Η ΕΥΡΩΖΩΝΗ ΣΤΟ ΧΕΙΛΟΣ ΤΗΣ ΔΙΑΛΥΣΗΣ!

ΠΗΓΗ: ΙΣΚΡΑ

ΠΡΟΕΞΟΦΛΟΥΝ ΕΞΟΔΟ ΕΛΛΑΔΑΣ ΑΠΟ ΕΥΡΩ!

ΟΙ ΑΓΟΡΕΣ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΟΥΝ ΓΙΑ ΝΑ ΠΛΗΞΟΥΝ ΤΗΝ ΑΡΙΣΤΕΡΑ! 

H αποτυχία των κυρίαρχων κύκλων  της Ελλάδας να σχηματίσουν ''οικουμενική'' κυβέρνηση με τον εγκλωβισμό του ΣΥΡΙΖΑ  και η διαφαινόμενη δρομολόγηση εκλογών έδωσαν αφορμή στις αγορές να κλιμακώσουν τις άγριες εκβιαστικές επιθέσεις τους προς κάθε κατεύθυνση, στην Ελλάδα, την ευρωζώνη και γενικότερα! 

Οι βρωμικες επιθέσεις των αγορών δεν αποβλέπουν μόνο στην κερδοσκοπία αλλά διεξάγονται κυρίως για πολιτικούς λόγους προκειμένου να φοβίσουν τους πολίτες της χώρας μας και να πλήξουν τη ριζοσπαστική Αριστερά!

Δεν αποκλείεται τις επόμενες μέρες αυτές οι επιθέσεις να κλιμακωθούν και να προκαλέσουν έκτακτες απρόβλεπτες τρομοκρατικές καταστάσεις στη χώρα μας ίσως και στην Ευρωζώνη.

Αυτή την ώρα ανοίγεται μια μεγάλη πολιτική και ταξική σύγκρουση, ίσως η μεγαλύτερη μετά τον πόλεμο! 

* H iskra παραθέτει ακολούθως, χωρίς κρίσεις και σχόλια, σχετικά ρεπορτάζ από διαφορες ιστοσελίδες: 

Η ΑΘΗΝΑ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΧΑΟΣ: ΒΟΥΤΙΑ ΕΥΡΩ ΣΤΟ 1,27$

Η αποτυχία σχηματισμού κυβέρνησης στην Ελλάδα προκαλεί νευρικό κλονισμό στις αγορές καθώς αυξάνει τον κίνδυνο εξόδου από το ευρώ και το ενιαίο νόμισμα αντιδρά με κάθετη πτώση ενώ τα yields στον ευρωπαϊκό Νότο εκτινάσσονται στα ύψη. Την ίδια ώρα τα νέα ελληνικά ομόλογα υποχωρούν σε επίπεδο χαμηλότερο από αυτό των παλιών ομολόγων.

Μετά την ανακοίνωση της αποτυχίας των Αθηνών το ευρώ διέρρηξε το φράγμα του 1,288 δολαρίου για πρώτη φορά από τον Ιανουάριο. Το ενιαίο νόμισμα διολίσθησε έως το 1,2769 δολ. που είναι το χαμηλότερο επίπεδο από τις 18 Ιανουαρίου και κινείται αυτή την ώρα στο 1,2786 δολ.

Οι φόβοι επιπτώσεις ντόμινο πλήττουν κι άλλα ευρωπαϊκά νομίσματα, με την σουηδική κορόνα να διολισθαίνει στα χαμηλότερα επίπεδα από τον Σεπτέμβριο 2010 έναντι του δολαρίου.

Ακόμη και η στερλίνα, που λειτούργησε ως «καταφύγιο» στην Ευρώπη τις τελευταίες εβδομάδες, υφίσταται μαζικές πωλήσεις και υποχωρεί σε χαμηλό μηνός έναντι του αμερικανικού νομίσματος.

Το yield στο μεγάλο «καταφύγιο» των ομολόγων της γερμανικής κυβέρνησης διολισθαίνει κάθετα, ενώ αντίθετα το κόστος 10ετούς δανεισμού της Ιταλίας εκτινάσσεται στο 6% και της Ισπανίας στο 6,36%.

Στα διεθνή χρηματιστήρια τα αρχικά κέρδη εξανεμίστηκαν και οι βασικοί δείκτες των ευρωαγορών κινήθηκαν με έντονες απώλειες, ενώ στο αμερικανικό χρηματιστήριο τα κέρδη περιορίστηκαν αισθητά.

Ο δείκτης FTSE έκλεισε με πτώση 0,51% στις 5.438 μονάδες, ο DAX με απώλειες 0,79% στις 6.401 μονάδες, ενώ ο CAC χαμηλότερα 0,61% στις 3.039 μονάδες.

Εν τω μεταξύ, τα νέα ελληνικά ομόλογα σημειώνουν σημαντική υποχώρηση και η αποτίμηση τους είναι χαμηλότερη και από εκείνη των παλιών ελληνικών ομολόγων.

Συγκεκριμένα, η τιμή των νέων ελληνικών ομολόγων λήξης 2023 υποχώρησε στο 13,97% της ονομαστικής τους αξίας.

Ο χρυσός άγγιξε τα χαμηλότερα επίπεδα 4,5 μηνών εξαιτίας της αδυναμίας του ευρώ. Το συμβόλαιο του μετάλλου άγγιξε το χαμηλό των 1.547 δολ. ανά ουγκιά και κινείται αυτή την ώρα κοντά στα 1.555 δολ. ανά ουγκιά. Το κίτρινο μέταλλο έχει χάσει 7% της αξίας του μέχρι στιγμής στον μήνα.

πηγή: www.euro2day.gr

ΙΣΠΑΝΙΑ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΙΤΑΛΙΑ ΣΤΑ ΠΡΟΘΥΡΑ ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗΣ!

Το κόστος δανεισμού για την Ιταλία και την Ισπανία εκτοξεύτηκε στα υψηλότερα επίπεδα κατά το τρέχον έτος και τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια υπέστησαν χθες την μεγαλύτερη ημερήσια πτώση τους σε τρεις εβδομάδες. Αυτή, ωστόσο, που παρουσίασε δραματική επιδείνωση είναι η περιφερειακή αγορά κρατικού χρέους στην Ευρωζώνη, με τα spreads του Νότου να καταγράφουν σημαντική άνοδο με νέα ρεκόρ στην Ελλάδα.

 "Είναι ανησυχητικό αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή", δήλωσε ο Lucas Spajic, ανώτερος διαχειριστής κεφαλαίων στην Pimco, έναν από τους μεγαλύτερους επενδυτές ομολόγων του κόσμου. Μιλώντας στους Financial Time s πρόσθεσε: "Η αγορά προσπαθεί να τιμολογήσει την άτακτη έξοδο της Ελλάδας."

Η πιθανότητα ελληνικής εξόδου από το ευρώ – που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν ως ένα κατακλυσμικό γεγονός που πολλοί Ευρωπαίοι πολιτικοί αρνούνταν καν να συζητήσουν – βρίσκεται πλέον στην ατζέντα μετά το πολιτικό αδιέξοδο στην Ελλάδα, σημειώνουν οι Financial Times.

Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας, το τείχος προστασίας που δημιούργησε πρόσφατα η ευρωζώνη, ύψους € 500 δισ. δεν είναι αρκετά μεγάλος για να σώσει τις μεγαλύτερες οικονομίες που βρίσκονται σε κίνδυνο, όπως την Ισπανία και την Ιταλία.

"Θεωρητικά το τείχος προστασίας είναι αρκετά μεγάλο για να προστατέψει την Ισπανία", δήλωσε ο Justin Knight, στρατηγικός αναλυτής της UBS, που όμως πρόσθεσε ότι ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας θα αντιμετωπίσει πρακτικές δυσκολίες στην άντληση κεφαλαίων για μεγάλα δάνεια.

Το ζοφερό κλίμα που επικρατεί στην Ευρώπη πυροδότησε και η ανακοίνωση του Οίκου αξιολόγησης Moody's για την υποβάθμιση 26 ιταλικών τραπέζών. Ο οίκος αξιολόγησης αναφέρεται στις όλο και πιο αντίξοες συνθήκες λειτουργίας στην Ιταλία, την εξασθένηση των κερδών καθώς και την περιορισμένη πρόσβαση σε χρηματοδότηση από την αγορά.

Παρά το γεγονός ότι η Ισπανία έχει ανακοινώσει μεγάλες περικοπές του προϋπολογισμού και παρουσίασε νέα σχέδια για την ενίσχυση των τραπεζών της, οι ανησυχίες για περεταίρω οικονομική συρρίκνωση και την αποπληρωμή των δανείων για τα ακίνητα εντείνονται. Το κόστος της ασφάλισης για πιθανή χρεοκοπία έκανε νέο ρεκόρ την Δευτέρα.

Ο ισπανός υπουργός Οικονομικών, Luis de Guindos, επέμεινε ότι η αναταραχή στην αγορά οφείλεται στην πολιτική αβεβαιότητα στην Ελλάδα, υποστηρίζοντας ότι η Μαδρίτη "κάνει ό, τι πρέπει να κάνει". "Η Ισπανία έχει λάβει μέτρα, εφάρμοσε πρόγραμμα βαθιάς τραπεζικής εξυγίανση για να βελτιωθεί η δημοσιονομική μας κατάστασης" είπε ο de Guindos και πρόσθεσε: "Αυτό που χρειαζόμαστε τώρα είναι η συνεργασία της ευρωζώνης."

Ωστόσο, ο Jean-Pierre Jouyet, σύμβουλος του νέου προέδρου Φρανσουά Ολάντ, προειδοποίησε ότι "υπάρχει κίνδυνος επέκτασης της ελληνικής κρίσης".

"Εάν η Ελλάδα εγκαταλείψει το ευρώ, το οποίο είναι ένα σενάριο που σήμερα δεν μπορούμε να παραβλέψουμε, πρέπει να επανεξετάσουμε όλη την αλυσίδα των συνεπειών", είπε σε τηλεοπτική συνέντευξη.

Επενδυτές και αναλυτές λένε ότι η ευρωζώνη θα πρέπει να δράσει αποφασιστικά πριν το ενδεχόμενο μεγαλύτερες χώρες ακολουθήσουν την πορεία της Ελλάδας.

"Χρειαζόμαστε πιο δραστικές πολιτικές παρεμβάσεις για να ηρεμήσει η κατάσταση," είπε ο κ. Spajic. "Το πλαίσιο πολιτικής που είναι σε ισχύ σήμερα δεν είναι ικανό να δημιουργήσει αποτελεσματικό τείχος προστασίας για την Ισπανία και την Ιταλία", πρόσθεσε.

πηγή: www.tvxs.gr

Weisbrot and Krugman are Wrong: Greece cannot pull off an Argentina

Πηγή: Γ. Βαρουφάκης

Mark Weisbrot has been arguing, for some time now, that Greece must try to emulate Argentina; that is, to default on its debts not as a bargaining strategy that yields a New Deal within the Eurozone but, rather, in the context of exiting the Eurozone altogether and going it alone. Recently, Paul Krugman has endorsed this position (see here and here). I think they are profoundly wrong.

There are two arguments against the recommendation that Greece and Argentina are similar enough to warrant an Argentinian road for Greece. There are those, like the Cato Institute and IMF diehards, who never forgave Argentina for having successfully escaped the clutches of the poisonous austerity (and internal devaluation) that the IMF had imposed upon the country so as to sacrifice a whole people’s prosperity in the interest of creditors, rentiers and assorted speculators who had flooded the country with dollars (during the era of the currency board). Believe me when I say that I am not one of them. Indeed, I salute the Argentinian people for having toppled a regime, and more than one government, that tried so desperately to sacrifice a proud people on the altar of IMF-led austerity. No, my criticism of the idea that Greece can ‘do’ an Argentina today stems from the view that the circumstances Greece is facing today are genuinely different to those of Argentina a decade ago.

The differences between the two cases, which render the analogy redundant, are three:

1^st difference: The potential of exports to act as shock absorbers

Weisbrot and Krugman point out, correctly, that at the height of Argentina’s crisis, its exports (as a percentage of GDP) were not very different to those of Greece. Based on this argument, they dismiss the idea that Argentina managed to recover after its default-devaluation by means of export-led growth.

While it is quite true that Argentina’s export performance in 2001 was by no means better than Greece’s today, it is crucial to note that Argentina’s export potential in 2001 was vastly superior to that of Greece’s in 2012. By export potential I mean the degree of underutilisation of productive resources whose employment can, potentially, produce goods and services for which there is effective demand. In 2001, Argentina’s farms were woefully underproducing primary commodities that were, at that time, seeing their demand skyrocket. In sharp contrast, idle productive resources in Greece cannot produce much for which there is increasing demand.

Take for instance shipping and tourism, mentioned by Paul Krugman as two potential sources of Greek export growth: Both are in speedy decline! Additionally, whereas in the case of Argentina, its next door neighbour (Brazil) was entering a period of rapid growth, Greece’s neighbours are showing no such signs of vitality. Indeed, our traditional trading partners are also buffeted by recession (pushing down the demand for Greek tourism) while non-EU countries (such as Russia) cannot, and will not, make up the difference to any appreciable degree.

Lastly, on this note, Weisbrot and his co-author Juan Antonio Montesino argue that Argentina’s growth was not ‘export’ driven, noting that only 12% of its GDP growth during the 2002-8 period can be accounted for by exports. With all due respect, I fear that such a pronouncement cannot be made lightly. For it is impossible to separate neatly the effects on GDP of exports from the effect of internal aggregate demand when we take into account the fact that internal demand relies entirely on ‘animal spirits’ (i.e. on the optimistic expectations) of investors into goods intended for local consumption. Put simply, the emergence of strong Chinese demand for Argentinian soy, beef etc., in conjunction with the growth of neighbouring Brazil, has had a major impact on the readiness of Argentinian investors to invest in activities that also generated internal demand. In short, that 12% quoted by Weisbrot is simply a gross underestimate.

2^nd difference: Greece has no peg with the euro. It has the euro!

Analysts like Krugman, Weisbrot and Rubini make the utterly good point that Greece would benefit enormously from a devaluation of its currency. Of course it would. Argentina does, indeed, provide a brilliant example of how a massive devaluation can help a country escape a debt-deflationary cycle. As, for that matter, does Iceland. However, what they are neglecting is that it is one thing to break a peg linking your currency to some other hard currency (as in the case of Argentina), or to devalue your floating currency (as did Iceland), and quite another to have no currency but to have to create one from scratch.

In the case of Argentina the peso was in existence. All it took to devalue it was to announce that the 1:1 peg with the dollar was over. Suddenly ALL incomes and ALL savings were devalued by the same percentage. Overnight. End of story. It was not pleasant but it could be done. In the case of Greece it simply cannot. And this makes a world of a difference. Why? Because of two important reasons. First, because of the crushing delay in introducing a new currency. Secondly, because of what I call the bifurcation between the stock of savings and the flow of incomes. But let me take these one at a time.

Delay: Bank of Greece colleagues tell me that it will take months before ATMs are stocked with new drachmas once they get the go ahead to print them. Even if it takes weeks, an economy cannot remain un-monetised for so long, especially when already on the canvass of a deep crisis, without major civil unrest and an almost terminal effect on economic activity.

Bifurcation: Even ignoring the crippling effects of the delay, we must not forget that the ongoing crises has led Greek savers to withdraw oodles of their savings from Greek banks and either shift them offshore (London, Geneva, Frankfurt) or stuff them in their mattresses, or hide them in their freezers (in ‘bricks’ of  500 notes).  This means that, by the time we come to an exit from the euro, the stock of savings will be in euros and the flow of incomes and pensions (once the banks re-open) will be in drachmas. So, unlike in Argentina, a Greek euro-exit will drive a wedge between stocks and flows, savings and incomes; with the former revaluing massively relative to the latter. Moreover, the very availability of such large quantities of ‘hard’ currency savings, in the hands of the average Dimitri and Kiki on the street, will ensure that the decline in the value of the new drachma will be precipitous (something that did not happen in Argentina since most savings were in pesos also).

In short, even if we neglect the devastation caused by the delay in the introduction of the new currency (something Argentina did not have to worry about), the new currency will be debased ever so quickly due to this bifurcation, leading to hyperinflation and the loss of most of the competitive gains we might have hoped for from the devaluation.

3^rd difference: Greece is perfectly capable of poisoning the water it is swimming in (Europe)

When Argentina defaulted and broke the peg, the ill effects on its trading partners (China, Brazil etc.), as well as on the broader macro-economy in which it was functioning, were negligible. If Greece leaves the euro, however, the results will most certainly prove catastrophic for our ‘economic ecology’, and in a never-ending circle of negative feedback, will bite our struggling nation back.

To begin with, Greece must exit not only the Eurozone but also the European Union. This is non-negotiable and unavoidable. For if the Greek state is effectively to confiscate the few euros a citizen has in her bank account and turn them into drachmas of diminishing value, she will be able to take the Greek government to the European Courts and win outright. Additionally, the Greek state will have to introduce border and capital controls to prevent the export of its citizens euro-savings. Thus, Greece will have to get out of the European Union.

Setting aside the domestic ramifications over loss of agricultural subsidies, structural funds and possibly trade (following the possible introduction of trade barriers between Greece and the EU), the effects on the rest of the Eurozone will also be cataclysmic. Spain, already in a black hole, will see its GDP shrink by more than Greece’s current deflationary record rate, interest rate spreads will tend to 20% in Ireland and in Italy and, before long, Germany will decide to call it a day, bailing itself out (in unison with other surplus countries). This chain of events will cause a bitter recession in the surplus countries clustered around Germany, whose currency will appreciate through the roof, while the rest of Europe will sink into the mire of stagflation.

How good will this environment be for Greece? I submit it to you, dear reader, that the answer is: Not good at all!

In short, whereas Argentina’s and Iceland’s successful default-devaluation strategy did not have adverse effects on the overarching environment in which they had to exist after their bold move, a Greek euro-exit will be the equivalent to poisoning the pool in which we must swim.

Epilogue

Does this mean that Greece ought to grin and bear the massive and misanthropic idiocy of the bailout-austerity package imposed upon it by the troika (EU-ECB-IMF)? Of course not. We should certainly default. But within the Eurozone. (See here for this argument.) And use our readiness to default as a bargaining strategy by which to bring about a New Deal for Europe (in a manner that I have written about here).  
 http://youpayyourcrisis.blogspot.com

Μήπως τελικά οι Έλληνες γελάσουν τελευταίοι;

ΠΗΓΗ: FT (via euro2day)

By Arvind Subramanian *

 

Η χρεοκοπία θα είναι καταστροφική για την Ελλάδα και η συνεπακόλουθη μετάδοση της κρίσης θα είναι ζημιογόνος για την Ευρώπη. Αυτή είναι η κοινή εκτίμηση. Η συζήτηση που διεξάγεται περιστρέφεται μόνο στο πόσο ισχυρή θα είναι η μετάδοση της κρίσης και ποιος θα πρέπει να είναι ο χειρισμός για τα υπερχρεωμένα κράτη αλλά και για τους μεγάλους χρηματοδότες της Ε.Ε. 

Μήπως, όμως, η συζήτηση κινείται σε λάθος βάση; Εκτός ευρωζώνης η Ελλάδα θα μπορούσε να αποδειχθεί πολύ πιο επικίνδυνη για το σύστημα στο οποίο πραγματικά ποτέ δεν ανήκε… Μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα επιτυχούς ανάκαμψης! 

Υπάρχει ένα σενάριο που παραγνωρίζεται, βάσει του οποίου η χρεοκοπία δεν καταλήγει σε καταστροφή για την Ελλάδα. Σε αυτήν την περίπτωση, η πραγματική και πιο υπαρξιακή απειλή για την ευρωζώνη είναι πολύ διαφορετική. Σε αυτό το σενάριο εκείνοι που γελούν τελευταίοι είναι οι Έλληνες. 

Ας δούμε, όμως, αυτό το σενάριο. 

Οι άμεσες επιπτώσεις από την αποχώρηση ή την εκδίωξη της Ελλάδας από την ευρωζώνη σίγουρα θα είναι ισοπεδωτικές. Θα ενταθεί η φυγή κεφαλαίου, θα πυροδοτηθούν η υποτίμηση και ο πληθωρισμός. Θα πρέπει να επαναπροσδιοριστεί και να γίνει επαναδιαπραγματεύσιμη η ονομαστική αξία όλων των υπαρχόντων συμβολαίων, φέρνοντας χρηματοοικονομικό χάος. Αυτό που ενδεχομένως να αποδειχθεί πολιτικά ολέθριο είναι πως μπορεί τελικά να απαιτηθείπερισσότερη λιτότητα, καθώς η Ελλάδα εξακολουθεί να καταγράφει πρωτογενές έλλειμμα, το οποίο θα πρέπει να εκμηδενιστεί εάν η Ε.Ε. και το ΔΝΤ σταματήσουν να χρηματοδοτούν.

Αυτή η διαδικασία, όμως, θα οδηγήσει και σε σημαντική υποτίμηση της συναλλαγματικής ισοτιμίας (50 δραχμές για 1 ευρώ ποιος θα πάρει;). Παρ' όλα αυτά, έτσι θα τεθεί σε κίνηση μίαδιαδικασία προσαρμογής, που σύντομα θα οδηγήσει στον επαναπροσδιορισμό της οικονομίας και θα τη θέσει σε δρόμο βιώσιμης ανάπτυξςη. Πράγματι, ίσως υπάρξει εκτίναξη της ανάπτυξης, πιθανότατα για μεγάλη χρονική περίοδο, εάν υιοθετηθούν λογικές πολιτικές για την ανάκτηση της μακροοικονομικής σταθερότητας. 

Ποια στοιχεία στηρίζουν αυτήν την υπόθεση; Ας δούμε τι έγινε σε χώρες που χρεοκόπησαν και υποτίμησαν τα νομίσματά τους και τις χρηματοοικονομικές κρίσεις της δεκαετίας του 1990. Όλες αρχικά υπέφεραν με σοβαρή ύφεση, που όμως διήρκεσε για ένα ή δύο χρόνια. Ακολούθησε η ανάκαμψη. Η Νότιος Κορέα κατέγραψε εννέα έτη συνεχούς ανάπτυξης με μέσο ετήσιο ρυθμό 6%. Η Ινδονησία, η οποία υπέστη αλυσιδωτές χρεοκοπίες, οι οποίες οδήγησαν στην κατάρρευση σχεδόν κάθε τράπεζας της χώρας, την ίδια περίοδο αναπτύχθηκε ετησίως κατά 5%. Η Αργεντινή κατά 8% και η Ρωσία πάνω από 7%. Τα στοιχεία αυτά αποδεικνύουν ότι υπάρχει ζωή και μετά τις χρηματοοικονομικές κρίσεις. 

Βεβαίως, στην περίπτωση της Ελλάδας υπάρχουν ορισμένες ιδιαιτερότητες. Ο χαμηλός λόγος των εξαγωγών ως ποσοστό του ΑΕΠ λέγεται ότι αποκλείει την πιθανότητα ανάκαμψης που να στηρίζεται στις εξαγωγές. Το επιχείρημα αυτό, όμως, δεν είναι ισχυρό, επειδή οι κρίσεις μπορεί να οδηγήσουν σε δραστικό επαναπροσδιορισμό της οικονομίας. 

Η Ινδία, επί παραδείγματι, κατάφερε να διπλασιάσει τον λόγο των εξαγωγών ως προς το ΑΕΠ μέσα σε μία δεκαετία μετά την κρίση του 1991 και τον επαναδιπλασίασε την επόμενη δεκαετία χωρίς μεγάλη υποτίμηση. 

Επιπλέον, η Ελλάδα θα υποστεί υποτίμηση γιγαντιαίων διαστάσεων. Μία τέτοια αλλαγή αδιαμφισβήτητα θα δημιουργήσει νέες ευκαιρίες για εξαγωγές και θα μετατρέψει δραστηριότητες που μέχρι πρότινος δεν είχαν εμπορικό πλεονέκτημα σε εμπορικές ευκαιρίες. Ουδείς μπορεί να προβλέψει ποιες θα είναι αυτές οι εξαγωγές. Θα δημιουργηθούν, όμως, ισχυρά κίνητρα από τη σούπερ ανταγωνιστική συναλλαγματική ισοτιμία, γεγονός που είναι αδιαμφισβήτητο. 

Ας υποθέσουμε, λοιπόν, ότι κατά τα μέσα του 2013 η ελληνική οικονομία ανακάμπτει, ενώ η υπόλοιπη ευρωζώνη παραμένει σε ύφεση. Ο αντίκτυπος στην Ισπανία, στην Πορτογαλία και στην Ιταλία, που θα παλεύουν ακόμη με τη λιτότητα, θα είναι ισχυρός. Οι ψηφοφόροι των συγκεκριμένων χωρών θα αρχίσουν να παρατηρούν την επιτυχία της γειτονικής Ελλάδας, που όλοι μέχρι πρότινος περιφρονούσαν. 

Θα αρχίσουν να διερωτώνται γιατί οι δικές τους κυβερνήσεις δεν ακολουθούν το ελληνικό παράδειγμα και θα ενταθούν οι φωνές που θα τάσσονται υπέρ της εξόδου από την ευρωζώνη. Με άλλα λόγια, το ελληνικό παράδειγμα θα μπορούσε να αλλάξει θεμελιωδώς τα κίνητρα των χωρών να παραμείνουν στην ευρωζώνη, ειδικότερα εάν το οικονομικό περιβάλλον εξακολουθήσει να είναι δυσμενές. 

Σε αυτό το σημείο, θα επηρεαστεί και η Γερμανία. Σήμερα η Γερμανία κάνει τα ελάχιστα για να παραμείνει ενωμένη η ευρωζώνη και μάλιστα με απροθυμία. Εάν, όμως, η έξοδος γίνει ελκυστική πρόταση για τα μέλη της ευρωζώνης, τότε η Γερμανία θα βρεθεί στο στόχαστρο. Θα της ζητηθεί να δείξει μεγαλοθυμία αντί για την τρέχουσα τσιγκουνιά ως ύστατη δοκιμασία για το πόσο πολύ εκτιμά την ευρωζώνη. 

Η απάντηση μπορεί να ξαφνιάσει. Ο γερμανικός λαός μπορεί ξαφνικά να συνειδητοποιήσει ότι η ευρωζώνη προσφέρει στη χώρα όχι ένα, αλλά δύο «αλόγιστα προτερήματα»: χαμηλά επιτόκια, που είναι και ο παράδεισος του ευρωπαϊκού κεφαλαίου, και ανταγωνιστική συναλλαγματική ισοτιμία καθώς δένεται με πιο αδύναμους εταίρους. Σε αυτήν την περίπτωση, η Γερμανία θα πρέπει να προσφέρει στους εταίρους της μία πολύ πιο ελκυστική συμφωνία για να τους κρατήσει στην ευρωζώνη. 

Αυτό το σενάριο βρίθει ειρωνικών καταστάσεων. Η Ελλάδα, που τώρα θεωρείται ο παρίας που μολύνει την ευρωζώνη, θα είναι πολύ μεγαλύτερος κίνδυνος για την επιβίωση του ευρώ εάν εκδιωχθεί. Εάν η έξοδος από την ευρωζώνη δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για ανάκαμψη στην Ελλάδα, τότε μπορεί να υπάρξει ο κίνδυνος μετάδοσης της… επιτυχίας. Η συνεχιζόμενη ελληνική τραγωδία μπορεί να έχει τελικά αίσιο τέλος για την Ελλάδα. Η τραγωδία, όμως, θα συνεχιστεί για την ευρωζώνη και ίσως για όλο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. 

*Ο Arvind Subramanian είναι senior fellow στο Peterson Institute for International Economics και συγγραφέας του Eclipse: Living in the Shadow of China’s Economic Dominance’.