ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΕΡΙΚ ΧΟΜΠΣΜΠΑΟΥΜ

 

ΠΗΓΗ: ΕΠΟΧΗ

Με αφορμή την κυκλοφορία του τελευταίου του βιβλίου «Πώς να αλλάξουμε τον κόσμο: Μαρξ και Μαρξισμός, 1840 – 2011» (μεταφράστηκε και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Θεμέλιο), ο γνωστός μαρξιστής ιστορικός Έρικ Χομπσμπάουμ έδωσε συνέντευξη στο περιοδικό «In these times», στις αρχές του 2012. Σε αυτή είχε την ευκαιρία να μιλήσει όχι μόνο για το παρελθόν, αλλά και για το παρόν των αραβικών εξεγέρσεων και της κρίσης.

Στην παρούσα περίοδο διαθέτουμε δύο οχήματα αλλαγής, την Αραβική Άνοιξη και το Κίνημα Occupy. Τι μπορεί πραγματικά να περιμένει κανείς από αυτά;

Η Αραβική Άνοιξη είναι ενθαρρυντική. Δεν περίμενα να δω στη διάρκεια της ζωής μου μια αυθεντική παλιομοδίτικη επανάσταση, με τους ανθρώπους να βγαίνουν στο δρόμο και να καθαιρούν δικτατορίες, κάτι σαν την επανάσταση του 1848, από όπου πραγματικά προέρχεται το όνομα Αραβική Άνοιξη. Θυμηθείτε ότι το 1848 ονομάστηκε Άνοιξη των Ανθρώπων. Ό,τι και να συμβεί στο μέλλον, το γεγονός αυτό είναι τεράστιας σημασίας. Υπήρξαν και άλλες θετικές εξελίξεις χάρη στην εξαιρετική ευκολία με την οποία είναι μπορούν εξαιτίας της τεχνολογίας να κινητοποιηθούν οι νέοι. Το Κίνημα Occupy είναι ένα τέτοιο παράδειγμα, όπως και οι πρόσφατες διαδηλώσεις στη Ρωσία. Δεν είναι πλέον δυνατόν να θεωρούμε δεδομένη την παθητικότητα των πολιτών. Υπάρχουν, όμως, και μειονεκτήματα. Οι άνθρωποι που παίρνουν την πρωτοβουλία δεν είναι αντιπροσωπευτική μειοψηφία, αλλά η κινητοποιήσιμη μειοψηφία, αυτό που συνήθιζα να ονομάζω «στρατό του καλού». Σε αυτήν την περίπτωση είναι ο στρατός των φοιτητών και των αντισυμβατικών. Το ζήτημα όμως είναι ότι αν τα πράγματα προχωρήσουν κι άλλο, μπορεί να ξεφύγει από τον έλεγχό τους. Ένας από τους λόγους που ήθελα να γράψω το τελευταίο βιβλίο μου ήταν ότι ήθελα να συνεχίσω να υπενθυμίζω στους νέους ότι είναι δυνατόν να αλλάξουμε τον κόσμο.

Έχετε πει ότι αυτές οι ομάδες νέων ανθρώπων στην Αίγυπτο και αλλού προέρχονται από τη μεσαία τάξη, είναι μορφωμένοι και κατέχουν τεχνολογικές δεξιότητες και με αυτήν την έννοια διαχωρίζονται από πολλές πλευρές από ένα κίνημα της εργατικής τάξης. Πιστεύετε ακόμα ότι πρόκειται για επανάσταση των μεσαίων τάξεων;

Όχι, είναι πολύ μεγαλύτερη. Όπως το 1968, τα φοιτητικά κινήματα προκάλεσαν αρκετά μεγάλης έκτασης εργατικά κινήματα, όπως στη Γαλλία και την Ιταλία. Από την άλλη, υπάρχει ένας αδιαμφισβήτητος κίνδυνος διαχωρισμού μεταξύ αυτών που έχουν πτυχία και εκείνων που δεν έχουν. Οι συντηρητικοί ξέρουν πολύ καλά πώς να εκμεταλλεύονται αυτόν το διαχωρισμό.

Γράφετε ότι το πρόβλημα με τους επαναστατάτες της μεσαίας τάξης, είναι ότι πρόκειται για διαμαρτυρόμενους παρά για αγωνιστές. Είναι ξεκάθαροι για το τι δεν θέλουν αλλά όχι για το τι θέλουν.

Ορισμένα ζητήματα τίθενται ιδιαίτερα έντονα από τους μορφωμένους ανθρώπους της μεσαίας τάξης, όπως περιβαλλοντικά ζητήματα, για παράδειγμα. Αν ρωτήσεις τι είναι πιο σημαντικό σε αυτήν την περιοχή, δουλειά ή περισσότερο πράσινο, θα πάρεις διαφορετική απόκριση ανάλογα με την κοινωνική τάξη. Υπάρχουν μια σειρά κρίσιμα ζητήματα τα οποία θέτει η μορφωμένη μειοψηφία, που στις μέρες μας είναι αρκετά μεγάλη μειοψηφία, ζητήματα που δεν έχουν ανταπόκριση στις εργατικές τάξεις. Για παράδειγμα πολλά από τα ζητήματα σχέσεων των δύο φύλων.

Πιστεύετε ότι το είδος της πολιτικής που επικράτησε τη δεκαετία του 80, το οποίο κάποιοι ονομάζουν «πολιτική ταυτότητας», υπονόμευσε μια πραγματική επανάσταση;

Συνολικά, ναι το πιστεύω, διότι η πολιτική για την καλυτέρευση του κόσμου πρέπει να στοχεύει στην καλυτέρευση της ζωής όλων, όχι της ζωής ενός μέρους.

Είναι περίπλοκο, γιατί υπάρχει ένα χρονικό σημείο που η εστίαση σε κάποια συγκεκριμένη ομάδα, όπως για παράδειγμα οι γυναίκες, είναι σημαντική.

Πρόκειται για μια παραδοξότητα. Από τη μία, οι σοσιαλιστές ήταν υπέρ της απελευθέρωσης της γυναίκας. Ανατρέχοντας στους ουτοπικούς σοσιαλιστές βλέπουμε ότι το έκαναν θρησκεία. Γυναίκες προφήτες, για παράδειγμα. Επίσης, το πιο σημαντικό γραφτό του ηγέτη της εργατικής τάξης από το γερμανικό σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, του Αύγουστου Μπέμπελ, ήταν εκείνο με τίτλο «Η γυναίκα και ο σοσιαλισμός», το 1904. Όταν όμως πρόκειται για πραγματικές σοσιαλιστικές κυβερνήσεις ή καθεστώτα, οι γυναίκες πράγματι υποεκπροσωπούνται. Αυτό συνέβη και στα πρώτα κομμουνιστικά καθεστώτα, αλλά και στα σοσιαλδημοκρατικά της Δύσης: οι γυναίκες έπρεπε να αγωνιστούν για τη θέση τους. Από την άλλη, βεβαίως, οι γυναίκες ήταν πάντα απολύτως απαραίτητες στα εργατικά κινήματα, τα οποία δεν υπήρξαν κινήματα φυλετικά αλλά οικογενειακά.

Στο τελευταίο βιβλίο σας γράφετε ότι: «ο διακοπτόμενος ρυθμός της καπιταλιστικής ανάπτυξης προκάλεσε περιοδικές κρίσεις υπερπαραγωγής, οι οποίες αργά ή γρήγορα θα αποδεικνύονταν μη συμβατές με τον καπιταλιστικό τρόπο κίνησης της οικονομίας και θα διέχεαν κοινωνικές συγκρούσεις, οι οποίες θα τον καθιστούσαν μη βιώσιμο. Μιλάτε επίσης για Νέο Εργατικό Κόμμα και για τον παθολογικό εκφυλισμό της αρχής της ελεύθερης αγοράς.

Ήταν παθολογικός γιατί δεν σχετίζονταν με την πραγματικότητα. Ήξερες ότι δεν ήταν ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι πράγματι συμπεριφέρονταν. Η περαιτέρω αποσύνθεση στον 20ό αιώνα δεν ήταν απλώς κρίση του κομμουνισμού, αλλά και κρίση της σοιαλδημοκρατίας. Τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα άσκησαν πίεση στις κυβερνήσεις για μεταρρυθμίσεις. Όταν οι κυβερνήσεις έχασαν τον έλεγχο της οικονομίας τους στο πλαίσιο μιας υπερεθνικής οικονομίας –ή έπαψαν να θέλουν να την ασκούν-, οι μεταρρυθμίσεις έγιναν όλο και πιο δύσκολες. Οι νέοι ηγέτες των εργατικών πήραν το μέρος της ελεύθερης αγοράς, με το σκεπτικό ότι «τουλάχιστον, αν αυτοί οι πλούσιοι βγάλουν πολλά λεφτά, κάποια θα φτάσουν και στα χέρια μας». Αυτοί ήταν η νέα γραμμή των εργατικών στην πραγματικότητα. Διατηρήστε το Σίτι του Λονδίνου όσο πιο σημαντικό γίνεται, μην ανακατεύεστε, γιατί από εκεί έρχονται τα χρήματα.

Είχατε προβλέψει την οξεία και ξαφνική κρίση του 2008;

Όχι, δεν είμαι οικονομολόγος. Για χρόνια, όμως, έλεγα ότι αυτός ο θρίαμβος του υπέρ- νεοφιλελευθερισμού απλώς δεν μπορεί να κρατήσει για πολύ. Αλλά δεν προέβλεψα πότε πραγματικά θα κατέρρεε.

Όταν λέτε δεν μπορούσε να κρατήσει για πολύ, εννοείτε οικονομικά ή κοινωνικά ή και τα δύο;

Οικονομικά. Σε τελική ανάλυση, το όλο πράγμα φαινόταν ότι θα εκραγεί. Ήταν σαφές ότι έβγαινε εντελώς εκτός ελέγχου. Μια μικρή μειοψηφία ανθρώπων το περίμενε, κάποιοι επιχειρηματίες.

Ο Τζορτζ Σόρος ισχυρίζεται ότι το είχε προβλέψει. Εσείς όχι;

Τον βλέπω πότε πότε. Από το 2008, γινόταν φανερό ολοένα και περισσότερο ότι επρόκειτο για τη μεγαλύτερη κρίση από το 1930. Είναι επίσης όλο και πιο φανερό ότι δεν έχει ξεπεραστεί ακόμα, τουλάχιστον στις δυτικές χώρες. Επίσης συνέβη κάτι πολύ πιο σημαντικό. Ο καπιταλισμός έχασε και άρχισε να συνειδητοποιεί ότι δεν παράγει αυτό που υποτίθεται ότι όφειλε. Έχασε την αίσθηση του κύρους και της νομιμότητας.

Μπορούσε να θεωρείται φερέγγυο μόνο γιατί δούλευε. Δεν υπήρξε ποτέ άλλο, ηθικό επιχείρημα υπέρ του, εκτός από αυτό.

Ακριβώς. Η υπερβολική πόλωση του πλούτου, που προκάλεσε το Κίνημα Occupy, σήμαινε ότι το κίνημα θα είχε μεγάλη απήχηση σε ανθρώπους που σε άλλη περίπτωση δεν έτρεφαν την παραμικρή συμπάθεια για αντικαπιταλιστικές κινήσεις. Έτσι, για πρώτη φορά το ερώτημα αν το σύστημα χρειάζεται τόσο δραματικές αλλαγές, ώστε να μην μπορεί πλέον να θεωρείται καπιταλισμός, έπεσε στο τραπέζι.

Υπάρχει κάποιος στην πολιτική αυτή τη στιγμή, στον οποίο να πιστεύετε και να βλέπει όλα αυτά που βλέπετε και ίσως να μπορεί να κάνει κάτι για αυτά;

Δεν είμαι πολύ αισιόδοξος. Μου φαίνεται ότι τα βασικά προβλήματα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε –οικονομικά, περιβαλλοντικά και άλλα- είναι διαπλανητικά και διεθνή. Η παγκοσμιοποίηση δεν επηρέασε την πολιτική. Συνεχίζει να ασκείται σαν να ζούμε χωριστά.

Μετάφραση: Δανάη Αγγελάκη

Εμετική κοινοβουλευτική αλητεία σε παροξυσμό

Οι κοινοβουλευτικές εκλογές πλησιάζουν, η ημερομηνία διεξαγωγής τους, δεν υπάρχει αμφιβολία, είναι πάρα πολύ κοντά. Στην πραγματικότητα η προεκλογική περίοδος έχει ήδη αρχίσει. Με ποιο τρόπο γίνεται αυτό αντιληπτό; Μα… με πολύ απλό τρόπο:

Η κοινοβουλευτική αλητεία βρίσκεται σε παροξυσμό!

Η εποχή των μνημονίων ακύρωσε μια από τις βασικότερες (και επαναλαμβανόμενες) κοινοβουλευτικές ατιμίες: τη δωρεάν παροχολογία στην οποία επιδίδονταν προεκλογικά τα κόμματα εξουσίας. Ήταν μια δωρεάν απάτη. Το κόμμα που κέρδιζε τις εκλογές απλά «ξεχνούσε» τις προεκλογικές υποσχέσεις του. Κανείς δεν μπορούσε να το υποχρεώσει να τις τηρήσει. Το προεκλογικό σύνθημα του ΠΑΣΟΚ «Λεφτά Υπάρχουν» αποτελεί, με τη νεοφιλελεύθερη λαίλαπα που ακολούθησε, το απόλυτο μνημείο κοινοβουλευτικής προστυχιάς. «Άλλο τι λέμε προεκλογικά, άλλο τι κάνουμε μετεκλογικά», αυτό είναι εγγεγραμμένο στο DNA των απατεώνων του κοινοβουλευτισμού.

Ωστόσο, σήμερα και τα δυο κόμματα εξουσίας είναι απολύτως δεσμευμένα στη νεοφιλελεύθερη βαρβαρότητα, επομένως, προεκλογική παροχολογία γιοκ.

Ο παλιός είναι αλλιώς

Όμως, σαν τις παλιές πουτάνες στο κουρμπέτι, οι κομματικές γραφειοκρατίες εφευρίσκουν νέους τρόπους εξαπάτησης (ή τουλάχιστον προσπαθούν). Το προεκλογικό έργο που παίζεται από ΠΑΣΟΚ (κυρίως) και ΝΔ σε αυτήν την προεκλογική περίοδο έχει δυο μέρη.

Το πρώτο μέρος του έργου γίνεται με τη συνδρομή των «εταίρων» μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μέχρι τώρα η τρόικα ήταν «αυστηρή» με τις ελληνικές κυβερνήσεις για τις, υποτιθέμενες, «καθυστερήσεις» στην επιβολή των πλέον επαχθών νεοφιλελεύθερων μέτρων. Ξαφνικά, τις τελευταίες μέρες, οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας έγιναν ρόδινες. Οι «εταίροι» μας προβλέπουν τώρα, ότι αν εφαρμοστεί με ακρίβεια ο νεοφιλελεύθερος τυφώνας, το δημόσιο χρέος θα βρίσκεται κάτω του 120%, ενδεχομένως και στο 115%, το 2020!

Προσέξτε, έχουν αποτύχει πλήρως στις προβλέψεις τους τα τελευταία δυο χρόνια,ωστόσο, ισχυρίζονται ότι μπορούν να προβλέψουν τι θα γίνει μετά από οκτώ χρόνια! «Ξεχνούν», βέβαια, να αναφέρουν ότι αυτή η μείωση του δημόσιου χρέους θα συμβεί εάν και εφόσον η ελληνική οικονομία θα αναπτύσσεται με ρυθμούς άνω του 3% (παρά και ενάντια τη δραστική μείωση των δημόσιων επενδύσεων και δαπανών) και εφόσον η παγκόσμια οικονομία ανακάμψει. Με άλλα λόγια, οι «ευρω-προβλέψεις» δεν πρόκειται να επαληθευθούν ποτέ.

Γιατί αυτή η «ευρω-αισιοδοξία»; Για προφανείς λόγους. Έρχονται εκλογές στην Ελλάδα. Τα δυο κόμματα εξουσίας ΠΑΣΟΚ και ΝΔ (οι βασικοί θεματοφύλακες του νεοφιλελευθερισμού) παραπαίουν στις δημοσκοπήσεις. Τα δυο αυτά κόμματα, ωστόσο, παραμένουν οι βασικοί εγγυητές ότι οι τραπεζίτες θα πάρουν τα χρήματά τους πατώντας στα πτώματα των ανθρώπων του κόσμου της εργασίας. Επομένως για τους «εταίρους» μας η στήριξη των δυο αυτών κομμάτων είναι απόλυτη προτεραιότητα. Επιπλέον, δεν θα πρέπει να γίνει πραγματικότητα στις επερχόμενες εκλογές η δημοκοπική άνοδος της Αριστεράς. Αυτό θα αποτελούσε πολύ κακό παράδειγμα για τους εργαζόμενους των υπολοίπων κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το δεύτερο μέρος του έργου που παίζεται σε αυτήν την προεκλογική περίοδο με την καθοριστική συνδρομή των ΜΜΕ, ονομάζεται «Επιχείρηση καθαρά χέρια» και πρωταγωνιστούν άνθρωποι που η καθαρότητα των συνειδήσεών τους είναι αμφίβολη (τουλάχιστον).

Τα κορυφαία κομματικά στελέχη (ιδιαιτέρως του ΠΑΣΟΚ) γίνονται σημαιοφόροι της πάταξης της διαφθοράς. Πρωταγωνιστικό ρόλο έχει αναλάβει η κυρία Άννα Διαμαντοπούλου (αλήθεια, το ξινό ύφος της δεν σας θυμίζειΚάπο σε ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης;). Η Άννα Διαμαντοπούλου «μετά το σάρωμα στη Γενική Διεύθυνση Επενδύσεων του υπουργείου Ανάπτυξης έπειτα από καταγγελία επιχειρηματία» τόνισε ότι «δεν θα υπάρχει ανοχή στα φαινόμενα διαφθοράς». Η Διαμαντοπούλου προχώρησε ένα βήμα παραπέρα, σε καθαρή «δίκη προθέσεων»:

«Μιλώντας στο Mega το πρωί της Παρασκευής, η Άννα Διαμαντοπούλου επισήμανε ότι δεν μπορεί να υπάρξει ανοχή ούτε για εκείνους που είναι στο διπλανό γραφείο και δεν μιλούν γι’ αυτά που βλέπουν. Μόνο έτσι θα αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση, σημείωσε».[1]

Η «Επιχείρηση καθαρά χέρια» έχει πολλά επεισόδια, που όσο θα πλησιάζουμε στις εκλογές θα αυξάνονται. Κυβέρνηση και ΜΜΕ ξεσπάθωσαν με την υπόθεση διαφθοράς στο ΙΚΑ Καλλιθέας. Ο υπουργός Εργασίας, Γιώργος Κουτρουμάνης, υπογράμμισε πως «το πάρτι τελείωσε». ΟΚουτρουμάνης είναι ένας υπουργός που έχει συναινέσει στις πιο απάνθρωπες περικοπές (όπως αυτό του πενιχρού επιδόματος του ταμείου ανεργίας), περικοπές που σίγουρα στοιχίζουν ανθρώπινες ζωές. Παρ’ όλα αυτά «σοκαρίστηκε» από τη διαφθορά απλών υπαλλήλων του ΙΚΑ. Αλήθεια, είστε τόσο ηλίθιοι ώστε να πιστεύετε ότι ο κύριος Κουτρουμάνης «σοκαρίστηκε»;

Τα ΜΜΕ πήραν τη σκυτάλη, περιγράφοντας τα «πανάκριβα αυτοκίνητα» που είχαν στην κατοχή τους οι διεφθαρμένοι υπάλληλοι, τις «βίλες με πισίνα» που διέμεναν. Το ποσό που καταχράστηκαν το εκτιμούν σε κάτι παραπάνω του ενός εκατομμυρίου ευρώ έως «περισσότερα από 15 εκατομμύρια Ευρώ». Το έγκλημά τους ήταν φοβερό:

«Σύζυγοι, ανιψιές, κουμπάρες, αδέλφια, νύφες, φέρεται να είχαν ευεργετηθεί από τα εικονικά επιδόματα που “μοίραζαν” αφειδώς οι επίορκες υπάλληλοι, αφού φρόντιζαν προηγουμένως, τη μερίδα του λέοντος να την καρπώνονται οι ίδιες».[2]

Τώρα…

…πολιτικοί και βαρόνοι των ΜΜΕ που έχουν κουκουλώσει και παραγράψει σκάνδαλαδισεκατομμυρίων ευρώ καμώνονται τους δήθεν σοκαρισμένους αν η διαφθορά αφορά τις κατώτερες βαθμίδες της κρατικής ιεραρχίας, αλλά ποτέ τις ανώτερες.

Η υπόθεση με τα γερμανικά υποβρύχια και του πάμπλουτου Άκη Τσοχατζόπουλου «απλά» κάπου καρκινοβατεί δικαστικά. Το σκάνδαλο Βατοπεδίου μάλλον δεν υπήρξε ποτέ. Η Siemens το πιθανότερο είναι ότι λάδωνε κάποιους εξωγήινους. Ο σύζυγος της Μπακογιάννη προφανώςξέχασε να δηλώσει το εκατομμύριο (για ασήμαντα ποσά θα συζητάμε τώρα;).

Όλη αυτή η κοινοβουλευτική αλητεία δεν θα είχε καμιά πιθανότητα επιτυχίας (τόσοχοντροκομμένα υποκριτική που είναι) χωρίς την αποφασιστική συνδρομή των ΜΜΕ που φροντίζουν κάθε βράδυ στα κεντρικά δελτία τους να προβάλλουν τα «κατορθώματα» των υπουργών στο ξεσκέπασμα σκανδάλων που αφορούν κατώτερους υπαλλήλους του κρατικού μηχανισμού. Η βασική ιδέα αυτής της προπαγανδιστικής μηχανής είναι απλή: η διαφθορά «όλων μας», είναι η αιτία των προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας. Εργαζόμενοι, αγρότες, ελεύθεροι επαγγελματίες, όλοι είναι εξ’ ίσου διεφθαρμένοι με όσους υπουργούς «τα έπαιρναν», με όσους καπιταλιστές «λάδωναν» για να παίρνουν δημόσια έργα, με τους τραπεζίτες που φούσκωναν τα επιτόκια των δανείων. Τα ΜΜΕ εικονογραφούν και δικαιώνουν την περίφημη ρήση του Πάγκαλου: «όλοι μαζί τα φάγαμε».

Η απάτη αυτής της λογικής είναι εξόφθαλμη. Δεν είμαστε «όλοι» μας πλούσιοι λόγω διαφθοράς. Το αντίθετο μάλιστα, η πλειοψηφία αποτελείται από φτωχούς μεροκαματιάρηδες που γίνονται ολοένα και φτωχότεροι. Μια μικρή μειοψηφία είναι πλούσιοι, με τον πλούτο των υπουργών και των κορυφαίων εκπρόσωπων του συστήματος να βγάζει μάτια.

Πολύ περισσότερο που δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ πάνε στους τραπεζίτες σε πακέτα «διάσωσης» ενώ την προηγούμενη περίοδο της οικονομικής άνθισης (πριν το ξέσπασμα της κρίσης του 2008) απομυζούσαν τον πληθυσμό με τοκογλυφικά επιτόκια. Οι τραπεζίτες διασώζονται, αλλά όχι οι άνεργοι ή οι βιοπαλαιστές.

Οι μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες έκαναν πάρτι δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ λαδώνοντας κορυφαίους κρατικούς λειτουργούς για να πάρουν τα δημόσια έργα. Μπορούσαν, ασφαλώς, να κερδίζουν τους διαγωνισμούς και με εντελώς νόμιμο τρόπο, χρησιμοποιώντας την επιρροή τους μέσω των ΜΜΕ που ελέγχουν.

Τα παραπάνω συγκρινόμενα με την απάτη στο ΙΚΑ Καλλιθέας, αναλογούν με τη διαφορά μεταξύ ενός μικροαπατεώνα της γειτονίας με το Νονό του Κόπολα!

Και… να με συμπαθάτε…

…αλλά αν κάποιον πρέπει να συμπαθήσουμε είναι τον μικροαπατεώνα και όχι τον Νονό…

Το αίσχος του κοινοβουλευτισμού

Η αλητεία δεν αποτελεί «παράπλευρη απώλεια» του κοινοβουλευτισμού αλλά την ουσία του.

Ο κοινοβουλευτισμός είναι ένα αίσχος, μια ντροπή για τον κόσμο της εργασίας. Κάθε τέσσερα χρόνια (ή περίπου), αδίστακτοι, επαγγελματίες αστοί πολιτικοί (οι περισσότεροιδιεφθαρμένοι και πλούσιοι), διεκδικούν την επανεκλογή τους λέγοντας τερατώδη ψεύδη, γνωρίζοντας πολύ καλά ότι ποτέ κανείς δεν θα τους ζητήσει το λόγο για τα ψεύδη που λένε, για τις καταχρήσεις που διέπραξαν και διαπράττουν. Το σώμα των εκλογέων στις αστικές εκλογές είναι, απλά, αδύνατον να ελέγξει αυτούς που ψηφίζει. Ψηφίζει κάποιους, δήθεν, «αντιπροσώπους» του για τέσσερα χρόνια. Μετά την ψήφο που θα δώσει, μετά το πέρας των εκλογών, ο ψηφοφόρος δεν έχει κανένα τρόπο να ελέγξει τους «αντιπροσώπους του», να τους εξαναγκάσει να πραγματοποιήσουν όσα υποσχέθηκαν προεκλογικά. Θα πρέπει να… αναμένει άλλα τέσσερα χρόνια με μια και μόνη βεβαιότητα: όποιον και να ψηφίσει ως «αντιπρόσωπο» θα πράξει ακριβώς τα ίδια!

Αυτή είναι και η ουσία της κοινοβουλευτικής αλητείας. Οι βουλευτές στα αστικά κόμματα εξουσίας είναι ενεργούμενα στα χέρια μιας κομματικής γραφειοκρατίας ταυτισμένης με την κρατική γραφειοκρατία και η οποία είναι ταγμένη συνειδητά στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων του μεγάλου κεφαλαίου. Άλλωστε, υπουργοί και υψηλόβαθμα κομματικά στελέχη είναι είτε πλούσιοι είτε έχουν εξασφαλισμένη άνετη οικονομική διαβίωση για ολόκληρη τη ζωή τους. Αισθάνονται (και είναι) μέλη της άρχουσας τάξης.

Όλα στον κοινοβουλευτισμό είναι με τέτοιο τρόπο οργανωμένα ώστε να αναπαράγουν αυτήν τη λειτουργία:

- Ψηφοφόροι εξατομικοποιημένοι και ανίσχυροι απέναντι στους «αντιπροσώπους»-βουλευτές.

- Βουλευτές οι οποίοι ψηφίζουν νόμους που δεν έχουν καν διαβάσει. Άλλωστε και να ήθελαν να τους διαβάσουν απλά δεν θα προλάβαιναν: οι νόμοι έρχονται και ψηφίζονται στα κοινοβούλια με ρυθμό πολυβόλου. Με αυτόν τον αλήτικο τρόπο ψηφίστηκαν τα μνημόνιαπου έριξαν στη φτώχεια και τη δυστυχία την πλειονότητα του κόσμου της εργασίας.

Πριν λίγο διάστημα έκανε εντύπωση η δήλωση του Χρυσοχοΐδη ότι δεν είχε μελετήσει το πρώτο μνημόνιο. Ακολούθησε η Λούκα Κατσέλη που δήλωσε πως με το μνημόνιο «ασχολήθηκε για τρεις περίπου ώρες». Υποκριτικά στα καθεστωτικά ΜΜΕ οι γκεμπελίσκοι δημοσιογράφοι έσχιζαν τα ιμάτια τους (για κάποιο διάστημα φυσικά και μετά το… ξέχασαν). Ωστόσο το «έγκλημα» του Χρυσοχοΐδη ήταν άλλο, και αυτό ήταν που ενόχλησε: είπε την αλήθεια για τον τρόπο που λειτουργεί η κοινοβουλευτική αλητεία:

«Δεν διάβασα το μνημόνιο, γιατί είχα άλλες υποχρεώσεις, είχα άλλα καθήκοντα. Είχα να αντιμετωπίσω το έγκλημα ως υπουργός Προστασίας του Πολίτη, δεν ήταν δική μου δουλειά να μελετήσω το μνημόνιο».[3]

Στη δήλωση αυτή υπάρχουν δυο μεγάλες αλήθειες.

Πρώτον, ούτε οι υπουργοί (πόσο μάλλον οι βουλευτές) χρειάζονται να διαβάζουν νόμους που καταστρέφουν τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων. Αρκεί η συμφωνία στη γενική στρατηγική και τους στόχους που πρέπει να εξυπηρετηθούν. Στην προκειμένη περίπτωση η επιβολή ενός ανελέητου νεοφιλελευθερισμού.

Δεύτερον, ο Χρυσοχοΐδης αποκαλύπτει ότι ο βασικός μοχλός για την επιβολή τέτοιων μέτρων ήταν η αδίστακτη χρησιμοποίηση των κατασταλτικών μηχανισμών. Χωρίς ΜΑΤ και τόνους χημικών δεν θα υπήρχαν μνημόνια. Επομένως, πράγματι, όπως λέει στη δήλωσή του, είχε «άλλα καθήκοντα» πολύ πιο σοβαρά από το να διαβάσει τα μνημόνια. Είχε το καθήκον να τα εφαρμόσει!

Με απλά λόγια, στον κοινοβουλευτισμό υπάρχει ο σκληρός, βαθύς πυρήνας της κρατικής, κομματικής γραφειοκρατίας που αποφασίζει και σχεδιάζει τη στρατηγική και ταχτική, βουλευτές-δένδρα που ψηφίζουν χωρίς να γνωρίζουν τι ακριβώς ψηφίζουν, και οι κατασταλτικοί μηχανισμοί που επιβάλλουν στην πράξη ότι αποφασίζεται.

Δυο διευκρινίσεις για τους βουλευτές-δένδρα.

Δεν απαλλάσσει τους βουλευτές των ευθυνών τους ότι δεν γνωρίζουν τι ακριβώς ψηφίζουν. Γνωρίζουν πολύ καλά ότι με τη ψήφο τους σπέρνουν την ανεργία, τη φτώχεια και τη δυστυχία. Γνωρίζουν ότι τους μόνους που διασώζουν είναι τους τραπεζίτες και τους μεγαλοκαρχαρίες-καπιταλιστές.

Είναι αλήθεια ότι στις ψηφοφορίες για τα μνημόνια υπήρξαν βουλευτές που δεν τα ψήφισαν (είτε συνολικά είτε διαφώνησαν σε επιμέρους σημεία). Αλλοίμονο αν δεν συνέβαινε και αυτό. Με δεδομένο ότι τα μνημόνια ανέτρεψαν ολόκληρο το προεκλογικό πρόγραμμα του ενός κόμματος (ΠΑΣΟΚ) και όλη την «αντιπολιτευτική» ρητορική του άλλου (ΝΔ), το εκπληκτικό δεν είναι ότι υπήρξαν βουλευτές που τα καταψήφισαν. Το εντυπωσιακό είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία τα υπερψήφισε αδίστακτα. Μεγάλο μέρος των (περισσότερων) διαφοροποιήσεων ήταν σε δευτερεύοντα ζητήματα και ήδη βουλευτές που διαγράφτηκαν επιστρέφουν στην κομματική στέγη.[4]

Αυτό είναι κάτι που χρειάζεται να αναλυθεί.

Είναι η ταξική σου θέση ηλίθιε!

Οι βουλευτές των κομμάτων εξουσίας δεν προέρχονται από τις διευθυνόμενες τάξεις. Προέρχονται είτε από τη μεσαία τάξη είτε από τα υψηλότερα αστικά κοινωνικά στρωματά. Οι ιδέες που έχουν για το πώς πρέπει να λειτουργεί η κοινωνία, είναι οι ιδέες της άρχουσας τάξης. Ο νεοφιλελευθερισμός αποτελεί την κυρίαρχη ιδεολογία παγκόσμια. Οι βουλευτές των κομμάτων εξουσίας, τόσο λόγω της ταξικής τους θέσης όσο και λόγω ιδεολογίας, θεωρούν το νεοφιλελευθερισμό ως το «μόνο δρόμο». Επομένως, σε περιόδους κρίσης του συστήματος στρέφονται αυθόρμητα προς τις πιο σκληρές επιλογές της άρχουσας τάξης.

Οι βουλευτές έχουν εξαιρετικά περιορισμένη επιρροή στις κρατικές επιλογές, τουλάχιστον μέχρι να ανέλθουν στην κομματική ιεραρχία. Επιλέγονται ως βουλευτές από μια κομματική και κρατική ιεραρχία που λειτουργεί με γνώμονα τα οικονομικά και ταξικά συμφέροντα των καπιταλιστών αναπόσπαστο τμήμα των οποίων είναι και η ίδια η ανώτερη κρατική και κομματική γραφειοκρατία.

Πάρτε ως παράδειγμα τον σημερινό πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ:

«[…] στο ΠΑΣΟΚ κανέναν δεν φαίνεται να απασχολεί σοβαρά πως ο Ευάγγελος Βενιζέλος όχι μόνο είναι ο πιο αποτυχημένος υπουργός Οικονομικών της Ευρώπης, αλλά ένας πάμπλουτος πολιτικός που αποφασίζει για το πώς θα γίνουν φτωχοί οι υπόλοιποι. Για αυτό του τον πλούτο κανένας δεν έβαλε κανένα θέμα. Επίσης κανέναν δεν ενοχλεί ότι ο κύριος Βενιζέλος […] είναι ένα σύμβολο πολύ συγκεκριμένων πραγμάτων. Φαντάζομαι πως ακόμη και αν δεν παρακολούθησαν την δημόσια αντιπαράθεσή μου με τον κύριο Βενιζέλο, έπρεπε να γνωρίζουν γιατί οι ίδιοι ψήφισαν τα νομοθετήματα Βενιζέλου. Τον νόμο που έσωσε από την τιμωρία τους υπουργούς που ενέχονταν στο Βατοπέδι, τη SIEMENS, τις μίζες και τόσα άλλα. Τον νόμο για τα ΜΜΕ, τον νόμο με τον οποίο πήγε να σώσει τον Λαυρεντιάδη, τον νόμο με τον οποίο ο Βενιζέλος αυτοαμνηστεύεται για όσα κάνει, τον νόμο με τον οποίο 400 Θεσσαλονικείς της καλής κοινωνίας δεν μπήκαν φυλακή παρότι είχαν κάνει πλαστογραφίες και παράνομες μεταγραφές σε ελληνικά Πανεπιστήμια, το νόμο με τον οποίο χαρίζει στους Γερμανούς τις ρήτρες από τα ναυπηγεία και τα υποβρύχια την ώρα που μας πιέζουν ως ανέντιμους, και τόσους νόμους που είναι σφραγίδα της διαπλοκής και της εξυπηρέτησης πάντα κάποιων συγκεκριμένων».[5]

Ο Βενιζέλος απλά υπερασπίζεται τα ταξικά του συμφέροντα. Ο Βενιζέλος δήλωσε το 2011 βουλευτική αποζημίωση ύψους, 106.569 ευρώ. Λοιπά εισοδήματα: 74.443 η σύζυγος. Ακίνητα: 27 ακίνητα μαζί με τη σύζυγο. 10 νέα από κληρονομιά της συζύγου το 2009. Μετοχές: Ο Βενιζέλος διαθέτει αμοιβαία 97.000 τεμάχια, ενώ η σύζυγός του διαθέτει αμοιβαία 36.000 τεμάχια. Καταθέσεις: Ο ίδιος διαθέτει 220.000 ευρώ σε ελληνικές τράπεζες, ενώ η σύζυγός του διαθέτει περίπου 2,5 εκατομμύρια ευρώ σε ελληνικές τράπεζες. Οχήματα: 2 αυτοκίνητα από 1 με τη σύζυγό του.[6]

Ο Βενιζέλος δεν είναι η μοναδική περίπτωση. Όλοι οι κορυφαίοι υπουργοί είναι πλούσιοι. Όλοι, πέραν του παχυλού μισθού τους (γύρω στα 100.000 ευρώ το χρόνο) έχουν πλήθος ακίνητα (με πρωταθλητές Βενιζέλο, Πάγκαλο) και καταθέσεις εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ σε ελληνικές και ευρωπαϊκές τράπεζες. Για μια αναλυτική παρουσίαση των περιουσιακών τους στοιχείων κλικ εδώ.

Είναι τυχαίο ότι οι δυο πιο πλούσιοι (Βενιζέλος-Πάγκαλος) είναι αντιαισθητικά πάνχοντροι, με στραβά και καμπουριασμένα σώματα, μονίμως συνοφρυωμένοι και κατσούφηδες; Δυστυχώς γι’ αυτούς, δεν υπάρχει κανένα πορτρέτο στη σοφίτα (όπως του Ντόριαν Γκρέι) που να σαπίζει αντί γι’ αυτούς. Ο σωματότυπός τους αποτυπώνει με ακρίβεια μια ζωή αφιερωμένη στους διαδρόμους της κρατικής γραφειοκρατίας, αδίστακτα υπηρετώντας τα συμφέροντα της τάξης τους.

Στην υπεράσπιση των ταξικών συμφερόντων της άρχουσας τάξης η κρατική και κομματική ιεραρχία δεν διστάζει προ οποιουδήποτε τιμήματος. Ακόμα και αν αυτό απαιτεί ανθρώπινες ζωές.

Από τα πιο δολοφονικά θεάματα που παίζονται από την κυβέρνηση και τα ΜΜΕ αυτές τις μέρες είναι το θέατρο υπό τον γενικό τίτλο: «Διαφθορά στο χώρο της υγείας».

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υφίσταται διαφθορά στις δημόσιες δαπάνες για την υγεία. Θα ήταν άλλωστε περίεργο αν δεν υπήρχε. Ο καπιταλισμός είναι ένα σύστημα που αποθεώνει το κυνήγι του κέρδους με κάθε τίμημα. Η παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008 ξέσπασε επειδή ιδιώτες τραπεζίτες και «επενδυτικά κεφάλαια» γέμισαν τον πλανήτη με «τοξικά ομόλογα».

Ωστόσο η αλήθεια για τις δαπάνες υγείας στην Ελλάδα είναι αποκαλυπτική:

«Οι δημόσιες δαπάνες υγείας ως ποσοστό του ΑΕΠ στην Ελλάδα είναι από τις χαμηλότερες (5,8% του ΑΕΠ) μεταξύ των ανεπτυγμένων χωρών του κόσμου και οι ιδιωτικές δαπάνες υγείας (3,8% του ΑΕΠ) είναι από τις υψηλότερες, δεδομένου ότι σε καμία άλλη χώρα της Ε.Ε.-15 το αντίστοιχο ποσοστό ιδιωτικών δαπανών δεν υπερβαίνει το 3%.

Παράλληλα, ενώ οι συνολικές δαπάνες υγείας στην Ελλάδα (9,6% του ΑΕΠ, 25 δις ευρώ τον χρόνο) αυξάνονται τα τελευταία έτη με ρυθμό 6,6% τον χρόνο (μέσος όρος ετήσιας αύξησης στις χώρες του ΟΟΣΑ 4%) οι ιδιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν με ετήσιο ρυθμό 15%, με αποτέλεσμα την ενδυνάμωση του επιχειρηματικού τομέα παροχής υπηρεσιών υγείας σε βάρος του δημόσιου τομέα. Από την άποψη αυτή ευνοϊκό ρόλο για την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα υγείας ανέλαβαν, εκτός των άλλων, η απελευθέρωση της αγοράς υπηρεσιών υγείας και η διάδοση των ιδιωτικών ασφαλιστηρίων συμβολαίων ιατροφαρμακευτικής κάλυψης».[7]

Οι δημόσιες δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ στην Ελλάδα είναι από τις χαμηλότερες μεταξύ των προηγμένων χωρών του κόσμου. Μόνον χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης και χώρες μεσαίας οικονομικής ανάπτυξης διαθέτουν μικρότερο ποσοστό του ΑΕΠ για δαπάνες υγείας.

Επομένως όποιος υπουργός, οποιοδήποτε κόμμα, σήμερα στην Ελλάδα, συναινεί σε μειώσεις δημόσιων δαπανών για την υγεία σε περιόδους οικονομικής κρίσης και άγριων μειώσεων μισθών,είναι αδύνατον να μην έχει επίγνωση ότι αυτό θα στοιχίσει σε ανθρώπινες ζωές.

Απέναντι σε αυτήν την αδίστακτα ταξική πολιτική των δυο κομμάτων εξουσίας (ΠΑΣΟΚ και ΝΔ) όποιος εργαζόμενος τσιμπάει στην προπαγάνδα περί «καθαρών χεριών» είναι ταξικό κωθώνι.

Υπεράσπισε την ταξική σου θέση ηλίθιε!

Δεν σε κοροϊδεύουν απλώς. Σε φτύνουν κατά πρόσωπο και σε στήνουν στον τοίχο. Είναι βέβαιοι ότι δεν μπορείς να αντιδράσεις, ότι είσαι τόσο βλάξ ώστε σε κάθε προεκλογική περίοδο είναι δυνατόν να πιστέψεις τα πλέον τερατώδη ψεύδη.

Διέψευσέ τους, τουλάχιστον με το να μην τσιμπάς!

[1] http://news.in.gr/greece/article/?aid=1231186693

[2] http://www.fimes.gr/2012/03/ika-kalitheas-katigoroumenoi/#ixzz1pIJiq2ZU

[3] http://topontiki.gr/article/28912

[4] http://news.in.gr/greece/article/?aid=1231186734

[5] http://www.koutipandoras.gr/?p=14326

[6] http://youpayyourcrisis.blogspot.com/2012/03/blog-post_11.html

[7] http://www.inegsee.gr/sitefiles/studies/MELETH%2032%20TELIKO.pdf

 ΠΗΓΗ: Aformi