κρατούμενους– να ζουν και να εργάζονται σε συνθήκες αθλιότερες από αυτές που είχε αντικρίσει μέχρι τότε. Συνειδητοποίησε ότι «ο μόνος τρόπος για να αλλάξει η κατάσταση είναι η αλλαγή του οικονομικού συστήματος της χώρας». ΄Οταν, έπειτα από μία καταδικασμένη εξαρχής εξέγερση στα ορυχεία, απεστάλη ο στρατός εναντίον των εξαθλιωμένων Πολωνών και πέντε εργάτες των ορυχείων Λένα εκτελέστηκαν, εξεγέρθηκε. Αναζητούσε τη λύση, το νέο οικονομικό σύστημα, στα βιβλία, ερχόμενος σε επαφή με το έργο του Μιλ, του Ρενάν, του Χάινε και, το σημαντικότερο, του Πιερ-Ζοζέφ Προυντόν.
Παραιτήθηκε από το στρατό και γύρισε, τον Απρίλιο του 1867, στην Πετρούπολη. Προσλήφθηκε στην Κεντρική Στατιστική Υπηρεσία, σε μια μάλλον διακοσμητική θέση για «πριγκιπόπουλα», και αφιέρωσε το χρόνο του στη γεωγραφική μελέτη, στο πλαίσιο της Γεωγραφικής Εταιρείας. ΄Ηταν ακόμη δέσμιος της καταγωγής του, αν και ήδη τα όνειρα και οι επιδιώξεις του άρχισαν να τον απομακρύνουν από αυτήν. «Απελευθερώθηκε» το 1871, με το θάνατο του πατέρα του, οπότε και παραιτήθηκε και από τη Στατιστική Υπηρεσία. Η Γεωγραφική Εταιρεία τού πρότεινε –προνόμιο σπάνιο για έναν τόσο νέο άνδρα– τη θέση του γραμματέα της, αλλά αρνήθηκε. Τον είχαν συγκλονίσει όσα είχε διαβάσει στις εφημερίδες για την Κομμούνα του Παρισιού. Αποφάσισε να ταξιδέψει στην Ευρώπη και να μάθει όσα περισσότερα μπορούσε για το Ευρωπαϊκό Εργατικό Κίνημα. Πρώτος σταθμός του ήταν η Ελβετία, όπου εντάχθηκε αυθόρμητα στην τοπική Διεθνή των Εργατών και άρχισε να μελετά τα απαγορευμένα στη Ρωσία βιβλία των σοσιαλιστών φιλοσόφων. Ταξίδεψε σε ολόκληρη την Ελβετία, αναζητώντας απαντήσεις στα φιλοσοφικά του ερωτήματα από τους σημαντικότερους σοσιαλιστές της χώρας. Μετείχε στις συναντήσεις των Εργατών της Διεθνούς και επισκέφθηκε την Ομοσπονδία της Γιούρα** στο Νουσατέλ (Neuchatel). Ταξίδεψε στο Σονβιλιέ (Sonvilier) για να δει τον τρόπο που, χωρίς οργάνωση, εργάζονταν οι εργάτες –κυρίως ωρολογοποιοί– της Γιούρα, και εντυπωσιάστηκε από την επάρκεια των αγαθών που είχαν επιτύχει μέσω της αυτοδιαχείρισης. Οι εργάτες της Γιούρα τα είχαν καταφέρει εργαζόμενοι όποτε ήθελαν, όπως ήθελαν και χωρίς αφεντικά στο κεφάλι τους. Ο πρίγκιπας Πιοτρ Αλεξέγιεβιτς Κροπότκιν είχε γίνει αναρχικός. Σκεφτόταν σοβαρά την ένταξή του στην κομμούνα της Γιούρα, αλλά τελικά κατάλαβε ότι τον παρέσυρε ο ενθουσιασμός του.
Στην παρανομία
Τον Μάιο επέστρεψε στη Ρωσία. Στις βαλίτσες του κουβαλούσε δεκάδες βιβλία, σοσιαλιστικού περιεχομένου, απαγορευμένα αυστηρότατα στην πατρίδα του. Εντάχθηκε, με την επιστροφή του, στον περίφημο Κύκλο Τσαϊκόφσκι.*** Ανέλαβε τη συγγραφή ορισμένων προκηρύξεων του Κύκλου, που είχαν ως σκοπό να φέρουν σε επαφή τις μεγάλες αγροτικές μάζες της Ρωσίας με τη σοσιαλιστική προοπτική. ΄Εγραφε απλά, κατανοητά για τον αγράμματο λαό, ώσπου η τσαρική εξουσία απαγόρευσε ως «ιδιαίτερα επιζήμιες» τις προκηρύξεις και ποινικοποίησε τη συγγραφή και διανομή τους. Ο Πιοτρ στράφηκε στην επιμόρφωση των αγροτών. Με το ψευδώνυμο «Μποροντίν» –πώς να πλησιάσει ένας πρίγκιπας τους χωριάτες;– και ντυμένος απλά, απολάμβανε τις συναντήσεις του με τον ρωσικό λαό, χαιρόταν τον αντίκτυπο των λόγων του στους εργάτες και τους αγρότες, και άρχισε να πιστεύει ότι ο καιρός της επανάστασης ήταν κοντά.
Το 1874, η αστυνομία βρήκε, υπογεγραμμένες από τον Π. Α. Κροπότκιν, προκηρύξεις στο δωμάτιο ενός φοιτητή, που ήταν μέλος του Κύκλου. Ο πρίγκιπας θεωρήθηκε εγκέφαλος του Κύκλου και συνελήφθη την ώρα που προσπαθούσε να εγκαταλείψει τη Ρωσία. Η αστυνομία ερεύνησε το σπίτι του, κατάσχοντας τα βιβλία και τα ημερολόγιά του ως ενοχοποιητικά στοιχεία. Φυλακίστηκε στο Φρούριο Πέτρου και Παύλου,**** την άθλια φυλακή την οποία, λίγα χρόνια πριν, είχε «τιμήσει» και ο Μπακούνιν με την παρουσία του. Στην υποχρεωτική απομόνωση, χωρίς άλλη επαφή πλην των δεσμοφυλάκων του, χωρίς το δικαίωμα να γράφει, μελετούσε αδιάκοπα: ιστορία, γεωγραφία, πολιτική οικονομία. Χάρη στη Γεωγραφική Εταιρεία είχε αποκτήσει και το δικαίωμα να γράφει, μετά τους πρώτους σκληρούς μήνες στη φυλακή. Το 1876 δημοσιεύτηκε η ολοκληρωθείσα στη φυλακή εξαίρετη εργασία του επί της εποχής των παγετώνων. Κατάφερε να έρθει σε επαφή με τους υπόλοιπους πολιτικούς κρατούμενους χρησιμοποιώντας μία πρωτόγονη μέθοδο χτυπημάτων-σημάτων τύπου Μορς.
Το 1876 μεταφέρθηκε στο Κρατητήριο της Πετρούπολης, καθώς πλησίαζε η δίκη του. ΄Επειτα από 21 μήνες στο κρύο υγρό κελί του Φρουρίου, η αλλαγή ήταν ευπρόσδεκτη. Ωστόσο, το νέο κελί του ήταν μόλις 1,5×1,5, και στους ρευματισμούς που τον «χτύπησαν» στο Φρούριο, προστέθηκαν οι ζαλάδες και η κλειστοφοβία. Είχε το δικαίωμα να δει τα αδέλφια και τους φίλους του. Η αδελφή του συνειδητοποίησε ότι ήταν αναγκαίο να βγει από τη φυλακή για λίγο και, χρησιμοποιώντας την επιρροή της οικογένειας, κατόρθωσε να μεταφερθεί σε στρατιωτικό νοσοκομείο. Η μεταφορά σήμαινε για τον Πιοτρ μια καλή ευκαιρία να δραπετεύσει. Και δεν άφησε την ευκαιρία να πάει χαμένη. Με τη βοήθεια των συντρόφων του κατάφερε να δραπετεύσει και εγκατέλειψε τη Ρωσία για τη Φινλανδία, όπου τον περίμενε πλοίο για να τον μεταφέρει στην Αγγλία. Στο Λονδίνο συνάντησε επαναστάτες που τον γνώριζαν από την επίσκεψή του στη Γιούρα. Απέκτησε γρήγορα επαφές και άρχισε να γράφει για το περιοδικό της Ομοσπονδίας της Γιούρα, αλλά και για τις εφημερίδες Arbeiter Zeitung, L΄Avant-Garde, La Justice. Στη Γιούρα μετέβη το 1877.
«Μία έκρηξη είναι πιο αποτελεσματική από μία ψήφο»
Το Σεπτέμβριο εκείνου του χρόνου μετείχε στην τελευταία συνάντηση της Διεθνούς και ακολούθως στο Παγκόσμιο Σοσιαλιστικό Κογκρέσο στη Γάνδη, από το οποίο έφυγε εσπευσμένα για το Λονδίνο, καθώς έμαθε ότι τον αναζητούσαν οι αρχές. Από το Λονδίνο ξεκίνησε και πάλι για τη Γιούρα και το 1878 ανέπτυξε το πολιτικό πρόγραμμα της Ομοσπονδίας. Κήρυξε το τέλος του καπιταλισμού, τον κολεκτιβισμό, την κατάργηση του κράτους και τη βία ως μέσο ανατροπής της εξουσίας. Την επόμενη χρονιά πρόσθεσε σε αυτά και την άποψη ότι επ΄ ουδενί οι αναρχικοί δεν πρέπει να δημιουργήσουν κόμμα, το οποίο θέσει και φύσει αποτελούσε εξουσιαστική δομή. Η θέση του ενισχύθηκε τόσο ώστε, για πρώτη φορά, εξέφρασε τη διαφωνία του με τον Μπακούνιν –ο οποίος δεν ζούσε πια– στο θέμα των αμοιβών. Ο Μπακούνιν πίστευε ότι αυτές πρέπει να είναι ανάλογες με τον τύπο και το χρόνο εργασίας, ενώ ο Κροπότκιν πρότεινε την ισότιμη κατανομή των αγαθών σε όλα τα μέλη της κάθε κοινότητας, ανεξαρτήτως παραγωγικότητας. Οι θέσεις του και η στάση του τον είχαν φέρει στην πρωτοπορία του διεθνούς επαναστατικού κινήματος.
Στο Διεθνές Αναρχικό Κογκρέσο του Λονδίνου, το 1881, έγινε δεκτός ως διεθνούς βεληνεκούς επαναστάτης και οι παρεμβάσεις του, υπέρ της βίας ως τρόπου ανατροπής της καθεστηκυίας τάξης, έγιναν δεκτές με ενθουσιασμό. Σε αυτή τη βάση, χαιρέτισε τη δολοφονία του τσάρου Αλεξάνδρου Β΄, ως πρόδρομο της επαναστατικής εξέγερσης, και οι ελβετικές αρχές, που ως τότε τον ανέχονταν, αποφάσισαν να τον απελάσουν. Ο Αλέξανδρος Γ΄ αποφάσισε να εκδώσει ένταλμα εκτέλεσης του Κροπότκιν, θεωρώντας τον ηθικό αυτουργό της δολοφονίας του προκατόχου του. Ο Κροπότκιν εγκατέλειψε το Λονδίνο για να επισκεφθεί για λίγο, όπως σχεδίαζε, τη Γαλλία. Οι γαλλικές αρχές δεν είδαν με καλό μάτι την παρουσία του εκεί, τον συνέλαβαν και τον καταδίκασαν σε πενταετή φυλάκιση, για τη συμμετοχή του στην τελευταία Διεθνή. Η Διεθνής είχε διαλυθεί από χρόνια — ήταν απλώς μια αφορμή για να τελειώνουν μαζί του. Από το 1876, που αποκήρυξε τον τίτλο ευγενείας του, θεωρήθηκε επίσημα ο διάδοχος του Μιχαήλ Μπακούνιν.
Ως το 1886 παρέμεινε στις γαλλικές φυλακές, διαβάζοντας, γράφοντας και δεχόμενος επισκέψεις της συζύγου του και του φίλου του και συνδέσμου του με τον έξω κόσμο, Ελιζέ Ρεκλίς. Η γαλλική κυβέρνηση τον απελευθέρωσε τον Ιανουάριο του 1886, και ο Πιοτρ επέστρεψε στην Αγγλία, την οποία εγκατέλειπε κατά καιρούς για να μιλήσει σε ομάδες εργατών ανά την Ευρώπη. Το 1897 επισκέφθηκε τον Καναδά και τις ΗΠΑ –στις οποίες ξαναπήγε το 1901–, όπου έδωσε σειρά διαλέξεων, αλλά απογοητεύτηκε από τη μικρή ανταπόκριση που βρήκε. Παράλληλα, εξέδιδε το ένα βιβλίο μετά το άλλο και έγραφε το ένα άρθρο μετά το άλλο. Η δεκαετία του 1890 ήταν η πιο παραγωγική συγγραφικά για τον Κροπότκιν.
Όσοι τον είχαν γνωρίσει εκείνα τα χρόνια, έκαναν λόγο για έναν υπέροχο άνδρα που «έμπαινε στο χώρο και τον γέμιζε φως». Έναν άνθρωπο με χιούμορ, διάθεση για ζωή, δίψα και πάθος για την επανάσταση, με βαθύτατη μόρφωση και ακόμη πιο βαθιά αφοσίωση στους σκοπούς που είχε θέσει στη ζωή του.
Οι αρχές του νέου αιώνα, του 20ού, τον βρήκαν να επιστρέφει στις ρίζες του. Θεώρησε ότι οι συνθήκες στη Ρωσία ήταν ώριμες για την επανάσταση και το 1903 βοήθησε να εκδοθεί μια ρωσική αναρχική εφημερίδα. Ωστόσο, εγκατέλειψε την εφημερίδα ένα χρόνο αργότερα, απογοητευμένος από τη στάση της, υπέρ της ατομικής τρομοκρατίας.
Πώς δεν πρέπει να γίνεται μια επανάσταση
Η εξέγερση του 1905 στη Ρωσία τον χαροποίησε και γεμάτος όνειρα ξεκίνησε για να οργανώσει το αναρχικό κίνημα της πατρίδας του –από απόσταση– ώστε να προετοιμάσει τη συμμετοχή του στην επανάσταση που θα ακολουθούσε. Η αποτυχία της εξέγερσης τον οδήγησε να αναζητήσει τις αδυναμίες του διεθνούς επαναστατικού κινήματος, να εγκαταλείψει την αρθρογραφία και να στραφεί στη συγγραφή βιβλίων και μόνο. Θέλοντας να βρίσκεται πιο κοντά στην πατρίδα του, κατάφερε να πείσει τις ελβετικές αρχές να του επιτρέψουν την παραμονή στην Ελβετία. Το ξέσπασμα του Μεγάλου πολέμου τον βρήκε εκεί, να τάσσεται ανοιχτά κατά των Γερμανών. Χαρακτήριζε τους Γερμανούς «Στρατό των Ούννων που δεν σέβεται καμία αρχή του Ανθρώπου». Για τον Κροπότκιν «ο πόλεμος κατά της Γερμανίας, είναι πόλεμος κατά του κράτους».
Η πιο μεγάλη στιγμή της ζωής του ήρθε το Φεβρουάριο του 1917. Η επανάσταση που επαγγελόταν επί δεκαετίες ξέσπασε στην πατρίδα του και ήταν ολοφάνερο ότι αυτή τη φορά θα πετύχαινε. Προειδοποιώντας ότι «είναι σημαντικό όσο και η Επανάσταση, να χάσει η Γερμανία τον πόλεμο», ετοίμασε τις βαλίτσες του για την επιστροφή στο σπίτι. ΄Εφτασε στην Πετρούπολη στις 30 Μαΐου του 1917. Χιλιάδες πολίτες τον υποδέχθηκαν με ενθουσιασμό. ΄Αρχισε αμέσως τη δουλειά. Πρότεινε και προώθησε την αυτό-οργάνωση των πολιτών της Πετρούπολης. Ως την επικράτηση των Μπολσεβίκων, που δεν έβλεπαν με καθόλου καλό μάτι τις απόψεις του Πιοτρ Αλεξέγιεβιτς Κροπότκιν, εργαζόταν διαρκώς για την επαναστατική οργάνωση των μαζών. Η αποτυχία της οργάνωσης μιας αναρχοκομμουνιστικής κοινωνίας τον πλήγωσε. Παρά τις δεκάδες προσκλήσεις, αρνούνταν πια να μιλήσει δημόσια, αρνούνταν ακόμη και τις πανεπιστημιακές έδρες που του πρότειναν. Είχε κλείσει τα 75 του χρόνια, η υγεία του κατέρρεε, αλλά, παρ΄ ότι οι γιατροί του είχαν συστήσει να μεταβεί σε θερμότερα κλίματα για να συνέλθει, δεν έκανε τίποτα γι΄ αυτό. Είχε αποφασίσει να πεθάνει στη Ρωσία. Δεν ξεχνούσε, όμως, να κρίνει, ανοιχτά όπως έκανε με όλες τις εξουσίες, και τους Μπολσεβίκους: «Μας έδειξαν πώς δεν πρέπει να γίνεται μια επανάσταση». Και τόνιζε ότι «η Επανάσταση και οι Μάζες είναι ισχυρότερες από κάθε Κόμμα και κάθε κομματικό μηχανισμό». ΄Εκλεισε για πάντα τα μάτια του το Φεβρουάριο του 1921.
Τι πρέσβευε ο Κροπότκιν
Στόχος των θεωριών και της φιλοσοφίας του Πιοτρ Αλεξέγιεβιτς Κροπότκιν ήταν η ωρίμανση των συνθηκών για τη δημιουργία της αναρχοκομμουνιστικής κοινωνίας, στηριγμένης στην αλληλοβοήθεια. Τόσο η παραγωγή όσο και τα αγαθά πρέπει να βρίσκονται –πίστευε– στα χέρια της κάθε κομμούνας, κάθε αυτό-οργανωμένης κοινότητας. Η ελεύθερη διανομή των αγαθών και η ελεύθερη παροχή των υπηρεσιών θα αντικαθιστούσαν την ιδιοκτησία –που, όπως είχε πει ο σύντροφός του, Προυντόν, είναι κλοπή– και θα καταργούσαν την οικονομική ανισότητα. Η αποκέντρωση της βιομηχανίας ήταν ένα αιτούμενο για τον Κροπότκιν, ώστε να λειτουργήσει το σύστημα που προτείνει. Η αρχή της αμοιβής θα αντικαθίστατο από την αρχή της ανάγκης με αποτέλεσμα ένα οικονομικό σύστημα στο οποίο αυτά που θα είχε ο καθένας θα ήταν ακριβώς αυτά που χρειαζόταν. Η αναρχοκομμουνιστική κοινωνία θα ήταν οργανωμένη σε κομμούνες, στις οποίες οι πολίτες θα εργάζονταν με βάση τις ικανότητες και δυνατότητές τους μέχρι την ηλικία των 50 ετών, ενώ παράλληλα θα επιμορφώνονταν διαρκώς, επί της εργασίας τους αλλά και επί των πνευματικών κατακτήσεων του ανθρώπου. Πρέσβευε επίσης την κατάργηση των φυλακών, που τις χαρακτήριζε «σχολεία του εγκλήματος», και την αντικατάστασή τους από την κατανόηση και την ηθική πίεση προς τους εγκληματούντες — κάτι που τα νομικά συστήματα θα ανακάλυπταν σχεδόν έναν αιώνα αργότερα. Μετά τον Κροπότκιν, κανείς δεν μπόρεσε να προσθέσει ή να αφαιρέσει κάτι, στη θεωρία της Αναρχικής Επανάστασης. ΄Ηταν ο τελευταίος μεγάλος αναρχικός στοχαστής.
———————
* Οι δαρβινιστές στήριζαν την άποψη ότι η ιστορική εξέλιξη περνά υποχρεωτικά από τον ανταγωνισμό και τον αγώνα για την επιβίωση, δηλ. στηρίζεται στην επικράτηση του ισχυροτέρου. Οι πιο διαβόητοι υποστηρικτές αυτής της θεωρίας ήταν οι Ναζί.
* Οι δαρβινιστές στήριζαν την άποψη ότι η ιστορική εξέλιξη περνά υποχρεωτικά από τον ανταγωνισμό και τον αγώνα για την επιβίωση, δηλ. στηρίζεται στην επικράτηση του ισχυροτέρου. Οι πιο διαβόητοι υποστηρικτές αυτής της θεωρίας ήταν οι Ναζί.
** Η Γιούρα είναι ορεινή περιοχή της
Ελβετίας, που αποτέλεσε τον παράδεισο των Αναρχικών. Δημιουργήθηκε όταν
ζήτησαν καταφύγιο στη μονίμως ουδέτερη Ελβετία, οι οπαδοί του Μαλατέστα,
οι καταζητούμενοι της παρισινής κομμούνας και οι αυτοεξόριστοι ρώσοι
επαναστάτες. Η επιβίωση των επαναστατών στηρίχθηκε στη βοήθεια που τους
πρόσφεραν οι αυτοοργανωμένοι σε κομμούνες ωρολογοποιοί της περιοχής. Από
τη Γιούρα πέρασαν, πέραν του Κροπότκιν, ο Μπακούνιν, ο Μαλατέστα και ο
Ρεκλίς.
*** Ο Κύκλος Τσαϊκόφσκι είχε δημιουργηθεί
από νεαρούς φοιτητές και εργάτες με στόχο τη διάδοση των επαναστατικών
ιδεών στη Ρωσία. Ο Κροπότκιν ήταν το γηραιότερο μέλος του Κύκλου.
**** Η «ρωσική Βαστίλη», ένα φρούριο που
βρισκόταν απέναντι από το χειμερινό ανάκτορο των τσάρων και από το οποίο
δεν είχε δραπετεύσει κανείς. Ο Μπακούνιν είχε φυλακιστεί εκεί επί έξι
χρόνια και όταν βγήκε, το 1854, η υγεία του είχε καταστραφεί για πάντα.
Μαθήματα από το Ουκρανικό πραξικόπημα (2)
ΤΑΚΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ
Η κρίση στην Ουκρανία, η οποία
προκλήθηκε από το «πραξικόπημα από τα κάτω» της Ευρω-ελίτ
(και της Υπερεθνικής Ελίτ γενικότερα) για να ματαιώσει την
ένταξή της στην Ευρασιατική Ένωση και να επιτύχει την πλήρη
ενσωμάτωσή της στην νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση, έχει
άμεσες σχέσεις με την Ελληνική καταστροφή, την οποία
επέβαλλαν οι ίδιες ελίτ που σήμερα καταστρέφουν την
Ουκρανία. Ποια είναι τα μαθήματα που μπορούμε να συνάγουμε
από αυτήν;
Το πρώτο μάθημα νομίζω είναι ότι η
επιλογή που δίνεται σήμερα από την Υ/Ε και την Ευρω-ελίτ
στους Ευρωπαϊκούς λαούς είναι: είτε να ενσωματωθούν, μέσω
της ΕΕ, στην Νέα Διεθνή Τάξη (ΝΔΤ) της νεοφιλελεύθερης
παγκοσμιοποίησης και της Κοινοβουλευτικής Χούντας, είτε να
έχουν την ίδια τύχη που έχουν οι αντιστεκόμενοι λαοί, οι
οποίοι παλεύουν για την εθνική ανεξαρτησία τους είτε στην
Μέση Ανατολή (Ιράκ, Λιβύη χθες, Συρία, Ιράν σήμερα), είτε,
τώρα, ακόμη και στην Ευρώπη (Ουκρανία). Η διαδικασία αρχίζει
με τις ελίτ αυτές να ξεκινούν μια εκστρατεία εκμετάλλευσης
σημαντικών κοινωνικών διαιρέσεων (όχι βέβαια ταξικών!), π.χ.
θρησκευτικών στην Μέση Ανατολή, ή ιστορικών, εθνοτικών κ.λπ.
μεταξύ δυτικο-Ουκρανών και ανατολικο-Ουκρανών. Στην
συνέχεια, οι ίδιες ελίτ, με την αμέριστη βοήθεια των ντόπιων
ελίτ, χρησιμοποιώντας την πελώρια οικονομική, στρατιωτική
και μιντιακή δύναμή τους κινητοποιούν το τμήμα του πληθυσμού
που είναι πρόθυμο να συμμαχήσει μαζί τους στον στόχο της
«αλλαγής καθεστώτος», μέσα από μια «στημένη» εξέγερση, η
οποία οργανώνεται, χρηματοδοτείται και στην ανάγκη
εξοπλίζεται από τις ίδιες ελίτ. Φυσικά, οι κοκα-κολα
«Μαρξιστές» τύπου Ζιζεκ και οι «πράσινοι» τύπου Κον Μπεντιτ ―που θαυμάζει η εκφυλισμένη
«Αριστερά» και οι αντίστοιχοι «Οικολόγοι» μας!―
αναλαμβάνουν, όπως πάντα, την ιδεολογική στήριξη των
“εξεγέρσεων” αυτών. Για να πετύχουν, μάλιστα, τον στόχο τους
οι ελίτ αυτές δεν διστάζουν να χρησιμοποιούν ως προσωρινούς
συμμάχους ακόμη και άσπονδους εχθρούς τους, όπως η Αλ Κάιντα
στις Αραβικές χώρες, ή νεοναζί κινήματα σε χώρες σαν την
Ουκρανία που έχουν την αφέλεια να πιστεύουν ότι, αφού
καταφέρουν με την βοήθεια των ελίτ να ρίξουν τα υπάρχοντα
καθεστώτα, στην συνέχεια θα ξεκινήσουν αγώνα εναντίον τους.
Μέχρι βέβαια να συνειδητοποιήσουν την μοίρα των «στυμμένων
λεμονιών»...
Το δεύτερο μάθημα είναι ότι, αν οι
Ευρωπαϊκοί λαοί θέλουν να αποφύγουν την τύχη αυτή, η μόνη
διέξοδος είναι ο αγώνας ενάντια στην νεοφιλελεύθερη
παγκοσμιοποίηση και την ΕΕ που την εκφράζει στον χώρο μας.
Με άλλα λόγια, τα λαϊκά στρώματα, τα οποία αποτελούν την
συντριπτική πλειοψηφία των θυμάτων της παγκοσμιοποίησης,
πρέπει να ξεπεράσουν τις αποπροσανατολιστικές θέσεις της
εκφυλισμένης «Αριστεράς» ότι θα μπορούσε να υπάρξει μια
«καλή» παγκοσμιοποίηση, ή μια «καλή» ΕΕ. Η νεοφιλελεύθερη
παγκοσμιοποίηση δεν είναι απλή ιδεολογία αλλά το αναγκαίο
θεσμικό πλαίσιο που εξασφαλίζει το άνοιγμα και την
απελευθέρωση όλων των αγορών, που απαιτούνται για την
επικερδή λειτουργία των υπερεθνικών επιχειρήσεων, οι οποίες
σήμερα ελέγχουν την παγκόσμια οικονομία.
Δεν υπάρχει ούτε
ένα παράδειγμα χώρας που ήταν ενσωματωμένη στην ΝΔΤ και τους
οικονομικούς θεσμούς της (ΕΕ, Παγκόσμιος Οργανισμός
Εμπορίου, ΔΝΤ, Διεθνής Τράπεζα) και τους αντίστοιχους
πολιτικοστρατιωτικούς (ΝΑΤΟ κ.λπ.) η οποία εφάρμοσε
διαφορετικές πολιτικές από αυτές που επιβάλλει η
νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση. Τα υπόλοιπα είναι παραμύθια
της «Αριστεράς του χαβιαριού», όπως σωστά την αποκαλεί η
λαϊκή θυμοσοφία.
Το τρίτο μάθημα, συναφές με το παραπάνω, είναι ότι οι «μαξιμαλιστικές»
δήθεν λύσεις για «σοσιαλιστική επανάσταση σε μια χώρα» (ή
ακόμη πιο ουτοπικά, στην Ευρωπαϊκή περιφέρεια, αν όχι
πανευρωπαϊκά!) οδηγούν τελικά σε αδράνεια και στην συνεχή
αποθράσυνση των ελίτ, εφόσον βέβαια ούτε οι αντικειμενικές,
αλλά ούτε οι υποκειμενικές συνθήκες για συστημική αλλαγή
υπάρχουν σήμερα. Οι αντικειμενικές, διότι, παρά το γεγονός
ότι η σημερινή πολυδιάστατη κρίση είναι πρωτόγνωρη, καμιά
χώρα ενσωματωμένη στην ΝΔΤ δεν μπορεί να έχει συστημική
αλλαγή οποιουδήποτε τύπου, εάν δεν έχει αποδεσμευθεί πρώτα
από αυτή. Όλες άλλωστε οι ιστορικές επαναστάσεις με
αντισυστημικό περιεχόμενο στην Ευρώπη (από την Ρωσική του
1917 μέχρι την Ισπανική του 1936 που ήταν και η τελευταία
απόπειρα καπιταλιστικής ανατροπής) έγιναν στο πλαίσιο
εθνών-κρατών, πριν δηλαδή την εποχή της παγκοσμιοποίησης και
της πρωτόγνωρης, ιστορικά, οικονομικής αλλά και πολιτικο-στρατιωτικής
αλληλεξάρτησης/εξάρτησης. Οποιαδήποτε, επομένως, συστημική
αλλαγή σήμερα είναι αδύνατη, εάν δεν έχουν αλλάξει πρώτα οι
παραπάνω αντικειμενικές συνθήκες. Συνάρτηση της ανυπαρξίας
αντικειμενικών συνθηκών, με την παραπάνω έννοια είναι,
βέβαια, και η έλλειψη των υποκειμενικών συνθηκών για
συστημική αλλαγή, με τα μαζικά σοσιαλιστικά και
συνδικαλιστικά κινήματα του παρελθόντος να έχουν ουσιαστικά
διαλυθεί στην εποχή της παγκοσμιοποίησης .
Το τέταρτο μάθημα είναι ότι ο μόνος
τρόπος ώστε τα λαϊκά στρώματα που είναι τα θύματα της
παγκοσμιοποίησης να οδηγηθούν στην έξοδο από την οικονομική
καταστροφή που επιβάλλει η ΝΔΤ, αλλά και να τεθούν οι βάσεις
για μελλοντική συστημική αλλαγή, είναι η δημιουργία ενός
Λαϊκού Μετώπου Εθνικής και Κοινωνικής Απελευθέρωσης (ΜΕΚΕΑ)
που στόχο θα έχει ακριβώς την δημιουργία των κατάλληλων
αντικειμενικών και υποκειμενικών συνθηκών. Οι αντικειμενικές
συνθήκες μπορούν να δημιουργηθούν μέσα από μια στρατηγική
οικονομικής και πολιτικής αυτοδυναμίας που θα υιοθετήσει η
Κυβέρνηση του ΜΕΚΕΑ, μετά την ρήξη με τη ΝΔΤ και την έξοδο
της χώρας από τους θεσμούς της
―με
παράλληλη βέβαια αλλαγή των γεωστρατηγικών προσανατολισμών
για την αυτο-προστασία της από τους «συμμάχους» της που
επέβαλαν το ξεπούλημα του κοινωνικού της πλούτου!―
καθώς και τις απαραίτητες θεσμικές αλλαγές (μονομερής
διαγραφή Χρέους, κοινωνικοποίηση Τραπεζών και των κλάδων
που καλύπτουν βασικές ανάγκες κ.λπ.).Οι υποκειμενικές
συνθήκες θα αρχίσουν να ωριμάζουν με την
δημιουργία του παλλαϊκού αυτού Μετώπου, όπου οι πολίτες
μετέχουν σαν πολίτες, ξεπερνώντας ιδεολογικές προκαταλήψεις,
για την επίτευξη των στόχων του. Το γεγονός ότι ένα παρόμοιο
(άτυπο) κίνημα κατά της ΝΔΤ έχει ήδη αρχίσει να
δημιουργείται «από κάτω» στις Ευρωπαϊκές χώρες και ιδιαίτερα
στις ανατολικο-ευρωπαϊκές, είναι άκρως ενθαρρυντικό.
Κυριακάτικη
Ελευθεροτυπία
(9
Φεβρουαρίου
2014)
www.periektikidimokratia.org
Σάββατο 8 Φεβρουαρίου 2014
Οι νεάντερταλ τών κολλεγίων !!!
«“Με οδηγό τόν Ξένιο Ζεύ” θα αντιμετωπίσει τό μεταναστευτικό ο Μιλτιάδης
Βαρβιτσιώτης, όπως ακριβώς δήλωσε σε πρωινή ενημερωτική εκπομπή…» (Εφημερίδα τών Συντακτών 5/9/13)
Έτσι ακριβώς : «τόν Ξένιο Ζεύ». Δεν πρόκειται για τή γνωστή αγραμματοσύνη τών «εγέρθητων» – σ’ αυτήν τουλάχιστον θα μπορούσε ίσως κανείς και να ανακαλύψει κάποιο ίχνος ενοχής…κακού μαθητή. Εδώ πρόκειται για κάτι άλλο που χαρακτηρίζει όχι τόσο τή γλωσσική βαναυσότητα τών νυχτερινών μπράβων αλλά τή συμπεριφορά τών ημερινών κυρίων τους.
Γράφει ο Γεράσιμος ΛυκιαρδόπουλοςΠρόκειται, ακριβέστερα, όχι για γλωσσική άγνοια αλλά για τήν αφροντισιά, για τήν αλαζονεία τής άγνοιας που βλέπουμε συχνά στην εγγράμματη εκείνη τάξη τών πολύξερων ανευθυνοϋπεύθυνων που μπορεί να φτάνουν και πρωθυπουργοί άμα λάχει. Δεν πρόκειται λοιπόν για τή φτωχή, τή λαϊκή, τή μπανάλ αγραμματοσύνη, αλλά για τήν προγραμματισμένη αγραμματοσύνη τών κολλεγίων που καταρτίζουν «στελέχη» και «διαχειριστές» για να πάρουν στα χέρια τους αυτή τήν τρελή μηχανή που τραβάει στον γκρεμό – τή γλώσσα θα κοιτάξουμε τώρα ;
Τί είναι λοιπόν η γλώσσα γι’ αυτούς που μάς κυβερνάνε ; Ό,τι είναι και ο τόπος. Κοιτάχτε τους στα κανάλια : Ξερόλες τού δεξιού και τού «αριστερού» εκσυγχρονισμού, χάσκηδες τής «προόδου» και τής «ανάπτυξης», αστέρες τής Εσπερίας και ατσίδες τής Ανατολής, «ευρωπαϊστές» και ελληναράδες τού όλου Πασόκ : όλοι τους άφησαν τά σημάδια τους – και στη γλώσσα και στον τόπο.
Τρισβάρβαρα τά ελληνικά των, οι άθλιοι.
περιοδικό «σημειώσεις» τεύχος 78, δεκέμβριος 2013
στην φαρμακερή και καθαρά, ως συνήθως στις «σημειώσεις», δοκιμιακή γραφή – μια μικρή προσπάθεια «τεχνικής» ερμηνείας ως υποσημείωση από μένα και τούς «κήπους» : μού κάνει δηλαδή μονίμωςεντύπωση ότι, ως προς τήν (γλωσσική μας) αρχαιότητα, η διαιώνιση τής μυθικής της «συνέχειας» βασίζεται πάνω σε όντως μύθους μιας καθαρεύουσας που είναι – χωρίς να τό θέλει – απολύτως διάφανηως προς τό εγγενές της ψέμα : τά λάθη δηλαδή (κυρίως ακριβώς τών «μορφωμένων» τών κολλεγίων μας)επιμόνως δείχνουν πως τά μυαλά, ό,τι αρχαιοπρεπή και να θελήσουν να αναπαραστήσουν, τά δημοτικά και τά ζωντανά θα ’χουν ασυνειδήτως μες στο κεφάλι και μπροστά στα μάτια τους – μόνο που (στην περίπτωση τού «ελληνικού γλωσσικού» (που ποτέ δεν λύθηκε όπως φαίνεται επαρκώς)) – με θυμό και από τήν ανάποδη : τά διπλά θέματα τής αρχαίας γλώσσας δεν λειτουργούνε δηλαδή, γιατί δεν υπάρχουνε, στη δημοτική – άρα ο τύπος «τού Διός» παραπέμπει στον βάρβαρο «τού Δία», δηλαδή στην τρισκατάρατηζωντανή ( : τήν οποία οφείλουν να εξοβελίσουν με μια καραμπινάτη αγραμματοσύνη οι υπουργοί μας έστω και κατασκευάζοντας – τρισβάρβαροι οι άθλιοι – τόν ανύπαρκτο κείνον τύπο «τόν Ζεύ»)
Μέχρι κι ο Σίσυφος γελάει !!!
Σε δημοσίευμα του «Spiegel», αναφέρεται ότι ο υπουργός Οικονομικών κ. Γιάννης Στουρνάρας – απευθυνόμενος σε ποιον άραγε; – υπόσχεται «χιονοστιβάδα από εντυπωσιακά καλά νέα».
Η χαρά του κ. Στουρνάρα εντάσσεται στα πλαίσια της…επανεμφανιζόμενης «λύσης σωτηρίας» που περιλαμβάνει νέο δάνειο της τάξης των 13 με 15 δισ. ευρώ, επιμήκυνση της αποπληρωμής των δανείων στα 50 χρόνια και μείωση των επιτοκίων κατά 0,5%.
by…kartesiosΒέβαια, υπάρχουν κάποιες ανθυπολεπτομέρεις σχετικά με το κατά πόσο η μείωση του επιτοκίου θα αφορά μόνο τα διμερή δάνεια του πρώτου προγράμματος (53 δισ. ευρώ) ή και τα υπόλοιπα 145 δισ. ευρώ του δεύτερου προγράμματος, με πιθανότερο σενάριο τελικά να αφορά μόνο τα 53 δισ.
Όμως γιατί χαίρεται και χαμογελά ο Στουρνάρας με όλα αυτά, πατέρα; Μα διότι είναι ο Στουρνάρας! Ο Στουρνάρας ως γνωστόν είναι χαρούμενος από το 2009 επειδή από τότε θα βγαίναμε στις αγορές. Στουρνάρας είναι αυτός, πάντα χαρούμενος είναι. Χαρά γεμάτος. Γενικά.
Και όχι μόνο αυτός. Είναι όλη η κυβέρνηση χαρά γεμάτη. Μια κυβέρνηση που αν και μέχρι σήμερα κατηγορεί τους Έλληνες ότι ζούσαν με δανεικά και ότι αυτός ήταν ο λόγος της χρεοκοπίας, ταυτόχρονα δεν έχει σταματήσει να παίρνει δάνεια από τη μέρα που κέρδισε την εξουσία.
Κι όταν λέω «κυβέρνηση» δεν αναφέρομαι αποκλειστικά σε αυτή του Σαμαρά, αλλά σε αυτή την κυβέρνηση που ξεκίνησε με τον Γιώργο Παπανδρέου, πέρασε στον Παπαδήμο και συνεχίστηκε με τον Σαμαρά. Πρόκειται για την ίδια κυβέρνηση, με το ίδιο πρόγραμμα και τις ίδιες πρακτικές. Μία πολιτική, μία κυβέρνηση. Τα πρόσωπα που άλλαξαν απλώς ήταν ένα εφέ για να μακροχρονίσει.
Χαίρεται λοιπόν ο Στουρνάρας για την επιμήκυνση αποπληρωμής των δανείων στα 50 χρόνια, από τα 30 που είναι σήμερα. Χαίρεται δηλαδή, επειδή η Ελλάδα θα είναι υπό στενή και αυστηρή επιτήρηση για τα επόμενα 50 χρόνια και όχι για 30. Χαίρεται, επειδή για τα επόμενα 50 χρόνια η πολιτική της Ελλάδας θα είναι όμηρος του εκάστοτε Τόμσεν. Χαίρεται επειδή ο προϋπολογισμός της χώρας θα πρέπει να έχει την έγκριση των γερμανικών κυβερνήσεων για τα επόμενα 50 χρόνια.
Χαίρεται ο Στουρνάρας και πανηγυρίζει ο Βενιζέλος επειδή οι ανάγκες των πολιτών θα καθορίζονται για τα επόμενα 50 χρόνια από το ΔΝΤ. Και φυσικά, όσοι περισσεύουν από αυτές τις ανάγκες, θα μπορούν να ψοφήσουν για να μη χαλάσει το χρονοδιάγραμμα. Δηλαδή, αν έχουν ανάγκη από φάρμακα 1.000.000 άνθρωποι, αλλά οι προγραμματισμένες ανάγκες που δικαιολογεί το ΔΝΤ είναι για 500.000 ανθρώπους, οι υπόλοιποι μπορούν να ψοφήσουν χαλαρά.
Η επιλογή των ποιων θα ψοφήσουν θα γίνεται με καθαρά αξιοκρατικά κριτήρια, όπως αυτά που επιλέχθηκαν για το ποιοι 1.000 στρατιώτες θα μπορέσουν να παραμείνουν στο στρατό για άλλους 12 μήνες με μισθό 700 ευρώ. Με κλήρωση! Ναι, με κλήρωση. Τι κακό έχει η κλήρωση, δηλαδή; Μέσα στην υπόλοιπη σοβαρότητα της κυβερνητικής λειτουργίας, η κλήρωση φαντάζει ως επιστήμη.
Επίσης, χαίρεται ο Στουρνάρας και πανηγυρίζει ο Βενιζέλος, επειδή θα μειωθεί το επιτόκιο για μέρος ή όλων των δανείων, κάτι που δεν έχει καμία σημασία. Και δεν έχει σημασία επειδή οι τόκοι γεννώνται από το κεφάλαιο δανεισμού. Όταν δε μπορείς να αποπληρώσεις το κεφάλαιο με τίποτα, τότε πόση σημασία έχει ακόμη κι αν μηδενιστεί το επιτόκιο;
Ακόμη κι αν η αποπληρωμή των συγκεκριμένων δανείων επιμηκυνθεί για 100 χρόνια με μηδενικό επιτόκιο, πού ακριβώς βρίσκεται το «ολοκληρωμένο σχέδιο ελάφρυνσης του χρέους»; Το χρέος, ως ποσό, είναι επισήμως μη βιώσιμο. Δηλαδή δε μπορεί να αποπληρωθεί, να εξυπηρετηθεί ή όποιον άλλο όρο θέλετε να βάλετε. Σήμερα δεν είναι βιώσιμο για τα επόμενα 30 χρόνια. Θεωρούν επιτυχία, λοιπόν, το ότι θα αποφασίσουν να παραταθεί η μη βιωσιμότητά του για τα επόμενα 50 χρόνια, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Φυσικά ό,τι συνεπάγεται για την Ελλάδα είναι καταστροφικό, ενώ ό,τι συνεπάγεται για τους δανειστές είναι κερδοφόρο.
Μπορούν και έχουν κάθε λόγο και δικαίωμα να πανηγυρίζουν για μια τέτοια εξέλιξη η Μέρκελ και ο Σόιμπλε. Δε βλέπω κανέναν λόγο να χαίρεται η κυβέρνηση της Ελλάδας. Δε μπορώ να δώσω στην ελληνική κυβέρνηση το άλλοθι της χαζομάρας. Σε εντεταλμένη αποστολή βρίσκονται οι άνθρωποι, σύμβαση έργου έχουν υπογράψει και την εξυπηρετούν, στόχους έχουν αναλάβει και τους εκτελούν.
Αυτό που δυσκολεύεται να καταλάβει η ελληνική κοινωνία, διότι το MEGA και ο ΣΚΑΪ ποτέ δε θα της το εξηγήσουν, είναι ότι όλος αυτός ο «διακανονισμός» των χρεών μας προς την Τρόικα, γίνεται ώστε να εμφανιστούμε κάπως σουλουπωμένοι στις αγορές για να μπορέσουμε να…; Μα για να μπορέσουμε να πάρουμε και άλλα δάνεια! Καλό ε;
Γιατί όμως ενδιαφέρονται οι δανειστές να μας σουλουπώσουν ώστε να μπορέσουμε να βγούμε στις αγορές και να δανειστούμε; Ω, μα είναι απλό! Θα πρέπει να βγούμε στις αγορές για να δανειστούμε ώστε να μπορούμε να εξυπηρετούμε το δάνειο της Τρόικας για τα 50 επόμενα χρόνια. Κι άλλο καλό ε;
Εν ολίγοις, όλη η ιστορία γίνεται για να βρεθούμε πολλαπλάσια χρεωμένοι απ’ ότι ήμασταν πριν μπούμε στο «ευλογημένο Μνημόνιο». Διότι πριν μπούμε στο Μνημόνιο ήμασταν μια χώρα όπως όλες οι χώρες του κόσμου που δανείζονταν, ενώ σήμερα είμαστε μια χώρα δεμένη χειροπόδαρα που έχει υποθηκευτεί ολόκληρη και η μόνη της επιδίωξη είναι να μπορέσει να ξαναδανειστεί από τις αγορές. Δηλαδή το όνειρο της Ελλάδας είναι να μπορέσει να κάνει αυτό που έκανε μέχρι το 2009 και την έβαλε στο Μνημόνιο!
Μέχρι κι ο Σίσυφος δε μπορεί να σταματήσει τα γέλια.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)