Καλή χρονιά! – πλάκα μας κάνεις

Ο Άδωνις Γεωργιάδης θεωρείται από τους αποτελεσματικότερους υπουργούς της σημερινής κυβέρνησης. Έχει τόσο παθιασμένους υποστηρικτές, που αν σε ακούσουν να τον χαρακτηρίζεις «τηλεβιβλιοπώλη» θα σε φάνε ζωντανό ουρλιάζοντας ότι δεν είναι ντροπή η συγκεκριμένη δουλειά, ότι είναι άνθρωπος της αγοράς κι ότι έχει…

ένσημα.

by…kartesios

Ωραία, τότε γιατί δεν κάναμε υπουργό Υγείας τον Ανδρέα Φικιώρη που σκαμπάζει και πέντε πράγματα από ιατρική; Που έκανε και μια λιποαναρρόφηση στον Κοσκωτά; Που πιστεύει στο γνήσιο και όχι στο γενόσημο όζον; Που τον «θέλει» το γυαλί; Και που, το κυριότερο προσόν για τη σημερινή κυβέρνηση, δηλώνει δημόσια ότιέχει μεγάλα αρχίδια!

Δεν είναι άνθρωπος της αγοράς ο Φικιώρης; Δεν είναι σπουδαγμένος; Δεν έχει ένσημα; Γιατί, λοιπόν, τον Άδωνη Γεωργιάδη και όχι τον Φικιώρη; Εντάξει, δεν ξέρω αν ο Φικιώρης είναι Νέα Δημοκρατία, αλλά μήπως ήταν ο Γεωργιάδης; Πρώτα έγινε υπουργός και μετά Νέα Δημοκρατία.

Κι αν οι επιτυχημένες πωλήσεις στην τηλεόραση σε κάνουν πετυχημένο πολιτικό, γιατί δεν κάνουν υπουργό Ανάπτυξης τον Έξυπνο Σήτα κι έχουν το κρανίο του Κωστή Χατζηδάκη;  Αυτός κι αν έχει ταλέντο στις πωλήσεις. Από τη στιγμή που στην Ελλάδα ο όρος «ανάπτυξη» έχει ταυτιστεί με τις πωλήσεις, τότε δεν υπάρχει καταλληλότερος από τον Έξυπνη Σήτα. Γέμισαν τα ΚΑΠΗ με pretty bra και pretty pants. Το καλοκαίρι, οι μισές γριές με λουλακί μαλλί στη θάλασσα τα φορούσαν σαν μαγιό. Γιατί να χάνονται τέτοια ταλέντα;

Αυτή η κυβέρνηση μόνο μία πιθανότητα έχει να μη μείνει ως η πλέον αποτυχημένη στην Ιστορία. Να μην τη θέλει η Ιστορία. Να ντρέπεται να την εκλάβει ως γεγονός. Αυτή η κυβέρνηση έχει υπουργό Οικονομικών τον Στουρνάρα. Τον μόνο άνθρωπο που αν τον ρωτήσεις την Κυριακή σε πόσες μέρες έχουμε Τρίτη θα πέσει έξω στην πρόβλεψη.  Κι όμως, συνεχίζει να είναι ο ισχυρότερος υπουργός.

Αυτή η κυβέρνηση έχει υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης τον Βρούτση που όταν του λέει η Τρόικα να βγαίνουν στα 65 όλοι οι Έλληνες στη σύνταξη, αυτός για να το παίξει χρήσιμος λέει στα 67 και λίγα είναι. Αυτή η κυβέρνηση έχει υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης τον Κούλη του Μητσοτάκη ο οποίος το βράδυ λέει σε τηλεοπτική εκπομπή ότι το κέρδος από τη μείωση του Δημοσίου είναι 5 δισ. ευρώ μέχρι στιγμής και το επόμενο πρωί σε ραδιοφωνική του συνέντευξη λέει ότι δεν υπάρχει κανένα κέρδος από τις απολύσεις στο Δημόσιο κι ότι αυτές γίνονται… για φρεσκάρισμα του προσωπικού.

Αυτή η κυβέρνηση έχει υπουργό Ναυτιλίας τον Μιλτιάδη του τζακιού – η λειτουργία αυτών των τζακιών δε συμπεριλαμβάνεται στη σχετική απαγόρευση – του οποίου οι δραστηριότητες βρίσκουν χώρο μόνο στις παραπολιτικές στήλες και τα κουτσομπολίστικα περιοδικά, το καλοκαίρι για τη Μύκονο και το χειμώνα για την Πάολα. Τόσο, που έχω αρχίσει να ψυλλιάζομαι  ότι έγινε ο παπαράτσι του εαυτού του για να βρίσκεται στη δημοσιότητα καθώς είναι ο μόνος τρόπος να μας θυμίζει ότι είναι υπουργός.

Αυτή η κυβέρνηση έχει υπουργούς τον Χρυσοχοΐδη, τον Αρβανιτόπουλο, τον Καψή τον Πάνο Παναγιωτόπουλο! Έχει αντιπρόεδρο και υπουργό Εξωτερικών τον Βενιζέλο που κατάφερε να τον βρίζει μέχρι και ο καφετζής της Χαριλάου Τρικούπη. Όμως το χειρότερο είναι ότι έχει πρόεδρο τον Αντώνη Σαμαρά. Αυτόν που μέχρι και σήμερα δηλώνει ότι τα καλύτερα είναι μπροστά μας. Ότι δηλαδή και μέχρι τώρα καλά περνούσαμε, αλλά τα καλύτερα έρχονται.

Με αυτούς τους ανθρώπους, με αυτή την κυβέρνηση θα μπούμε στο 2014. Αυτοί θα είναι υπουργοί και αυτός πρωθυπουργός τον Ιανουάριο του 2014. Μόνο που το σκέφτεσαι κωλώνεις να ευχηθείς οτιδήποτε. Σου εύχονται «καλή χρονιά» κι απαντάς «άσε την πλάκα ρε φιλαράκι». Ένα πράγμα μόνο: Την υγειά μας! Οι υπόλοιπες ευχές μοιάζουν λίγο σαν κοροϊδία.

Οι ευχές των τελειωμένων: Ονειρεύονται και μας εμπαίζουν…

Πέρασε και το 2013 με το αιμοσταγές ρύγχος των τοκογλύφων να κατασπαράζει πιο βαθιά το σώμα της ελληνικής κοινωνίας… Οι ευρω-δήμιοι και τα εκτελεστικά τους όργανα (τα κυβερνητικά ανδρείκελα) συνέχισαν και το 2013, με την κτηνώδη βουλιμία του άγριου και πεινασμένου θηρίου, να κατασπαράζουν το σώμα της ελληνικής κοινωνίας και να ρουφούν και τις τελευταίες σταγόνες αίματος του ελληνικού λαού…
ΤΩΡΑ μας εύχονται «καλή χρονιά»!
Οι «ευχές» τους είναι υποσχέσεις νέων…

συμφορών.

Τα προμηνύματα των νέων χαριστικών βολών, για το 2014, είναι καθαρά:

by…resaltomag

• Χαριστικές βολές στα ακίνητα: Το 2014 θα αρπάξουν και τα σπίτια…
• Θα προεκτείνουν και θα εντατικοποιήσουν την καταλήστευση του ελληνικού λαού και το ξεπούλημα του δημοσίου και εθνικού πλούτου της χώρας…
• Θα στείλουν χιλιάδες ανθρώπους στις φυλακές για χρέη και δεκάδες χιλιάδες στην ανεργία…
• Θα δεκαπλασιάσουν τις αυτοκτονίες των απελπισμένων και τους θανάτους της κτηνώδους πολιτικής τους…
• Θα δώσουν τις χαριστικές βολές στην Υγεία και στην Παιδεία: Θα τις μετατρέψουν σε χωματερές σκελετών…
• Θα σφυρηλατήσουν περεταίρω τα χαλύβδινα λέπια του φασισμού τους: Νέους τρόμο-νόμους («αντιρατσιστικά» νομοσχέδια κ.λπ) τα οποία θα ποινικοποιούν τα λαϊκά κινήματα, την αντιστασιακή δράση, αλλά και τη Βούληση και τη Σκέψη: ΟΛΙΚΟΣ ΓΥΨΟΣ…

Αυτά είναι τα πιο βασικά (υπάρχουν και άλλα) από τα εφιαλτικά τους σχέδια για το 2014!!!

Και όμως μας εύχονται και φέτος «Καλή χρονιά», την ίδια ώρα που μας έχουν σαβανώσει στο φέρετρο και ετοιμάζονται να μας κηδεύσουν το 2014!!!

ΟΛΗ αυτή η «φάρα» των δημίων μας, των ευτελών καιροσκόπων, των πολιτικών απατεώνων και των «ιερατείων» της μαύρης προπαγάνδας, θα εντείνει αυτές τις μέρες τις τελετουργικές φιέστες των «ευχών» τους: Φιέστες θηριώδους κυνισμού και υποκρισίας και φρενοβλαβούς ΕΜΠΑΙΓΜΟΥ μας…

Η μακάβρια κωμωδία του εμπαιγμού μας που παίζεται φέτος με κραυγές και βρυχηθμούς κοροϊδίας είναι τούτη: Ότι το 2014 τελειώνουν τα βάσανά μας και αρχίζει η «ανάκαμψη»!!!

Έχουν οπλίσει για να μας ρίξουν τις τελευταίες χαριστικές βολές και μας λένε ότι ο θάνατός μας σημαίνει …καλυτέρευση και «ανάκαμψη»!!!

Το πρωτοχρονιάτικο μήνυμα του Σαμαρά καταγράφει το σενάριο αυτής της μακάβριας κωμωδίας…

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν όλα τα κυβερνητικά ανδρείκελα και ο πολιτικός «υπόκοσμος» του δωσιλογισμού: Ο «υπόκοσμος» του 4ου Ράιχ…

Φυσικά κάθε τέλος του χρόνου (σε όλα τα κατοχικά χρόνια) οι «ευχές» τους μιλούσαν για «ανάκαμψη» τον επόμενο χρόνο…

Και ο επόμενος χρόνος ήταν χειρότερος από τον προηγούμενο…

Πάντα κάθε πρωτοχρονιά βιώνουμε πιο κυνικά τη φρίκη του εμπαιγμού μας: Τις ευχές του κατεστημένου και των πολύχρωμων πολιτικών μασκαράδων…

Φέτος το κακό παράγινε. Παίρνει κακουργηματικές και υστερικές μορφές. Φέτος έχει επινοηθεί και το «πρωτογενές πλεόνασμα»: Το πλεόνασμα της εξαθλίωσής μας και της ΦΡΙΚΗΣ του εμπαιγμού μας…

Αυτή, ωστόσο, η μακάβρια κωμωδία που παίζουν είναι και η τελευταία τους: Είναι οι επιθανάτιοι σπασμοί τους…

Τα ανδρείκελα μπορεί να θέλουν να δούνε ρόδινα όνειρα, αλλά νιώθουν την παγερή πνοή του δικού τους ΤΕΛΟΥΣ… 

Αυτό που δεν μπορούν να διακρίνουν, μέσα στα όνειρά τους και τους εναγώνιους επιθανάτιους σπασμούς τους είναι οι κρεμάλες της λαϊκής ΟΡΓΗΣ…

Αυτή η ΟΡΓΗ δεν μπορεί άλλο να περιμένει. Θα ξεσπάσει και θα στήσει τις κρεμάλες: Η Ιστορία τις έχει ήδη στήσει…

Αυτή είναι και η δική μας λιτή και «πεζή» ευχή: Να στηθούν το 2014 οι κρεμάλες της λαϊκής ΟΡΓΗΣ…

ΦΩΤΙΑ ΚΑΙ ΤΣΕΚΟΥΡΙ στους δημίους-εκτελεστές μας και στα προσκυνημένα ανδρείκελά τους…

Η ραγδαία εξέλιξη του μαλάκα !!!

Όχι και να επαναστατεί η συνείδησή μας με τον Τομπούλογλου! Όχι και να επαναστατεί!!! Με τον Τομπούλογλου, ή τον Κάντα, και τον κάθε Κάντα… Όχι και να μας θλίβουν ο Άκης, η Βίκυ, ο Γιάννος και η κυρία του! Όχι! Πάνε πάρα, πάρα πολλά χρόνια από τότε που «ηθικός και ακέραιος άνθρωπος» στη χώρα μας σημαίνει «μαλάκας». Έχω λάθος; Δεν έχω.
Ωστόσο, πολύ γρήγορα εξελίχθηκε αυτό το «μαλάκας». Βέβαια –τα πάντα ρει. Κι έτσι, πάνε ήδη πολλά χρόνια και από τότε που «μαλάκας» έπαψε πια να σημαίνει ότι δεν τα πήρε. Ναι, «μαλάκας» έγινε εκείνος που, μολονότι δεν ήταν τόσο μαλάκας ώστε να μην τα πάρει, ήτανε πάντως αρκετά μαλάκας ώστε να τον βρουν και να τον τσιμπήσουν. Τον μαλάκα!..
Με τη ραγδαία αυτή εξέλιξη της έννοιας «μαλάκας», άλλαξε και το θυμικό μας. Να, ας πούμε, εκείνο το παλιό, το περίφημο «μωρέ, να ’μουνα εγώ Πρωθυπουργός» αντικαταστάθηκε κάποια στιγμή από το «εμένα σιγά να μη με βρίσκανε». Και δεν είναι αβάσιμο που άλλαξε. Διότι κρύβονται τα άτιμα, πιστέψτε με… Κι είναι μαλάκας όποιος τον τσιμπάνε. Που πας, ρε μαλάκα; Τα πήρες και δεν ξέρεις να τα κρύψεις; Ε, λοιπόν, καλά σου έκαναν και σε τσίμπησαν. Μαλάκα! (Για όποιον δεν με πιστεύει ότι κρύβονται κι έχει ανάγκη από αποδείξεις ή οδηγίες, δόξα τω Θεώ υπάρχει email στο κάτω μέρος της σελίδας, κι ευχαρίστως να του τις παράσχω –με το αζημίωτο, συμπληρώνω, μην τυχόν με πείτε κι εμένα μαλάκα…)
Κακώς άλλαξε βέβαια εκείνο το «να ‘μουνα Πρωθυπουργός» και αντικαταστάθηκε. Διότι ως Πρωθυπουργός κρύβεσαι στα σίγουρα τελικά. Δεν σε λένε και μαλάκα. Τι Κάντας, Τομπούλογλου και μαλακίες… Άμα είσαι Πρωθυπουργός, την ώρα που ψοφάνε άνθρωποι στο δρόμο επειδή δεν υπάρχει ασθενοφόρο, στέλνεις εσύ δέκα εκατομμύρια από τον Προϋπολογισμό στο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, όπου κάνει κουμάντο ο αδελφός σου. Καλό; Δεν στοιχειοθετείται και ότι τα πήρες κιόλας! Ή λες να δανείσει τον Ψυχάρη και τον Μπόμπολα η τράπεζα, που χωρίς δικό σου τηλεφώνημα δεν δίνει της μάνας της νερό. Καλύτερο; Πσς… Φυσάει! Ή δίνεις, ας πούμε, στον Σάλλα την Αγροτική Τράπεζα, στο κάτω-κάτω.   Τ η ν   Α γ ρ ο τ ι κ ή   Τ ρ ά π ε ζ α ,   ρ ε   μ α λ ά κ α   μ ο υ !   Πολιτική επιλογή για τη σωτηρία της χώρας, όχι μαλακίες. Σε ψηφίζει κιόλας ο μαλάκας για Πρωθυπουργό, και δεν νιώθει μαλάκας.
Υπάρχει βέβαια και η άλλη πλευρά του μαλάκα. Εκείνου που δεν τα πήρε μεν, μόνο και μόνο όμως επειδή απλώς δεν συνέβη να περάσουν από μπροστά του. Αλλά… Έλα, μωρέ τώρα! Ποιος ασχολείται με αυτόν… Μια ζωή μαλάκας! Τόσο, μα τόσο μαλάκας, που ακόμα επαναστατεί με τη συνείδησή του. Μέχρις εκεί, όμως. Όχι παραπέρα. Ο μαλάκας! O μεγάααλος μαλάκας.
sotosblog

Το τέλειο βιογραφικό

ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΞΙΑ

Γεννήθηκα στις 13-3-1988 στην Αθήνα. Αποφοίτησα από το ΤΕΙ γραφιστικής το 2011. Γνωρίζω άριστα photoshop/illustrator/indesign/premiere/after effects/flash/dreamweaver/corel draw/3d max/maya/html/web design/java/c+/. Επίσης μπορώ να κρατάω τα λογιστικά βιβλία και να σκουπίζω/σφουγγαρίζω το γραφείο ώστε να μη χρειάζεστε επιπλέον προσωπικό γι’ αυτές τις εργασίες. Ακόμη γνωρίζω παραγωγή πολλών ειδών καφέ, όπως capuccino/esspresso/φραπέ/νες (χτυπημένο στο χέρι, να κάνει τον κατάλληλο αφρό). Έχω εκπληρωμένες στρατιωτικές υποχρεώσεις. Μπορώ να εργάζομαι αδιάκοπα για πάνω από 12 ώρες συνεχόμενες αδιαμαρτύρητα. Επίσης, δεν έχω προσωπική ζωή, δεν έχω φίλους, δεν έχω κοπέλα, δεν σκοπεύω να κάνω οικογένεια ποτέ (οπότε δεν έχω αυξημένες οικονομικές απαιτήσεις), δεν έχω όνειρα πέρα από το καλό της εταιρείας.

Δεν πίνω, δεν καπνίζω, δεν τρώω, δεν χρειάζομαι ποτέ διάλειμμα. Δεν γνωρίζω τι σημαίνει υπερωρία. Μπορώ να μην κοιμάμαι για πάνω από τρεις μέρες για να ικανοποιήσω και τα πιο παράλογα χρονοδιαγράμματα που έχει συμφωνήσει ο εργοδότης μου με τον πελάτη του (…). Τέλος, θα ήθελα να σας γνωστοποιήσω πως δεν ζητάω πάνω από 300 ευρώ το μήνα, μπορώ δε να πληρώνομαι και με καθυστέρηση 5-6 μηνών, καθώς δεν τρέχουν τα νοίκια (μένω με τους γονείς μου)… Δέχομαι ακόμα και να εργαστώ δωρεάν, καθώς θα έχω την τιμή να δω δουλειά μου δημοσιευμένη.

Οσονούπω μετανάστης, «Το τέλειο βιογραφικό» (από το «Το ημερολόγιο ενός ανέργου», www.imerologioanergou.gr)

Μέσα και σκοποί

«…Καμιά επανάσταση δε μπορεί να γίνει μέσο απελευθέρωσης για τον άνθρωπο, αν τα μέσα που χρησιμοποιούνται για να την προωθήσουν δεν είναι ταυτόσημα στο πνεύμα και στην προοπτική με τους σκοπούς που θέλουν να επιτύχουν. Η επανάσταση… είναι πρώτα και πάνω απ’ όλα τ’ άλλα η επανεκτίμηση και ο φορέας νέων αξιών. Είναι ο μεγάλος δάσκαλος της νέας ηθικής, που εμπνέει τους ανθρώπους μ’ ένα καινούργιο νόημα για τη ζωή και τις εκδηλώσεις της, ενώ στις κοινωνικές σχέσεις, είναι ο διανοητικός και πνευματικός αναπλάστης…». Έμμα Γκόλντμαν

 

1. «Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα » μια σύντομη  ιστοριογραφική προσέγγιση.

 Ιησουιτισμός

Οι Ιησουίτες θεωρούνται πολύ αυστηρό  θρησκευτικό τάγμα τα μέλη του οποίου ορκίζονται πενία, αγνότητα και υπακοή με έμβλημα την φράση “Ad Majorem Dei Gloriam», δηλαδή « Για τη Μεγαλύτερη Δόξα του  Θεού». Το τάγμα ιδρύθηκε από τον ισπανό ιππότη Ιγνάτιο Λογιόλα το 1539 και τον επόμενο χρόνο έλαβε την παπική έγκριση. Σχεδόν εξαρχής απέκτησε τεράστια επιρροή, καθώς τα μέλη του επενέβαιναν σημαντικά στην ευρωπαϊκή πολιτική. Οι Ιησουίτες είχαν εμπλακεί σε αρκετές  συνομωσίες.

Οι Ιησουίτες κήρυτταν με φανατισμό  πως “ο σκοπός αγιάζει τα μέσα” και γι αυτό  το τάγμα πρωτοστάτησε στην  Ιερά Εξέταση σε μια μαύρη περίοδο στην ιστορία της Εκκλησίας –  η οποία συστάθηκε το 1480, δηλαδή 60 χρόνια πριν από το Τάγμα του Ιησού λάβει την παπική βούλα. Η Ιερά Εξέταση αρχικά ήταν πόνημα του Δομινικανού Τάγματος, αλλά αργότερα οι Ιησουίτες την υποστήριξαν με μεγάλο ζήλο.  

 

Η οργάνωση προσπαθούσε να εξυγιάνει την Καθολική Εκκλησία από τις αιρέσεις και να τιμωρήσει τις παρεκκλίσεις από την πίστη προχωρώντας σε πραγματικό κυνήγι ανθρώπων. Οι αθωώσεις όσων έφταναν να περάσουν από Ιερά Εξέταση ήταν από σπάνιες ως μηδαμινές, καθώς υπό την πίεση φρικτών βασανιστηρίων, σωματικών και ψυχολογικών, οι «αιρετικοί» σχεδόν πάντα ομολογούσαν όποιο θρησκευτικό έγκλημα και αν τους είχαν προσάψει, μόνο και μόνο για να λυτρωθούν μια ώρα αρχύτερα ψυχή τε και σώματι στην πυρά.  Οι Ιησουίτες κήρυτταν πως “ο σκοπός αγιάζει τα μέσα” και στην διάδοση με κάθε μέσο και με τη βία  του χριστιανισμού στις αποικίες του νέο ανακαλυφθέντα  κόσμου από τους ευρωπαίους  ενάντια στις θρησκευτικές  αντιλήψεις των  ιθαγενών λαών.  Ισχυρίζονταν ότι αφού ο σκοπός είναι να  διαδώσουμε σε όλον το κόσμο τον αληθινό θεό και το μήνυμα του, και αφού ο σκοπός είναι ιερός όλα τα πρόσφορα μέσα είναι και αυτά ιερά και άγια.

Μακιαβελισμός

Νικολο Μακιαβέλι  (1469 – 1527) o Μακιαβέλι χρησιμοποίησε πρώτος  το δόγμα “ο σκοπός αγιάζει τα μέσα” και  είναι  από τους πρώτους που εντάσσει τον αμοραλισμό στην πολιτική σκέψη μέσα από την πραγματεία του ο «Ηγεμόνας» .

Για το αν η ζωή η ίδια, ιδίως η κοινωνική, είναι σκληρή και ανήθικη, δεν μπορεί, ασφαλώς, να κατηγορηθεί  μόνο ο Μακιαβέλι. Αντιθέτως, ο ίδιος επιμένει πως είναι αναγκαίο ο ηγέτης και να είναι και να παραμένει ενάρετος.  Ισχυρίστηκε όμως, ότι ο ηγεμόνας αν δεν έχει τη δυνατότητα να απομακρύνεται περιστασιακά από τις αρετές δεν θα παραμείνει για πολύ ηγέτης και τη θέση του θα καταλάβει ένας άλλος, ενδεχομένως καθόλου ενάρετος, για αυτό του συνιστά να μάθει να γίνεται άμα χρειασθεί και λέων και αλεπού.

Κι αυτό, επειδή στόχος του ηγεμόνα δεν είναι να σώσει την ψυχή του, αλλά το κράτος του και την ευημερία των υπηκόων του. Ο Μακιαβέλι θεωρεί πως το να συνδέεις πολιτική και ηθική, αποτελεί είτε ανικανότητα, είτε υποκρισία.  Καταγράφει για τον ηγέτη, μια δική του, ξεχωριστή από των πολλών ανθρώπων, ηθική , ενάντια στης επιταγές του Ουμανισμού της εποχής του. ο Μακιαβέλι  είχε αντίρρηση για την εκδοχή του μοραλιστή  ηγεμόνα, αφού ενστερνίστηκε με πάθος στον «Ηγεμόνα»,  του ότι  «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα» .

Έκτοτε όλα τα πολιτικά ρεύματα που αποσκοπούν στην κυριαρχία ενστερνίστηκαν αυτό το δόγμα από τους Ιακωβίνους μέχρι τους μπολσεβίκους, τους φασίστες και τους θρησκευτικούς φονταμενταλιστές και πολλά εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας πήγασαν από μια αντίληψη που ιεροποιούσε τον σκοπό και κατά αντανάκλαση και τα μέσα.

Νετσαγεφισμός

Αυτός όμως που εισήγαγε το δόγμα αυτό  στους επαναστατικούς προλεταριακούς κύκλους είναι ο Νετσάγιεφ . Την άνοιξη του 1869, ο Νετσάγιεφ γράφει την «Κατήχηση του Επαναστάτη» {1}, ένα πρόγραμμα για την «αμείλικτη καταστροφή» του κράτους και της κοινωνίας. Η θεμελιώδης αρχή της μπροσούρας είναι η ρήση «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα», που θα αποτελέσει τον ακρογωνιαίο λίθο της επαναστατικής σταδιοδρομίας του Νετσάγιεφ, ο οποίος πιστεύει πως ο επαναστάτης πρέπει να έχει «στα έσχατα βάθη της ύπαρξής του» την εξέγερση, να είναι «αμείλικτος εχθρός αυτού του κόσμου» και να χρησιμοποιήσει οποιοδήποτε μέσο του δοθεί για να τα καταφέρει, συμπεριλαμβανομένης φυσικά και της βίας.

Την ίδια χρονιά, ο Νετσάγιεφ επιστρέφει στη Ρωσία και τη Μόσχα αποφασισμένος να ξεκινήσει την επανάσταση τον επόμενο χρόνο και ιδρύει την οργάνωση «Λαϊκή Εκδίκηση» με τα χρήματα που έχει μαζέψει στη Γενεύη. Μιλάει παθιασμένα για τον σκοπό του και στρατολογεί μέλη για την οργάνωση, στα οποία επιβάλει την απόλυτη υποταγή στις αρχές της «Κατήχησης» και στον αρχηγό, δηλαδή τον ίδιο.

Οι μηδενιστικές του πρακτικές θα ξεφύγουν από τον έλεγχο, όταν ο Ιβάν Ιβάνοφ, φοιτητής και μέλος της «Λαϊκής Εκδίκησης», θα αντιδράσει στον αυταρχισμό του Νετσάγιεφ, με τον δεύτερο να τον κατηγορεί ως προδότη και να τον εκτελεί βάναυσα με τη βοήθεια των υπόλοιπων μελών στις 21 Νοεμβρίου του 1869. Συγκεκριμένα, ο Ιβάνοφ ξυλοκοπείται, στραγγαλίζεται, πυροβολείται και το πτώμα του πετιέται σε μια παγωμένη λίμνη της Μόσχας. Από το περιστατικό αυτό θα εμπνευστεί και το πολιτικό μυθιστόρημα του ο Ντοστογιέφσκι «Οι Δαιμονισμένοι», το οποίο εκδίδεται τρία χρόνια αργότερα και αναφέρεται στο Νετσάγιεφ μέσα από τον πρωταγωνιστή, Πιότρ Βερχοβένσκι.

Η σκέψη του Νετσάγιεφ  παραμείνει ζωντανή μέχρι και τις μέρες μας και ο «νετσαγεφισμός» θα εκφραστεί μέσα από πολλές ιστορικές συγκυρίες. Είναι ιστορικά εξακριβωμένο   πως οι Λένιν και Στάλιν ουσιαστικά άσκησαν την εξουσία τους μέσα σε αυτά τα πλαίσια, ακόμα  και  οι Μαύροι Πάνθηρες επανεξέδωσαν την «Κατήχηση του Επαναστάτη» το 1969, εκατό χρόνια μετά την πρώτη δημοσίευση της μπροσούρας, και οι Ερυθρές Ταξιαρχίες που ξεκίνησαν τη δράση τους τον ίδιο χρόνο, επηρεάστηκαν έντονα από το έργο του Σεργκέι Νετσάγιεφ.

2. Οι αστοί υποστηρίζουν ότι η ηθική είναι μια αυτόνομη κατάσταση και ότι αφορά ως επί το πλείστον τις ιδιωτικές σχέσεις των ανθρώπων και όχι την πολιτική και οικονομική  ζωή,  συνεπείς προς τον μακιαβελισμό υποστηρίζουν την άποψη   του ότι είναι «νόμιμο είναι και ηθικό»  χωρίς φυσικά να μας λένε από πού εκπηγάζει αυτό το δίκαιο και οι νόμοι και ποιους ωφελούν. Ο σύγχρονος καπιταλισμός{2} έχει σαν αξιακή προμετωπίδα  και σκοπό την ελεύθερη αγορά, το επιχειρείν, τον ανταγωνισμό και το ατομικό κέρδος μπροστά σε αυτές της ελευθερίες η υπόλοιπες είναι μη πραγματικές είναι τυπικές και μερικές. Οι κοινωνική ζούγκλα, ο πόλεμος όλων εναντίων όλων{3} είναι το μέσο προς τον επιδιωκόμενο σκοπό που είναι η κερδοφορία και η κυριαρχία. Ο σύγχρονος καπιταλισμός είναι φανατικά αμοραλιστής και αυτόν τον αμοραλισμό τον επιβάλει σε όλες τις έκφρασης της κοινωνικής ζωής, τα σκάνδαλα και η σκανδαλολογία είναι το καλλυντικό της ευπρέπειας του γιατί δεν υπάρχει μεγαλύτερο σκάνδαλο από την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.

Μόνο οι αναρχικοί και κύρια το ρεύμα που αναφέρετε στην κοινωνική αναρχία όχι μόνο αποστασιοποιήθηκε από αυτό το δόγμα αλλά άσκησε και έντονη κριτική σε όλες της πολιτικές που εκπορεύονταν από αυτό, τόσο  για την προπαγάνδα μέσα από την δράση (έμπρακτη προπαγάνδα) όσο και στην αντίληψη των μαρξιστών που έλεγαν ότι η δικτατορία του προλεταριάτου το προσωρινό εργατικό κράτος  είναι το μέσω για να φτάσουμε στον  επιδιωκόμενο σκοπό, τον κομμουνισμό.

Ο αναρχισμός εκτός από ένα πολιτικό ρεύμα είναι και ένα ρεύμα ηθικής {4} μόνο που αντιλαμβάνεται αυτή την ηθική όχι σαν αυτόφωτη αλλά σαν ετερόφωτη (σαν την σελήνη που φωτίζεται από τον ήλιο), με αυτό θέλουμε να πούμε ότι η ηθική μας εκπηγάζει από τον αξιακό μας κόσμο και όχι το αντίθετο, φερ’ ειπείν η κατάργηση της εκμετάλλευσης από άνθρωπο σε άνθρωπο δεν είναι μόνο ένα πολιτικό  αξιακό αίτημα αλλά εμπεριέχει και το στοιχείο της ηθικής.

Ο σύντροφος  Νίκο Μπέρτι γράφει σχετικά:  

«…Ο αναρχισμός, σαν μια επαναστατική κριτική του υπάρχοντος συστήματος, είναι το ριζοσπαστικό αποτέλεσμα της κοινωνικής πορείας για εξέλιξη. Ταυτόχρονα, αποτελεί μια επαναστατική απάντηση στην αποσύνθεση των εννοιών που δημιουργεί αυτή η εξέλιξη. Αυτή η απάντηση είναι σαφής όταν προτείνει μια ελευθεριακή κοινωνία σαν τη μοναδική λύση, που είναι ικανή να δώσει ουσιαστικό περιεχόμενο στην ανθρώπινη κοινωνία. Σαν τελικό σημείο της λογικής της κοινωνικής εξέλιξης, ο αναρχισμός περιέχει τα στοιχεία της φιλελεύθερης παράδοσης του διαφωτισμού, ενώ σαν απάντηση στη λογική που θέλει να εξαφανίσει την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, έχει γνήσια σοσιαλιστική καταγωγή. Αυτό εξηγεί τη μοναδικότητα του αναρχικού κινήματος, και τους ιδιαιτέρους ουσιαστικούς δεσμούς του με τα πλατύτερα σοσιαλιστικά και εργατικά κινήματα…

Απ’ όλα αυτά, είναι δυνατό να στηρίξουμε μια υπόθεση για τη φύση του αναρχικού κινήματος, το οποίο μπορεί να οριστεί ως εξής: είναι ένα ηθικό κίνημα που δρα με μια πολιτιστική κατεύθυνση, μέσα στην κοινωνία. Αυτή η διχοτόμηση-αντίθεση, ανάμεσα στο ηθικά ακράδαντο ιδανικό του αναρχισμού που το κάνει εντελώς διαφορετικό από κάθε άλλο πολιτικό κίνημα, και στις πιεστικές πολιτικές απαιτήσεις να ανταποκριθεί στην πραγματικότητα, έχει σημαδέψει ολόκληρη την ιστορία του κινήματος…

Ο αναρχισμός, έχει αποδείξει ότι η ελευθερία δεν μπορεί να έρθει μέσα από τους δρόμους που προτείνουν ο σοσιαλισμός και ο φιλελευθερισμός. Έτσι, μετά από 100 χρόνια ο αναρχισμός παραμένει η μονή εναλλακτική πρόταση για εκείνους που πραγματικά επιθυμούν την ελευθερία και την ισότητα, γενικευμένες στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό…

Ο αναρχισμός, επιπλήττει τον φιλελευθερισμό ως ένα μερικό δόγμα της ελευθερίας και τον σοσιαλισμό ως ένα μερικό δόγμα της ισότητας. Η μερικότητα συνίσταται στο ότι αυτά τα δύο δόγματα προτίθενται να πραγματώσουν τις αρχές τους μέσω της προσωρινής εξάρτησης των δύο αξιών, με την έννοια ότι πρώτα πραγματώνεται η μία και μετά η άλλη, ενώ ο αναρχισμός θεωρεί ότι μόνο στην ταυτόχρονη πραγμάτωση τους έγκειται η επιτυχία τους…»     

3. Οι αναρχικοί συνεπείς με την άποψη που εξέφρασε το προλεταριάτο στην Πρώτη Διεθνή ότι «η απελευθέρωση της εργατικής τάξης είναι έργο της ίδιας»,  πάλεψαν οποιαδήποτε αντίληψη του απελευθερωτή της τάξης και κατέδειξαν μέσα από θέσεις ότι όποιος  επιδιώκει να ανυψωθεί πάνω από την τάξη και να το παίξει απελευθερωτής δεν θα κάνει τίποτε περισσότερο από το να δημιουργήσει νέα πιο δυσβάστακτα δεσμά με την έννοια ότι αυτός θα ορίσει τι είναι ελευθερία και τι δεν είναι, υπάρχει όμως  και ένας άλλος λόγος το ίδιο σημαντικός που ισχυρίζεται   ότι η ελευθερία δεν χαρίζεται αλλά κατακτάται και κερδίζεται, η ελευθερία που χαρίζεται είναι μισή ελευθερία. Το ότι επιβεβαιώθηκαν  ιστορικά  με έναν τραγικό τρόπο  οι αναρχικοί μαζί με τους εργάτες της Πρώτης Διεθνούς αναδείχτηκε από την τροπή που πήρε ο σοσιαλισμός σε διεθνές επίπεδο.

Ο αναρχισμός θεωρεί ως μία από τις πρώτιστες αρχές του τη  θέση βάσει της όποιας μόνον ελευθεριακά μέσα {5} μπορούν να χρησιμοποιηθούν (και όχι απλώς «θα έπρεπε να χρησιμοποιηθούν»), για να οικοδομηθεί με επιτυχία μια ελευθεριακή  κομουνιστική κοινωνία. Αυτή είναι  και η σημασία της άποψης του Μπακούνιν (η οποία θεωρήθηκε σαν ένας παραλογισμός από μερικούς αντιπάλους του), όταν υποστήριζε  ότι «η ελευθερία μπορεί να δημιουργηθεί μόνον από την ελευθερία». Αντιτίθεται στο ιακωβίνικο δόγμα ότι «όποιος δεν μπορεί να ζήσει ελεύθερος θα αναγκαστεί να ζήσει» δεν πιστεύει σε ένα ιερό σκοπό και μια ιδέα όχι μόνο γιατί  αυτή  η πίστη εργαλειοποιεί τους ανθρώπους αλλά όπως έλεγε και ο σύντροφος Λαντάουερ « Ο σοσιαλισμός κάθε εποχή είναι και εφικτός και ανέφικτος.

Είναι εφικτός όταν υπάρχουν οι κατάλληλοι άνθρωποι που να τον θέλουν και να τον πραγματοποιήσουν, και ανέφικτος όταν οι άνθρωποι είτε δεν τον θέλουν ή απλώς φαντάζονται ότι τον θέλουν, δεν είναι όμως ικα­νοί να τον πραγματοποιήσουν». Επομένως κανένας ιερός σκοπός δεν καθαγιάζει τα μέσα γιατί πέραν από την ηθικότητα αντιλαμβανόμαστε μακριά  από κάθε ντετερμινισμό ότι  κάθε ανθρώπινη ιδέα που αναφέρεται στη βελτίωση των κοινωνικών συνθηκών είναι πρωτίστως μία επιθυ­μία που στηρίζεται μόνο στην πιθανότητα.  Δεν είναι ιστορικά επιβεβαιωμένο ότι οι καταπιεζόμενοι  εκμεταλλευόμενοι της σημερινής εποχής, θα ακολουθήσουν τον έναν  ή τον άλλο δρόμο. Εκείνο, όμως, που μπορεί να ειπωθεί με βεβαιότητα είναι, ότι χωρίς πλατιές μαζικές ελευθεριακές, αντιιεραρχικές, αντισυγκεντρωτικές  οργανώσεις, χωρίς λαϊκά αντιθεσμικά όργανα, χωρίς συνοχή θεωρίας και πράξης δεν μπορεί να επιτευχθεί αυτός ο αγώνας. Ή που θα είναι αγώνας απελευθερωτικός ή που δε θα είναι!

4.  Επανερχόμενοι στο ζήτημα των  μέσων και σκοπών ένας αναρχικός δεν μπορεί να βάλει  βόμβα στο μετρό ή σε μια πλατεία που θα έχει σαν αποτέλεσμα να σκοτωθούν εκατοντάδες ανυποψίαστοι άνθρωποι, ένας αναρχικός δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει βασανιστήρια για να αποσπάσει πληροφορίες από τον εχθρό, μια αναρχική/αναρχικός δεν μπορεί να συμμετέχει στον πλειστηριασμό ενός σπιτιού από κατάσχεση όπως και δεν μπορεί να είναι εργοδότες κλπ .  Οπως λέει ο σύντροφος  Στιούαρτ Κρίστι*

« Ένας αναρχικός δεν μπορεί να εγκληματεί ενάντια στην κοινωνία. Αυτό μπορεί να το ισχυρισθεί κανείς με δογματική βεβαιότητα διότι ένας άνθρωπος ένοχος για βιασμό, αντικοινωνικό φόνο, εκμετάλ­λευση, πάθος να κυβερνά, ή για άσκηση εξωτερικού καταναγκασμού πάνω σε άλλους ανθρώπους, αυτομάτως δεν μπορεί πλέον να είναι αναρχικός, όπως δεν μπορεί να είναι χορτοφάγος αυτός που τρώει χοιρινές μπριζόλες, ροστ-μπιφ ή κοκκινιστό αρνί. Το ζήτημα δεν είναι κατά πόσο ένα άτομο κατανοεί την τάδε ή την δείνα ιδεολογία, ή υποστηρίζει την τάδε ή την δείνα οργάνωση, αλλά κατά πόσο είναι αυτό που πρεσβεύει ότι είναι. Να προσθέσουμε ότι τα διαχωριστικά όρια μεταξύ εξουσιαστή και ελευθεριακού πουθενά δεν διακρίνονται καθαρότερα απ’ ό,τι στο έγκλημα.

Ένας αναρχικός συχνότατα στιγματίζεται σαν εγκληματίας από το κράτος, ή μπορεί να αναμειχθεί σε δραστηριότητες που αντιστρα­τεύονται τα συμφέροντα του κράτους. Η αναρχική φιλοσοφία είναι από την φύση της εχθρός του κράτους. Ως εκ τούτου, είναι πολύ πιθανό ένας αναρχικός να αναμειχθεί σε παράνομες δραστηριότητες, ποτέ όμως σε αντικοινωνικές» .

 

Σχετικά

Ι.  «… Δεν αρκεί όμως να επιθυμεί κανείς κάτι και να το θέλει πραγματικά, πρέπει να χρησιμοποιεί τα κατάλληλα μέσα για την πραγμάτωσή του. Και τα μέσα αυτά δεν είναι αυθαίρετα:  απορρέουν υποχρεωτικά απ’ τους σκοπούς στους οποίους αποβλέπουμε κι απ’ τις συνθήκες στις οποίες αγωνιζόμαστε.

Γιατί αν αγνοήσουμε την επιλογή των κατάλληλων μέσων θα πραγματώσουμε άλλους σκοπούς, ίσως μάλιστα εντελώς αντίθετους απ’ αυτούς στους οποίους αποβλέπουμε, και κάτι τέτοιο θα έχει ολοφάνερη και αναπόφευκτη συνέπεια των μέσων που επιλέξαμε. Όποιος ακολουθήσει λάθος δρόμο δεν θα πάει εκεί που θέλει αλλά εκεί που θα τον οδηγήσει ο δρόμος. Είναι λοιπόν, αναγκαίο να δηλώσουμε ποια είναι τα μέσα που, κατά τη γνώμη μας, οδηγούν στην πραγμάτωση των επιθυμούμενων σκοπών και τα οποία προτείνουμε να χρησιμοποιηθούν.

Το ιδανικό μας δεν ανήκει στην κατηγορία των ιδανικών που η πραγμάτωσή τους εξαρτάται από τα μεμονωμένα άτομα. Το ζήτημα είναι ν’ αλλάξουμε τον τρόπο ζωής  μας και όλης της κοινωνίας:  να συνδιαμορφώσουμε μεταξύ των ανθρώπων σχέσεις που θα βασίζονται στην αγάπη και την αλληλεγγύη να επιτύχουμε την πλήρη υλική, ηθική και πνευματική ανάπτυξη όχι μόνο των μεμονωμένων ατόμων, όχι των μελών μιας συγκεκριμένης τάξης ή ενός πολιτικού κόμματος, αλλά όλης της ανθρωπότητας. Αυτός ο κοινωνικός μετασχηματισμός δεν είναι κάτι που μπορεί να επιβληθεί με τη βία πρέπει να ξεπηδήσει απ’ τη φωτισμένη συνείδηση καθενός από μας και να επιτευχθεί με την ελεύθερη συναίνεση όλων.

Το πρώτο μας καθήκον, επομένως, πρέπει να είναι το να πείσουμε τους ανθρώπους. Είναι εντελώς γελοίο και διαμετρικά αντίθετο με το σκοπό μας να επιδιώξουμε να επιβάλλουμε με τη βία την ελευθερία, την αγάπη ανάμεσα στους ανθρώπους και την πλήρη ανάπτυξη των ανθρώπινων ικανοτήτων. Πρέπει, λοιπόν, να βασιζόμαστε στην ελεύθερη θέληση των άλλων και το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να προκαλέσουμε την ανάπτυξη και την έκφραση αυτής της θέλησης.

Είναι, όμως, εξίσου γελοίο και αντίθετο με το σκοπό μας ότι όσοι δεν συμμερίζονται τις απόψεις μας έχουν το δικαίωμα να μας εμποδίζουν όσον αφορά την έκφραση της θέλησής μας –εφόσον βέβαια, δεν τους αρνούμαστε το δικαίωμα στην ίδια την ελευθερία που απολαμβάνουμε εμείς. Ελευθερία, επομένως, για όλους. Ελευθερία να προπαγανδίζουν στην πράξη τις ιδέες τους, χωρίς κανέναν περιορισμό πέρα απ’ το πολύ φυσικό γεγονός ότι θα πρέπει να εξασφαλίζεται η ελευθερία για όλους. 

Σ’ όλα αυτά, όμως, αντιτίθενται –και μάλιστα με κτηνώδη βία -  εκείνοι που επωφελούνται από τα υφιστάμενα προνόμια, εκείνοι που σήμερα κυριαρχούν κι επιβάλλουν το έλεγχό τους σ’ όλη την κοινωνία. Αντίσταση λοιπόν! Και ώσπου να έρθει η ημέρα που θα καταστεί εφικτή η πραγμάτωση αυτών του σκοπών θα παλεύουμε με τη συνεχή  προπαγάνδιση των ιδεών μας. Οργάνωση των λαϊκών δυνάμεων.  Αδιάκοπος αγώνας, βίαιος ή μη βίαιος ανάλογα με τις συνθήκες, ενάντια στην κυβέρνηση και ενάντια στην τάξη των αφεντικών για να κατακτήσουμε όσο γίνεται περισσότερη ελευθερία και ευημερία για όλους…».  Ερρίκο Μαλατέστα,1923

 

ΙΙ.  «… Μια θεωρία της αναρχικής δράσης πρέπει να συμβαδίζει είτε μ’ ένα ορθολογικό, είτε ένα ηθικό αίτημα, χωρίς αυτά τα δύο να έρχονται σε σύγκρουση μεταξύ τους. Έτσι θα μπορέσουμε ν’ αποφύγουμε το πολύ πι­θανό «παράδοξο των συνεπειών», ή, για να το πούμε αλλιώς, τα αθέλητα αποτελέσματα ηθελημένων ενεργειών. Κάτι τέτοιο είναι δυνατόν μέσα από την αναγκαία συμφωνία σκοπών και μέσων, με την έννοια ότι τα μεν πρέπει να εξαρτώνται από τους δε. Κατά συνέπεια, ο αγώνας για την ελευθερία και την ισότητα πρέπει να διεξάγεται με ελευθεριακά και εξισωτικά εργαλεία, γιατί διαφορετικά θα καταστούν μάταιοι, υλικά και ηθικά, οι ίδιοι οι σκοποί της δράσης, οδηγώντας σε αντίθετο αποτέλεσμα από το επιθυμητό.

Αν λάβουμε υπόψη ότι η ιστο­ρία, μην έχοντας έμφυτους ηθικούς σκοπούς, υπακούει κυ­ρίως στη λογική της δύναμης, προκύπτει σαφώς η αναγκαιό­τητα μιας δυναμικής δράσης. Το πρόβλημα της χρήσης της δύναμης είναι, σε τελική ανάλυση, πρόβλημα της χρήσης της βίας. Η αναγκαιότητα της την καθιστά υποχρεωτική για την αναρχική δράση, ταυτοχρόνως όμως την εξαναγκάζει να μην υπερβαίνει τα όρια της «νόμιμης» άμυνας, αφού οφείλει να σέ­βεται τα μεθοδολογικά κριτήρια της συνάφειας μέσων και σκοπών. Ανοίγει έτσι μια σειρά αντιφατικών ζητημάτων, ευρι­σκομένων σε λανθάνουσα κατάσταση.

Πράγματι, αν η αναρ­χία σημαίνει αξιακά μη βία, μη κυριαρχία ανθρώπου σε άν­θρωπο, πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί το μέσο της βίας, χω­ρίς ν’ αρνούμαστε τη λογική της; Πού ξεκινά και πού τελειώ­νει η αναγκαιότητα της; Και ποιος έχει το δικαίωμα να τη χρησιμοποιεί; H   δύναμη και στη συγκε­κριμένη περίπτωση η βία, δεν μπορεί να ξεπερνά τα όρια της αρνητικής της λειτουργίας, τα οποία προκύπτουν απ’ το ότι συνιστά ένα εργαλείο του αναρχισμού και σαφώς όχι ένα συν­τακτικό στοιχείο της αναρχίας.  Με αυτά τα δεδομένα, η επαναστατική βία πρέπει να γίνει κατανοητή μόνο ως μια σκληρή αναγκαιότητα, προκειμένου να αποφύγουμε, ακριβώς, το μέσο να γίνει σκοπός.

Η αναρχική δράση προβλέπει τη βία ως αναγκαιότητα για την απελευθέρωση από τη βία των κυβερνώντων και των αφεντικών, όχι όμως για την οικοδόμηση της αναρχίας. Για τον αναρχισμό η βία αποτελεί μέσο και δεν απορρίπτεται a priori αφού, αν η μη βία είναι μια συντακτική αξία της αναρχίας, αυτή, ωστόσο, δίνει προτεραιότητα σε μεγαλύτερες αξίες, όπως είναι η ελευθερία, η ισότητα και η ίδια η αξιοπρέπεια του ανθρώπου. Η αναγκαιότητα της βίας, ωστόσο, δικαιολογείται ως extrema ratio, σχεδόν σαν απρόθυμη αποδοχή της αδυναμίας να πράξουμε διαφορετικά.  Αναμφίβολα, η βία γίνεται μια ηθική επιταγή όταν βρισκόμαστε σε μια κατάσταση όπου πρέπει να δράσουμε ενεργά προκειμένου να εμποδίσουμε την περαιτέρω διατήρηση της καταπίεσης…» Νίκο Μπέρτι,1998

 

Προσθήκες στο βασικό κείμενο

 

1.  Νετσάγιεφ και Μπακούνιν και την αυτοκριτική του Μπακούνιν δείτε εδώ:

Σεργκέι Νετσάγιεφ και Νετσαγιεφισμός | κουλτούρα κ’ επανάσταση

Επισης  Γένεση του Ολοκληρωτισμού

 

2 . Ο Καστοριάδης λέει σχετικά:

«…Αν ο καπιταλισμός μπόρεσε να λειτουργήσει και να αναπτυχθεί στο παρελθόν, αυτό έγινε επειδή κληρονόμησε μια σειρά ανθρωπολογικών τύπων τους οποίους δεν δημιούργησε ο ίδιος: αδιάφθορους δικαστές, ακέραιους δημόσιους υπαλλήλους ικανούς να υπηρετούν το κοινό καλό, εκπαιδευτικούς αφοσιωμένους στο καθήκον τους, εργάτες για τους οποίους η δουλειά ήταν –παρά τις σκληρές συνθήκες- πηγή αξιοπρέπειας και υπερηφάνειας κλπ. Αυτοί οι ανθρωπολογικοί τύποι δεν αναδύθηκαν από μόνοι τους, αλλά δημιουργήθηκαν σε προηγούμενες ιστορικές περιόδους με αναφορές σε αξίες που ήσαν τότε καθιερωμένες: την εντιμότητα, την ανιδιοτελή προσφορά προς το κοινωνικό σύνολο, τη μετάδοση της γνώσης, την εργασία που παράγει ωφέλιμο έργο  κλπ.

Στις σύγχρονες κοινωνίες αυτές οι αξίες δεν έχουν πέραση, αφού το μόνο που μετράει πλέον είναι το ΧΡΗΜΑ. Οι ανθρωπολογικοί τύποι που ενσαρκώνουν την εντιμότητα, την ηθική ακεραιότητα, την ανιδιοτέλεια γίνονται σχεδόν αδιανόητοι στη σύγχρονη εποχή. Δεν υπάρχουν επομένως καθιερωμένες αξίες ικανές να λειτουργήσουν ως φραγμός στη διάδοση της διαφθοράς. Ακόμη και ο ανθρωπολογικός τύπος που αποτέλεσε ιστορικό δημιούργημα του ίδιου του καπιταλισμού, ο τύπος του επιχειρηματία –που συνδύαζε την τεχνική επινοητικότητα, την ικανότητα να δημιουργεί αγορές- είναι και αυτός προς εξαφάνιση. Αντικαθίσταται από διευθυντικές γραφειοκρατίες και από κερδοσκόπους, που εγκαταλείπουν τις παραγωγικές δραστηριότητες για να στραφούν προς το ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΡΔΟΣ. Το ίδιο το σύστημα καταστρέφει βαθμιαία όλους τους ανθρωπολογικούς τύπους που είναι αναγκαίοι για την ύπαρξη και λειτουργιά του…»

 

3. Δεν  υποστηρίζουμε  την επαναφορά παλιών ξεχασμένων αξιών, αλλά σαν ένδειξη της καταστάσεις, δείτε επίσης την μελέτη του  Κροπότκιν για τις πόλεις στην αναγέννηση στα βιβλία του «Αλληλοβοήθεια ένας παράγοντας της εξέλιξης» και  «Η κατάκτηση του ψωμιού» που επηρέασαν πολλούς διανοητές και επηρεάζουν μέχρι σήμερα, αντίθετα λέω οτι ο νεοφιλελευθερισμός υποστηρίζεται, ότι έκτος από ιδεολογία ή οικονομική πολιτική είναι  πρώτα απ’ όλα και κυρίως, ένας τύπος κυβερνητικής ορθολογικότητας. Ο Φουκό, ορίζει την κυβερνητική ορθολογικότητα ως μια κανονιστική λογική που διέπει τη δραστηριότητα της διακυβέρνησης, με τη έννοια όχι μόνο της άμεσης αλλά και της έμμεσης καθοδήγησης των ανθρώπων, έτσι ώστε αυτοί να οδηγούνται και να συμπεριφέρονται με έναν ορισμένο τρόπο.

Η «ορθολογικότητα» αυτή δεν εφαρμόζεται με την άσκηση   ενός άμεσου αλλά περισσότερο ενός έμμεσου (συγκαλυμμένου)  καταναγκασμού, μιας καταπίεσης. Από αυτή την άποψη, η κριτική ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό δεν θα ‘πρεπε να περιορίζεται μόνο στο πεδίο της οικονομικής πολιτικής (ιδιωτικοποιήσεις, η απορρύθμιση εργασιακών σχέσεων)  ούτε σε ένα ορισμένα σύνολο θεωρητικών ιδεών (Φρίντμαν, Χάγεκ)  ούτε στους  πολιτικούς που στράφηκαν σε αυτόν στα τέλη της δεκαετίας του 1970 (Ρέιγκαν, Θάτσερ κλπ). Η νεοφιλελεύθερη «ορθολογικότητα» έχει μιαν ευρύτερη εμβέλεια και μπορεί να προωθείται ακόμα και από κυβερνήσεις που αναφέρονται στην αριστερά. Αυτό που ορίζει τη νεοφιλελεύθερη ορθολογικότητα είναι το ότι οδηγεί τα υποκείμενα να δρουν με βάση το υπόδειγμα του ανταγωνισμού. Ο νεοφιλελευθερισμός οδηγεί τα άτομα να προσπαθούν να μεγιστοποιηθούν την ικανοποίηση των συμφερόντων τους, παραμερίζοντας κάθε ηθική αναστολή.

Στο ίδιο μότο διαπλάθεται και το «νεοφιλελεύθερο υποκείμενο»  με την παρόξυνση του ανταγωνισμού μεταξύ των ατόμων (πόλεμος όλων εναντίων όλων), με τις τεχνικές αξιολόγησης, με την ενθάρρυνση του ιδιωτικού δανεισμού, με την παρακίνηση να μετατραπούν τα υποκείμενα σε «ανθρώπινο κεφάλαιο», μέσω της καταναλωτικής ζήτησης. Το άτομο πλέον πρέπει να φροντίζει να συσσωρεύει, να επιδιώκει την επιτυχία, ενώ ταυτόχρονα είναι υπεύθυνο (και επομένως ένοχο), για την ενδεχόμενη αποτυχία του. Το νεοφιλελεύθερο υποκείμενο συγχέει την ελευθερία και την αυτονομία με τον ανταγωνισμό.

 Επιχειρώντας να μεγιστοποιήσει με κάθε τίμημα την απόδοση του ατόμου σε όλα τα πεδία, ο νεοφιλελευθερισμός καταλήγει να αναγορεύει σε κανόνα την έλλειψη κάθε περιορισμού. Αυτή η έλλειψη περιορισμού συγκαλύπτει όμως το γεγονός ότι  στην πραγματικότητα, υπάρχει ένα όριο στην επιθυμία και αυτό το όριο το καθορίζουν το κεφάλαιο και η επιχείρηση. Οι συντηρητικοί και οι θιασώτες του «εκσυγχρονισμού» βλέπουν στο νεοφιλελεύθερο υποκείμενο ένα ον απελευθερωμένο από όλες τις αλυσίδες του. Αλλά η έλλειψη κάθε περιορισμού, που υπόσχεται ο νεοφιλελευθερισμός, δεν έχει καμιά σχέση με την πραγματική ελευθερία. Ο μηχανισμός της «απόδοσης – απόλαυσης», που καθιερώνει ο νεοφιλελευθερισμός, είναι ένα σύστημα που λειτουργεί σαν ψευδαίσθηση της ελευθερίας του ατόμου, γιατί παραμένει στην ουσία ένας τρόπος κοινωνικής χειραγώγησης και πειθάρχησης … Η ΑΣΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΩΣ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΔΙΑΡΚΟΥΣ ΑΠΕΙΛΗΣ

 

4. Δείτε επίσης  και το: Οι αναρχικοι και η ηθικη

Περί ηθικής (Πιοτρ Κροπότκιν)

 

5. Για την  έμπρακτη προπαγάνδα. (Μικρή Ιστοριογραφία)

Κύριος θεωρητικός του εξεγερσιακού αναρχισμού και υπερασπιστής της έμπρακτης προπαγάνδας ήταν  ο Luigi Galleani (1861-1931) μετέπειτα ατομικιστής, ο Γκαλεάνι πίστευε ότι κάθε μεταρρυθμιστική κίνηση, των κοινωνικών και συνδικαλιστικών οργανώσεων συμπεριλαμβανόμενων, είναι μάταια και πως η «προπαγάνδα δια του παραδείγματος» – οι βίαιες δράσεις, όπως οι εκτελέσεις – είναι απαραίτητη για την αφύπνιση των λαϊκών τάξεων και την κοινωνική επανάσταση. Αυτή η πιουριστική θέση περί καταλυτικής δράσης απορρίφθηκε από τους αναρχικούς των μαζών.

Από τη στιγμή που η επιχειρηματολογία αυτή θεωρεί πως οι αγώνες για άμεσες διεκδικήσεις είναι μάταιοι, η συμμετοχή στα σωματεία είναι πιθανή μόνο υπό την προϋπόθεση ότι αντιτίθεται κάθετα στην πραγματική τους δουλειά και πως οι επίσημες οργανώσεις, όπως αυτά, αποτελούν ανάχωμα στην ελευθερία, την πρωτοβουλία και την εξέγερση, δεν μένουν παρά ελάχιστα πεδία αναρχικής δραστηριότητας. Το ένα από αυτά είναι η θεωρητική προπαγάνδα υπέρ του αναρχισμού. Αλλά για πολλούς άλλους εμφανίστηκε ένα άλλο μονοπάτι: η εξεγερσιακή δράση, που είναι συχνά βίαιη και αναλαμβάνεται από αναρχικά άτομα και ομάδες και είναι γνωστή ως «προπαγάνδα δια του παραδείγματος», σε αντίθεση με την «προπαγάνδα δια του λόγου», δηλαδή τα κείμενα και τις ομιλίες. Αρχικά, η φράση «προπαγάνδα δια του παραδείγματος» αναφερόταν σε κάθε προσπάθεια πρακτικής προώθησης της δυνατότητας και επιθυμίας για επανάσταση. Όμως, από τη δεκαετία του 1880 κι έπειτα, η προπαγάνδα δια του παραδείγματος κατέληξε να ταυτίζεται σχεδόν αποκλειστικά με με δράσεις ατομικής τρομοκρατίας, εκτελέσεων ή με τις επαναστατικές απόπειρες, τις οποίες έκαναν αναρχικοί.

Υπάρχουν ορισμένες βασικές ιδέες πίσω από την προπαγάνδα δια του παραδείγματος: η ανάγκη για εκδίκηση συγκεκριμένων αντιπροσωπευτικών μελών της άρχουσας τάξης, η πίστη ότι αυτές οι δράσεις υπονομεύουν την εξουσία κι εκφράζουν την ατομικότητα και η ελπίδα ότι θα εμπνεύσουν την εξέγερση στην εργατική τάξη και τους αγρότες, προκειμένου αυτοί να αναλάβουν παρόμοιες δράσεις εξέγερσης και ανυπακοής, με κατάληξη μια γενικευμένη εξέγερση ή επανάσταση. Η προπαγάνδα δια του παραδείγματος μπορούσε επίσης να περιλαμβάνει απαλλοτριώσεις χρημάτων από την άρχουσα τάση με σκοπό την οικονομική ενίσχυση της επαναστατικής υπόθεσης· όμως δεν μπορούσε να περιλαμβάνει μεταρρυθμιστικούς αγώνες ή δράσεις που θα μπορούσαν με κάποιον τρόπο να γίνουν αντιληπτές ως συμβιβαστικές με την υπάρχουσα κοινωνική τάξη πραγμάτων.

Η προπαγάνδα δια του παραδείγματος παίζει εντελώς καθοριστικό ρόλο στην αντίληψη του Γκαλεάνι. Απορρέει από τις αφόρητες συνθήκες της σύγχρονης κοινωνίας: «η τρομερή ευθύνη για την εξεγερσιακή δράση» πρέπει «να επιστρέψει πίσω στα μούτρα των εκμεταλλευτών που ρουφάνε μέχρι και την τελευταία σταγόνα από τον ιδρώτα και το αίμα των απλών ανθρώπων, πίσω στα μούτρα των μπάτσων που προστατεύουν τους απατεώνες» και «στους δικαστές που κλείνουν τρυφερά το μάτι στους καταπιεστές, τους εκμεταλλευτές και τους διεφθαρμένους και συνεργούν στην ατιμωρησία τους». Με λίγα λόγια, αυτό που είναι ανήθικο δεν είναι η ατομική εξέγερση αλλά η κοινωνία που την προκαλεί. Αυτές οι εξεγέρσεις είναι αναπόφευκτες – «Τι αξία έχει η αποκύρηξή τους;» – και δίκαιες – «η αστική τάξη και οι κακοτυχίες της δεν μας συγκινούν καθόλου». Η «ατομική εξεγερσιακή δράση» αποτελεί την πρώτη φάση τής επαναστατικής διαδικασίας και δεν μπορεί να διαχωριστεί απ’ αυτήν: «Το ιδανικό … είναι ενσωματωμένο στα μαρτύρια των προαγγέλων του και συντηρείται με το αίμα των πιστών του». Η ατομική εξέγερση και θυσία αποτελούν αναπόφευκτο και απαραίτητο συνδετικό κρίκο ανάμεσα στο αυθεντικό ιδανικό και το εξεγερσιακό κίνημα, που κορυφώνεται με την επανάσταση. Η «θυσία … ανυψώνεται σε ιερό πρότυπο», που εμπνέει νέες εξεγέρσεις μέχρι τελικά να «μην υπάρχουν φυλακές αρκετά μεγάλες για να εγκλωβίσουν την εξέγερση που απλώνεται».Ο χείμαρρος της επανάστασης, «η τελική απεγνωσμένη κατάκτηση», υπερνικά τα πάντα.

Ο εξεγερσιακός αναρχισμός και η προπαγάνδα δια του παραδείγματος στην πραγματικότητα δεν υπήρχαν κατά την περίοδο της Πρώτης Διεθνούς και δεν αποτέλεσαν τμήμα της σκέψης του Μπακούνιν. Οι ιδέες αυτές ήρθαν στο προσκήνιο μετά τη διάλυση της αναρχικής Πρώτης Διεθνούς το 1877 και κυριάρχησαν για μία μικρή περίοδο κατά τη δεκαετία του 1880. Πρέπει να σημειωθεί ότι η στροφή προς τις βίαιες εξεγερσιακές δράσεις δεν περιοριζόταν στους αναρχικούς της εποχής. Ένα τμήμα του ναροτνικού κινήματος της Ρωσίας υιοθέτησε κατά τη δεκαετία του 1870 ως κεντρικές πτυχές της στρατηγικής του τις εκτελέσεις και τις ληστείες για το σκοπό της υπόθεσης, οδηγώντας στην εκτέλεση του Τσάρου Αλέξανδρου Β’ το 1881 από τον Ιγκνάτι Γκρινεβίτσκι51. Η προσέγγιση αυτή διαδόθηκε και δραματοποιήθηκε στη Δυτική Ευρώπη μέσα από βιβλία όπως το Υπόγεια Ρωσία του Στεπνιάκ, που εκδόθηκε το 1883. Το Στεπνιάκ ήταν ψευδώνυμο του Ρώσου αναρχικού Σεργκέι Κραβτσίνσκι (1852-1895), ο οποίος ενεπλάκη στη δολοφονία του αρχηγού της τσαρικής αστυνομίας, του Στρατηγού Νικολάι Μεζέντσεφ. Η τρομοκρατία αυτού του είδους παρέμεινε θεμελιώδες στοιχείο των επιγόνων των ναροτνικών, του S.R., αν και τα περισσότερα μέλη του S.R. δεν ήταν αναρχικοί.

Η στροφή προς την εξερσιακότητα ήταν μεγάλη και στην Ιταλία. Το 1877, ο νεαρός Μαλατέστα και μια ένοπλη ομάδα 25 περίπου αναρχικών επιχείρησαν να προκαλέσουν μια αγροτική εξέγερση, χωρίς επιτυχία· ο Στεπνιάκ είχε εμπλακεί στους σχεδιασμούς αυτής της προκαθορισμένης εξέγερσης. Μια ακόμα σημαντική στιγμή της ανόδου της προπαγάνδας δια του παραδείγματος ήταν η ίδρυση της Αντιεξουσιαστικής Διεθνούς – που είναι περισσότερο γνωστή ως Μαύρη Διεθνής – την 14ή Ιουλιού 1881 στο Λονδίνο, μετά από το Διεθνές Σοσιαλ-Επαναστατικό Συνέδριο που οργανώθηκε από εξέχουσες προσωπικότητες όπως οι Κροπότκιν, Μοστ και Μαλατέστα. Αντίθετα με την Πρώτη Διεθνή, που χαρατηριζόταν από πολιτική ποικιλομορφία κι εστίαζε στους άμεσους εργατικούς αγώνες, η Μαύρη Διεθνής ήταν «αναρχική, κομμουνιστική, αντιθρησκευτική, αντικοινοβουλευτική κι επαναστατική, όλα αυτά ταυτόχρονα». Αποδείχτηκε ιδιαίτερα εκλυστική για τους εξεγερσιακούς αναρχικούς και το μανιφέστο της διακύρυττε ότι «μια έμπρακτη ενέργεια που διεξάγεται ενάντια στους κατεστημένους θεσμούς έλκει τις μάζες πολύ περισσότερο από χιλιάδες φυλλάδια και χειμάρρους λέξεων».

Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1880 είχαν ξεσπάσει ευρύτατες αντιδράσεις στους κύκλους των αναρχικών απέναντι στην προπαγάνδα δια του παραδείγματος. Πολλοί απ’ αυτούς που την υποστήριξαν στο παρελθόν, όπως ο Κροπότκιν, ο Μπέργκμαν, η Γκόλντμαν, ο Μαλατέστα και ο Μοστ, άρχισαν να εντοπίσουν τα μειονεκτήματά της.

Σύμφωνα με τους περισσότερους αναρχικούς, η προπαγάνδα δια του παραδείγματος αποδείχθηκε αναποτελεσματική και εντελώς καταστροφική για τον αναρχισμό. Προκάλεσε τεράστια καταστολή, ακρωτηριάζοντας με αυτόν τον τρόπο τις προσπάθειες σχηματισμού ενός μαζικού αναρχικού κινήματος. Η εξεγερσιακότητα αποδεδειγμένα δεν αποδυνάμωσε ούτε τον καπιταλισμό ούτε το κράτος. Όπως σχολίαζε ο Μαλατέστα, «Γνωρίζουμε ότι αυτές οι επαναστατικές απόπειρες, για τις οποίες ο λαός δεν είναι αρκετά προετοιμασμένος, είναι στείρες, συχνά προξενούν μεγάλη οδύνη, επειδή προκαλούν ανεξέλεγκτες αντιδράσεις, και βλάπτουν τον ίδιο το σκοπό που υπηρετούν». Αυτό που είναι ουσιαστικό και αναμφισβήτητα ωφέλιμο «δεν είναι να σκοτώσουμε το βασιλιά σαν άτομο, αλλά να σκοτώσουμε όλους τους βασιλιάδες – των παλατιών ή των κοινοβουλίων και των εργοστασίων – μέσα στην καρδιά και τη σκέψη των ανθρώπων. Να ξεριζώσουμε δηλαδή την πίστη στην αρχή της εξουσίας, πίστη που εξακολουθεί να έχει ένα μεγάλο μέρος του λαού».

Ο Κροπότκιν έβλεπε με συμπάθεια τον συνδικαλισμό τής Πρώτης Διεθνούς, αλλά κατά την περίοδο της Μαύρης Διεθνούς ήταν αρκετά εχθρικός προς τα σωματεία. Κατά τη δεκαετία του 1890 όμως, καλούσε για επιστροφή στον συνδικαλισμό του Μπακούνιν και της Πρώτης Διεθνούς, το έκανε όμως «δέκα φορές πιο δυνατά»: «Γιγάντια σωματεία να αγκαλιάζουν εκατομμύρια προλετάριους». Στα τέλη της δεκαετίας του 1880 η Μισέλ  έβλεπε το δρόμο για την επανάσταση να περνά μέσα από την επαναστατική γενική απεργία, αν και διατηρούσε κάποια συμπάθεια προς την προπαγάνδα δια του παραδείγματος.

Η ίδια η φύση της εξεγερσιακής δράσης γινόταν ολοένα και περισσότερο αντιληπτή ως ελιτίστικη· αντί να ενθαρρύνει την εργατική τάξη και τους εργάτες να δράσουν, στην καλύτερη περίπτωση ενίσχυε την παθητική εμπιστοσύνη του λαού σε ηγέτες και σωτήρες από τα πάνω, δημιουργώντας μια αυτοδιοριζόμενη πρωτοπορία των λαϊκών τάξεων. Το ίδιο πράγμα αντανακλούσε και η απόρριψη των άμεσων διεκδικήσεων, όπως οι αυξήσεις μισθών. Ο αναρχισμός μετατράπηκε σε δόγμα μιας επίλεκτης ελίτ που δεν ασχολείται με τις καθημερινά προβλήματα των λαϊκών τάξεων, απορρίπτει τα σωματεία και λειτουργεί στην ουσία καταστροφικά για τα λαϊκά κινήματα. Η προπαγάνδα δια του παραδείγματος δεν έκανε πολλά για τη διάδοση των αναρχικών ιδεών, εκτός από το να συνδέσει τον αναρχισμό με τη βία και τις βομβιστικές επιθέσεις στα μάτια της κοινής γνώμης και να απομονώσει τον αναρχισμό απ’ τις μάζες. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1890, ο εξεγερσιακός αναρχισμός αποτελούσε εν πολλοίς μειοψηφικό ρεύμα.

Αυτές οι κριτικές βασίζονταν στην παράδοση των αναρχικών της Πρώτης Διεθνούς, που ενστερνίζονταν αυτό που εμείς ορίζουμε ως αναρχισμό των μαζών. Σύμφωνα με τον Μπακούνιν και τη Συμμαχία, το κεντρικό σημείο της στρατηγικής είναι η εμφύτευση του αναρχισμού μέσα στα λαϊκά κοινωνικά κινήματα προκειμένου αυτά να ριζοσπαστικοποιηθούν, η εξάπλωση των αναρχικών ιδεών και στόχων και η προώθηση μιας κουλτούρας αυτοδιαχείρισης και άμεσης δράσης, με την ελπίδα ότι τα κινήματα αυτά θα συνεισφέρουν στην κοινωνική επανάσταση.  “Μαύρη Φλόγα” (υπό έκδοση)

Σημείωση της σύνταξης

Ιστορικά η έμπρακτη προπαγάνδα ήρθε να απαντήσει στην τεραστία καταστολή που εξαπλώθηκε σχεδόν σε όλη την Ευρώπη και στην Ελλάδα μετά από την συντριβή της Κομμούνας . Ήταν το καμπανάκι που κτύπησε για να βγάλει το προλεταριάτο από την ήττα , πρέπει να κατανοήσουμε ότι οι σύντροφοι εκείνης της εποχής είχαν να αντιμετωπίσουν συλλήψεις , βασανιστήρια ακόμη και εκτελέσεις για συγκεντρώσεις , μοίρασμα προκηρύξεων κλπ και ήταν αναγκασμένοι να δρουν σε πλήρη παρανομία. Αργότερα αν η έμπρακτη προπαγάνδα πήρε μονοδιάστατη μορφή, αυτό έφερε και τον εκφυλισμό της.

Σαν συμπέρασμα

{…} Η αναρχία προσδιορίζεται και διακρίνεται λόγω της με­θόδου μέσω της οποίας τα ίδια της τα υποκείμενα λαμβάνουν τις αποφάσεις και λόγω της αρχής της αυτό-διεύθυνσης των υπο­θέσεων χωρίς την ύπαρξη μιας εξουσίας θεσμισμένης από τα πάνω που θα επιβάλλει τη θέληση της, και όχι λόγω του τύπου της εξέγερσης που θα χρησιμοποιήσει.  Είμαστε αναρ­χικοί όχι γιατί απλώς αισθανόμαστε την ανάγκη να εξεγερ­θούμε, αλλά γιατί θέλουμε να οικοδομήσουμε κάτι το εναλλα­κτικό, το οποίο θα τείνει στη μέγιστη δυνατή πολιτική, κοινω­νική και υπαρξιακή ελευθερία.

Οι εξεγέρσεις και οι διάφορες μορφές της επανάστασης με κανέναν τρόπο δεν είναι μια δι­κή μας ιδιαιτερότητα, δεν είναι αυτό που μας διακρίνει. Οι πάντες, συμπεριλαμβανομένων των μπολσεβίκων, των ισλαμι­στών, μέχρι και των φασιστών, εφόσον καταπιέζονται και εμ­ποδίζονται να εκφραστούν, τείνουν να εξεγείρονται, προκει­μένου ν’ απελευθερωθούν απ’ ότι τους καταπιέζει. Αλλά η ε­ξέγερση τους και, εφόσον υπάρξει, η επανάσταση τους, έχουν μια γεύση καθόλα διαφορετική από τη δική μας, αναμφιβό­λως αντίθετη. Αυτοί, με ιδεολογικές αιτιολογήσεις και ιδανικά διαφορετικά μεταξύ τους, θέλουν την εγκαθίδρυση μιας νέας ισχυρής εξουσίας, απόλυτης, ολοκληρωτικής, θεοκρατικής.

Ε­ξεγείρονται απέναντι στην υπάρχουσα εξουσία επειδή θέλουν να μπουν στη θέση της και να κυριαρχήσουν πάνω στους αν­θρώπους. Εμείς, όταν καταφέρουμε να εξεγερθούμε, αντιθέ­τως, θα θέλουμε να γκρεμίσουμε όχι μόνο την υπάρχουσα ε­ξουσία, αλλά και κάθε άλλη μορφή κυριαρχίας, γιατί θέλουμε να οικοδομήσουμε μια κοινωνία θεμελιωμένη στην απουσία ιεραρχίας και κυρίαρχης εξουσίας. Δεν παρουσιαζόμαστε ως εκ τούτου σαν εξεγερτικοί, αλλά κυρίως ως φανατικοί ερα­στές της ελευθερίας, όλης της δυνατής ελευθερίας, της αυτο-κυβέρνησης, της θέλησης να μην μας κυβερνούν από τα πά­νω και να ζούμε και να συμβιώνουμε με τους άλλους χωρίς βίαιη επιβολή, με αλληλεγγύη, αμοιβαιότητα και τη μέγιστη συναινετική συμφωνία.

Δεν πρέπει να φοβόμαστε να δανειστούμε, οφείλουμε ό­μως να παραμείνουμε αμετακίνητοι στις ιδέες μας. Πρέπει να δημιουργήσουμε τόπους ελευθεριακού πειραματισμού, όπου θα μπορούμε να ζούμε και να δοκιμάζουμε μορφές αυτοκυβέρνησης και κοινωνικής αλληλεγγύης, λέγοντας όχι στη δι­δαχή ενός και μόνο μοντέλου, ναι σε πολλά περισσότερα. Πολυσθενείς, πολυκεντρικοί και άκεντροι τόποι, χωρίς ιεραρχίες και γραφειοκρατίες στο εσωτερικό τους, ικανοί να γεννούν καινοτομίες και πολιτιστικές ανατροπές, να είναι δημιουργι­κοί και χωρίς προκαταλήψεις, αποτελώντας παραδείγματα για το πώς μπορεί να φτιαχτεί και να υπάρξει μια κοινωνία. Στιγμές συλλογικής αυτοκυβέρνησης, ελευθεριακά κοινωνικά κέντρα, ελευθεριακά συνδικάτα, ελευθεριακά σχολεία, ελευθεριακοί δήμοι οργανωμένοι από τα κά­τω, δυνατότητα για όποιον επιθυμεί να προβεί σε κοινούς πει­ραματισμούς και οτιδήποτε άλλο έρχεται στο μυαλό που αντι­προσωπεύει και δείχνει την κοινωνία την οποία επιθυμούμε.

Μια κοινωνία μέσα στην κοινωνία τελικά, ικανή ν’ ανατρέψει τα υπάρχοντα μοντέλα και το συλλογικό φαντασιακό. Αν ενώ διαδίδεται δεχτεί την επίθεση από τις θεσμισμένες εξουσίες, ενίοτε θα αμυνθεί και θα εξεγερθεί για να διατηρήσει το δι­καίωμα της στην ελεύθερη επιλογή, στην ελεύθερη σκέψη, στον ελεύθερο πειραματισμό. Είναι δυνατόν να υπάρξει! Και, πιστέψτε με, είναι πολύ πιο ισχυρή και θορυβώδης από ο­ποιαδήποτε εκπυρσοκρότηση όπλου ή έκρηξη βόμβας, από οποιονδήποτε πόλεμο, οποιαδήποτε βίαιη ενέργεια. {…}  Ανδρέας Πάπι, 1986

 

Σημείωση

* Ο Στιούαρτ Κρίστι είναι Σκωτσέζος αναρχικός δημοσιογράφος, συγγραφέας και μεταφραστής. Γεννημένος το 1946, είναι ενεργός στο κίνημα από την ηλικία των δεκαέξι ετών. Ενώ είχε περάσει με ωτοστόπ στην Ισπανία το 1964, με πρόθεση την εκτέλεση του δικτάτορα Φρανσίσκο Φράνκο, ο Κρίστι και ο συνεργάτης του, Φερνάντο Καρμπάγιο Μπλάνκο, συνελήφθησαν. Στην κατοχή του Κρίστι βρέθηκαν εκρηκτικά και αντιμετώπισε τον κίνδυνο καταδίκης σε θάνατο δια στραγγαλισμού, όμως τρία χρόνια αργότερα αφέθηκε ελεύθερος μετά από μια διεθνή καμπάνια για την απελευθέρωσή του, με τη στήριξη του Ζαν Πωλ Σαρτρ. Μετά την επιστροφή του στη Βρετανία, βοήθησε στην επανασύσταση του Αναρχικού Μαύρου Σταυρού για τη στήριξη πολιτικών κρατουμένων στην Ισπανία και αλλού, αλλά και στην έκδοση του περιοδικού Black Flag. Το 1972 αθωώθηκε από τις κατηγορίες που του είχαν προσαφθεί για συμμετοχή στη σειρά επιθέσεων σαμποτάζ της Οργισμένης Ταξιαρχίας, μετά από μια από τις μεγαλύτερες σε διάρκεια δίκες στην ιστορία της Βρετανίας. Συνέχισε τη δραστηριότητά του ιδρύοντας τις εκδόσεις Cienfuegos Press, αργότερα Christie Books, και παραμένει ένας ενεργός αγωνιστής με συνεισφορά στο ευρύτερο αναρχικό κίνημα.

Πηγή:

http://eleftheriakos.gr/mesa-kai-skopoi

Οι Μύθοι του Ευρώ

Του ΜΩΥΣΗ ΛΙΤΣΗ

Η συζήτηση για την παραμονή ή όχι της χώρας μας στο ευρώ, έχει για τα καλά ανοίξει αν και δεν λείπουν ακόμη οι μανιχαϊστικές προσεγγίσεις στο ζήτημα ή η προβοκατόρικη διάθεση απέναντι στοΣΥΡΙΖΑ, που ως ενδεχόμενη νέα κυβέρνηση, θα βρεθεί είτε το θέλει, είτε όχι μπροστά στο δίλημμα.
Το θέμα άλλωστε της παραμονής ή όχι στο ευρώ έχει πάψει να είναι ταμπού και σχετική συζήτηση έχει αρχίσει ακόμη και στη Γαλλία. Προ ημερών ο Κύπριος οικονομολόγος νομπελίστας Χρήστος Πισσαρίδης, θερμός μέχρι προ τίνος οπαδός του ευρώ, ζήτησε την εγκατάλειψη του εγχειρήματος, προειδοποιώντας για μία χαμένη γενιά.

Αντί να αντιμετωπίζεται το ευρώ με όρους «παράδεισου-κόλασης» ας δούμε κατά τη γνώμη μου ορισμένους μύθους που συνόδευσαν τη δημιουργία του ευρωπαϊκού κοινού νομίσματος και την ελληνική ένταξη σε αυτό το 2001.

Μύθος Πρώτος: Παραμονές της εισόδου της χώρας μας στο ευρώ, ένα από τα κυριότερα επιχειρήματα για τα οφέλη που θα έφερνε η νέα εποχή, ήταν η…μείωση του δημόσιου χρέους. Ή σωστότερα η εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους, του εξωτερικού δημόσιου χρέους, το οποίο μέχρι τότε ήταν κυρίως σε δολάρια και άλλα ξένα νομίσματα και επηρεαζόταν άμεσα από τις συνεχείς υποτιμήσεις της δραχμής. Χρειαζόντουσαν δηλαδή όλο και περισσότερες δραχμές για να αγοραστούν τα δολάρια για την εξυπηρέτηση του εξωτερικού χρέους και με δεδομένη τη συνεχή διολίσθηση του εθνικού νομίσματος, η επιβάρυνση γινόταν όλο και μεγαλύτερη.

Αφού το χρέος θα γινόταν πλέον σε ευρώ, το οποίο γινόταν αυτόματα εθνικό μας νόμισμα, περιοριζόταν, έλεγαν, το βάρος εξυπηρέτησης του χρέους, το οποίο θα γινόταν πλέον ολόκληρο σε ευρώ: σε ένα σταθερό νόμισμα με το οποίο κλείδωνε πλέον η ισοτιμία της δραχμής, εξέλιξη που εγγυόταν πλέον τη νομισματική και κατ’ επέκταση οικονομική σταθερότητα.

Τι στην πραγματικότητα συνέβη; To δημόσιο χρέος δηλαδή τα ομόλογα που κατά καιρούς εξέδιδε το ελληνικό δημόσιο για τις χρηματοδοτικές του ανάγκες, βρισκόταν ήδη από το 1999-έτος δημιουργίας του ευρώ ως «εικονικού» αρχικά νομίσματος, πριν τεθούν σε κυκλοφορία τα νέα χαρτονομίσματα και κέρματα το 2002-σε ξένα χέρια.

Διαβάζουμε σε δελτίο του Investment Research & Analysis Journal του Απριλίου 1999. « Όσον αφορά στη διάρθρωση του συνολικού χρέους του Ελληνικού Δημοσίου, βάσει των τελευταίων διαθεσίμων στοιχείων της 31^ης Μαρτίου 1999, το εσωτερικό χρέος ανερχόταν στο 77,8% και το εξωτερικό στο 22,2%. Το εσωτερικό χρέος συνίστατο σε ομόλογα(70,5%), έντοκα γραμμάτια(16,6%) και δάνεια της Τράπεζας της Ελλάδος(12,9%), ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι το μεγαλύτερο μέρος των ομολόγων ανήκει σε ξένους επενδυτές. Ο εξωτερικός δανεισμός έχει συναφθεί κατά 26,5% σε γιεν, κατά 25,4% σε δολάρια, κατά 19,5% σε μάρκα, κατά 16% σε ευρώ(σ.σ. το ευρώ λειτουργούσε ήδη ως νόμισμα, παράλληλα με την κυκλοφορία των εθνικών νομισμάτων), 4% σε ελβετικά φράγκα και σε διάφορα άλλα νομίσματα(8,3%). Η σύνθεση του συνολικού δανεισμού στο α’ τρίμηνο του 1999, αφορούσε κατά 85,7% εσωτερικό χρέος και κατά 14,3% εξωτερικό χρέος. Είναι φανερό ότι η πολιτική των οικονομικών αρχών έχει προσανατολιστεί προς τη επιμήκυνση της διάρκειας του εσωτερικού χρέους με την προγραμματιζόμενη π.χ. έκδοση των 20ετών ομολόγων. Το σκεπτικό αυτής της στάσης στηρίζεται στην προοπτική μείωσης των επιτοκίων-λόγω υιοθέτησης του ευρώ-με αποτέλεσμα να επιτευχθούν ευνοϊκότερες πληρωμές τόκων στο μέλλον».

Αντί λοιπόν η ένταξη στο ευρώ να διευκολύνει την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους, «συσκότισε» την πραγματικότητα-γνωστά τα λογιστικά μαγειρέματα και τα παιχνίδια με swaps με ανάμειξη της Goldman Sachs- προκειμένου το πρόβλημα να μετατεθεί για μία δεκαετία αργότερα…

Η ένταξη στο ευρώ και η πρωτοφανής μείωση επιτοκίων που έφερνε, χρησιμοποιήθηκε μάλιστα ως άλλοθι, για ακόμη μεγαλύτερη υπερχρέωση της χώρας αλλά και των νοικοκυριών. Η Ελλάδα από «ψωροκώσταινα» γινόταν υποτίθεται «ισχυρή», εισερχόταν σε μία περίοδο «πρωτοφανούς σταθερότητας» και το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα εγγυότανε ότι η εποχή των δύσκολων και ακριβών δανείων έχει περάσει… Όλοι θυμόμαστε με τι ζήλο οι τράπεζες προσπαθούσαν να μας πείσουν να πάρουμε κάθε είδους δάνειο, με αιχμή του δόρατος τα στεγαστικά και την εκπλήρωση του ελληνικού ονείρου για σπίτι στα… βόρεια προάστια ή ένα διαμέρισμα.

Δεν θα υπήρχαν πλέον μεγάλες συναλλαγματικές διακυμάνσεις και «ρίσκα», όπως γινόταν επί δραχμής με τα περιβόητα «συμφέροντα» δάνεια σε γεν και αργότερα επί ευρώ σε ελβετικό φράγκο, ενώ οι όποιες μεταβολές στα επιτόκια, υποτίθεται θα ήταν πλέον πιο προβλέψιμες, αφού τη νομισματική πολιτική θα καθόριζε πλέον η «αξιόπιστη» ΕΚΤ σε αντίθεση με την υπό σφικτή… κυβερνητική κηδεμονία Τράπεζα της Ελλάδος.

Ενδεικτική του κλίματος της προ ευρώ εποχής, ήταν διαφήμιση τον Μάρτιο του 2001, την οποία αλίευσα σε οπισθόφυλλο αφιερώματος της εφημερίδας Ελευθεροτυπία , αναζητώντας στο αρχείο μου κάποιο παλιό δημοσίευμα. Πρόκειται για διαφήμιση της Εθνικής Τράπεζας, με τίτλο «ΕΥΦΟΡΙΑ» που μιλούσε για «Δάνειο Εύκολοι Φόροι». Δάνειο που χορηγούνταν σε ευρώ-η χώρα είχε ακόμη κάτι μήνες για να ενταχθεί πλήρως στο κοινό νόμισμα-απευθυνόταν σε φυσικά πρόσωπα, «με ιδιαίτερα χαμηλό και ανταγωνιστικό επιτόκιο, σταθερό ή κυμαινόμενο», με «μεγάλη διάρκεια αποπληρωμής». Το δάνειο αποσκοπούσε στην πληρωμή φυσικά των οφειλών στην εφορία ή Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης. «Και η εφορία γίνεται «ευφορία»», όπως χαρακτηριστικά έγραφε η διαφήμιση.

Το ελληνικό δημόσιο χρέος από 151,9 δισ. ευρώ το 2001(χρονιά ένταξης στο κοινό νόμισμα) έφθασε στα 355,7 δισ. ευρώ το 2011. Από 104,7% του ΑΕΠ έφθασε στο 170,6% του ΑΕΠ, βοηθούσης και της τρόικας που με το… λάθος πολλαπλασιαστή του ΔΝΤ, όχι μόνο δεν ελάφρυνε το ελληνικό χρέος, αλλά το αύξησε προς δόξαν της σωτηρίας του ευρώ(!).

Το δημόσιο χρέος υπερδιπλασιάστηκε δηλαδή σε λιγότερο από μία δεκαετία και μάλιστα σε περίοδο που το ΑΕΠ αναπτυσσόταν με 4% κατά μέσο όρο. Ανάπτυξη που όχι μόνο δεν προκαλούσε καμία ανησυχία στους σημερινούς κέρβερους της δημοσιονομικής ορθοδοξίας στην Ευρώπη, αλλά προβάλλονταν ως μία ακόμη απόδειξη των πλεονεκτημάτων του ευρώ, το οποίο κατάφερε να μεταμορφώσει την «φτωχή» μέχρι πρότινος Ελλάδα σε ισχυρή με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης οικονομία.

Ας περάσουμε στο δεύτερο μύθο. Το ευρώ αντικατέστησε τη δραχμή με βάση την κλειδωμένη ισοτιμία των 340,1 δραχμών ανά ευρώ. Πολλοί θυμόμαστε τους πρώτους μήνες της διπλής κυκλοφορίας, τότε που οι τιμές σε δραχμές π.χ. στη λαϊκή μεταφραζόταν σε ευρώ και χρειαζόντουσαν στρογγυλοποίηση, προς αποφυγή των πολύπλοκων υπολογισμών στις νέες δεκαδικές υποδιαιρέσεις(λεπτά) του ευρώ. Με άλλα λόγια το ευρώ από την πρώτη στιγμή, ιδίως μετά το τέλος του πρώτου τριμήνου της διπλής νομισματικής κυκλοφορίας, άρχισε να αποκτά δική του οντότητα. Να γίνεται ένα διαφορετικό νόμισμα, όχι μόνο όσον αφορά τις παραστάσεις των νέων κερμάτων και χαρτονομισμάτων που αντικαθιστούσαν τη δραχμή και τα άλλα εθνικά νομίσματα, αλλά νομισματική μονάδα αυτή καθεαυτή.

ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΤΟΣΤΑΡΙΚΟ ΣΤΟ...ΕΥΡΩ

Χαρακτηριστικότερο ίσως παράδειγμα είναι το φιλοδώρημα που δίναμε πολλοί για το καθάρισμα των… τζαμιών του αυτοκινήτου μας, όπου το παλιό κατοστάρικο αντικαταστάθηκε από το κέρμα του ενός ευρώ, η αξία του οποίου ήταν τρεις φορές πάνω του κέρματος που συνήθως βρισκόταν εύκαιρο στο ντουλαπάκι του αυτοκινήτου για τέτοιες δουλειές…

Η δημιουργία του ευρώ προκάλεσε πληθωριστικές πιέσεις, ανατιμήσεις, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες. Αποτελούσε ένα από τα μείζονα θέματα συζήτησης τα πρώτα χρόνια, με ορισμένους να προτείνουν την έκδοση χαρτονομίσματος του ενός και των δύο ευρώ, η οποία υποτίθεται θα διευκόλυνε το να πέσουν οι τιμές…

Από τη νομισματική σταθερότητα, βρεθήκαμε μπροστά σε ανατιμήσεις που έπρεπε να αντιμετωπιστούν με… εσωτερική υποτίμηση και αποπληθωρισμό. Η υποτιθέμενη σήμερα πτώση τιμών λόγω έλλειψης ζήτησης, έχει εξελιχθεί σε… ανέκδοτο, αφού όσο και αν πέσουν οι τιμές, με σφαγή των εισοδημάτων(κατά μέσο όρο 40%), ανεργία στα ύψη(27%), ένα εκατομμύριο εργαζόμενους που πληρώνονται αν και όποτε…, και στόχο μέσο μισθό τα 300 ευρώ, η όποια μείωση δεν μπορεί να ανταποκριθεί ούτε καν στις βασικές ανάγκες του μέσου Έλληνα.

Είναι όμως το ευρώ κοινό νόμισμα; Το ερώτημα μοιάζει ρητορικό. Με το ίδιο ευρώ μπορείς να αγοράσεις προϊόντα και υπηρεσίες, στην Αθήνα, το Βερολίνο ή τη Μαδρίτη και μάλιστα χωρίς συναλλαγματικό κόστος-αν και οι συναλλαγματικές διαφορές αντικαταστάθηκαν από αλμυρές προμήθειες για όσους στέλνουν εμβάσματα σε ευρώ από το ένα κράτος μέλος στο άλλο. Η αγοραστική αξία βέβαια του κάθε ευρώ ανταποκρίνεται στις οικονομικές δυνατότητες που παρέχει κάθε χώρα μέλος.

Πέραν αυτού όμως τίποτα άλλο κοινό δεν έχει το ευρώ. Η υποτιθέμενη κοινή οικονομική και νομισματική πολιτική, είναι κοινή στα… λόγια, ενώ τα τελευταία χρόνια της κρίσης είναι πλέον όλο και περισσότερο σαφές πως κουμάντο στην ευρωζώνη κάνει η Γερμανία.

Μπορεί να θεωρείται κοινό ένα νόμισμα, όταν 17 οικονομίες παρουσιάζουν μεγάλη απόκλιση, την οποία μάλιστα οι ιθύνοντες της ευρωζώνης δεν θέλουν καν να μειώσουν; Όταν το κόστος δανεισμού αποκλίνει σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό από ότι την εποχή των εθνικών νομισμάτων; Η Γερμανία πληρώνει σήμερα μηδενικά σχεδόν επιτόκια, όταν οι χώρες του νότου έχουν αποκλειστεί από τις αγορές, μετά την αύξηση των επιτοκίων κοντά στο 8%. Μπορεί η ΕΚΤ να δανείζει με ίδιο ποσοστό και στα 17 κράτη μέλη-0,25% μετά την τελευταία μείωση- ωστόσο για την κάθε χώρα μέλος χωριστά το κόστος δανεισμού αυξάνεται, διευρύνοντας την απόσταση από τα θεωρούμενα ασφαλή γερμανικά ομόλογα(βλέπε αύξηση spreads). Για να μην αναφερθούμε στην αδυναμία αποπληρωμής των στεγαστικών δανείων από χιλιάδες συμπολίτες μας, που έχουν μείνει άνεργοι ή έχουν δει το εισόδημά τους να πέφτει στο ναδίρ.

Το Βερολίνο ήταν ευθύς εξαρχής αντίθετο στην έκδοση κοινών ευρωομολόγων, στη λεγόμενη «αμοιβαιοποίηση» του χρέους και ακόμη περισσότερο στην ανάγκη μεταβίβασης πλεονασμάτων από το βορρά στο νότο. Από τη μια δηλαδή κοινό νόμισμα και από την άλλη ο σώζων εαυτόν σωθήτω, χωρίς καν τη δυνατότητα νομισματικής ευελιξίας που προσφέρει το εθνικό νόμισμα.

Έγραφε ο υποφαινόμενος σε αφιέρωμα της εφημερίδας Ελευθεροτυπία για τον ένα χρόνο του ευρώ(15/01/2000): « Όσον αφορά τις οικονομικές εξελίξεις, το ευρώ ήταν καταλύτης. Καταλύτης ωστόσο για την Ευρώπη των επιχειρήσεων, την Ευρώπη των τραπεζιτών, όχι την Ευρώπη των εργαζομένων, που περιθωριοποιείται όλο και πιο πολύ.

Τι νόημα έχει, αν αύριο τα 16 εκατ. άνεργοι της ΕΕ παίρνουν το επίδομά τους σε ευρώ και όχι σε τοπικό νόμισμα; Θα παραμείνουν στο περιθώριο των πολιτικών και οικονομικών εξελίξεων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την κοινωνική συνοχή της Ευρώπης.

Ναι, το ευρώ προκάλεσε συγχωνεύσεις-ρεκόρ στην Ευρώπη, αλλά και οικονομίες κλίμακας χωρίς αύριο για τις στρατιές των υποψηφίων απολυμένων ή «εθελοντών» που εγκαταλείπουν τη δουλειά τους.

Ναι, τα χρηματιστηριακά ταμπλό ανάβουν και δείχνουν πλέον τιμές σε ευρώ, κάνοντας ακόμη πιο άνετη την πρόσβαση του ξένου και ευρωπαϊκού κεφαλαίου, που μπορεί να αγοράζει μετοχές με την άνεση λαϊκής αγοράς.

Ναι, τα χρηματιστήρια στην Ευρώπη κάλπασαν και φέτος χάρη στον οργασμό συγχωνεύσεων, τις επιθετικές εξαγορές και την ολοένα μεγαλύτερη κυριαρχία των δυνάμεων της αγοράς.(…).

Ξεχάστε την Ευρώπη που ξέρατε, λένε οι τραπεζίτες, για να δείτε ισχυρό ευρώ. Αφήστε κατά μέρος την πολιτική, γίνεται απλοί «κυβερνήτες» πολιτειών, ξεχάστε την παράδοση, σοσιαλιστικές αξίες-που γλίτωσαν ωστόσο την Ευρώπη από την βαρβαρότητα, διατηρώντας την κοινωνική συνοχή της, όχι πάντοτε με επιτυχία.

Αφήστε ελεύθερες τις δυνάμεις της αγοράς, δείξτε μεγαλύτερη ευελιξία, αφήστε το ευρώ να πάει μπροστά για τις επιχειρήσεις, όχι όμως και για τους εργαζόμενους, που με τις μισθολογικές τους απαιτήσεις, την εμμονή τους στο κοινωνικό κράτος κ.λ.π., «αμαυρώνουν» την εικόνα του νέου νομίσματος στην αγορά.

Αν το ευρώ αντί να ενώσει τους πολίτες του, εντείνει τις κοινωνικές ανισότητες, μπορεί να έχει καταφέρει όντως να γίνει νόμισμα, με αντίκρισμα περισσότερα δολάρια ή γεν στην αγορά.

Δεν θα έχει ωστόσο πετύχει ποτέ το στόχο του. Τη δημιουργία μίας πραγματικά ενωμένης Ευρώπης, μίας πραγματικά συγκλίνουσας Ευρώπης, Βορρά και Νότου, Δύσης και Ανατολής, όχι μόνο σε απόλυτα οικονομικά μεγέθη αλλά επί της ουσίας».

ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

Σήμερα όλοι μιλούν για ελαττωματική αρχιτεκτονική του ευρώ-νόμισμα που δημιουργήθηκε χωρίς ενιαία πολιτική εκπροσώπηση(κεντρική κυβέρνηση, ενιαίο προϋπολογισμό κλπ)-κάτι που δυστυχώς, μόνο νεοφιλελεύθεροι οικονομολόγοι επεσήμαιναν τα χρόνια της ευρωευφορίας(βλέπε Φρίντμαν), γεγονός που τους κατέτασσε ειδικά στην Ελλάδα στο πάνθεον των αγγλοσαξονικών συνομωσιών για την υπονόμευση του ευρώ. Για μεγάλο μέρος ακόμη και αριστερών, η δημιουργία του ευρώ, ήταν ένα μέσο ι μείωσης του για χρόνια ατλαντικού προσανατολισμού της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, που θα έβρισκε ευνοϊκότερο πεδίο δράσης στο ανερχόμενο ευρωπαϊκό εγχείρημα και την υποτίθεται λιγότερο «επιθετική» εξωτερική πολιτική της ΕΕ.

Οι ίδιοι αριστεροί γοητεύονται σήμερα από το Ομπάμα και θεωρούν απλά ότι αν η ευρωζώνη ακολουθούσε το παράδειγμα του Αμερικανού προέδρου-έκοβε δηλαδή χρήμα αγοράζοντας ομόλογα έναντι πολλών εκατομμυρίων ευρώ-και προχωρούσε προς μία περισσότερο «ομοσπονδιακή» λογική, τα πράγματα θα ήταν ίσως καλύτερα.

Η πιο ευέλικτη νομισματική πολιτική των ΗΠΑ, δεν έχει βέβαια ουδόλως μετριάσει τα «δημοσιονομικά» προβλήματα των επί μέρους πολιτειών, που προσχωρούν επίσης σε ανάλογες πολιτικές λιτότητας με τις κυβερνήσεις της ευρωζώνης, σπρώχνοντας στο περιθώριο ακόμη μεγαλύτερο μέρος του αμερικανικού πληθυσμού.

Η κρίση του ευρώ δεν έχει να κάνει απλά με τις «ατέλειες» της αρχιτεκτονικής του, αλλά είναι μία ακόμη έκφραση της παγκόσμιας κρίσης του καπιταλιστικού συστήματος, όπως αυτή εκδηλώθηκε μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008, με επίκεντρο το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Η υποτιθέμενη συναλλαγματική σταθερότητα που θα έφερνε το ευρώ, είναι ένας ακόμη βολικός μύθος. Η αρχιτεκτονική του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος προσφέρεται από μόνη της για κερδοσκοπικά παιχνίδια διαρκείας στη διεθνή χρηματαγορά.

Τη δεκαετία του ’90 ήταν ο ευρωπαϊκός μηχανισμός συναλλαγματικών ισοτιμιών, η σχέση των ευρωπαϊκών νομισμάτων με το ισχυρό μάρκο, τα σενάρια περί ΟΝΕ και ένταξης σε αυτήν χωρών με «κακό» παρελθόν όπως η Ελλάδα και η Ιταλία. Η υποτίμηση της στερλίνας και η έξοδος της από τον μηχανισμό το 1992, έκανε διάσημο τον Τζορτζ Σόρος, όλη η δεκαετία ωστόσο χαρακτηρίστηκε από ανάλογα «στοιχήματα».

Το ευρώ προσφέρεται από τη φύση του για μεγαλύτερα κερδοσκοπικά παιχνίδια από ότι το δολάριο, η ισοτιμία του οποίου επηρεάζεται από τις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις στις ΗΠΑ. Πριν το ευρώ, έπαιζε για χρόνια αν, πότε και πως θα ενταχθούν οι υποψήφιες χώρες. Μετά ήταν αν το ευρώ θα καταφέρει να τα βγάλει πέρα, με τις αγορές να αναλώνονται στις επικοινωνιακές ικανότητες του πρώτου προέδρου της ΕΚΤ Βιμ Ντουίζενμπεργκ, συγκρίνοντάς τον με τις «αρετές» του τότε προέδρου της Fed Άλαν Γκρίνσπαν. Ύστερα αν θα γίνει ομαλά η μετάβαση από τα εθνικά νομίσματα στο ευρώ που θα κυκλοφορούσε πλέον στις τσέπες εκατομμυρίων καταναλωτών, αργότερα το κατά πόσο θα επηρεαζόταν η ευρωζώνη από τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση και τέλος ήλθε το σενάριο του Grexit, της πιθανότητας ελληνικής εξόδου από το ευρώ, διάλυσης του εγχειρήματος ή μετάλλαξής του, εξάπλωση της κρίσης χρέους κ.λ.π.

ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΟΛΕΜΟΥ

Τελευταίο επιχείρημα των «ευρωλάγνων». Ναι η Ελλάδα ίσως δεν έπρεπε να ενταχθεί στο ευρώ, αλλά η πιθανότητα εξόδου της από αυτό θα είναι ακόμη μεγαλύτερη. Οι καταθέσεις θα «κουρευτούν» λόγω υποτίμησης της νέας δραχμής. «Δεν θα έχουμε λεφτά για πετρέλαιο και φάρμακα», έλεγαν προεκλογικά αυτοί που προσπαθούσαν να τρομοκρατήσουν τον κόσμο με την πιθανότητα να υπάρξει στροφή προς τα αριστερά στο ελληνικό πολιτικό σκηνικό.

Όσον αφορά τις καταθέσεις-όσοι ακόμη καταφέρνουν να έχουν πέντε δεκάρες στην άκρη-μειώνονται ραγδαία για να τα βγάλει ο κόσμος πέρα. Το «κούρεμα» άνω των 100.000 ευρώ, γίνεται πλέον επίσημη πολιτική της ΕΕ για τη διάσωση τραπεζών, ενώ ήδη δεν έχουμε πετρέλαιο να ζεσταθούμε οι περισσότεροι λόγω οικονομικής αδυναμίας. Όσο για τα φάρμακα, γνωστή η τραγική κατάσταση των νοσοκομείων που επιπλέον κλείνουν…

Η χώρα μας και η κοινωνία ζουν σε συνθήκες… πολέμου. Η εσωτερική υποτίμηση της τάξης του 40% αποδεικνύεται περισσότερο καταστροφική από την όποια ενδεχόμενη υποτίμηση έφερνε η έξοδος από το ευρώ.

H έξοδος από το ευρώ από μόνη της δεν μπορεί βέβαια να αποτελέσει λύση… διαρκείας, ούτε το εθνικό νόμισμα μπορεί από μόνο του να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις ενός παγκοσμιοποιημένου καπιταλιστικού συστήματος, το οποίο δεν πρόκειται να αλλάξει άμεσα… Στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα η ελληνική οικονομία-κοινωνία, με τη μεγαλύτερη μείωση ΑΕΠ σε συνθήκες ειρήνης, χρειάζονται έκτακτα μέτρα για την ανόρθωσή της.

Για να μειωθεί η ανεργία ας πούμε στο μισό σε μία τετραετία, ένας φιλόδοξος στόχος μιας μελλοντικής αριστερής κυβέρνησης, δεν αρκούν παζάρια με τη Μέρκελ, ΕΣΠΑ και αμφίσημη στάση απέναντι στο ενδεχόμενο εξόδου από το ευρώ, αλλά ένα πρόγραμμα που θα ξέφευγε από τη συνηθισμένη προσέγγιση για τη σχέση ανάπτυξη-επενδύσεις, που θα έθετε άμεσα νέες προτεραιότητες και που θα κινητοποιούσε αμέσως δημόσια κεφάλαια(αφού οι ιδιώτες προτιμούν το ρόλο του ραντιέρη) για την ανάπτυξη υποδομών κλπ, που θα εξασφάλιζαν εν δυνάμει μαζικά θέσεις εργασίας.

Mε άλλα λόγια χρειάζεται ένα πρόγραμμα σε αντικαπιταλιστική κατεύθυνση, το οποίο για να γίνει πιστευτό, για να αγκαλιάσει όλο και περισσότερο κόσμο, πρέπει να έχουμε κατά νου πολλούς από τους μύθους με τους οποίους «μεγαλώσαμε» τη δεκαετία του ’90. «Το νόμισμα δεν είναι φετίχ» είχε πει προεκλογικά ο Τσίπρας, πολύ δε περισσότερο όταν τα λόγια που συνόδεψαν τη δημιουργία του ευρώ, αποδεικνύονται σήμερα κούφια.

aristeri-diexodos

Νεκρόφιλη κυβέρνηση

του Δήμου Χλωπτσιούδη

Το 2013 οδεύει προς το τέλος του. Και ο απολογισμός ακόμη μία φορά είναι τραγικότερος από εκείνον της προηγούμενης χρονιάς. Τραγικός για την κοινωνική καταστροφή που έφτασε πλέον να λογίζεται ως ανθρωπιστική κρίση, τραγικός και για την πολιτική σκηνή με μια κυβέρνηση να αδιαφορεί για τα προβλήματα και όταν αποφασίζει να ενεργήσει να είναι εκτός χρόνου και μόνο για επικοινωνιακούς λόγους. Γιατί τελικά αν κάτι ξεχώρισε αυτή τη χρονιά είναι το πώς σέρνονταν η κυβέρνηση πίσω από τα προβλήματα που η ίδια δημιουργούσε.
Με χαρακτηριστικές σπασμωδικές κινήσεις, χωρίς κοστολόγηση (που τόσο λατρεύουν ορισμένοι κυβερνητικοί να ζητούν συνεχώς από αντιπάλους τους), χωρίς ουσιαστικό πολιτικό σχεδιασμό και τρέχοντας να προλάβουν κοινωνικές εξελίξεις, έδειξαν πολλάκις την αδυναμία τους να προλάβουν καταστάσεις.
Χαρακτηριστική ήταν η περίπτωση με το κλείσιμο της ΕΡΤ. Πιστεύοντας ότι θα λειτουργήσει ο κοινωνικός αυτοματισμός, μέσα από τον εμπρηστικό λόγο του κυβερνητικού εκπροσώπου ενίσχυσαν τελικά την αγανάκτηση του κόσμου. Χωρίς κανείς να το περιμένει χιλιάδες πολίτες προάσπισαν διά της παρουσίας της την ίδια τη Δημοκρατία και διά του διαδικτύου απέδειξαν την αγωνία τους για τη διατήρηση της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης.
Η κυβέρνηση αν και ακολούθησε την τακτική του αυταρχισμού, αιφνιδιάστηκε από την πίεση και σε κυβερνητικούς βουλευτές που αρνήθηκαν να αποδεχτούν την υπερψήφιση της νομοθετικής πράξης. Ακόμα και σήμερα, η κυβέρνηση σέρνεται πίσω από εκείνη την απόφαση που περισσότερο της κόστισε παρά τη βοήθησε.
Η σημαντικότερη όμως στιγμή που αποδείχθηκε η απόσταση που χωρίζει την κυβέρνηση με την κοινωνία, ήταν η δολοφονία του Παύλου Φύσσα, η σημαντικότερη για τον γράφοντα στιγμή του έτους.
Η κυβέρνηση που αρέσκονταν να κρύβεται πολωτικά πίσω από την ανιστόρητη "θεωρία των δύο άκρων", για μήνες αδιαφορούσε μπροστά στις καταγγελίες φορέων, κομμάτων και ατόμων για τη δράση των νεοναζί και τις δολοφονικές τους επιθέσεις κατά πάντων. Βολεμένη και μακριά από τις κοινωνικές εξελίξεις, η κυβέρνηση ενίσχυε με τη στάση της την επιθετικότητα του νεοφασισμού και τον εξέτρεφε μέσω της πόλωσης και τη συνέχιση της πολιτικής ένδειας.
Και μετά τη δολοφονία -συνεπικουρούμενη από δημοσιογράφους, που έπεφταν από τα σύννεφα- έτρεχαν πίσω από τις εξελίξεις προσπαθώντας να περισώσουν ό,τι μπορούσαν από το κυβερνητικό γόητρο. Ακόμα και οι συλλήψεις έγιναν σπασμωδικά. Ομοίως και το αντιρατσιστικό που ακολούθησε, αποκάλυψε την αδυναμία της να οριοθετήσει τη μισαλλοδοξία και τα ακροδεξιά στοιχεία στο εσωτερικό της. Πίσω από τις εξελίξεις, πίσω από την κοινωνία αγκομαχούσε να βρει τον επικοινωνιακό της ρυθμό, χάνοντας παράλληλα το προπαγανδιστικό βήμα "των δύο άκρων".
Μία τραγική επανάληψη των προηγουμένων βιώσαμε και το Δεκέμβρη, πριν μπούμε ακόμα στη χειμώνα. Αν και η κοινωνία βοούσε για τον επικείμενο χειμώνα και την αδυναμία θέρμανσης των κατοικιών, οι αρμόδιοι υπουργοί δεν έκαναν καμία ενέργεια να προστατεύσουν τον πληθυσμό. Ενώ ήδη από την προηγούμενη χρονιά θρηνούνταν θύματα από πυρκαγιές και μαγκάλια, η κυβέρνηση κώφευε μπροστά στις κραυγές αγωνίας. Μολονότι η αιθαλομίχλη από το 2012 επανεμφανίστηκε, κανείς δεν έδειξε οποιοδήποτε ενδιαφέρον μέχρι που πια που η λαϊκή αγανάκτηση έφτασε στο απροχώρητο. Όλα εκείνα που αποκαλούνταν νωρίτερα λαϊκισμός και κοροϊδία, ξαφνικά έσυραν την κυβέρνηση.
Τόσο ξαφνιασμένοι και τόσο απόμακροι από την κοινωνία ήταν, που δεν ήξεραν καν οι υπουργοί πώς να μετρήσουν τους πληγέντες από την κρίση. Ενέργειες σπασμωδικές που δε λύνουν το πρόβλημα θέρμανσης και ηλεκτροδότησης. Ακόμα και οι βουλευτές σύρθηκαν από την τραγικότητα των καταστάσεων και ζητούν επικοινωνιακά τη μείωση της τιμής του πετρελαίου. Μα κι αυτοί ζώντας στον παραμυθένια κόσμο της εξουσίας, δεν αντιλαμβάνονται ότι ακόμη και η μείωση μόνη της δε λύνει προβλήματα.
Βασικό χαρακτηριστικό του 2013 στην πολιτική σκηνή είναι η αδυναμία της κυβέρνησης να ελέγξει τις καταστάσεις. Κλειδωμένοι οι υπουργοί πίσω από την υποτακτική στάση της υλοποίησης των μνημονιακών μέτρων, δεν είδαν ποτέ την κοινωνία. Κρύβονταν από τους πολίτες φοβούμενοι συνεχώς τις αντιδράσεις και την οργή του κόσμου. Σέρνονταν πίσω από τις συνέπειες των θανάσιμων επιλογών τους.
Μια νεκρόφιλη κυβέρνηση που προσπαθούσε να στολίσει το σάβανό της με το επικοινωνιακό χρώμα του ενδιαφέροντος και της αλληλεγγύης, κρύβοντας το σάπιο προσωπείο του αυταρχισμού και της αντιδημοκρατικότητας.

http://tvxs.gr